1. Videoconsultatie:
Kommer en kwel of een meerwaarde in de opleiding?
Tine Beckers
Evelien Bernaers
Lara Caponi
Julie Deleersnyder
Promotor: Prof. Dr. Schoenmakers
https://www.slideshare.net/secret/jbngv4BoKXiUrp

2. Videoconsultatie-training
Berucht en bekend in de huisartsenopleiding
maar daarbuiten ???
Pilootstudie: Blootstellen 3e master studenten aan
videoconsultatie-training
A. Wat is appreciatie/waardering van training
1) als voorbereiding op stationsproef
2) als inoefening van communicatie-/consultatievaardigheden
(B. Presteren de studenten beter op stationsproef ?)
2

3. Inleiding
Nut videoconsultatie-training al meermaals beschreven in
literatuur!
 Krachtig instrument om consult- en
communicatievaardigheden te trainen en vervolmaken
 Het gebruik video-opnames ter bespreking en evaluatie
van de consultatievaardigheden heeft een belangrijke
meerwaarde in de opleiding
3

4. Methode
 Design:
 open inschrijving met tolinto tool
 Interventie:
 Trainingssessie van 1 uur (8 studenten/u)
 2 studenten per observator
 Trainingssessie volgt protocol stationsproef
 8 min
 Met simulatiepatiënt
 Opschrift aan deur wat verwacht wordt tijdens consult (cfr casuïstiek)
 Fluitsignaal : begin en einde aanduiden
 Opnemen van consultatie
 Medestudent observeert ook
 Wisselen van student (en casus)
 Herbekijken van consultatie door studenten
4

5.  Casuïstiek:
 2 casussen: gelijkaardig verloop
 Onderliggende bezorgdheid aanwezig
 Opdracht: voeren van anamnese, stellen van een
diagnose en het opstellen van een initieel beleid.
 Rekening houden gevoelens/ gedachten patiënt
 Feedbackmoment:
 Simulatiepatiënt
 Observator: Common ground
 Medestudent
 Zelfevaluatie
5

6.  Uitkomstmaten:
 Enquête (meteen na interventie afgenomen)
 Waardering
 Feedbackmoment
 Beoordeling van de consultatie
 Reden deelname
 Keuze specialisatie volgend jaar (definiëren variatie
interventiegroep)
 Opvolging:
 Opvolgstudie nodig  masterproef HA volgend jaar
 Niet-gerandomiseerde single blind control trial
 Vergelijking resultaten controle met interventiegroep
 algemene quotering
 gepersonaliseerd feedbackrapport (sinds 2013 vrijgegeven)
6

7. Voorbeeld gepersonaliseerd scoreformulier
X= jaargemiddelde
O= jouw gemiddelde
Pijl=eigen inschatting
7

8. Resultaten
 104 ingeschreven  91 deelnemers (aanwezigheidspercentage 87,5%)
 91 ingevulde enquêtes (100% deelnemers vulde de enquête in)
 Resultaten:
 Reden deelname onderzoek
 Waardering
 Feedback
 Beoordeling moeilijkheidsgraad consultatie
 Keuze pre-specialisatie volgend jaar
8

9. 1
9

10. 2
10

11. 3
11

12. 4
12

13. 13

14. 0
10
20
30
40
50
60
Percentage deelgenomen studenten
deelgenomen
5
14

15. Reacties van studenten
15
Door positieve
punten op te merken
bij je medestudent,
leer ik hoe ik het zelf
nog beter kan doen
Zeer nuttig en leerrijk
Het voelde aan
alsof ik een
echte consulatie
aan het voeren
was !
Ik vond het zeer
nuttig, jammer dat
dit niet nog meer
in opleiding aan
bod komt
Hoewel ik het
wat
ongemakkelijk
vond om
gefilmde te
worden, vond ik
het heer leerrijk
om mezeelf en
bezig te zien
Goed initiatief, ik
ben hierdoor wel wat
gerustgesteld voor de
stationsproef
De simulatiepatiënt was niet
helemaal tevreden over de
consultatie. Dat hoor je
natuurlijk niet graag als arts ( in
wording),
maar het zet me wel aan tot
zelfreflectie
Uitstekenende
training!
Evaluatie door een
medestudent is niet
echt nodig ..
Het was stresserend
maar ik heb nu een beter
idee van hoe ik het moet
aanpakken en hopelijk
werpt dat zijn vruchten af
op de stationsproef
Nerveuze patiënten
met
hoogstwaarschijnlijk
psychosomatische
klachten zijn niet mij
favoriet
Het is niet
simpel, maar
je leert er veel
uit !

16. Discussie
 Waardering student
 Globaal positieve feedback zowel ter
 voorbereiding eigen consult- en communicatievaardigheden
 voorbereiding van stationsproef
 Vaststelling observatoren
 Niveau studenten zeer uiteenlopend
 Student denkt dat stationsproef vooral kennisproef is!!
! Cave ongeveer 1/3 van punten gaat naar communicatie (cfr scoreformulier)
Nood aan open communicatie over wat er van student
in stationsproef verwacht wordt
16

17.  Schijnbare drempels implementatie videoconsultatie
1. Videoconsultatie-training brengt schaamte/ongemak mee bij
het opnemen/bekijken??
 < 50% voelt zich ongemakkelijk
Stelling 7: Ik voelde me ongemakkelijk bij het opnemen van de consultatie
 100% wilt dit toch meer inoefenen
Dus: Schaamte/ongemak kan gerelativeerd worden!17

18. 2. Videoconsultatie-training geeft een onrealistisch beeld
weer van hoe een echte consultatie te werk gaat
 Maar studenten 3e master zijn het hier niet mee eens!
Stelling 4: Ik vind dat deze consultatie een realistisch beeld geeft van hoe een echte consultatie te werk gaat
18

19. 3. Studenten ervaren het feedbackmoment als onwennig/eng
Waarom?
 Gebeurt weinig in praktijk en als dit gebeurt blijft zeer oppervlakkig!
 Videoconsultatie-training: feedback van 4 personen!
 Feedback van medestudent is nieuw
 Eng voor geobserveerde? ‘ Ik wil niet falen in bijzijn medestudent !’
 Vervelend voor observerende? ‘ Wie ben ik om kritiek te geven op medestudent?’
 Merendeel vindt observatie door en voor medestudent nuttig en leerzaam!
 Dus: Feedbackmoment door medestudent wordt geapprecieerd!
19

20. Feedback na videoconsultatie-training:
extra dimensie in communicatie-ontwikkeling
1. Structurele feedback leren krijgen
1. Van observator
2. Van medestudent
3. Van simulatiepatiënt
4. Van jezelf!
2. Structurele feedback leren geven
En er iets meedoen !
Specifiek kritiek omzetten naar leerdoelen
Structurele feedback aan HAIO, stagiair(e)
20

21. Limitatie onderzoek
• Vrijwillige deelname  Selectie bias
• Waarschijnlijk toch beperkt
o Grote onderzoeksgroep ( 20% van cohorte)
o Gevarieerde onderzoeksgroep ( 19/25 specialisaties aanwezig!)
21

22. anesthesie
2% othopedie
2%
fysische gsnk
4%
interne gsk
21%
alg HK
9%
pediatrie
8%
huisartsgsk
18%
gynaecologie
8%
radiologie
1%
kinderpsychiatrie
4%
urologie
1%
oftalmologie
6%
neurologie
2%
neurochirurgie
1%
MKA
1%
urgentiegsk 1%
anatomopathologie
1% psychiatrie
2%
NKO
3%
interne of huisartsgsk
1%
anesthesie of
forensische
1%
GEKOZEN PRE-SPECIALISATIE IN INTERVENTIEGROEP
22

23.  Krachtig instrument om consult- en communicatievaardigheden te
trainen en vervolmaken
 Biedt meerwaarde voor de opleiding!
 Het implementeren van videoconsultatie- training in de opleiding
werd positief onthaald bij de onderzoeksgroep.
 Volgens 3e master studenten een goede en realistische manier om
consult- en communicatievaardigheden in te oefenen.
 Schroom en angst voor deze leermethode werd in deze studie
gerelativeerd.
Conclusie

24.  Interventiegroep voelt zich beter voorbereid op stationsproef.
 Studenten te weinig geïnformeerd over inhoud en toetsingscriteria
stationsproef
 Nood aan een meer open communicatie over de stationsproef
 Gelegenheid tot uniek feedbackmoment
- Feedback leren geven
- Feedback leren krijgen
 Meest ideale manier voor zelfevaluatie
 Effectief verandering in resultaten van stationsproef ?
- Onderzoek nodig ( single blind control trial)
- Dit pilootproject biedt het nodige voorwerk

25. Bedankt
voor jullie aandacht!
Zijn er nog vragen?

26. Bronnen
• Schoenmakers B. Videoconsultaties: van VHS tot VideoLab. Huisarts Nu 2012, 41(4): 177-180
• Ozcakar N, Mevsim V, Guldal D, et al. Is the use of videotape recording superi or to verbal feedback alone in the
teaching of clinical skills? BMC Public Health 2009, 9: 474.
• Zick A, Granieri M, Makoul G. First-year medical students' assessment of their own communication skills: a video-
based, open-ended approach. Patient Educ Couns 2007, 68(2): 161 -166
• Roter DL, Larson S, Shinitzky H, et al. Use of an innovative video feedback technique to enhance communication
skills training. Med Educ 2004, 38(2): 145-157
• Pinsky LE, Wipf JE. A picture is worth a thousand words: practical use of videotape in teaching. J Gen Intern Med
2000, 15(11): 805-810.
• Nilsen S, Baerheim A. Feedback on video recorded consultations in medical teaching: why students loathe and love it
- a focus-group based qualitative study. BMC Med Educ 2005, 5: 28.
• Paul S, Dawson KP, Lanphear JH, Cheema MY.Video recording feedback: a feasible and effective approach to
teaching history-taking and physical examination skills in undergraduate paediatric medicine. Med Educ 1998, 32(3):
332-336.
• Maguire P, Fairbairn S, Fletcher C. Consultation skills of young doctors: I --Benefits of feedback training in interviewing
as students persist. Br Med J (Clin Res Ed) 1986, 292(6535): 1573-1576.
26