2. PROJEKT
Tema : Rajoni i ‘’Evropes Veriore’’
Objektivat:
o Te listojme kriteret per te cilat Evropa
Veriore eshte identifikuar si rajon i Evropes.
o Te dallojme vecorite kryesore te Evropes
Veriore.
o Te krahasojme vecorite dalluese te ketij
rajoni duke i krahasuar me rajonet e tjera
perberese te Evropes.
3. PERSE EVROPA VERIORE ESHTE PERCAKTUAR
SI NENRAJON I EVROPES KONTINENTALE?
Per shkak te :
-Pozicioni gjeografik : shtrihet ne veri te Evropes
kontinentale.
-Trashëgimia historike e përafërt me vendet e tjera
te Evropes.
-Nje kulture e vecante nga pjesa tjeter e vendeve
Europiane.
-Klima e vecante nga pjesa tjeter e Evropes.
4. EVROPA VERIORE
Evropa veriore është hapësira e cila përfshinë
pjesën veriore të Evropës. Shtetet që përbëjnë
Evropën veriore janë:
Islanda,
Norvegjia,
Suedia,
Finlanda,
Danimarka.
6. Ky rajon përbëhet nga gadishulli i Jutlandës, gadishulli
Skandinav dhe ishulli i Islandës dhe shtetet Baltike.
Relievi i Evropës Veriore ndryshon nga një vend në
tjetrin. Gadishulli i Fino-Skandinavise përshkohet nga
malet e vjetra Skandinave. Zonat fushore dhe kodrinore
shtrihen ne jug të ketij gadishulli. Gadishulli i Jutlandes
ka një territor tërësisht fushor. Ishulli i Islandes ka
terren malor. Sa per hidrografinë, ajo është shume e
pasur në keto vende. Klima në këto vende është e
ftohtë,kurse në zonat bregdetare ndihet mjaft ndikimi
zbutes i detit. Bie në sy numri i madh i liqeneve të
formuara nga akullnajat e dikurshme. Ne peisazhin
natyror mbizotërojnë pyjet konifere dhe tundrat.
8. Në klimën e Evropës Veriore, përvec gjerësisë
gjeografike dhe lartësisë mbidetare , ndikim të
madh ka edhe përhapja e masave ujore dhe
tokësore dhe rryma e golfit poashtu edhe erërat
perëndimore . Nen ndikimin e rrymës së Golfit dhe
të erërave perëndimore brigjet perëndimore të
Norvegjisë dhe të Islandës asnjiher nuk arrijnë qe
të ngrihen, dhe nikimi i ajrit të ngroht mund të
vërehet edhe në mbrendësi të gadishullit.
Klima e mesme mbizotron ne Julland , në bregdetin
e detit të Norvegjisë dhe në jug të Gadishullit të
Skandinavisë . Mbrndësia e Skandinavisë dhe
brigjet veriore të detit Baltik kan klimë të mesme
kontinentale me verëra të freskëta dhe të dimra
të gjatë. Vetëm viset skajore veriore kanë klimë
polare.
11. Dendësia mesatare e popullsisë është 21 b/km2, qka do të
thotë se Evropa Veriore është regjioni më rrallë i banuar
në Kontinëntin e Evropës. Dendësinë e vogël e kan
shaktuar veqoritë natyrore.Dendësi më të madhe ka
Danimrka (124 st/km2) e cila ka kushtet më të
pershtashme natyrore . Në Gadishulin Skandinav dendësia
më e madhe është në pjesën jugore dhe përgjat
bregdetit, gjegjësisht në ato pjesë ku kushtet natyrore
janë më të përshtatshme dhe ofron kushte më të mira për
zhvillimin ekonomik.Shtetet pran Baltikut kan rënjë të
dukshme të popullsisë , shpërngulja është intensive për
shkak të vështirësiv ekonomike. Parashihen zvoglime të
vazdhdueshme të popullsisë.
Islandezët, Suedezët, Norvegjezët dhe Danezët iu
takojnë popujve të grupit gjerman, ndërsa Finlandezët
dhe Estonët janë ugrofin.
Lituanët dhe Letonët janë popuj indoeuropian.
Popullsia është kryesisht të religjionit protestant përvec
Lituanët që u takojnë fesë katolike.
13. Vendet nordike, ndryshe nga ato baltike raditen në
krye të shteteve të zhvilluara të botës. (tregojnë të
ardhurat kombëtare për kokë banori). Një periudhë
e gjatë pa luftra , stabilitetit social dhe organizimin i
shkëlqyer ka shkaktuar një nivel të lartë të zhvillimit
të zonës Nordik. Edhe pse baza natyrore nuk ofron
mundësi të mëdha, ato janë përdorur mirë.
Prodhimi bujqësore ka qenë veçanërisht i theksuar
në Danimarkë, Islandë, Në Norvegji dhe Danimarkë
dallohet në Evropë pë rgjuajtjen e peshkut në
Evropë.
14. Finlanda dhe Suedia
konsiderohen si vende më të
pasura në botë sa i përket
pyjeve. Kështu, këto vende kanë
zhvilluar teknologji të lartë në
përpunimin e drurit, e cila është
bazuar në një shumëllojshmëri e
industrive të përpunimit të
drurit. Zbulimin e naftës dhe
gazit natyror në Detin e Veriut
i ka sjellë fitime të mëdha
Norvegjisë dhe bëri atë nji
eksportus të madh.
15. Suedi deri në dhjetë vitet e fundit
llogaritej në vendet më të zhvilluara në
Evropë, por disa vende e arritën atë.
Pasuria e mineralit të hekurit, pyje dhe
resurset ujore, kan ndkuar në rritjen e
shkallës së zhvillimit të eknomisë së
Suirdisë. Suedia prodhon çelik me cilësi të
lartë. Danimarka është një eksportues i
mishit të derrit, mishit të konservuar,
produkte qumështi dhe vezët. Shtetet e
gadishullit skandinav dallohen për
prodhimin e energjisë elektrike duke
përdorur hidroenergjinë dhe energjinë.
Islanda veçanërisht dallohet me burimet
gjeotremale të cilat përdorim për ngrohje
të shtëpive, rrugët, serrat dhe ndërtesa
të tjera. Për fat të keq, zona balltike
është shumë më pak të zhvilluara. Arsyet
kryesore janë mungesa e tregut
(kapitaliste) e ekonomisë, ekonomia dmth,
si edhe ekspozimi gjat i një sistemi
socialist të ekonomisë.
16. KONKLUZIONI
Evropa veriore eshte nje rajon teper
i vecante me kararekteristikat e tij
gjeografike,kulturore,historike dhe
ekonomike qe e bejne kete rajon te
dallueshem nga pjesa tjeter e
kontinentit te Evropes.Eshte i njohur
per ekonomine teje te zhvilluar me
resurse te shumta natyrore, gje qe
reflektohet edhe ne nivelin e larte te
jeteses ne te gjitha qytetet e ketij
rajoni.
