4. magaliTad kompania “nola,” romelic israelis aqtivebiT Seqmnili kompania iyo, 2004-
2006 wlebSi aSenebda TiTqmis yvela did obieqts.mas saqarTvelos biujetSi
Semohqondauzarmazari Tanxebi da 2007 wels dafiqsirebulia milliard 700 milioniani
mSeneblobis moculobaSi,MTumca “nola” dRes gakotrebulia.
“MmSenebloba realurad gaCerebulia” wers Jurnal saqarTvelos ekonomikis Jurnalisti.
sagulisxmoa is faqti, rom am seqtorSidasaqmebulTa saerTo ricxvi 50 aTas
adamianmde Semcirda.
dReisaTvis TbilisSi samseneblo kompaniebis mier arsebuli valdebulebebis 80% mde,
ver sruldeba, xolo 2-3 gaTvlili mseneblobebi faqtobrivad SeCerebulia.
es problemebi aramxolod saqarTvelos uZravi qonebisTvisaa damaxasiaTebeli.
Aarseboben mTeli rigi Qqveynebi romlebic am seqtorSisaqarTveloze uaress dReSi
arian.
magaliTadAazerbaijanis uZravi qonebis kvlevis asociacia acxadebs rom azrbaijanis
samSeneblo sferoSi, didi vardnaa dafiqsirebuli.
2009 wlis pirvel kvartalSi baqos uZravi qonebis bazari 40% Semcirda. Tuki gasul
wels Azerbaijanis dedaqalaqSi, uZravi qonebis bazarze 4,6 – 4,7 aTasi garigeba
ideboda, wels erTi ori SenobaTu Sedis eqsploataciaSi.
saqmSeneblo sfero saqarTvelos ekonomikis erT-erTi mamoZravebeli Zala iyo da
unda iyos kidec momavalSi.
marTalia kvleva ekonomikas exeba, magram ekonomikas da zogadad, faqtobrivad
yvelafers adamianebi ganageben, da Tu am sakiTxs fsiqologiuradac mivudgebiT,
saWiroa ganwyoba,imisaTvis rom adamians nebismieri saqme warmatebiT
gamouvides da Cvenc Tu optimisturad mivudgebiT am sakiTxs, vfiqrob yvelaferi
gamova.
Dda marTlac moiZebnebian saqarTveloSi, adamianebi, jgufebi, romlebic SemarTebiT
ganagrZoben muSaobas krizisis dros.
Aase magaliTad 2009 wlis 8 maiss, samSeneblo kompania “iberias” ofisSi, opic-is
mier ‘iberiisaTvis” Tanxis gamoyofis Sesaxeb dokuments moewera xeli.
5. ceremoniaze opic-is warmomadgenelma kenet enjelma ganacxada : “amerikis
mTavroba misi saagentos- opisis- saxiT agrZelebs saqarTvelos ekonomikis
mxardaWeras, radgan saqarTvelo iTvleba erT-erT prioritetul qveynad.”
rac Seexeba “eqspo jorjiaSi” Catarebul me14 saerTsoriso gamofenaze romelic 20-23
miass gaimarTa 95 sagamofeno stendze warmodgenili iyo 14 qveynis 120 ze meti
kompania, saqarTvelos garda- amerikidan, inglisidan, germaniidan, ukrainidan,
SvedeTidan da a.S. aq qarTvel momxmarebels samSeneblo masalebisa da
aqsesuarebis speqtrs sTavazobdnen.
optimistur talRaze ganagrZobs muSaobas “centr pointi” igi darCenil farTebs rkina-
betonze cvlis, xolo momxmareblisagan Semosul Tanxas muSa-xelis anazRaurebaSi
iyenebs.
Mmakroekonomikis profesoribatoni nodar xaduris TqmiT, “krizisi didi xnis
dawyebuli iyo da aq agvistos omi arafer SuaSia, metic omi rom ara ufro metad
vigrZnobdiT am krizisso”.
National business-Si micemuli intervius dros kompania “olimpiuri varskvlavis”
direqtrori, zaza razikaSvili acxadeba rom maT saxelmwifo, krizisis dros bevr rameSi
exmareba; gacxadebuli iyo developerebis mier binebis Cabarebis formis Secvla, ra
mkacri barieric iyo aqamde xdeba maTi gadaxedva, xdeba aseve proeqtis damtkicebis
da dokumentaciis sakiTxis mogvarebis gamartiveba. Qqalaqis merma Tqva, rom
eqspluataciaSi Sesvlis pirobebic martivdeba, aris saubari valebis,
destruqturizaciaze,saxelmwifo gvexmareba im doneze rom awesrigebs bazas”
Jurnal “saqarTvelos ekonomikaSi” ki vxvdebiT Tavad saqarTvelos ekonomikuri
ganviTarebis ministris intervius, romelic ambobs rom samSeneblo masalebi wels
gacilebiT iafia, vidre momaval wels iqneba, amitom igi gvirCevs Semdegs: ‘yvelas
visac saremonto Tanxa aqvs gadadebuli, an samSeneblo samuSaoebi Casatarebeli,
movuwodeb rom gaiTvaliswinon- dRes samSeneblo masalebi gacilebiT iafia, vidre es
momaval wels, am dros iqneba.popularul enaze rom vTqvaT krizisi unda
gamoviyenoT Cvens sasargeblod.”
“eko palitrris”18 maisis damatebaSi SexvdebiT mokle mimoxilvas imis Taobaze, rom
arqiteqturuli samSeneblo zedamxedvelobis kanoni amoqmedda, sadac cvlilebebi
ZiriTadad samSeneblo obieqtebis klasifikaciasa da jarimebs Seexo.dadginda
samSeneblo obieqtebis 5klsi.” pirvelSi gaerTianda 60 kvadratul metrande
6. Seniba-nagebobebi,romrlsac samSeneblo da saeqsplutacio nebarTvisgan saerTod
gaTavisuflda.nebarTvebis aRebis aucilebloba SenarCunda danarCen 4kategoriaze.”
Ddaskvna:
Sevecade Semejamebina ramdenime gazeTi da daskvna gamometana, maisis Tvis
ganmavlobaSi ra iweremoda samSeneblo kompaniebis Sesaxeb. Tumca moSveliebuli
maqvs “jorjian taimsis”biznes damatebis Tebervlis da ianvris nomrebi, rigi mizezebis
gamo (maisSi daixura “jorjian Taimsi 24 saaTs ki bizness damateba maisis TveSi
saerTod ar gamouSvia).
Yyvela ganxiluli beWduri saSualeba uSualod bizness exeba da TavisTavad
bunebrivia iqneboda samSeneblo kompaniebze saubari, magram ratomRac velodi rom
rame zedmeti an naklebi iqneboda am Temis irgvliv(rac xSirad xdeba xolme).samive
gazeTSi igrZnoboda balansi, da am samidan “kviris palitrasa” da “saqarTvelos
ekonomikaSi”kidev ufro, vidre “jorjian TaimsSi”.
rac Seexeba uSualod Temas da mis irgvliv ganviTarebul movlenebs, vfiqrob
saintereso unda iyos sazogadoebisaTvis da ra Tqma unda Riac. icodes xalxma ra
xdeba garSemo.
hipoTeza naxevrad damtkicda, vinaidan faqtia rom mSeneblobebi faqtobrivad
namdvilad SeCerebulia, Tanac aRmoCnda isic rom SeCerebuli mSeneblobebis
umravlesoba ukve gayiduli iyo. Ffaqtobrivad gamodis is, rom mosaxleobis 50% haeri
qondanayidi. Aamave dros varaudoben eqspertebirom 2009wlis miwurulisaTvis
TbilisSi bevri mSenebloba daumTavrebeli darCebada samSeneblo kompaniebis
reitingSic cvlilebebi ganxorcielda.
SesaZlebelia vifiqroT isic, rom marto krizissa da oms ar Seuwyia xeli samSeneblo
kompaniebis “senze”,sadRac gonebaSi unda davuSvaT isic rom yovel meoTxes
qondasamseneblo kompania da yovel meore adamians Zalian advilad SeeZlo eyida
nina sesxiT.
Aase rom SesaZlebelia am movlenas erTgvari “gamocda”davarqvaT, vinaidan Tu
“iqmneba produqti,razec moTxovna yovelTvis arsebobs, mogebis gareSe krizisis
drosac ar rCebi”.
Mmagram mainc mivubrundeT zemoT xsenebul sakiTxs;
7. GRmerTis wyalobiT ar aris msoflioSi iseTi krizisi, rogoric 1929 wels iyo da imedia
arc arasodes aRar iqneba.
varaudoben rom krizisi daiwyo realurad 2007 wels,SesaZ lebelia asec iyos an didi
xnis dawyebulic iyos, ubralod axla “ifeTqa lavam”.
Kkrizisi exebaT iseT did saxelmwifoebs rogoricaa; aSS, Ggermania, britaneti da a.S.
xolo isiT ganviTareba qveyanas rogoric saqarTvelooa, Tqma unda exeba krizisi,
magram ara ise, rogorc did qveynebs, msubuqad, rac Tavis mxriv mainc damangreveli
iqneba CvenTvis.
marTalia SeCerda mSeneblobebi, rac krizisma gamoiwvia da Tan daerTo omi,
romelmac welSi gawyvita yvela, magram Tuki mSeneblobis Temas mivubrundebiT is
rac dasavleTSi da aSS-Si moxda saqarTveloSi ar moxdeba, radgan dasavluri krizisis
safuZvlebi aq ar arsebobs. Aamitom SeuZlebelia mZime globalur krizissa da qarTul
ekonomikas Soris laparaki.
Dda kidev erTi, ekonomikaSi yovelTvis aris aRmavlobis da daRmavlobis etapi.
Orodesac wamyvani qveynebis ekonomika miaRwevs aRmavlobis bolo safexurs, ai
ukve maSin iwyeba ukan- ukan svala. amitom es bunebrivi movlenaa.Tanac krizisis
dros ekonomikaSi iwyeba swrafi aRmavloba.
sabolood hipoTeza ase Tu ise gamarTlda.
es aris is SemTxveva roca ver gaigeb sad iwyeba Tavi da sad aris bolo, vinaidan
yvelaferi jaWuradaa gadabmuli.yvela patara detaili amagrebs did saqmes.
rogorc aRmoCnda miuxedavad msoflio krizisisa saqarTvelos msxvili kompaniebis
generaluri direqtorebi da marketingis menejerebi pesimisturad ar arian ganwyobilni
cdiloben gamosavali ipovon rac Tavs mxriv kargia imisaTvis rom saqarTveloSi
ekonomikam da biznesma kvlav povos ganviTareba.