SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 13
კოლხეთის სამეფო
კიმერიელების და სკვითების გამანადგურებელმა
შემოსევებმა შეაფერხა ქართული ტომების
შემდგომი განვითარება. თუმცა ეს დროებითი
მოვლენა იყო. ხელახალი აღმავლობა
დაკავშირებულია ერთ-ერთ ყველაზე უფრო
ცნობილი ქართული ტომის კოლხეთის სახელთან.
კოლხეთის შესახებ საინტერესო თხზულებები
მოიპოვება ძველბერძენი ისტორიკოსების და
გეოგრაფების თხზულებებში. ჰეროდოტე კოლხებს
მიდიელების და სპარსელების გვერდით
მოიხსენიებს, რაც ქართული ტომის სიძლიერეზე
მიუთითებს.
ჰეროდოტე
კოლხეთი როგორც ჩანს ეწოდებოდა ტერიტორიას, პიტიუნტიდან (ბიჭვინთა)
აფსარომდე (ქალაქი მდინარე ჭოროხის შესართავთან) და აღმოსავლეთით
სარაპანისამდე (შორაპანი). კოლხეთში სხვა ტომებიც სახლობდნენ, მაგრამ
გაბატონებული მდგომარეობა კოლხებს ეკავათ.
ძველი წელთაღრიცხვის VI-IV
საუკუნეებში კოლხეთი კარგად
განვითარებული ქვეყანაა. ძალიან
მაღალ დონეს მიაღწია რკინის
მეტალურგიამ. რკინის გამოყენებამ
კიდევ უფრო განავითარა
მიწათმოქმედება. დიდად
განვითარებული იყო მარცვლეულის
მოყვანა. მრავლადაა აღმოჩენილი
ქვევრები, რაც მიუთითებს მევენახეობა-
მეღვინეობის დაწინაურებაზე.
განვითრების უაღრესად მაღალ
საფეხურზე იყო ოქრომჭედლობა.
კოლხეთს ურთიერთობები ჰქონდა საბერძნეთთან.
სწორედ ამ პერიოდში იწყება ბერძნული
კოლონიზაციის პერიოდი. ბერძნული ახალშენების
(კოლონიების) დაარსებას, ეკონომიკური და
პოლიტიკური საფუძველი ჰქონდა. კოლხეთი
ისეთივე დამოუკიდებლი იყო როგორც
მეტროპოლიები. მათ ჰქონდათ თავიანთი
სახელმწიფო წყობა, ჭრიდნენ ფულს. შავ ზღვაზე
ბერძნების კოლონიზაცია VII-VI საუკუნეებში იწყება.
პირველობა მცირე აზიის ქალაქებს
შორის მილეთს ეკუთვნოდა. დასავლეთ
საქართველოს კოლონიებიდან
აღსანიშნავია პიტიუნტი (ბიჭვინთა) დიოსკურია (სოხ
უმი) გიენოსი (ოჩამჩირე), ფაზისი (ფოთი),ქობულეთ-
ფიჭვინია (ქობულეთ).
მოდიოდა. ეს გზა მიუყვებოდა მდინარე
ამუდარიას, კასპიის ზღვის და
მდინარე მტკვრით ლიხის
ქედამდე აღწევდა, შემდეგ
მდინარე ფაზისით (რიონი) შავ ზღვამდე,
აქედან კი ბერძნულ სამყაროსკენ
მიემართებოდა. ამ პერიოდში ფაზში გაჩნდა
ვერცხლის მომპოვებელი საბადოები.
ბერძნული ახალშენები აღმოცენდა იმ
ტერიტორიებზე სადაც ადრე არსებობდა
ადგილობრივი მოსახლეობისგან
დასახლებული პუნქტები. კოლხური
მოსახლეობის ეთნიკურ შემადგენლობა რომ
შერეული იყო, ამაზე მეტყველებს
არქეოლოგიური მასალები. ამიტომ
დაპირისპირება კოლონისტებსა და
ადგილობრივ მოსახლეობას შორის არ იყო
ისეთი მწვავე, როგორც ჩრდილოეთში.
აღმოსავლეთის კოლონიებმა ბერძნებს ვერ
მოუპოვა კოლხებზე გავლენა.
კოლხეთიდან ბერძნებს
გაჰქონდათ: მარცვლეული, ხე
ტყე, ლითონი, გაჰყავდათ
მონები. ბერძნებს კოლონიებში
შემოჰქონდათ: კერამიკული
ნაწარმი, სამკაული, ზეთი,
ღვინო. ღვინო ბერძნებს ალბათ
თავისთვის ესაჭიროებოდათ,
რადგან საქართველო ღვინის
უძველესი სამშობლოა და აქ
მის სავაჭროდ შემოტანა
ნაკლებადაა სავარაუდო.
ბერძნული კულტურა დიდ გავლენას ახდენდა კოლხურ
კულტურაზე და სოციალ ეკონომიურ ცხოვრებაზე. მათი
საშუალებით კოლხეთი უშუალოდ უკავშირდებოდა ბერძნულ
სამყაროს, რომელიც ამ პერიოდში მოწინავე იყო მთელ
მსოფლიოში. კოლხეთს ურთიერთობები ჰქონდა ჩრდილოეთ
შავიზღვისპირეთთანაც, ყირიმში აღმოჩენილია კოლხური
თეთრი. აგრეთვე ურთიერთობები ჰქონდა სამხრეთ
შავიზღვისპირეთთან და ისეთ შორეულ ქვეყნებთან,
როგორებიცაა სირია და ეგვიპტე.
კოლხეთში არსებობდა
ადგილობრივი მოსახლეობისაგან
დაარსებული ქალაქები. ამას
ცხადყოფს არქეოლოგიური
გათხრები საირხეში, ვანში და და
ბლაგომში, სადაც ნაპოვნია
ძველი ქალაქის ნაშთები.
საინტერსოა IV საუკუნის ისტორიკოსის
ცნობა, რომ მდინარე ფაზისის ზევით
აყოლებაზე 180 სტადიონის მანძილზე,
დიდი ბარბაროსული ქალაქია საიდანაც იყო
მედეა. ეს ქალაქი დღეისთვის მიკვლეული
არ არის მაგრამ მისი მოხსენიება
ბარბაროსულ ქალაქად იმის მანიშნებელი
უნდა იყოს, რომ ეს ქალაქი მკვიდრ
მოსახლეობას ეკუთვნოდა.
კოლხი მედეა
კოლხეთის მაღალგანვითარებაზე
მიუთითებს ადგილობრივი ფულის
არსებობა. ძველი წელთარიცხვის VI-III
საუკუნეებში კოლხეთში იჭრებოდა
ფული რომელიც, კოლხური თეთრის
სახელითაა ცნობილი. კოლხური თეთრი
აღმოჩენილია
(ტრაპიზონში, ყირიმში, შუა აზიაში -
ფერგანის ველზე), რაც იმას მიუთითებს
რომ ის ფართოდ გამოიყენებოდა
საერთაშორისო ვაჭრობაში.
კოლხელებს ურთიერთობები ჰქონდა
სპარსელებთან. აქემენიანთა იმპერიამ დაიპყრო
მრავალი სახელმწიფო, მათ შორის ქართული
ტომებისგან დასახლებული ტერიტორიებიც.
კოლხეთი აქემენიანთა იმპერიაში არ შედიოდა
მაგრამ კოლხეთი ყოველ ხუთ წელიწადში ერთხელ
სპარსეთში აგზავნიდა 100 ბიჭს და 100 გოგოს.
სამხრეთ-აღმოსავლეთ შავი ზღვისპირეთში
არსებულ ქართულ ტომებზე. დაცულია
საინტერესო ცნობები ქსენოფორტისთან.
ქსენოფორტის ნათქვამს დიდი მნიშვნელობა აქვს
რადგან ის ყველაფრის თვითმხილველია რასაც
ამბობს. ის წერს რომ კოლხეთში მეფობდა აიეტის
შთამომავლობა.
მეფე აიეტი
გამოყენებული ლიტერატურა: www.Wikipedia.org
Xბ კლასის მოსწავლე
ანა ლიპარტია

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

ბრინჯაოს ხანა საქართველოში..
ბრინჯაოს ხანა საქართველოში..ბრინჯაოს ხანა საქართველოში..
ბრინჯაოს ხანა საქართველოში..fiqria sidamonize
 
ვახტანგ I გორგასალი
ვახტანგ I გორგასალივახტანგ I გორგასალი
ვახტანგ I გორგასალიetodevrisashvili
 
პომპეუსის ლაშქრობა ქართლში
პომპეუსის ლაშქრობა ქართლშიპომპეუსის ლაშქრობა ქართლში
პომპეუსის ლაშქრობა ქართლშიNatali Apakidze
 
მოგზაურობა ოქროს საწმისის ქვეყანაში
მოგზაურობა ოქროს საწმისის ქვეყანაშიმოგზაურობა ოქროს საწმისის ქვეყანაში
მოგზაურობა ოქროს საწმისის ქვეყანაშიMarina Tarkashvili
 
საფრანგეთის რევოლუცია
საფრანგეთის რევოლუციასაფრანგეთის რევოლუცია
საფრანგეთის რევოლუციაnino nadiradze
 
შუამდინარეთის ხელოვნება
შუამდინარეთის ხელოვნებაშუამდინარეთის ხელოვნება
შუამდინარეთის ხელოვნებაmarika rekhviashvili
 
უძველესი ქართული სახელმწიფოებრივი ერთეულები ძველაღმოსავლურ ხანაში
უძველესი ქართული  სახელმწიფოებრივი   ერთეულები  ძველაღმოსავლურ ხანაშიუძველესი ქართული  სახელმწიფოებრივი   ერთეულები  ძველაღმოსავლურ ხანაში
უძველესი ქართული სახელმწიფოებრივი ერთეულები ძველაღმოსავლურ ხანაშიelisabed1998
 
ძველი ეგვიპტე
ძველი ეგვიპტეძველი ეგვიპტე
ძველი ეგვიპტეEtoDevrisashvili1
 
მსოფლიო ისტორიის ტესტები
მსოფლიო ისტორიის ტესტებიმსოფლიო ისტორიის ტესტები
მსოფლიო ისტორიის ტესტებიmarika rekhviashvili
 
თორნიკე ერისთავი
თორნიკე ერისთავითორნიკე ერისთავი
თორნიკე ერისთავიnino nadiradze
 
გრიგოლ ხანძთელის ნაკვალევზე
გრიგოლ ხანძთელის ნაკვალევზეგრიგოლ ხანძთელის ნაკვალევზე
გრიგოლ ხანძთელის ნაკვალევზეsophikojanashia
 
ქართლის სამეფოს წარმოქმნა
ქართლის სამეფოს წარმოქმნაქართლის სამეფოს წარმოქმნა
ქართლის სამეფოს წარმოქმნაlaidvalishvili
 
გვანცა დოლბაია
გვანცა დოლბაიაგვანცა დოლბაია
გვანცა დოლბაიაTMcompan
 
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები fiqria sidamonize
 
ხევსურეთის ადათ წესები
ხევსურეთის ადათ წესებიხევსურეთის ადათ წესები
ხევსურეთის ადათ წესებიmarine kvaratskhelia
 
ვახტანგ გორგასალი-ბაკურ გელაშვილი
ვახტანგ გორგასალი-ბაკურ გელაშვილივახტანგ გორგასალი-ბაკურ გელაშვილი
ვახტანგ გორგასალი-ბაკურ გელაშვილიbakurgelashvili
 
ფეოდალიზმი
ფეოდალიზმიფეოდალიზმი
ფეოდალიზმიetodevrisashvili
 

La actualidad más candente (20)

ბრინჯაოს ხანა საქართველოში..
ბრინჯაოს ხანა საქართველოში..ბრინჯაოს ხანა საქართველოში..
ბრინჯაოს ხანა საქართველოში..
 
ვახტანგ I გორგასალი
ვახტანგ I გორგასალივახტანგ I გორგასალი
ვახტანგ I გორგასალი
 
პომპეუსის ლაშქრობა ქართლში
პომპეუსის ლაშქრობა ქართლშიპომპეუსის ლაშქრობა ქართლში
პომპეუსის ლაშქრობა ქართლში
 
მოგზაურობა ოქროს საწმისის ქვეყანაში
მოგზაურობა ოქროს საწმისის ქვეყანაშიმოგზაურობა ოქროს საწმისის ქვეყანაში
მოგზაურობა ოქროს საწმისის ქვეყანაში
 
საფრანგეთის რევოლუცია
საფრანგეთის რევოლუციასაფრანგეთის რევოლუცია
საფრანგეთის რევოლუცია
 
შუამდინარეთის ხელოვნება
შუამდინარეთის ხელოვნებაშუამდინარეთის ხელოვნება
შუამდინარეთის ხელოვნება
 
უძველესი ქართული სახელმწიფოებრივი ერთეულები ძველაღმოსავლურ ხანაში
უძველესი ქართული  სახელმწიფოებრივი   ერთეულები  ძველაღმოსავლურ ხანაშიუძველესი ქართული  სახელმწიფოებრივი   ერთეულები  ძველაღმოსავლურ ხანაში
უძველესი ქართული სახელმწიფოებრივი ერთეულები ძველაღმოსავლურ ხანაში
 
ძველი ეგვიპტე
ძველი ეგვიპტეძველი ეგვიპტე
ძველი ეგვიპტე
 
მსოფლიო ისტორიის ტესტები
მსოფლიო ისტორიის ტესტებიმსოფლიო ისტორიის ტესტები
მსოფლიო ისტორიის ტესტები
 
ასურელი მამები
ასურელი მამებიასურელი მამები
ასურელი მამები
 
შუმერები
შუმერებიშუმერები
შუმერები
 
თორნიკე ერისთავი
თორნიკე ერისთავითორნიკე ერისთავი
თორნიკე ერისთავი
 
ბედი ქართლისა (განხილვა) Pdf
ბედი ქართლისა (განხილვა) Pdfბედი ქართლისა (განხილვა) Pdf
ბედი ქართლისა (განხილვა) Pdf
 
გრიგოლ ხანძთელის ნაკვალევზე
გრიგოლ ხანძთელის ნაკვალევზეგრიგოლ ხანძთელის ნაკვალევზე
გრიგოლ ხანძთელის ნაკვალევზე
 
ქართლის სამეფოს წარმოქმნა
ქართლის სამეფოს წარმოქმნაქართლის სამეფოს წარმოქმნა
ქართლის სამეფოს წარმოქმნა
 
გვანცა დოლბაია
გვანცა დოლბაიაგვანცა დოლბაია
გვანცა დოლბაია
 
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
ბერძნული პოლისები და მმართველობის ფორმები
 
ხევსურეთის ადათ წესები
ხევსურეთის ადათ წესებიხევსურეთის ადათ წესები
ხევსურეთის ადათ წესები
 
ვახტანგ გორგასალი-ბაკურ გელაშვილი
ვახტანგ გორგასალი-ბაკურ გელაშვილივახტანგ გორგასალი-ბაკურ გელაშვილი
ვახტანგ გორგასალი-ბაკურ გელაშვილი
 
ფეოდალიზმი
ფეოდალიზმიფეოდალიზმი
ფეოდალიზმი
 

Destacado

ოქროს საწმისი
ოქროს საწმისიოქროს საწმისი
ოქროს საწმისიluizaxaladze
 
ოქროს საწმისი
ოქროს საწმისიოქროს საწმისი
ოქროს საწმისიguestf7713c
 
მემლექეთი
მემლექეთიმემლექეთი
მემლექეთიAna Meladze
 
ქართლის ცხოვრება-ბაკურ გელაშვილი
ქართლის ცხოვრება-ბაკურ გელაშვილიქართლის ცხოვრება-ბაკურ გელაშვილი
ქართლის ცხოვრება-ბაკურ გელაშვილიbakurgelashvili
 
ახალი ქართლის ცხოვრება
ახალი ქართლის ცხოვრებაახალი ქართლის ცხოვრება
ახალი ქართლის ცხოვრებაfiqria sidamonize
 
შანხაი
შანხაიშანხაი
შანხაიana lipartia
 

Destacado (9)

Argonavtebi
ArgonavtebiArgonavtebi
Argonavtebi
 
ოქროს საწმისი
ოქროს საწმისიოქროს საწმისი
ოქროს საწმისი
 
ოქროს საწმისი
ოქროს საწმისიოქროს საწმისი
ოქროს საწმისი
 
oqros sawmisi
oqros sawmisioqros sawmisi
oqros sawmisi
 
მემლექეთი
მემლექეთიმემლექეთი
მემლექეთი
 
ქართლის ცხოვრება-ბაკურ გელაშვილი
ქართლის ცხოვრება-ბაკურ გელაშვილიქართლის ცხოვრება-ბაკურ გელაშვილი
ქართლის ცხოვრება-ბაკურ გელაშვილი
 
ზიგმუნდ ფროიდი ფსიქოანალიზი
ზიგმუნდ ფროიდი   ფსიქოანალიზიზიგმუნდ ფროიდი   ფსიქოანალიზი
ზიგმუნდ ფროიდი ფსიქოანალიზი
 
ახალი ქართლის ცხოვრება
ახალი ქართლის ცხოვრებაახალი ქართლის ცხოვრება
ახალი ქართლის ცხოვრება
 
შანხაი
შანხაიშანხაი
შანხაი
 

Más de ana lipartia

საქართველოს პარლამენტი
საქართველოს პარლამენტისაქართველოს პარლამენტი
საქართველოს პარლამენტიana lipartia
 
სამცხე-ჯავახეთი
სამცხე-ჯავახეთისამცხე-ჯავახეთი
სამცხე-ჯავახეთიana lipartia
 
ხევსურეთი
ხევსურეთიხევსურეთი
ხევსურეთიana lipartia
 
კახეთი
კახეთიკახეთი
კახეთიana lipartia
 
დედამიწის ხელოვნური თანამგზავრები
დედამიწის ხელოვნური თანამგზავრებიდედამიწის ხელოვნური თანამგზავრები
დედამიწის ხელოვნური თანამგზავრებიana lipartia
 
იმუნიტეტი
იმუნიტეტიიმუნიტეტი
იმუნიტეტიana lipartia
 
ელექტროლიზის გამოყენება
ელექტროლიზის გამოყენებაელექტროლიზის გამოყენება
ელექტროლიზის გამოყენებაana lipartia
 
ფრინველების კვება და საჭმლის მომნელებელი სისტემა
ფრინველების კვება და საჭმლის მომნელებელი სისტემაფრინველების კვება და საჭმლის მომნელებელი სისტემა
ფრინველების კვება და საჭმლის მომნელებელი სისტემაana lipartia
 
Кра́сная пло́щадь
Кра́сная пло́щадьКра́сная пло́щадь
Кра́сная пло́щадьana lipartia
 
ალბერტ აინშტაინი
ალბერტ აინშტაინიალბერტ აინშტაინი
ალბერტ აინშტაინიana lipartia
 
სათბურის ეფექტი
სათბურის ეფექტისათბურის ეფექტი
სათბურის ეფექტიana lipartia
 
ადამიანი და კომპიუტერი
ადამიანი და კომპიუტერიადამიანი და კომპიუტერი
ადამიანი და კომპიუტერიana lipartia
 
სქესის განსაზღვრის ქრომოსომული მექანიზმები
სქესის განსაზღვრის ქრომოსომული მექანიზმებისქესის განსაზღვრის ქრომოსომული მექანიზმები
სქესის განსაზღვრის ქრომოსომული მექანიზმებიana lipartia
 
ფრანც იოზეფ ჰაიდნი
ფრანც იოზეფ ჰაიდნიფრანც იოზეფ ჰაიდნი
ფრანც იოზეფ ჰაიდნიana lipartia
 
სტილები და დიზაინი
სტილები  და დიზაინისტილები  და დიზაინი
სტილები და დიზაინიana lipartia
 
იდენტური და არაიდენტური ტყუპები
იდენტური და არაიდენტური ტყუპებიიდენტური და არაიდენტური ტყუპები
იდენტური და არაიდენტური ტყუპებიana lipartia
 
რა აბინძურებს ჰაერს
რა აბინძურებს ჰაერსრა აბინძურებს ჰაერს
რა აბინძურებს ჰაერსana lipartia
 

Más de ana lipartia (20)

საქართველოს პარლამენტი
საქართველოს პარლამენტისაქართველოს პარლამენტი
საქართველოს პარლამენტი
 
გაერო
გაეროგაერო
გაერო
 
სამცხე-ჯავახეთი
სამცხე-ჯავახეთისამცხე-ჯავახეთი
სამცხე-ჯავახეთი
 
ხევსურეთი
ხევსურეთიხევსურეთი
ხევსურეთი
 
კახეთი
კახეთიკახეთი
კახეთი
 
დედამიწის ხელოვნური თანამგზავრები
დედამიწის ხელოვნური თანამგზავრებიდედამიწის ხელოვნური თანამგზავრები
დედამიწის ხელოვნური თანამგზავრები
 
იმუნიტეტი
იმუნიტეტიიმუნიტეტი
იმუნიტეტი
 
ელექტროლიზის გამოყენება
ელექტროლიზის გამოყენებაელექტროლიზის გამოყენება
ელექტროლიზის გამოყენება
 
ფრინველების კვება და საჭმლის მომნელებელი სისტემა
ფრინველების კვება და საჭმლის მომნელებელი სისტემაფრინველების კვება და საჭმლის მომნელებელი სისტემა
ფრინველების კვება და საჭმლის მომნელებელი სისტემა
 
Кра́сная пло́щадь
Кра́сная пло́щадьКра́сная пло́щадь
Кра́сная пло́щадь
 
ალბერტ აინშტაინი
ალბერტ აინშტაინიალბერტ აინშტაინი
ალბერტ აინშტაინი
 
Georgian cuisine
Georgian cuisineGeorgian cuisine
Georgian cuisine
 
georgian dance
georgian dancegeorgian dance
georgian dance
 
სათბურის ეფექტი
სათბურის ეფექტისათბურის ეფექტი
სათბურის ეფექტი
 
ადამიანი და კომპიუტერი
ადამიანი და კომპიუტერიადამიანი და კომპიუტერი
ადამიანი და კომპიუტერი
 
სქესის განსაზღვრის ქრომოსომული მექანიზმები
სქესის განსაზღვრის ქრომოსომული მექანიზმებისქესის განსაზღვრის ქრომოსომული მექანიზმები
სქესის განსაზღვრის ქრომოსომული მექანიზმები
 
ფრანც იოზეფ ჰაიდნი
ფრანც იოზეფ ჰაიდნიფრანც იოზეფ ჰაიდნი
ფრანც იოზეფ ჰაიდნი
 
სტილები და დიზაინი
სტილები  და დიზაინისტილები  და დიზაინი
სტილები და დიზაინი
 
იდენტური და არაიდენტური ტყუპები
იდენტური და არაიდენტური ტყუპებიიდენტური და არაიდენტური ტყუპები
იდენტური და არაიდენტური ტყუპები
 
რა აბინძურებს ჰაერს
რა აბინძურებს ჰაერსრა აბინძურებს ჰაერს
რა აბინძურებს ჰაერს
 

კოლხეთის სამეფო

  • 2. კიმერიელების და სკვითების გამანადგურებელმა შემოსევებმა შეაფერხა ქართული ტომების შემდგომი განვითარება. თუმცა ეს დროებითი მოვლენა იყო. ხელახალი აღმავლობა დაკავშირებულია ერთ-ერთ ყველაზე უფრო ცნობილი ქართული ტომის კოლხეთის სახელთან. კოლხეთის შესახებ საინტერესო თხზულებები მოიპოვება ძველბერძენი ისტორიკოსების და გეოგრაფების თხზულებებში. ჰეროდოტე კოლხებს მიდიელების და სპარსელების გვერდით მოიხსენიებს, რაც ქართული ტომის სიძლიერეზე მიუთითებს. ჰეროდოტე
  • 3. კოლხეთი როგორც ჩანს ეწოდებოდა ტერიტორიას, პიტიუნტიდან (ბიჭვინთა) აფსარომდე (ქალაქი მდინარე ჭოროხის შესართავთან) და აღმოსავლეთით სარაპანისამდე (შორაპანი). კოლხეთში სხვა ტომებიც სახლობდნენ, მაგრამ გაბატონებული მდგომარეობა კოლხებს ეკავათ.
  • 4. ძველი წელთაღრიცხვის VI-IV საუკუნეებში კოლხეთი კარგად განვითარებული ქვეყანაა. ძალიან მაღალ დონეს მიაღწია რკინის მეტალურგიამ. რკინის გამოყენებამ კიდევ უფრო განავითარა მიწათმოქმედება. დიდად განვითარებული იყო მარცვლეულის მოყვანა. მრავლადაა აღმოჩენილი ქვევრები, რაც მიუთითებს მევენახეობა- მეღვინეობის დაწინაურებაზე. განვითრების უაღრესად მაღალ საფეხურზე იყო ოქრომჭედლობა.
  • 5. კოლხეთს ურთიერთობები ჰქონდა საბერძნეთთან. სწორედ ამ პერიოდში იწყება ბერძნული კოლონიზაციის პერიოდი. ბერძნული ახალშენების (კოლონიების) დაარსებას, ეკონომიკური და პოლიტიკური საფუძველი ჰქონდა. კოლხეთი ისეთივე დამოუკიდებლი იყო როგორც მეტროპოლიები. მათ ჰქონდათ თავიანთი სახელმწიფო წყობა, ჭრიდნენ ფულს. შავ ზღვაზე ბერძნების კოლონიზაცია VII-VI საუკუნეებში იწყება. პირველობა მცირე აზიის ქალაქებს შორის მილეთს ეკუთვნოდა. დასავლეთ საქართველოს კოლონიებიდან აღსანიშნავია პიტიუნტი (ბიჭვინთა) დიოსკურია (სოხ უმი) გიენოსი (ოჩამჩირე), ფაზისი (ფოთი),ქობულეთ- ფიჭვინია (ქობულეთ).
  • 6. მოდიოდა. ეს გზა მიუყვებოდა მდინარე ამუდარიას, კასპიის ზღვის და მდინარე მტკვრით ლიხის ქედამდე აღწევდა, შემდეგ მდინარე ფაზისით (რიონი) შავ ზღვამდე, აქედან კი ბერძნულ სამყაროსკენ მიემართებოდა. ამ პერიოდში ფაზში გაჩნდა ვერცხლის მომპოვებელი საბადოები. ბერძნული ახალშენები აღმოცენდა იმ ტერიტორიებზე სადაც ადრე არსებობდა ადგილობრივი მოსახლეობისგან დასახლებული პუნქტები. კოლხური მოსახლეობის ეთნიკურ შემადგენლობა რომ შერეული იყო, ამაზე მეტყველებს არქეოლოგიური მასალები. ამიტომ დაპირისპირება კოლონისტებსა და ადგილობრივ მოსახლეობას შორის არ იყო ისეთი მწვავე, როგორც ჩრდილოეთში. აღმოსავლეთის კოლონიებმა ბერძნებს ვერ მოუპოვა კოლხებზე გავლენა.
  • 7. კოლხეთიდან ბერძნებს გაჰქონდათ: მარცვლეული, ხე ტყე, ლითონი, გაჰყავდათ მონები. ბერძნებს კოლონიებში შემოჰქონდათ: კერამიკული ნაწარმი, სამკაული, ზეთი, ღვინო. ღვინო ბერძნებს ალბათ თავისთვის ესაჭიროებოდათ, რადგან საქართველო ღვინის უძველესი სამშობლოა და აქ მის სავაჭროდ შემოტანა ნაკლებადაა სავარაუდო.
  • 8. ბერძნული კულტურა დიდ გავლენას ახდენდა კოლხურ კულტურაზე და სოციალ ეკონომიურ ცხოვრებაზე. მათი საშუალებით კოლხეთი უშუალოდ უკავშირდებოდა ბერძნულ სამყაროს, რომელიც ამ პერიოდში მოწინავე იყო მთელ მსოფლიოში. კოლხეთს ურთიერთობები ჰქონდა ჩრდილოეთ შავიზღვისპირეთთანაც, ყირიმში აღმოჩენილია კოლხური თეთრი. აგრეთვე ურთიერთობები ჰქონდა სამხრეთ შავიზღვისპირეთთან და ისეთ შორეულ ქვეყნებთან, როგორებიცაა სირია და ეგვიპტე.
  • 9. კოლხეთში არსებობდა ადგილობრივი მოსახლეობისაგან დაარსებული ქალაქები. ამას ცხადყოფს არქეოლოგიური გათხრები საირხეში, ვანში და და ბლაგომში, სადაც ნაპოვნია ძველი ქალაქის ნაშთები.
  • 10. საინტერსოა IV საუკუნის ისტორიკოსის ცნობა, რომ მდინარე ფაზისის ზევით აყოლებაზე 180 სტადიონის მანძილზე, დიდი ბარბაროსული ქალაქია საიდანაც იყო მედეა. ეს ქალაქი დღეისთვის მიკვლეული არ არის მაგრამ მისი მოხსენიება ბარბაროსულ ქალაქად იმის მანიშნებელი უნდა იყოს, რომ ეს ქალაქი მკვიდრ მოსახლეობას ეკუთვნოდა. კოლხი მედეა
  • 11. კოლხეთის მაღალგანვითარებაზე მიუთითებს ადგილობრივი ფულის არსებობა. ძველი წელთარიცხვის VI-III საუკუნეებში კოლხეთში იჭრებოდა ფული რომელიც, კოლხური თეთრის სახელითაა ცნობილი. კოლხური თეთრი აღმოჩენილია (ტრაპიზონში, ყირიმში, შუა აზიაში - ფერგანის ველზე), რაც იმას მიუთითებს რომ ის ფართოდ გამოიყენებოდა საერთაშორისო ვაჭრობაში.
  • 12. კოლხელებს ურთიერთობები ჰქონდა სპარსელებთან. აქემენიანთა იმპერიამ დაიპყრო მრავალი სახელმწიფო, მათ შორის ქართული ტომებისგან დასახლებული ტერიტორიებიც. კოლხეთი აქემენიანთა იმპერიაში არ შედიოდა მაგრამ კოლხეთი ყოველ ხუთ წელიწადში ერთხელ სპარსეთში აგზავნიდა 100 ბიჭს და 100 გოგოს. სამხრეთ-აღმოსავლეთ შავი ზღვისპირეთში არსებულ ქართულ ტომებზე. დაცულია საინტერესო ცნობები ქსენოფორტისთან. ქსენოფორტის ნათქვამს დიდი მნიშვნელობა აქვს რადგან ის ყველაფრის თვითმხილველია რასაც ამბობს. ის წერს რომ კოლხეთში მეფობდა აიეტის შთამომავლობა. მეფე აიეტი
  • 13. გამოყენებული ლიტერატურა: www.Wikipedia.org Xბ კლასის მოსწავლე ანა ლიპარტია