SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 40
Op weg naar Natuur inclusieve
akkerbouw
Presentatie voor LTO en
Landschappen
Juni 2018
https://www.youtube.com/watch?v=R6JYnlsDOwU
• Voorstellen
• Samenleving, HELP!
• Het GLB moet anders
• In gangbare akkerbouw naar NIL
Natuur Inclusief, LTO juni 2018 2
Boerderij Kloosterplaats, Muntendam
Natuur Inclusief, LTO juni 2018
3
70 ha gangbaar
(niet biologisch)
Grondsoort:
overgangsgebied
(rodoorngrond)
Ligging percelen:
- Westkant zand
stuifgevoelig
- Oostkant 30% klei
Veenkol. Bouwplan
-Agr. natuurbeheer:
9ha (13%)
-Wisselteelt:
50%zetmeelaardappel
13%bieten
37%granen (wt/zg)
> vanaf 1983 STRO
verhakseldBoerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Opgericht: Boerenbuitengebied Muntendam
Landbouwkundige maatregel biedt boer bedrijfsmatige voordelen en allen een
aantrekkelijker landschap. Afbeelding: Elwin van der KolkBoerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Natuur Inclusief, LTO juni 2018 7
• Voorstellen
• Samenleving, HELP!
• Het GLB moet anders
• In gangbare akkerbouw naar NIL
Natuur Inclusief, LTO juni 2018 8
* Samenleving, HELP!
- Drastische wijziging GLB nodig voor echte biodiversiteitherstel.
> Niet Boer maar Landbouw (mede) schuldig aan biodiversiteitverlies
> Natuur kent geen waarde-component in productprijs
- Zonder boeren geen biodiversiteitsherstel
> Boerenfrustratie:
“U vraagt, wij draaien wordt ons niet gegund”
- Inkomenssteun en biodiversiteitverlies
> Burgerfrustratie:
“met ons belastinggeld maakt Landbouw natuur kapot”
Samenwerken in
DELTAPLANBIODIVERSITEIT >>>
Kwartiermakers namens:
Agro-keten Natuur&Milieu Wetenschap
*LTO *Milieufederatie *Naturalis
*St.veldleeuwerik *Natuurmonumenten *RUG
*Agrifirm *WNF *WUR
*NZO
*RABO
Natuur Inclusief, LTO juni 2018 9
• Voorstellen
• Samenleving, HELP!
• Het GLB moet anders
• In gangbare akkerbouw naar NIL
Natuur Inclusief, LTO juni 2018 10
* Drastische wijziging GLB nodig voor echt biodiversiteitherstel.
- Vergroening GLB 2015-2020 mislukt.
- Door graanoverschot productprijzen niet kostendekkend
> 1-3% overproductie resulteert in plm.30-50% prijsdaling
> graanprijsdaling 1985-2015, van €250 naar €150pton
> teelt verdrongen door meer milieubelastende gewassen (aardappels, uien etc.)
> Boeren zaaien in okt. tarwe, zonder te weten of daar volgend jaar behoefte aan is…
- Boer doet precies wat GLB van hem verlangt
Veel en zo goedkoop mogelijk voedsel produceren, via
* GLB verbiedt productie af stemmen op de vraag, gevolg:
* Overproductie > dumpprijzen > schaalvergroting/intensivering
>> biodiversiteitsverlies!
Maar: Inkomensteun en nevenverdiensten noodzaak
> GLB2015: akkerbouwbedrijf 70ha
verlies NEG €25.000
+ ink.steun €60.000 = €35.000
Waarom zo???!!!
- En: “Als je het op 100ha niet redt,
dan met 200ha ook niet”
- Voorbeeld intensivering;
>50% graanareaal afname vanaf 1951
>50% afname aantal boeren in 35jaar
Toekomst? - Extensivering (mbv ‘eiwit’-teelt EU)
- Strokenteelt (=schaalverkleining)
Natuur Inclusief, LTO juni 2018 11
Vervolg:
* Drastische wijziging GLB nodig voor echt biodiversiteitherstel.
- Graanteelt verliesgevend; Saldo is €800pha, echter vaste kosten €1500-2500pha
- Stel graanprijs VERDUBBELING (naar niveau 1985!) door aanbodbeheersing
> inkomenssteun overbodig (pm-is effect ‘spilfunctie’ granen)
> extensivering mogelijk (mbv eiwithoudende gewassen)
> (dus) natuur inclusief mogelijk
> Stijging consumentenprijs;
-brood +€0.10
-pilsje +€0.03
-patatje +€0.08
- Effect productprijs-stijging:
> 4% prijsstijging (alle gewassen) compenseert 7% braak leggen voor natuur.
> 13% prijsstijging > extensivering aardappelteelt van 1op2 naar 1op4 mogelijk.
Elk jaar productie hoger
dan de vraag 
Vereist: minimaal 6wk 
Natuur Inclusief, LTO juni 2018 12
• Voorstellen
• Samenleving, HELP!
• Het GLB moet anders
• In gangbare akkerbouw naar NIL
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
* Naar NIL binnen huidige GLB-kaders in gangbare akkerbouw
Meters maken in gangbare akkerbouw, want 95% van het akkerareaal (rest is biologisch)
> Aanpak: “Laaghangend fruit eerst”
Verhogen bodembiodiversiteit en plantweerbaarheid.
> dus verschuiving van controle- naar adaptatiemodel
- NKG, bodembedekking, vruchtwisseling
- Insecticide-vrij (+ vermindering glyfosaat)
Gevolg:
- Herstel ‘akkervoedselweb’
> Biotoopverbetering
voor insecten én akkervogels!
In de praktijk gebracht met
Werkgroep Boerenbuitengebied
- Op bedrijfsniveau
- Op gebiedsniveau
>>Rode draad; insecticidevrij
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
14
* Naar NIL binnen huidige GLB-kaders in gangbare akkerbouw
Op bedrijfs- en gebiedsniveau:
> Met minimaal 5% ‘natuurlijke begroeiing’
betrouwbare bladluisbestrijding door nuttige insecten.
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
15
Pesticiden Bouwplan: 50% aard. / 20%Bieten / 30%granen
HA Herbicide Fungicide Nematicide Insecticide Totaal
totaal Totaal waarvan totaal totaal Totaal waarvan totaal
€ % € voor % % € voor % € %
70 7546 23065 aard. 20391 60 2090 1159 bladluis 0 0 33860
"NIL" granen/biet 2674 8 Col.kever 1159 3
22 68 6 3 100
70 7353 24955 2090 2926 bladluis 1260 3 37324
Standaard C.kever/div 1666 4
20 67 6 8 100
verschil 3464
* Naar NIL binnen huidige GLB-kaders in gangbare akkerbouw
* Insecticidevrij niet zozeer financieel voordeel, maar wél groot ecologisch voordeel
> insecticidekosten slechts 8% van totaal pesticidegebruik bedrijf (zie tabel)
* Landelijke enquête “Branches en Trends” ; gem. 2 keer insecticide bespuiting per ha.
Berekening kosten bladluis bestrijding (gem 1,5-2keer)
> op 70ha veenkoloniaal bedrijf (50% aard., 14%biet, 21%granen) > kosten €2877pjaar
> €2877 staat gelijk aan 1,43ha bij gem. saldo €2000pha
> 1,43ha staat gelijk aan 4,8km bloemenrand á 3m breed (bv. langs watergangen).
(op mijn bedrijf 10,5km perceelsranden)
Op bedrijfsniveau
1 Natuurlijke begroeiing oa met ANLb (in “Akkervogelkerngebieden”)
o akkerranden
o wintervoedselveldjes
o FAB-randen (incidenteel subsidie)
o stoppels
o Struweel (struikbosjes, geen bomen)
2 Bodembeheer percelen
o NKG ipv. Ploegen
o NKG stimuleert bodemleven
> hogere bodembiodiversiteit met nuttige schimmels, wormen
> verbetert bodemstructuur, vochthuishouding
o Bodembedekking, ook gedurende de winter (groenbemesters)
o Aanvullend
> Mycorrhiza, bacteriën toevoegen
> verhoogt weerbaarheid tegen schadelijke aaltjes, schimmels
> verbetert vochthuishouding, bodemstructuur
> maakt gefixeerde fosfaat opneembaar
> vermindert fungi-, nematicidegebruik (meststoffen NP)
Vereist andere teeltwijze (mbt toepassing herbiciden, kunstmest, organische mest)
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Op bedrijfsniveau
Op gebiedsniveau
We bevorderen de natuurlijke begroeiing in het gebied.
o Struweel (dam, berm)
o Overhoekjes ruilverkaveling
o Bermbeheer veldwegen
o Ruigtes (bermen, taluds)
Zorgvuldig beheer:
o ruigtes laten (ont)staan,
o gefaseerd maaibeleid (15Km veldwegen)
Betrek anderen zo veel mogelijk. Zowel organisaties als bewoners.
o Gemeente, waterschap, NAM/Gasunie, Tennet enz.
o Omwonenden; boeren en burgers (vrijwilligers)
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Op bedrijfsniveau
1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer
o akkerranden
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Meerjarig,
max.3jaren
21m breed >
*Nestplaats
*Voedsel
*Dekking
En: 2011/12
slaapplaats
Velduil en
blauwe kiek!
Op bedrijfsniveau
1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer
o akkerranden
o wintervoedselveldjes
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Nabij bosjes
mengsel 80%
zomertarwe
tot 1/2maart
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Putters
https://www.youtube.com/
watch?v=RXMRIQSx1MM
Op bedrijfsniveau
1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer
o akkerranden
o wintervoedselveldjes
o FAB-randen
1-jarig
Bloemenmengsel.
Najaar klepelen is
“ecologische val”,
dus winter over
laten staan!
Tapuit
https://www.youtube.co
m/watch?v=qeHiQwi4up8
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Op bedrijfsniveau
1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer
o akkerranden
o wintervoedselveldjes
o FAB-randen
o Vogelakker
o stoppels
o struweel
2011;
Meidoorn 1/3
Vogelkers
Kornoelje
Aalbes
Struikroos
Ribus
Vuilboom
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Op bedrijfsniveau
1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer
o akkerranden
o wintervoedselveldjes
o FAB-randen
o Vogelakker
o stoppels
o struweel
15-10-2016
(3jaren later)
Op bedrijfsniveau
1 ANLb Agrarisch natuurbeheer
2 Bodembeheer percelen
o NKG (voor bodemleven
en akkervogels)
Verbetert
- grondbedekking
- waterdoorlatendheid
- bodemleven;
> nuttige schimmels en bacteriën
> wormen
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Schijveneggen in combinatie met NKG
https://www.youtube.com/watch?v=EbHQHdyJt4A
NKG wintertarwe zaaien (okt.)
https://www.youtube.com/watch?v=SCDGKMvGErc
Conventioneel ploegen verleden tijd
https://www.youtube.com/watch?v=_YaGLeedY2M
Op bedrijfsniveau
1 ANLb Agrarisch natuurbeheer
2 Bodembeheer percelen
o NKG
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Voor bodemleven
en akkervogels;
NKG-toplaag voor
aanvang aard.teelt;
verhakseld stro,
+compost
+mest
+groenbemester
Foto 7-5-2016
Op bedrijfsniveau
1 ANLb Agrarisch natuurbeheer
2 Bodembeheer percelen
o NKG
o Mycorrhiza
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Mycorrhiza toevoegen:
-Aan zaaizaad
wintertarwe/groenbemester >
-Groenbemester mengsel, ipv enkelvoudig
> voor meer bodembiodiversiteit
Op bedrijfsniveau
1 ANLb Agrarisch natuurbeheer
2 Bodembeheer percelen
o NKG
o Mycorrhiza
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
- Toevoegen tijdens aardappel poten
100gr. Mycorrhiza poeder in de tank >
- Vervangt
> Nematicide
> Fungicide
> Fosfaat APP10-34
Stand gewas
4juni 2018 >
<< weglaten
<< poeder toevoegen
(aanvullend NemC)
Aardappelpoten >
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Op brede
gemeente
berm
Op bedrijfsniveau
Op gebiedsniveau
o Struweel (dam, berm)
Mei 2016;
paartje patrijs
https://www.youtube.co
m/watch?v=l57z4mBuY4I
&feature=youtu.be
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Op brede
gemeente
berm
(Oude Weg)
Op bedrijfsniveau
Op gebiedsniveau
o Struweel (dam, berm)
Geelgors eerste gebruiker
(tussen de struweelvakken bramen geplant en takkenbossen neergelegd)
https://www.youtube.com/watch?v=Xuvcow4a6n4&feature=youtu.be
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Op bedrijfsniveau
Op gebiedsniveau
o Struweel (dam, berm)
o Overhoekjes ruilverkaveling
o Bermbeheer
Onder masten
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Op bedrijfsniveau
Op gebiedsniveau
o Struweel (dam, berm)
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Overhoek
“Bouwte”
(situatie vóór
inrichting)
Op bedrijfsniveau
Op gebiedsniveau
o Struweel (dam, berm)
o Overhoekjes ruilverkaveling
Inrichting miv 2016
- verlengstuk van
agr.natuurbeheer
(nuttige insecten)
- burgerparticipatie
(boer-burgerbinding)
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
2016 Inrichting voor
Grauwe klauwier:
(zeldzame soort)
Belangrijk;
o Struweelbosjes
o Begrazingsweide
o Mest > kevers
o Prikkeldraad
o Solitaire
meidoorn
o verschralingsstrook
Op bedrijfsniveau
Op gebiedsniveau
o Struweel (dam, berm)
o Overhoekjes ruilverkaveling
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
“Bouwte”
(na inrichting)
Op bedrijfsniveau
Op gebiedsniveau
o Struweel (dam, berm)
o Overhoekjes ruilverkaveling
Begrazing
Lakenvelders
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Op bedrijfsniveau
Op gebiedsniveau
o Struweel (dam, berm)
o Overhoekjes ruilverkaveling
28-5-2018
Binnen 2 jaar na aanvang ‘project’;
de grauwe klauwier 10 dagen
in ons Boerenbuitengebied!
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Waar staan we nu?
1. 5 jaren geen insecticiden tegen luis (op bedrijfsniveau)
Miv. 2017 ook neonicotinoïde-vrij
1. NKG ook op kleigrond, waarbij gebruik Glyfosaat beperkt tot bietenteelt
2. De bodemstructuur lijkt goed. Bodemleven lijkt te verbeteren.
3. We zien geen problemen door groenbemestersmengsel
4. Het landschap wordt zienderogen mooier en rijker aan leven
5. Vogels:
Patrijs 2015 > op Boerderij 3paartjes met kuikens (wisselend afh.v. weer en predatie); Veldleeuweriken;
Grauwe kiekendief (en soms velduil); Blauwe kiekendief, nu ook ‘s zomers; Kneu; Kwartels;
Roodborsttapuit; wintervoedselveldjes met geelgorzen, kepen, ringmussen, ZELDZAME gorzen én grauwe
klauwier!
5. Waarnemingen div. soorten vlinders, bijen, en muizensoorten (Dwergmuis)
Dagelijks waarnemingen in dit gebied! Klik hier >
(ook op website Boerenbuitengebied)
https://boerenbuit
engebied.waarnem
ing.nl/waarneming
en_all_wg3.php?gr
oep=1
Meer weten?
o www.boerenbuitengebied.nl
o Facebook Boerenbuitengebied Muntendam (openbaar)
o Facebookpagina boerderij Kloosterplaats (openbaar)
o Vraag een lezing, excursie of rondleiding aan
M 06 29428084
info@boerenbuitengebied.nl
o Over Deltaplan Biodiversiteitsverlies: www.nern.nl
http://www.samenvoorbiodiversiteit.nl/
o Over experimenterende boeren in de wereld:
David W. Montgomery, Growing a revolution, bringing our soil back to
life, ISBN 978-0-393-60832-8
Landbouwtransitie, voor MfG, maart 2018 36
Landbouwtransitie, voor MfG, maart 2018 37
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Bijlage 1
Natuur –inclusief in gangbaar bouwplan;
vergaande besparing op bestrijdingsmiddelen mogelijk?
22-2 2017 Akkerbouw naar NATUUR INCLUSIEF
Boerderij Kloosterplaats: Alleen gele vlakken invullen! standaard verdere besparing mogelijk?
Bestrijdingsmiddelen Herbicide Fungicide Nematicide Insecticide Collega's +overig; Kloosterplaats +overig;
2016 G=gewas heden; B=bodem heden (CW); B=bodem
B=bodem B=bodem B=bodem Insecticide Z=zaadbeh. Insecticide Z=zaadbeh.
Registratie prog. contr.- Z=zaadbeh. G=gewas gebruik K=knolbeh. gebruik K=knolbeh.
Comwaes (CW) kolom CW K=knolbeh. CW CW Z=zaad G=gewas/ G=gewas/
gewas ha € Tot. € Tot. (CW) ha €/ha € tot. (CW) ha €/ha € tot. (CW) ha €/ha € tot. ha €/ha € tot. ha €/ha € tot. € tot.
fa 35 777 777 35 102 3570 35 583 20391 35 59,7 2090 35 48 1666 35 33 1159
50 waarvan; waarvan; 3283 2090 1666 1159
% Glyfosaat 0 16,8 0 B-rhizoc. 35 49 1719 B-AM(cysten) 0 0 0 G-C.Kever0,2L Calypso 26 31,6 815 7263 37 31,6 1159 5373
Glyfosaat 0 16,8 0 K-rhizoc. 0 54 0 B-Vrijlev.alen 19 110 2090 G-luizen(alles dodend) 0 7 0 0 7 0
0 K-rhizoc. 35 54 1890 B-Vrijlev.alen 19 110 2090 G-luizen (selectief) 0 31 0 0 31 0
0 G-alternar. 105 15 1565 B-luizen (bij poten) 37 23 851 0 23 0
G-fythoft. sluitpost 17108
sb 14 275 275 14 134 1876 14 97 1358 14 0 0 14 44 370 0 0
20 waarvan;
% Glyfosaat 6,3 16,8 106 Z- 0 B-Vrijlev.alen 0 133 0 Z-neonico 6,3 44 277 718 0 44 0 718
Glyfosaat 6,3 16,8 106 G- 19 32,4 612 B-Vrijlev.alen 0 133 0 G-luizen(alles dodend) 0 7 0 0 7 0
G-luizen (selectief) 3 31 93 0 31 0
wt 7 185 185 7 104 728 7 74 518 7 0 0 7 7 651 0 0
10 waarvan;
% Glyfosaat 0 12 0 Z- 0 0 G-luizen(alles dodend) 0 7 0 1281 0 7 0 1197
Glyfosaat 7 12 84 G- 21 57 1197 0 G-luizen (selectief) 21 31 651 0 31 0
zg 14 155 155 14 98 1372 14 57 798 14 0 0 14 0 239 0 0
20 waarvan;
% Glyfosaat 0 12 0 Z- 0 0 G-luizen(alles dodend) 0 7 0 607 0 7 0 439
Glyfosaat 14 12 168 G- 7,7 57 439 0 G-luizen (selectief) 7,7 31 239 0 31 0
Tot.ha 70 33859 7546 23065 2090 Totaal 1159 7727
Klooster- wv.luis 0
plaats % 100 22 68 6 3
70 37324 7353 24955 2090 2926 9869
standaard wv.luis 1260
Gangbaar % 100 20 67 6 8
Verschil 3465
Landbouwtransitie, voor MfG, maart 2018 39
Bijlage 2
Veenkoloniaal akkerbouwbedrijf 70 ha
17-1-2017 Benodigde prijsstijging ter compensatie van de inkomenssteunafbouw ('Subsidies') tot 2020. alleen gele vakken invullen/wijzigen
Veenkoloniaal bedrijf A. Opbrengst prijs (verwachting) 2015 B. Toegerekende Kosten (uit 'Comwaes management' 2015 ) A-B = Saldo
(met 50% zetm.aard.) Hoofdprodukt Overig * (€ Omzet) € € % van
Teeltplan % Ha ton pha %zetmeel €prijs/ton € per ha € per ha gewas- zaai- en mest- bestrijdings- Overig rente Loon- totaal = ton per per het
Bedrijfstotaal 70,0 %suiker opbrengst poters stoffen middelen werk opbrengst ha gewas totaal
netto, ex.braak 70,0
braak 0 0,0 0 2250 2250 30 30 2220 0 0
fabr.aard. 50 35,0 43 21 83 3569 285 3854 740 212 500 45 30 161 1688 20 2166 75810 55
suikerbieten 20 14,0 96 17 45 4320 63 4383 246 28 281 209 27 454 1245 28 3138 43932 32
wintertarwe 15 10,5 9,5 170 1615 1615 125 373 197 10 705 4 910 9555 7
zomergerst 15 10,5 6 170 1020 1020 78 -107 159 46 7 91 274 2 746 7833 6
Excl.braak 100 70,0 Excl.braak ---> 3044 155 450 152 360 71 23 185 gem. excl.braak 1959
70,0 Gemiddeld bedrijf--> 3199 450 152 360 71 23 185 gemiddeld 1959 Bedrijfssaldo (1)
Totaal 70,0 213063 10857 223920 31476 10605 25172 4984 1607 12947 86790 137130
PM- Inkomenseffect hogere opbrengst of prijs; 3 % omzet= 6718
*Overig= oa vergoeding braak, bewaarverliezen,drijfmest, gewasschade, etc.
INKOMEN. (berekening "Op de achterkant van een sigarendoos") Bedrijfssaldo (1) - vaste kosten(*) + Betalings Recht = Inkomen ---> 2015 2020
Stel ---> Hyp./Invest.per div./ afloss./ is totaal per Bedrijfssaldo (1) 137130 137130
*) Vaste kosten: (Stel gem.rente 3,5 %) ha bedrijf onderh. rente afschr. ha bedrijf min Vaste kosten(zie links) 145100 145100
1 Eigendomslasten grond ; (waterschap- en rvk./herinr.)+ rente + afloss.Hypoth. 5000 350000 100 175 500 775 54250 is Bedrijfssaldo (2) -7970 -7970
2 Kosten Machines: Onderh./brandstof +rente +(afschrijv. 12 jaar) Inv. 3571 250000 230 125 298 653 45683 plus Betalings Recht 63000 28000
en Gebouwen/erfverh.: Onderhoud +rente +(afschrijv. 30 jaar) Inv. 2857 200000 300 100 95 495 34667 plus Neveninkomsten 0 0
3 Algemene kosten (Energie, grondonderzoek, verzekeringen, accountant, etc. nvt nvt 150 10500 is Inkomen 55030 20030
Opm. Hypotheek per ha; gem.€5000 per ha volgens een vakblad. Totaal vaste kosten 2073 145100 3 % Opbr./prijs effect 6718
Betalingsrecht (BR) 2015-2020. (=Afbouw Inkomenssteun /'LandbouwSubsidies')
ha 1BR wordt toegekend aan 1ha BR € p ha BR € p ha gem. p jr Compenserende prijs (€ per ton) voor afbouw betalingsrechten tot 2020
in 2015 70 BR obv.historie (regio NO-Ned.) 900 63000 Stel inflatie % 1,5 excl.inflatie corr.Incl.inflatie corr.
in 2020 70 BR (basis +vergroeningspremie) 400 28000 gewas € prijs Afbouw Afbouw
verschil '15-'20 Regio No-Ned. (Veenkoloniën) 500 35000 7000 2014 deels volledig deels volledig
prijsstijging % 16 28 24 38
Benodigde prijsstijging (excl.inflatie correctie) saldo pha Benodigde braak
ter compensatie van; ha 2015 totaal Omzet prijsst.% fabr.aard. 83 96 106 103 114
* Vergroeningsareaal 7 % Braak is4,90 1959 9599 223920 4,3 suikerbieten 45 52 58 56 62
* Gedeeltelijke afbouw betalingsrechten (tot 2020) 35000 223920 16 wintertarwe 170 197 218 211 234
* Stel volledige afbouw betalingsrechten (tot 2020) 63000 223920 28 zomergerst 170 197 218 211 234
Boerderij Kloosterplaats
Boerenbuitengebied
Bijlage 3
Veenkoloniaal akkerbouwbedrijf 100ha
17-1-2017 Benodigde prijsstijging ter compensatie van de inkomenssteunafbouw ('Subsidies') tot 2020. alleen gele vakken invullen/wijzigen
Veenkoloniaal bedrijf A. Opbrengst prijs (verwachting) 2015 B. Toegerekende Kosten (uit 'Comwaes management' 2015 ) A-B = Saldo
(met 50% zetm.aard.) Hoofdprodukt Overig * (€ Omzet) € € % van
Teeltplan % Ha ton pha %zetmeel €prijs/ton € per ha € per ha gewas- zaai- en mest- bestrijdings- Overig rente Loon- totaal = ton per per het
Bedrijfstotaal 100,0 %suiker opbrengst poters stoffen middelen werk opbrengst ha gewas totaal
netto, ex.braak 100,0
braak 0 0,0 0 2250 2250 30 30 2220 0 0
fabr.aard. 50 50,0 43 21 83 3569 285 3854 740 212 500 45 30 161 1688 20 2166 108300 55
suikerbieten 20 20,0 96 17 45 4320 63 4383 246 28 281 209 27 454 1245 28 3138 62760 32
wintertarwe 15 15,0 9,5 170 1615 1615 125 373 197 10 705 4 910 13650 7
zomergerst 15 15,0 6 170 1020 1020 78 -107 159 46 7 91 274 2 746 11190 6
Excl.braak 100 100,0 Excl.braak ---> 3044 155 450 152 360 71 23 185 gem. excl.braak 1959
100,0 Gemiddeld bedrijf--> 3199 450 152 360 71 23 185 gemiddeld 1959 Bedrijfssaldo (1)
Totaal 100,0 304375 15510 319885 44965 15150 35960 7120 2295 18495 123985 195900
PM- Inkomenseffect hogere opbrengst of prijs; 3 % omzet= 9597
*Overig= oa vergoeding braak, bewaarverliezen, gewasschade, etc.
INKOMEN. (berekening "Op de achterkant van een sigarendoos") Bedrijfssaldo (1) - vaste kosten(*) + Betalings Recht = Inkomen ---> 2015 2020
Stel ---> Hyp./Invest.per div./ afloss./ is totaal per Bedrijfssaldo (1) 195900 195900
*) Vaste kosten: (Stel gem.rente 3,5 %) ha bedrijf onderh. rente afschr. ha bedrijf min Vaste kosten(zie links) 208008 208008
1 Eigendomslasten grond ; (waterschap- en rvk./herinr.)+ rente + afloss.Hypoth. 5000 500000 100 175 500 775 77500 is Bedrijfssaldo (2) -12108 -12108
2 Kosten Machines: Onderh./brandstof +rente +(afschrijv. 12 jaar) Inv. 3550 355000 230 124 296 650 65008 plus Betalings Recht 80000 40000
en Gebouwen/erfverh.: Onderhoud +rente +(afschrijv. 30 jaar) Inv. 3000 300000 300 105 100 505 50500 plus Neveninkomsten 0 0
3 Algemene kosten (Energie, grondonderzoek, verzekeringen, accountant, etc. nvt nvt 150 15000 is Inkomen 67892 27892
Opm. Hypotheek per ha; gem.€5000 per ha volgens een vakblad. Totaal vaste kosten 2080 208008 3 % Opbr./prijs effect 9597
Betalingsrecht (BR) 2015-2020. (=Afbouw Inkomenssteun /'LandbouwSubsidies')
ha 1BR wordt toegekend aan 1ha BR € p ha BR € p ha gem. p jr Compenserende prijs (€ per ton) voor afbouw betalingsrechten tot 2020
in 2015 100 BR obv.historie (regio NO-Ned.) 800 80000 Stel inflatie % 1,5 excl.inflatie corr.Incl.inflatie corr.
in 2020 100 BR (basis +vergroeningspremie) 400 40000 gewas € prijs Afbouw Afbouw
verschil '15-'20 Regio No-Ned. (Veenkoloniën) 400 40000 8000 2014 deels volledig deels volledig
prijsstijging % 13 25 21 34
Benodigde prijsstijging (excl.inflatie correctie) saldo pha Benodigde braak
ter compensatie van; ha 2015 totaal Omzet prijsst.% fabr.aard. 83 93 104 100 112
* Vergroeningsareaal 7 % Braak is7,00 1959 13713 319885 4,3 suikerbieten 45 51 56 54 60
* Gedeeltelijke afbouw betalingsrechten (tot 2020) 40000 319885 13 wintertarwe 170 191 213 206 228
* Stel volledige afbouw betalingsrechten (tot 2020) 80000 319885 25 zomergerst 170 191 213 206 228

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Presentatie 6 okt 2010 nvlv
Presentatie 6 okt 2010 nvlvPresentatie 6 okt 2010 nvlv
Presentatie 6 okt 2010 nvlv
Frank Verhoeven
 

La actualidad más candente (20)

Cursus Voeding Dlv
Cursus Voeding DlvCursus Voeding Dlv
Cursus Voeding Dlv
 
Presentatie 6 okt nvlv
Presentatie 6 okt nvlvPresentatie 6 okt nvlv
Presentatie 6 okt nvlv
 
Poster fosforuitmijning
Poster fosforuitmijningPoster fosforuitmijning
Poster fosforuitmijning
 
Presentatie 6 okt 2010 nvlv
Presentatie 6 okt 2010 nvlvPresentatie 6 okt 2010 nvlv
Presentatie 6 okt 2010 nvlv
 
Lezing kringloop Workshops Caring Dairy
Lezing kringloop Workshops Caring DairyLezing kringloop Workshops Caring Dairy
Lezing kringloop Workshops Caring Dairy
 
Landbouw op een kruispunt_de rol van de stad
Landbouw op een kruispunt_de rol van de stadLandbouw op een kruispunt_de rol van de stad
Landbouw op een kruispunt_de rol van de stad
 
Presentatie Waadrâne
Presentatie WaadrânePresentatie Waadrâne
Presentatie Waadrâne
 
Presentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdag
Presentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdagPresentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdag
Presentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdag
 
Presentatie stikstof voor dummies
Presentatie stikstof voor dummiesPresentatie stikstof voor dummies
Presentatie stikstof voor dummies
 
Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018
Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018
Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018
 
Rantsoenwijze dierenartsen - deel 1 -
Rantsoenwijze dierenartsen - deel 1 -Rantsoenwijze dierenartsen - deel 1 -
Rantsoenwijze dierenartsen - deel 1 -
 
Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21
Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21
Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21
 
Sustainability and Food – 5 main issues & 3 more topics - Version 3
Sustainability and Food – 5 main issues & 3 more topics - Version 3Sustainability and Food – 5 main issues & 3 more topics - Version 3
Sustainability and Food – 5 main issues & 3 more topics - Version 3
 
Permacultuur in de boerenpraktijk
Permacultuur in de boerenpraktijkPermacultuur in de boerenpraktijk
Permacultuur in de boerenpraktijk
 
Tips om de maaltijden in de grootkeuken te verduurzamen
Tips om de maaltijden in de grootkeuken te verduurzamenTips om de maaltijden in de grootkeuken te verduurzamen
Tips om de maaltijden in de grootkeuken te verduurzamen
 
Presentatie Zicht op de grondstoffenmarkt
Presentatie Zicht op de grondstoffenmarktPresentatie Zicht op de grondstoffenmarkt
Presentatie Zicht op de grondstoffenmarkt
 
Presentatie veetelers frank verhoeven
Presentatie veetelers frank verhoevenPresentatie veetelers frank verhoeven
Presentatie veetelers frank verhoeven
 
Presentatie VBBM op 20/9/19 in Nijkerk
Presentatie VBBM op 20/9/19 in NijkerkPresentatie VBBM op 20/9/19 in Nijkerk
Presentatie VBBM op 20/9/19 in Nijkerk
 
Presentatie nordwin
Presentatie nordwinPresentatie nordwin
Presentatie nordwin
 
Weg met water en Weidevogels door Hains Koopman
Weg met water en Weidevogels door Hains KoopmanWeg met water en Weidevogels door Hains Koopman
Weg met water en Weidevogels door Hains Koopman
 

Similar a Akkerbouwer Peter Harry Mulder. Op weg naar natuurinclusieve akkerbouw

Ecoferm - The circular farm
Ecoferm - The circular farmEcoferm - The circular farm
Ecoferm - The circular farm
Jan de Wilt
 
Presentatie rfc zomeravond Niebert 2 juli 2013
Presentatie rfc zomeravond Niebert 2 juli 2013Presentatie rfc zomeravond Niebert 2 juli 2013
Presentatie rfc zomeravond Niebert 2 juli 2013
Frank Verhoeven
 
BemestingsWijzer grasland
BemestingsWijzer graslandBemestingsWijzer grasland
BemestingsWijzer grasland
Eurofins Agro
 

Similar a Akkerbouwer Peter Harry Mulder. Op weg naar natuurinclusieve akkerbouw (20)

Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...
Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...
Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...
 
KJ Poppe PvdA waterschapsbestuurders
KJ Poppe PvdA waterschapsbestuurdersKJ Poppe PvdA waterschapsbestuurders
KJ Poppe PvdA waterschapsbestuurders
 
Koersvast richting 2020?
Koersvast richting 2020?Koersvast richting 2020?
Koersvast richting 2020?
 
KJ Poppe Actualiteiten Dronten en Blaricum.pptx
KJ Poppe Actualiteiten Dronten en Blaricum.pptxKJ Poppe Actualiteiten Dronten en Blaricum.pptx
KJ Poppe Actualiteiten Dronten en Blaricum.pptx
 
TransLab Kampus 13: Over voeding
TransLab Kampus 13: Over voedingTransLab Kampus 13: Over voeding
TransLab Kampus 13: Over voeding
 
Presentatie erfocoaches Overijssel 210121
Presentatie erfocoaches Overijssel 210121Presentatie erfocoaches Overijssel 210121
Presentatie erfocoaches Overijssel 210121
 
Presentatie voor CRV 10 jan 2014
Presentatie voor CRV 10 jan 2014Presentatie voor CRV 10 jan 2014
Presentatie voor CRV 10 jan 2014
 
Lezing NISCOO Heerenveen 2022.pptx
Lezing NISCOO Heerenveen 2022.pptxLezing NISCOO Heerenveen 2022.pptx
Lezing NISCOO Heerenveen 2022.pptx
 
Ecoferm - The circular farm
Ecoferm - The circular farmEcoferm - The circular farm
Ecoferm - The circular farm
 
NL2040 Food Scenario
NL2040 Food ScenarioNL2040 Food Scenario
NL2040 Food Scenario
 
K j Poppe cursus vlb november 2021
K j Poppe cursus vlb november 2021K j Poppe cursus vlb november 2021
K j Poppe cursus vlb november 2021
 
Presentatie rfc zomeravond Niebert 2 juli 2013
Presentatie rfc zomeravond Niebert 2 juli 2013Presentatie rfc zomeravond Niebert 2 juli 2013
Presentatie rfc zomeravond Niebert 2 juli 2013
 
Presentatie RFC zomeravond Niebert 2 juli 2013
Presentatie RFC zomeravond Niebert 2 juli 2013Presentatie RFC zomeravond Niebert 2 juli 2013
Presentatie RFC zomeravond Niebert 2 juli 2013
 
Dossier lokaal veevoeder_finaal
Dossier lokaal veevoeder_finaalDossier lokaal veevoeder_finaal
Dossier lokaal veevoeder_finaal
 
Btc cyclus 26 oktober 2013: landbouw, voeding & globalisering
Btc cyclus 26 oktober 2013: landbouw, voeding & globaliseringBtc cyclus 26 oktober 2013: landbouw, voeding & globalisering
Btc cyclus 26 oktober 2013: landbouw, voeding & globalisering
 
Eva 2003
Eva 2003Eva 2003
Eva 2003
 
Landbouw, voeding en globalisering. Banaba presentatie 130925
Landbouw, voeding en globalisering. Banaba presentatie 130925Landbouw, voeding en globalisering. Banaba presentatie 130925
Landbouw, voeding en globalisering. Banaba presentatie 130925
 
Steenmeel Veenkoloniën 2015
Steenmeel Veenkoloniën 2015Steenmeel Veenkoloniën 2015
Steenmeel Veenkoloniën 2015
 
BemestingsWijzer grasland
BemestingsWijzer graslandBemestingsWijzer grasland
BemestingsWijzer grasland
 
Geen simpele oplossing voor honger - WUR
Geen simpele oplossing voor honger - WURGeen simpele oplossing voor honger - WUR
Geen simpele oplossing voor honger - WUR
 

Más de Corline van Es

Más de Corline van Es (12)

Programma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke Kunen
Programma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke KunenProgramma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke Kunen
Programma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke Kunen
 
Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland 18 juni...
Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland  18 juni...Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland  18 juni...
Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland 18 juni...
 
Retail en de burger, Martijn Rol, Inspiratiedag Natuurinclusief Platteland
Retail en de burger, Martijn Rol, Inspiratiedag Natuurinclusief PlattelandRetail en de burger, Martijn Rol, Inspiratiedag Natuurinclusief Platteland
Retail en de burger, Martijn Rol, Inspiratiedag Natuurinclusief Platteland
 
Kansen voor een natuurinclusief platteland door Martin Scholten
Kansen voor een natuurinclusief platteland door Martin ScholtenKansen voor een natuurinclusief platteland door Martin Scholten
Kansen voor een natuurinclusief platteland door Martin Scholten
 
Waar staan we met natuurinclusieve landbouw (inspiratiedag 18 juni 2018) door...
Waar staan we met natuurinclusieve landbouw (inspiratiedag 18 juni 2018) door...Waar staan we met natuurinclusieve landbouw (inspiratiedag 18 juni 2018) door...
Waar staan we met natuurinclusieve landbouw (inspiratiedag 18 juni 2018) door...
 
Opleiding Natuurbeheer en ondernemerschap door Michiel Drok
Opleiding Natuurbeheer en ondernemerschap door Michiel DrokOpleiding Natuurbeheer en ondernemerschap door Michiel Drok
Opleiding Natuurbeheer en ondernemerschap door Michiel Drok
 
Financieringsmogelijkheden voor boeren die natuurinclusief gaan werken door D...
Financieringsmogelijkheden voor boeren die natuurinclusief gaan werken door D...Financieringsmogelijkheden voor boeren die natuurinclusief gaan werken door D...
Financieringsmogelijkheden voor boeren die natuurinclusief gaan werken door D...
 
Pech Foodcha, Leren van Herenboeren door Boudewijn van Tooren
Pech Foodcha, Leren van Herenboeren door Boudewijn van ToorenPech Foodcha, Leren van Herenboeren door Boudewijn van Tooren
Pech Foodcha, Leren van Herenboeren door Boudewijn van Tooren
 
Leren van Gagelvenne door Ttjerk Hof
Leren van Gagelvenne door Ttjerk HofLeren van Gagelvenne door Ttjerk Hof
Leren van Gagelvenne door Ttjerk Hof
 
Living Lab Frieslân door Wiebren van Stralen
Living Lab Frieslân door Wiebren van Stralen Living Lab Frieslân door Wiebren van Stralen
Living Lab Frieslân door Wiebren van Stralen
 
Natuurinclusief boeren in de praktijk door Marten Dijkstra
Natuurinclusief boeren in de praktijk door Marten DijkstraNatuurinclusief boeren in de praktijk door Marten Dijkstra
Natuurinclusief boeren in de praktijk door Marten Dijkstra
 
Op weg naar natuurinclusieve landbouw door Wim Stegeman
Op weg naar natuurinclusieve landbouw door Wim StegemanOp weg naar natuurinclusieve landbouw door Wim Stegeman
Op weg naar natuurinclusieve landbouw door Wim Stegeman
 

Akkerbouwer Peter Harry Mulder. Op weg naar natuurinclusieve akkerbouw

  • 1. Op weg naar Natuur inclusieve akkerbouw Presentatie voor LTO en Landschappen Juni 2018 https://www.youtube.com/watch?v=R6JYnlsDOwU
  • 2. • Voorstellen • Samenleving, HELP! • Het GLB moet anders • In gangbare akkerbouw naar NIL Natuur Inclusief, LTO juni 2018 2
  • 3. Boerderij Kloosterplaats, Muntendam Natuur Inclusief, LTO juni 2018 3
  • 4. 70 ha gangbaar (niet biologisch) Grondsoort: overgangsgebied (rodoorngrond) Ligging percelen: - Westkant zand stuifgevoelig - Oostkant 30% klei Veenkol. Bouwplan -Agr. natuurbeheer: 9ha (13%) -Wisselteelt: 50%zetmeelaardappel 13%bieten 37%granen (wt/zg) > vanaf 1983 STRO verhakseldBoerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied
  • 6. Opgericht: Boerenbuitengebied Muntendam Landbouwkundige maatregel biedt boer bedrijfsmatige voordelen en allen een aantrekkelijker landschap. Afbeelding: Elwin van der KolkBoerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied
  • 7. Natuur Inclusief, LTO juni 2018 7 • Voorstellen • Samenleving, HELP! • Het GLB moet anders • In gangbare akkerbouw naar NIL
  • 8. Natuur Inclusief, LTO juni 2018 8 * Samenleving, HELP! - Drastische wijziging GLB nodig voor echte biodiversiteitherstel. > Niet Boer maar Landbouw (mede) schuldig aan biodiversiteitverlies > Natuur kent geen waarde-component in productprijs - Zonder boeren geen biodiversiteitsherstel > Boerenfrustratie: “U vraagt, wij draaien wordt ons niet gegund” - Inkomenssteun en biodiversiteitverlies > Burgerfrustratie: “met ons belastinggeld maakt Landbouw natuur kapot” Samenwerken in DELTAPLANBIODIVERSITEIT >>> Kwartiermakers namens: Agro-keten Natuur&Milieu Wetenschap *LTO *Milieufederatie *Naturalis *St.veldleeuwerik *Natuurmonumenten *RUG *Agrifirm *WNF *WUR *NZO *RABO
  • 9. Natuur Inclusief, LTO juni 2018 9 • Voorstellen • Samenleving, HELP! • Het GLB moet anders • In gangbare akkerbouw naar NIL
  • 10. Natuur Inclusief, LTO juni 2018 10 * Drastische wijziging GLB nodig voor echt biodiversiteitherstel. - Vergroening GLB 2015-2020 mislukt. - Door graanoverschot productprijzen niet kostendekkend > 1-3% overproductie resulteert in plm.30-50% prijsdaling > graanprijsdaling 1985-2015, van €250 naar €150pton > teelt verdrongen door meer milieubelastende gewassen (aardappels, uien etc.) > Boeren zaaien in okt. tarwe, zonder te weten of daar volgend jaar behoefte aan is… - Boer doet precies wat GLB van hem verlangt Veel en zo goedkoop mogelijk voedsel produceren, via * GLB verbiedt productie af stemmen op de vraag, gevolg: * Overproductie > dumpprijzen > schaalvergroting/intensivering >> biodiversiteitsverlies! Maar: Inkomensteun en nevenverdiensten noodzaak > GLB2015: akkerbouwbedrijf 70ha verlies NEG €25.000 + ink.steun €60.000 = €35.000 Waarom zo???!!! - En: “Als je het op 100ha niet redt, dan met 200ha ook niet” - Voorbeeld intensivering; >50% graanareaal afname vanaf 1951 >50% afname aantal boeren in 35jaar Toekomst? - Extensivering (mbv ‘eiwit’-teelt EU) - Strokenteelt (=schaalverkleining)
  • 11. Natuur Inclusief, LTO juni 2018 11 Vervolg: * Drastische wijziging GLB nodig voor echt biodiversiteitherstel. - Graanteelt verliesgevend; Saldo is €800pha, echter vaste kosten €1500-2500pha - Stel graanprijs VERDUBBELING (naar niveau 1985!) door aanbodbeheersing > inkomenssteun overbodig (pm-is effect ‘spilfunctie’ granen) > extensivering mogelijk (mbv eiwithoudende gewassen) > (dus) natuur inclusief mogelijk > Stijging consumentenprijs; -brood +€0.10 -pilsje +€0.03 -patatje +€0.08 - Effect productprijs-stijging: > 4% prijsstijging (alle gewassen) compenseert 7% braak leggen voor natuur. > 13% prijsstijging > extensivering aardappelteelt van 1op2 naar 1op4 mogelijk. Elk jaar productie hoger dan de vraag  Vereist: minimaal 6wk 
  • 12. Natuur Inclusief, LTO juni 2018 12 • Voorstellen • Samenleving, HELP! • Het GLB moet anders • In gangbare akkerbouw naar NIL
  • 13. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied * Naar NIL binnen huidige GLB-kaders in gangbare akkerbouw Meters maken in gangbare akkerbouw, want 95% van het akkerareaal (rest is biologisch) > Aanpak: “Laaghangend fruit eerst” Verhogen bodembiodiversiteit en plantweerbaarheid. > dus verschuiving van controle- naar adaptatiemodel - NKG, bodembedekking, vruchtwisseling - Insecticide-vrij (+ vermindering glyfosaat) Gevolg: - Herstel ‘akkervoedselweb’ > Biotoopverbetering voor insecten én akkervogels! In de praktijk gebracht met Werkgroep Boerenbuitengebied - Op bedrijfsniveau - Op gebiedsniveau >>Rode draad; insecticidevrij
  • 14. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied 14 * Naar NIL binnen huidige GLB-kaders in gangbare akkerbouw Op bedrijfs- en gebiedsniveau: > Met minimaal 5% ‘natuurlijke begroeiing’ betrouwbare bladluisbestrijding door nuttige insecten.
  • 15. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied 15 Pesticiden Bouwplan: 50% aard. / 20%Bieten / 30%granen HA Herbicide Fungicide Nematicide Insecticide Totaal totaal Totaal waarvan totaal totaal Totaal waarvan totaal € % € voor % % € voor % € % 70 7546 23065 aard. 20391 60 2090 1159 bladluis 0 0 33860 "NIL" granen/biet 2674 8 Col.kever 1159 3 22 68 6 3 100 70 7353 24955 2090 2926 bladluis 1260 3 37324 Standaard C.kever/div 1666 4 20 67 6 8 100 verschil 3464 * Naar NIL binnen huidige GLB-kaders in gangbare akkerbouw * Insecticidevrij niet zozeer financieel voordeel, maar wél groot ecologisch voordeel > insecticidekosten slechts 8% van totaal pesticidegebruik bedrijf (zie tabel) * Landelijke enquête “Branches en Trends” ; gem. 2 keer insecticide bespuiting per ha. Berekening kosten bladluis bestrijding (gem 1,5-2keer) > op 70ha veenkoloniaal bedrijf (50% aard., 14%biet, 21%granen) > kosten €2877pjaar > €2877 staat gelijk aan 1,43ha bij gem. saldo €2000pha > 1,43ha staat gelijk aan 4,8km bloemenrand á 3m breed (bv. langs watergangen). (op mijn bedrijf 10,5km perceelsranden)
  • 16. Op bedrijfsniveau 1 Natuurlijke begroeiing oa met ANLb (in “Akkervogelkerngebieden”) o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen (incidenteel subsidie) o stoppels o Struweel (struikbosjes, geen bomen) 2 Bodembeheer percelen o NKG ipv. Ploegen o NKG stimuleert bodemleven > hogere bodembiodiversiteit met nuttige schimmels, wormen > verbetert bodemstructuur, vochthuishouding o Bodembedekking, ook gedurende de winter (groenbemesters) o Aanvullend > Mycorrhiza, bacteriën toevoegen > verhoogt weerbaarheid tegen schadelijke aaltjes, schimmels > verbetert vochthuishouding, bodemstructuur > maakt gefixeerde fosfaat opneembaar > vermindert fungi-, nematicidegebruik (meststoffen NP) Vereist andere teeltwijze (mbt toepassing herbiciden, kunstmest, organische mest) Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied
  • 17. Op bedrijfsniveau Op gebiedsniveau We bevorderen de natuurlijke begroeiing in het gebied. o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling o Bermbeheer veldwegen o Ruigtes (bermen, taluds) Zorgvuldig beheer: o ruigtes laten (ont)staan, o gefaseerd maaibeleid (15Km veldwegen) Betrek anderen zo veel mogelijk. Zowel organisaties als bewoners. o Gemeente, waterschap, NAM/Gasunie, Tennet enz. o Omwonenden; boeren en burgers (vrijwilligers) Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied
  • 18. Op bedrijfsniveau 1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Meerjarig, max.3jaren 21m breed > *Nestplaats *Voedsel *Dekking En: 2011/12 slaapplaats Velduil en blauwe kiek!
  • 19. Op bedrijfsniveau 1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden o wintervoedselveldjes Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Nabij bosjes mengsel 80% zomertarwe tot 1/2maart
  • 20. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Putters https://www.youtube.com/ watch?v=RXMRIQSx1MM Op bedrijfsniveau 1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen 1-jarig Bloemenmengsel. Najaar klepelen is “ecologische val”, dus winter over laten staan! Tapuit https://www.youtube.co m/watch?v=qeHiQwi4up8
  • 21. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Op bedrijfsniveau 1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen o Vogelakker o stoppels o struweel 2011; Meidoorn 1/3 Vogelkers Kornoelje Aalbes Struikroos Ribus Vuilboom
  • 22. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Op bedrijfsniveau 1 Voorbeeld ANLb Agrarisch natuurbeheer o akkerranden o wintervoedselveldjes o FAB-randen o Vogelakker o stoppels o struweel 15-10-2016 (3jaren later)
  • 23. Op bedrijfsniveau 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer 2 Bodembeheer percelen o NKG (voor bodemleven en akkervogels) Verbetert - grondbedekking - waterdoorlatendheid - bodemleven; > nuttige schimmels en bacteriën > wormen Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Schijveneggen in combinatie met NKG https://www.youtube.com/watch?v=EbHQHdyJt4A NKG wintertarwe zaaien (okt.) https://www.youtube.com/watch?v=SCDGKMvGErc Conventioneel ploegen verleden tijd https://www.youtube.com/watch?v=_YaGLeedY2M
  • 24. Op bedrijfsniveau 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer 2 Bodembeheer percelen o NKG Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Voor bodemleven en akkervogels; NKG-toplaag voor aanvang aard.teelt; verhakseld stro, +compost +mest +groenbemester Foto 7-5-2016
  • 25. Op bedrijfsniveau 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer 2 Bodembeheer percelen o NKG o Mycorrhiza Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Mycorrhiza toevoegen: -Aan zaaizaad wintertarwe/groenbemester > -Groenbemester mengsel, ipv enkelvoudig > voor meer bodembiodiversiteit
  • 26. Op bedrijfsniveau 1 ANLb Agrarisch natuurbeheer 2 Bodembeheer percelen o NKG o Mycorrhiza Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied - Toevoegen tijdens aardappel poten 100gr. Mycorrhiza poeder in de tank > - Vervangt > Nematicide > Fungicide > Fosfaat APP10-34 Stand gewas 4juni 2018 > << weglaten << poeder toevoegen (aanvullend NemC) Aardappelpoten >
  • 27. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Op brede gemeente berm Op bedrijfsniveau Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) Mei 2016; paartje patrijs https://www.youtube.co m/watch?v=l57z4mBuY4I &feature=youtu.be
  • 28. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Op brede gemeente berm (Oude Weg) Op bedrijfsniveau Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) Geelgors eerste gebruiker (tussen de struweelvakken bramen geplant en takkenbossen neergelegd) https://www.youtube.com/watch?v=Xuvcow4a6n4&feature=youtu.be
  • 29. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Op bedrijfsniveau Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling o Bermbeheer
  • 30. Onder masten Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Op bedrijfsniveau Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm)
  • 31. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Overhoek “Bouwte” (situatie vóór inrichting) Op bedrijfsniveau Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling Inrichting miv 2016 - verlengstuk van agr.natuurbeheer (nuttige insecten) - burgerparticipatie (boer-burgerbinding)
  • 32. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied 2016 Inrichting voor Grauwe klauwier: (zeldzame soort) Belangrijk; o Struweelbosjes o Begrazingsweide o Mest > kevers o Prikkeldraad o Solitaire meidoorn o verschralingsstrook Op bedrijfsniveau Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling
  • 33. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied “Bouwte” (na inrichting) Op bedrijfsniveau Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling Begrazing Lakenvelders
  • 34. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Op bedrijfsniveau Op gebiedsniveau o Struweel (dam, berm) o Overhoekjes ruilverkaveling 28-5-2018 Binnen 2 jaar na aanvang ‘project’; de grauwe klauwier 10 dagen in ons Boerenbuitengebied!
  • 35. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Waar staan we nu? 1. 5 jaren geen insecticiden tegen luis (op bedrijfsniveau) Miv. 2017 ook neonicotinoïde-vrij 1. NKG ook op kleigrond, waarbij gebruik Glyfosaat beperkt tot bietenteelt 2. De bodemstructuur lijkt goed. Bodemleven lijkt te verbeteren. 3. We zien geen problemen door groenbemestersmengsel 4. Het landschap wordt zienderogen mooier en rijker aan leven 5. Vogels: Patrijs 2015 > op Boerderij 3paartjes met kuikens (wisselend afh.v. weer en predatie); Veldleeuweriken; Grauwe kiekendief (en soms velduil); Blauwe kiekendief, nu ook ‘s zomers; Kneu; Kwartels; Roodborsttapuit; wintervoedselveldjes met geelgorzen, kepen, ringmussen, ZELDZAME gorzen én grauwe klauwier! 5. Waarnemingen div. soorten vlinders, bijen, en muizensoorten (Dwergmuis) Dagelijks waarnemingen in dit gebied! Klik hier > (ook op website Boerenbuitengebied) https://boerenbuit engebied.waarnem ing.nl/waarneming en_all_wg3.php?gr oep=1
  • 36. Meer weten? o www.boerenbuitengebied.nl o Facebook Boerenbuitengebied Muntendam (openbaar) o Facebookpagina boerderij Kloosterplaats (openbaar) o Vraag een lezing, excursie of rondleiding aan M 06 29428084 info@boerenbuitengebied.nl o Over Deltaplan Biodiversiteitsverlies: www.nern.nl http://www.samenvoorbiodiversiteit.nl/ o Over experimenterende boeren in de wereld: David W. Montgomery, Growing a revolution, bringing our soil back to life, ISBN 978-0-393-60832-8 Landbouwtransitie, voor MfG, maart 2018 36
  • 38. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Bijlage 1 Natuur –inclusief in gangbaar bouwplan; vergaande besparing op bestrijdingsmiddelen mogelijk? 22-2 2017 Akkerbouw naar NATUUR INCLUSIEF Boerderij Kloosterplaats: Alleen gele vlakken invullen! standaard verdere besparing mogelijk? Bestrijdingsmiddelen Herbicide Fungicide Nematicide Insecticide Collega's +overig; Kloosterplaats +overig; 2016 G=gewas heden; B=bodem heden (CW); B=bodem B=bodem B=bodem B=bodem Insecticide Z=zaadbeh. Insecticide Z=zaadbeh. Registratie prog. contr.- Z=zaadbeh. G=gewas gebruik K=knolbeh. gebruik K=knolbeh. Comwaes (CW) kolom CW K=knolbeh. CW CW Z=zaad G=gewas/ G=gewas/ gewas ha € Tot. € Tot. (CW) ha €/ha € tot. (CW) ha €/ha € tot. (CW) ha €/ha € tot. ha €/ha € tot. ha €/ha € tot. € tot. fa 35 777 777 35 102 3570 35 583 20391 35 59,7 2090 35 48 1666 35 33 1159 50 waarvan; waarvan; 3283 2090 1666 1159 % Glyfosaat 0 16,8 0 B-rhizoc. 35 49 1719 B-AM(cysten) 0 0 0 G-C.Kever0,2L Calypso 26 31,6 815 7263 37 31,6 1159 5373 Glyfosaat 0 16,8 0 K-rhizoc. 0 54 0 B-Vrijlev.alen 19 110 2090 G-luizen(alles dodend) 0 7 0 0 7 0 0 K-rhizoc. 35 54 1890 B-Vrijlev.alen 19 110 2090 G-luizen (selectief) 0 31 0 0 31 0 0 G-alternar. 105 15 1565 B-luizen (bij poten) 37 23 851 0 23 0 G-fythoft. sluitpost 17108 sb 14 275 275 14 134 1876 14 97 1358 14 0 0 14 44 370 0 0 20 waarvan; % Glyfosaat 6,3 16,8 106 Z- 0 B-Vrijlev.alen 0 133 0 Z-neonico 6,3 44 277 718 0 44 0 718 Glyfosaat 6,3 16,8 106 G- 19 32,4 612 B-Vrijlev.alen 0 133 0 G-luizen(alles dodend) 0 7 0 0 7 0 G-luizen (selectief) 3 31 93 0 31 0 wt 7 185 185 7 104 728 7 74 518 7 0 0 7 7 651 0 0 10 waarvan; % Glyfosaat 0 12 0 Z- 0 0 G-luizen(alles dodend) 0 7 0 1281 0 7 0 1197 Glyfosaat 7 12 84 G- 21 57 1197 0 G-luizen (selectief) 21 31 651 0 31 0 zg 14 155 155 14 98 1372 14 57 798 14 0 0 14 0 239 0 0 20 waarvan; % Glyfosaat 0 12 0 Z- 0 0 G-luizen(alles dodend) 0 7 0 607 0 7 0 439 Glyfosaat 14 12 168 G- 7,7 57 439 0 G-luizen (selectief) 7,7 31 239 0 31 0 Tot.ha 70 33859 7546 23065 2090 Totaal 1159 7727 Klooster- wv.luis 0 plaats % 100 22 68 6 3 70 37324 7353 24955 2090 2926 9869 standaard wv.luis 1260 Gangbaar % 100 20 67 6 8 Verschil 3465
  • 39. Landbouwtransitie, voor MfG, maart 2018 39 Bijlage 2 Veenkoloniaal akkerbouwbedrijf 70 ha 17-1-2017 Benodigde prijsstijging ter compensatie van de inkomenssteunafbouw ('Subsidies') tot 2020. alleen gele vakken invullen/wijzigen Veenkoloniaal bedrijf A. Opbrengst prijs (verwachting) 2015 B. Toegerekende Kosten (uit 'Comwaes management' 2015 ) A-B = Saldo (met 50% zetm.aard.) Hoofdprodukt Overig * (€ Omzet) € € % van Teeltplan % Ha ton pha %zetmeel €prijs/ton € per ha € per ha gewas- zaai- en mest- bestrijdings- Overig rente Loon- totaal = ton per per het Bedrijfstotaal 70,0 %suiker opbrengst poters stoffen middelen werk opbrengst ha gewas totaal netto, ex.braak 70,0 braak 0 0,0 0 2250 2250 30 30 2220 0 0 fabr.aard. 50 35,0 43 21 83 3569 285 3854 740 212 500 45 30 161 1688 20 2166 75810 55 suikerbieten 20 14,0 96 17 45 4320 63 4383 246 28 281 209 27 454 1245 28 3138 43932 32 wintertarwe 15 10,5 9,5 170 1615 1615 125 373 197 10 705 4 910 9555 7 zomergerst 15 10,5 6 170 1020 1020 78 -107 159 46 7 91 274 2 746 7833 6 Excl.braak 100 70,0 Excl.braak ---> 3044 155 450 152 360 71 23 185 gem. excl.braak 1959 70,0 Gemiddeld bedrijf--> 3199 450 152 360 71 23 185 gemiddeld 1959 Bedrijfssaldo (1) Totaal 70,0 213063 10857 223920 31476 10605 25172 4984 1607 12947 86790 137130 PM- Inkomenseffect hogere opbrengst of prijs; 3 % omzet= 6718 *Overig= oa vergoeding braak, bewaarverliezen,drijfmest, gewasschade, etc. INKOMEN. (berekening "Op de achterkant van een sigarendoos") Bedrijfssaldo (1) - vaste kosten(*) + Betalings Recht = Inkomen ---> 2015 2020 Stel ---> Hyp./Invest.per div./ afloss./ is totaal per Bedrijfssaldo (1) 137130 137130 *) Vaste kosten: (Stel gem.rente 3,5 %) ha bedrijf onderh. rente afschr. ha bedrijf min Vaste kosten(zie links) 145100 145100 1 Eigendomslasten grond ; (waterschap- en rvk./herinr.)+ rente + afloss.Hypoth. 5000 350000 100 175 500 775 54250 is Bedrijfssaldo (2) -7970 -7970 2 Kosten Machines: Onderh./brandstof +rente +(afschrijv. 12 jaar) Inv. 3571 250000 230 125 298 653 45683 plus Betalings Recht 63000 28000 en Gebouwen/erfverh.: Onderhoud +rente +(afschrijv. 30 jaar) Inv. 2857 200000 300 100 95 495 34667 plus Neveninkomsten 0 0 3 Algemene kosten (Energie, grondonderzoek, verzekeringen, accountant, etc. nvt nvt 150 10500 is Inkomen 55030 20030 Opm. Hypotheek per ha; gem.€5000 per ha volgens een vakblad. Totaal vaste kosten 2073 145100 3 % Opbr./prijs effect 6718 Betalingsrecht (BR) 2015-2020. (=Afbouw Inkomenssteun /'LandbouwSubsidies') ha 1BR wordt toegekend aan 1ha BR € p ha BR € p ha gem. p jr Compenserende prijs (€ per ton) voor afbouw betalingsrechten tot 2020 in 2015 70 BR obv.historie (regio NO-Ned.) 900 63000 Stel inflatie % 1,5 excl.inflatie corr.Incl.inflatie corr. in 2020 70 BR (basis +vergroeningspremie) 400 28000 gewas € prijs Afbouw Afbouw verschil '15-'20 Regio No-Ned. (Veenkoloniën) 500 35000 7000 2014 deels volledig deels volledig prijsstijging % 16 28 24 38 Benodigde prijsstijging (excl.inflatie correctie) saldo pha Benodigde braak ter compensatie van; ha 2015 totaal Omzet prijsst.% fabr.aard. 83 96 106 103 114 * Vergroeningsareaal 7 % Braak is4,90 1959 9599 223920 4,3 suikerbieten 45 52 58 56 62 * Gedeeltelijke afbouw betalingsrechten (tot 2020) 35000 223920 16 wintertarwe 170 197 218 211 234 * Stel volledige afbouw betalingsrechten (tot 2020) 63000 223920 28 zomergerst 170 197 218 211 234
  • 40. Boerderij Kloosterplaats Boerenbuitengebied Bijlage 3 Veenkoloniaal akkerbouwbedrijf 100ha 17-1-2017 Benodigde prijsstijging ter compensatie van de inkomenssteunafbouw ('Subsidies') tot 2020. alleen gele vakken invullen/wijzigen Veenkoloniaal bedrijf A. Opbrengst prijs (verwachting) 2015 B. Toegerekende Kosten (uit 'Comwaes management' 2015 ) A-B = Saldo (met 50% zetm.aard.) Hoofdprodukt Overig * (€ Omzet) € € % van Teeltplan % Ha ton pha %zetmeel €prijs/ton € per ha € per ha gewas- zaai- en mest- bestrijdings- Overig rente Loon- totaal = ton per per het Bedrijfstotaal 100,0 %suiker opbrengst poters stoffen middelen werk opbrengst ha gewas totaal netto, ex.braak 100,0 braak 0 0,0 0 2250 2250 30 30 2220 0 0 fabr.aard. 50 50,0 43 21 83 3569 285 3854 740 212 500 45 30 161 1688 20 2166 108300 55 suikerbieten 20 20,0 96 17 45 4320 63 4383 246 28 281 209 27 454 1245 28 3138 62760 32 wintertarwe 15 15,0 9,5 170 1615 1615 125 373 197 10 705 4 910 13650 7 zomergerst 15 15,0 6 170 1020 1020 78 -107 159 46 7 91 274 2 746 11190 6 Excl.braak 100 100,0 Excl.braak ---> 3044 155 450 152 360 71 23 185 gem. excl.braak 1959 100,0 Gemiddeld bedrijf--> 3199 450 152 360 71 23 185 gemiddeld 1959 Bedrijfssaldo (1) Totaal 100,0 304375 15510 319885 44965 15150 35960 7120 2295 18495 123985 195900 PM- Inkomenseffect hogere opbrengst of prijs; 3 % omzet= 9597 *Overig= oa vergoeding braak, bewaarverliezen, gewasschade, etc. INKOMEN. (berekening "Op de achterkant van een sigarendoos") Bedrijfssaldo (1) - vaste kosten(*) + Betalings Recht = Inkomen ---> 2015 2020 Stel ---> Hyp./Invest.per div./ afloss./ is totaal per Bedrijfssaldo (1) 195900 195900 *) Vaste kosten: (Stel gem.rente 3,5 %) ha bedrijf onderh. rente afschr. ha bedrijf min Vaste kosten(zie links) 208008 208008 1 Eigendomslasten grond ; (waterschap- en rvk./herinr.)+ rente + afloss.Hypoth. 5000 500000 100 175 500 775 77500 is Bedrijfssaldo (2) -12108 -12108 2 Kosten Machines: Onderh./brandstof +rente +(afschrijv. 12 jaar) Inv. 3550 355000 230 124 296 650 65008 plus Betalings Recht 80000 40000 en Gebouwen/erfverh.: Onderhoud +rente +(afschrijv. 30 jaar) Inv. 3000 300000 300 105 100 505 50500 plus Neveninkomsten 0 0 3 Algemene kosten (Energie, grondonderzoek, verzekeringen, accountant, etc. nvt nvt 150 15000 is Inkomen 67892 27892 Opm. Hypotheek per ha; gem.€5000 per ha volgens een vakblad. Totaal vaste kosten 2080 208008 3 % Opbr./prijs effect 9597 Betalingsrecht (BR) 2015-2020. (=Afbouw Inkomenssteun /'LandbouwSubsidies') ha 1BR wordt toegekend aan 1ha BR € p ha BR € p ha gem. p jr Compenserende prijs (€ per ton) voor afbouw betalingsrechten tot 2020 in 2015 100 BR obv.historie (regio NO-Ned.) 800 80000 Stel inflatie % 1,5 excl.inflatie corr.Incl.inflatie corr. in 2020 100 BR (basis +vergroeningspremie) 400 40000 gewas € prijs Afbouw Afbouw verschil '15-'20 Regio No-Ned. (Veenkoloniën) 400 40000 8000 2014 deels volledig deels volledig prijsstijging % 13 25 21 34 Benodigde prijsstijging (excl.inflatie correctie) saldo pha Benodigde braak ter compensatie van; ha 2015 totaal Omzet prijsst.% fabr.aard. 83 93 104 100 112 * Vergroeningsareaal 7 % Braak is7,00 1959 13713 319885 4,3 suikerbieten 45 51 56 54 60 * Gedeeltelijke afbouw betalingsrechten (tot 2020) 40000 319885 13 wintertarwe 170 191 213 206 228 * Stel volledige afbouw betalingsrechten (tot 2020) 80000 319885 25 zomergerst 170 191 213 206 228