มาตรฐาน metadata ของรูปภาพ เพื่อการจัดการทรัพยากรสารสนเทศดิจิทัล และแนะนำซอฟต์แวร์เพื่อจัดการ/แก้ไข metadata โดย โอเพ่นดรีม http://opendream.co.th

1. มาตรฐานข้อมูลภาพและคำอธิบายภาพ
IPTC, EXIF, XnView, NextGen Gallery
แผนงาน ICT สสส. และ โอเพ่นดรีม
นิรุทธ์ เขมะศักดิ์ชัย + อาทิตย์ สุริยะวงศ์กุล

2. IPTC, EXIF, XMP
(?)

3. “metadata”
เมตาดาตา
ข้อมูลที่อธิบายข้อมูล

4. ฐานข้อมูลภาพ ภาพที่อยู่ในเอกสาร จารึก
หนังสือหายาก สิ่งพิมพ์เก่า สิ่งพิมพ์ที่ชำรุดง่าย
งานออกแบบ แผ่นผับ ใบปิดประกาศ

7. จะค้นหา จัดการ แยกประเภท จัดเก็บ
“ภาพ” เหล่านั้นในรูปแบบดิจิทัลอย่างไร

8. จะค้นหา จัดการ แยกประเภท จัดเก็บ
“ภาพ” เหล่านั้นในรูปแบบดิจิทัลอย่างไร

9. ให้ค้นหาและใช้งานได้สะดวก
ตลอดสายการผลิต-บริโภค: ผู้ผลิต บรรณารักษ์ ผู้ใช้
โดยข้อมูลไม่สูญหาย

10. “embedded metadata”
เก็บคำอธิบายเอาไว้ในตัวแฟ้มข้อมูลเลย
สะดวกแลกเปลี่ยน ไม่สูญหาย
คำอธิบายตามตัวข้อมูลไปทุกที่

11. “IPTC”
IPTC Information Interchange Model (IIM)
IPTC = International Press Telecommunications Council

12. IPTC IIM ออกแบบเพื่อใช้ในอุตสาหกรรมข่าว
สำหรับภาพ เสียง เอกสาร สื่อต่าง ๆ
เพื่อความสะดวกรวดเร็วในกระบวนการผลิตแบบดิจิทัล

13. IPTC IIM: ข้อมูลสำหรับนำภาพไปใช้
คำอธิบายภาพ (caption) พาดหัวข่าว
เจ้าของภาพ ลิขสิทธิ์ ที่มาของภาพ
คำสำคัญ ที่อยู่ติดต่อ สถานที่ถ่ายภาพ

14. มาตรฐานอื่น ๆ ของ IPTC:
NewsML-G2, EventsML-G2, SportsML-G2

15. EXIF
Exchangeable image fle format

16. EXIF ออกแบบสำหรับกล้องดิจิทัล
เพื่อให้กล้องจากผู้ผลิตต่าง ๆ ใช้ข้อมูลร่วมกันได้
(นึกถึงการใช้ SD Card ร่วมกันระหว่างกล้อง)

17. EXIF: ข้อมูลการถ่ายภาพ จากกล้องดิจิทัล
วันที่ เวลา ที่ถ่ายภาพ
รุ่น ผู้ผลิต ขนาดภาพ แนวตั้ง/นอน
ใช้แฟลชหรือไม่ ความเร็วชัตเตอร์ ระยะโฟกัส

18. EXIF: ข้อมูลภาพเพิ่มเติม
ภาพขนาดเล็กสำหรับดูอย่างเร็ว (thumbnail)
สถานที่, พิกัดภูมิศาสตร์ (GPS)
คำอธิบาย และข้อมูลลิขสิทธิ์

19. XMP
Extensible Metadata Platform

20. XMP ออกแบบโดย Adobe ร่วมกับ IPTC
เพื่ออุตสาหกรรมการพิมพ์(ดิจิทัล)
ทำงานร่วมกับมาตรฐาน IPTC ได้

21. IPTC เก็บคำอธิบายภาพ ข้อมูลเกี่ยวข้อง
EXIF เก็บข้อมูลการถ่ายภาพ

22. IPTC และ EXIF
ใช้ได้ใน: JPEG, TIFF
ใช้ไม่ได้: JPEG 2000, PNG, GIF

23. XMP
ใช้ได้ใน: PDF, JPEG, JPEG 2000, GIF, PNG, HTML,
TIFF, Adobe Illustrator, PSD, PostScript

24. แนะนำซอฟต์แวร์อ่าน/แก้ไข IPTC และ EXIF
ออฟไลน์: XnView
ออนไลน์: NextGen Gallery

25. XnView

26. NextGen Gallery

27. ค้นเพิ่มเกี่ยวกับมาตรฐานคำอธิบายภาพที่
http://stks.or.th/wiki/
http://stks.or.th/blog/
http://en.wikipedia.org/
คำค้น
“metadata”, “IPTC”, “EXIF”, “XMP”,
“Extensible Metadata Platform”

28. ซอฟต์แวร์อ่าน/แก้ไขเมตาดาตาภาพ
XnView
http://www.xnview.com/
NextGen Gallery
http://wordpress.org/extend/plugins/nextgen-gallery/

29. ดาวน์โหลดเอกสารนี้ได้ที่
http://www.slideshare.net/arthit
http://opendream.co.th/blog
อนุญาตให้ใช้งาน แก้ไข และเผยแพร่ต่อได้ ตาม
สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ แบบแสดงที่มา 3.0 ประเทศไทย
http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/th/
ใช้ฟอนต์ TH SarabunPSK โดย ศุภกิจ เฉลิมลาภ
http://www.f0nt.com/release/13-free-fonts-from-sipa/

30. คุยกัน
info@opendream.co.th
arthit@gmail.com