1. ถอดคาประพันธ์ สามัคคีเภทคาฉันท์
ตอน วังสัฏ ฐ ฉันท์ ๑๒
จัดทาโดย
นาย จิตรดิลก เกลือมีผล เลขที่ 13
ชันมัธยมศึกษาปี ที่ 6/3
้
เสนอ
ครู นิตยา ทองดีย่ง
ิ
โรงเรียน รัษฎานุประดิษฐ์ อนุสรณ์

2. วังสัฏ ฐ ฉันท์ ๑๒
เถอะเราก็เอ็นดู ทิชครูและเศร้ าอทัย
เพราะที่ ธ มีใจ สุจริตวินิจวิจารย์
พะพ้ องพระอาชญา บ่มีหน้ าจะเป็ นจะปาน
มิหนานิเทสการ ทวิวิธลุทณฑทวน
ั
จะรับและเลี ้ยงท่าน อุปการณฐานะควร
ก็จงละเว้ นมวล มลโทษประพฤติสธรรม์
ุ
กษัตริย์เกษตรลิจ ฉวิสิทธิ์พระราชทาน
สถาปนาฐาน ยศเทิดธุโรปถัมภ์
และเห็นพระเป็ นครู พฤฒิร้ ูพิชาและและขา
นิศิลปศาสตร์คม
ั ภิรเพทพิเศษพิศาล
ประสิทธิตาแหน่ง คุรุแห่งพระราชกุมาร
นิภทรเอาภาร
ั อนุสิฐวิทยา

3. มาลินี ฉันท์ ๑๕
กษณะทวิชะ รับฐานันดร์
และที่วาจกาจารย์
นิรอลสะ ประกอบการพีริ
โยฬารและเต็มใจ
จะพินิฉ ยคดีใด เที่ยง ณ บทใน
พระธรรมนูญ
ละมนะอคติสี่ศนย์
ู ยุกติบาฐบูรณ์
ณคลองธรรม์
ลุสมยจะแนะนาพรรค์ ราชกุมารสรรพ์
ธพร่ าสอน
หฤทยปริ อาทร ชี้วิชาการ
ก็โดยดี
ฯลฯ

4. ถอดคาประพันธ์ วังสัฏ ฐ ฉันท์ ๑๒
ทีประชุมกษัตริย์ทรงดาริถงความทุกข์ทได้ รบ ประกอบกับความบอบช ้าของร่างกายภายนอก ก็ทรงเห็นว่าเป็ น
่ ึ ่ี ั
ความจริงมิใช่กลอุบาย ทุกพระองค์ไม่ทรงเคลือบแคลงพระราชหฤทัย ทรงเชื่อกลอุบายของวัสสการพราหมณ์อย่างสนิท
พระราชหฤทัย จึงทรงรับสังว่าหากเป็ นเช่นนั ้นก็ไม่ใช่เรื่องร้ ายแรงอะไร พระเจ้ าอชาตศัตรูแห่งแคว้ นมคธไม่น่าจะพิโรธถึง
่
ขนาดนี ้ เรื่องเพียงแค่นี ้น่าจะทรงผ่อนปรน ระงับความโกรธเพราะคิดดูแล้ วไม่เสียหายอะไร เอาเถอะเรามีใจเอ็นดูท่าน
และเสียใจ เพราะท่านมีความคิดพิจารณาอย่างสุจริตใจจึงได้ รับพระราชอาญาอย่างไม่สมควร ทั ้งยังถูกลงโทษด้ วยการ
เนรเทศอีกสถานหนึง เราจะรับอุปการะท่านเอาไว้ ในฐานะอันสมควร จงตั ้งใจประพฤติดีละเว้ นโทษทั ้งปวง ตาม
่
แบบอย่างข้ าราชการทั ้งหลาย พราหมณ์ดีใจน้ อมรับด้ วยความยินดี ทรงพระดารัสถามว่าในกาลก่อนที่ท่านเคยรับ
ราชการ ท่านดารงตาแหน่งใด เราจะแต่งตั ้งให้ ท่านอยู่ในตาแหน่งเช่นแต่เดิมมา พราหมณ์จงกราบทูลว่า ในสมัยที่รับ
ึ
ราชการในแคว้ นมคธนั ้น ตนดารงตาแหน่งอมาตย์ผ้ พิจารณาพิพากษาคดีความต่าง ๆ กษัตริย์ลจฉวีจงทรงสถาปนาให้
ู ิ ึ
ดารงตาแหน่งตามเดิมนั ้น และเห็นว่าเป็ นครูมีความรู้ความเชี่ยวชาญในศิลปวิทยา คัมภีร์พระเวทจึงแต่งตั ้งให้ เป็ นครูทา
หน้ าที่สอนพระราชกุมารอีกตาแหน่งหนึงด้ วย
่

5. คุณค่ าด้ านวรรณศิลป์
-มีการนาฉันท์มาดัดแปลงเพื่อให้เกิดความไพเราะ มีการเล่นสัมผัส ทั้งสัมผัสสระและสัมผัสอักษร
เพื่อให้เกิดความไพเราะยิงๆขึ้น ใช้คาง่ายๆในการเล่าเรื่ อง ทาให้การดาเนินเรื่ องได้อย่างรวดเร็ ว และทาให้
่
เข้าใจเนื้อเรื่ องได้ง่าย และใช้ภาษาที่เข้าใจได้ง่าย การใช้คาราชาศัพท์ที่เหมาะสมแก่ตวละครในเรื่ องยังมีการ
ั
คานึงถึงเสียงเพื่อที่จะให้เกิดความไพเราะของฉันท์แต่ละบทการเชื่อมระหว่างบท และลีลาในการประพันธ์
นั้นจะมุ่งให้เกิดอารมณ์ ความรู้สึกอย่างกินใจ และนี่ คือฉันท์บทหนึ่งที่ขอนาเสนอ
วังสัฏ ฐ ฉันท์ ๑๒
ประสิทธิตาแหน่ง คุรุแห่งพระราชกุมาร
นิภทรเอาภาร
ั อนุสิฐวิทยา