Το Γυμνάσιο Κορησού γιορτάζει τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Καστοριάς, την Παρασκευή, 9 Νοεμβρίου 2012

2. Συμπλθρϊνονται ςιμερα 100 χρόνια από τότε που η
περιοχή τησ Καςτοριάσ ενςωματϊθηκε ςτο ελληνικό
κράτοσ κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο μετά από ςχεδόν
πζντε αιϊνεσ τουρκικισ κατοχισ. Η απελευκζρωςθ τθσ πόλθσ
ζγινε μία μόλισ θμζρα πριν από τθ γιορτι του πολιοφχου τθσ
πόλθσ Αγίου Μθνά κι ζτςι κακιερϊκθκε θ 11η Νοεμβρίου ωσ
επίςθμθ ημζρα απελευθζρωςησ τθσ πόλθσ και ο Άγιοσ Μηνάσ
κεωρείται ο ελευκερωτισ τθσ πόλθσ.

3. Ζνα περίπου μινα μετά τθν ζναρξθ των βαλκανικϊν
πολζμων, ο επίλαρχοσ Ιωάννησ Άρτησ, επικεφαλισ λίγων
ιππζων, κατζλαβε χωρίσ αντίςταςθ τθν πόλθ, τθν οποία είχαν
εγκαταλείψει μερικζσ μζρεσ νωρίτερα οι Τοφρκοι ζχοντασ
ςυνειδθτοποιιςει τθν επερχόμενθ ιττα τουσ μετά από τθν
επζλαςθ των ελλθνικϊν ςτρατευμάτων ςτισ πόλεισ τθσ Δυτικισ
Μακεδονίασ.

4. Στισ 10 Νοεμβρίου 1912, τρεισ μζρεσ μετά τθν
απελευκζρωςθ τθσ Φλϊρινασ, μια ίλθ ιππικοφ με 27 ιππείσ
και 3 αξιωματικοφσ, τουσ επίλαρχουσ Ιωάννη Άρτη και
Παναγιϊτη Νικολαΐδη και τον ανκυπίλαρχο Φιλόλαο
Πηχιϊνα (καπετάν Φιλϊτα), γιο του Αναςτάςιου Πθχιϊνοσ,
όταν πλθροφορικθκε ότι ςτθν Καςτοριά είχε απομείνει
ελάχιςτοσ τουρκικόσ ςτρατόσ, προχϊρθςε από τθν περιοχι
των Κορεςτείων (Κρανιϊνα) και βρζκθκε απζναντι από τθν
Καςτοριά ςτθν περιοχι Αμπζλια (ςθμερινό Απόςκεπο).

5. Από εκεί ο Ιωάννησ Άρτησ ζςτειλε με ζναν χωρικό το
παρακάτω γραπτό μινυμα ςτον μθτροπολίτθ Καςτοριάσ
Ιωακείμ Λεπτίδη και του ηθτοφςε να ςυνεννοθκεί με τισ
ςτρατιωτικζσ δυνάμεισ τθσ πόλθσ για τθν παράδοςθ τθσ:
«Την πόλη ζχουν κυκλϊςει από παντοφ δυνάμεισ 25.000
ανδρϊν, ζτςι κάθε αντίςταςη ή απόπειρα διαφυγήσ
ςτρατοφ από την πόλη είναι αδφνατη. Επιθυμϊ να μη
καταςτρζψω την πόλη. Σπεφςατε ςε ςυνεννόηςη με τον
αρχηγό των δυνάμεων τησ πόλησ, να παραδοθεί άνευ
όρων εντόσ μιασ ϊρασ από τησ λήψεωσ του παρόντοσ,
αλλιϊσ ευρίςκομαι ςτην ανάγκην βομβαρδιςμοφ τησ
πόλεωσ πριν το βράδυ»
Ιωάννησ Άρτησ, επίλαρχοσ

6. Χωρίσ ωςτόςο να περιμζνει τθν απάντθςθ ο
Παναγιϊτησ Νικολαΐδησ μπικε ςτθν Καςτοριά, για να
πλθροφορθκεί, αν ο εχκρόσ κα παρζδιδε τθν πόλθ.
Εκεί ςυναντικθκε με τον διμαρχο τθσ πόλθσ
Κωνςταντίνο Γοφςη και ςυηιτθςε μαηί του για τθν παράδοςι
τθσ.
Μετά τθ ςυνάντθςθ ο Νικολαΐδθσ επζςτρεψε ςτον
Απόςκεπο και ο διμαρχοσ επιςκζφκθκε τον μθτροπολίτθ, με
τον οποίο αποφάςιςαν να μεταβοφν ςτον αρχθγό των
τουρκικϊν δυνάμεων Μεχμζτ παςά και να του επιδϊςουν
γραπτό μινυμα με φανερό ςκοπό να εκβιάςουν τθν παράδοςθ
τθσ πόλθσ εμφανίηοντασ τισ ελλθνικζσ δυνάμεισ που πλθςίαηαν
τθν πόλθ ότι αρικμοφςαν 25.000 άνδρεσ.
Όταν όμωσ ζφταςαν ςτο διοικθτιριο, πλθροφορικθκαν
ότι ο τοφρκοσ διοικθτισ είχε φφγει για Κορυτςά.
Φωτογραφία του Μεντρεςζ ςτισ αρχζσ τθσ δεκαετίασ του '30

7. Τθν επόμενθ μζρα ο ανκυπίλαρχοσ Φιλόλαοσ Πηχεϊν
τοιχοκόλλθςε ςτο κεντρικότερο ςθμείο τθσ πόλθσ μια γραπτι
προκιρυξθ «περί καταλιψεωσ τθσ πόλεωσ» προκαλϊντασ τον
ενκουςιαςμό των Ελλινων κατοίκων τθσ.

8. Τθν ίδια θμζρα απελευκερϊνεται και θ
Χροφπιςτα, το μετζπειτα Άργοσ Ορεςτικό από το ελλθνικό
ιππικό, με επικεφαλισ τον Άρτθ.

9. Μετά τθν απελευκζρωςθ, ενςωματωμζνθ πλζον
ςτο ελλθνικό κράτοσ, η Καςτοριά ακολοφκθςε τθ ροι των
γεγονότων που ςθμάδεψαν τθ νεότερθ και ςφγχρονθ
ελλθνικι ιςτορία.
Υποδοχι του βαςιλιά Κωνςταντίνου Α' μετά τθν απελευκζρωςθ
ςτο ςθμείο του ςθμερινοφ φαναριοφ τθσ Γράμμου.

10. Εορταςμόσ του Μακεδονικοφ Αγϊνα
με κατάκεςθ ςτεφάνων ςτο άγαλμα του Παφλου Μελά,
που βριςκόταν δίπλα ςτον Ταξιάρχθ Μθτροπόλεωσ (1934)

11. Οι λεπτομζρειεσ για τα γεγονότα τθσ απελευκζρωςθσ τθσ
Καςτοριάσ καταγράφθκαν ςτον τοπικό τφπο τθσ εποχισ
«Δυτική Μακεδονία» και «Ορεςτιάσ» του Ιωάννη Μπακάλη.

12. http://www.tovoion.com
http://el.wikipedia.org/wiki
http://istorikakastorias.blogspot.gr/
http://amadeuskas.blogspot.gr/2010/11/11-1912.html
http://eistorias.wordpress.com