6. Πιστεύουμε ό,τι διαβάζουμε στο
διαδίκτυο; (Παραπληροφόρηση)
Φυσικά και ΌΧΙ!
Στο διαδίκτυο ο καθένας μπορεί
να γράψει ότι θέλει
Ανέπτυξε κριτική διάθεση σε ότι
διαβάζεις στο Διαδίκτυο. ΜΗΝ
εμπιστεύεσαι αμέσως ότι δεις στο
διαδίκτυο.
6
7. 5 Ερωτήσεις – Κλειδιά
ΠΟΙΟΣ; Ποιος το δημοσίευσε; Είναι ειδικός στο
συγκεκριμένο θέμα;
ΠΟΥ; Που δημοσιεύτηκε; Είναι η πηγή αξιόπιστη;
ΠΟΤΕ; Πότε δημοσιεύτηκε ή ενημερώθηκε τελευταία
φορά;
ΓΙΑΤΙ; Για ποιο λόγο δημοσιεύτηκε; Για να μας
ενημερώσει, να μας πείσει για μια γνώμη ή για
προωθήσει ένα προϊόν;
ΠΩΣ; Πώς αναπαράχθηκε; Από αξιόπιστα site ή
κυρίως μέσω των κοινωνικών δικτύων;
8. Αναζητήστε αξιόπιστα url
.gov = government agency (κυβερνητική υπηρεσία)
.edu = educational institution (εκπαιδευτικό ίδρυμα)
.org = non-profit organizations (μη κερδοσκοπικοί
οργανισμοί)
.com = commercial or business group (εμπορικός ή
επιχειρηματικός όμιλος)
11. Η ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥΤΙΜΗ
Διαφυλάσσοντας τα προσωπικά μας δεδομένα
προστατεύουμε την ιδιωτικότητά μας
12. Ποιος έχει…
Τραβήξει μια φωτογραφία;
Τραβήξει μια selfie;
Κοινοποιήσει μια φωτογραφία στο
διαδίκτυο;
Επεξεργαστεί ή αλλάξει μια φωτογραφία;
13. Πως θα είμαι σίγουρος ότι μοιράζομαι
φωτογραφίες με ασφάλεια;
Πριν κοινοποιήσεις μια
φωτογραφία σκέψου και ρώτα τον
εαυτό σου…
Με ποιον τη μοιράζομαι;
Ποιος άλλος μπορεί να τη δει;
Εκείνοι που θα τη δουν τι θα
μάθουν για μένα;
Εκείνοι που θα τη δουν τι θα
μάθουν για τους υπόλοιπους που
απεικονίζονται στη φωτογραφία;
ΠΡΙΝ
ΠΟΣΤΑΡΕΙΣ
…
ΣΚΕΨΟΥ
14. Ποιος θα τη δει…;
1. Αν δείξω μια φωτογραφία από το κινητό μου στο δάσκαλο,
ποιος θα τη δει;
2. Αν στείλω μια φωτογραφία με μήνυμα στο δάσκαλο, ποιος
θα τη δει;
3. Αν κοινοποιήσω μια φωτογραφία στο διαδίκτυο ποιος θα
τη δει;
Ο δάσκαλος
Ο δάσκαλος και σε όποιον αυτός τη δείξει
Οποιοσδήποτε χρησιμοποιεί το διαδίκτυο
15. Διαδικτυακή Επικοινωνία
Συμβουλή
Σκέψου τις
φωτογραφίες που
ανεβάζεις στο
διαδίκτυο.
• Σκέψου πριν δημοσιεύσεις
• Σκέψου πως
επηρεάζουν οι
φωτογραφίες σου τους
άλλους χρήστες
• Χτίσε μια θετική
διαδικτυακή φήμη
• Χρησιμοποίησε τις
ρυθμίσεις απορρήτου
στα κοινωνικά δίκτυα
16. ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ
ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΜΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Κρατήστε τον υπολογιστή σας ασφαλή –
Χρησιμοποιήστε προγράμματα τείχους ασφαλείας
(firewall) και προστασίας από ιούς (antivirus).
Φροντίστε τα προγράμματα αυτά να είναι
ενημερωμένα
Αποφύγετε τη χρήση κωδικών που είναι εύκολοι
στην απομνημόνευση (όπως ημερομηνίες, γνωστούς
όρους, ακολουθίες γραμμάτων ή κύρια ονόματα).
Κρατήστε τους κωδικούς σας μυστικούς και
αλλάζετέ τους σε τακτικά χρονικά διαστήματα
(τουλάχιστον μια φορά ανά 6 μήνες).
17. Πως θα δημιουργήσω έναν
«ισχυρό» κωδικό πρόσβασης
Αποφεύγω το προφανές (ημ. γέννησης, όνομα κ.α)
Χρησιμοποιώ περισσότερους από 8 χαρακτήρες
Χρησιμοποιώ γράμματα μαζί με αριθμούς και σύμβολα
19. Πως θα καταλάβω εάν δαπανώ
υπερβολικά πολλές ώρες στο διαδίκτυο;
Θέλεις να περνάς συνεχώς όλο και περισσότερο χρόνο στο διαδίκτυο;
Όταν δεν είσαι συνδεδεμένος σκέφτεσαι διαρκώς τις διαδικτυακές σου
δραστηριότητες;
Δεν περνάς χρόνο με την οικογένεια ή/και τους φίλους σου ή παραμελείς
τις δραστηριότητές σου εξαιτίας του διαδικτύου;
Νιώθεις κενό, ανησυχία, άσχημη διάθεση ή και επιθετικότητα όταν δεν
είσαι συνδεδεμένος ή όταν οι γονείς σου προσπαθούν να σου
περιορίσουν τη χρήση του διαδικτύου;
Ο χρόνος ενασχόλησής σου με το διαδίκτυο
αποτελεί σημείο τριβής με την οικογένειά σου;
19
20. Τι μπορώ να κάνω για να
βοηθήσω τον εαυτό μου
Ενίσχυσε τις ικανότητες στις
διαπροσωπικές σου σχέσεις και
επέκτεινε το δίκτυο των φίλων σου.
Βρες υγιείς δραστηριότητες που σου
αρέσουν στην πραγματική ζωή
προκειμένου να γεμίσεις τον ελεύθερο
χρόνο σου!
Θέσε μόνος/μόνη σου στόχο για τις
ώρες που θα δαπανήσεις στο διαδίκτυο
και µην περιμένεις από τους γονείς σου
να το κάνουν αυτό για σένα!
20
21. Χρήση του διαδικτύου με μέτρο!
Μην αντικαθιστάς τους φίλους σου στον
πραγματικό κόσμο με τους φίλους από το
διαδίκτυο
Βάλε όρια στη χρήση του διαδικτύου και
μην παραμελείς τις υπόλοιπες
δραστηριότητες σου
21
23. Ο διαδικτυακός εκφοβισµός (cyberbullying)
συµβαίνει όταν ένα παιδί ή ένας έφηβος δέχεται από
κάποιον ή κάποιους, ανώνυµα ή επώνυµα, απειλές ή
παρενοχλείται, ταπεινώνεται, εξευτελίζεται
συνήθως µε επαναλαµβανόµενο τρόπο, µέσω του
διαδικτύου (κοινωνικά δίκτυα, παιχνίδια, εφαρµογές
κ.λπ.) ή των κινητών τηλεφώνων.
Τι σημαίνει Διαδικτυακός
Εκφοβισμός ;
24. Πως ακριβώς μπορεί να εκφραστεί
ο διαδικτυακός εκφοβισμός;
Μορφές διαδικτυακού εκφοβισμού:
αποστολή μηνυμάτων µε βλαβερό και απειλητικό
περιεχόμενο,
αποστολή ή δημοσίευση ευαίσθητων προσωπικών
πληροφοριών,
δημοσίευση προσωπικών φωτογραφιών σε blog
και κοινωνικά δίκτυα,
δημιουργία ψεύτικου προφίλ σε κοινωνικά δίκτυα
µε σκοπό την γελοιοποίηση κάποιου παιδιού,
δημιουργία κάποιας ομάδας στο διαδίκτυο µε
σκοπό τον εξευτελισμό του παιδιού, κ.α.
25. Να θυµόµαστε ότι αστείο είναι όταν γελάµε όλοι µε αυτό
και όχι µόνο ο ένας.
Δυστυχώς ο διαδικτυακός εκφοβισμός δεν είναι αστείο
που αλλά µια πολύ επικίνδυνη πράξη µε μακροχρόνιες
και τραυματικές συνέπειες για το παιδί που το βιώνει αλλά
και για το παιδί που το παρατηρεί!
25
Ανάμεσα στις συνέπειες αυτές περιλαμβάνονται:
κατάθλιψη, αυτοκαταστροφική συμπεριφορά,
χαμηλή αυτοεκτίμηση, κακή επίδοση στο
σχολείο, κοινωνική απομόνωση, αποχή από το
σχολείο και τις παρέες συνομηλίκων τους, κ.α.
26. Όταν κάτι δε µας φαίνεται σωστό σε μία ιστοσελίδα ή σε µια συνομιλία,
τότε κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι. Γι’ αυτό, εάν αισθανθούμε
άσχημα, ας βγούμε αμέσως από την ιστοσελίδα ή ας διακόψουμε
αμέσως τη συνομιλία.
Ας συνειδητοποιήσουμε ότι η διαδικτυακή επικοινωνία δεν είναι
πάντα ιδιωτική, καθώς οι άλλοι μπορούν να αντιγράψουν, να
εκτυπώσουν και να μοιραστούν µε άλλους τα λεγόμενά µας ή τις
φωτογραφίες µας.
Δεν προωθούμε μηνύματα ή εικόνες και φωτογραφίες που θα
μπορούσαν να πληγώσουν τα συναισθήματα κάποιου.
Έχουμε στο μυαλό μας ότι, εάν κάποιος µας στείλει ένα μήνυμα και το
προωθήσουμε ή γελάσουμε µε αυτό, στην ουσία γινόμαστε κι εμείς
μέρος του εκφοβισμού.
26
Τι μπορούμε να κάνουμε για να
προστατευτούμε;
28. Και αν µου έχει ήδη συμβεί… Τι να
κάνω;
Δεν απαντάμε στα εκφοβιστικά μηνύματα.
Μπλοκάρουμε την πρόσβαση του αποστολέα.
Κρατάμε και αποθηκεύουμε τα μηνύματα ή τις
συνομιλίες. Αυτό θα µας είναι χρήσιμο εάν
χρειαστεί ή εάν θελήσουμε να το καταγγείλουμε.
28
29. Να το πω σε έναν ενήλικα αν…
Κάποιος με κάνει να νιώσω άβολα με αυτά που μου λέει
Συναντήσω ακατάλληλο περιεχόμενο στο διαδίκτυο
29
32. Τι είναι το Grooming ;
Το διαδικτυακό grooming ή αλλιώς «αποπλάνηση»
συμβαίνει όταν ένας ενήλικας έρχεται σε επαφή µέσω του
διαδικτύου µε ένα παιδί ή έφηβο προκειμένου να το
συναντήσει από κοντά και να το εκμεταλλευτεί µε
πολύ άσχημο τρόπο.
32
Το grooming µέσω διαδικτύου
είναι ένα έγκλημα που
τιμωρείται αυστηρά σε όλες τις
χώρες της Ευρώπης.
33. Μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι
Groomers
Κάποιοι διαδικτυακοί groomers μπορεί να
προσποιούνται ότι είναι συνομήλικοι µε τα παιδιά
(π.χ. βάζοντας ψεύτικη φωτογραφία προφίλ και
δηλώνοντας ψευδή ηλικία).
Οι διαδικτυακοί groomers συνήθως έχουν γνώσεις στο
να χειρίζονται ψυχολογικά και συναισθηματικά
τους εφήβους (π.χ. γνωρίζουν την εφηβική γλώσσα και
τον εφηβικό τρόπο σκέψης) και για αυτό μπορεί να
χρησιμοποιούν διάφορες τεχνικές προκειμένου να
αποκτήσουν αρχικά την εμπιστοσύνη του εφήβου.
33
34. Που μπορεί να συμβεί ;
Μπορεί να συμβεί σε όλους τους ιστοχώρους που είναι
πολύ δημοφιλείς στους εφήβους και στα παιδιά όπως
στα διαδικτυακά παιχνίδια,
στα κοινωνικά δίκτυα (π.χ. facebook, stardoll, twitter),
στα δωμάτια συνομιλίας (chat rooms) κ.λπ.
34
35. @ «Ας μιλήσουμε πιο ιδιωτικά»
* προκειµένου να γίνει η κουβέντα πιο ιδιωτική όπως σε ένα προσωπικό chat ή
στο κινητό τηλέφωνο.
@ «Που βρίσκεται ο υπολογιστής; Από που µου μιλάς τώρα;»
* προκειμένου να δει εάν κάποιος ενήλικας ή γονέας είναι κοντά.
@ «Ποιος είναι ο αγαπημένος σου ηθοποιός; Συγκρότημα; Τραγουδιστής;»
* προκειµένου να εξοικειωθεί συναισθηματικά με το παιδί ή και να του κάνει
δώρο κάποιο εισιτήριο για συναυλία.
@ «Ξέρω κάποιον που μπορεί να σε βοηθήσει να κάνεις καριέρα μοντέλου/
χορεύτριας / ηθοποιού»
* προκειμένου να φλερτάρει και να ενθαρρύνει προσωπική συνάντηση.
35
(1)
36. @ «Ξέρω έναν τρόπο που μπορείς να βγάλεις εύκολα και γρήγορα
χρήματα»
* προκειμένου να δείξει ότι ενδιαφέρεται για το παιδί και να το
εκμεταλλευτεί.
@ «Πες µου τι σε απασχολεί. Ακούγεσαι πολύ στεναχωρημένος.
Μπορώ να σε βοηθήσω»
* προκειμένου να κερδίσει την εμπιστοσύνη του παιδιού και να χτίσει
έναν ισχυρό συναισθηματικό δεσμό.
@ «Μην πεις σε κανέναν για την καινούργια µας γνωριμία. Ας την
κρατήσουμε μυστικά από όλο τον κόσμο. Μόνο εγώ και εσύ θα
ξέρουμε»
* προκειµένου να µην αποκαλύψει το παιδί σε κανέναν τι συμβαίνει.
36
(2)
37. @ «Ποιος είναι ο αριθμός του κινητού σου/η διεύθυνση του σπιτιού
σου/σε ποιο σχολείο ή φροντιστήριο πηγαίνεις κ.λπ.»
* το να ζητήσει προσωπικές πληροφορίες συνήθως συμβαίνει σε
μετέπειτα στάδιο όταν το παιδί ήδη νιώθει μεγάλη οικειότητα και
εμπιστοσύνη
@ «Είσαι η αδερφή ψυχή µου. Ταιριάζουμε τόσο πολύ. Είσαι η αγάπη
της ζωής µου»
* προκειµένου το παιδί να δεσμευτεί συναισθηματικά και να νιώσει
παρόμοια συναισθήματα
@ «Εάν δεν κάνεις αυτό που σου ζητάω.. τότε θα στείλω τις φωτογραφίες
που µου έστειλες στο σχολείο σου και στους γονείς σου»
* προκειµένου να εκβιάσει το παιδί να κάνει αυτό που ζητάει, ούτως ώστε το
παιδί να νιώσει φόβο και ενοχή και να µην αποκαλύψει σε κανένα τι συμβαίνει.
37
(3)
38. Ας θυμόμαστε ότι τα παραπάνω παραδείγματα
μπορεί από περίπτωση σε περίπτωση να
διαφέρουν!
Άλλωστε, η συνομιλία αυτή μπορεί να κρατήσει
για πάρα πολύ καιρό έως και χρόνια προκειµένου
ο θύτης να πείσει το παιδί και να το κάνει να τον
εμπιστευτεί.
38
39. Πόσο «φίλοι» είναι τελικά οι
διαδικτυακοί σου φίλοι…
Δε δεχόμαστε αιτήματα φιλίας και δε συνομιλούμε ποτέ
με αγνώστους
Πίσω από την οθόνη του υπολογιστή μπορεί να κρύβεται
οποιοσδήποτε. Ακόμα και ένας 50χρονος που λέει ψέματα
ότι είναι 10χρονος…
Δε δεχόμαστε ποτέ να συναντηθούμε με κάποιον που
γνωρίσαμε διαδικτυακά, όσο χρόνο και αν συνομιλούμε μαζί
του
Αν κάποιος μας ενοχλεί ή μας κάνει να νιώσουμε άβολα το
λέμε σε έναν ενήλικα
Δεν ανταλλάσσουμε ευαίσθητες προσωπικές πληροφορίες
ή βίντεο και φωτογραφίες.
40. Δεν ενδίδουμε σε κανένα
εκβιασμό!
• Safeline.gr: Ελληνική Ανοιχτή
Γραμμή για το παράνομο
περιεχόμενο στο Διαδίκτυο
(www.safeline.gr) του
Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς
Διαδικτύου
• Στις κατά τόπους εισαγγελικές
υπηρεσίες
• Στη Δίωξη Ηλεκτρονικού
Εγκλήματος
Θυμόμαστε
ότι μπορούμε
να
απευθυνθούμε
και στους
παρακάτω
φορείς:
40
42. Τι πρέπει να προσέχουμε στο
διαδίκτυο
Να μην αποκαλύπτουμε προσωπικά μας δεδομένα
Να μη μιλάμε με αγνώστους
Να μην παίζουμε παιχνίδια ακατάλληλα για την ηλικία
μας
Να μην παραμελούμε τις δραστηριότητές μας για χάρη
του διαδικτύου
Να σεβόμαστε τους άλλους χρήστες του διαδικτύου
Όταν κάτι μας ανησυχήσει να το πούμε σε έναν ενήλικα
που εμπιστευόμαστε
44. Πηγές
Η παρουσίαση στηρίχτηκε στο υλικό που είναι
διαθέσιμο στην ιστοσελίδα
https://saferinternet4kids.gr/diathesimes-
parousiaseis/ με μικρές αναπροσαρμογές
Άλλες πηγές
http://www.saferinternet.gr/
https://internetsafety.pi.ac.cy/
Notas del editor
Πολλές φορές μπορεί να αποκαλύπτουμε προσωπικά μας στοιχεία μέσω μιας φωτογραφίας χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Στις παραπάνω φωτογραφίες κάποιος μπορεί να διαπιστώσει το σχολείο που πηγαίνουν τα παιδιά από τη στολή που φοράνε ή να μάθει την ηλικία του κοριτσιού που έχει γενέθλια μετρώντας τα κεράκια στην τούρτα. Επίσης αποκαλύπτεται η εμφάνισή τους και το αν είναι αγόρια ή κορίτσια. Όλα αυτά και πολλά άλλα (το οποία μπορείτε να συζητήσετε) ονομάζονται προσωπικές πληροφορίες. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να κρατούν τις προσωπικές τους πληροφορίες ασφαλείς. Αν κάποιος στο διαδίκτυο τους ζητήσει προσωπικές πληροφορίες ή φωτογραφία ή βίντεο, να πουν όχι και να ζητήσουν τη βοήθεια ενός ενήλικα.
Είναι πολύ σημαντικό επίσης να μάθουν τα παιδιά να σκέφτονται ποιοι άλλοι μπορούν να δουν τις φωτογραφίες που κοινοποίησαν. Αυτό που χρειάζεται να καταλάβουν είναι ότι όταν κοινοποιούν μια φωτογραφία θα πρέπει να το κάνουν μόνο σε ανθρώπους που εμπιστεύονται. Ακόμα και αν στείλουν μια φωτογραφία σε ένα μόνο φίλο τους εκείνος μπορεί να τη στείλει σε κάποιον άλλο και ο άλλος σε κάποιον άλλο και τελικά πρόσβαση στη φωτογραφία να έχουν πολλοί περισσότεροι άνθρωποι από όσους επιθυμούν.
Είναι σημαντικό να σκεφτούμε τη συμπεριφορά μας και τις επιλογές που κάνουμε όταν κοινοποιούμε μια φωτογραφία στο διαδίκτυο.
Γίνε η αλλαγή: Όλοι μαζί για ένα καλύτερο διαδίκτυο. Ενωμένοι μπορούμε να αλλάξουμε προς το καλύτερο τον τρόπο που χρησιμοποιούμε το διαδίκτυο και τα συναισθήματα που προκαλούν στους άλλους οι διαδικτυακές μας ενέργειες.