Elementos da Terra, do sistema solar e do Cosmos.

1. Da Terra e do Ceo

3. Dentro da galaxia na que vivimos, chamada Vía Láctea polo seu aspecto leitoso, observamos as estrelas e constelacións dende o planeta Terra. Desde Gaia, o noso planeta. Os telescopios van entrando no remoto mundo das galaxias, que antes aparecían á vista humana como simples borróns.

4. Ceo de marzo de 2006 arredor da medianoite dende estas latitudes, cara ao norte e cara ao sur respectivamente. Cara ao norte, constelacións da Osa Maior e Menor, Dragón e Casiopea. Pódese observar tamén o planeta Marte. Cara ao sur, constelacións de Virgo, Leo, Xéminis, Can Maior (con Sirio), Orión, Tauro e Auriga. Planeta Saturno.

5. Mes de marzo de 2006: eclipse de sol. O eclipse total nalgunhas zonas de Rusia, Kazakistán, Turkía, Libia, Níxer, Nixeria, Benin, Togo, Gana, Brasil,…

6. Non son os remotos astros, a lúa e o eclipse de sol senón as cambiantes nubes, as luminosas nebulosas terrestres.

8. Gran nebulosa de Orión

9. As inmensas galaxias, con centos de miles de millóns de estrelas, po , nebulosas e cúmulos estelares, tamén levan dentro planetas que rodean as estrelas, satélites que rodean os planetas, cometas,…. No seu cerne, onde máis estrelas se concentran, tal vez tiveron no pasado unha enorme estrela que estourou e derrubou sobre si mesma convertíndose nun misterioso burato negro que atrae cara a si a todo o que o rodea.

10. Posibles representacións primitivas da Vía Láctea: labirintos e círculos superpostos nos petroglifos, estatuíñas de pedra, pinturas rupestres, Deusa Nut exipcia Hator, deusa do amor e a bondade

11. Cada estrela aparece á nosa vista na veciñanza de outras estrelas formando figuras que outras civilizacións, como a babilonia, árabe ou grega, bautizaron cos nomes das constelacións. Betelgeuse (ibt-al-jauzá, en árabe), xigante vermella na constelación de Orión.

12. Sirius e Orión na mitoloxía exipcia representan a deusa Isis e o seu compañeiro Osiris que leva na man a estrela Aldebarán, de Tauro. No antigo Exipto o calendario empezaba cando Sirio se deixaba ver pouco antes do mencer (orto) fenómeno que ía seguido das crecidas no río Nilo. Casiopea, a quen a mitoloxía grega asociaba coa raíña de Etiopía.

14. Sistema de Sirio: primeiro semellaba unha estrela, despois resultaron ser dúas, os telescopios confirmaron que era un sistema triple. Os Dogon, habitantes dunha aldea de Mali, teñen dende hai uns seiscentos anos unha intrigante mitoloxía entorno a esta estrela.

15. Ovo do mundo Dogon: A representa Sirio; B po tolo, estrela moi densa que a astronomía chamou Sirius B; C emme ya , o sol das mulleres, asociado co que a astronomía chama Sirius C; D Nommo, ser mítico entre humano e peixe; E Yourougou, masculino á procura da súa xémea femia; F estrela das mulleres, satélite de emma ya ; G símbolo das mulleres; H sexo feminino.

16. A constelación do Can Maior non destaca particularmente no ceo, mais si a súa estrela principal: Sirio. Orión luce no ceo de inverno no hemisferio norte, no seu cinto leva tres estrelas como tres marías: Alnitak, Alnilam, Mintaka.

17. Alnitak, Alnilam e Mintaka no cinturón de Orión

18. O sol, os corpos que lle acompañan e o espazo que hai entre eles forman o sistema solar. Mercurio, Venus, Terra, Marte, Xúpiter, Saturno, Urano, Neptuno (antes tamén Plutón). Algúns planetas teñen lúas e outros non. Hai rochas máis pequenas que tamén xiran sen alcanzar a perfección dunha esfera (asteroides, a maioría deles entre Marte e Xúpiter). Cometas que se achegan e afastan moito do Sol. Ás veces chega á Terra un fragmento de materia extraterrestre. Son os meteoritos e a maioría arden e se desintegran cando entran na atmosfera.

19. Hai uns 4.600 millóns de anos, unha inmensa nube de gas e po contraída pola gravidade comezou a xirar a gran velocidade, probablemente, a causa da explosión dunha supernova próxima. Gran parte da materia acumulouse no centro. A enorme presión partíu os átomos, liberando enerxía e formando unha estrela. Tamén se formaron remuíños que, ao ir crecendo, aumentaron a súa gravidade recollendo máis material a cada volta. Millóns de obxectos achegáronse e xuntáronse, ou colisionaron con violencia partíndose en anacos. Os encontros constructivos predominaron e, 100 millóns de anos despois, adquiriu un aspecto semellante ó actual. Despois cada astro formado continuou a súa propia evolución.

20. O sol é a estrela máis próxima á Terra, o obxecto máis grande do Sistema. A enerxía do Sol maniféstase, sobre todo, en forma de luz e calor. Atrae coa forza gravitatoria os planetas facéndoos xirar arredor. A súa capa exterior é a fotosfera , cunha temperatura duns 6.000 ºC, as zonas máis frías (4.000 ºC) chámanse manchas solares . A enerxía solar créase no interior do Sol, con temperaturas que chegan aos 15 millóns de graos e presións altísimas que provocan reaccións nucleares. Libéranse protóns (núcleos de hidróxeno), e fusiónanse en grupos de catro para formar partículas alfa (núcleos de helio).

21. Mercurio Venus Mercurio é o planeta máis próximo ao Sol, menor que a Terra, pero máis grande que a Lúa. Dende Mercurio o ceo sempre é negro, porque non ten atmosfera para dispersar a luz. Os romanos puxéronlle o nome do mensaxeiro dos deuses porque móvese máis rápido que os demais planetas. Dá unha volta ó Sol en menos de tres meses. Semellante á Terra en tamaño, masa, densidade e volume, mais sen océanos. A densa atmosfera provoca co efecto invernadoiro con temperaturas de 480 ºC. Os primeiros astrónomos pensaban que Venus estaba formado por dous corpos diferentes porque unhas veces vese antes do mencer e outras no solpor. En Venus o Sol sae polo oeste e ponse polo leste porque xira sobre o seu eixo en sentido contrario aos outros planetas. Como ademais xira moi lentamente, o día venusiano dura máis que o ano.

22. Terra Sete de cada dez partes da súa superficie están cubertas de auga. Os mares e océanos regulan a temperatura. A auga que se evapora forma nubes e cae na forma de chuvia ou neve, formando ríos e lagos. A súa atmosfera evita que de día a Terra se quente demasiado e que de noite arrefeza de máis. A codia da Terra está formada por placas que flotan sobre o manto , unha capa de materiais quentes e pastosos que, as veces, saen por unha fenda formando volcáns . No núcleo están os materiais máis pesados, os metais. radiacións nocivas do Sol e das outras estrelas.

23. Campo magnético arredor da Terra

24. Marte e os seus satélites: Fobos e Deimos

25. A lúa e as súas fases

26. Xúpiter e algúns dos seus satélites: Ganímedes, Europa, Calisto

27. Saturno Urano Neptuno

28. Ida, asteroide

29. Haley, cometa

30. Meteoritos e cráter producido por un deles

31. Lúa

32. Halo arredor da lúa

33. Conxunción de planetas no debuxo do xornal e na rúa, de madrugada

34. Símbolos dos astros do sistema solar

35. Símbolos das constelacións do zodíaco

36. Nubes que pasan…

37. Pedras que falan…

40. Escultura nas mans do vento;

41. nebulosas e pedras-deusas primitivas;

42. galaxia, espiral, caracol;

43. piña, espirais de Fibbonaci;

44. crasas, espirais de Fibbonaci;

45. eclipse de sol e halo de lúa: arte do día que se volve noite.