2. Zer dira?
• MBioF-ak, Metal-organic framework-en mota
bat dira (MOFs). MOF-ak material hibrido
mota bat dira, metalezko ioiez eta ligando
organikoez osaturik daudenak eta egitura
bidimentsional edo tridimentsionalak eratuz
agertzen direnak.
3. Propietateak
• Egitura kristalinoa
• Submikroi tamainura txikitzeko gaitasuna
• Porositatea
• Azalera handia daukate
• Sare ordenatuak eratzen dituzte.
Aplikazioak
• Erreserba
• Katalisi
• Biomedikuntza alorrean
• Sentsore gisa
4. Zergatik biomolekulekin?
• Material hauek zehazki biomolekulekin
sintetizatzeak hainbat abantaila dakar:
– Biomolekulen eskurapena erraza kantitate
handia eta prezio baxua
– Biomolekulen dibertsitate estrukturala
elastikotasuna zein zurruntasuna eskaini
diezazkioke azkenik lortuko dugun MBioF-ari.
5. • Biomolekulek metalekin lotzeko hainbat gune
koordinatzeko aukera anitz estruktura
dibertsitatea hazi.
• Biomolekula askok haien arteko interakzioak
sortzeko kapazitatea dute, MBioF-en estruktura
eta funtzioa zuzentzeko erabili daitekeen
ezaugarria izanik.
6. • Hainbat biomolekula kiralak MBioF kiralak
sintetiza daitezke, propietate katalitiko,
banaketa propietate eta ezagupen propietate
interesgarriak izango dituztenak.
7. MBioF motak (sintesia eta estruktura)
• Aminoazidoak
• Peptidoak
• Proteinak
• Nukleotidoak
• Karbohidratoak
• Beste molekula txiki batzuk (azido organikoak)
8. Aplikazioak
Erreserba:
· Hidrogenoa erregai gisa garatzea
da helburu bat
· Absortzio bidez gasak
biltegiratzen dituzte haien egitura
tridimentsionalari esker, bi mota:
- Fisikoa (Van der Waals indarrak)
- Kimikoa (lotura kobalente edo
ionikoak)
· Gainazala handitu heinean
absortzio ahalmena ere handituko
da.
9. Aplikazioak
• Katalisia eta
molekulen
isolamendua (MBioF
homokiralak):
· Katalisi heterogeneo eta
asimetrikoa
· Enantiomero ezberdinen
isolamendua
· Kromatografien zutabeak
egiteko
10. Aplikazioak
Biomedikuntzan
•Espezie aktiboen administraziorako: txertoak,
drogak,…
•Hala ere, izan dezakeen toxizitatea zehaztear dago
Sentsoreak (frogatzear dago)
• Ostalari molekulen eta metal ioien arteko
erreakzioek haien estruktura fisikoan aldaketak
eragin ditzakete
• Molekula batzuk analito espezifikoak ezagutzeko
ahalmena daukate.
11. • Zer da?
Atomo zentral bezala platinoa eta estekatzaile moduan bi kloro eta bi
amoniako cis posizioan dituen koordinazio konposatu bat da eta potasio
(II) tetrakloroplatinato (K2[PtCl4]) molekulatik abaituz sintetizatzen da.
• Zertarako erabiltzen da?
Hainbat minbizi moten aurkako tratamendutan
erabiltzen da. Kasurik ohikoenak:
- Kartzinoma batzuk (obulutegietakoa,
barrabiletakoa, maskurikoa…)
- Sarkomak
- Linfomak
- Zelula germinaletako minbizia
12. Cisplatinoa
• Zein da bere ekintza-mekanismoa?
Behin gorputzean zuzenean zainetatik sartuta,
honako pausuak jarraitzen ditu:
1. Kloroaren estekatzailetako
bat ur molekula batez
ordezkatzen da, katioi bat
eratuz. Karga positiboak
zelulatik ateratzea
eragotziko dio.
1. Ur ligandoa erraz askatzen
da. Horrek platinoari
zeluletako DNA molekularen
base nitrogenatu bati
lotzeko aukera bat ematen
dio.
13. 3. Beste kloro atomoaren desplazamenduari esker, platinoa beste base bati
lotuko zaio DNAren egitura aldatuz.
4. Konpontze makanismoek arazoari aurre egiteko gai ez direnean, mitosia
oztopatu eta zelula apoptosian sartuko da.
14. • Hartu beharrko neurriak:
1. Metatuz gero, cisplatinoa oso toxikoa suerta daiteke
giltzurrun, belarri eta nerbio sistemarako. Gainera,
molekula honek zorabioak eta goragaleak sor ditzake.
Horregatik, cisplatinoko tratamendu baten ostean, berau
ahalik eta lasterren iraizteko, ur asko edatea
gomendatzen da.
2. Tratamendua prestatzerakoan,
ezinbestekoa izaten da
medikamentua ondo analizatzea
trasplatinorik (cisplatinoaren
isomeroa) ez dagoela frogatzeko,
azken hau toxikoa baita.
3. Erabili ahala, gorputzak medikamentuarekiko erresistentzia garatzen du (ziklo
zelularraren aldaketak, medikamentuaren detoxifikazioa, apoptosiaren inhibizioa,
DNAren konponketa mekanismoen eraginkortasunaren hobekuntza…). Kasu
horietan, plaklitaxela bezalako botika erabiltzen da cisplatinoaren ordez.
Cisplatinoa
15. Kelatoterapia
• Kelatoak (eraztun heterozikliko
itxura duen konplexua, metal eta
ioiak lotzen dituena) erabili metal
toxikoak estekatzeko eta
organismotik kanporatzeko
• Kelazioa, kelatoak eratzeko
prozesua, naturala da izatez. Baina
kelato sintetikoak ere ekoizten
dira.
• Uretan disolbagarriak gernuaren bidez kanporatu
16. Zertarako?
Entzima askoren koentzimak ioi metalikoak dira maiz,
zeinak kontzentrazio altuetan kaltegarriak diren.
• Metal astunen desintoxikazioa organismoaren prozesu
degeneratzaileak mantsotu
• Arterien gogortzearen aurka ateroesklerosia ekidin
• Horrez gain, onurak
dakartzate artritis, diabetes
eta beste hainbat
gaixotasunen aurrean
17. EDTA
• Agente kelatzailea
• Konplexu oktaedrikoa eratu
• Organismoko trantsizio metalak eta
arterien paretan metatutako
kaltzioaazkarrago kanporatzeko
• Mekanismo efizientea dosi txikiak
• Dosi handitan toxikoa litzateke