Punoi : Ardian Kryeziu .

1. 1

2. 2

3. Një analgjezik, apo qetësues, është çdo anëtar i grupit të barnave të përdorura për
të arritur lehtësimin nga dhimbjet.Fjala analgjezik rrjedh nga fjala greke ἀν-
"pa", dhe ἄλγος, "dhimbje".
Me emrin “analgjezik” quhen të gjitha ato barna, të cilët kur administrohen në
organizmin e njeriut në doza standarte janë në gjendje të kontrollojnë dhimbjen
duke e lehtësuar apo parandaluar atë, pa shkaktuar frenim të rëndësishëm të
SNQ.
3

4.  Analgjezikët Opioide
 Barnat antiimflamatorë jo-steroidë (AIJS)
 Anestezikët lokalë
 Analgjezikët jo-opioidë, me veprim qendror
Barnat analgjezikë grupohen si vijon:
4

5. ► Morfina dhe barnat e ngjashëm me të. Me termin opioide emërtohet çdo
substancë që shkakton efekte të ngjashme me morfinën, efekte të cilat
antagonizohen plotësisht nga Naloksoni. Me këtë term përfshihen
neuropeptidet e ndryshëm, opioidet sintetike struktura e të cilëve mund të jetë
krejt e ndryshme nga morfina. Termi opiat është më I vjetër dhe ka një kuptim
më të kufizuar, i cili nënkupton vetëm barnat e ngjashëm me morfinën, që kanë
dhe ngjashmëri strukturale me të. Analgjezikët morfinikë si dhe shumica e
barnave të dy grupeve fundit shkaktojnë analgjezi si rezultat i veprimit të tyre
në SNQ.
5

6. ► Anestezikët lokalë veprojnë në periferi duke ndërprerë përcjelljen e
impulsit të dhimbjes në nivel të fibrave të SN periferik.
► AIJS duket se shkaktojnë analgjezi duke vepruar si në periferi
ashtu dhe në SNQ.
6

7. ► Në analgjezikët jo-opioidë, me veprim qendror bëjnë pjesë barna të
ndryshëm.psh:
Antidepresantët (Amitriptilina), të cilët ushtrojnë një efekt analgjezik në
personat, që nuk vuajnë nga depresioni. Ky efekt mund të shpjegohet me aftësinë
e tyre për të fuqizuar
transmetimin monoaminergjik, transmetim, që luan një rol në modulimin e
transmetimit të dhimbjes. Këtu futen dhe barna, që përdoren në rastet e
dhimbjeve specifike p.sh: Karbamazepina, që përdoret për mjekimin e
neuralgjisë trigeminale; Ergotamina, që
përdoret për mjekimin e migrenës.
7

8. Analgjezikët shtesë mund të përdoren me sukses në çdo fazë. Një
analgjezik shtesë është
një bar ndikimi primar, i të cilit është jo për dhimbje por ka efekt
analgjezik në disa
sëmundje të dhimbshme. Shembuj janë kortikosteroidët, barnat
antiinflamatore
josteroide, antidepresivët triciklikë, antikonvulsivët dhe antiaritmikët.
Barnat Indikimet
Barnat jo steroide antiinflamatore Infiltrime në indin e butë , Hepatomegali
,Dhimbje kockash
Kortikosteroidët Presion i rritur intrakranial , Infiltrime ne indin
e bute , Shtypje nervash , Hepatomegali
Antidepresivët Shtypje nervash ose infiltrim
Antikonvulsivët
Antiaritmikët
Biofosfonatet Dhimbje kockash
Tabela1 Analgjezikët adjuvantë të zakonshëm në dhimbjen e kancerit
8

9. Figura 1 . Skema në tre hapa e niveleve të dhimbjes dhe trajtimit
farmakologjik që lidhet sipar rekomandimëve të OBSH
Shkalla e dhimbjes
OBSH
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
E lehtë (Hapi I) E mesme(Hapi II ) E fortë ( Hapi III )
Shkalla
analgjezike OBSH
Hapi I
Paracetamol
AIJS ±Shoqërues
Hapi II
Tramadol,
kodeinë,dekstroprop
oksifen
Opioidë të dobët
±paracetamol ose
AIJS ± Shoqërues
Hapi III
Opioidë të fortë
± Paracetamol ose
AIJS ± Shoqërues
9

10. 10