1. Marcin Stanowski
XXVII Liceum Ogólnokształcące Dokumentacja nauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień awansu
im Tadeusza Czackiego w Warszawie nauczyciela dyplomowanego realizacja wymagań zawartych w §8 ust.2 pkt. 5
Platforma nauczania zdalnego jako odpowiedź na problem dydaktyczny -
analiza procesu wdroŜenia i efektywności platformy nauczania zdalnego
„Moodle w Czackim” w XXVII Liceum Ogólnokształcącym
w Warszawie
1. Analiza problemu dydaktycznego
Gdy we wrześniu 2007 roku rozpocząłem pracę w XXVII Liceum Ogólnokształcącym
im Tadeusza Czackiego zdałem sobie sprawę, Ŝe szkoła ta jest zupełnie inna od moich
poprzednich miejsc pracy. Przychodzą tu uczniowie z wyjątkowo wysokimi ocenami, są
zmotywowani i bardzo zapracowani, uczestniczą w wielu zajęciach pozalekcyjnych w szkole
i poza nią (taniec, języki obce, rysunek, malarstwo, fotografika, kluby teatralne) i w związku
z tym często wracają do domów rodzinnych późno. Często są zbyt zmęczeni, aby utrwalić,
to czego nauczyli się w szkole.
W rezultacie wielu uczniów bierze udział w dalszych lekcjach bez adekwatnego
przygotowania. To kaŜe się zastanowić nad sposobem zachęcenia uczniów do powtórek i
ułatwienia im tej czynności. Dobrze byłoby równieŜ, aby nauczyciel mógł mieć wgląd w to
ile czasu uczeń poświęcił na utrwalenie wiadomości.
Większość uczniów jest bardzo uzdolniona a nauczyciel w takich grupach moŜe
pracować bardzo efektywnie. Mam wraŜenie, Ŝe moi obecni uczniowie szybciej przyswajają
wiedzę.
Warszawa | czerwiec 2009 |Strona 37 z 55

2. Marcin Stanowski
XXVII Liceum Ogólnokształcące Dokumentacja nauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień awansu
im Tadeusza Czackiego w Warszawie nauczyciela dyplomowanego realizacja wymagań zawartych w §8 ust.2 pkt. 5
Ta sytuacja wymaga jednak efektywnego przekazywania uczniom informacji zwrotnej o
ich postępach, aby stale utrzymywać ich poziom motywacji i szybko reagować na
popełniane błędy. Jednym słowem zauwaŜyłem potrzebę częstego testowania uczniów.
Jako, Ŝe liczba uczniów, których uczę jest duŜa a rytm pracy dość szybki testowanie zajmuje
duŜą część lekcji i wymaga duŜo czasu na sprawdzenie testów.
Wielu uczniów przewyŜsza swoich rówieśników w zapotrzebowaniu na zdobywanie
nowej wiedzy i umiejętności, co pociąga za sobą potrzebę indywidualizacji toku nauczania i
zwracania bacznej uwagi na tych uczniów, którzy aby nie popaść w znudzenie potrzebują
większej liczby ćwiczeń.
ZauwaŜyłem, Ŝe uczniowie bardzo często korzystają z portali społecznościowych takŜe
w języku angielskim, co moŜna wykorzystać w czasie zajęć języka angielskiego.
2. Propozycja rozwiązania.
Mając na uwadze powyŜszą specyfikę uczniów i po zapoznaniu się z załoŜeniami
nauczania zdalnego doszedłem do wniosku, Ŝe tzw. „blended learning” będzie
rozwiązaniem większości napotkanych trudności. Adekwatne do tematu zadania
publikowane on-line zaspokajają potrzeby uczniów pracujących szybciej i bardziej
efektywnie, samooceniające się testy on-line wykonywane w domu lub w klasie nie tylko
pozwalają na częstsze sprawdzanie wiedzy, dostarczają uczniom informacji zwrotnej o
postępie w nauce, ale takŜe urozmaicają lekcje czy teŜ samodzielną naukę w domu.
Uczniowie znają narzędzia on-line i w większości sprawnie się nimi posługują.
3. ZałoŜenia nauczania zdalnego.
E-learning definiowany jest jako nauczanie wspomagane komputerami i Internetem.
Nauczanie zdalne to nie tylko nowinka techniczna, ale takŜe metoda kształcenia o
Warszawa | czerwiec 2009 |Strona 38 z 55

3. Marcin Stanowski
XXVII Liceum Ogólnokształcące Dokumentacja nauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień awansu
im Tadeusza Czackiego w Warszawie nauczyciela dyplomowanego realizacja wymagań zawartych w §8 ust.2 pkt. 5
specyficznych załoŜeniach dydaktycznych i metodologicznych. U podstaw nauczania
zdalnego leŜy teoria konstruktywizmu, według której człowiek uczy się w interakcji z drugą
osobą, wykonująca zadanie, które jest zarazem tworzeniem nowego konstruktu np. mentalnego
w postaci wiedzy lub realnego w postaci obiektu materialnego np. plakatu, ksiąŜki.
E-learning określa się jako nauczanie skoncentrowane na uczniu. Rolą nauczyciela jest
nie tyle przekazywanie wiedzy przy niezbyt aktywnym udziale słuchaczy, co bycie
przewodnikiem w samodzielnych poszukiwaniach. Z takim modelem kształcenia moŜna się
spotkać w wielu instytucjach edukacyjnych.
Przekaźnikiem treści dydaktycznych są systemy zarządzania procesem uczenia się, tzw.
LMS (Learning Management Systems), tworzące platformy uczenia się - platformy e-
learningowe. Te platformy, w odróŜnieniu od zwykłych zbiorów skryptów i hipertekstów
na serwerze oferują usługi m.in. w zakresie:
• administrowania uŜytkownikami (sposób logowania, załoŜenie klucza - hasła
potrzebnego do zapisania się na kurs, przyznawanie uŜytkownikom uprawnień do
korzystania z poszczególnych modułów);
• zarządzania kursem (administrowanie treści);
• komunikacji (czat, forum) oraz narzędzi do uczenia się (kalendarz, organizer).
Jednym z nich jest Moodle (Modular Object-Oriented Dynamic Learning Environment)
jest darmowym pakietem „open source” przeznaczonym do tworzenia kursów
prowadzonych przez Internet, oraz stron internetowych. Moodle to oprogramowanie
wspomagające proces edukacji wykorzystywane jako uzupełnienie tradycyjnych zajęć lub
przy tworzeniu i prowadzeniu kursów on-line. KaŜda osoba, zapisana na dany kurs, ma do
niego pełen dostęp i moŜe wprowadzać konieczne zmiany. Moodle pozwala na
poszukiwanie tematów do: analizy, badań, współpracy, w których uczniowie mogą się
Warszawa | czerwiec 2009 |Strona 39 z 55

4. Marcin Stanowski
XXVII Liceum Ogólnokształcące Dokumentacja nauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień awansu
im Tadeusza Czackiego w Warszawie nauczyciela dyplomowanego realizacja wymagań zawartych w §8 ust.2 pkt. 5
realizować, w oparciu o posiadaną wiedzę. Proces ten sprzyja kształtowaniu nowych idei,
zainteresowań oraz znacznie zwiększa efektywność nauczania.
4. Proces wdroŜenia platformy Moodle do uŜytki w XXVII Liceum w Warszawie
I etap - lipiec- sierpień 2008:
a) zapoznanie się z wymaganiami sprzętowymi platformy Moodle
b) załoŜenie portalu na prywatnym serwerze autora
c) wykupienie charakterystycznej domeny modle.waw.pl dzięki, której portal będzie
łatwo rozpoznawalny a jego nazwa łatwa do zapamiętania
d) nauka administrowania zasobami i tworzenie próbnych kursów, lekcji i zasobów
e) zabezpieczenie portalu odpowiednimi skryptami PHP w celu uniemoŜliwienia
ingerencji w kod strony lub naraŜenia na niebezpieczeństwo danych osobowych
zarejestrowanych uŜytkowników
f) zapoznanie się z programami do tworzenia internetowych zasobów
dydaktycznych: EXE Learning , Hot Potaoes, Author Gen
II etap – wrzesień – październik 2008
a) przygotowanie podręcznika uŜytkownika serwisu
b) utworzenie regulaminu uŜytkownika, który określa prawa i obowiązki
uŜytkownika
c) stworzenie projektu graficznego strony moodle, kolorystycznie spójnego z szatą
graficzną domowej strony XXVII Liceum Ogólnokształcącego
d) rejestracja portalu modle.waw.pl na stronie modle.org, co umoŜliwiło dzielenie
się wiedzą na temat nauczania zdalnego z innymi administratorami stron Moodle
e) stworzenie ćwiczebnego kursu dla nauczycieli, tak aby zainteresowani mogli w
szybki i łatwy sposób zapoznać się z funkcjonowaniem
Warszawa | czerwiec 2009 |Strona 40 z 55

5. Marcin Stanowski
XXVII Liceum Ogólnokształcące Dokumentacja nauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień awansu
im Tadeusza Czackiego w Warszawie nauczyciela dyplomowanego realizacja wymagań zawartych w §8 ust.2 pkt. 5
f) promocja idei uczenia się przez Internet i korzystania z serwisu wśród nauczycieli
i uczniów
III etap – listopad 2008 – maj 2009
a) zorganizowanie szkolenia dotyczącego platformy Moodle, w którym udział
wzięła nauczycielka biologii.
b) stworzenie i utrzymywanie następujących kursów:
o Warsztat Rozwoju Osobistego – kurs dotyczący prowadzonego przez mnie
koła zainteresowań
o Learning by singing and laughing – zbiór zasobów dotyczących uczenia języka
angielskiego poprzez humor i piosenki
o Trening maturalny – repozytorium materiałów przygotowujących do
egzaminu maturalnego z jęz. angielskiego
o Olimpiada Języka Angielskiego – repozytorium materiałów przygotowujących
Olimpiady
o Język angielski dla klas: I A, I C, II B, II D – ćwiczenia leksykalne, zadania
interaktywne dotyczące bieŜącej tematyki lekcji j. angielskiego
o Wiedza o kulturze – lekcje interaktywne utworzone we współpracy z
nauczycielką WOK
o Po co nauczycielowi Moodle? – kurs wprowadzający do tematyki nauczania
zdalnego
o Współpraca nauczyciela z rodzicami – repozytorium materiałów dla
nauczycieli
o Rzecznik Praw Ucznia – strona informacyjna rzecznika praw ucznia
o Astronomia – obserwacje nieba – repozytorium obrazów pozyskanych w
czasie teleskopowych obserwacji nieba
Warszawa | czerwiec 2009 |Strona 41 z 55

6. Marcin Stanowski
XXVII Liceum Ogólnokształcące Dokumentacja nauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień awansu
im Tadeusza Czackiego w Warszawie nauczyciela dyplomowanego realizacja wymagań zawartych w §8 ust.2 pkt. 5
c) udostępnienie kursów i materiałów innych autorów adaptowanych do uŜytku w
serwisie www.moodle.waw.pl
o Testing Centre – testy języka angielskiego pozwalające na ocenę kompetencji
leksykalnych, gramatycznych, czytelniczych i słuchowych (dzięki współpracy z
angielskim nauczycielem pracującym w Sapporo Donnem Hinkelhamem)
o Biology – ćwiczenia leksykalne słownictwa biologicznego w jęz. angielskim
(w roku szkolnym 2009/ 2010 ćwiczenia będą wspierały zajęcia fakultatywne
z biologii w języku angielskim)
o Język niemiecki: Lebensumstände, Regionen, Traditionen und Geschichte –
przykładowy kurs języka niemieckiego dotyczący realiów Ŝycia w Niemczech
5. Ocena efektywności wykorzystania platformy
Efektem wspomnianej promocji nauczania zdalnego w XXVII LO jest liczba ok. 200
uczniów zarejestrowanych w systemie portalu i około 100 uczniów aktywnych
korzystających z serwisu na bieŜąco. Biorąc pod uwagę fakt, Ŝe w serwisie działa tylko
czworo aktywnych nauczycieli, liczba uŜytkowników wcale nie wydaje się mała. Od
początku funkcjonowania serwisu czyli 1 października 2008 r. aŜ do 25 maja 2009 r.
zanotowano ponad 3500 połączeń, co świadczy o duŜej popularności serwisu. Analiza
dzienników aktywności uŜytkowników w poszczególnych kursów świadczy o tym, Ŝe kursy
są aktywnie wykorzystane. Serwis w dalszym ciągu jest usprawniany i nie osiągnął pełnej
funkcjonalności. Przygotowanie zasobów, jest czasochłonne i nie wszystkie tematy
realizowane w czasie zajęć mogą znaleźć swe uzupełnienie w postaci kursów czy choćby
ćwiczeń on-line.
Nie wszyscy uczniowie przyjęli pomysł nauczania przez Internet entuzjastycznie. Wielu
z nich twierdzi, Ŝe jest to sztuczne i zbędne. Z rozmów ewaluacyjnych przeprowadzonych
Warszawa | czerwiec 2009 |Strona 42 z 55

7. Marcin Stanowski
XXVII Liceum Ogólnokształcące Dokumentacja nauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień awansu
im Tadeusza Czackiego w Warszawie nauczyciela dyplomowanego
w maju 2009 roku z uczniami klas, w których wprowadziłem „blended learning” wynika, Ŝe
około 10% uczniów uwaŜa „Moodle w Czackim” za narzędzie, które ma zmusić ich do
nauki i ułatwić nauczycielowi kontrolę ich nauki. Około 50% podchodzi do platformy
entuzjastycznie, widząc w niej nie tylko atrakcję, sposób na podwyŜszenie kompetencji,
wstęp do studiowania, ale takŜe i oznakę profesjonalizmu nauczyciela.
Pozostałe 40 % wykonuje zadania online sporadycznie, traktując je jako przydatne
ćwiczenia, lecz bez entuzjazmu. Kilka osób korzystając z ankiety online skierowanej do
uŜytkowników wyraziło chęć uczestniczenia w tej formie nauki w trakcie zajęć innych
przedmiotów.
6. Zadania na przyszłość
• Przygotowanie pilotaŜowego testu poziomującego z jęz. Angielskiego dla uczniów
klas pierwszych.
• Dostosowanie platformy do potrzeb prowadzenia zajęć Technologii Informacyjnej.
• Wykorzystanie Moodle jako sposób na zwiększenie efektywności edukacji, łatwiejsze
przyswajanie wiedzy i kreatywność.
• Zapoznanie większej liczby uczniów z podstawami funkcjonowania Moodle.
• UmoŜliwianie i promowanie komunikacji nauczyciel-uczniowie, uczniowie-
uczniowie z wykorzystaniem Internetu.
• Organizacja kursów dla nauczycieli rozwijających umiejętności posługiwania się
oprogramowaniem Moodle.
• Zachęcenie innych nauczycieli do tworzenia własnych kursów internetowych.
• Zachęcenie nauczycieli do umieszczania na platformie kart pracy, materiałów do
pracy samodzielnej lub teŜ bibliografii źródeł wykorzystywanych w czasie zajęć w
klasie.
• Urozmaicenie narzędzi Moodle.
Warszawa | czerwiec 2009 |Strona 43 z 55