Rakhine Commission Release Interim Report and Recommendations March 2017

3/17/2017 Statement by Kofi Annan, Chair of the Advisory Commission on Rakhine State (Interim Report) Rakhine Commision
http://www.rakhinecommission.org/statementkofiannanchairadvisorycommissionrakhinestateinterimreport/ 1/5

 FACEBOOK
Statement by Kofi
Annan, Chair of
the Advisory
Commission on
Rakhine State
(Interim Report)
M A R C H 1 6 , 2 0 1 7
Statement by Ko勤� Annan, Chairman ...

MISSION 
ISSION 
ND MEDIA 
NTACT 


n Rakhine State was founded
ody which aims to propose
oving the welfare of all
composed of six local and
and is chaired by Kofi Annan.
HE COMMISSION
Statement by Ko勤� Annan, Chairman ...
Let me make a few introductory remarks on
our report.
First, we should accept that the nature of the
crisis facing Rakhine state has changed due to
the attacks of 9 October and the subsequent
security operations.
This has led to investigations and reports by
the United Nations and human rights
agencies. However, we as the Advisory
Commission are guided by our mandate to
focus mainly on longstanding obstacles to
peace and development in Rakhine State.
We recognise that the challenges facing
Rakhine State and its peoples are complex and
the search for lasting solutions will require
determination, perseverance and trust.
Nevertheless, there are steps that can be
taken immediately, which we put forward in
this report.
The report proposes a series of measures to
address the situation in Rakhine State.


A SHWE 


UNG LAY 


These recommendations include a renewed
call for unimpeded access for humanitarian
actors and journalists to the affected areas in
Northern Rakhine and for independent and
impartial investigation of the allegations of
crimes committed on and since 9 October
2016.
We strongly believe that perpetrators of these
crimes must be held to account.
Our recommendations, of course, go beyond
the current situation in Northern Rakhine and
include proposals relating to: the protection
of rights, freedom of movement, enhanced
economic and social development and the
edification of Rakhine’s cultural heritage.
The Commission is aware of a number of
unresolved concerns surrounding the
verification of citizenship and recommends
that they be clarified and resolved without
delay.
We also stress that inclusive access to
healthcare and education for the all the
people in Rakhine requires attention and
improvement.
In this context the Commission makes some
interim recommendations for early remedial
measures.
HIN TINT 
ALAMÉ 
N DEN ASSUM 


In the Commission’s view, creating conditions
conducive for intercommunal dialogue,
representation and participation in public life
are essential to ensure that Rakhine state is
spared from recurring cycles of violence and
destruction. We make some recommendations
in that regard.
In developing these interim
recommendations, my fellow Commissioners
and I have undertaken numerous
consultations and discussions with a wide
range of stakeholders in Rakhine, Yangon, and
Naypyitaw.
As part of that consultative process, a
Commission team visited Bangladesh. We
have also held consultations with officials
from Indonesia, Thailand and organisations
based in New York and Geneva.
We believe that bilateral cooperation with
Bangladesh on security and economic matters
is critical, as is the outreach to ASEAN
members.
The recommendations in this report are not
exhaustive and do not address all of the issues
covered in our mandate.
These are early proposals for action. The main
body of our recommendations will be
presented in a final report later this year.


© 2016 Kofi Annan Foundation. All
Rights Reserved.
Imprint | Concept, design and development by GSDH digital marketing
In closing I want to commend my fellow
Commissioners and members of our office in
Yangon, who have worked tirelessly to fulfil
the important task, set for us by the State
Counsellor.
Our consultations will continue as we work to
produce our final report, and we look forward
to further exchanges with communities and
stakeholders across Rakhine State.
DOWNLOAD REPORT


3/17/2017 Members of the Advisory Commission on Rakhine State and its Secretariat
http://www.rakhinecommission.org/memberscommissionsecretariat/#article48 1/8

founded
fi Annan.
Members of the Commission
COMMISSIONERS
Kofi Annan
C H A I R O F T H E C O M M I S S I O N

KOFI ANNAN U WIN MRA DR. THA HLA SHWE U AYE LWIN DR. MYA THIDA U KHIN MAUNG LAY DAW SAW KHIN
TINT
 

Kofi Annan was the seventh SecretaryGeneral of the United Nations (19972006), and was the first SecretaryGeneral
to emerge from the ranks of United Nations staff. In 2001 Kofi Annan and the United Nations were jointly awarded
the Nobel Peace Prize. In 2007, Mr. Annan founded the Kofi Annan Foundation, where he continues to serve as
Chairman.
U Win Mra
N A T I O N A L M E M B E R O F T H E C O M M I S S I O N
U Win Mra is the Head of the National Human Rights Commission of Myanmar. He was appointed to this position in
September 2011 under President Thein Sein. He has had a long career in the Ministry of Foreign Affairs of Myanmar,
which he joined in 1967. He served in various capacities at the embassies in Bangkok, Phnom Penh, Paris, and at the
Permanent Missions of Myanmar to the UN in New York and Geneva between 1967 and 1992.


In 1993, he was appointed as ambassador to Israel where he served for nine months before being appointed
Permanent Representative of Myanmar to the UN in New York, where he served from 1994 to 2001. During this time
he also served concurrently as ambassador to Cuba and Mexico. In 2001, he was appointed Director General of the
International Organizations and Economic Department. He has also served as an interpreter for nearly every major
Myanmar head of state, including former Senior Gen. Than Shwe, the last military ruler before the democratic
transition.
Dr. Tha Hla Shwe
Dr. Tha Hla Shwe is the former president of the Myanmar Red Cross Society where he served for 10 years and
consulted widely on humanitarian action both locally and internationally.
Previously, he held a long career with the Institute of Medicine 2, Yangon, serving as Rector of the Institute, Deputy
Director General of the Health Manpower Department, and Professor & Head of Preventive & Social Medicine. He is
also an active member of the Myanmar Medical Association and the Myanmar Academy of Medical Science, and
served on both the 2015 Commission for reviewing temporary identity certification in Rakhine and as Chairman of
the 2014 Enquiry Commission on the DuchiaTan Village incident in Maung Daw Township, Rakhine.
Dr. Tha Hla Shwe has an MBBS degree and Postgraduate Diploma in Preventive and Tropical Medicine from Institute
of Medicine 1, Yangon, a Diploma in Clinical Medicine of the Tropics from London School of Hygiene & Tropical
Medicine, UK, and, a Masters of Science in Education from the University of Southern California, United States.


Al Haj U Aye Lwin is the chief convener for the Islamic Centre of Myanmar and is a founding member of Religions for
Peace, Myanmar. He is also the Treasurer of the Management Committee of the Bahadur Shah Mausoleum, and was
the appointed leader of the Myanmar Government sponsored Hajj delegation in 1998.
He has a longrunning interest in Sufi traditions and serves as a Kalifa, or spiritual guide, in the Qadariya Aarliya Sufi
order. He has authored and translated dozens of books on Islam and comparative religion and presented papers at
seminars nationally and internationally. He is deeply involved in peacebuilding and conflict transformation in his
native Myanmar. An educator by profession, Al Haj U Aye Lwin teaches physical education and serves on the Board of
Management at the Diplomatic School in Yangon.
U Aye Lwin
Dr. Mya Thida


Dr. Mya Thida is the president of Obstetrical and Gynecological Society of the Myanmar Medical Association (MMA)
and has served as a widely respected medical educator, service provider and researcher for maternal and child health
in medical universities throughout Myanmar for over 33 years.
Dr. Mya Thida has worked as head of the Department of Obstetrics and Gynecology at the University of Medicine 1,
University of Medicine 2, and University of Medicine Magway, as well as fellow and Faculty of Family Planning and
Sexual Health at Royal College, UK. She is presently an Executive Committee member and Treasurer of MMA and
member of the editorial board of Myanmar Medical Journal of Current Medical Practice.
Dr. Mya Thida has a Masters and Doctorate degree in Obstetrics & Gynecology from Royal College, UK.
U Khin Maung Lay


U Khin Maung Lay serves as a member of the Human Rights Commission of Myanmar. Prior to joining the Commission
he served as Director in the Department of Labour at the Research and Planning Division for the Ministry of Labour.
Here he was responsible for all International Labour Affairs. He has had a long career within the Ministry of Labour,
serving as Deputy Director, Assistant Director, Senior Training Officer, and Inspector of Factories.
U Khin Maung Lay is an engineer by training and received his BE (Mechanical) from the Yangon Institute of
Technology.
Daw Saw Khin Tint


Ghassan Salamé is a professor of International Relations at SciencesPo (Paris) and the founding Dean of its Paris
School of International Affairs/PSIA.
From 2000–2003 he was Lebanon’s Minister of Culture, in charge of national heritage and the arts. He was also
Chairman of the Committee and Spokesman for the Arab Summit in March 2002 and for the Francophone Summit in
October 2002. Salamé was Political Advisor to the UN Mission in Iraq in 2003 and Senior Advisor to the United
Nations SecretaryGeneral from 2003–2005, and once again in 2012.
He is presently ViceChairman of the Board of the International Crisis Group and sits on the board of the Open Society
Institute. He was given the Phenix, ADELFI and AlIdrissi awards, as well as the Medaille of the Academie Francaise in
2003. Salamé was made Chevalier de la Legion d’honneur in 2004 and named ‘The Arab Cultural Personality of the
Year’ the same year.
He has a PhD in Literature and a PhD in Politics from Paris I University, as well as a master’s degree in Lebanese and
French law.
Ghassan Salamé
I N T E R N A T I O N A L M E M B E R O F T H E C O M M I S S I O N
Laetitia van den Assum
I N T E R N A T I O N A L M E M B E R O F T H E C O M M I S S I O N


© 2016 Kofi Annan Foundation. All Rights Reserved. Imprint | Concept, design and development by GSDH digital marketing
Ambassador Laetitia van den Assum serves as Ambassador at large and Special Envoy in the Ministry of Foreign Affairs
of the Netherlands. Ambassador van den Assum has a long and distinguished career in international affairs. She first
served as UNICEF Representative in Tanzania from 1988 to 1992. She was then Director of the International
Organizations Department at the Dutch Ministry of Foreign Affairs untill 1995.
Her first ambassadorial posting was to Thailand. Here, she served from 1995 to 2000 and was also accredited to
Cambodia and Myanmar. Ambassador’s van den Assum’s next posting was to South Africa, where she served for four
years and took a particular interest in HIV/AIDS issues. She was then appointed special Ambassador for global
HIV/AIDS issues. She then served as Dutch Ambassador to Kenya from 2006 to 2011, Mexico from 2011 to 2012, and
the UK from 2012 to 2015.
Ambassador van den Assum has a law degree from the University of Amsterdam and a Master of Laws (LL.M) from
Columbia University School of Law.


INTERIM REPORT AND
RECOMMENDATIONS
MARCH 2017

3
Table of Contents
Introduction 4
Mandate of the Advisory Commission 4
Purpose of this report 4
Nomenclature 5
Modus operandi 5
Context of the Commission 5
Acknowledgments 7
Interim Recommendations 7
Humanitarian access 7
Media access 8
Justice and rule of law 8
Border issues and the bilateral relationship with Bangladesh 8
Socioeconomic development 10
Training of security forces 10
Citizenship and freedom of movement 11
Closure of IDP camps 12
Cultural issues 13
Inter-communal dialogue 14
Representation and participation in public life 14
Regional relations 15

4
Introduction
Mandate of the Advisory Commission
The Advisory Commission on Rakhine State – chaired by Mr Kofi Annan – was
established on 5 September 2016 at the behest of Myanmar’s State Counsellor Daw
Aung San Suu Kyi. According to the Commission’s Terms of Reference – agreed by
the Government of Myanmar and the Kofi Annan Foundation – the Commission will
analyse the present situation of all communities in Rakhine State, and seek to
identify the factors that have resulted in violence, displacement and under-
development. In doing so, the Commission will consider humanitarian issues, living
conditions, access to health, education and livelihoods, the question of citizenship
and freedom of movement, and the assurance of basic rights. In accordance with
established international standards, the Commission will develop recommendations
within five thematic areas: conflict prevention, humanitarian assistance,
reconciliation, institution building and development.
The Commission is composed of six national members (U Win Mra, U Aye Lwin, Dr.
Tha Hla Shwe, Dr. Mya Thida, Daw Saw Khin Tint and U Khin Maung Lay) and three
international members (Mr Ghassan Salamé, Ms Laetitia van den Assum and Mr Kofi
Annan).
Purpose of this report
The main body of recommendations will be presented in the Commission’s final
report towards the end of August 2017. However, pending the publication of the
final report, the Commission has decided – in line with its mandate – to present a
set of interim recommendations. This decision was made in light of the recent
developments in northern Rakhine State, which necessitate urgent action from the
government and other stakeholders, in order to ward off any further violence while
also laying the groundwork for a more peaceful and prosperous future. While the
final report will address all issues covered by the Commission’s mandate, this
interim report addresses issues where urgent action is required. Implementation
of the interim recommendations will inform and inspire the content of the final
report.
The Commission is not mandated to investigate specific alleged human rights
violations. Rather, it seeks to address institutional and structural issues which
undermine the prospects for peace, justice and development in Rakhine, and to
propose concrete steps that may contribute to improving the well-being of all
communities in the state.

5
Nomenclature
In line with the request of the State Counsellor, the Commission uses neither the
term “Bengali” nor “Rohingya”, who are referred to as “Muslims” or “the Muslim
community in Rakhine”. This does not include the Kaman Muslims, who will simply
be referred to as “Kaman”.
Modus operandi
The Commission has sought input and advice from a wide range of stakeholders. In
Rakhine state these include the State government, the Rakhine parliament,
political parties, religious institutions, civil society organizations, village elders,
private sector representatives and residents of various villages and Internally
Displaced People (IDP) camps. At the Union level, the Commission has met with
political and military leaders, including the President, the State Counsellor and the
Commander-in-Chief. In Bangladesh, the Commission has met with government
officials in Dhaka, and visited various refugee camps in Cox’s Bazar. The
Commission has also consulted international actors, including UN officials,
representatives from International Non-Governmental Organisations (INGO’s), and
independent analysts. The Commission has sought to ensure full participation of
the Rakhine and Muslim communities, and has consulted an equal number of
Rakhine and Muslim stakeholders. The Commission has also made special efforts to
include youth and women in its consultations.
Since 5 September 2016 when the Commission was inaugurated, it has carried out
115 consultation meetings in Sittwe, Mrauk U, Myebon, Kyawkpyuh, Ramree,
Maungdaw, Buthidaung, Yangon and Naypyidaw – as well as in Dhaka and Cox’s
Bazar in Bangladesh. During these meetings, the commissioners have met with
approximately 760 representatives of various stakeholders. Additionally, individual
commissioners have reached out to a variety of other actors.
Context of the Commission
The context in which the Commission operates is a highly challenging one. Rakhine
State represents a complex mixture of poverty, under-development, inter-
communal tension, and centre-periphery grievances. In many parts of Rakhine,
local communities harbour deep-rooted fears of the intentions of other groups, and
trust in government institutions is limited. In particular, the government’s ability
to provide services – including protection – to all communities has for long been
suboptimal. The Commission recognizes the complex nature of the challenges in
Rakhine, and the lack of available “quick fix solutions”.

6
During the Commission’s first six months, various issues have complicated its work:
 The security situation in Rakhine has sharply deteriorated. Armed attacks on
the Border Guard Police in Maungdaw on 9 October, 2016 resulting in the
loss of life of members of the security forces, were followed by an extensive
military and police operation. Violence and destruction of private property
led to a significant number of Muslim residents fleeing across the border to
Bangladesh. Although violence did not spread to other parts of Rakhine,
inter-communal relations have suffered a major setback across the state.
Moreover, while military operations were scaled down in the beginning of
2017, a significant risk of renewed violence remains. While the first months
after the 9 October attacks were characterized by a strongly securitised
response, the situation now urgently requires an integrated and calibrated
response - one that combines political, developmental, security and human
rights responses to ensure that violence does not escalate and inter-
communal tensions are kept under control. If human rights concerns are not
included – and people’s rights and voices are ignored – this may provide
fertile ground for radicalization, as local communities may become
increasingly vulnerable to recruitment by extremists. If not addressed
properly, this may not only undermine prospects for development and inter-
communal cohesion, but also the overall security of the state.
 From the very beginning, some stakeholders have fully or partially refused
to engage with the Commission. In early September 2016, a motion in the
national parliament sought to dissolve the Commission due to its
international component. While the motion eventually failed, a similar
motion in the Rakhine State parliament in mid-September was successful,
leading to a boycott by some Rakhine stakeholders (including the parliament
and the Arakan National Party). Although the Commission has managed to
engage directly with some of these actors, the boycott has to some extent
hampered the Commission’s efforts to get buy-in from all relevant
communities in the state.
 In November 2016, the Myanmar government established an investigation
commission to investigate the violent attacks in Maungdaw, headed by Vice
President U Myint Swe. Although the mandates of the two commissions are
different, they nevertheless have some over-lapping aspects. The fact that
both bodies were commissioned by the Government of Myanmar has at times
generated some public confusion with regard to the roles and
responsibilities of the respective commissions. While the second commission
was established in order to investigate the attack in Maungdaw on 9
October, the Rakhine Advisory Commission – which was established prior to
these events – has a different mandate, addressing the long-term and
structural challenges in the state.

7
 The Commission was established by the State Counsellor but the security
agencies - which must play a key role in the management and resolution of
the conflict in Rakhine State - have a separate line of authority. However,
the Commander in Chief assured the Chairman of the Commission that the
security forces would cooperate with the Commission in its work.
 Following the recent violence in northern Rakhine State, the international
discourse on Rakhine has become more heated and confrontational.
Domestic and international actors have sought to influence the Myanmar
government in opposite directions. Such polarization has obviously made the
work of the Commission more complex and difficult, as it seeks to
understand the origins of the state’s challenges and reach agreed findings
and recommendations.
Acknowledgments
The Commission would like to express its appreciation for the invaluable support
and input provided by a wide range of stakeholders, before and after its
establishment. These include: the President of the Republic, the State Counsellor
and other members of the Myanmar government; upper and lower houses of
Parliament, the Tatmadaw, the Rakhine State government; Rakhine and Muslim
political parties, religious associations and civil society organizations; town elders
and residents of villages, IDP camps and refugee camps; UN officials, INGO
representatives, academics and analysts; accredited diplomats in Yangon, and
officials from other countries in the region, including Bangladesh, Thailand and
Indonesia. The Commission looks forward to continuing this cooperation, including
with other countries in the region.
Interim Recommendations
1) HUMANITARIAN ACCESS
Context: Since the beginning of the military operations carried out by Myanmar
security forces in the wake of the armed attack against the Border Guard Police on
9 October 2016, parts of Maungdaw Township have been largely inaccessible to
humanitarian actors. With a limited number of exceptions, aid organizations have
not been allowed to enter the area to provide their usual range of services and
assistance to the local population or carry out needs assessments. The Commission
was informed by the army leadership that the military operations were ended on 1
February 2017.
Recommendations:
 The Myanmar government and the Rakhine State government should allow
full and unimpeded humanitarian access to all areas affected by recent

8
violence. The government, assisted by international partners, should ensure
adequate assistance to all communities affected by the violence.
2) MEDIA ACCESS
Context: Since the beginning of the military operations in northern Rakhine State,
media access to the area of operation has been highly restricted. The Commission
believes that such restrictions, which inhibit the flow of information, are
detrimental to the government’s efforts to develop an effective and transparent
policy to respond to the crisis in northern Rakhine State.
Recommendation:
 Myanmar authorities should provide full and regular access for domestic and
international media to all areas affected by recent violence.
3) JUSTICE AND RULE OF LAW
Context: In the wake of the fatal attack on the Border Guard Police on 9 October
2016 and the subsequent military operations carried out in northern Rakhine State,
allegations have been made of serious violations of human rights law by the
security forces during these operations.
Recommendation:
 In light of the allegations of serious violations of human rights law, the
government should – based on independent and impartial investigation –
ensure that perpetrators of serious human rights violations are held
accountable.
4) BORDER ISSUES AND THE BILATERAL RELATIONSHIP WITH BANGLADESH
Context: The recent crisis in northern Rakhine State has underlined the
importance of the Myanmar/Bangladesh relationship. Close cooperation is
essential in order to: manage potential threats of cross-border terrorism and other
dangers; the movement of people between the two countries, and to capitalise on
the opportunities presented by increased cross-border trade.
Recommendations:
 The Governments of Myanmar and Bangladesh should strengthen bilateral
ties by immediately activating a joint commission, consisting of senior
political and security officials from both sides. The joint commission – which
should meet at least every quarter – should address the following issues:

9
o Facilitate the voluntary return of refugees from Bangladesh to
Myanmar through joint verification, in accordance with international
standards.
o Establish a joint mechanism to combat human trafficking, drugs
smuggling and illicit trade – as well as illegal practices enabling such
activities.
o Develop a joint strategy to address the issue of illegal migration.
o Promote a joint strategy to revive cross-border trade and investment,
with private sector participation, and re-open all legal border
crossings.
o Strengthen intelligence sharing and cooperation to combat terrorism.
 When refugees from northern Rakhine State return from Bangladesh, the
Government of Myanmar should help create a secure environment and,
where necessary, assist with shelter construction for those whose homes
have been destroyed.
5) SOCIOECONOMIC DEVELOPMENT
Context: Rakhine is the second poorest state in Myanmar; the economic
environment is failing to provide adequate livelihood opportunities for the labour
force, and the economy is marked by a deficit of skilled labour and a lack external
investment in productive sectors. While access to basic health services is low for
all communities, Muslims face particular obstacles due to movement restriction,
language difficulties, inability to pay for treatment, and refusal by some health
facilities to treat Muslim patients. There is a great need for long-term investment
in medical facilities and infrastructure – both in Sittwe and other areas across the
state – as well as the recruitment of additional qualified health personnel. As for
education, the state lags behind the national average, with high illiteracy rates
and low primary school completion rates. Of particular concern is the Muslim
community’s lack of access to higher education due to discriminatory policies and
the lack of freedom of movement.
In mid-2016, the Rakhine State government – assisted by the UN – started to draw
up the Rakhine State Socio-Economic Development Plan, a 5-year plan aiming to
boost development in various sectors.
Recommendations:
 The Commission recommends that the Rakhine State government rapidly
finalise and publicise the plan, which should be based on an inclusive
approach that takes into consideration, and gives priority to, the needs of
all local communities.
 The Union government should carry out a comprehensive assessment (or a
so-called strategic environment assessment) for Kyawkpyuh and its environs
to explore how the Special Economic Zone (SEZ) may affect local

10
communities and map how other economic sectors in the state may benefit
(or possibly suffer) from the SEZ.
 The Commission recommends the fast-tracking of the following:
o Vocational and technical training: The Government of Myanmar
should develop a comprehensive plan for vocational and technical
training in Rakhine, to be supported by international donors. The
government should put special emphasis on skills training for women.
o Education: Immediately expand primary education to the
communities in the northern part of Rakhine State.
o Health: The government should quickly finalize a plan for the
expansion and refurbishment of Sittwe State Hospital, for the benefit
of all communities and rapidly expand primary health care services in
the southern and northern parts of Rakhine State (for instance
through mobile health clinics).
 The Union government and the Rakhine State government should ensure –
and publicly state – that all communities have equal access to education,
irrespective of religion, ethnicity, race, gender, or citizenship status. As
such, the government should also reverse discriminatory policies that bar
Muslim students from higher education.
 The Union government and the Rakhine State government should ensure –
and publicly state – that all communities have equal access to health
treatment, irrespective of religion, ethnicity, race, gender, or citizenship
status. The authorities should commence the removal of administrative
obstacles that impede access to health care.
 Both the Union government and Rakhine State government should encourage
companies investing in Rakhine to give preference in hiring to the people
from Rakhine State. The Commission commends the government for
consulting with civil society during the development of the Rakhine State
Socio-Economic Development Plan (SEDP). However, the dialogue with civil
society needs to continue during the implementation period of the SEDP,
and the government should seek to establish formal mechanisms to ensure
regular and structured input from civil society.
6) TRAINING OF SECURITY FORCES
Context: Given the complex security environment in Rakhine State, the capacity
of the police and other security forces to anticipate and manage threats to law and
order in conformity with the provisions of Myanmar law as well as internationally
accepted standards, needs to be significantly enhanced.
Recommendations:
 The Government of Myanmar should - as an urgent measure - ensure
comprehensive training for police and other security forces deployed in
Rakhine, covering areas such as human rights and respect for cultural and
religious diversity. International donors should support such efforts by
providing technical and financial assistance.

11
 The composition of the police force should reflect the population in all
components, including women and minorities.
7) CITIZENSHIP AND FREEDOM OF MOVEMENT
A. Citizenship
Context: Protracted statelessness has left the Muslim community in Rakhine
vulnerable to discrimination and abuse, and the community faces restrictions on
movement, pursuit of livelihood, ownership of land, and access to health and
education. A citizenship verification process – advanced by both the former and
the current government – has so far been unsuccessful, with only around 2,000
individuals being granted a form of citizenship to date. Many Muslims have refused
to participate in the process due to a dearth of information, lack of tangible
benefits for those who are eventually verified as citizens, or the rejection of self-
identification. On the other hand, the process has also been rejected by parts of
the Rakhine community, fearing that corruption will undermine the process and
provide many ineligable Muslims with citizenship.
Recommendations:
 Those verified as citizens should enjoy all benefits, rights and freedoms
associated with citizenship. Consequently – and in line with the
government's rule-of-law agenda – all who have been identified as citizens
should have full freedom of movement. This will demonstrate immediate
tangible benefits of the verification exercise.
 The Government of Myanmar should immediately establish a clear strategy
and timeline for the citizenship verification process. This strategy should be
transparent, efficient, and with a solid basis in existing legislation. The
strategy should be discussed with members of the Rakhine and Muslim
communities, and communicated through a broad outreach campaign. The
strategy should include a clear timeline for the different stages of the
process.
 Complaints related to the on-going verification processes should be
addressed swiftly by a government authority independent of the institutions
responsible for the implementation of the verification processes.
 The Government of Myanmar should ensure that children and descendants of
citizens do not have to go through the National Verification Card process (a
preparatory step towards the citizenship process for undocumented people)
but qualify automatically to apply for citizenship.
 The Rakhine and Muslim communities should work constructively with the
government to revitalize the citizenship verification process.

12
B. Freedom of Movement:
Context: Both Muslims and Rakhines face restrictions on movement. While most
Muslim IDPs are almost entirely deprived of freedom of movement, other Muslims –
and to a certain extent some Rakhines – face limitations due to a patchwork of
government-imposed restrictions, ad hoc decisions by local officials, and
exorbitant travel costs due to corrupt practices. In effect, access to health,
education and other services is reduced. Moreover, both communities face self-
imposed restrictions related to fear of neighbouring communities, limiting access
to farmland, fishing areas and markets.
Recommendation:
 The Government of Myanmar should initiate a process to map all existing
restrictions on movement in Rakhine, covering all communities. Such an
exercise should also investigate and determine additional travel costs
generated by informal payments to allow passage.
C. Birth Certificates
Context: Birth registration of Muslim babies came to an almost complete halt after
the violence in 2012. Today, the majority of Muslim children – as well as some
Rakhine children – lack such documentation. While exact figures are scarce,
estimates suggest that almost half of the children in Rakhine State do not have
birth registration.
Recommendation:
 The Commission recommends that the Government of Myanmar roll out a
comprehensive birth registration campaign - with door-to-door visits carried
out by mobile teams - in order to reach all children. International actors
(including the United Nations and donors) should assist such efforts
technically and financially in accordance with needs.
8) CLOSURE OF IDP CAMPS
Context: More than 120,000 Muslims are confined to IDP camps throughout the
state, a result of the violence in 2012. Efforts to facilitate the return or relocation
of IDPs have shown little progress. In 2014, the former government sought to
address this issue through the development of the Rakhine State Action Plan,
which was only implemented to a limited extent. The current government has yet
to develop a comprehensive plan to address the issue.
Recommendations:
 The Government of Myanmar should prepare a comprehensive strategy
towards closing all IDP camps in Rakhine State. The strategy should be
developed through a consultation process with affected communities, and

13
contain clear timelines. It should also contain plans for the provision of
security and livelihood opportunities at the site of return/relocation.
 More immediately, as a first step and sign of goodwill, the Government of
Myanmar should facilitate the return and relocation of IDPs from the
following the three locations mentioned below, in view of the established
feasibility and safety of their return. It should also establish a designated
security unit to ensure the safety of returnees and the neighbouring
communities.
o 55 Kaman Muslim households still displaced in Ramree. The
Government of Myanmar should support shelter reconstruction in
their original villages, and inform and prepare the Rakhine
community for their return.
o 215 Muslim households from Min That Phar village, currently living in
Kyein Ni Pyin camp. The government should support the construction
of individual houses for the returnees, and take the appropriate
measures to facilitate reintegration into local communities.
o Approximately 65 Rakhine households from Ka Nyin Taw who are
ready to move to an already identified relocation site. The
government should provide additional funds to provide the necessary
infrastructure.
9) CULTURAL ISSUES
Context: Mrauk U – arguably the greatest physical manifestation of Rakhine’s rich
history and culture – has been on UNESCO’s tentative list for becoming a world
heritage site since 1996. If such a status was granted, this could eventually serve
to boost national and international tourism to Rakhine, and thus help strengthen
the State’s economy. From the government’s side, much needs to be done to
ensure Mrauk U’s eligibility, including formally proposing the site for such a status.
Recommendation:
 As a first step, pending a comprehensive mapping of all cultural and
historical sites in Rakhine, the Government of Myanmar should officially
declare its intention to propose Mrauk U as candidate for the status as a
UNESCO world heritage site. The government should work closely with
UNESCO and local communities to ensure that formal criteria are fulfilled,
with international donor support.
10) INTER-COMMUNAL DIALOGUE
Context:
Inter-communal cohesion was significantly weakened as a result of the violence in
2012. In general, willingness to reconcile seems to have increased within both
communities over the following years, however positive developments were
partially or fully cancelled out by the recent violence in Northern Rakhine. There

14
are various barriers to inter-communal dialogue, including deep-rooted fears
towards the other community, active resistance from some quarters, as well as
government-imposed restrictions on freedom of movement, limiting the degree of
contact. Yet, levels of trust differ from area to area: in southern parts of the
state, relations remain more positive than in the centre and the north. It should
also be noted that the recent violence did not spread to other parts of Rakhine,
unlike events in 2012. However, without reconciliation, prospects for development
and peace in Rakhine State will be severely undermined.
Encouraging dialogue among young people is especially important and the final
report of the Commission will develop specific recommendations to that end.
Recommendations:
 The Government of Myanmar – both at the Union and State level – should
publicly encourage inter-communal harmony and encourage dialogue, and
proactively dispel misinformation about different communities.
 The Government of Myanmar should forcefully denounce all kinds of hate
speech, and hold perpetrators accountable. Political, religious and
community leaders should be echoing this message.
 Rakhine and Muslims are encouraged to establish joint markets (“friendly
bazars) – accessible to both Rakhines and Muslims – and the Government of
Myanmar should proactively support and facilitate such efforts.
11) REPRESENTATION AND PARTICIPATION IN PUBLIC LIFE
Context: There is a fundamental lack of Muslim representation at all levels of
Myanmar’s political system. Muslims are represented neither in the national
parliament, nor in the regional parliament in Sittwe. The Muslim community also
face barriers to establishing civil society organizations, leaving the community
without clear representative mechanisms. The Government of Myanmar should
therefore look to strengthen Muslim political and civil society representation.
Recommendations:
 As an immediate step, the government should establish consultative
mechanisms which give voice to the state’s Muslim inhabitants.
 The government should allow Muslims in Muslim-majority villages and village
tracts to become village administrators.
12) REGIONAL RELATIONS
Context: Viewing the challenges in Rakhine as a domestic issue, Myanmar has
traditionally been reluctant to engage with its neighbours on the issue. However,
on 19 December 2016, the State Counsellor invited ASEAN foreign ministers to
Yangon to inform them about recent developments in Rakhine. In January, she

15
dispatched a special envoy to Dhaka to initiate high-level talks with Bangladesh on
the recent refugee crisis.
Recommendations:
 The government should continue its initiative to brief ASEAN members on a
regular basis on the broader dimensions and regional implications of the
situation in Rakhine State. The Government of Myanmar should maintain a
special envoy to engage with neighbouring countries on this issue.

1
ရခိုင်ပြည်နယ်ဆိုင်ရာ အက ြံပြေးပ ာ်မရှင်၏
က ာေးပြတ် အစီရင်ခြံစာ
၂၀၁၇ ခိုနှစ်၊ မတ်လ

3
မာတ ာ
နိဒါန်း
အက ြံပ ်းပ မရှင၏ လု ိုငခွင ၄
အစီရငခြံစ ၏ ရညရွယချ ၅
အမညန မ ပခေါ်ပ ေါ်သြံု်းစွွဲမှု ၅
ပ မရှင၏ လု ငန်းမျ ်းအ ်း စီမြံပ ငရွ မှု ၆
လု ငန်းမျ ်းပ ငရွ သညအခါ ပ မရှငရင ိုင က ြံြုံပ ွွေ့ရသည ၇
စ စဉ်းစ ်းသည အပ ခအပန
ပ ျ်းဇ်း ငလ ၉
က ်း ြ အက ြံ ြုံချ မျ ်း ၁၁
လသ ်းချင်းစ န ပထ ထ ်းသညအ အညီမျ ်းပ ်းနိုငမှု ၁၁
သ င်းယခွင ၁၁
ရ ်းမျှ မှု နှင ရ ်းဥ ပဒစို်းမို်းပရ်း ၁၂
နယစ ိုငရ ိစစရ မျ ်းနှင ဘင်္ဂလ ်းပဒရှနိုငငြံနှင ြံပရ်း ၁၂
လမှုစီ်း ွ ်းြွြံွေ့ ဖြိြုံ်း ို်း မှု ၁၄
လြံု ခြံြုံပရ်း ြွွဲွေ့ ငမျ ်းအ ်း သင န်းမျ ်းပ ်း ခင်း ၁၆
နိုငငြံသ ်း ြစမှုနှင လွ လ စွ သွ ်းလ ခွင ၁၇
IDP စခန်းမျ ်းအ ်း ိ ပရ်း ၂၀
ယဉပ ျ်းမှု ိုငရ ိစစရ မျ ်း ၂၂
လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအက ်း ပ ွွေ့ ြံုပ ွ်းပနွ်းမှု ၂၃
နိုငငြံပရ်း ဏ္ဍနှင အရ ဘ လမှုအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်း ွင ိုယစ ်းလှယမျ ်း ထ ်းရှိနိုငမှု နှင ိုယ ိုင
ါ ငနိုငမှု ၂၄
ပဒသအ ွင်းရှိ နိုငငြံမျ ်းနှင ြံပရ်း ၂၅

4
နဒါန်ေး
အက ြံပြေးပ ာ်မရှင်၏ လိုြ်ြိုင်ခွင်
(Mandate of the Advisory Commission)
မစစ ိုြီအ နန (Mr Kofi Annan) ဥ က ဋ္ဌအ ြစ ပ ငရွ ပသ ရခိုင ညနယ ိုငရ အက ြံပ ်း
ပ မရှင ို နိုငငြံပ အ ိုင ငခြံ ုင်္္ိြုံလ ပဒေါ်ပအ င န်းစုက ည၏ ညနက ်းချ ြင ၂၀၁၆ ခုနှစ၊
စ ငဘ လ (၅) ရ ပန ွင စ ငြွွဲွေ့စည်းခွဲ ါသည။ မနမ နိုငငြံအစို်းရနှင ိုြီအ နနပြ ငပဒ်းရှင်း ို၏
သပဘ ညီချ ြစပသ အက ြံပ ်းပ မရှင၏ လု ငန်းပ ငရွ ရန ရညညွန်းချ (Terms of
Reference) အရ ပ မရှငအပန ြင ရခိုင ညနယအ ွင်းရှိ လအြွွဲွေ့အစည်းအ ်းလြံု်း၏ လ ရှိအပ ခအပန
မျ ်း ို န်းစစပလလ ခင်းနှင အက မ်းြ မှုမျ ်း၊ အို်းမွဲအိမမွဲ ြစ ပနရ စွနခွ ရမှုမျ ်းနှင ြွြံွေ့ ဖြိြုံ်းမှု
နိမ ျရ ခင်းမျ ်း ို ြစပ ေါ်လ ပစပသ အပ ခခြံအပက င်းအချ မျ ်းအ ်း ရှ ပြွ င ရန ြစ ါသည။
ထိုသိုလု ပ ငရ ွင ပ မရှငအပန ြင လသ ်းချင်းစ န ပထ ထ ်းမှု ိုငရ ိစစရ မျ ်း၊ လပနမှု
အပ ခအပနမျ ်း၊ ျန်းမ ပရ်း၊ ည ပရ်းနှင အသ ပမွ်းမှု ိုငရ မျ ်းနှင သ သည အခွငအလမ်း
ရရှိမှုအပ ခအပနမျ ်း၊ နိုငငြံသ ်း ြစမှု ိုငရ ိစစရ နှင လွ လ စွ သွ ်းလ နိုငမှုနှင အပ ခခြံရ ိုငခွငမျ ်း
ရရှိပရ်းအ ွ အ မခြံချ ပ ်းထ ်းမှုမျ ်း ို ထညသွင်းစဉ်းစ ်းပ ငရွ သွ ်း ါမည။ ထို င နိုငငြံ
ွင လ ခြံ ျငသြံု်းလျ ရှိပသ စြံနှုန်းသ မှ ချ မျ ်းနှငအညီ ပ မရှငအပန ြင ဋိ ခ ွယ
်း ီ်း ခင်း၊ လသ ်းချင်းစ န ပထ ထ ်းမှု ိုငရ အ အညီမျ ်း ပ ်းအ ခင်း၊ လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်း အက ်း
နလညသင မ ပရ်းအ ွ ပ ငရွ ခင်း၊ အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းြွွဲွေ့စည်း ညပထ င ခင်းနှင ြွြံွေ့ ဖြိြုံ်းမှု စသည
နယ ယ (၅) ခု နှငသ ိုငသည အပက င်းအရ မျ ်းနှင သ သည အက ြံ ြုံချ မျ ်း ို ြုံလု သွ ်း
ါမည။
အက ြံပ ်းပ မရှင ို ဦ်း င်း မ၊ ဦ်းပအ်းလွင၊ ပဒါ သ လှပရ၊ ပဒါ မသီ ၊ ပဒေါ်ပစ ခင ငနှင
ဦ်းခငပမ ငပလ်း ို ါ ငပသ နိုငငြံသ ်းအြွွဲွေ့ င (၆) ဦ်းနှင မစစ င်္ါ န လမီ (Mr Ghassan Salamé) ၊ မစစ
လပ ်းရှ ဗန ဒန အ မ (Ms Laetitia van den Assum) နှင မစစ ိုြီအ နန (Mr Kofi Annan) ို
ါ ငပသ နိုငငြံ အြွွဲွေ့ င (၃) ဦ်း၊ စုစုပ ါင်း (၉) ဦ်း ြင ြွွဲွေ့စည်းထ ်း ါသည။

5
အစီရင်ခြံစာ၏ ရည်ရွယ်ချ ်
(Purpose of this report)
အက ြံ ြုံချ မျ ်းနှင သ သည အဓိ အချ အလ မျ ်း ို ၂၀၁၇ ခုနှစ၊ ဩင်္ု လ ုန ွင ထု
နမညပ မရှင၏ အဖ ီ်းသ အစီရငခြံစ ွင ပြ သွ ်းမည ြစ ါသည။ သိုရ ွင အ ို ါ အဖ ီ်းသ
အစီရငခြံစ မထု နမီ လအ ွင်း က ်း ြ အက ြံ ြုံချ မျ ်း ို င ရန ပ မရှငအပန ြင ပ ်းအ
ထ ်းသည လု ိုငခွငနှငအညီ ြံု်း ြ ခွဲ ါသည။ ထိုသို ြံု်း ြ ခွဲ ခင်းမှ ရခိုင ညနယ ပ မ ိုင်း ွင
မက ပသ်းမီ ြစ ွ ်းခွဲပသ အပ ခအပနမျ ်းနှင သ ၍ အစို်းရနှင ရခိုင ညနယအပရ်း ွင ါ င
သ လု ပ ငပနက သည အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအပန ြင ပစ လျငစွ အပရ်းယပ ငရွ မှုမျ ်း ို ြုံလု
နိုငပစရနနှင ိုမိုဖငိမ်းချမ်း၍ ပအ်းချမ်းသ ယ ပသ အန င်္ စခု ို က ိြုံ်း မ်း ညပ ပနစဉ လ
အ ွင်း အက မ်းြ မှုမျ ်း ထ မြံမပ ေါ်ပ ါ လ ပစပရ်းအ ွ က ိြုံ င ွယ ်း ီ်းနိုငပစရန ြစ ါ
သည။ အဖ ီ်းသ အစီရငခြံစ ွင ပ မရှငအ ်း ပ ်းအ ထ ်းသည လု ိုငခွငမျ ်းအ ွင်း အ ျြံြုံ်း ငသည
နယ ယ၊ ိစစရ မျ ်းနှင သ သည အပက င်းအရ မျ ်းအ ်းလြံု်း ို င သွ ်းမည ြစသ ွဲသို ယခု
က ်း ြ အစီရငခြံစ ွင လ ပလ အပရ်း က ီ်း ပစ လျငစွ ပ ငရွ သွ ်းရန လိုအ လျ ရှိပသ
ိစစရ မျ ်း ို င သွ ်းမည ြစ ါသည။ က ်း ြ အက ြံ ြုံချ မျ ်း ို အပ ငအထညပြ ပ င
ရွ နိုငမှုသည အဖ ီ်းသ အစီရငခြံစ ၌ မညသညအပက င်းအရ ၊ အချ အလ မျ ်း ါ ငမည ို ညန
မည ြစ ါသည။
ပ မရှငအ ်း လအခွငအပရ်း ိုငရ ချိြုံ်းပြ မှုမျ ်းနှင သ သည စွ စွွဲချ မျ ်း ို စြံုစမ်းစစပ ်းရန
အ ွ နပ ်းအ ထ ်း ခင်း မရှိ ါ။ ရခိုင ညနယအ ွင်း ဖငိမ်းချမ်းပရ်းရရှိနိုငမှု၊ ရ ်းမျှ မှုနှင ြွြံွေ့ ဖြိြုံ်းမှု
ရရှိပရ်းအလ ်းအလ မျ ်း ို အ ်းနည်းသွ ်းပစမည ြွွဲွေ့စည်း ညပ မှု စနစ ဿန မျ ်း - Institutional
and Structural Issues - ို ပလလ န်းစစမှုမျ ်း ြုံလု ၍ ညနယအ ွင်းရှိ လအြွွဲွေ့အစည်းအ ်းလြံု်း၏
လမှုဘ ို်း မငမ ်းပရ်းအ ွ အပထ အ ြုံနိုငမည၊ လိုအ သည၊ ခိုငမ ပသ နည်းလမ်းမျ ်းအ ်း
အက ြံ ြုံ င သွ ်းရန ြစ ါသည။

6
အမည်နာမ ပခေါ်ပ ေါ်သြံိုေးစွွဲမှု
(Nomenclature)
နိုငငြံပ အ ိုင ငခြံ ုင်္္ိြုံလ၏ နက ်းချ အရ ပ မရှငအပန ြင “ဘင်္ဂါလီ” ဟပသ အသြံု်းအနှုန်းနှင
“ရိုဟငင်္ျ ” ဟပသ အသြံု်းအနှုန်း ို ို ပခေါ်ပ ေါ် သြံု်းစွွဲသွ ်းမညမဟု ါ။ ယင်းအစ ်း “မွ လင” (သိုမဟု )
“ရခိုင ညနယ အ ွင်း ရှိ မွ လင လအြွွဲွေ့အစည်း” ဟ၍ ရညညန်းသြံု်းစွွဲသွ ်းမည ြစ ါသည။ ထိုသို
ရညညန်းသြံု်းစွွဲမှု ွင မန မွ လငမျ ်း မ ါ င ါ။ ၎င်း ိုအ ်း “ မန” ဟုသ ရညညန်း ပခေါ်ပ ေါ်သွ ်းမည
ြစ ါသည။
ပ ာ်မရှင်၏ လိုြ်ငန်ေးမျာေးအာေး စီမြံပဆာင်ရွ ်မှု
(Modus operandi)
ပ မရှငအပန ြင ရခိုင ညနယအပရ်းနှင သ ၍ ဏ္ဍအသီ်းသီ်းမှ ါ င သ ပ ငရွ ပန
ပသ အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းနှင လ ုင်္္ိြုံလမျ ်းထြံမှ အက ြံ ြုံချ နှင ပ ွ်းပနွ်းချ မျ ်း ို ရယခွဲ ါသည။ အ ို ါ
အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းနှင လ ုင်္္ိြုံလမျ ်း ွင ညနယအစို်းရ၊ ရခိုင ညနယလ ပ ၊ နိုငငြံပရ်း ါ ီမျ ်း၊ ဘ သ
ပရ်းအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်း၊ အရ ဘ လမှုအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်း၊ ပ ျ်းရွ ရှိ ရ မိရ ြလက ီ်းမျ ်း၊ ုင်္္လိ ဏ္ဍမှ
ိုယစ ်းလှယမျ ်း၊ ပ ျ်းရွ အသီ်းသီ်း ွင ပနထိုငက သမျ ်းနှင IDP စခန်းမျ ်း ွင ပနထိုငက သမျ ်း ါ င ါ
သည။ ညပထ ငစုအ င ွင ပ မရှငသည နိုငငြံပ သမမ ၊ နိုငငြံပ အ ိုင ငခြံ ုင်္္ိြုံလနှင
မပ ွယပရ်းဦ်းစီ်းချြုံ ိုအ ါအ င နိုငငြံပရ်းနှင မပ မှ ပခါင်းပ ငမျ ်းနှငပ ွွေ့ ြံုခွဲ ါ
သည။ ဘင်္ဂလ ်းပဒရှနိုငငြံ၊ ဒါ ဖမိြုံွေ့ ွငလည်း ဘင်္ဂလ ်းပဒရှနိုငငြံမှ အစို်းရအရ ရှိက ီ်းမျ ်းနှင ပ ွွေ့ ြံုခွဲဖ ီ်း
ပ စဘဇ ်း (Cox’s Bazar) ရှိ ဒု ခသညစခန်းမျ ်းသိုလည်း သွ ်းပရ ပလလ ခွဲ ါသည။ ထို င ပ မရှင
သည ုလသမင်္္အြွွဲွေ့အ ါအ င အ ည ည ိုငရ အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းမှ နရှိသမျ ်း၊ အစို်းရမဟု ပသ
နိုငငြံ အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်း (INGO’s) မျ ်းမှ ိုယစ ်းလှယမျ ်းနှင လွ လ စွ ပလလ န်းစစသမျ ်းထြံ
မှလည်း အက ြံဉ ဏမျ ်းရယခွဲ ါသည။ ပ မရှငသည ရခိုငနှငမွ လင လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအ ်းလြံု်း အ
ညအ ါ ငနိုငပစပရ်းအ ွ လု ပ ငပ ်းခွဲဖ ီ်း ညီပသ အပရအ ွ ရှိသည ရခိုငနှင မွ လင
ိုယစ ်းလှယမျ ်း ို ပ ွွေ့ ြံု၍ အက ြံဉ ဏမျ ်းရယခွဲ ါသည။ ထို င ပ ွ်းပနွ်းအက ြံဥ ဏမျ ်း ပ င်းခြံရ
ွငလငယမျ ်းနှင အမျိြုံ်းသမီ်းမျ ်း ါ ါ ငနိုငပစရန အထ်းက ိြုံ်း မ်းပ ငရွ ခွဲ ါသည။

7
ပ မရှငစ ငြွွဲွေ့စည်းခွဲသည ၂၀၁၆ ခုနှစ၊ စ ငဘ လ (၅) ရ ပနမှစ င၍ ပ မရှငအပန ြင အက ြံ
ဉ ဏရယသညပ ွ်းပနွ်း ွွဲမျ ်း ို စစပ ွ၊ ပ မ ဦ်း၊ ပ မ ြံု၊ ပ ျ ြြူ၊ ရမ်းဖဗွဲ၊ ပမ ငပ နှင ဘ်းသီ်း
ပ ငဖမိြုံွေ့နယမျ ်းနှင ရန ုနနှင ပန ညပ ို ွင စုစုပ ါင်း (၁၁၅) က ိမ ြုံလု ျင်း ခွဲ ါသည။
ဘင်္ဂလ ်းပဒရှနိုငငြံ၊ ဒါ ဖမိြုံွေ့ နှင ပ စဘဇ ်း (Cox’s Bazar) ွငလည်း ျင်း ခွဲ ါသည။ အ ို ါ ပ ွ်းပနွ်း ွွဲ
မျ ်း ွင ပ မရှငအြွွဲွေ့ ငမျ ်းသည သ ိုငရ အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းမှ ိုယစ ်းလှယ (၇၆၀) ဦ်းခန ို ပ ွွေ့ ြံုခွဲ
ါသည။ ထို င ပ မရှငအြွွဲွေ့ င စဦ်းချင်းအပန ြငလည်း ခ ်း ိုင ငပ ွ်းပနွ်းသငပသ ုင်္္ိြုံလမျ ်းနှင
ပ ွွေ့ ြံုပ ွ်းပနွ်းမှုမျ ်း ြုံလု ခွဲ ါသည။
လိုြ်ငန်ေးမျာေးပဆာင်ရွ ်သည်အခါ ပ ာ်မရှင်ရင်ဆိုင် က ြံြုံပတွွေ့ရသည် ဆ ်စြ်စဉေးစာေးသည် အပပခအပန
(Context of the Commission)
ပ မရှငသည က ီ်းမ ်းပသ စိနပခေါ်မှုမျ ်းရှိသည န်း ျင ွင လု ငန်းမျ ်း ို လု ပ ငပနရ ါသည။
ရခိုင ညနယ ွင င်းရွဲမွွဲပ မှု၊ ြွြံွေ့ ဖြိြုံ်းမှုနိမ ျမှု၊ လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအက ်း ြံပရ်း င်းမ မှုနှင ဗဟို
နှင ပအ ပ ခမျ ်းအက ်းရှိ မပ ျန ချ (centre-periphery grievances) ိုသည ပရ ပ မ်းရှု ပထွ်း
လျ ရှိ ါသည။ ရခိုင ညနယ၏ ပနရ ပဒသအမျ ်းရှိ ပဒသခြံ ညသလထု ိုအက ်း ွင မိမိ ိုအြွွဲွေ့အစည်း
မဟု သည ခ ်းလအြွွဲွေ့အစည်း မိမိ ိုအပ ေါ်ထ ်းရှိပသ ရညရွယချ မျ ်းနှင သ ၍ စို်းရိမ
ပက ငက မှုမျ ်းန ရှုိင်းစွ အ မစ ွယပနက ဖ ီ်း အစို်းရအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအပ ေါ် ွငလည်း ယြံုက ညမှု အ ်းနည်း
က ါသည။ အထ်းအ ်း ြင အစို်းရမှ လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအ ်းလြံု်းအ ွ အ အ ွယမျ ်းပ ်း ခင်းနှင ခ ်း
ပသ နပ ငမှုမျ ်းအ ်း ပ ်းရ ွင လိုအ ချ မျ ်းနှငအညီ ညမီစွ ပ ငရွ နိုငမှုမရှိခွဲ ခင်း လ
ရှညက စွ ရှိပနခွဲဖ ီ်း ြစ ါသည။ ပ မရှငအပန ြင ရခိုင ညနယရှိ ရှု ပထွ်းပသ သပဘ သဘ ရှိသည
စိနပခေါ်မှုမျ ်း ို သပဘ ပ ါ လ ခြံသ ွဲသို “အလွယ ပ ြရှင်းသွ ်းနိုငသည နည်းလမ်းမျ ်း - quick fix
solutions” မရှိသည ိုလည်း လ ခြံထ ်း ါသည။
ပ မရှင၏ ထမ (၆) လ သ မ်း လအ ွင်း ွင ြစပ ေါ် ခွဲသည အပက င်းအရ ချိြုံွေ့သည
ပ မရှင၏ လု ငန်းပ င မျ ်း လု ပ ငရမှု ို ိုမို ခ ခွဲ ရှု ပထွ်းပစခွဲ ါသည။
ရခိုင ညနယအ ွင်းရှိ လြံု ခြံြုံမှုအပ ခအပနသည သိသ စွ ယိုယွင်းလ ခွဲ ါသည။ ၂၀၁၆ ခုနှစ၊
ပအ ိုဘ လ (၉) ရ ပန ွင ပမ ငပ ဖမိြုံွေ့နယရှိ နယ ခ ်းပစ ငရွဲ ြွွဲွေ့အ ်း အက မ်းြ ို ခို ခင်း
ခြံခွဲရ၍ ရွဲ ြွွဲွေ့ င ချိြုံွေ့ ျ ြံု်းမှုရှိဖ ီ်းပန ိုင်း ွင မပ နှင ရွဲ ြွွဲွေ့ ငမျ ်းမှ အ ို ါပဒသ ွင

8
နယပ မရှင်းလင်းပရ်း လု ငန်းစဉမျ ်း ို စ ငခွဲ ါသည။ အက မ်းြ မှုနှင ုင်္္လိ ိုင ိုငမှုမျ ်း ြျ ီ်းခြံရ
ခင်း ိုပက င ပဒသအ ွင်းပနထိုငသမွ လငအမျ ်းအ ်းသည နယစ ို ြ ပ ျ ၍ ဘင်္ဂလ ်းပဒရှ
နိုငငြံဘ သို ထွ ပ ်းခွဲက ါသည။ အက မ်းြ မှုသည ရခိုင ညနယ၏ ျနရှိပသ ပဒသမျ ်းသို ျြံွေ့ နှြံခွဲ
ခင်းမရှိပသ လည်း နှစြ လအြွွဲွေ့အစည်းအက ်းရှိ ြံပရ်းအပ ေါ် ွငမ ညနယ စခုလြံု်း မျ ်းစွ ထိ
ခို မှုရှိခွဲ ါသည။ ထို င မပ ၏ စစ ငပရ်းမျ ်း ို ၂၀၁၇ ခုနှစအစ ိုင်း ွင ပလျှ ချခွဲဖ ီ်း ြစပသ
လည်း အက မ်းြ မှု ထ မြံပ ေါ်ပ ါ လ နိုငပသ အပ ခအပနသည လ ျနရှိပန ွဲ ြစ ါသည။
ပအ ိုဘ (၉) ရ ို ခို ခြံရမှုမျ ်းအဖ ီ်း အပစ ိုင်း လမျ ်းသည လြံု ခြံြုံပရ်း ိုငရ ြံု နမှု ြုံလု
သည လမျ ်း ြစခွဲပသ လည်း ယခု လ ရှိအပ ခအပန ွငမ အက မ်းြ မှုအရှိန မင မလ ပစပရ်းနှင
နှစြ လအြွွဲွေ့အစည်းအက ်း င်းမ မှုမျ ်း ို ထိန်းချြုံ ပ ်းနိုငပစပရ်း ို ို အပထ အ ြစပစသည
နိုငငြံပရ်း၊ ြွြံွေ့ ဖြိြုံ်းပရ်း၊ လြံု ခြံြုံပရ်းနှင လအခွငအပရ်း ိုငရ ိစစရ မျ ်း ို ထညသွင်းစုစည်း၍ ြံု နမှုမျ ်း ို
ြုံလု ပ ငရွ သွ ်းရန အပရ်း က ီ်း လိုအ ပန ါသည။ အ ယ၍ လအခွငအပရ်းနှင သ ိုငသည
အပက င်းအရ မျ ်း ို ထညသွင်းစဉ်းစ ်း ခင်းမရှိဘွဲ ညသမျ ်း၏ အခွငအလမ်းမျ ်းနှင ညသအသြံမျ ်း ို
လစလျြူရှုမည ို ါ ပဒသခြံလအြွွဲွေ့အစည်း ငမျ ်းသည သပဘ ထ ်း င်းမ သမျ ်း၏ စည်းရြံု်းသိမ်းသွင်း
မှု ိုအလွယ ခြံသွ ်းရနိုငဖ ီ်း အစွန်းပရ ါဒမျ ်း ိုမိုလမ်းမို်းလ ပစသည အပ ခအပန ရ ို ြစပ ေါ်
လ ပစနိုင ါသည။ အ ို ါ ိစစရ ို ထိထိပရ ပရ ိုင ွယပ ြရှင်း ခင်း မရှိ ါ ယင်းအပ ခအပန
သည ပဒသအ ွင်းြွြံွေ့ ဖြိြုံ်းမှုအလ ်းအလ ပ င်းမျ ်းနှင နှစြ လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအက ်း ပ ါင်းစည်း
ညီညွ မှု ို အ ်းနည်းသွ ်းပစဖ ီ်း နိုငငြံပ ၏လြံု ခြံြုံပရ်း ို ါ ထိခို လ ပစနိုင ါသည။
အစဦ်း ိုင်း လမျ ်း ွင ချိြုံွေ့ပသ ုင်္္ိြုံလမျ ်းနှင အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းသည ပ မရှငနှင ပ ွွေ့ ြံုပ ွ်း
ပနွ်းရနလြံု်း၀ ငင်း ိုမှုမျ ်းရှိသ ွဲသို ချိြုံွေ့သညလည်း အ ိုင်းအ စခုအထိသ ပ ွွေ့ ြံုပ ွ်းပနွ်း ြံ
ခင်းမျ ်း ြုံခွဲ ါသည။ ထို င ပ မရှငအ ွင်း၌ နိုငငြံ အြွွဲွေ့ ငမျ ်း ါ ငမှုပက င ၂၀၁၆ ခုနှစ၊
စ ငဘ လအပစ ိုင်း လ ွင ပ မရှင ို ြျ သိမ်းရနအ ို ို ညပထ ငစုအ င လ ပ ွင
ငသွင်းခွဲ ါသည။ ယင်းအ ိုသည ပန ြံု်း ွငမပအ င မငခွဲပသ လည်း စ ငဘ လ အလယ ိုင်း ွင
ရခိုင ညနယလ ပ ၌ ငသွင်းပသ အလ ်း အ ို ြုံမှုသည ပအ င မငမှုရရှိ ရခိုင ညနယ
လ ပ နှင ရခိုငအမျိြုံ်းသ ်း ါ ီအ ါအ င ရခိုငအပရ်း ွင ါ င သ ပ ငရွ ပနပသ အြွွဲွေ့အစည်း
ချိြုံွေ့ နှင ုင်္္ိြုံလ ချိြုံွေ့ ို ပ မရှငအ ်း လ ခြံ အသိအမှ မ ြုံဟု ို သ ိ ပမှ ခွဲက ါသည။
ပ မရှငအပန ြင အ ို ါ န ျင သ ိ ပမှ က သမျ ်းထွဲမှ ချိြုံွေ့ နှင ို ရို ပ ွွေ့ ြံုပ ွ်းပနွ်းနိုငရန
စီစဉပ ငရွ ခွဲပသ လည်း ထိုသ ိ ပမှ မှုသည ညနယအ ွင်းရှိ လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအ ်းလြံု်း၏

9
ပထ ခြံအ ်းပ ်းမှု ို ရရှိပစရနအ ွ ပ မရှင၏က ိြုံ်း မ်းပ ငရွ မှုအပ ေါ် အဟနအ ်း ြစပစခွဲ ါ
သည။
၂၀၁၆ခုနှစ၊ နို ငဘ လ ွင မနမ နိုငငြံအစို်းရသည ပမ ငပ ဖမိြုံွေ့နယ ွင ြစ ွ ်းခွဲပသ အက မ်းြ
ို ခို မှုအပ ခအပနအ ်း စြံုစမ်းစစပ ်းနိုငပစရနအ ွ ဒု ိယသမမ ဦ်း မငပ ွ ပခါင်းပ င ါ ငပသ
စြံုစမ်းစစပ ်းပရ်းပ မရှင ို ြွွဲွေ့စည်းခွဲ ါသည။ ပ မရှငနှစရ ၏ လု ိုငခွငမျ ်းသည ညီမှု မရှိက ပသ
လည်း ချိြုံွေ့ပသ ဏ္ဍမျ ်း ို ပ ငရွ ရ ွငမ ထ ညီမှုမျ ်း ရှိပန ါသည။ ညသလထုအပန ြင
လည်းပ မရှငနှစရ လြံု်းသည အစို်းရမှ ြွွဲွေ့စည်းပ ်းထ ်း ခင်း ြစပသ ပက င ပ မရှင စခုချင်းစီ၏
အခန်း ဏ္ဍနှင နယပ ငရွ ရမှုမျ ်းအပ ေါ် ခါ ရြံ ွွဲ ွွဲ ်း ်း သိရှိန ်းလညမှု အ ်းနည်းပက င်း
ပ ွွေ့ ရှိရ ါသည။ ဒု ိယပ မရှငအ ်း ပမ ငပ ဖမိြုံွေ့နယ ွင ပအ ိုဘ လ (၉) ရ ပန ြစ ွ ်းခွဲပသ
အက မ်းြ ို ခို မှု ို စြံုစမ်းစစပ ်းရနအ ွ ြွွဲွေ့စည်းခွဲ ခင်း ြစ ါသည။ ယင်း ြစရ မျ ်း မ ိုငမီ
ည်း င ြွွဲွေ့စည်းခွဲပသ ရခိုင ညနယ ိုငရ အက ြံပ ်းပ မရှင၏ လု ိုငခွငမှ မ ညနယအ ွင်း
လရှညက စွ ညရှိပနပသ ြွွဲွေ့စည်း ညပ မှုစနစ ိုငရ စိနပခေါ်မှုမျ ်း ို အပလ်းထ ်းစြံုစမ်းစစ
ပ ်းနိုငပစရနအ ွ ြွွဲွေ့စည်းထ ်း ခင်း ြစ ါသည။
ပ မရှငအ ်း နိုငငြံပ အ ိုင ငခြံ ုင်္္ိြုံလမှ ြွွဲွေ့စည်းပ ်းထ ်း ခင်း ြစ ါသည။ သိုရ ွင ရခိုင ည
နယအ ွင်းရှိ ဋိ ခမျ ်းအ ွ ပ ြရှင်း ခင်းနှင ခ ်းပသ စီမြံခနခွွဲမှုမျ ်း ြုံလု ရ ွင အပရ်း ါပသ
အခန်း ဏ္ဍမှ ါ ငသည လြံု ခြံြုံပရ်း ိုငရ ဌ နမျ ်း၏ လု ိုငခွငအ ဏ မျ ်းမှ မ သီ်း ခ ်း ြံုစြံ ြင ညရှိပန ါ
သည။ သိုရ ွင ပ မရှင၏ လု ငန်းရ မျ ်း ွင လြံု ခြံြုံပရ်း ြွွဲွေ့မျ ်းအပန ြငလည်း ်းပ ါင်း ါ င ပ င
ရွ သွ ်းမည ြစပက င်း ို မပ ွယပရ်းဦ်းစီ်းချြုံ ပ မရှငဥ က ဌအ ်း အခိုငအမ ပ
က ်းခွဲ ါသည။
ရခိုင ညနယပ မ ိုင်း ွင မက ပသ်းမီ ြစ ွ ်းခွဲပသ အက မ်းြ ို ခို မှုမျ ်းနှင
သ ၍ ရခိုင ညနယအ ်း နိုငငြံ မှ ပ ိုပနမှုမျ ်းသည ိုမို င်းထနလ ထိ ို ရင ိုငသည
အသွငပ ငလ ခွဲ ါသည။ ည ွင်းနှင နိုငငြံ မှ အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်း လည်း မ ညီပသ ရှုပထ ငမျ ်းမှ
ပန၍ အစို်းရ၏ပ ြရှင်းပ ငရွ မှုမျ ်းအပ ေါ် လမ်းမို်းရန က ိြုံ်း မ်းပနက ါသည။ ပ မရှငအပန ြင
ညနယအ ွင်း ြစပ ေါ်ပနပသ စိနပခေါ်မှုမျ ်း၏ မလရင်း မစမျ ်းအပက င်း ို န ်းလညသိရှိနိုငပစရနနှင
အြွွဲွေ့ ငမျ ်းအ ်းလြံု်း သပဘ ညီသညပ ွွေ့ ရှိချ မျ ်းနှင အက ြံ ြုံချ မျ ်းရရှိပအ င က ိြုံ်း မ်းပ ငရွ
လျ ရှိရ ွငအထ ွငပြ ခွဲပသ အပ ခအပနမျ ်းသည ပ မရှင၏လု ငန်းပ င မျ ်းလု ပ င
ရမှုအပ ေါ် ိုမိုရှု ပထွ်း၊ ခ ခွဲလ ပစ ါသည။

10
ပ ျေးဇေးတင်လာ
(Acknowledgments)
ပ မရှငအ ်းမြွွဲွေ့စည်းမီနှင ြွွဲွေ့စည်းဖ ီ်းပန ိုင်း စပလျှ ညီခွဲက ပသ ၊ နြို်းမ ြ နိုငသည
အပထ အ ြံမျ ်းနှင အက ြံ ြုံချ မျ ်း ို ပ ်းခွဲက ပသ ရခိုင ညနယအပရ်းနှင သ ၍ ါ ငပ င
ရွ ပနက သမျ ်းအ ်းလြံု်းနှင အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအ ်းလြံု်းအ ်း ပ မရှငမှ အထ်း ငပ ျ်းဇ်း ငရှိ ါသည။
ထိုပ ျ်းဇ်း ငထို သမျ ်း ွင နိုငငြံပ သမမ ၊ နိုငငြံပ အ ိုင ငခြံ ုင်္္ိြုံလ နှင အစို်းရအြွွဲွေ့ ငမျ ်း၊
ညသလ ပ နှင အမျိြုံ်းသ ်းလ ပ ၊ မပ ၊ ရခိုင ညနယ အစို်းရ၊ ရခိုငနှင မွ လင နိုငငြံပရ်း
ါ ီမျ ်း၊ ဘ သ ပရ်းအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းနှင အရ ဘ လမှုအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်း၊ ရ မိရ ြမျ ်း၊ ပ ျ်းရွ မျ ်းနှင IDP
စခန်းမျ ်းနှင ဒု ခသညစခန်းမျ ်း ွင ပနထိုငသမျ ်း၊ ုလသမင်္္မှ နရှိသမျ ်း၊ အစို်းရမဟု ပသ
နိုငငြံ အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းမှ ိုယစ ်းလှယမျ ်း၊ ည ရှငမျ ်းနှင န်းစစပ ြနသမျ ်း၊ ရန ုနဖမိြုံွေ့ ွင န
ထမ်းပ ငပနသည နိုငငြံ ခ ်းသြံ မနမျ ်းနှင ဘင်္ဂလ ်းပဒရှနိုငငြံ၊ ထိုင်းနိုငငြံနှင အငဒိုနီ်းရှ ်းနိုငငြံအ ါအ င
ပဒသအ ွင်းရှိ ခ ်းပသ နိုငငြံမျ ်းမှ နရှိသမျ ်း ါ င ါသည။ ပ မရှငအပန ြင ပြ ါ ်းပ ါင်း
ပ ငရွ မှုမျ ်း ို လ လု ပ ငသွ ်းမည ြစ ါသည။

11
က ာေးပြတ်အက ြံပြြုံချ ်မျာေး
(Interim Recommendations)
(၁) လသာေးချင်ေးစာနာပထာ ်ထာေးသည်အ အညီမျာေးပြေးနိုင်မှု
(Humanitarian Access)
စ စဉ်းစ ်းသည အပ ခအပန (Context) ။ ။ ၂၀၁၆ ခုနှစ၊ ပအ ိုဘ လ (၉) ရ ပန ွင နယ ခ ်း
ပစ ငရွဲ ြွွဲွေ့အ ်း လ န ိုငမျ ်း ငပရ ို ခို မှုမျ ်း ြစ ွ ်းဖ ီ်းပန ိုင်း လြံု ခြံြုံပရ်း ြွွဲွေ့ င
မျ ်းမှ နယပ မရှင်းလင်းပရ်းလု ငန်းမျ ်း စ ငချိနမှစ၍ လသ ်းချင်းစ န ပထ ထ ်းမှု ိုငရ အ အညီမျ ်း
ပ ်းပသ အြွွဲွေ့မျ ်းအပန ြင ပမ ငပ ဖမိြုံွေ့ ရှိ ချိြုံွေ့ပနရ မျ ်းသို သွ ်းပရ ဖ ီ်း လု ငန်းမျ ်း လု ပ ငနိုင
မှုမျ ်းမရှိပ ါ။ ပခင်းချ ချိြုံွေ့ ရှိပသ လည်း အ အညီပ ်းသည အြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအပန ြင ို ခို မှုမျ ်း
ြစ ွ ်းခွဲပသ ပဒသမျ ်းသို ငပရ ၍ ပဒသပန ညသလထု၏ လိုအ ချ မျ ်း န်းစစရန နှင ြံုမှန
အ အညီမျ ်းပ ်းရနအ ွ ခွင ြုံချ မျ ်းမရရှိပ ါ။ မပ ပခါင်းပ င ိုင်းမှ နယပ မ
ရှင်းလင်းပရ်းလု ငန်းမျ ်းအ ်း ၂၀၁၇ ခုနှစ၊ ပြပြ ါရီလ (၁) ရ ပန ွင ရ ိုင်းဖ ီ်း ြစပက င်း
ပ မရှငအ ်း အသိပ ်းအပက င်းက ်းခွဲ ါသည။
အက ြံပြြုံချ ်
(Recommendation)
ညပထ ငစုအစို်းရနှင ရခိုင ညနယ အစို်းရ ိုအပန ြင မက မီအချိန ြစ ွ ်းခွဲသည
အက မ်းြ ဋိ ခမျ ်း၏ ဒဏ ို ခြံခွဲရပသ ပဒသမျ ်းသို လသ ်းချင်းစ န ပထ ထ ်းမှု ိုငရ
အ အညီမျ ်း ို အ ညအ အ ်းအ ီ်းမရှိဘွဲ ခွင ြုံသင ါသည။ အစို်းရသည နိုငငြံ အ အညီ ြင
အက မ်းြ မှုမျ ်းပက င ထိခို သွ ်းပသ လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအ ်းလြံု်းသို လြံုပလ ပသ အ အညီမျ ်း ို
ရရှိပစရန ပ ငရွ ပ ်းသင ါသည။
(၂) သတင်ေးယခွင်
(Media Access)
စ စဉ်းစ ်းသည အပ ခအပန (Context) ။ ။ လြံု ခြံြုံပရ်း ြွွဲွေ့မျ ်းအ ်း နယပ မရှင်းလင်းပရ်းလု ငန်း
မျ ်း ို ရခိုင ညနယပ မ ိုင်းပဒသ ွင စ ငပ ငရွ သညအချိနမှစ၍ သ င်းမီဒီယ သမ ်းမျ ်းအ ်း

12
ထိုပဒသမျ ်းသိုသွ ်းလ ခင်း ို င်း ျ စွ နသ ထ ်းခွဲ ါသည။ ယင်း နသ ချ မျ ်းသည သ င်းစီ်း
င်းမှုအ ်း အ ်းအ ီ်း ြစပစသညအ ွ ရခိုင ညနယပ မ ိုင်း ွင ြစပ ေါ်ပနသည အ ျ အ ည်း
ဿန မျ ်းနှင သ ၍ အစို်းရမှထိပရ ၍ ွငလင်း မငသ မှုရှိသည မ ါဒမျ ်းချမှ ပ ြရှင်းသွ ်းရန
က ိြုံ်းစ ်းမှုမျ ်းအပ ေါ် မလိုလ ်းအ သည အ ျိြုံ်း ု ယု မှုမျ ်း ြစပ ေါ်ပစနိုင ါသည။
(Recommendation)
အစို်းရ နရှိသမျ ်းအပန ြင မက ခင အက မ်းြ ို ခို မှုမျ ်း ြစ ွ ်းခွဲပသ ပဒသမျ ်းသို
သ င်းပထ မျ ်းအ ်း ြံုမှနလွ လ စွ သွ ်းလ ၍ သ င်းယနိုငရန ခွင ြုံသင ါသည။
(၃) တရာေးမျှတမှု နှင် တရာေးဥြပဒစိုေးမိုေးပရေး
(Justice and Rule of Law)
စ စဉ်းစ ်းသည အပ ခအပန (Context) ။ ။ ၂၀၁၆ ခုနှစ၊ ပအ ို ဘ လ (၉) ရ ပန ွင
နယ ခ ်းပစ ငရွဲ ြွွဲွေ့ င ချိြုံွေ့ အသ ပသ ြံု်းပစသညအထိ ြစ ွ ်းခွဲပသ ို ခို မှုမျ ်းနှင ပန ွွဲ
နယပ မရှင်းလင်းပရ်းမျ ်း ို ရခိုင ညနယပ မ ိုင်းပဒသ ွင လု ပ ငလ ဖ ီ်းပန ိုင်း၊ လြံု ခြံြုံပရ်း
ြွွဲွေ့ ငမျ ်းမှ နယပ မရှင်းလင်းပရ်းလု ပ ငရ ွင လအခွငအပရ်း ိုငရ ဥ ပဒ ို ို်း ါ်းစွ ချိြုံ်းပြ ခွဲ
သညဟု စွ စွွဲချ မျ ်း ပ ေါ်ပ ါ ခွဲ ါသည။
(Recommendation)
လအခွငအပရ်း ို်း ါ်းစွ ချိြုံ်းပြ ခွဲသညဟု စွ စွွဲချ မျ ်းရှိပနသည အပ ခအပန ွင အစို်းရ
အပန ြင လွ လ ၍ ဘ လို မှုမရှိပသ စြံုစမ်းစစပ ်းမှုမျ ်း၏ ပ ွွေ့ ရှိချ မျ ်း ို အပ ခခြံ၍လအခွင
အပရ်းချိြုံ်းပြ သမျ ်းအ ်း ၎င်း ို၏ စမှုအ ွ နယပစဖ ီ်း ထို သငသည စဒဏမျ ်း ိုပ ်းသင
ါသည။
(၄) နယ်စြ်ဆိုင်ရာ စစရြ်မျာေးနှင် ဘင်္ဂလာေးပဒရှ်နိုင်ငြံနှင် ဆ ်ဆြံပရေး

13
(Border Issues and the Bilateral Relationship with Bangladesh)
စ စဉ်းစ ်းသည အပ ခအပန (Context) ။ ။ မက မီအချိန ရခိုင ညနယပ မ ိုင်း ွင ြစ ွ ်းခွဲ
ပသ ဿန မျ ်းသည မနမ နိုငငြံနှင ဘင်္ဂလ ်းပဒရှနိုငငြံအက ်း ြံပရ်းအပရ်းက ီ်းမှု ို အပလ်းပ ်းပြ
ညန်းပန ါသည။ နယစ ြ ပ ျ ၍ ပ ေါ်ပ ါ လ နိုငသည အက မ်းြ ို ခို မှုမျ ်းနှင ခ ်းအနတရ ယ
မျ ်း၏ ဖခိမ်းပ ခ လ နိုငမှုမျ ်း၊ နှစနိုငငြံအက ်း ညသမျ ်း စြ နှင စြ နယစ ြ ပ ျ သွ ်းလ
နိုငမှုမျ ်း ို စီမြံခနခွွဲနိုငရနနှင နယစ ပဒသ ုနသွယမှုမျ ်းမှပ ေါ်ထွ လ သည အခွငအလမ်းမျ ်း ို ထိပရ
စွ အသြံု်းချနိုငပရ်း ိုအ ွ နှစနိုငငြံအက ်းပ င်းမွနရင်းနှီ်းသည ြံပရ်းမျ ်းရှိရန လိုအ ါသည။
အက ြံပြြုံချ ်မျာေး
(Recommendations)
မနမ နိုငငြံနှင ဘင်္ဂလ ်းပဒရှနိုငငြံ ို၏ အစို်းရမျ ်းသည နှစနိုငငြံအက ်း ြံပရ်းခိုငမ ပ င်းမွန
လ ပရ်းအ ွ လိုအ သည လု ငန်းမျ ်း ို ထိထိပရ ပရ ပ ငရွ ပ ်းနိုငသည နိုငငြံပရ်းနှင လြံု ခြံြုံ
ပရ်း ိုငရ အ င မငအရ ရှိက ီ်းမျ ်း ါ ငသည ်း ွွဲပ မ ီ စရ ို အလျငအ မန အသ သွင်း
ပ ငရွ သင ါသည။ ဤ ်း ွွဲပ မ ီသည အနည်း ြံု်း ပလ်းလ စက ိမ ပ ွွေ့ ြံု၍ ပအ ါ ိစစရ
မျ ်း ို ပ ငရွ သင ါသည။
o ဒု ခသညမျ ်း ဘင်္ဂလ ်းပဒရှနိုငငြံမှ မနမ နိုငငြံသို မိမိ ို သပဘ နဒအပလျ နလ နိုငပရ်း အ
ွ နိုငငြံ စြံနှုန်းနှငအညီ နှစနိုငငြံ ်း ွွဲစိစစမှုမျ ်း ြုံလု ပ ငရွ ပ ်းရန။
o လ ုန ်းမှုမျ ်း၊ မ်းယစပ ်း ါ်း ပရ င်း ယမှု၊ ခ ်းပသ ရ ်းမ င ုနသွယမှုမျ ်းနှင ထိုလု ငန်း
မျ ်းလု ပ ငမှု ို အပထ အ ြစပစပသ ဥ ပဒနှငမညီသည လု ပ ငမှုမျ ်းအ ်း ို
ြျ နိုငမည နှစနိုငငြံ ်း ွွဲယနတရ ်း စရ ို ပြ ပ ငသွ ်းရန။
o နှစနိုငငြံအက ်း ရ ်းမ ငပရွေ့ပ င်းသွ ်းလ ပနထိုငသည ဿန ို ိုင ွယပ ြရှင်းရနအ ွ
မဟ ဗျြူဟ စရ ို ်း ွွဲချမှ ပ ငရွ ရန။
o ုင်္္လိ ဏ္ဍ၏ ်းပ ါင်း ါ ငမှု ြင နှစနိုငငြံအက ်း နယစ ုနသွယပရ်းနှင ရင်းနှီ်း မြှ နှြံမှုမျ ်း
နလညအသ သွင်းရနနှင ရ ်း ငနယစ ြ ပ ျ မှု ြုံလု နိုငသည ပနရ အ ်းလြံု်း ို နလည
ြွငလှစနိုငပရ်းအ ွ မဟ ဗျြူဟ စရ ို ်း ွွဲချမှ ပြ ပ ငသွ ်းရန။
o အက မ်းြ မှုအနတရ ယ ို ို ြျ နိုငပရ်းအ ွ သ င်းအချ အလ အ နအလှန ြလှယမှု
မျ ်းနှင ်းပ ါင်းပ ငရွ မှုမျ ်း ို ခိုငမ ပအ င ြုံလု ရန။

14
ဘင်္ဂလ ်းပဒရှနိုငငြံ ွင ပရ ရှိပနပသ ရခိုင ညနယပ မ ိုင်းပဒသမှ ဒု ခသညမျ ်း မိမိ ိုပဒသ
သို နလ သညအခါ မနမ နိုငငြံအစို်းရအပန ြင နလ သမျ ်းလြံု ခြံြုံစွ ပနထိုငနိုငပရ်းအ ွ လိုအ သည
လြံု ခြံြုံပရ်း ိုငရ အ အညီမျ ်းပ ်း ခင်းနှင ပနအိမမျ ်းြျ ီ်း ခင်းခြံရသမျ ်းအ ွ ပနအိမမျ ်း နလည
ညပ ပ ်း ခင်းမျ ်း ို ြုံလု ပ ်းသင ါသည။
(၅) လမှုစီေးြွာေးြွြံွေ့ ဖြြုံေးတိုေးတ ်မှု
(Socioeconomic Development)
စ စဉ်းစ ်းသည အပ ခအပန (Context) ။ ။ ရခိုင ညနယသည မနမ နိုငငြံ ွင ဒု ိယအ င်းရွဲ ြံု်း
ညနယ စခု ြစ ါသည။ လ ရှိစီ်း ွ ်းပရ်း ဏ္ဍအပန ြငလည်း အလု သမ ်းအမျ ်းစုအ ွ အသ ပမွ်း
မ်းပ ျ င်းမှုမျ ်း ြုံလု နိုငရန လြံုပလ သည အခွငအလမ်းမျ ်း ြန ီ်းပ ်းနိုငမှုမရှိ ါ။ ထို င စီ်း ွ ်းပရ်း
ဏ္ဍြွြံွေ့ ဖြိြုံ်း ို်း ပရ်းအ ွ လိုအ သည ျွမ်း ျငလု သ ်းမျ ်း လြံုပလ စွ မရှိ ခင်းနှင င မှ ရင်းနှီ်း
မြှ နှြံမှုမျ ်းမရရှိ ခင်း ို ိုလည်း က ြံြုံပ ွွေ့ ပနရ ါသည။ ညနယအ ွင်း ပနထိုငက သည လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်း
အပန ြင အပ ခခြံလိုအ ချ ြစသည ျန်းမ ပရ်းပစ ငပရှ မှုမျ ်း ရရှိမှုသညလည်း အ ်းနည်း ါသည။
အထ်းသ ြင မွ လငမျ ်းအပန ြင ၎င်း ို၏ခရီ်းသွ ်းလ ခွင ို နသ ခြံရမှုမျ ်းရှိပန ခင်း၊ ဘ သ စ ်း
ပ ိုနိုငမှု ွင အခ အခွဲမျ ်းရှိပန ခင်း၊ ပငွပက ်းမ နိုင ခင်း နှင ချိြုံွေ့ပသ ပ ်းရြံု၊ ပ ်းပ ်းခန်းမျ ်း
သည ၎င်း ိုအ ်း ုသပ ်းရန ငင်း ို ခင်းမျ ်းပက င အပ ခခြံ ျန်းမ ပရ်းပစ ငပရှ မှုမျ ်းရရှိရန အခ
အခွဲမျ ်း ိုမိုက ြံြုံပ ွွေ့ပနရ ါသည။ လ ရှိအပ ခအပန ွင စစပ ွနှင ရခိုင ညနယ ှမ်းလြံု်းရှိ ခ ်းပဒသ
မျ ်းမှပ ်းရြံု၊ ပ ်းပ ်းခန်းမျ ်းနှင ခ ်းပသ ျန်းမ ပရ်း နပ ငမှုမျ ်း ပ ်းသညဌ နမျ ်းအပန ြင
ျန်းမ ပရ်း နပ ငမှုမျ ်း ို ိုမိုထိပရ စွ ြုံလု ပ ်းနိုငပရ်းအ ွ ပရရှညရင်းနှီ်း မြှြုံ နှြံမှုမျ ်းနှင
အရညအချင်း ညမီသည ျန်းမ ပရ်း နထမ်းမျ ်း ိုမိုခနထ ်း ခင်းမျ ်း ို ြုံလု သွ ်းရန လိုအ ါသည။
ည ပရ်း ဏ္ဍ၏လု ငန်းပ ငရွ နိုငမှုမျ ်းသညလည်း စနိုငငြံလြံု်းအ ိုင်းအ ြင က ညမည ို ါ
စနိုငငြံလြံု်း၏ ျမ်းမျှ လု ပ ငနိုငမှုပအ ွင ရှိပန ါသည။ ညနယအ ွင်း စ မ သ ရ ခိုငနှုန်း
မငမ ်းလျ ရှိဖ ီ်း၊ မလ န်းအ ငဖ ီ်းသညအထိ စ သငက ်းနိုငသည ပ ျ င်းသ ်းရ ခိုငနှုန်းမှ အလွနနိမ
ျပန ါသည။ အထ်းစို်းရိမစရ ပ င်းသည ိစစ စရ မှ မွ လငပ ျ င်းသ၊ ပ ျ င်းသ ်းမျ ်း အပန
ြငခွွဲ ခ ်း ြံသည မ ါဒမျ ်းနှင ခရီ်းသွ ်းလ ခွင နသ ချ မျ ်းပက င က သိုလ ည ပရ်း ို
လ သငက ်းနိုငခွငမရှိ ခင်း ြစ ါသည။

15
၂၀၁၆ ခုနှစ၊ နှစ ုန ိုင်း ွင ရခိုင ညနယအစို်းရသည ဏ္ဍအသီ်းသီ်း ွင ြွြံွေ့ ဖြိြုံ်း ို်း လ ပစရန ဦ်း ည
၍ရခိုင ညနယ၏ လမှုစီ်း ွ ်းြွြံွေ့ ဖြိြုံ်းပရ်း (၅) နှစ စီမြံချ (SEDP) ို ုလသမင်္္အြွွဲွေ့၏ အ အညီ ြင စ င
ပရ်း ွွဲခွဲ ါသည။
အက ြံပြြုံချ ်မျာေး
(Recommendations)
ရခိုင ညနယအစို်းရအပန ြင ညနယအ ွင်းပနထိုငက သည လအြွွဲွေ့အစည်းမျ ်းအ ်းလြံု်း၏
လိုအ ချ မျ ်း ို အပလ်းပ ်းပ ငရွ ပ ်းနိုငသည အထ ပြ ါစီမြံချ အ ်း အ မန ြံု်းဖ ီ်း ြံု်းပအ င
ပ ငရွ ဖ ီ်း ညသမျ ်းသိရှိနိုငပစရန အသိပ ်းရှင်းလင်း င မှုမျ ်း ြုံလု သင ါပက င်း ပ မရှငမှ
အက ြံ ြုံအ ါသည။
ညပထ ငစုအစို်းရအပန ြင ပ ျ ြြူဖမိြုံွေ့နယ ွင ညပ ရနရှိသည အထ်းစီ်း ွ ်းပရ်းဇြံုသည
ပ ျ ြြူဖမိြုံွေ့နယနှင အနီ်း န်း ျငပဒသမျ ်း ွင ပနထိုငပနက ပသ ညသလထုအပ ေါ် မညသည
အ ျိြုံ်းသ ပရ မှုမျ ်းရှိနိုငမညနှင ညနယအ ွင်းရှိ ခ ်းစီ်း ွ ်းပရ်း ဏ္ဍမျ ်းနှင လု ငန်းမျ ်း
အပ ေါ်မညသိုပသ ပ င်း ျိြုံ်း၊ ို်း ျိြုံ်းသ ပရ မှုမျ ်း ို ြစပ ေါ်ပစနိုငသည ိုသည အချ မျ ်း ို
စနစ ျပလလ သြံု်းသ ၍ ညစြံုသညပလလ န်းစစချ စရ ြစပသ Strategic Environment
Assessment ို ြုံစုသွ ်းသင ါသည။
ပအ ါ ိစစရ မျ ်း ို အလျငအ မန ပ ငရွ သွ ်းရန ပ မရှငမှ အက ြံ ြုံအ ါသည။
o အသ ပမွ်း မ်းပ ျ င်းမှု နှင စ မှုလ မှု သင န်းမျ ်းပ ်း ခင်း ။။ နိုငငြံပ အစို်းရအပန ြင
အသ ပမွ်း မ်းပ ျ င်းမှုနှင စ မှုလ မှုသင န်းမျ ်း ို နိုငငြံ အပထ အ မျ ်း ြင
လု ပ ငသွ ်းနိုငရန စီမြံချ စရ ပရ်း ွွဲသွ ်းသင ါသည။ အစို်းရအပန ြင အမျိြုံ်းသမီ်းမျ ်း
အ ွ လု ငန်း ျွမ်း ျငမှု ိုငရ သင န်းမျ ်း ို အထ်းအပလ်းပ ်းပ ငရွ ခင်း ို လု ပ င
ပ ်းသင ါသည။
o ည ပရ်း။ ။ ရခိုင ညနယပ မ ိုင်းပဒသမျ ်း ွင မလ န်း ည သငယနိုငမှုမျ ်း ိုမို ရရှိလ
နိုငပရ်းအ ွ အ မန ြံု်း ပ ငရွ ပ ်းသွ ်းသင ါသည။
o ျန်းမ ပရ်း။ ။ အစို်းရအပန ြင လအြွွဲွေ့အစည်းအ ်းလြံု်း၏အ ျိြုံ်း ို ရညမှန်း၍ စစပ ွပ ်းရြံုက ီ်း
ို်းချွဲွေ့ ခင်းနှင နလညမွမ်းမြံ ခင်း ိုငရ စီမြံချ အ ်း အ မန ြံု်းပရ်း ွွဲသင ါသည။ ထို င ရခိုင ည
နယပ င ိုင်းနှင ပ မ ိုင်းပဒသမျ ်း ွင ညသမျ ်းအ ်း ဏ မ ျန်းမ ပရ်း နပ ငမှုမျ ်း ို

Rakhine Commission Release Interim Report and Recommendations March 2017

Rakhine Commission Release Interim Report and Recommendations March 2017

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Más de MYO AUNG Myanmar

Más de MYO AUNG Myanmar (20)

Rakhine Commission Release Interim Report and Recommendations March 2017