2. 2
AURKIBIDEA
BERRIAK MOTZEAN……………..…….. 2
KIROLEN BERRI………………..…...… 3-4
BA AL ZENEKIEN?……….......................5- 6
EUSKARAREN EGUNA………………….7
GURE EUSKARA HOBETU……………...8
ZIENTZIALARIAK………………….….9-10
GOAZEN ……………………..………....11-12
ZINEA………………………………..……….....13
ASMAKIZUNAK……..…………………. 14
DENBORAPASAK……………………. 15-16
Eureka museoa
2018ko azaroaren 7an 5. mailakoek eta 6. mailakoek
Eureka museora joan ginen. Lehenengo bisita gidatua egin
genuen zientzia erakutsiz. Ondoren, tailerrak egin genituen,
giltzarrapoa eta norabidetza, egin genituen. Jarraian plane-
tariumera joan ginen eta eguzki sistemaren gauza asko ikasi
genituen eta bideo “extra” bat ikusi genuen, azkenean auto-
busa hartu eta bazkaltzera etorri ginen. Arratsaldean goizean ikusitakoaz edo ikasitakoaz
lanak egin genituen eta pasabideetan jarri genituen.
Euskararen termometroa
Euskararen termometroa, guk euskaraz gehiago hitz egiteko asmatu zen.
10 aldi daude Euskal Herriko ikurriñera iristeko eta iristean “sari bat” jasoko du-
zue, baino ez uste hain erraza denik; zeren eta Euskal Herriko ikurriña mendi baten pun-
tan dagoelako. Astero, fitxa bat egingo duzue euskeraz zen-
bat hitzegin duzuen jakiteko. zorrotzak izan behar gara eta
egia esan,…euskaraz egin al dut egun osoan?
Saria gelaren hartean adostuko duzue.
Herriko liburutegia
Azaroaren azken astean 5. mailakoak
herriko liburutegira joan ginen. Han Aitzi-
ber eta Aitorrek erakutsi ziguten ordena-
gailuetatik liburuak hartzen, maileguak egi-
ten.
Oso dibertigarria izan zen zeren eta
taldeka jarri ginanean orri bat eman ziguten
liburuen izenekin eta bilatu behar genituen.
ibertigarria eta interesgarria.
OSO DIBERTIGARRIA IZAN ZEN!!!!!!!
JON ETA EÑAUT
3. 3
EDURNE PASABAN
Edurne Pasaban Tolosako da, Gipuzkoa, 1973ko abuztuaren 1a jaioa da, munduko hamalau
zortzimilakoak igo dituen lehen emakumea. 2001ean igo zuen lehen zortzimilakoa.
Gaur egun, Bartzelonan bizi da.
Entrenatzaile izateko ahaleginetan ari da, eta bere burua entrenatzen ematen du egunean 3
edo 4 bat ordu.
Ingeniaritza Teknikoa ikasi zuen Donostian, eta gero master bat egin zuen Bartzelo-
nakoESADE ikastetxean.Ikasketak bukatu eta gero, 4 urtez, etxeko enpresan aritu zen la-
nean, makinak ekoizten zituzten lantegi batean.
Bere zaletasuna eta interesa mendiarekiko oso goiz hasi zen eta familiak lagundu zion horre-
tan. 14 urterekin, Tolosakomendi elkartearekin hasi zen arroka eskalatzen eta, pixkanaka,
alpinismoan sartzen joan zen, Pirinioak, Alpeak, Andeak, Himalaia…
16 urte besterik ez zuela, Alpeetara joan zen lehenengoz. Mont Blank (4.810 metro), Zervino
(4.478 metro) edo Monte Rosa (4.614 metro) igo zituen.Hurrengo urtean, Ekua-
dorkoChimborazo sumendia igo zuen, 6.310 metroko tontorra.21 urte zituela, berriro jo zuen
Ekuadorra, eta Kotopaxi (5.897 metro), Tungurahua (5.016 metro) eta Guagua Pichincha
(4.971 metro) mendiak erantsi zizkion bere curriculumari.
1996an, PerukoMendilerro Zurira joan zen, eta Nevado Ishinka (5.530 metro) eta Urus
(5.495 metro) igo zituen, besteak beste.
1998an, Himalaiara joan zen lehen aldiz. Tolosako mendi elkartearekin joan zen eta bere
lehen zortzimilakoa, Dhaulagiri (8.167 metro), egiten saiatu zen. Alferrik, ordea, 272 metro
bakarrik falta zirenean, amore eman behar izan zuen zegoen elur pilagatik. 10 urte geroago
lortuko zuen helburu hura, 2008komaiatzaren 1ean.
AUPA EDURNE!!!!
https://eu.wikipedia.org/wiki/Edurne_Pasaban
Ane Martinez eta Sara Intza
4. 4
Ba al dakizu nor zen?
Kathrine Switzer...
KathrineVirginia (Amberg, Alemania, 1947kourtarrilaren 5a) esta-
tubatuar bat da.Iruzkingile eta maratoi lasterkaria da.
Ospetsua da, batez ere, Bostongo maratoianmodu ofizialean parte
hartu zuen Lehenengo emakumea izan zen. 1960ko hamarkadan ema-
kumeek debekaturik zuten Bostongo maratoian parte hartzea,erabaki
zuen.TomMiller mutil-laguna alboan zuen eta epailea bultzaka kendu
zuen paretik .
Hainbat korrikalarik babestuta egin zuen emakumeak gainerako bi-
dea.Dortsal ofizialak ez zion ezertarako balio izan; deskalifikatu egin
zuten. Baina bosgarren kilometroko gertakizunaren argazkia mundu
osora zabaldu zen..
Eta, hala ere, beste bost urte behar izan zituzten helburua lortzeko.
1972ko Bostongo maratoian emakumeei parte hartzeko.Eskubidea
onartu zitzaien lehenengoz, eta beste hamabi urte behar izan ziren
emakumezkoen maratoia Olinpiar Jokoen proben zerrendari erans-
teko.2018ko azaroan Euskal Herrian izan da Behobia-Donostia las-
terketak gonbidaturik.
https://eu.wikipedia.org/wiki/Kathrine_Switzer
Ane Martinez eta Sara Inza.
5. 5
BAAL ZENEKIEN...
EMAKUME KIROLARIEN KROMOAK
Ba al dakizue Donostialdean, badela mu-
gimendu bat emakumezko futbolarien
kromoak argitara ditzaten eskatzen du-
ena? Berdintasunerako bidean beste urrats
bat izatea nahi dute. Momentuz Iberdrola
ligan dauden 16 futbol taldetako ema-
kume banaren kromoak eskura daitezke.
Ea zuetako norbaitek lortzen dituen!!!!
https://www.eitb.eus/eu/irratia/euskadi-irratia/programak/amarauna/osoa/5966151/emakumezko-futbolariak-kromoetan-agertzeko-
ekimena-martxan-da/
EUSKAL PASTELA ESTRATOSFERARA
Angelun euskal pastel bat estratosferara bidali dute helioarekin puztutako
globo batekin. Elektronika ikasten duten gazteek landu dute proiektua. Baio-
natik 35kmra jaitsi da, jendeak ezin izan du jan, bidaian 07tik 60graduko gune
batetik igaro delako.
https://www.eit b
.eus/eu/albisteak/bitxikeriak/bideoak/osoa/5942773/bideoa-euskal-pastel-estratosferara-bidali-dute-heliozko-globo-erabiliz/
6. 6
USAIMENARI BURUZKO
BITXIKERIAK
Sudur-hobien bitartez sartzen da airea gure gorputzera.
Sudurreko ileak arnasten dugun airea iragazteaz eta
hauts partikulak gelditzeaz arduratzen dira. Sudurreko
mintz pituitarioko kirio-muturrek jasotzen dute aireak
eramaten dituen elementu usaintsuen informazioa, eta, handik, usaimenaren
kirioaren bidez garunera igaroarazten dute.
http://zentzumenak.euskomedia.org/bitxikeriak5.html
MUGIKORRAREN ERABILETA ESKOLETAN
DEBEKATU FRANTZIAN
Frantziako Lege proposamen berriaren ara-
bera, ikasleek ezin izango dute mugikorra
erabili Lehen zein Bigarren Hezkuntzan,
barne araudiak onartzen duen leku eta egoe-
retan izan ezik. Beraz, Frantziako 51.000 es-
kola eta 7.100 institutuei datorren ikasturtetik
aurrera.
Gobernuko alderdiaren ustetan gailu hauen
erabilerak eskola giroan hainbat disfuntzio eta
arazo eragiten dituenez, galarazpenak ikasteko
behar den kontzentrazioa ahalbidetzen duen
ingurunea sustatuko du.
Horrez gain, atsedenaldietan sakelakoen erabi-
lera oso kaltegarria izan daitekeelakoan daude, ariketa fisikoa eta aurrez
aurreko harremanak mugatzen eta murrizten baititu.
http://www.kaiera.eus/2018/06/13/sakelako-telefonoen-erabilera-debekatuta-frantziako-eskoletan/
ARWA ETA MALEN
7. 7
EUSKARAREN EGUNA
Euskararen eguna abenduaren 3a da Euskal Herri osoan.Euskararen eguna 3an ospatzen da
Orain dela bost mende, 1552ko abenduaren 3an hil zen Xabierreko Frantzisko deuna Txi-
nan, eta garaiko kondairak dioenez, hil aurreko azken hitzak bere ama hizkuntzan Euskaraz
izan ziren.
Guk Egape ikastolan ospatzen dugu Euskaraz hitz egiteko txiki txikitatik
Egape Ikastolan ere ospatzen dugu, urtero
bezala. Aurten prestatu den egitaraua ho-
nako hau izan da:
GOIZEAN:
Dantza eta koreografia egingo dugu
San Juan plazan.
HH-koak zapiak airean kanta eta dan-
tza
LH eta DBH: ahoa bizi,belarria prest beti abestia eta dantza
Kantutegia: Abesti ez berdinak kantatu.
ARRATSALDEAN:
Bertso emanaldia LH/DBH
Txiste kontaketa
Jolasak DBH-ko ikasleek lagunduta
JOLASAK:
HH3 Zubiri-zubiri eta zapi txuria
HH4 zubiri-zubiri , 1-2-3 txoriak kaka egin du, ala kinkinirrera
HH5 zubiri-zubiri ,1-2-3 txoriak kaka egin du aulki jolasa uztailekin eta ping-pong
pilota naiz.
LH1 eta LH2 soka saltoa,zapia,armiarma,brilet
LH3 eta LH4 zapitxoa,soka tira,zaku lasterketa eta lokotxak
LH5eta LH6 triple txapelketa ,sokatira,lokotxak ping-pong
TXOKOLATADA
Ipuin kontalaria HH4 eta 5 urteko haurrentzat eta 1.eta 2.mailako haurrentzat 17:00
etan
AITOR ETA MARKEL
8. 8
EUSKARA HOBETZEKO WEB HORRI POLITA
Guraso askok eskolara bidaltzen dituela seme-alabak, baina euren
neska-mutikoek eskolatik kanpo ez dute euskararik erabiltzen.
Horregatik, egitasmo bitxi honek ipuinak prestatu ditu, haurrak moti-
batzeko eta gurasoek euren ikasteko gogoa erakusteko asmoarekin.
Sorgina Txirulina pertsonaiak jatorrizko ipuinak Sarera igotzen ditu.
Ipuin bakoitzak testuaren itzulpena, unitate didaktikoa, entzuteko
ipuina, eta ekintza baten proposamena.
http://sorginatxirulina.eus/
ANIMATU ETA ERABILI ORRI HAU ZUEN EUSKARA HOBET-
ZEKO JOLASTUZ!!!
ANA ETAAMAIUR
9. 9
ZIENTZIALARIEK...ZER DIOTE?
ZULO BELTZA
Esne Bidearen erdian eta Lurretik 25.000 argi-
urtera dagoen zulo beltz erraldoiaren inguruan,
dozena bat zulo beltz
txiki detektatu ditu Co-
lumbiako Unibertsitateko
(AEB) astronomo-talde
batek. Zulo beltzek bidalitako X izpiak neurtuz ja-
kin dute, Chandra Behatokiak 12 urtez egindako 1,4
milioi behaketa aztertuta.
X izpiak nano zuriek eta baita galaxiaren erdiguneko gasak eta hautsak
berak ere bidaltzen dituztenez, zaila da zulo beltz txikiek bidaltzen X iz-
piak haietatik bereiztea. Hori da orain arte zulo beltzok gure begietara ez-
kutuan mantendu izanaren arrazoia. Baina, datu berriak ikusita, gure gala-
xiaren zulo beltz erraldoiaren inguruan beste 10.000-20.0000 zulo beltz
txiki egon daitezkeela proposatu dute ikertzaileek. Izan ere, hango gas-
eta hauts-haloa oso egokia baita izar ma-
siboak jaiotzeko, gerora hil eta zulo
beltz bihur litezkeenak.
https://zientzia.eus/artikuluak/dozena-
bat-zulo-beltz-txiki-gure-galaxiako-zulo-
be/
DANEL ETA LIAM
10. 10
ARRAINAK BAINO PLASTIKO GEHIAGO EGONGO DA
ITSASOAN.
Plastikozko botilen produkzioa etengabe hasi da 1964tik hona. 2011an 3,11
milioi tonara iritsi zen plastiko kontsumoa. Hurrengo hogei urteetan eskaria
bikoiztu egingo dela aurreikusi dute, eta 2050erako laukoiztu.
Dagoeneko hamarkadetako plastiko ekoizpenak ingurumenean arazoak sortu
ditu. Gutxienez 8 milioi tonelada plastikok itsasoan bukatzen dute:
“minuturo kostaldean zabor kamioi bat hustearen pareko”. 2025erako aurrei-
kusi dute hiru tona arraineko tona bat plastiko egongo dela, eta 2050ean
plastiko gehiago egongo dela.
https://www.argia.eus/albistea/arrainak-baino-plastikozko-botila-gehiago-
egongo-da-itsasoan-2050ean
DANEL ETA LIAM
11. 11
GOAZEN BERRIRO TELEBISTAN!!!!
Azaroaren 16an hasiko da gazteen artean hainbesteko arrakasta duen
'Go!azen' telesailaren denboraldi berria ETB1en eta eitb.eus-en,
21:00etan. Go!azen
APPa, berriz, martxan
dago jada, eta eduki
berriak eskaintzen
ditu egunero.
Aurten ere, hainbat
pantailatan jarraitu
ahal izango dira Basa-
kabi udalekuan gerta-
tzen diren abenturak.
Telebistan eta Interneten ostiralero atal bat emateaz gainera, martxan
dago Go!azen EiTB mugikorretarako aplikazioa; pertso-
naiek egunero "goatsapp" taldean dituzten elkarrizketak
jarraitu ahal izateko, Altxor Ezkutua ikusi ahal izateko,
bideo berezi eta esklusiboak jasotzeko eta abar.
Denboraldi berri honetan, Xabi Solano (Esne Beltza)
abeslari eta konpositoreak , berak egindakoa baita gazteek abestu eta
dantzatuko duten "Basakabiko atarian" kanta.
Aktoreei dagokienez, Ramon Agirre (Zuzen), Miren Arrieta (Ane), Ihol-
di Beristain (Naia), Asier Burguete (Markel), Inma Fernandez (Desi),
Beñat Iturbe (Julen), Ainhoa Larrañaga (Eli), Karmele Larrinaga
(Bego), Nerea Mazo (Nikole), Aritz Mendiola (Gari), Oihan Moreno
(Jontxu) eta Asier Oruesagasti (Martin) arituko dira ber-
tan edizio honetan ere, eta 'Bago!az' saioko irabazlea
izan zen Maria Redondo (Zuri), Iker Villa (Ander), Ai-
tor Patterson (Alex) eta Itziar Urretabizkaia (Amaia) ari-
tuko dira aurten haiekin batera.
12. 12
Guztira, 13 atal izango dira, eta Berri Txarrak, Ruper
Ordorika, Izaro, Gatibu, Negu Gorriak, Kortatu, Deli-
rium Tremens, Katamalo, Ken 7, Huntza, Skakeitan eta Nogen tal-
de eta bakarlarien kantuen moldaketak entzun ahalko dira bertan.
Telesaila fenomeno bihurtu da Euskal Herriko gaztetxoen artean,
eta horren arrakasta handiaren lekuko dira telebista eta weba, APPa
eta sareak, antzezlana eta ikuskizunak, diskoak eta produktuak…
https://www.eitb.eus/eu/telebista/programak/goazen/pertsonaiak/
ITSASO ETAAINHOA
13. 13
ZINEA ETA MUSIKA
HEMEN DITUZUE PELIKULA BATZUEN IZENBURUAK
OPORRETAN IKUS DITZAZUEN, ZIUR ZERBAIT IKASIKO
DUZUELA DISFRUTATZEN DUZUEN BITARTEAN…
LA BELLA Y LA BESTIA :
“ Edertasuna barruan dago”. Pelikulako abesti nagu-
siak argi eta garbi esan zuen
"Ez dago egia handiagoa, edertasuna bihotzean dago".
1991ko Disney klasikoak erakusten digu ez duzula
kanpoan begiratu edo epaitu jendea bildu aurretik.
Mundu guztiari aukera bat eman eta zeresan du jen-
deak eta lagunak nolakoak diren, ez kanpoko ederta-
sunak.
SEÑORA DOUBTFIRE, PAPA DE POR VIDA:
Robin Williams-en komedia dibertigarria da, bere familiaren bereizketari aurre egiteko
aita batek, bere seme-alabekin denbora gehiago eman ahal izateko erabakitzen duena.
Haurrek eta familiarrek gurasoek duten maitasuna bezalako gaiak, film baten ardatz na-
gusia dira.
EL REY LEON:
Disney-en beste klasiko bat, 1994. urte honetan, ausardia, adiskidetasuna, familia ...
kontatzen digu. Bostgarren belaunaldi berriei jarraitzen duen film ederra. Hasieratik pe-
likula gogorra da, baina heriotzari buruz hitz egiteko abiapuntua ere izan daiteke.
MARY POPPINS:
1964. urteaz geroztik, baina inoiz ez da filma modaz pasatzen. Aitak lanean emten du
bizitza seme alabak aurrera atera asmoz, Mary Poppins zaintzaileak ume horien bizitza
aldatuko du. Maitasun eta maitasunaz hitz egiten duen filma, aita-
ren irudia seme-alaben hezkuntzan, adiskidetasunean eta abarretan.
https://www.todopapas.com/ninos/peliculas-infantiles/las-15-mejores-
peliculas-para-reir-en-familia-7462.
JUNE ETA KYRA
14. 14
Astindu garuna laguna….
Taxi gidaria
Taxi-gidari batek pertsona bat darama. Bi-
daiaria izugarri berritsua da, baina taxi-
gidariak hizketarako gogorik ez duenez,
gormutua den itxura egin du; eskua bela-
rrira eta ahora eraman du ez hitz egin eta ez
entzun ezin duela adierazteko. Joan beharreko tokira iristean, taximetroa erakutsi dio
zenbat den adierazteko. Bidaiariak zintzo-zintzo ordaindu eta jaitsi egin da. Orduantxe
konturatu da taxi-gidariak ezin duela gormutua izan. Nola konturatu da?
Artzaina, aza, ardia eta otsoa
Azokatik bueltan, artzain batek erreka batekin egin du topo.
Artzainak merkatuan aza fresko bat, ardi bat eta otso bat erosi
ditu. Erreka gurutzatzeko txalupa txiki bat dago baino txalupa
horretan artzaina eta beste gauza bat (aza, ardia edo otsoa)
baino ez dira sartzen. Arazoa da ardia eta otsoa ezin direla ba-
karrik gelditu eta ardia eta aza ere ez. Artzainak, azokan erosi-
takoa beste aldera pasatu nahi du baina ez daki nola egin. Zein
da guztiak pasatzeko modua?
Ur botilekin jolasten
5 litroko edukiera duen botila bat daukagu eta 3 litroko
edukiera duen beste bat. Baina, 5 litroko botilan 4 litro
egotea nahi dugu. Nola lortu dezakegu hau? Bi botila ho-
riek bakarrik erabili ditzakegu eta ezin da beste ontzirik
erabili.
https://ahozkotasuna.files.wordpress.com/2016/05/pentsarazteko-egoerak-3-
zikloa.pdf
Iraia Pérez