2. • isim+bölüm+yemek+“sadece ben yaptım”
• İsmim Ahmet Coşkun
• İşletme mühendisiyim.
• En sevdiğim yemek Pilav Biryani (Hint)
• Aranızda Erciyes’in zirvesine sadece ben
tırmandım.
4. MIT
•11.300 öğrencisi var, 25.800 şirket, 3,3 milyon istihdam, 2
trilyon $ ciro (Dünya'nın en büyük 11. ekonomisi)
Stanford
•15.900 öğrencisi var, 39.900 şirket, 5,7 milyon istihdam, 2,7
trilyon $ ciro (Dünya'nın en büyük 10. ekonomisi)
Türkiye?
•Dünya'nın EN BÜYÜK 18. ekonomisi
•İşletmeci öğrencileri, teknik öğrencilerle birlikte bir ekosistemde
çalışmalı.
•«Hustlers + Hackers» Bill Aulet, MIT Girişimcilik Merkezi Direktörü
5.
6. Dünyanın en büyük konaklamacılık işletmesi
Tek bir odası yok. 25,5 milyar dolar değerinde. 2008’de
kurulmuş, kurucuları 31, 33 ve 33 yaşında.
Yaklaşık 900 milyon dolar yıllık cirosu var.
Dünyanın en büyük insan taşımacılığı işletmesi
Tek bir kiralık aracı yok. 50 milyar dolar değerinde,
2009’da kurulmuş, kurucusu 38 yaşında.
Yaklaşık 10 milyar dolar cirosu var.
Dünyanın en büyük medya işletmesi
İçerik üretmiyor. 231.6 milyar değerinde.
2004’te kurulmuş, kurucusu 31 yaşında.
Yaklaşık 12.5 milyar dolar cirosu var.
Dünyanın en büyük toptancısı.
Envanteri, stoğu yok. 150 milyar dolar değerinde.
1999’da kurulmuş, kurucusu 50 yaşında.
Yaklaşık 8,5 milyar dolar cirosu var.
7. • İlkokul (2), ortaokul (3), üniversite (2)
• 30 kere iş başvurusu reddedilmiş.
• Polislik (5-4), KFC (25-24), Harvard (10’da 10)
• 9 yıl boyunca ücretsiz İngilizce rehberlik
• Neden “Alibaba”? (20’de 20)
• “Delilik iyidir. Biz deliyiz ama aptal değiliz”
• Çin’in 1., Dünya’nın 18. zengini, Dünya’nın en
büyük toptancısı, günlük 100mio ziyaretçi,
30.000 çalışan, 261 milyar$
8. 1800ler
Sanayi devrimi
1900ler
1. Dünya Savaşı
Tarım ekonomisi,
Küçük işyerleri,
Atölyeler,
Zanaat sahipleri
Sanayi ekonomisi,
Büyük işyerleri, fabrikalar
Fabrika sahipleri ve işçiler
1950ler
2. Dünya Savaşı
Bilgi ekonomisi,
Büyük ve küçük işyerleri,
Değişen işçi-işveren ilişkileri
2000ler
İnternet
MÖ 7000ler
Tarımın icadı
9. •Dünyanın en değerli 30 markası (Forbes):
•Apple, Microsoft, Google, Cocacola, IBM, McDonalds,
Samsung, Toyota, General Electric, facebook, Disney,
AT&T, Amazon.com, Louis Vuitton, Cisco, BMW, Oracle,
Nike, Intel, Wal-Mart, Verizon, American Express,
Honda, Mercedes Benz, Budweiser, Gillette, Marlboro,
SAP, Pepsi, Visa
•Apple: 741.8 milyar dolar değerinde, 1976’da
kurulmuş, 92600 çalışanı var, 200 milyar dolar
ciroya sahip (Türk Telekom 2.5 milyar dolar)
10. • Derdimiz aslında girişimcilik
değil, İSTİHDAM!!!
• Geçen sene KPSS’ye 3.700.000
aday başvurmuş, 104.000 kişi
alınmış (%2,8)
• İşsizliğin ARTMAMASI (!) için,
her yıl 700-800bin NET YENİ İŞ
yaratılması gerekiyor
• Girişimci oranımız %5-6
civarında, olması gereken ise
%10-12.
Kurulan şirket sayısı Aralık ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16 a
kapanan şirket sayısı ise yüzde 5 artarak 37 bin 231 oldu.
Yılın 12 ayında kurulan 125 bin 630 şirketin yüzde 46’sı şirket, yüzde 54’ü
Yılın 12 ayında kapanan 37 bin 231 şirketin ise yüzde 38’i şirket, yüzde
işletme’dir.
Şekil 1: 2014 Ocak-Aralık ve 2013 Ocak-Aralık döneminde kurulan ve kapanan
On iki aylık veriler iller bazında incelendiğinde, İstanbul’un yaklaşık 50 bin
açan il olduğu görülmektedir. İstanbul’u Ankara, İzmir, Antalya, Bursa ve Ko
şirket verileri incelendiğinde ise yine İstanbul yaklaşık 14 bin iş yerini kapata
olmuştur. İstanbul’u Ankara, İzmir, Antalya, Bursa ve Adana takip etmiştir.
ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ
Kurulan – Kapanan Şirket İstatistikleri Aralık 2014 verileri, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından 22
Ocak 2014 tarihinde yayımlandı.
Kurulan şirket sayısı Aralık ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16 artarak yaklaşık 125 bin 630,
kapanan şirket sayısı ise yüzde 5 artarak 37 bin 231 oldu.
Yılın 12 ayında kurulan 125 bin 630 şirketin yüzde 46’sı şirket, yüzde 54’ü gerçek kişi ticari işletme’dir.
Yılın 12 ayında kapanan 37 bin 231 şirketin ise yüzde 38’i şirket, yüzde 62’si ise gerçek kişi ticari
işletme’dir.
Şekil 1: 2014 Ocak-Aralık ve 2013 Ocak-Aralık döneminde kurulan ve kapanan şirket sayıları
On iki aylık veriler iller bazında incelendiğinde, İstanbul’un yaklaşık 50 bin yeni işyeri ile en fazla şirket
açan il olduğu görülmektedir. İstanbul’u Ankara, İzmir, Antalya, Bursa ve Konya takip etmiştir. Kapatılan
şirket verileri incelendiğinde ise yine İstanbul yaklaşık 14 bin iş yerini kapatarak en fazla iş yeri kapatan il
5+ yıl ayaktan kalan işletme oranı
%3,7
11. Yeni girişimlerin
%75'i prematür iken,
%92'si ilk üç yılda,
%96,3’ü ilk beş yılda
kapanıyor.
Kafe cenneti Talas,
kafe mezarlığına
döndü.
12. • Müşterilere yeni bir değer önerisi sunmak için risk alarak
fayda üreten kişi.
• Sıfırdan iş ve işletme kurabilir veya mevcut iş ve
işletmelerde yeni açılımlar ve gelişimler sağlayabilir.
2006’da Blake Mycoskie tarafından kurulan
şirket, 70’den fazla ülkede 45 milyondan
fazla muhtaç çocuğa ayakkabı sağlamış.
Bunun yanında göz tedavi masrafları, temiz
içme suyu ve sağlıklı doğum hizmeti sağlayan
şirketleri de var. Şirketin piyasa değeri 625
milyon dolar (2014).
14. •Pazar liderliğini elde tutma süresi giderek azalıyor. Uzun
vadeli büyümenin tek sürdürülebilir yolu yalın yeni
girişimle, sürekli yıkıcı yenilikler (disruptive innovation)
ortaya çıkaracak bir "yenilik fabrikası" kurmaktır.
113 yaşında, 60 şirketi,
200 ülkede 70.000
üzerinde çalışanı var
(%10’u Ar-Ge
bölümünde), 5.000’den
fazla ürün çeşidi var.
19. • Yoksul bir ailede dünyaya geldi.
Anne babası okuma yazma
bilmezdi.
• 10 yaşında annesini kaybetti.
• 21 yaşında işini kaybetti.
• 24 yaşında tekrar işinden oldu.
• 25 yaşında dört çocuğundan üçü
öldü.
• 26 yaşında kongre seçimlerini
kaybetti.
• 27 yaşında bunalıma girdi.
• 34 yaşında kongre seçimlerini
yine kaybetti.
• 38 yaşında eyalet seçimini
kaybetti.
• 45 yaşında senato seçimlerini
kaybetti.
• 47 yaşında başkanlık seçimlerini
kaybetti.
• 49 yaşında tekrar senato
seçimlerini kaybetti.
• 52 yaşında ABD’ye başkan
seçildi.
21. • Lisede basketbol takımına alınmadı.
• 6 NBA şampiyonu, 5 kez en değerli oyuncu
• Dünyanın en iyi basketbol oyuncusu
• “Kariyerimde 9000 nin üstünde şut kaçırdım, hemen
hemen 300 maçta yenildim, 26 defa maç kazanma
sayısı için bana güvenildi, kaçırdım. Hayatımda
tekrar, tekrar ve tekrar başarısız oldum ve bu yüzden
başardım.”
22.
23. •“Bu ürün yapılabilir mi?”
•“Bu ürün yapılmalı mı?” yani “Bu ürüne dayalı
sürdürülebilir bir iş kurabilir miyiz?”
YALIN OL,
YALAN OLMA!
24. • "DEĞER yaratmayan her şey
İSRAFtır."
•Müşteri kim? Neyi değerli buluyor?
•Öğrenmeye katkı sunmayan her şey israftır.
•HEDEF: değer yaratan ürünü en kısa zamanda
bulmak.
DEĞER İSRAF
30. • BAKKAL DÜKKANI
• MİNİ MARKET
• CARREFOUR
• WAL-MART
MİSYON
(Varlık Amacı)
İYİ BİR MİSYON İFADESİ
• Kısa ve net olmalı
«İyi bir misyon ifadesi bir t-shirte sığmalıdır»
Peter Drucker
• İlham vermeli
• Paydaşlar tarafından anlaşılmalı
• Sahiplenilmeli
• Gerçekleştirilmeli
«Liderin temel görevlerinden birisi herkesin
misyonu bildiğinden, anladığından ve
yaşadığından emin olmaktır.»
Peter Drucker
31. «Dünyayı ferahlatmak, iyimserlik ve mutluluk anlarına
ilham olmak, değer ve fark yaratmak.»
«Dünyadaki bilgileri örgütleyip, evrensel olarak
ulaşılabilir ve faydalı kılmak.»
«İnsanlara paylaşma ve dünyayı daha açık ve bağlantılı
yapma gücünü vermek.»
«Hizmet verdiğimiz insanların her gününün daha güzel
olmasını sağlamak.»
«İnsanlığın ilerlemesini sağlayacak zihinler için araçlar
üreterek dünyaya katkı sunmak»
32. «Sivil hava taşımacılığı sektöründe Türkiye Cumhuriyeti
Devleti’nin bayrak taşıyıcısı kimliğiyle, uçuş emniyeti,
güvenilirliği, ürün yelpazesi, hizmet kalitesi ve rekabetçi konumu
ile tercih edilen, Avrupa’nın önde gelen ve küresel ölçekte faal bir
havayolu olmak.»
«Evrensel geçerliliği olan bilgi ve becerilere sahip, etik değerleri
benimseyen bireyler yetiştiren, başta sağlık ve ilgili alanlar olmak
üzere toplumsal ihtiyaçları karşılayan, özellikle araştırma
merkezlerinde üretilen bilgi ve ileri teknoloji ile araştırma odaklı
bir üniversite kimliğine sahip olmaktır.»
NE HİSSETTİNİZ?NE ANLADINIZ?
33. PLANLI PAYLAŞIM TEKNİĞİYLE
MİSYON BELİRLEME ÇALIŞMASI
1. Adım: Herkes kendisi, yardım almadan misyon ifadesi oluştursun (5 dak.)
2. Adım: Yanyana oturan iki kişi misyon ifadelerini karşılaştırarak yeni bir
misyon ifadesi oluştursun. (5 dak.)
UNUTMAYIN!
• Kısa ve net olmalı
• İlham vermeli
• Paydaşlar tarafından anlaşılmalı
• Sahiplenilmeli
• Gerçekleştirilmeli
37. •“Çok çalışmak ve azim sizi başarıya götürür".
• "Kararlılık, zeka, doğru zamanlama ve -herşeyden
önemlisi- doğru ürünle şöhret ve servete ulaşırsınız”
•Başarısız olunduğunda:
“Doğru şeyi yapmadık, vizyoner değildik ya da doğru
zamanda doğru yerde olamadık.”
38. •Yeni girişimin başarısı iyi genlerle, doğru zaman-doğru
yerle vs. alakalı değil.
•Başarı doğru süreçleri takip ederek elde edilebilir.
•İyi haber: Bu öğrenilebilir ve öğretilebilir. :)
39. AMAÇ: Döngüdeki geçen TOPLAM ZAMANI en aza indirge!
Pek çok insan bu döngüdeki sadece bir unsurun üzerinde
duran profesyonel eğitime sahiptir.
YAP
ÖLÇ
ÖĞREN
44. •Aktif kullanıcılar sitede
uzun süre harcıyor ve her
gün siteye tekrar geliyor.
•Değer hipotezi
•Reklam ve pazarlama için
para harcamamasına
rağmen ay sonu itibarıyla
Harvard öğrencilerinin
%75'i kullanıyordu.
•Büyüme hipotezi
45. Sıfır hayal gücünü uyandırır.
•Piyasaya çıkmayan ürünün başarılı olacağını hayal
etmek mümkündür, hatta güzeldir
•Küçük rakamlar size soğuk duş aldırır.
0 > 1
47. RJ Reynolds "dumansız sigara”yı
piyasaya sürdü. Görünürde bir
inovasyondu. Ürünün ömrü 4 ay
sürebildi. 325 milyon $ çöpe gitti.
McDonald’s sadece yetişkinler için
ürettiği "Arch Deluxe”ü satışa sundu.
Sadece reklam için 100 milyon $
harcadı. Toplam cirosu %25 oranında
düştü.
48. •“Hiçbir şekilde yapılmaması gerekeni müthiş bir
verimlilikle yapmak kadar kesinlikle gereksiz başka bir
şey yok” (Peter Drucker)
Erken baSarIsIzlIk baSarIdIr!
• Hedef: Operasyonel mükemmellik + yıkıcı yenilik
. .
49. •Müşterilerin henüz yapılmamış bir ürünü
önceden sipariş etmesine dayanan test
•Tek bir şeyi ölçer: Müşterilerin bir ürünü
denemek isteyip istemediğini.
•Büyüme modelini doğrulamak için yeterli
değildir. Fazla kaynak harcamadan geri
bildirim almak için faydalıdır.
50.
51. Yaşamsal fonksiyonlara sahip ürün: öğrenme sürecine en kısa
zamanda başlama, (prototipten farklı olarak) sadece ürün tasarımını
veya teknik soruları cevaplamak değil; temel iş hipotezlerini test
etme.
Geleneksel ürün geliştirme: Uzun ve itinalı kuluçka süresi,
ürünü mükemmelleştirme, öğrenme sürecini sona erdirme.
52. •Kanıtsız saf varsayım: “üstün bir
tüketici deneyimi sunarsak, insanlar en
azından ürünümüzü denemek isterler
mi?”. Bunun cevabını odak grup
çalışmasında öğrenemezsiniz,
müşteriler genellikle ne istediklerini
bilmezler.
•Dropbox CEO'su Drew Houston üç
dakikalık bir video hazırladı. Video, yüz
binlerce insanı web sitesine çekti.
Bugün dropbox silikon vadisinin en
cazip şirketlerinden birisi ve değeri 1
milyar doların üzerinde. Bu vakada ana
fonksiyonlara sahip ürün sadece bir
videoydu.
53. •Her iş planı varsayımlarla başlar ve
girişimin başarısı bunlara dayanır.
•Doğruysa büyük bir fırsat.
•Yanlışsa büyük risk.
KANITSIZ SAF VARSAYIM: Başarılı olacağımıza dair ön
kabullerimiz (süper güç).
ÇOĞUNLUKLA yanlış oldukları için
varsayımlarını EN KISA ZAMANDA test et!!!
54. •Hipotez: “Müşteriler online olarak ayakkabı satın
almayı isterler.”
•Deney: Yerel bir ayakkabı mağazasının ürünlerinin
fotoğraflarını çekip online olarak yayınlamış.
•Çıktı: Satış dışında ödeme, iade, müşteri desteği vb.
müşteri davranışlarına dair bir sürü faktörü test etmiş
oldu.
(Bunların hiçbirini farazi müşterilerle yapacağı pazarlama
araştırması ile elde edemezdi)
55. •Girişimciler doğal olarak iyimserdir.
•Sıradışı başarı hikayeleri ve “azim” efsanesi de başarısızlığı
kabul etmemizi engeller.
•Ürünlerin çoğunun –hatta en kötülerinin bile- biraz
müşterisi, biraz büyümesi, biraz pozitif sonuçları, yani az da
olsa bir çekiş gücü vardır.
Bir girişimci için tehlikeli şey:
Yaşayan ölüler diyarında
ilerlemektir!
56. BÜYÜK FİKİR
İŞ MODELİ
STRATEJİ OLUŞTURMA
%5
ÜRÜN ÖNCELİKLENDİRME
MÜŞTERİ HEDEFLEME
TEST VE GERİBİLDİRİM
%95
Yeni bir hipotezi test etmek üzere tasarlanmış bir yön değiştirme.
63. Giden trene binmek zordur, o yüzden ya trene zamanında bin, ya
nefesin çok güçlü olsun, ya da bir sonraki treni bekle!
* Slayt görsel Serkan Ünsal’ın sunumundan alınmıştır.
64. Fikir çok, uygulama önemli!
Fikrinizi çaldırmaya çalışın
•Bir rakip sizden daha başarılı olabiliyorsa, o yeni girişim
zaten her şekilde ölüme mahkumdur!
•Avantajlı bir başlangıç yapmak çok büyük bir şey değildir,
kazanmanın yolu Yap-Ölç-Öğren döngüsünde herkesten
daha çabuk öğrenmektir!
65. KİŞİLER
• Serdar Kuzuloğlu
• Serkan Ünsal
• Hasan Aslanoba
• Erhan Erkut
HESAPLAR
• Webrazzi.com
• Startup Türkiye (facebook)
• E-tohum
• Erciyes Teknopark
• Techcrunch.com
• Kickstarter, indiegogo, arıkovanı
• Startupgif
• BilgiGGO
KİTAPLAR
• Mutluluk Dağıtmak, Zappos, Tony Hsieh
• Gönlünü İşe Vermek, Starbucks,
Howard Schultz
• Elon Musk, Ashlee Vance
• Disciplined Entrepreneurship, Bill Aulet
• Yalın Yeni Girişim, Eric Ries
• Girişimcinin El Kitabı, Guy Kawasaki
• Girişimcinin El Kitabı, Steve Blank
• İş Modeli Üretimi, Alex Osterwalder ve
Yves Pigneur
• Mor İnek, Seth Godin
• İknanın Psikolojisi, Robert Cialdini
• Buy-ology, Martin Lindstrom
• İyiden Mükemmel Şirkete, Jim Collins