6. Page |6
II શ્રી ગણેળામ નભ: II
II ભંગરાચયણ II
ુ
નભસ્કાય, સસ્લાગતભ.
વલચ વંસ્કૃવતની જનેતા એલી બાયતીમ વંસ્કૃવતએ ભાનલજીલનને વો વંસ્કાયભમ
ગણયુ ં છે . આ વો વંસ્કાય જીલનની જુદી જુદી અલસ્થાને ભંગરભમ ફનાલે છે .
આ વંસ્કાયોભાં ―વલલાશ વંસ્કાય‖ને શ્રેષ્ઠ સ્થાને મ ૂકીને આણા ઋવમુવનઓ અને
વંસ્કૃવતના જ્મોવતધચયોએ ―ધન્મો ગૃશસ્થાશ્રભ:‖ કશી એનાં મળોગાન ગામાં છે , આ
વલલાશ વંસ્કાય દ્વાયા યભાત્ભાનાં ફે ઉત્તભ વર્જન ુરુ અને સ્ત્રી – જીલનના
http://aksharnaad.com
7. Page |7
ધભચ, અથચ, કાભ અને ભોક્ષરૂી ર્ાય ુરુાથોની પ્રાપ્તતભાં એકફીજાનાં ૂયક,
પ્રેયક અને વશામક ફની યશેલા પ્રવતજ્ઞાફદ્ધ છે .
શ્રી ગોલધચનનાથની અનંતકૃાથી વૌ. કાં. ........... અને ચર્. ............ ના
―રગ્નવંસ્કાય‖ ની ભનબાલન ભંગ લેા અલતયી છે . પ્રાયં બે શ્રી ગણેળ બગલંત
અને વલચ દે લતાઓને નતભસ્તકે લંદન કયીએ છીએ. આજે વલ.વં. 20...... ના
.......... (રશિંદુ ભરશનાનુ ં નાભ) સુદ/લદ ને ..... લાય તા. ............... ના ભંગર
રદલવે, ...... અને ...... ના સુૌત્રી / સુૌત્ર તથા અ.વૌ. .......ફશેન અને શ્રી
ુ
.......... ની સુત્રી વૌ.કાં ...... (કન્મા) અને અ.વૌ. ..... અને શ્રી ....... ના
ુ
સુૌત્ર અને અ.વૌ. ....... અને શ્રી ........... ના સુત્ર ચર્......... (લય) ના ભંગર
http://aksharnaad.com
8. Page |8
રયણમની વલવધનાં ભંગરાર્યણ કયીએ.
રશિંદુ ધભચભાં દામ્ત્મ (ગૃશસ્થાશ્રભ ) એ વૌથી ભશત્લનો આશ્રભ છે કાયણકે એ
વભગ્ર વાભાજીક ભાખાનો આધાય છે . જેભાં વલવધ-વલધાન આેરાં છે એ
ગૃશસ ૂત્ર‖ ણ લૈરદક યં યાને આગ લધાયે છે . સ્ત્રી-ુરુ એ વભગ્ર લૈવિક
યર્નાના કેન્રભાં છે . વલલાશ એ મજ્ઞ છે જેભાં સ્ત્રી અને ુરુ ોતાનુ ં સ્લતંત્ર
વાર્લીને વભગ્ર વલિની યર્નાભાં બાગ રેનાય ફને છે . આ વલવધ આધ્માત્ત્ભક
ભશત્ત્લ અને પ્રતીકાત્ભક અથચથી બયે રી છે . રગ્ન દ્વાયા લય-કન્મા કામા, ભન
અને હ્રદમથી એક ફને છે .
http://aksharnaad.com
9. Page |9
II ગણેળ લંદના II
સ્લજનો, વલવધના પ્રાયં બે વલઘ્નશતાચ , શુબકતાચ , શ્રી ગણેળનુ ં બાલ ૂલચક સ્ભયણ કયીએ.
વલઘ્નેશ્વયામ લયદામ સુયવિમામ
રંફોદયામ વકરામ જગત્પતામ I
નાગાનનામ શ્રુવતમજ્ઞવલભ ૂવતામ
ગૌયીસુતામ ગણનાથ ! નભો નભસ્તે II
(બાલાથચ :વલઘ્નશતાચ , લયદાન દે નાયા, દે લોના વપ્રમ, ભોટા ઉદયલાા, વકર જગતનુ ં
કલ્માણ કયનાયા, શાથીનામુખલાા, લેદ અને મજ્ઞોના ભ ૂણગૌયીુત્ર અને ગણનાથને
નભસ્કાય.)
http://aksharnaad.com
10. P a g e | 10
II શ્રીકૃષ્ણલંદના II
શલે ગોીલલ્રબ બગલાન શ્રીકૃષ્ણનુ ં સ્ભયણ કયીએ.
વચ્ચચદાનંદરૂામ વલશ્વોપપમાદદ શેતલે I
તાત્ર્મ વલનાળામ શ્રીકૃષ્ણામ લમં નુભ: II
ુ
(બાલાથચ: વલિની ઉત્વત્ત, સ્સ્થવત આરદના શેતરૂ, વચ્ચ્ર્દાનંદરૂશ્રીકૃ ષ્ણને અભે ત્રણ
પ્રકાયના તાના નાળ ભાટે નભન કયીએ છીએ. )
II લય સ્લાગત II
http://aksharnaad.com
11. P a g e | 11
શલે રગ્નભંડભાં આલેરા લયયાજાને કન્માના વતા ................... ૂછે છે ,
વાધુ બલાનાસ્તામ્ . અચચવમષ્માભો બલંતામ્ ?
(બાલાથચ:તભે વજ્જન છો ? તભાયી ૂજા કરું ?)
લયયાજા કશે છે ,
અશં વાધુ બલાવભ I .ભામ્ અચચમ I
(બાલાથચ : હુ ં વદૈ લ વજ્જન યશીળ, ભાયી ૂજા કયો )
શલે કન્માના વતા લયયાજાને આવન આતાં કશે છે ,
ૃ
વલષ્ટયો વલષ્ટયો વલષ્ટય:િવતગહ્યતામ્ I
(બાલાથચ :આ આ આવન સ્લીકાયો.)
લયયાજા કશે છે ,
ૃ
િવતગહ્ ણાવભ I
http://aksharnaad.com
12. P a g e | 12
(બાલાથચ: હુ ં આવન સ્લીકારું છં.)
હ્રીં શ્રેષ્ઠોસ્સ્ભ લૈ વભાનાનામુદ્યતાવભલ બાસ્કય: I
વતષ્ઠાવભપલાં અધ: કૃપલા મ ઇદં ભે ભબદીમતે II
(બાલાથચ: જેભ પ્રકાવળત દાથોભાં સ ૂમચ શ્રેષ્ઠ છે તેલી યીતે હુ ં ણ ભાયા વંફધીઓભાં
ં
શ્રેષ્ઠ સ્થાન ભેલીળ. ભાયા દ્વેીઓનો યાબલ કયીળ.)
શલે લયયાજા વલષ્ટયને આવન નીર્ે મ ૂકી ૂલચ રદળા તયપ મુખ યાખીને ફેવે છે . કન્માના
વતા દૂ ધ અને ાણીથી, શેરાં લયયાજાનો ડાફો અને છી જભણો ગ ધોતાં કશે છે ,
ૃ
ાદાથચ ઉદકમ્ ,ાદાથચ ઉદકમ્, ાદાથચ ઉદકમ્ ,િવતગહ્યતાભ I
(બાલાથચ: આ, ગ ધોલાનુ ં ાણી સ્લીકાયો.)
http://aksharnaad.com
13. P a g e | 13
લયયાજા કશે છે
ૃ
િવતગશણાવભ I
(બાલાથચ :હુ ં સ્લીકારું છં.)
શલે ફીજો વલષ્ટય અામ છે .
ૃ
વલષ્ટયો વલષ્ટયો વલષ્ટય: િવતગહ્યતામ્ I
શલે કન્માનાં ભાતાવતા, લયયાજાના ગ લ ૂછી, ત્માં કુ ભકુ ભ રગાલી, કાે વતરક કયે
છે . ત્માય છી કન્માના વતા શાથભાં અઘ્મચાત્ર રઇ કશે છે ,
ૃ
અઘો અઘો અઘચ: િવતગહ્યતામ્ I
(બાલાથચ: આ અઘ્મચનો સ્લીકાય કયો.)
http://aksharnaad.com
14. P a g e | 14
ૃ
લયયાજા ―પ્રવતગહ્ણાવભ’. ફોરી અઘ્મચાત્રને કડી, ભાથા સુધી ઊંર્ે રઇ જઇ, ાણીને
તયબાણાભાં યે ડી અઘ્મચ આે છે . શલે ભધુકચ આલાની વલવધ ળરૂ થામ છે .
ુ
ભધકચ
કાંવાના ાત્રભાં ઘી, દશીં અને ભધનુ ં વભશ્રણ કયી કન્માના વતા એ ાત્રને ફીજા
ાત્રથી ઢાંકી લયયાજાને ―ભધુકચ ‖ આે. આ ભધુકચ એ ૃથ્લી યનુ ં અમ ૃત છે . ભધ એ
ભધુયતાનુ,ં ઘી ોણનુ ં અને દશીં એકતાનુ ં પ્રતીક છે . આભ ભધુયતા, ુષ્ષ્ટ અને
એકતાના બાલ દ્વાયા લયયાજાનુ ં વન્ભાન થામ છે . શલે કન્માના વતા ―ભધુકચ ‖ આતા
કશે,
http://aksharnaad.com
15. P a g e | 15
ભધુકો, ભધુકો, ભધુકચ : િવતગુહ્યતામ્ I
(બાલાથચ:ભધુકચ નો સ્લીકાય કયો.)
ૃ
‘િવતગશણાવભ’ કશી લયયાજા ભધુકચ ખોરી તેભાં જોઇ કશે,
સ્ભીક્ષાવભ મથા વલાચ ણ્મશં ભ ૂતાવન ચુા I
તથાઢં ભધુકચ ચ િતીક્ષાવભ ખલુ િબો II
(બાલાથચ : શે પ્રભુ ! જેભ હુ ં ભાયી આંખોથી વલચ જીલોને જોઉં છં તેભ જ હુ ં ભધુકચ ન ુ ં વાયી
યીતે દળચન કરું છં)
http://aksharnaad.com
16. P a g e | 16
શે લયયાજા ―ભધુકચ ‖ને ડાફા શાથભાં કડી જભણા શાથની છે લ્રેથી ફીજી આંગીથી
વભશ્રણને શરાલી, જભીન ાય થોડુ ક યે ડળે. આ લખતે ુયોરશતશ્રી ભંત્રો ફોરળે. આ વલવધ
ં
છી લયયાજા શાથ ધોઇ, આર્ભન કયી, પયી શાથ ધુએ છે .
ન્માવ
શલે ન્માવ વલવધ ળરૂ થામ છે , ુયોરશત ફોરાલે તે ભંત્ર ફોરતાં ળયીયના જુ દા જુ દા બાગ
ઉય ાણી અડાડલાની રિમા ―ન્માવ‖ કશેલામ. આ ન્માવ ળસ્ ત ભાટે છે .
લયયાજા ફોરે
શીં લાડં ગ ભ આસ્મEસ્તુ I
http://aksharnaad.com
17. P a g e | 17
(મુખ)
શીં નવોભેં િાણોસ્તુ I
(નાક)
શીં અક્ષ્ણોભે ચુયસ્તુ I
(આંખ)
શીં કણચમોભે શ્રોત્રભસ્તુ I
(કાન)
શીં ફાશોભે ફરભસ્તુ I
(ખબા)
શીં ઉલોભે ઓજોસ્તુ I
(વાથ)
શીં અદયષ્ટાવન ભે અંગાવન તનુસ્તંલા ભે વશ વંત ુ I (આખું ળયીય)
http://aksharnaad.com
18. P a g e | 18
આ વલવધ છી લયયાજા શાથ ધોઇ, આર્ભન કયી પયી શાથ ધુએ છે . શલે લય ૂજન ની
વલવધ થળે.
લય ૂજન
કન્માનાં ભાતાવતા ..............બાઇ અને ............. ફશેનને વલનંતી કે તેઓ
જભાઇયાજાને કાે ર્ંદનવતરક કયી કુ ભકુ ભ-અક્ષતથી તેભનુ ં ૂજન કયે . આ ૂજન
દ્વાયા વ્મસ્ તના બારપ્રદે ળનુ ં એટરે કે બુદ્ધદ્ધનુ ં ૂજન થામ છે . વતરક સ્લીકાયતી લખતે
લયયાજા ણ ભનોભન કશી યહ્ા છે કે આજીલન વદ્ બુદ્ધદ્ધલાી વ્મસ્ ત ફની યશેળે.
શીં શ્રીખંડ ચંદનં દદવ્મંગધાઢયં સુભનોશયમ્ I
ં
અચમાવભ નભસ્તુભ્મં કભરાવતરુ ધ ૃક્ II
http://aksharnaad.com
19. P a g e | 19
(બાલાથચ : હુ ં રક્ષ્ભીરૂ,રદવ્મ, સુગધવબય અને સુભનોશય ર્ંદન આને નભસ્કાય ૂલચક
ં
અચણ કરું છં. આ કભરાવત વલષ્ણુન ુ ં રૂ ધાયણ કયો.)
કન્મા આગભન
સ્લજનો, શલે કન્માનો ભંડ પ્રલેળ થઇ યહ્ો છે . કન્માનાં ભાભા-ભાભી ........ બાઇ –
તથા.....ફશેન, ......બાઇ ..........ફશેન ને વલનંતી કે તેઓ ....ને વલલાશભંડભાં રઇ
આલલાનો રશાલો રે. આ લખતે લયકન્મા લચ્ર્ે અંતયટ ધયલાભાં આલે છે . આ
અંતયટ દ્વાયા એ સ ૂર્લામ છે કે ફન્ને શુબ ઘડીએ એકફીજાનુ ં દળચન કયે કે જેથી ફન્નેનાં
જીલન સુખ, ળાંવત અને પ્રેભભમ ફને.
http://aksharnaad.com
23. P a g e | 23
......કાજ રૂડા સ્લસ્સ્તક યચીને, ને તોયણો ફાયણે ! .
.....ભાત. .....તાત લદતા, ‘તારં ુ અશીં સ્લાગતમ્ !
શૈમે શેત ધયી ઉજાર કુ ને, વૌની ફનીને વદા.’
આ ..... લ........ બાલ દ્વમનુ,ં વાધો વદા ભંગરમ્ . 8
શલે કન્માના વતા લયયાજાને ―લધ ૂ ઇક્ષસ્લ ― કશે ત્માયે અંતયટ દૂ ય થામ છે .
ુ
ષ્ભાા અચણ
શલે કન્મા અને લય એકફીજાને શાય શેયાલળે. આ ભાા એભની વંભવતનુ ં પ્રતીક છે .
જીલનબયનો વાથ યસ્યની વંભવતથી શોમ તો જીલનમાત્રા આનંદભમ ફને —એ બાલ
વાથે આ શાય શેયાલલાભાં આલે છે . આ લખતે આળીલાચ દનો ભંત્ર ફોરાળે.
http://aksharnaad.com
24. P a g e | 24
તદે લ રગ્નં સુદદનં તદે લ તાયાફરં ચંદ્રફરં તદે લ I
વલદ્યાફરં દે લફરં તદે લ રક્ષ્ભીતે તેંવધયુગં સ્ભયાવભ II
(બાલાથચ : રક્ષ્ભીવત વલષ્ણુ બગલાનના ર્યણયુગરનુ ં જે ક્ષણે સ્ભયણ કરું છં તે ક્ષણ જ
ઉત્તભ છે , તે જ સુરદલવ છે , તે જ તાયાફર, ર્ંરફર, વલદ્યાફર અને દે લફર આનાય
છે .)
કન્મા ૂજન
કન્માનાં ભાતાવતા ........ફશેન અને ......બાઇને વલનંતી કે તેઓ કન્મા ૂજન કયે . કન્મા
..... ના ગ દૂ ધથી અને ાણીથી ધોઇ, તેના કાે કુ ભકુ ભ વતરક કયી, ગાભાં ભાા
શેયાલળે.
http://aksharnaad.com
25. P a g e | 25
ૃવથવ્મં માવન તીથાચ વન, માવન તીથાચ વન વાગયે I
વાગયે વલચ તીથાચ વન, કન્મામા: દભક્ષણે દે II
(બાલાથચ : ૃથ્લી અને વાગયભાં જેટરાં તીથચ છે એ વલચતીથચ કન્માના જભણા ગભાં
છે .)
કન્મા અચણ વંકલ્
સ્લજનો,
શલે આ રગ્નવંસ્કાયની ામાની વલવધ ળરૂ થામ છે . ુયોરશત કન્માનાં ભાતા-વતાને
કન્માદાનનો વંકલ્ કયાલળે .આણી વંસ્કૃવતએ કન્માદાનને ભશાદાન કહ્ું છે . ઘયની
http://aksharnaad.com
26. P a g e | 26
રક્ષ્ભી જેલી કન્મા અન્મ ઘયની ભશારક્ષ્ભી ફને છે . આ વંકલ્ લખતે કન્માના વતા
લતીથી નીર્ેના શ્રોક ગલાળે.
ચુ
ઇભાં કનકવંન્ાં કન્માભાબયણૈયતામ્ I
દાસ્માવભ બ્રહ્મણે તુભ્મં બ્રહ્મરોકજીગીમા II 1 II
(બાલાથચ : સુલણચ વભાન આ સુલણચના અરંકાયો થી ળણગાયામેરી કન્મા હુ ં આને
વલષ્ણુ જાણીને બ્રહ્મરોક ભેલલાની ઇચ્છાથી આુ ં છં . 1
વલશ્વંબયં વલચભ ૂતા: વાભક્ષણ્મ :વલચદેલતા I
ઇભાં કન્માં િદાસ્માવભ વત ૃણાં તાયણામ ચ II 2 II
http://aksharnaad.com
27. P a g e | 27
(બાલાથચ : આખા વલિનુ ં બયણોણ કયનાય બગલાન તથા પ્રાણીભાત્ર અને
વલચદેલોની વાક્ષીભાં હુ ં આને આ કન્માનુ ં દાન કરું છં. આ દાન હુ ં ભાયા વઘા
વત ૃઓના કલ્માણ ભાટે કરું છં. II 2 II
કન્માદાન
કન્માનાં ભાતાવતા કન્માની જલાફદાયી લયને વોંે છે ત્માયે વતા લયને કશે છે :
ધભે ચ અથે ચ કાભે ચ પલમા ઇમં ન અવતચદયપવ્મા I
(બાલાથચ : ધભચ, અથચ કે કાભની ૂવતિ ભાટે ક્યાયે મ આ કન્માનુ ં ઉલ્રંઘન કયળો નરશ.)
લયયાજા કશે છે
http://aksharnaad.com
28. P a g e | 28
નાવતચદયષ્માવભ I
(બાલાથચ : હુ ં ઉલ્રંઘન નરશ કરું .)
કન્માની ભાતા ણ ોતાની વંભવત આતાં કશે છે .
ભમાડવ દત્તા I
(બાલાથચ: ભેં ણ તભને આી.)
કન્માનો આનંદ ૂલચક સ્લીકાય કયતા લયયાજા કશે છે .
ૃ
િવતગહ્ ણાવભ I સ્લસ્સ્ત I
(બાલાથચ: હુ ં તભાયી કન્માની જલાફદાયીનો સ્લીકાય કરું છં. વૌનુ ં કલ્માણ થાઓ.)
સ્લજનો,
http://aksharnaad.com
29. P a g e | 29
આની વંસ્કૃવતએ કન્માદાનનો ભરશભા ખ ૂફ ગામો છે . કોઇણ વ્મસ્ ત કન્માદાન કયી
ુણમાર્જન કયી ળકે છે . આ કન્માદાનભાં લાશન, ભ ૂવભ, ઘય, જરૂયી વાધન-વાભગ્રી તથા
અન્મ ર્ીજો આી ળકામ છે .
શસ્તભેા
શલે શસ્તભેાની વલવધ ળરૂ થામ છે . ુયોરશતશ્રી લય અને કન્મા ફન્નેના શાથભાં જ,
ુષ્, અક્ષત, ર્ંદન, ાન, વોાયી અને દચક્ષણા મ ૂકી લયના જભણા શાથ ઉય કન્માનો
જભણો શાથ મ ૂકળે. આ વલવધ રગ્નવંસ્કાયના શાદચ વભી વલવધ છે . જેનો શાથ કડયો એનો
વાથ જીલનબય નીબાલલાનો શોમ, હ્સસ્તભેાઅ હ્રદમભેાભાં રયણભે તો જ
રગ્નજીલન વપ થામ. શલે શસ્તભેાનો શ્રોક ફોરાળે..
http://aksharnaad.com
30. P a g e | 30
મદૈ વ ભનવા દૂ યં દદળોડ નુલભાનો લા I
દશયણ્મણો લૈ કણચ: વ પલા ભન્ભનવા કયોતુ અવૌ II
(બાલાથચ : રદવ્મ લાતાલયણભાં યસ્ય વભત્રતાના બાલ વાથે અભે એકફીજાના
ઉત્તયદાવમત્લનો સ્લીકાય કયીએ છીએ.)લય ન્માના ભે રા શાથ ઉાય ુયોરશતશ્રી લસ્ત્ર
ઢાંકળે. કન્માનાં ભાતા-વતા આ શાથ ઉય જની ધાયા કયી ોતાનો આનંદ વ્મ ત
કયળે.
ગ્રંવથફંધન
કન્માદાનના વંકલ્ છી લયની ફશેન ..... ને વલનંતી કે તે લયના ખેવના એ છે ડાને કે
જેભાં વોાયી, રૂાનાણુ ં અને અક્ષત ફાંધરાં શોમ, તેની વાથે ન્માના ાનેતયના છે ડાને
ે
ફાંધે. આ છે ડાફંધનભાં શુબનો સ ૂર્ક સ્લસ્સ્તક શોમ છે . આ છે ડાફંધનદ્વાયા ફશેન ,
http://aksharnaad.com
31. P a g e | 31
ોતાનાં બાઇ –બાબીની બાલવગાઈ જોડનાયી ફને છે . એ કશી યશી છે ,‖બાબી ! આ
બાલવગાઈ વદામ ભજબ ૂત યાખજો.‖
શલે ગ્રંવથફંધનનો શ્રોક ગલાળે.
ગણાવધં નભસ્કૃપમ, ઉભાં,રક્ષ્ભી,વયસ્લતીમ્ I
દમ્પમો: યક્ષણાથાચ મ ટગ્રંથ ં કયોમ્મશમ્ II
(બાલાથચ : શ્રી ગણેળ, ાલચતીભાતા, રક્ષ્ભીભાતા અને વયસ્લતી ભાતાને આ દં તીના
યક્ષણ ભાટે પ્રાથચના કયીને આ ગ્રંવથફંધન કરું છં)
શલે કન્માનાં ભાતા-વતા ગૌદાન કયે છે .
http://aksharnaad.com
32. P a g e | 32
ગૌદાન
વલલાશવંસ્કાયભાં ગૌભાતાના દાનનો ખુફ જ ભરશભા છે . ગૌભાતા અને કન્માને કદી
લેર્ામ નશીં. એભનુ ં તો દાન જ કયામ. ગૌદાનથી ફન્ને ક્ષનાં ા નાળ ાભે છે .
ગામના મ ૂલ્મનુ ં રવ્મ આીને ણ આ વલવધ થામ છે . કન્માનાં ભાતા-વતા લયયાજાને
ગૌદાન કયે ત્માયે ુયોરશતશ્રી ફોરે છે .
શીં લસુનાં દુદશતા , ભાતા રુદ્રાણાં, બાસ્કય સ્લવા I
બ્રલીવભ ગાં ભા લવધષ્ઠ જનામ ચેતના વ ૃતે II
(બાલાથચ : શે ગૌભાતા ! તુ ં રુર- દે લોની ભાતા, લસુદેલોની કન્મા, આરદત્મ દે લોની ફશેન
અને અમ ૃતનુ ં ઉત્વત્તસ્થાન છે . હુ ં જ્ઞાની જનોને કહુ ં છં કે જે શત્મા કયલા મોગ્મ નથી અને
વનષ્ા છે એલી ગામનુ ં વદામ યક્ષણ કયો.)
http://aksharnaad.com
33. P a g e | 33
અસ્ગ્નસ્થાન અને શોભ
રગ્ન લખતે જે અસ્ગ્નનુ ં ૂજન અને આલાશન કયલાભાં આલે છે તે અસ્ગ્નને ―મોજક‖ કશે
છે . મોજક એટરે જોડનાય. અસ્ગ્ન પ્રત્મક્ષ દે લતા શોલાથી તેભની વાક્ષીએ ફે આત્ભાનુ ં –
ફે હ્રદમનુ ં વભરન થામ છે . ળાિત અસ્ગ્ન ,તેજ અને ઉધ્લચગભનનુ ં પ્રતીક છે . ફન્નેન ુ ં
જીલન આવુ ં તેજોભમ અને ઉન્નત ફની યશે એલા બાલ છે . અશીં કન્મા અને લય વજોડે
શોભ કયી અસ્ગ્ન ાવે ળસ્ ત, તેજ, આનંદ અને યક્ષણની પ્રાથચના કયળે. આ લખતે
ુયોરશતશ્રી અસ્ગ્નદે લના ભંત્રો ફોરળે.
ભંગર પેયા (રાજા શોભ)
http://aksharnaad.com
34. P a g e | 34
રગ્નભાં રાજાશલન કયતી લખતે અસ્ગ્નની પયતે ર્ાય પેયા પયલાભાં આલે તે ભંગરપેયા
કશેલામ. કન્માના બાઈ .... ને વલનંતી કે દયે ક પેયા લખતે લયકન્માના શાથભાં રાજા
એટરે કે ડાંગય આે. લયકન્મા પેયા શેરાં ―સ્લાશા‖ કશી રાજાને અસ્ગ્નભાં શોભી
ભાંગલ્મની ભગણી કયે છે .
આ ―ભંગર પેયા‖ ભાં ત્રણ પેયા લખતે લય આગ અને કન્મા ાછ યશે છે , જ્માયે
ર્ોથા પેયે ન્મા આગ અને લય ાછ યશે છે . ર્ોથા પેયા શેરાં લયકન્મા ક્ષેત્રાર
એટરે કે થ્થય (અશ્ભ) ને ોતાના જભણા ગના અગઠાથી સ્ળચ કયળે. આ ળીરા
ંૂ
અડગતા અને તટસ્થાનુ ં પ્રતીક છે .
ર્ાય પેયા જીલનના ર્ાય ુરુાથચ એટરે કે ધભચ, અથચ, કાભ અને ભોક્ષના પ્રતીક છે . ધભચ,
અથચ અને કાભભાં ુરુ આગ યશે તો જ સ્ત્રી ભોક્ષ દે નાય ફને છે . બાયતીમ વંસ્કૃવતએ
http://aksharnaad.com
35. P a g e | 35
આભ સ્ત્રીને ઉચ્ર્ સ્થાન આતયુ ં છે . આ વલવધભાં દયે ક પેયા શેરાં શોભ કયતી લખતે
નીર્ેનો શ્રોક ફોરાળે.
સ્લાશા અમચભણં દે લ ં કન્મા અસ્ગ્નિં અમક્ષત I
વ નો અમચભા દે લ: િેતો મુચતું ભા તે : II 1 II
ં
(બાલાથચ : શે અસ્ગ્નદે લ ! ભને વતાના કુ થી અરગ કયો, વતના કુ રAથી નરશ. II 1 II
સ્લાશા ઇમૅં નાયી ઉબ્ર ૂ તે રાજાન આલંવતકા I
આયુષ્ભાન અસ્તુ ભે વત: એધંતાં જ્ઞાતમો ભભ: II 2 II
(બાલાથચ : હુ ં રાજા શોભ કયતાં પ્રાથચના કરું છં કે ભાયાં વત દીઘાચ ય ુ થામ અને અભાયા
રયલાયની વ ૃદ્ધદ્ધ થામ. II 2 II
http://aksharnaad.com
36. P a g e | 36
સ્લાશા
ઇભાં રાજાન આલાવભ અગ્નૌ વમ ૃદ્ધદ્ધિં કયણં તલ I
ભભ તુભ્મં ચ વંલનનં તત્ અસ્ગ્ન: અનુભન્મતાં ઇમમ્ II 3 II
(બાલાથચ: જે યીતે રાજાથી અસ્ગ્ન પ્રદીતત થામ છે તેભ ભાયો અને ભાયા વતનો અનુયાગ
વ ૃદ્ધદ્ધ ાભે, સ્સ્થય ફને. 3)
સ્લાશા
આયોશં ઇભં અશ્ભાનં અશ્ભા ઇલ સ્સ્થયા બલ I
અભબવતષ્ઠ ૃતન્મત અફાધસ્લ િતનામત્ II 4 II
http://aksharnaad.com
37. P a g e | 37
(બાલાથચ : શે ત્ની ! આ થ્થય ઉય ર્ડ. થ્થયની જેભ સ્સ્થય યશેજે, ર્ચરત વ ૃવત્તની
ૃ
ન ફન. આણો ગશસ્થાશ્રભ સ્સ્થય ફને. દુ ષ્ટોને દૂ ય કયનાયી થા. II 4 II
કં વાયબક્ષણ
ોતાની દીકયીને મોગ્મ ાત્ર ભળ્માનો વૌથી વલળે આનંદ ભાતાને શોમ છે . દીકયીના
શસ્તભેા છી શુબ કામચના આનંદરૂે કંવાય જભાડલાભાં આલે છે . ભાથે ભોડ મ ૂકીને
કન્માની ભાતા કંવાય ીયવે છી પ્રથભ લયયાજા, કન્માને ર્ાય કોચમા કંવાય જભાડે
અને છી કન્મા લયયાજાને ર્ાય કોચમા જભાડે. કંવાયજભણ ાછ એકતાની બાલના
યશેરી છે . આ કંવાય જભાડતી લખતે લયયાજા કશે છે .
http://aksharnaad.com
38. P a g e | 38
િાણ : તે િાણામ્ વંદધાવભ I
અસ્સ્થભબ: અસ્સ્થવન વંદધાવભ I
ભાંવૈ: ભાંવ ં વંદધાવભ I
પલચા પલચં વંદધાવભ I
(બાલાથચ : ભાયા પ્રાણ વાથે તાયા પ્રાણ,અસ્સ્થ વાથે અસ્સ્થ, ભાંવ વાથે ભાંવ અને ત્લર્ા
વાથે ત્લર્ા જોડુ ં છં.)
વપ્તદી
સ્લજનો, શલે વતતદીનો વલવધ ળરૂ થામ છે . વલલશવંસ્કાયની આ વૌથી ભશત્ત્લની વલવધ
છે . આ વલવધભાં લયયાજા કન્માને વાત ગરાં ર્રાલી કે ર્ોખાની વાત ધગરી કે વાત
http://aksharnaad.com
39. P a g e | 39
વોાયી ાય કન્માના જભણા ગનો અંગ ૂઠો અડાડી તેને ફીજા છે ડા સુધી રઇ જાત છે .
અજાણી વ્મસ્ ત વાથે ણ વાત ડગરાં વાથે ર્ારલાથી ભૈત્રીનો વંફધ ફંધામ છે .
ં
વતતદીભાં આ પ્રકાયની અત્ભાની ભૈત્રીનો બાલ યશેરો છે . આ પ્રવતજ્ઞાઓ કન્માએ
કયલાની શોમ છે . કન્મા દયે ક પ્રવતજ્ઞાનુ ં ારન મોગ્મ યીતે કયી ળકે તે ભાટે કન્માને
ળસ્ ત અચલા ભાટે લય, ારનકતાચ વલષ્ણુ બગલાનને પ્રાથચના કયળે. આને વહુ આ
પ્રવતજ્ઞાઓને ળાંવતથી વાંબીએ.
લયલર્ન--
એકવભે વલષ્ણુસ્પલા નમતુ II
http://aksharnaad.com
40. P a g e | 40
(બાલાથચ : આ પ્રથભ ાદ આિભણ કયલા ભાટે વલષ્ણુ બગલાન તને અન્ન આો.)
કન્માલર્ન—
સુખદુ:ખાવન વલાચ ભણ પલમા વશ વલબજ્મતે I
મત્ર પલં તદશં તત્ર થચભે વા બ્રલીદદદમ્ II
(બાલાથચ: શે વતદે લ ! તભાયા સુખદુ :ખભાં હુ ં બાગીદાય ફનીળ. તભે જ્માં અને જેલી
યીતે યશેળો ત્માં હુ ં ણ યશીળ.)
લયલચન--
દ્વે ઉજ ે વલષ્ણુસ્પલા નમતુ II
http://aksharnaad.com
41. P a g e | 41
(બાલાથચ :ફીજા દને ઓંગલા ભાટે બગલાન વલષ્ણુ તને ળસ્ ત આો.
કુ ટંુ ફ ં યક્ષવમષ્માવભ આફારવ ૃદ્ધદ્ધકાદદકમ્ I
ુ
અસ્સ્ત નાસ્સ્ત ચ વંતષ્ટા દ્ધદ્વતીમે વા બ્રલીદદદમ્ II
(બાલાથચ :શે નાથ ! ફાકો, વ ૃદ્ધો લગેયે ઘયભાં ફધાંને હુ ં વાર્લીળ અને ઘયભાં જે ણ
લસ્તુ શોમ તેનાથી વંતો ાભીળ. )
લયલચન--
ત્રીભણ યામસ્ોામ વલષ્ણુસ્પલા નમતુ II
http://aksharnaad.com
42. P a g e | 42
(બાલાથચ: ત્રીજા દને ઓંગલા ભાટે બગલાન વલષ્ણુ તને વંવત્ત લધાયનાયી ફનાલો.)
કન્માલચન--
બતુબસ્ક્તયતા વનપમં, વદૈ લ વિમબાવણી I
ચ
બવલષ્માવભ દે ચૈલ ત ૃતીમે અશં બ્રલીદદદમ્ II
(બાલાથચ : શે સ્લાભી ! તભને જ દે લ ભાનીને તભાયી બસ્ તભાં હુ ં વદામ વપ્રમલાણી
ફોરનાયી ફનીળ.)
લયલચન—
http://aksharnaad.com
43. P a g e | 43
ચપલાદયભામો બલામ વલષ્ણુસ્તલા નમતુ II
(બાલાથચ :ર્ોથા દના આિભણ ભાટે અને આણા ઘયને ઉલ્રાવભમ ફનાલલા ભાટે
વલષ્ણુ બગલાન તને સુખની પ્રાપ્તત કયાલે.)
કન્માલચન--
આતે આતાચ બવલષ્માવભ સુખદુ:ખાવલબાભગની I
તલાજ્ઞાં ારવમષ્માવભ ચતુથેડશં બ્રલીવભ પલામ્ II
બાલાથચ : શે નાથ ! તભાયા દુ :ખભાં હુ ં મ દુ :ખી થઇળ અને સુખદુ :ખભાં બાગીદાય થઇળ.
તભાયી આજ્ઞાનુ ં ારન કયીળ.)
લયલચન—
http://aksharnaad.com
44. P a g e | 44
દ્ય શુભ્મો વલષ્ણુસ્તલા નમતુ II
(બાલાથચ: આ ાંર્ભા ગરા ભાટે બગલાન વલષ્ણુ તને શુવ ૃદ્ધદ્ધનુ ં સુખ આો.)
કન્માલચન—
ઋતકારે શુભચ સ્નાતા ક્રીદડષ્માવભ પલમા વશ I
નશં યતયં મામાં દ્યભેડશં બ્રલીવભ પલામ્ II
(બાલાથચ: યજોદળચન થમા છી સ્નાનથી વલત્ર થઇને હુ ં આની વાથે સુખવલરાવ
બોગલીળ, અન્મ કોઇ ુરુનો વલર્ાય નશીં કરું.)
લયલચન—
http://aksharnaad.com
45. P a g e | 45
ડ ઋતુભ્મો વલષ્ણુ: પલા નમતુ II
(બાલાથચ: આ છઠ્ઠા દના આિભણ ભાટે બગલાન વલષ્ણુ તને ફધીમે છ ઋતુઓભાં પ્રવન્ન
યાખે. )
કન્માલચન—
ઇશામ વાભક્ષકો વલષ્ણુનચ ચ પલાં લંભચતાસ્મ્મશમ્ I
ઉબમો :િીવતયપમંતા સ્ઠેડશં ચ બ્રલીવભ પલામ્ II
(બાલાથચ: શે દે લ ! હુ ં વલષ્ણુ બગલાનની વાક્ષીભાં કહુ ં છં કે હુ ં તભને કદી છે તયીળ નરશ.
આણી એકફીજા પ્રત્મે પ્રીવત લધે તેભ લતીળ.)
http://aksharnaad.com
46. P a g e | 46
લયલચન—
વખે વપ્તદા બલ, વા ભાં અનુવ્રતા બલ, વલષ્ણુ પલા નમતુ II
(બાલાથચ: આ વાતભા ગરાને ઓંગલા ભાટે તુ ં ભાયી વખી, વભથચક, વંયક્ષક અને
વંલધચક ફન.)
કન્માલચન—
શોભમજ્ઞાદદ કામેષ ુ બલાવભ પલ વશાવમની I
ધભાચ થચકાભકામેષ ુ વપ્તભેડશં બ્રલીભે પલામ્ II
http://aksharnaad.com
47. P a g e | 47
(બાલાથચ : શોભ, મજ્ઞ આરદ કામોભાં હુ ં તભાયી વશામ કયનાયી ફનીળ. ધભચ, અથચ અને
કાભ આરદ કામોની વવદ્ધદ્ધભાં તભાયી વશાવમકા ફનીળ.)
અખંડ વૌબાગ્મલચન
શલે ફન્ને ક્ષ તયપથી અખંડ વૌબાગ્મલતી ફે -ફે સ્ત્રીઓ આલી લયકન્માને કુ ભકુ ભ,
અક્ષતથી લધાલી કન્માના કાનભાં ―બ્રહ્મા—વવલત્રીનુ ં વૌબાગ્મ‖, ―ઇન્ર—ઇન્રાણીનુ ં
વૌબાગ્મ‖, ―વળલ—ાલચતીનુ ં વૌબાગ્મ‖, ―કૃ ષ્ણ—રુસ્ક્ષ્ભણીનુ ં વૌબાગ્મ‖, લગેયે લર્ન બાલ
અને આળીલાચ દ ૂલચક કશે છે .
બ્રહ્મા—વાવલત્રી, ઇન્ર—ઇન્રાણી લગેયે અખંદ વૌબાગ્મ અને પ્રવન્ન દામ્ત્મનાં પ્રતીક છે .
એભના વૌબાગ્મ જેલા વૌબાગ્મની માર્નાભાં બાયતીમ વંસ્કૃવતનુ ં પ્રવતચફિંફ છે .
http://aksharnaad.com
48. P a g e | 48
વવિંદૂય ૂવતિ
શલે લયયાજા કન્માની વેંથીભાં વવિંદૂય ૂયી તેને અખંડ વૌબાગ્મ આળે. આ લખતે કન્મા
ોતાના વતના ડાફા શાથ તયપ આવન ગ્રશણ કયળે. શલે તે ―લાભાંગી‖ કશેલામ છે . આ
વવિંદૂય અખંડ વૌબાગ્મનુ ં પ્રતીક છે . આ વભમે લય ખ ૂફ આનંદ ૂલચક કન્માને વૌબાગ્મના
પ્રતીક વમુ ં ભંગરસ ૂત્ર ણ શેયાલળે. આ વભમે, જીલનવાથી ફનેરાં લય-કન્મા ભાટે
ભંગર કાભનાઓ વ્મ ત કયતો શ્રોક ફોરાળે.
શીં
વવિંદૂયે વલચવૌબાગ્મં વવિંદૂયે સુખવંદા:
દદાવભ તલ વીભંતે વવિંદૂયે સુખલધચનમ્ .
http://aksharnaad.com
49. P a g e | 49
(બાલાથચ : વવિંદૂયભાં વલચ વૌબાગ્મ યશેરાં છે . વવિંદૂયભાં જ સુખવંવત્ત છે . હુ ં તને સુખની
વ ૃદ્ધદ્ધ કયનારું વવિંદૂય આુ ં છં.)
ુ
ધ્રલદળચન
શલે લયયાજા કન્માને ધ્રુલનો તાયો ફતાલે છે . આ ધ્રુલદળચન અર્તા અને તેજસ્લીતાનુ ં
પ્રતીક છે , લયયાજા આ તાયો ફતાલતાં કન્માને જાણે કશી યહ્ા છે કે ધ્રુલની જેભ સ્સ્થયતા
શોમ તો જ પ્રેભ અખંડ યશે. આ લખતે નીર્ેનો શ્રોક ગલાળે.
ધ્રુલ ં અવવ ધ્રુલ ં પલા શ્માવભ ધ્રુલ ં એવધ ોષ્મે ભવમ I
ૃ
ભહ્યં પલા અદાત્ બશસ્વત: ભમા પમા િજાલતી વંજીલ ળયદ: ળતમ્ II
http://aksharnaad.com
50. P a g e | 50
(બાલાથચ : તુ ં ધ્રુલના તાયાની જેભ સ્સ્થય ફન. હુ ં તને સ્સ્થય ભનલાી જોઉં છં. તુ ં ભાયાભાં
સ્સ્થય થઇને ોણ ાભ. બગલાને આનને સ્સ્થય ફનાવ્માં છે . બ ૃશસ્વતએ તને ભને
આી છે .ભાયાથી પ્રજાલાી ફની તુ ં ળતાયુ ફન. આણો પ્રેભ અખંડ યશો.)
સ્નેશી સ્લજન,
અશીં રગ્નવલવધ વંન્ન થામ છે . આના ઉલ્રાવવબય વશબાગે આ વલવધને લધુ
ભંગરભમ ફનાલી છે . આ અલવયે ફન્ને ....... --......રયલાય લતીથી આ વૌનો
આબાય ભાનીએ છીએ. આણે પ્રભુને પ્રાથીએ કે એની કૃ ા ......(લય) .....(કન્મા) ને
જીલનનુ ં પ્રત્મેક સુખ અે અને ફન્ને એકફીજાના આત્ભાનાં વાર્ાં વાથી ફની યશે.
http://aksharnaad.com
51. P a g e | 51
આ વલવધ અભે ળક્ય ર્ોકવાઇ તથા બાલ ૂલચક કયી છે , છતાંમ કોઇ ક્ષવત યશી ગઇ શોમ
તો પ્રભુ ાવે નતભસ્તક ક્ષભા માર્ીએ છીએ.
આલાશનં ન જાનાવભ, ન જાનાવભ વલવર્જનમ્ I
ૂજાવલવધિં ન જાનાવભ, િવીદ ાભેશ્વય II
(બાલાથચ :શે યભેિય ! હુ ં આલાશનની વલવધ જાણતો નથી કે નથી જાનતો વલવર્જન. હુ ં
ૂજાવલવધ ણ જાણતો નથી, તો (ણ) ભાયા ય પ્રવન્ન થાઓ.)
ભંત્રશીનં દક્રમાશીનં બસ્ક્તશીનં સુયેશ્વયા: II
મપુત્જતં ભમા દે લા: ! દય ૂણં તદસ્તુ ભે II
http://aksharnaad.com
52. P a g e | 52
(બાલાથચ: શે સુયેિયા ! ભેં ભંત્રશીન, રિમાશીન કે બસ્ તશીન જે કંઇ ણ ૂજન કયુું શોમ
તેને રય ૂણચ ભાનજો.)
રગ્નભંડભાં ફેઠેરા તથા આ વલવધભાં ઉસ્સ્થત વૌ સ્લજનને વાથે ભી બસ્ ત ૂલચક
કૃષ્ણલંદન કયી, ળાંવતભંત્રનુ ં ઠન કયલા વલનંતી.
મદુલંળકુ ભાયો ભે સ્લાવભની વ ૃબાનુજા I
કૃતાથોડશં કૃતાથોડશં કૃતાથોડશં ન વંળમ: II
http://aksharnaad.com
53. P a g e | 53
(બાલાથચ : મદુ લંળકુ ભાય શ્રીકૃ ષ્ણ અને વ ૃબાનુની દીકયી યાધાજી ભાયાં સ્લાભી છે . હુ ં
ધન્મ થમો છં. એભાં કોઇ વંળમ નથી.)
રોકાભબયાભં યણયં ગધીયં યાજીલનેત્ર ં યઘુલળનાથમ્ I
ં
કારુણ્મરુ ં કરૂણાધયં તં શ્રીયાભચંદ્દ્રં ળયણં િદ્યે II
(બાલાથચ : વં ૂણચ જગતભાં સુદય,યણિીડાભાં ધીય, કભરનમન, યઘુલળનામક, કરુણામ ૂવતિ
ં ં
અને કરુણાના બંડાય એલા શ્રીયાભર્ંરજીને ળયણે હુ ં જાઉં છં .)
વલેડવ સુભખન:વંત,ુ વલે વંત ુ વનયાભમા: I
વલે બદ્રાભણ શ્મંત,ુ ભા કવિદ્ દુ:ખબાક્ બલેત ્ II
http://aksharnaad.com
54. P a g e | 54
(બાલાથચ: વૌ સુખી થાઓ, વૌ વનયોગી યશો, વૌ કલ્માણકાયી ફાફતો જુ ઓ, કોઇણ કોઇ
દુ :ખને ાભો નશીં.)
િવીiદં ત ુ ંચ ભ ૂતાવન, આપભોન્વત: બલતુ તે I
વાધમન્ શ્રેમ: વલાચ ણાં, સુભખન: વંત ુ વનપમમ્ II
સ ૃષ્ષ્ટનાં ંર્ તત્ત્લ તભાયા ય પ્રવન્ન થાઓ , તભાયા આત્ભાની ઉન્નવત થાઓ.
વૌનું સુખ વાધતાં તભે વદામ સુખી યશો.
http://aksharnaad.com
55. P a g e | 55
Many Such Ebooks in Gujarati are available
free to download at
http://aksharnaad.com/downloads
http://aksharnaad.com