4. 1914. urtean Lehen Mundu Gerra hasi zen.
Gerraren barruan hainbat herrialde egon ziren,
Italia, Alemania, Turkia, Bulgaria, Errumania,...
5. Urte honetan Lehenengo Mundu Gerra amaitu
egin zen. Azkenean, Alemania bakarrik geratu
zen eta Gilen II. enperadoreak uko egin zion
koroari eta errepublika aldarrikatu zen.
6. Lehen Mundu Gerra amaitu zenean,
Versaillesko Ituna inposatu zioten
Alemaniari, itun hori oso gogorra izan
zen eta Alemania oso minduta geratu
zen. Bigarren Mundu Gerra hasteko
zergati garrantzitsuenetarikoa izan zen.
7. Gerra Alemaniari leporatu zioten.
Koloniak utzi.
Alsazia eta Lorena Frantziari
laga zizkion.
Armada txikiagotu.
Ordain-sari handiak eman behar
8.
9. Gerren arteko aldia bi mundu-gerraren arteko
denbora historikoari dagokio, 1919. urtetik
1939. urteraino iraun zuena. Bigarren Mundu
Gerra piztu zuten, honen ondorioz:
1929. urteko
izugarrizko
krisialdia.
Erregimen
totalitarioaren
gorakadak.
10. Lehenengo Mundu Gerraren ostean, 1919.
urteko aurreko egoera ekonomikoa
desegonkorra izan zen. Gerraren ondorioek
eragin handia izan zuten 1929. urteko krisian.
Alemaniaren
zorrak.
Nazioarteko
zorrak.
11. Estatu Batuetako
ekonomian izugarrizko
krisia egon zen. Jendeak
aurrezkiak eta dirua galdu,
bankuek porrota egin
zuten, industria askok itxi,
nekazariek ezin izan zuten
zorrei aurre egin eta
kanpo-merkataritza gelditu
egin zen.
12.
13. Estatu Batuetako krisia Europara, Asiara eta
Latinoamerikako herrialdeetara zabaldu egin
zen 1930 eta 1931 urteen artean.
15. • Faxismoaren buruzagia Benito Mussolini
zen, Alderdi Nazional Faxista sortu zuena.
• Mussolinik boterea lortu
ondoren, diktadura faxista
aldarrikatu zuen.
17. Hitlerrek, Bigarren
Mundu Gerran, berak
pentsatzen zuen arraza
perfektua sortu nahi
zuen. Jendeak ezaugarri
jakin batzuk bete behar
zituen.
Arbaso guztiek
alemaniarrak izan
behar zuten
Ile horia
Aurpegiaren neurri
zehatzak
Begi urdinak
18. Hitlerrek antisemita zen eta hark pentsatzen
zuen arraza perfektua (Aria arraza) lortzeko
hainbat judu eta ijito hil behar zituela,
kontzentrazio- esparruetan.
20. Hitlerrek Polonia inbaditu zuen sobietarrekin
paktu bat sinatu ondoren, Stalin SESB
(Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna)
URSS-rekin. Geroago, hauen artean, Polonia
banatu behar izan zuen.
21.
22. Alemaniak Polonia inbaditu zuenean, Frantziak
eta Ingalaterrak gerra deklaratu zioten
Alemaniari. Hemen Bigarren Mundu Gerra hasi
zen.
25. Ezaugarri nagusienak:
Militarismoaren gorakada eta totalitarismoak
garatzea.
Versaillesko itunaren ondorioz Alemaniak
izugarrizko haserrea zeukan.
Hainbat herrialdek hedatu nahi zutelako.
26. Ideologia desberdinak zeudelako: faxistak eta
liberalak.
Arraza hobeagoaren gaia,``Aria arraza ´´
Ekonomian sakonune handia egon zen 1929.
urteko krisialdiaren eraginez.
27. Gatazkak
izugarrizko
hedadura izan
zuen, hirurogei
herrialdek hartu
zuten parte.
Iraupen handia
izan zuen,
Alemaniak
apurka apurka
konkistatu zituen
herrialdeak.
Muturreko
ankerkeria
biztanteria
zibilaren
sufrimenduan
islatu zen.
Arma indartsuak
erabiltzea.
Gerraren
herrialdeetako
ekonomia
gerrarako
prestatu.
30. 1940. urtean naziak
Parisen sartu ziren eta
Frantzia bi zatitan
banatu zen:
Hitlerrentzat
Frantziaren zati bat eta
beste zatia Petain
mariskalarentzat.
35. Alemaniak guda-orgak eta hegazkinak erabiliz
tximista gerra hasi zuen. Horren ondorioz, ia
Europa osoa inbaditu zuten, Erresuma Batua
izan ezik. Momentu honetan, Italia sartu zen
gerran.
36. Italia gerran sartu
zenean, hegoaldetik
eraso zuen Frantzia, eta
horrela Frantzia guztiz
okupatuta geratu zen.
37. Naziak Afrikako iparraldeko lurralde batzuk,
Balkanak konkistatu, SESB inbaditu eta Mosku
eta Stalingradoraino iritsi ziren.
38. Urte honetan, Japoniak, Estatu Batuen ontzidia
hondatu zuen abenduaren zazpian, Pearl
Harbor deitzen zena. Japoniaren ekintza honek
eragin zuen Estatu Batuak gatazkan sartzea.
39.
40. Ardatzeko potentzien hedapena
gelditzen joan zen.
Estatu Batuak
Japoniaren
hedapena
geldiarazi zuen
Ozeano Barean.
Britaniarrek
Alemania
Afrikako
iparraldean
geldiarazi zuten.
Errusiarrek
Stalingrado
bereskuratu
zuten.
42. Azkenean 1945.
urtean Italia errenditu
egin zen eta
Mussolini atxilotu
zuten. Mussolini
atxilotu ondoren, hil
eta Clara
Petaccirekin
zintzilikatu zuten.
43. Gerra egoera larrian
egon zen Aliatuak
Normandiara lehorreratu
zirenean, 1944. urtean.
Aliatuak ekialdetik
Alemaniara heldu ziren
eta azkenean, 1945.
urtean Armada Gorria
Berlinen sartu zen.
44. Armada Gorria Berlinen sartu zenean, Hitlerrek
bere buruaz beste egin zuen. Hitlerrek haren
bunkerrean, eta Eva Braun bere emaztearekin
hil zen (ezkondu egin ziren bunkerrean).
45. Hiroshima eta Nagasaki
hiriak Estatu Batuek bonba
atomikoak erabiliz
bonbardatu zituzten, eta
horren ondorioz Japonia
errenditu egin zen.
Horrela Bigarren Mundu
Gerra amaitu egin zen.
46.
47. Pertsonengan:
50 milioi pertsona baino gehiago hil ziren, gehienak
juduak, ijitoak, homosexualak, eta haien kontra zeudenak
(espainiarrak, frantzesak, poloniarrak,...) Hauek
konzentrazio esparruetan hil ziren.
35-40 milioi minduta geratu ziren.
30 milioi baino gehiagok beste herrialde batera joan
behar izan zuten, mugen aldaketen, Asian hainbat
pertsona Japonia uhartedira bidali eta judu askok
Palestinara joan behar izanaren ondorioz.
48. Ekonomikoak:
Industrien eta hirien suntziketa, Europan egoera
txarrenetan geratu zen lurraldea SESB (URSS) izan
zen, nazien ondorioz.
Estatu Batuak gastu asko izan zituen gerraren
ondorioz.
Herrialde askoren ekonomia desorekatu egin zen, eta
esfortzu handia egin behar izan zuten Ongizate Estatua
lortzeko.
49. Lurraldeen aldaketak:
•Poloniak galdu zituen lurralde asko bereganatu zituen
berriro (Silesia, Pomerania eta Ekialdeko Prusia ).
•Alemania lau zatitan banatu zuten eta 1990. urtean
berriro bateratu zen.
•Balkanetan mugen aldaketak egon ziren, Yugoslavia,
Grezia, Bulgaria eta Errumania.
•Japoniak lurralde asko galdu zituen eta bakarrik
uhartedia zen.
•Txinan Japoniaren inbasioa kentzea lortu zuten eta
haren aurreko mugetara bueltatu zen.
50.
51. Gerra amaitu baino lehen, Aliatuek bi erabaki hartu
zituzten:
Nazio Batuen
Erakundea sortu
zuten Yaltako eta
San Franciskoko
konferentzian.
Erakunde horren
eginkizuna
nazioarteko bakeari
eta segurtasunari
eustea zen.
Potsdamgo
konferentzian
Alemania erdibitzea
eta Berlin hiria lau
zatitan banatzea
erabaki zuten,
harresi baten bidez.
52. o Hegoaldeko zatia Estatu
Batuen eraginpean
geratu zen.
o Iparraldekoa Frantsesen
esku.
o Ekialdekoa Sobietar
Batasuna
o Mendebaldekoa Britania
Handiaren esku.
Bigarren Mundu Gerra amaitu zenean, Berlin hiria
okupatuta geratu zen eta lau zatitan banatu zuten:
54. Bigarren Mundu Gerran Euskal Herria Aliatuen alde zegoen. Pentsatzen zuten eukaldunek geldi
behar zutela eta haien aurka joan ziren.
55. Beti esaten da Espainia
Gerra Zibiletik atera zela
Bigarren Mundu Gerran
sartu nahi izan ez
zuelako; baina, aditu
batzuen ustez, Hitlerrek
esan zion Espainia ezin
zela gerran sartu. Orduan
beti kontatu diguten
historia gezurra izan da.