การประชุมเชิงปฏิบัติการมิติสังคมวัฒนธรรมของความเสี่ยงสุขภาพ 1 ต.ค. 2561 จัดโดย สำนักวิจัยสังคมและสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข

1. ว่าด้วยสื่อสังคม
@bact อาทิตย์ สุริยะวงศ์กุล
เลขานุการ มูลนิธิเพื่ออินเทอร์เน็ตและวัฒนธรรมพลเมือง
Product Owner of AI Platform, Wisesight
การประชุมเชิงปฏิบัติการมิติสังคมวัฒนธรรม
ของความเสี่ยงสุขภาพ
1 ต.ค. 2561 โรงแรมรามา การ์เด้นส์ กรุงเทพ

2. อุปลักษณ์ในการศึกษา “อินเทอร์เน็ต”
➤ พื้นที่ทางสังคม
➤ สื่อ
➤ เทคโนโลยี
➤ เครือข่าย
➤ อินเทอร์เน็ต คือ เครือข่ายใหญ่ของเครือข่ายคอมพิวเตอร์ย่อยๆ
➤ WWW คือ เครือข่ายของหน้าเว็บ
➤ สื่อสังคม คือ สื่อที่ให้คนติดต่อกันได้ในลักษณะเครือข่าย

3. “SOCIAL” IN “SOCIAL MEDIA”
➤ บอกต่อข่าวสาร, สร้างอัตลักษณ์-คุณค่าร่วม, ประสานงานร่วมกัน
➤ อ้างอิงกับวัฒนธรรม-เรื่องเล่า-ภูมิหลังที่มีร่วมกัน
➤ เนื้อหา — ตัวบท (text)
➤ เครือข่ายสังคม (ติดตามใคร, เพื่อนใคร), เวลา, #hashtag, สถานการณ์
— บริบท (context)
➤ การตอบกลับ, @mention (อ้างถึง), #hashtag — สัมพันธบท
(intertext)
➤ ทั้งหมดรวมกันเป็นเครือข่ายของบทสนทนา

4. มีม MEME
➤ “An idea, behavior, or style
that spreads from person to
person within a culture.” —
Merriam-Webster Dictionary
➤ หน่วยที่เล็กที่สุดทางวัฒนธรรม
➤ “When a meme catches on, it
may crystallize whole schools
of thought.” — Mike Godwin,
1994
➤ “viral”

5. มานีมีแชร์ MANEE HAS CHAIR

6. ภาพรวมสื่อสังคม
ของผู้ใช้ภาษาไทย
ปี 2560

7. ข้อมูล: Wisesight (ก.พ. 2561)
49
ล้านผู้ใช้
เติบโต
4%
13.6
ล้านผู้ใช้
เติบโต
24%
12
ล้านผู้ใช้
เติบโต
33%
ล้านผู้ใช้
5.7
ใช้สมํ่าเสมอ

8. ช่วงเวลาการใช้สื่อสังคม
➤ ใช้ Facebook สูงสุดช่วง 18:00-23:00
➤ ใช้ Twitter สูงสุดช่วง 20:00-24:00
➤ ใช้ Instagram สูงสุดช่วงเลิกงานและสุดสัปดาห์

9. “
ปีที่ผ่านมา ทวิตเตอร์มีอัตราการขยายตัวของผู้เล่นสูง
ที่สุด จํานวนที่เพิ่มขึ้นคือกลุ่มวัยรุ่นอายุ 16-24 ปี
ทวิตเตอร์เป็นเหมือนที่ลี้ภัยจากการถูกคุกคาม จาก
ผู้ปกครอง ครูประจําชั้น ที่เข้ามาสอดส่องชีวิตของเขา
อินฟลูเอนเซอร์หน้าใหม่ใช้ทวิตเตอร์สื่อสารกับแฟนคลับ
ชนะชัย ไชยปัญญา
ตัวแทนทวิตเตอร์ประเทศไทย
Thailand Zocial Awards 2018

10. “
ผู้ใช้ที่เราเห็นว่ามีสัดส่วนที่มากขึ้นคือ “คนรุ่นใหม่” ของ
อินเทอร์เน็ต ซึ่งไม่ใช่เด็กๆ แต่หมายถึงคนที่เพิ่งเริ่มเล่น
อินเทอร์เน็ต
นรสิทธิ์ สิทธิเวชวิจิตร
ไลน์ประเทศไทย
Thailand Zocial Awards 2018

11. “
ห้องที่มี eangagement สูงที่สุดของพันทิป คือห้อง
“ศาลาประชาคม” เป็นห้องที่คุยเรื่องเกี่ยวกับกฏหมาย
ความเดือดร้อนของผู้บริโภค เป็นห้องที่รวมกระทู้ร้อง
เรียนจากทุกห้องมาไว้ด้วยกัน
อภิศิลป์ ตรุงกานนท์
พันทิป.คอม
Thailand Zocial Awards 2018

12. “
คนที่ใช้เฟซบุ๊กและอินสตาแกรมเวลาใช้จะใช้ตลอดทั้งวัน
70% จะใช้แบบ on-the-go หมายความว่าเขาจะเลื่อน
feed ค่อนข้างเร็ว สั้นมาก เป็นหลักวินาที
ประเทศไทยใช้ Live เพื่อขายของเยอะมาก เป็นธุรกิจ
ลักษณะ SME
ดวงพร พรหมอ่อน
เฟซบุ๊กประเทศไทย
Thailand Zocial Awards 2018

13. ใช้ในแบบที่เขา
ไม่ได้ออกแบบมา

14. “HACK” / UNINTENDED USES
➤ เปิดร้านขายของ ตกลงซื้อขายผ่านแชต (ออนไลน์ + ออฟไลน์)
➤ แผงทุเรียนตลาดไท - สวนทุเรียนจันทบุรี
➤ Live ขายของ

15. สื่อสังคม
ในฐานะเครื่องมือติดตาม
และรณรงค์

16. SOCIAL MEDIA LISTENING / INTERVENTION
➤ เครื่องมือติดตาม “สุขภาวะ” ของสังคม ผ่านทางสื่อสังคม
➤ อารมณ์, พฤติกรรม, ความสนใจ, ความเข้าใจ (ถูกหรือผิด)
➤ กรณีศึกษา การรณรงค์สร้างความตระหนักรู้ประเด็นมะเร็งผิวหนัง
บนสื่อสังคมในไอร์แลนด์เหนือ (ทดลองปี 2015)
➤ ทวีตชวนตกใจหรือชวนขยะแขยง มียอดผู้ชม (impression) สูงสุด
➤ ทวีตตลกๆ มีการร่วมโต้ตอบ (engagement) สูงสุด
➤ ทวีตให้ข้อมูล มียอดการส่งต่อ (share/retweet) สูงสุด

17. SOCIAL MEDIA LISTENING / INTERVENTION
➤ ทวีตที่มี influencer อยู่ในข้อความด้วยจะมียอดผู้ชมเยอะขึ้น และทํางานได้ดี
กับข้อความประเภทชวนตกใจหรือประเภทเรื่องเล่าส่วนตัว
➤ ทวีตที่จ่ายเงินเพื่อโปรโมตไม่ได้มีจํานวนผู้ชม การร่วมโต้ตอบ หรือการส่งต่อ ที่
สูงขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
➤ ก่อนและหลังรณรงค์ (pre-intervention vs postintervention):
➤ “มะเร็งผิวหนังเป็นมะเร็งชนิดที่พบมากที่สุด” (ตอบ “ใช่” 28.4% vs 39.3%)
➤ “มะเร็งผิวหนังเมลาโนมาเป็นชนิดที่ร้ายแรงที่สุด” (49.1% vs 55.5%)
➤ ทัศนคติต่อการรับรังสีอัลตราไวโอเลต: คนเห็นด้วยกับประโยค "อยากมีผิว
สีแทน" ลดลงจาก 60.5% เหลือ 55.6%

20. pop.ssense.in.thSentiment Analysis

21. pop.ssense.in.thSentiment Analysis

22. อะไรคือ “สังคม”
ในสื่อสังคม

23. เข้าใจสื่อสังคม ผ่านอุปลักษณ์ในการศึกษา “อินเทอร์เน็ต”
➤ พื้นที่ทางสังคม
➤ สื่อ
➤ เทคโนโลยี
➤ เครือข่าย
➤ อินเทอร์เน็ต คือ เครือข่ายใหญ่ของเครือข่ายคอมพิวเตอร์ย่อยๆ
➤ WWW คือ เครือข่ายของหน้าเว็บ
➤ สื่อสังคม คือ สื่อที่ให้คนติดต่อกันได้ในลักษณะเครือข่าย

24. “SOCIAL” IN “SOCIAL MEDIA”
➤ บอกต่อข่าวสาร, สร้างอัตลักษณ์-คุณค่าร่วม, ประสานงานร่วมกัน
➤ อ้างอิงกับวัฒนธรรม-เรื่องเล่า-ภูมิหลังที่มีร่วมกัน
➤ เนื้อหา — ตัวบท (text)
➤ เครือข่ายสังคม (ติดตามใคร, เพื่อนใคร), เวลา, #hashtag, สถานการณ์
— บริบท (context)
➤ การตอบกลับ, @mention (อ้างถึง), #hashtag — สัมพันธบท
(intertext)
➤ ทั้งหมดรวมกันเป็นเครือข่ายของบทสนทนา

25. (Bruns and Moe 2014)

26. ขอบคุณครับ
ARTHIT@THAINETIZEN.ORG