Παρουσίαση για τον Υπερρεαλισμό με βάση το Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων του Λυκείου.

1. ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΜΟΣ
ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΤΟ 1924 ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ, ΩΣ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΟΥ ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΝΤΑΝΤΑ.
ΔΕΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΗΚΕ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΑΛΛΑ ΑΝΑΠΤΥΧΘΗΚΕ ΣΕ ΟΛΕΣ ΣΧΕΔΟΝ
ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ.
ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΤΟΥ ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΥ
ΜΑΝΙΦΕΣΤΟΥ:
Ο ANDRÉ BRETON

2. ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΜΟΣ Μετάφραση της
γαλλικής surrealisme.
Σκοπός η
υπέρβαση του
πραγματικού κόσμου με
την καταγραφή (στην
ποίηση) ή την παράσταση
(στην τέχνη) των
υποσυνείδητων ενεργειών
της ψυχής και των
ονειρικών της εντυπώσεων
χωρίς την επέμβαση της
λογικής.

3. ΟΙ ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΤΕΣ
ΑΞΙΟΠΟΙΟΥΝ ΤΑ
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ:
• του νταντά
• του συμβολισμού
• της
ψυχανάλυσης

4. ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ
ΤΟΥΣ
ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΤΕΣ :
O καλλιτέχνης —αλλά και ο
άνθρωπος γενικότερα— δεν
πρέπει να μένει εγκλωβισμένος
στην πραγματικότητα της
καθημερινής ζωής αλλά να
χρησιμοποιεί
• τη φαντασία
• την τύχη
• το όνειρο
• το ασυνείδητο,
σπάζοντας τα δεσμά του
ρεαλισμού, της αληθοφάνειας και
της ευλογοφάνειας.

5. ΜΕΣΑ ΠΟΥ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΤΟΥΣ ΦΕΡΟΥΝ ΣΕ
ΑΜΕΣΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΟ ΥΠΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟ
- καταγραφή ονείρων
- ύπνωση
- η λεγόμενη αυτόματη
γραφή
(η πλήρης
απελευθέρωση από
τον έλεγχο της λογικής
αποδεικνύεται ωστόσο
ανέφικτη)

6. - την άρνηση κάθε περιορισμού
- την απόλυτη ελευθερία στο
λεξιλόγιο και τη στιχουργική
- τους απρόσμενους συνδυασμούς
λέξεων
- τις εντυπωσιακές εικόνες
- στοιχεία όπως το όνειρο,
ο έρωτας, το χιούμορ, το παράλογο.
Η ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ
ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΜΑΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ
ΝΑ ΦΗΜΙΖΕΤΑΙ ΓΙΑ:

7. Ο
ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΜΟΣ
ΑΠΕΒΛΕΠΕ
• στην καλλιτεχνική
ανανέωση αλλά και
• στην ανανέωση όλων
των ηθικών αξιών
• στην ανανέωση της
φιλοσοφίας
• στην ανανέωση της
επιστήμης.
Έτσι, οι υπερρεαλιστές
προσπάθησαν να
συνδυάσουν την
καλλιτεχνική με την
πολιτική δράση,
θεωρώντας ότι η
επανάστασή τους δεν
μπορεί να περιοριστεί μόνο
στην ποίηση αλλά θα
πρέπει να αλλάξει την ίδια
τη ζωή.

8. ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ
ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΜΟΥ
• Μας έκανε πολύ πιο
δεκτικούς σε κάθε
πειραματισμό
• Έδωσε σημαντική θέση
στο χιούμορ και την
ελευθερία του πνευματικού
ανθρώπου
• Συμφιλίωσε κατά κάποιο
τρόπο το όνειρο με την
πραγματικότητα, το
υποσυνείδητο με τη λογική
και τη φαντασία με την
καλλιτεχνική οργάνωση,
ανανεώνοντας την
ανθρώπινη έκφραση.

9. ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΠΕΙΑ
Καταργώντας οριστικά
κάθε περιορισμό
έδωσε ίσως την
εντύπωση ότι η
καλλιτεχνική
δημιουργία είναι κάτι
πολύ απλό και
εύκολο…

10. Ο ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
 Εισάγεται το 1935 από τον Ανδρέα
Εμπειρίκο με την πρώτη του ποιητική
συλλογή «Υψικάμινος», γραμμένη εξ
ολοκλήρου με την τεχνική της αυτόματης
γραφής.
 Αρχικά τα πρώτα αυτά ποιήματα
προκάλεσαν θυελλώδεις αντιδράσεις.
 Ωστόσο, ο υπερρεαλισμός βρήκε
γόνιμο έδαφος στη χώρα μας, καθώς
τον υιοθέτησαν σημαντικοί ποιητές,
όπως
• ο Νίκος Εγγονόπουλος,
• ο Νίκος Γκάτσος
• ως ένα σημείο ο Οδυσσέας Ελύτης.