Traballo de investigación e sensibilización sobre a problemática derivada da contaminación do medio acuático e as súas consecuencias.

1. A CONTAMINACIÓN DO MEDIO
ACUÁTICO

2. Canta auga hai no mundo?
Un 70% da superficie terrestre está cuberta por auga,e só un 30% é terra firme.
O 97,5% da auga do planeta é auga salgada,e só un 2,5% e auga dulce,pero casi toda
está en glaciares conxeada nos polos.Desta auga dulce,un 69,7% e xeo,30%
subterranea e tan só un diminuto 0,3% está en embalses,lagos,ríos…
O volume total de toda a auga da Terra tería 1.386 millóns de kilómetros cúbicos.
Pese a estas impresionantes cifras, este elemento e limitado.Ainda que pensemos que
iso nunca podría pasar,pode chegar o día no que non poidamos acceder a auga nas
nosas casas.
Cada día,todos os cidadáns españois consumen unha media de 171 litros.
A este paso…quizais non tardemos moito en terminala.
Auga doce
Xeo
Subterranea
Lagos,ríos,ect
Auga total
Auga
salgada
Auga doce

3. Consecuencias da contaminación na auga
Dende hai xa anos,a contaminación no medio mariño e unha das máis acentuadas
sendo moi preocupante, xa que o océano é o maior sumideiro de CO2, sen embargo, e
menospreciado.Todos dependemos desta enorme fonte de osíxeno, pero, sen
embargo,os milleiros de toneladas de residuos que se tiran a mares, ríos e lagos, son
increíblemente desproporcionados,tal como veremos a continuación.
Consecuencias de sobrepasar os límites do océano:
Aparte do correspondente aumento da temperatura.O océano,ao non ter unha
acapacidade para almacear CO2 ilimitada, co cal, unha vez sobrepasado ese límite,todo
o carbono acumularíase na atmosfera.Outra consecuencia e que tería un brutal
aumento da acidade da auga probocando a extinción dos seres que actuaban como
sumideiro.
Contaminación nun desaugadoiro
submarino

4. Moitas maneiras de danar a auga
A industria é a maneira de contaminar o mar máis perigosa.Nos países desenrolados,estase
intentando controlar este problema,pero nos países máis pobres isto non se plantea.
Sectores coma a mineíria e a construcción levan ao mar Sólidos en suspensión, metales
pesados, materia orgánica cambios de pH e cianuros.
Outro sector moi perigoso para os océanos e o naval, que arrastra Petróleo, cobre, cromo,
productos químicos, disolventes é pigmentos.
Sen embargo,a industria que máis afecta ao medio mariño e a textil.Emporca o mar con cromo,
taninos, tensoactivos, sulfuros, colorantes, grasas, disolventes orgánicos, ácidos acético e
fórmico, sólidos en suspensión.
A demáis das industrias,os vertidos urbanos tamén afectan ao mar.A actividade doméstica
produce principalmente residuos orgánicos, pero o alcantarillado arrastra ademáis todo tipo de
sustancias: emisiones dosautomóviles (hidrocarburos, plomo, outros metales, etc.), sales,
ácidos, etc.
Para os ríos e lagos,a fonte de contaminación máis importante son a gandeiría e a agricultura,
representando o 65% dos 60 000 vertidos directos que hai.
Contaminación en
Pekín,China

5. Efectos da contaminación hídrica
--Efectos provocados por sólidos en suspensión:
Os sólidos en suspensión absorben a radiación solar, de modo que disminuen a actividade
fotosintética da vexetación acuática. Ao mesmo tempo obstruen os cauces, embalses e
lagos. Tamén interveñen nos procesos de producción industrial e poden corroer os
materiais e encarecer o costo da depuración da auga.
--Efectos probocados pola calor:
O principal efecto é diminución do osíxeno disolto. Do mesmo modo, pode actuar
directamente sobre o metabolismo dos animais acuáticos. O aumento de temperatura
incrementa as velocidades de reacción biolóxicas e a solubilidade dalgúns compostos.
--Efectos provocados por la materia orgánica
Os efectos son diferentes según se trate de materia orgánica biodegradable ou non
biodegradable. A primera provoca unha diminución do osíxeno disolto por consumo deste
nos procesos de degradación, reducindo a capacidade de autodepuración dun río.
Cando se consumiu todo o osíxeno disolto, a degradación tornase anaeróbica,
desaparecendo a vida animal e aparecendo compostos típicos da putrefacción.

6. Contaminación por petróleo
Anualmente máis de 3 millóns e medio de gramos de petróleo (case o 100 % da
producción mundial) contaminan o medio mariño. En realidade, soamente arededor do
50 % deste crudo procede de petroleiros, a miudo barcos pequenos y anticuados.O
resto, provén de terra firme. Esta última metade chega ao mar a través das aguas e
vertidos residuais (un 20 % de orixen urbano, outro 20 % industrial e a través da
atmósfera o 10 % restante).
As pérdidas accidentais de petróleo aportan un volume global dunhas 100.000 toneladas
de dito material aos océanos ao largo do ano. Por outra parte, os vertidos de petróleo,
provocados por accidentes coma o do Prestige,nas costas galegas,o 13 de novembro do
2002,que se veu inmerso nun temporal e deixou caer ao mar 70.000 toneladas de crudo
Voluntarios traballando no Prestige
Petroleo contaminante
O.Urbano
O.Industrial
C.a través da
atmosfera
C.por
petroleiros

7. Casos máis rechamantes a nivel mundial

8. A illa de basura
No centro do Pacífico Norte,atópase
unha xigantesca masa de
desperdicios.Estímase que ten un
tamaño de 1.400.000 km²,case 3
veces a península ibérica.
A basura desta illa provén nun 80%
da terra,e só un 20% dos barcos.
Formase pola converxenza de
correntes mariñas,que arratran toda a
basura que se tira ao mar en un
punto.
Unha illa similar atópase no atlantico
norte.
As partícular flotantes de plástico
entran na cadea trófica,sendo
consimidas por plactónicos,despois
os seus depredadores,así ata chegar
a nós.Tamén os plásticos son
dixeridos por aves,en total,creese que
afecta a 267 especies.

9. Desastre de FukushimaO accidente nuclear de Fukushima, ocorrido
o 11 de marzo de 2011,que produciu unha
triplo fusión do núcleo, e a liberación de
radiación ao exterior.
Está clasificado como o peor desastre
radioactivo,e o peor accidente
mediombiental da historia.
Unha greta na estructura do reactor
empezou a liberar material radiactivo ao
mar, faciendo que o contenido en iodo
radiactivo fose en algunos momentos nas
aguas circundantes de ata 7,5 millóns de
veces superior ao límite legal e que o cesio
estiviese 1,1 millóns de veces por riba
distos límites. Os primeros intentos de selar
a greta con cemento e outros métodos
fracasaron.A compañía Tepco, a inicios de
abril, empezou a verter ao mar 11.500
toneladas de auga contaminada
radiactivamente para liberar espacio dentro
da central con obxeto de albergar outras
augas ainda máis contaminadas do interior
dos reactores.
Medicións realizadas en 2015 mostran a
presenza de isótopos de cesio radiactivo
provintes da central nuclear de Fukushima
en mostras tomadas a 1600 millas
(2600 km) das costas de San Francisco,
California ainda que con niveis de
radiactividade 500 veces por debaixo do
nivel considerado perigoso para o auga.
Estas medicións indican que todavía en
2015 había fugas de material radiactivo no
sitio do desastre.
Zoa afectada pola
radiación

10. O Caso do pescador Hirasaka Hiroshi
29 de Agosto de 2015.
O pescador xaponés Hirasaka
Hiroshi está pescando en augas da
costa xaponesa, e saca da auga un
peixe lobo (Anarhichas orientalis) de
mostruoso aspecto.Se ben estes
animais poden acadar os 110-120
cm,tal como el dixo, este presenta
deformacións na mandíbula,unha
cabeza demasiado grande,e un color
negro (exceso de melanina).
A radiación nesa zona e de 2500
veces maior do permitido.
A comparación con un exemplar
doutra especie do xénero, permite
darse conta das deformidades do
animal.
A.Orientalis sano
en un acuario

11. A bahía de Río de Janeiro
En Abril do 2015,na cidade de
Río,apareceron milleiros de peixes
mortos.Os encargados de sanidade
retiraron 32 toneladas de peixe.
Esta zoa da cidade,a bahía máis
grande,e onde se celebrarán as regatas
de vela nos xogos olímpicos de 2016.
Moitos expertos apuntan que isto
débese a enorme polución que recibe
esta zoa,provinte dos combustibles,ou
dos residuos das industrias.
O goberno de Brasil prometeu reducir
un 80% as emisións neste punto,se ben
confesaron que iba a resultar imposible.

12. Casos máis cercanos á nosa casa

13. Lumbrigante radioactivo
En decembro do 2005 foi atopado
este peculiar bogavante que presenta
unha extraña deformidade nunha das
tenazas, ao contar cunha secundaria
que nace do plegue abertural externo
e que,se ben provista de dentición
mantense atrófica.
En Tapia de Casariego
encontraronse ao longo dese mes
dous bogavantes con extrañas
mutaciones nas pinzas poideron estar
expuestos a unha fonte radioactiva.
Sospeitase dun dos maiores
ceminterios de residuos nucleares do
Atlántico, utilizado por ingleses e
franceses durante la década dos 70.
Os residuos poden estar activos máis
alá dos 250.000 anos, xerando
diversos tipos de enfermedades coma
o cáncer e alteraciones moi graves a
nivel xenético. Según a Axencia de
Enerxía Nuclear da OCDE, este
ceminterio recibiu unhas 95.000
toneladas de materiais radiactivos
entre 1967 y 1982.

14. Vertido ao Barbaña mata milleiros de peixes
Debemos de saber que unha fonte de
contaminación do mar está fora deste.Os
vertidos nos ríos,só conseguen danar
ambos ecosistemas.Este é o caso do
Barbaña, a contaminación con elevadas
concentracións de ácido e de metales
pasados, como o cobre ou o zinc,que en
2009 desencadenou a morte de 17.000
peixes no río Barbaña
O concello recibe os vertidos de tres
polígonos industriales.
Esto afectou,a parte dos animais
introducidos,especialmente ás especies
autóctonas,concretamente 81
expiñentos,12.942 ejemplares de reñosa, 3
anguilas, 815 bogas, 16 troitas y 3.156
gobios, ademáis de outros animais coma
dous cangrexos americanos.

15. Un negro futuro

16. Canta auga está contaminada?
O reporte titulado Informe Mundial sobre o Desarrollo dos Recursos Hídricos (WWDR, polas suas siglas
en inglés) é elaborado con base en información de 23 axencias e secretarías de convencións da ONU
e é considerado o máis completo sobre a agua dulce a nivel global.
Según o informe, rexistranxe aproximadamente 12 mil kilómetros cúbicos de agua contaminada no
planeta, e 2,2 millóns de personas morren por enfermedades relacionadas a falta de agua segura,
moitos de eles nenos.
Se non se toman medidas concretas, di o reporte, en 2050 unhas 7 mil millones de personas –de una
población proxectada de 9,3 mil millones- sufrirán de escaseza de auga.
“Debe haber un compromiso concreto en Kyoto e debe ser o máis cercano posible ao gasto estimado
de 10 mil y 40 mil millóns de dólares ao ano para cumplir coa meta de Johannesburgo”, dixo Gordon
Young, coordinador do Programa Mundial de Evaluación dos Recursos Hídricos, responsable da
redacción do WWDR.
Persoas con acceso á auga
Sen auga
Con auga

17. Canta auga gastamos?
A día de hoxe,884 millóns de persoas non teñen acceso a auga potable de calidade.
Os paises que máis auga consumen son China,a India e EEUU,que usan o 38% de toda
a auga do mundo.O cuarto posto ocupao Brasil.O sector que máis auga consume é a
gandeiría que emprega o 92 % do total.
Os productos que mais consumen este recurso son os cereais, concretamente un 27% ,
seguido pola carne,cun 22%, e de terceiro o leite,que gasta un 7% .
Polo que respecta a España, con case 41 millóns de habitantes no momento no que se
fixo o estudo, cada ciudadán gasta unha media de 157 litros al año.
Productos que máis auga gastan
Cereais
Carne
Leite
Outros

18. Que podes facer ti?
-Procura lavar o coche con un só caldeiro, xa que así estarás aforrando máis de 300 litros de agua
en cada lavada.
-O horario no que regas influe no aforro de agua. Si tés xardín, ou plantas na ventá ou o balcón,
regaás pola tarde ou noite para evitar que o auga evapórase moi rápido debido á calor.
-Limpiá o patio e o garaxee con escoba e un caldeiro de auga. Non uses a mangueira.
-Cerra o grifo cando laves os dentes,ou cando teñas que ir a facer ou buscar algo.
-Emprega cabezais de aforro de auga cando te duches.
-Repara calquera fuga sempre que se presente algunha no inodoro,ducha…ou calquer aparello que
funcione empregando auga.

19. Fuentes:
4ªlámina:
http://www4.tecnun.es/asignaturas/Ecologia/Hipertexto/11CAgu/110ConAg.htm
5ªlámina:
https://es.wikipedia.org/wiki/Contaminaci%C3%B3n_h%C3%ADdrica
6ª lámina:
https://es.wikipedia.org/wiki/Contaminaci%C3%B3n_h%C3%ADdrica

20. Fuentes (II) :
8ª lámina:
https://es.wikipedia.org/wiki/Isla_de_basura (imaxe.:Google imaxes,traducida polo autor)
9ª lámina:
http://www.elcomercio.es/sociedad/201509/17/impresionante-lobo-pescado-fukushima-20150917184311.html
http://www.abc.es/recreo/20150917/abci-mutante-fukushima-201509171252.html
10 ªlámina:
http://www.alertacatastrofes.com/retiran-32-toneladas-peces-muertos-rio-janeiro-infectado-aguas-olimpicas/
12ª lámina:
http://www.lavozdegalicia.es/hemeroteca/2006/01/16/4427258.shtml
13ª lámina:
http://www.laregion.es/articulo/ourense/muerte-17-000-peces-rio-barbana-2009-llegara-juicio/20150326073348533350.html
15ª lámina:
http://www.un.org/esa/sustdev/sdissues/water/WWDR-spanish-129556s.pdf
16ª lámina:
http://www.elmundo.es/elmundo/2012/02/15/natura/1329324929.html

21. Iván Orois Longarela
2ºESO
Arzúa