1. -EGITIM BİLİMLERİ-
1. Ahlaki gelişimde "ahlak sevgisi" kavramının önemli olduğunu, erkeklerin hak, hukuk, kurallar gibi ahlaki
özellikler üzerine, kadınların da duygusallık, şefkat, merhamet, koruma gibi ahlaki özellikler üzerine
yoğunlaştıklarını savunan kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gilligan
B) Piaget
C) Kohlberg
D) J.Devvey
E) Sullivan
GELIŞIM PSIKOLOJISI I Genel Tarama Testi
2. Freud'a göre insanın kişilik yapısı "id, ego ve süper ego" olarak üç temel kavram üzerine tesis edilmiştir. Bunlardan
Süperego kişiliğin toplumsal yönünü temsil edip, bireyin yaptıklarını toplumsal değerler, gelenekler ve kültürel
özellikler açısından bir süzgeçten geçirmektedir. Bu açıdan süperegonun diğer bir adı da "vicdan"dır.
(Cevap C)
2.
Ahlaki gelişimde "ahlak sevgisi" kavramının önemli
olduğunu savunan, Kohlberg'in ahlaki gelişim
kuramının evrensel olmadığını ileri süren, erkek ve
kadınların farklı ahlaki özellikler üzerine
odaklandıklarını savunan ahlaki gelişim kuramcısı
Gilligan'dır.
(Cevap A)
Freud'a göre bireyin yapmış olduğu bir davranışı,
"iyi, kötü, çirkin" gibi bazı sıfatlarla nitelendiren ve
bireyin her türlü davranışını toplumsal bir
süzgeçten geçiren sistem, aşağıdakilerden
hangisidir?
A) id
B) Ego
C) Süperego
D) Benlik
E) Bilinç
"o
a:
LLİ
o
"E
İJJ
Piaget'in bilişsel gelişim kuramının
temel özellikleri ile ilgili olarak aşağıda
verilen kavramlardan hangisi yanlıştır?
A) Eğitimin amacı bireyin sosyal çevresini
uyumunu
kolaylaştırmasıdır.
B) Okulda öğretmenlerin bireylere baskı
yapması
yerine, bireylerin kendi
kendilerine
yetebilecekleri faaliyetler
yönlendirilmeleri
gerekmektedir.
C) Bireyler, öğrenme sürecinde aktif olmalı,
teori ve
pratiği birlikte öğrenmelidir.
D)Öğretmenler ne öğrettiklerini tam
olarak
öğrenebilmek amacıyla sonuç
değerlendirmeye,
yazılı ve sözlü sınavı yapmaya önem
vermelidir.
E) Okuldaki öğrenme-öğretme ortamı
bireylerin
gelişimsel özelliklerine uygun
olarak
hazırlanmalıdır.
3. A, C, C
ve E
seçene
klerind
e
verilen
ifadeler
Piaget'i
n
bilişsel
gelişim
kuramı
nın
temel
özellikle
rindendi
r.
Piaget,
eğitimd
e yazılı
sınavları
n
yapılma
sına
karşıdır.
Bunun
yerine
ürüne
ve
perform
ansa
göre
değerle
ndirmen
in
yapılma
sından,
süreç
değerle
ndirmed
en
yanadır.
(Cevap
D)
4. 4. "Bu dönemdeki bireyler kendi cinsinden olan bireyler
ile oyun oynamayı tercih ederler ve kızlar erkeklere
göre daha ağır iken erkekler kızlara göre daha
hareketlidirler"
Görüşünü vurgulayan bir uzman, hangi gelişim
döneminin özelliğini belirtilmektedir?
A) Bebeklik dönemi
B) İlkçocuklukdönemi
C) İkinci çocukluk dönemi
D) Ergenlik dönemi
E) Erinlik dönemi
6. I. Bireyin kendisine tam olarak güvenmesi
II. Bireyin kendisi ili ilgili olumlu yargıları
III. Kendisi ile barışık olması
ilişkin olumlu duygular
IV. Başaracağına
geliştirmesi
aşağıdaki
Yukarıda verilen özellikler
kavramlardan hangisi ile ilgilidir?
A) Benlik B) Özgüven
C) Özsaygı D) Özbilinç
E) Kişilik
İkinci çocukluk döneminde erkek çocukları ile kız
çocukları birlikte oyun oynamaktan kaçınırlar. H9r
cins, kendi cinsinden olan bireylerle oyun oynama
eğilimi göstermektedir ve kıziar erkeklere göre
görümün olarak daha ağırdırlar ve hantaldırlar.
(Cevap C)
Yukarıda metind9 verilen bu özellikler "özgüv^n"
kavramınm temel özellikleridir. Özgüvene sahip olan
bir birey kendisiyle barışık olan V9 kendisini tüm
yönleri ile iyi tanıyan V9 buna göre hareket eden bir
bireydir.
(Cevap B)
5.
Kedinin uzanamadığı ciğere mundar demesi
Sist9m kötü olduğu için sınıfta kalıyorum Borç
yiğidin kamçısıdır. İsteyenin bir yüzü kara
verm^yenin iki yüzü
Yukarıdaki ifadeler aşağıdaki savunma
mekanizmalarından hangisine örnek olabilir?
A) Yansıtma
B) Mantığa bürüme
C) Bastırma
D) Reaksiyon formasyon
E) Yüceltme
s
:
o
>
~
UJ
I. Güven duygusunun geliştiği dönemdir.
II. Yaşanılan dış çevreye uyum
sağlama
davranışının kazanılmaya başlandığı
dönemdir.
III. Refleksif davranışlardan amaçlı
davranışlara
geçildiği gelişim dönemidir.
IV. Katı yiyeceklerin yenilmeye
başlandığı
dönemdir.
Yukarıda
verilen
döneminin
temel
editebilir?
A) Bebeklik dönemi
B) İlk çocukluk dönemi
-GELİŞİM PSİKOLOJİSİ.
IV
özellikler
özellikleri
hangi gelişim
olarak kabul
5. C) İkinci
çocukluk
dönemi
D) Ergenlik dönemi
E) Erinlik dönemi
Bireyin yapmış olduğu bir davranışa mantıkla
gerekçeler bulmaya çalışması "mantığa bürüme ya
da rasyonelleştirme" savunma mekanizması olarak
ifade edilmektedir.
(Cevap B)
Yukarıda verilen bu özellikler Bebeklik döneminin
(0-2 yaş) temel özellikleri olarak kabul edilmektedir.
Çünkü bu dönemde bireyler olgunlaşmanın da etkisi
ile katı yiyecekleri yemeyi öğrenirler ve Refleksif
davranışlardan bilinçli davranışlara doğru bir geçiş
yaşarlar.
(Cevap A)
6. -EĞİTİM BİLİMLERİ-
8. Bruner'e göre insanların benzer nitelik ve özellik
taşıyan obje ve nesnelerin sembolik karşılığını
kullandıkları biiişsel gelişim dönemi
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eylemsei dönem
B) İmgesel dönem
C) Duygusal dönem
D) Sembolik dönem
E) Sezisel dönem
10. Aşağıdakilerden hangisi
ilkelerinden birisi değildir?
A) Gelişim belli bir sıra izler
B) Gelişim bir süreçtir.
C) Gelişimi iç ve dış faktörler etkiler.
D) Gelişim bireyin döllenmeden ölüme
geçirdiği davranış değişmesidir.
E) Gelişimde bireysel ayrılıklar vardır.
Bruner'e göre insanların benzer niteiik ve özellik
taşıyan obje ve nesnelerin sembolik karşılığını
kullandıkları bilişsel gelişim dönemi "sembolik"
dönemdir. Örneğin bireyler zihinlerindeki kedi
şemasına sözel olarak "kedi" sembolünü verirler ve
bu sembolle gördüğü canlıyı ifade etmeye çalışırlar.
(Cevap D)
A-B-C-E seçeneklerinde gelişimin temel ilkeleri
verilmiş fakat D seçeneğinde gelişim psikolojisi
tanımı yapılmıştır.
(Cevap D)
9. Özdeş ikizler üzerinde yapılan araştırmada, herhangi
bir sebeple annesiz ve babasız kalmış ikiz çocuklar
farklı ailelerin yanına verildiği zaman zekaları
ölçülmekte ve birkaç yıl sonra yeni aileler yanında bu
ölçme işi tekrar edilmektedir. İkiz kardeşlerden biri
nisbeten daha fakir ve kültür seviyesi düşük bir
ailenin yanına, diğeri kültürlü ve ekonomik durumu
daha iyi olan bir ailenin yanına verilmiştir. Başlangıçta
eşit olan zeka testi sonuçlarının, birkaç yıl sonraki
ölçümterde değiştiği görülmüştür.
Yukarıdaki deneyde gelişime etki eden hangi
faktörün öneminden söz edilmektedir?
A) Soyaçekim
B) Zaman
C) Çevre
D) Olgunlaşma
E) Hazırbulunuşluk
m
"o
sc
UJ
û
'ct
İÜ
J
'm
11. Bebekte ilk önce büyük kas hareketleri,
daha sonra küçük kasların kontrolü ortaya
çıkar.
Yukarıdaki açıklama gelişim
ilkelerinden hangisinin özelliğini
yansıtmaktadır?
A) Gelişim baştan ayağadır.
B) Gelişim genelden özeledir.
C) Gelişim bedenin iç kısmından dışa
doğrudur.
D) Gelişimde bireysel ayrılıklar vardır.
E) Gelişim nöbetleşe devam eder.
Gelişimi etkileyen iki faktör vardır. Bunlar kalıtım ve
çevredir. Verilen örnekte ikizlerin kaiıtımsal açıdan
ortak özellikleri olmasına rağmen, farklı çevrelerden
etkilenmeleri onların gelişimini etkilemiştir.
(Cevap C)
gelişimin temel
kadar
7. Paragraftaki açıklamada çocuğun önce büyük beden
hareketlerini daha sonra küçük beden hareketlerini
yapabileceği belirtilmektedir. Dolayısı ile açıklama B
seçeneğindeki "gelişim genelden özeledir" ilkesine
karşılıkgelir.
Cevap (B)
8. l Cinsel farklılıkları öğrenme
II.Cinsel kimlik kazanmaya başlama
III. Cinsiyete uygun rol geliştirme
IV. Sorumluluk almayı öğrenme
V. Kişiler arası ilişkileri zenginleştirme
Yukarıdaki maddelerden hangisi 2-6 yaş (ilk
çocukluk) döneminin gelişim görevlerinden
birisidir?
A) Ivell
B) Yalnızlll
C) YalnızlV
D) YalnızV
E) III-IV-V
ÇÖZÜM:
A seçeneği 3-6 yaş döneminin gelişim
görevlerindendir. B-C-D-E seçenekleri ise 7-11 yaş
döneminin gelişim görevidir. ^
(CevapA) .«
ÜJ
§
ÎM
13. Doğumdan sonra bebeğin önce başı, daha sonra
gövdesi en sonra da bacak ve kasların kontrolü
ortaya çıkar.
Yukarıdaki ifade aşağıdaki gelişim ilkelerinden
hangisiyle açıklanır?
A) Gelişim belli bir sıra izler.
B) Gelişim bir süreçtir.
C) Gelişim nöbetleşe devam eder.
D) Gelişim genelden özeledir.
E) Gelişim baştan ayağa doğrudur.
Soruda gelişimin baştan ayağa doğru olduğunu
gösteren açıklamalar yer almaktadır. Dolayısıyla
doğru cevap E seçeneğidir.
(Cevap E)
14. Bebeklik döneminde bedensel ve motor gelişim
psikolojik ve zihinsel gelişimden daha hızlıdır.
Ergenlik döneminde psikolojik ve cinsel gelişim
ön plandadır.
Yukarıdaki açıklamalar aşağıdaki gelişim
ilkelerinden hangisiyle açıklanır?
A) Gelişimde bireysel farklılıklar vardır.
B) Gelişim nöbetleşedir.
C) Gelişim genelden özeledir.
D) Gelişim bellibirsıraizler.
E) Gelişim bir süreçtir.
Soruda bebeklik döneminde bedensel ve motor
gelişimin, ergenlikte psikolojik ve cinsel gelişimin ön
planda olduğu vurgulanmakta bu da yaşamın değişik
dönemlerinde farklı türden gelişmeler olduğunu
göstermektedir.
(Cevap B)
15. Gelişimle ilgili olarak;
Baskıcı ve aşırı koruyucu tutum
Gereğinden fazla hoşgörü ve sevecenlik
Anne ve baba arasındaki iletişim
Ailenin sosyo-ekonomik durumu
Ailenin çocuklarını yetiştirme biçimi
İklim
Kitle iletişim araçları
Yukarıdaki ifadeler çocuğun hangi alandaki
gelişimini olumlu ya da olumsuz yönde etkiler?
A) Sosyal gelişimini etkiler
B) Fiziksel gelişimini etkiler
C) Bilişsel gelişimini etkiler
D) Psikolojik gelişimini etkiler
E) Tüm gelişimini etkiler
-GELİŞİM PSİKOLOJİSİ-
9. -EĞİTİM BİLİMLERİ_____________________
17.1. Cinsel farklılıkları öğrenme
Soruda verilen ifadeler çocuğun tüm gelişim alanları
üzerinde etkili olan özelliklerdir. Bundan dolayı
cevap E seçeneğidir.
(Cevap E)
II. Cinsel kimlik kazanmaya başlama
III. Cinsiyete uygun yol geliştirme
IV. Sorumluluk almayı öğrenm^
V. Kişiler arası ilişkileri zenginleştirme
Yukarıdaki maddelerden hangileri okulöncesi - iik
çocukluk dönemi gelişim görevlerinden birisi
değildir?
A) Yalnızl
B) I I I - IV-V
C)Yalnızll
D) Ivell
E) Hepsi
Q
"o
£
C
U
J
Q
'EUî
I ve II. maddedeki özeilikleri çocuklar okulöncesi
dönemde yani 3-6 yaş arasında kazanırlar. III-IV-V.
maddeleri ise ilkokul döneminde yani 7-11
yaşlarında kazanırlar. Bundan dolayı doğru cevap
III-IV-V maddelerinin bulunduğu B seçeneğidir.
(Cevap B)
16. Bireyin içe veya dışa dönük olması, neşeli olması,
içine kapanık olması, heyecanlı bir yapıya sahip
olması gelişime etki eden hangi faktörle
açıklanabilir?
A) Çevre
B) Kalıtım
C) Sosyal çevre
D) Fizikiçevre
E) Okul çevresi
„■*■ >
18. Bir psikolog sağlıklı bebekler arasından rastgele
biri seçilerek kendisine verilecek olsa, bu
bebeğin ırkı, soyu, yatkınlıkları ve eğilimi ne
olursa olsun onu istenirse bir doktor, bir
tüccar, bir hırsız veya bir dilenci
olarakyetiştirebileceğini savunmaktadır.
Bu psikolog çocuk gelişiminde
aşağıdakilerden hangisinin önemini
vurgulamaktadır?
A) Eğitimin
D)
İhtiyaçların
Parçada anlatılan özellikler bireyin doğuştan getirdiği
özellikler (mizaç) olduğu için cevap B seçeneğidir.
(Cevap B)
Psikoloğun, kalıtımla getirilen özellikleri ne olursa
olsun, bir bebeğin doktor veya hırsız, tüccar veya
dilenci olarak yetiştirilebileceğini savunması
eğitimin önemini vurgulamaktadır.
B) Zekânın
E)
KalıtımınC)
11. -GELİŞİM PSİKOLOJİSL
19. Karla kaplı bir ortamda siyah tavşanlar, beyaz
tavşanlardan daha kolay fark edilir.
Bu durum, algı ile ilgili aşağıdaki yargılardan
hangisi için bir kanıt olabilir?
A) Ortamdaki benzer nesneler gruplanarak
algılanır.
B) Özellikleri bilinen bir nesne bizden uzaklaşsa da
gerçek boyutlarında algılanır.
C) Hareket halindeki nesneler daha kolay algılanır.
D) Neseler, zemin ile arasıdaki zıtlık arttıkça daha
kolay algılanır.
E) Bazı parçaları eksik olan nesneler bütüne
tamamlanarakalgılanır.
Beyaz ile siyah zıt renklerdir. Siyah tavşanlar,
karla kaplı zeminde zıt renklerden dolayı beyaz
tavşanlardan daha kolay algılanırlar.
(Cevap D)
o
ço
20. Psikolojide kullandığı anlamda, "büyüme" yalnızca
bedensel gelişimle ilgili iken, "olgunlaşma" çocuğun
hem zihinsel hem de bedensel gelişimi ile ilgilidir.
Buna göre, bir çocukta aşağıdaki
gelişmelerden hangisi olgunlaşma olarak
nitelenemez?
A) Konuşmaya başlaması
B) Bisiklet sürmesi
C) Resim yapması
D) Süt dişlerinin çıkması
E) Babasını başka erkeklerden ayırt etmesi
Süt dişlerinin çıkması bedensel gelişmeyle ilgilidir.
Zihinsel yönü olmadığından, olgunlaşma olarak
niteİ9n9mez.
(Cevap D)
12. -EGITIM BILIMLERI-
Yapılandırmacı öğrenme kuramı öğrenme etkinliklerinde öğrencinin aktif olarak rol aldığı bir öğrenme
kuramı olarak tanımlanabilir. Yapılandırmacılık, bir öğrenme ve anlamlandırma teorisidir. Bilginin doğasını
ve insanın öğrenmeye başladığının bir açıklamasıdır. Bireyler kendi öğrenmelerini ve algılarını karşılıklı
etkileşimler yoluyla oluşturmayı öğrenirler. Öğrendikleri bilgileri olaylarla ilişkilendirirler. Bilgi tekrar ve taklit
yerine içerikli ilişkilendirilerek elde edilmektedir. En önemli temsilcileri arasında Piaget, Vygotsky, Bruner ve
Gestalt gösterilebilir. Yapılandırmacılık :ilgi nedir, öğrenme, öğretme nedir gibi sorulara cevaplar arayan
bilginin doğasıyla ilgili bir felsefi açıklama ya da bir yaklaşım olarak görülebilir. Bu yaklaşımda öğrenme
aktiviteleri araştırmayla, problem çözmeyle ve başkalarıyla işbirliği içinde çalışma gibi aktiviteler ile
sağlanmaktadır.
YAPILANDIRMACIYAKLAŞIMIN TEMEL ÖZELLİKLERİ
En önemli temsilcileri
Vygotsky, Gestaltcilerdir.
Öğrenci öğrenmesinden sorumlu olan ve bilgiyi kendisi yapılandıran kişi konumundadır.
Bilgi kavram ve genellemeler dersin başında öğretmen tarafından verilmemektedir. Bizzat bilgi kavram
ve genellemelere öğrencinin kendisi ulaşarak bilgiyi kendisi yapılandırmaktadır.
Öğrenme öğrencinin zihinsel yapısı(modeli) üzerine kurulmaktadır.
Öğrencinin inançları, beklentileri, güdülenme düzeyi, inanç ve tutumları öğrenme üzerinde etkili
olmaktadır.
Öğrenme etkinüklerinin merkezinde bizzat öğrencinin /renGfe/bulunmaktadır. Öğrenciler sorular sorarak,
kendi fikirlerini formüle ederek, sonuçlara ulaşarak ve böylece deneyimler yaşayarak
öğrenmelerini
ÖĞRENME PSİKOLOJISİ Yapılandırmacı (Yapısalcı) Ogrenme
Q
ÜJ
Piaget, Bruner, :ş
13. gerçekleştirmektedirler.
Öğrencilere kendi deneyimlerinden ve birbirlerinin deneyimlerinden öğrenme fırsatı verilmektedir.
Öğrenme üzerinde "birincil kaynaklar" (öğrenme ortamının kendisijşlenmemiş ham veri) ikincil
kaynaklardan (dergi, kitap, araç-gereç vb.) daha önemlidir. Öğrenme birincil kaynaklar üzerinden
yapılmaktadır. Ders kitabı, dergi gibi öğretim materyalleri ikincil kaynak olarak düşünülmektedir.
Öğretim süreci ve öğretim programları bizzat öğrencinin katılımıyla ve aktifliliği ile yönlendirilmektedir.
Öğrencilerin bireysel görüşlerine, fikirlerine ve önerilerine değer verilmektedir.
Öğrenme temel kavramlar etrafında öğrenciler tarafından yapılandırılmaktadır.
Öğrenme sürecinde Gestaltcilerin de etkisi ile "tümdengelimci" bir yol takip edilmektedir.
"Öğretmek" kavramının üzerinde değil "öğrenme" ve "deneyim yaşatma" kavramlarının üzerinde
durulmaktadır.
Yapılandırmacı yaklaşımda "etkinlik merkezlf' uygulamalara yer verilmektedir.
Öğrencinin "keşif' ve "merak' duygularından öğrenme ortamında yararlanılmaktadır.
Öğrenme sürecinde öğrenci "yaşantıların" önemi üzerinde durulmaktadır.
YAPILANDIRMACI YAKLAŞIMDA ÖĞRETMENİN GÖREVLERİ
» Öğretmen, öğreten bir birey konumunda
değil "deneyim yaşatan" birey
konumundadır. Bu nedenle
yapılandırmacılıkta öğretme değil öğrenme ön planda yer almaktadır.
14. -OĞRENME PSİKOLOJİSİ.
Öğretmen öğrencilerin önbilgilerini açığa
çıkarmak zorundadır. Bu nedenle bilginin
öğrenci tarafından inşa edilmesi sürecinde
öğrenciye gerekli olacak öğrenme ortamını
ve malzemeleri hazırlamaktan sorumludur.
Öğrenicilerin fikirlerine, önerilerine ve
kişiliklerine saygı gösteren ve değer veren
birey konumundadır.
Öğretmen öğretmeyip öğrencilerine
deneyimler yaşatan bir birey olduğu için,
onların öğrenme sürecine aktif olarak
katılımını sağlamak amacıyla ilgilerini
çekmeye, yeni bakış açıları geliştirmelerine
ve önceki öğrenmeleri ile yeni öğrenmeleri
arasında olumlu bağlantılar kurmalarına
yardımcı olmalıdır.
Öğretmen öğrencilerin özerklik ve girişimcilik
duygu ve özelliklerini destekleyerek, onlarda
öğrenmeye karşı doğal bir merak
uyandırmakzorundadır.
Öğrencileri olayların nedenleri ve sonuçlarını
bulmaya teşvik etmelidir.
Öğrencilerin geleceğe yönelik tahminler p
yaparak hipotezler kurmalarına yardımcı -g
olmalıdır.
JJ
o
Öğretmen öğrencilerin bilgiyi öğrendikleri tek f?
bir kaynak değil, bilgiyi öğrenerek S
yapılandırdıkları kaynaklardan birisi ^
olmalıdır.
Öğretmen öğrencilerde öğrenmelerinde
tamamen kendilerinin sorumlu oldukları
fikrini geliştirmeli, öğrenme sorumluluğunun
öğrenciye ati olduğunu vurgulamalıdır.
Öğretmen bilginin öğrenci tarafından inşa
edilmesi, yapılandırması sürecinde rehber,
kılavuz konumunda olan bireydir.
Öğretmen öğrencinin ne öğrendiği üzerinde
değil nasıl öğrendiğinin üzerinde durmalıdır.
Öğretmen öğrencilere kendi deneyimlerinden
öğrenme fırsatlarmı veren ve öğrenme
ortamını buna göre ayarlayan birey olmalıdır.
Öğretmen öğrencilerini kendi düşüncelerini
test etmeye, kendi sorularını yanıtlamaya ve
kendi denencilerini oluşturmaya teşvik
etmelidir.
Öğretmen sınıfın kontrolünü öğrencilerine
bırakmaya istekli olmalıdır.
» Öğretmen, işbirlikçi öğrenme stratejilerini
kullanan birey konumunda olmalıdır.
» Gözlem, tartışma, işbirlikçi öğrenme gibi
yöntem ve tekniklerden yararlanmalıdır.
>> Değerlendirmeyi öğretimin bir parçası olarak
düşünmeli, bu nedenle de "sonuç" değil
"süreç değerlendirme" etkinliklerine
(portfolyo, proje, rapor vb) yer vererek,
değerlendirme sonuçlarını öğrencilerin
gelişiminde kullanmalıdır.
YAPILANDIRMACI YAKLAŞIMIN BEŞ TEMEL
İLKESİ
» Öğrencileri konuya ilgi uyandıran
problemlere yöneltmek
» Öğrenmeyi en genel kavramlarla
yapılandırmak
» Öğrencilerin bireysel görüşlerini ortaya
çıkarmak ve bu görüşlere değer vermek
>> Eğitim programının öğrencilerin görüşlerine
göre şekillendirmek, değiştirmek
» Değerlendirmeyi öğretimin sürecine dönük
olarak yapmak.
YAPILANDIRMACIYAKLAŞIMININ TEMEL
AŞAMALARI
1. Ön öğrenmelerin harek9te geçirilmesi:
Öğretmenler öğrencilerin konu ile ilgili ne
bilip bilmediklerini anlamak amacıyla
öğrencilerine doğrudan sorular
yöneltebileceği gibi beyin fırtınası gibi
tekniklerden de yararlanarak öğrencilerin ön
bilgilerini harekete geçirmelerine yardımcı
olabilir.
2. Yeni bilginin kazanılması: Bilginin
tümdengelimci bir yaklaşım ile konunun bir
bütün halinde ve bu bütünü oluşturan
parçaların birbirleri ile olan ilişkilerini temel
alarak yapılan derinlemesine yapılan
öğrenme etkinliğidir. Bu sayede öğrenciler
bütün-parça-bütün ilişkisi içerisinde ezber
öğrenmeler değil anlamlı öğrenmeler
yapmaktadırlar.
3. Bilginin anlaşılması: Öğrencinin yeni bir bilgi
dokusu ile karşı karşıya gelmesi onlarda
anlama ve kavrama süreçlerinin başlaması
anlamına gelmektedir.Yeni öğrenilen bilgi
eski öğrenilen bilgiler ile bağlantılıysa yeni
öğrenilen bilginin yapılandırılması ve böylece
15. -EĞİTİM BİLİMLERİ-
zihne şema olarak kaydedilmesi daha kolay
olmaktadır. Eğer yeni öğrenilen bilgiler eski
öğrenilenlerle bağdaşmıyorsa, ilgile değilse,
bireylerin zihinlerinde yeni düzenlemeler
yaparak yeni bir zihinsel denge kurmaları
gerekmektedir.
4. Bilgiyi Uygulama:Öğrenilen bilginin öğrenci
tarafından işlevsel hale getirildiği aşamadır.
Öğrenilen yeni bilgi yaşamının diğer
alanlarına da transfer edilebilmeli ve böylece
bilgi sadece sınıfa ve sınıf ortamına ait
olmaktan çıkarılmalıdır.
5. Bilginin farkında olma:Öğrencilere öğrenmiş
oldukları bilgilerin farkında olmalarını
sağlayacak etkinliklerin düzenlendiği
aşamadır. Bu aşamada öğrenci öğrenmiş
olduğu bilgiyi, nerede, ne şekilde ve nasıl
kullanması gerektiğinin farkında olması
gerekmektedir. Bu amaçla da öğretmenler
öğrenme süreci içerisinde drama, proje
çalışması, örnek olay incelemesi, işbirlikçi __
öğrenme yolları gibi öğrenme yöntem ve
tekniklerinden yararlanmalıdırlar.
1. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı öğretim
yaklaşımının temel ilkelerinden birisi degildir?
A) Yapısalcı öğrenme kuramından öğrenci kendi
öğrenmesinden birinci derecede sorumlu olan
kişidir ve öğrenme sürecinde aktif bir rol oynar.
B) Yapılandırmacı yaklaşımda öğretmen bilgileri ön
organize edicileri kullanarak öğrencilere kendisi
sunar ve öğrencilerin anlamlı öğrenmeyi
gerçekleştirmelerine yardımcı olur.
C) Yapılandırmacı yaklaşımda bilgi ve becerilerin
kazındırılmasından daha ziyade bireylerin
düşünmesi, anlaması, kendi öğrenmelerinden
sorumlu olması ve davranışlarını kontrol etmesi
önemlidir.
D) Yapılandırmacı yaklaşım, öğrenme sürecini
öğrenen açısından ele almakta ve öğrenenin
bilgiyi nasıl inşa ettiğinin üzerinde durmaktadır.
E) Yapılandırmacı yaklaşımda, öğrenme-öğretme
sürecinde tümdengelimci bir yaklaşım takip
edilmektedir.
YARARLANILAN KAYNAKLAR
Senemoğlu, N.(1997)
Öğretim:Kuramdan
Matbaacılık.Ankara
Yurdakul,B.(2005) "Yapılandırmacılık", (Eğitimde Yeni
Yönelimler (Editör: Özcan Demirel), PegemA yayınları,
Ankara,s.39-61.
Yurdakul, B(2004) "Eğitimde Davranışçılıkîan
Yapılandırmacılığa Geçiş için Bilgi, Gerçeklik ve
Öğrenme Olgulannın Yeniden Anlamlandmlması", Abant
İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(8),
s.109-120.
Demirel, 0.(2003), Kuramdan Uygulamaya Program
Geliştirme, Ankara:PegemA yayıncılık.
Q
UJ
A, C, D ve E seçeneklerinde verilen ifadeler
Yapılandırmacı yaklaşım ile ilgili doğru ifadelerdir.
Yapılandırmacı yaklaşımda bilgi öğrenen kişi
tarafından yapılandırılır. Öğretmenin görevi bu
süreçte öğrenciye kılavuzluk yapmaktır. Oysa
sunuş yoluyla öğretim stratejisinde öğretmen ön
organize ediciler kullanarak bilgiyi öğrencilere
tümdengelimci bir yaklaşımla aktarmakta,
öğrencilerin öğrenme malz^mesini anlamlı bir
şekilde öğrenmelerini sağlamaya çalışmaktadır.
(Cevap B)
ÇOZUMLU
K A V R A M A
C
ÜJ
Q
"Ğ
C
UJ
m
ü
Gelişim-Öğrenme
Uygulamaya,
v
e
Spo
16. 10- -OGRENME PSİKOLOJİSİ-
2. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı ögrenme
yaklaşımının temel özellikleri ile ilgili doğru bir
ifadedir?
A) Yapılandırmacı yaklaşımda öğretmen dersin
başında öğrencilere ilke, kavram ve
genellemelerin açıklamasını ve sunusunu
yapmakla sorumludur.
B) Yapılandırmacı yaklaşımda, ders kitapları ve
öğrenme ortamında kullanılan araç gereçler,
öğrenmeyi sağlayan ana kaynaklar
durumundadır.
C) Yapılandırmacı yaklaşımda sonuç
değerlendirme yapılmaktadır. Öğretmenler ne
öğrettiklerini görebilmeli amacıyla not veren ve
sonuç ölçen sınav türlerinden
yararlanmaktadırlar.
D) Yapılandırmacı yaklaşım, öğrenme sürecinde
yapılan etkinlikler açısından öğreten merkezli bir
yaklaşımdır.
E) Yapılandırmacı yaklaşımda, öğretmen öğreten
kişi değil, deneyimler yaşatın bir bireydir. Bu
nedenle öğretmenin en temel görevi,
öğrenmenin gerçekleşeceği öğrenme ortamının
hazırlanmasıdır.
Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenmeler "öğrenen"
eksenli olarak gerçekleştirilir. Öğretmenin en
temel görevi öğrenmenin "birincil kaynaklara"
yönelik olarak gerçekleşmesini sağlamaktır.
Öğretmen, bilginin öğrenci tarafından inşa
edilebilmesi için gerekli olan ortamı ve malzemeyi
hazırlamakla mükelleftir ve bu onun en temel
görevidir. Yapılandırmacı yaklaşımda yapılan
değerl^ndirme, sonuç değerlendirme değildir.
Performans değerlendirmedir ve değerlendirme
sürecine öğrencinin kendisi d9 katılmaktadır.
(Cevap E)
I.En önemli temsilcileri Piaget, Vygotsky, Gestalt ve
Bruner'dir.
II. Öğretmen, öğreten bir birey değil, deneyim
yaşatan, öğrencide merak duygusu uyandıran bir
birey konumundadır.
III. Öğrenmeler temel kavramlar etrafında öğretmenin
rehberliğinde öğrenciler tarafından
gerçekleştirilmektedir.
IV. Öğrenme-öğretmen etkinlikleri ikincil kaynaklar
yerine birincil kaynaklara dayalı olarak
gerçekleştirilmektedir.
Yukarıda verilen özellikler, aşağıda verilen hangi
öğrenme yaklaşımının temel özellikleridir?
A) Tam öğrenme
B)Gestalt öğrenme yaklaşımı
C)Yapılandırmacı öğrenmeyaklaşımı
D)Programlı öğretim
E) Bireyselleştirilmiş öğretim
Yukarıda verilen özellikler yapılandırmacı
öğrenme yaklaşımının temel özellikleri
arasındadır. Yapılandırmacı yaklaşım, öğrenci
merkezli ve bilginin öğrenci tarafından keşfedildiği
biröğrenme-öğretme sürecini kapsamaktadır.
(Cevap C)
Aşağıdaki verilen ifadelerden hangisi
yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının
aşamalarından birisi değildir?
A)Ön öğrenmelerin harekete geçirilmesi
B)Yeni bilginin kazanılması
C)Bilginin anlaşılması
D)Bilginin uygulanması
E) Bilginin notla değerlendirilmesi
Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında
değerlendirme sonuç d9ğerİ9ndirme değil, süreç
değerlendirme şeklindedir. Öğretmen gözlemleri,
öğrenci çalışmalarının toplanması, portfolyo
değerlendirme gibi temel yaklaşımlar
kullanılmaktadır.
(Cevap E)
17. -EGITIM BİLIMLERİ- 11
5. Yapılandırmacı öğrenme kuramının temel
özellikleri ile ilgili olarak aşağıda verilen
ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Öğrenme birincil kaynaklara dayalı öğrenme
materyalleri kullanılarak gerçekleştirilir.
B) Öğrenme-öğretm9 sürecinde öğrenciler etkin bir
rol oynamaktadırlar.
C) Öğrenme öğretme sürecinde bilgiyi işleyen ve
yapılandıran öğretmenin kendisidir.
D) Öğretmen, öğrencinin özgüveninin ve
sorumluluğunun gelişmesine yardımcı olur.
E) Gözlem, koieksiyon, sergi, tartışma gibi
tekniklerden yararlanılır.
Yukarıda verilen özellikler yapılandırmacı
öğrenme yaklaşımtnın temel özellikleri
arasındadır. Yapılandırmacı yaklaşım, öğrenci
merkezli ve bilginin öğrenci tarafından keşfedildiği
bir öğrenme-öğretme sürecini kapsamaktadır. Bu
nedenle de öğretmek değil öğrencinin öğrenmesi
ön plana çıkan bir özellik durumuna gelmektedir.
Öğretmen, öğrenciye öğretmez, onların bilgiye
kendilerinin öğrenmesi için onlara gerekli
deneyimleri yaşatan birey konumundadır.
(Cevap B)
Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında işleyen ve
yapılandıran öğretmen değil, bizzat öğrencinin
kendisidir. Öğretmenin temel görevi öğrencime
merak ve keşif yeteneğini uyandırmak ve
harekete geçirici eylemlerde bulunmaktır.
(Cevap C) i
6. I. Öğretmekdeğilöğrenmekesastır.
II. Öğrencideki doğal merak desteklenmektedir.
III. Öğrencinin girişimciliği V9 özerkliği
desteklenmektedir.
IV. Öğretmen öğretm^z, deneyimler yaşatır.
Yukarıda verilen özellikler, aşağıda verilen hangi
öğrenme yaklaşımının temel özellikleridir?
A) Tam öğrenme
B) Yapılandırmacı öğrenm^ yaklaşımı
C) Programlı öğretim
D) Kellerplanı
E) Bilgisayar destekîi öğretim
UJ
Q
"cc
tn
"E
UJ
'5UJ
7. "Bilişsel açıdan farklı düzeylerde öğrencilerin
bulunduğu bir sınıfa öğmtmen, öğrenme
malzemesini öğrencilerde keşif ve merak
duygusunu uyandırarak tümd9ng9İimci bir
yaklaşım ile öğrencilerin kendilerine
buldurmak, onlara bilgiyi, öğrenme deneyimi
yaşatarak keşfettirmek istemektedir."
Öğretmenin bu düşüncesi dikkate
alındığında öğrenme-öğretme sürecinde bu
öğretmenin hangi öğrenme yaklaşımını
uygulamasının daha doğru olacağı
söylenebilir?
A) Tam öğrenm^
B) Edimsel koşullanma
C) Proje temelli öğrenme
D) Yapılandırmacı öğrenme
E) Bilgisayar destekli öğretim
18. "Merak", "keşif", "tümdengelimci yaklaşım"
kelimeleri yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının
anahtar kelimeleridir. Bu yaklaşımda öğretmen
öğrencilerin merak ve keşif yetenekleri ile
girişimcilik özelliklerine öğrenme-öğretme
sürecine dâhil etmekte, bilgiyi bu özelliklerden
yararlanarak öğrencinin
kendisine
keşfettirmektedir.
(Cevap D)
19. 12- -OGRENME PSİKOLOJİSL
8. Aşagıdakilerden hangisi yapılandırmacı öğrenme
kuramını öğrenme-öğretme sürecinde uygulayan
bir öğretmenin yapacağı davranış türlerinden
birisi olamaz?
A) Öğrencideki doğal merakı desteklemek
B) Öğrencilere neden-sonuç ilişkilerini kuracak
yaşantılar kazandırmak
C) İşbirliğini geliştirici değil, bireysel öğrenmeleri
geliştirici yöntem ve tekniklerden yararlanmak
D) Öğrencide özgüveninin ve sorumluluğunun
gelişmesine yardımcı olmak
E) Öğrencilerin geleceği yönelik tahminlerde
bulunmasını ve hipotezler üretmesine yardımcı
olmak
A, B, C ve E seçeneklerinde verilen ifadeler,
yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının temei
ilkeleri ile ilgili olarak verilen doğru ifadelerdir. D
seçeneğinde verilen ifade ise yanlıştır. Çünkü
yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında
tümevarımcı bir anlayış değil Gestaltcilerin de
etkisi ile tümdengelimci bir anlayış bulunmaktadır.
(Cevap D)
A,B,D ve E seçeneklerinde verilen ifadeler,
yapılandırmacı öğrenme yaklaşımında bir
öğretmenin yapması gereken temel görevler
arasında olan özelliklerdir. C seçeneğinde verilen
ifade ise yanlış bir ifadedir. Çünkü yapılandırmacı
yaklaşımda öğretmenler işbirliğine dayalı öğretim
teknikleri kullanarak, öğrencilerin birbirlerinden de
öğrenmeleri imkân sağlamalıdırlar.
(Cevap C)
10. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi
yapılandırmacı yaklaşımda kullanılan bilgi edinme
yollardan birisi degildir?
A) Ders kitabı
B) Henüz yapılandırılmayan ham bilgi
C) Öğrenme ortamının kendisi
D) İşlenmemiş ham bilgi
E) Birbirinden öğrenme yolları
Yapılandırmacı yaklaşımda öğrenme-öğretme
faaliyetleri birincil kaynaklara bağlı olarak
yürütüldüğü için B,C, D ve E seçeneklerinde
verilen ifadeler birincil kaynak niteliğinde olan
ifadelerdir. Ders kitabı, dergi gibi araç gereçler ise
ikincil kaynak niteliğinde olan materyallerdir.
(Cevap A)
9. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı öğrenme
yaklaşımının temel ilkelerinden birisi değildir?
A) Öğrencileri konuya ilgi çekici problemlere
yöneltmek
B) Eski bilgi ile yeni bilgilerin ilişkilendirilerek
öğrenilmesini sağlamak
C)Öğrencilerin bireysel görüşlerinin ortaya
çıkmasını sağlamak ve onların görüşlerine değer
vermek
D)Öğretim programını tümevarımcı bir yaklaşımla
konu ağırlıklı olarak işlemek
E) Bilginin öğrenciler tarafından anlaşılmasını ve
uygulanmasını gerçekleştirmek
11. Bireyin öğrenme süreçlerinde pasif
olmadığını, bilgiyi etkin bir şekilde alıp,
işleyip, kendine göre yorumladığını ve buna
göre de sınıf ortamlarının öğrenci merkezli
olması gerektiğini savunan öğrenme
kuramı hangisidir?
A) Sosyal öğrenme kuramı
B) Bilgiyi işleme kuramı
C) Yapılandırmacı öğrenme kuramı
D) Davranışçı öğrenme kuramı
E) Bilişsel öğrenme kuramı
20. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 13
Yapılandırmacılara göre insan zihni boş bir levha
değildir. Birey öğrenme süreçlerinde pasif değildir.
Aksine öğrendiği ile önceki öğrendikleri arasında
bağ kurar ve öğrendiklerini bunlarla ilişkilendirerek
yeniden yorumlar. Yapılandırmacılara göre
problemi çözmek amaca ulaşmak için sadece bir
yol yoktur. Öğrenci bilgiyi olduğu gibi almakyerine
bilgiyi yapılandırmalı ve kendine göre
şekillendirmelidir.
(Cevap C)
13. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yapılandırmacı
kurama göre şekillenmiş bir öğretme öğrenme
ortamı için uygundur?
A) Öğr^tme süreçlerinin öğretmen tarafından
yönlendirilmesi
B) D^rslerde anlatım ile bir çok bilgi aktarılması
C) Öğrenciler arasında yoğun rekabetin yaşanması
D) Ders kitabının rehberliğinde bir dersin işlenmesi
E) Öğrencilerin sürece aktif katıldığı bir ortam
oluşturulması
12. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı eğitim
anlayışının öğrenme ile ilgili görüşlerini
yansıtmaktadır?
A) Öğrenme öğrenenin yaşantılarından bağımsız
olarak geJişir
B) Öğrenme organizmanın içsel deneme
yanılmaları ile gerçekleşir
C) Organizma olumlu sonuçlanan davranışlarından
öğrenir
D) Birey çevr9d9ki bireylerin davranışlarının
sonuçlarını gözleyerek öğrenir
E) Bilgi ve öğrenme bireyin d9ğer yargıları ve
yaşantıları tarafından üretilir
Yapılandırmacı kuramın hakim olduğu sınıflar
rekabetten uzak işbirliğine dayalı öğrenme
ortamlarının bulunduğu ortamlardır. Öğretme-
öğrenme süreçleri tamamen öğrenci kontrolü ve
sorumluluğuna bırakılır. Öğretmen yalnızca bir
rehberdir. Öğrencilerin çok bilgi kazanması değil
kazandıkları bilgileri kullanabilmeleri veya çok şey
üretmeleri esastır. Yapılandırmacı kuramın temeli
öğrencinin öğrenme süreçlerine aktif katılması ve
öğrenme sorumluluğunu kendi üzerine almasıdır.
(C^vap E)
Yapılandırmacı öğrenme Vygotsky ile başladığı
söylenebilir. Vygotsky'nin bu kurama kazandırdığı
en öneımli kavram bireylerin birbirleriyle
etkileşimle, işbirliği ile öğrenmesidir. B seçeneği
kavrama yoluyla öğrenme, C seçeneği edimsel
öğrenme, D seçeneği ise modelden (gözlemle)
öğrenmeyi içermektedir. Yapılandırmacı kurama
göre kişi kendisinden daha bilgili bir kişiyle iletişim
kurarak bilgisini arttırabilir. Birey edindiği yeni
bilgiyi kendine göre ön öğrenmelerinin etkisiyle
şekillendirerekyeni biryapı oluşturur. Yeni bilgiler
bireyin ön öğrenmeleri ve değer yargıları ile
yeniden yapılandırılır.
(Cevap E)
14. "Yapılandırmacı eğitimin esaslarına göre eğitim
programları öğrenci görüşlerine göre yönlendirmelidir.
Öğrencilerin bireysel görüşlerine değer vermek ve
bunları ortaya çıkarmak 9sas olmalıdır."
Buna göre eğitim programını yapılandırmacı
eğitim esaslarına göre oluşturmak isteyen bir
uzmanın program içerik tasarımı aşağıdakilerden
hangisi olmalıdır?
A) Modüler programlama yaklaşımı
B) Piramit programlama yaklaşımı
C) Konu ağı proje merkezti program yaklaşımı
D) Sarmal programlama yaklaşımı
E) Doğrusal program tasarımı
21. 14- -OĞRENME PSİKOLOJİSİ-
Proje merkezli program yaklaşımı hariç diğer
seçeneklerdeki yaklaşımlar öğretmen aktivitesine
dayanır. Konu ağı-proje merkezli program
yaklaşımında konular öğrenciye bir harita gibi
verilir ve belirli zamanlarda nerelerde olmaları
gerektiği söylenir. Bu yaklaşımda konu içeriğine
öğrenciler kendileri ya da grup olarak karar
verirler. Konular küçük projeler olarak da
belirlenebilir. Öğrenci merkezli olduğu için en
uygun yaklaşım konu ağı proje merkezli program
yaklaşımıdır.
(Cevap C)
15. "Yapılandırmacı eğitim öğrenci aktivitesine dayanır.
Öğrencilerin kendi sorularını sormaları, deney
yapmaları ve sonuca ulaşmaları için etkinlikler
düzenlenir."
Yapılandırmacı eğitim göre öğretmen aşağıdaki
öğretim yöntemlerinin hangisinden diğerlerine
göre daha az yararlanmak zorundadır?
A) Projeyöntemi
B) Düz anlatım yöntemi
C) Deney yöntemi
D) Soru yanıt yöntemi
E) Drama-rol oynama yöntemi
16. Aşağıdaki seçeneklerde verilenlerden hangisi
sunuş yoluyla öğretim ve yapılandırmacı
öğretimin ortak hedef ürünlerinden biridir?
A) Öğrenci aktivitesine dayalı öğrenme
B) Tümevarım yöntemi
C) Problem çözme becerisi kazandırma
D) Yaratıcılık becerilerinin geliştirilmesi
E) Anlamlı öğrenme
Yapılandırmacı yaklaşım öğretmenin kontrol ettiği
ve bilgiyi aktardığı öğretmen merkezli sınıfları
reddetmektedir. Geleneksel sınıflar öğretmenin
bilgileri aktarmasına dayalıdır. Öğrencilerin
muhakkak öğrenmeleri gereken sabit ve
değişmez fikirler ve düşünceler vardır.
Yapılandırmacı kuramda ezber öğrenme yerine
öğrencilerin aktif olarak katıldığı süreçlerde
edindiği bilgiyi yapılandırmaları ve anlamlı
öğrenmaleri söz konusudur. Sunuş yoluyla
öğretim stratejisinin hatırlarsak bu stratejide
öğrencilere kavram haritaları sayesinde onların
anlamlı öğrenmelerini sağlamak esastır. Ancak
sunuş yoluyla öğrenmede öğrence pasiftir bu
yönüyle asla bu iki farklı yaklaşımı
karşılaştırmamalıdır. Tek ortak noktaları
ürünlerinin anlamlı öğrenme olmasıdır.
(Cevap E)
Yapılandımnacı sınıflarda öğrenciyi merkeze alan
aktiviteler kullanılır. Bireyler kendi kendilerine
öğrenme olanağına kavuşurlar. Öğrencilere salt
bilgi kazandırma, onları bilgi hamalları haline
getirme değil öğrenciye öğrenmeyi öğretme,
problem çözme becerisi kazandırma esastır.
Proje, deney ve drama yöntemleri öğrenci
aktivitasine ve öğrencilerin üretimine olanak
sağlar. Soru yanıt yöntemi de öğrenme
süreçlerinde öğrencilerin yeni bilgiyi
anlamlandırmalarına ve içselleştirmelerine
yardımcı olmak için kullanılabilir. Düz anlatım
yöntemi ise öğrenciyi öğrenme süreçlerinde pasif
bırakır. Bu sebepten öğretmenin aktivitesine
dayalı bu yöntem kullanılmamalıdır.
(Cevap B)
17. "Yapılandırmacı kurama göre öğrenci öğrenme
süreçlerinde sorumluluk almalı ve sürece aktif
biçimde katılmalıdır."
Aşağıdakilerden hangisi öğrencinin öğrenme
sorumluluğunu alması ve aktif katılımının en
önemli sonucudur?
A) Az zamanda çok bilginin öğrenilmesi
B) Öğrencilerin ezber kabiliyetlerinin gelişmesi
C) Öğrenilen bilgilerin gerçek yaşamda
kullanılabilmesi
D) Öğretmenin daha çok çaba sarf etmesi
E) Disiplin sorunlarının daha yoğun yaşanması
22. -EGİTİM BILIMLERİ- 15
Yapılandırmacı kuramda öğrencilerin öğrenme
süreçlerine aktif olarak katılmaları öğretmeni
dinlemek veya söyleneni yapmaktan farklıdır.
Öğrencinin etkin olarak yazması, okuması, soru
sorması, deney yapması, projeler üretmesi,
örnekler vermesi, kaynaklara ulaşması vb.
demektir. Öğrencinin bu şekilde öğrenme
süreçterinde sorumluluk alması yeni edinilen
bilginin yapısallaştırılmasını ve gerçek yaşamda
kullanılmasını sağlamaktadır.
(Cevap C)
19. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı öğrenme
kuramı için sövlenemez?
A) Öğretilecek bilgiler öğrenciye soyut olarak
aktarılmalıdır
B) Öğrencinin karşısına yeni çıkan bilgiyi ön
öğrenmeleri ile ilişkilendirmesine yardım
edilmelidir
C) Öğrenciye uyarıcılar açısından zengin materyal
sunulmalıdır
D) Bireyin öğrendiği bilgiyi içselleştirmesine
yardımcı olmak için uygulamaya ağırlık
verilmelidir
E) Öğrencilerin konu ile ilgili kendi düşüncelerini
üretmelerine olanak sağlanmalıdır
18. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı kurama
göre öğrenci değerlendirilmesi için uygun bir
ifade degildir?
A) Öğrencilerin kendi gelişim süreçlerini takip.__
etmelerine imkan sağlanmalı
B) Değerlendirme tüm öğrenme-öğretme süreçleri
boyunca devam etmeli
C) Ölçme süreçlerinde test türü araçla ağırlık
vermeli
D) Öğrencilerin katıldıkları öğrenme faaliyetleri ile
ilgili dökümanlar değerlendirmede kullanılmalı
E) Öğrencilerin gelişimini yansıtan öğrenci tümel
dosyalarından yararlanılmalı
Yapılandırmacı kurama göre öğrenmede bireyin
ön bilgilerinin yanı sıra kültürel ve sosyal içerik de
önemli rol oynar. Belli bir durumda veya belli bir
zamanda doğru kabul edilen başka bir durumda
ve zamanda yanlış kabul edilebilir. Bilginin
doğruluğu kişiye, kültüre ve duruma göre
değişeceği için bilginin doğruluğundan çok
kullanıştılığı önemlidir. Yapılandırmacı kuram
bilgilerin soyut bir biçimde öğrenciye
aktarılmasını, öğrencilerin ezbere yöneltilmesini
reddeder.
(Cevap A)
Yapılandırmacı kurama göre test türü ölçmeler
öğrenciyi bilgiyi kullanmak yerine ezberlemeye
yöneltmektedir. Tüm öğrenciler için aynı öğretme
yolları planlansa da öğrenciler verilen bilgiyi kendi
bilişsei süreçleri yoluyla edinir ve kendi özel
anlamını oluşturur. Yapılandırmacı kurama göre
değerlendirme program ve öğretimden ayrı olarak
ele alınmalıdır. Öğrencilerin değerlendirilmesinde
öğrenme görevine ilişkin dökümanlar ve gözlemler
önemli yer tutar. Şu konu açıklığa
kavuşturulmalıdır. Yapılandırmacı kuram kağıt
kalem testleri kesinlikle kullanılmamalıdır demiyor
sadece bu tip ölçme araçları daha az kullanılmalı
kullanılacaksa bile başka araç ve yöntemlerle
desteklenmelidir diyor. Bu araç gereçlerde
Portfolyo, öğretmen gözlemleri, öğrenci
görüşmeleri, öğrencilerin yaptıkları projeler,
performanslarvb.dir.
(Cevap C)
20. Yapılandırmacı kurama göre öğrenme
aşamalarından 'dikkat çekmek' aşamasının temel
işlevi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öğrencilere öğrenme durumu ile ilgili gerekli
kaynak ve materyalleri tanıtmak
B) Süreç esnasında aktivitelere katılmayan
öğrencileri uyarmak
C) Öğrencilerin öğrenme görevine odaklanmalarına
yardımcı olmak
D) Öğrencilerin ön koşul öğrenme eksikliklerini
tespit etmek
E) Konu ile ilgili kaynak ve içeriği sunmak
23. 16- -ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ.
Yapılandırmacı kurama göre anlamlı öğrenmenin
olabilmesi için öğrenme aktiviteleri farklı şekillerde
düzenlenebilir. Yapılandırmacı öğrenme
faaliyetleri beş aşamada gerçekleşir. 1) dikkat
çekmek, 2) k^şfetmek, 3) Açıklamak, 4) bilgiyi
anlamlandırmak, 5) değerlendirmek. Bunları
kısaca açıklayacak olursak; dikkat çekmek
öğrencinin dikkatini öğrenilecek konu üzerine
çekmek ve öğrenme görevine odaklanmasını
sağlamak. Keşfetmek öğrencinin materyallerle ve
diğer grup üyeleriyle etkileşime girerek yaşantılar
kazanması. Açıklamak öğrencilerin soyut
yaşantılarmı iletişimsel forma dönüştürmektir yani
öğrenilen soyut bilgilerin uygulamalarla yeni
bilgilerin yansıtılmasıdır. Bilgiyi anlamlandırma
basamağı ise öğrencinin öğrendiği bilgiyi ön
öğrenmeleri ile birleştirip uygutamaya
aktarmasıdır. D^ğerlendirme ise tüm öğrenme
süreci boyunca devam ed9n ve bu sürece
rehberlik eden bir aşamadır.
(CevapC)
1. "Öğrencilerin yeni yapılandıracakları bilgiler ile ilgili
hazırbulunuşluk düzeyi sağlanır. Bu amaçla ön koşul
bilgiler tamamlanır ve güdülenme sağlanır" ifadesini
kullanan bir uzman, yapılandırmacı öğrenme
yaklaşımının hangi aşamasının öneminden
bahsetmektedir?
A) Ön öğrenmelerin harekete geçirilmesi
B) Yeni bilginin kazanılması
C) Bilginin anlaşılması
D) Bilginin uygulanması
E) Bilginin farkında olma
2. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı
öğrenme yaklaşımının temel ilkelerinden
birisi degildir?
A) İşbirliğine dayalı bir öğretim yapılır.
B) "Öğrenmek değil öğretmek esastır"
prensibine
dayanır
C) Sonuç değerlendirme değil, süreç
değerlendirme
vardır.
D)Kavrama, uygulama, analiz, sentez gibi
üst
düzey becerileri geliştirmede kullanılır.
E) Öğrenme ortamında birincil kaynaklara
daha
fazla önem verilir.
3. Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının önde
gelen temsilcileri aşağıdaki ifadelerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Bruner, Gagne, Goleman
B) Gagne, Slavin, Erickson
CEVAPLI KONlf
KAVRAMA TE5Tİ
25. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 17
4. Yapılandırmacı sınıflarda anlamlı öğrenmenin
gerçekleşebilmesi için öğrenme faaliyetleri beş
aşamalı olarak gerçekleştirilir. Aşağıdakilerden
hangisi bu aşamalardan birisi degildir?
A) Dikkat çekmek
B) Sununun yapılması
C) Keşfetmek
D) Bilgiyi anlamlandırmak
E) Değerlendirmek
BÜgîNotv]
Yapılandırmacı sınıflarda anlamlı öğrenmenin
gerçekleşebilmesi için öğrenme faaliyetleri beş
aşamalı olarak gerçekleştirilir. Bu aşamalar
şunlardır:
A-Dikkat çekmek,
B-Keşfetmek,
C-Açıklamak,
D-Bilgiyi anlamlandırmak,
E-Değerlendirmek.
Yapılandırmacı sınıflarda yapılan değerlendirme
faaliyetleri ile ilgili olarak aşağıda verilen
ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Yapılandırmacı sınıflarda öğretmenler
geleneksel kâğıt-kalem testlerini diğer ölçme
araçlarına oranla daha çok kullanmak
zorundadırlar.
B) Yapılandırılmış ya da yapılandırılmamış
gözlemler öğrenci değerlendirilmesinde
kullanılabilmektedir.
C)Proje çalışması, sunular, kısa cevaplı sorulardan
değerlendirme sürecinde yararlanılabilir.
D)Öğrenci gelişimin yansıtan portfolyo
değerlendirme etkinliğinden yararlanılabilir.
E) Değerlendirme sürecine öğrencinin kendisi de
aktif olarak katılabilmektedir.
5. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı bir sınıfta
öğretmenin yerine getirmesi gereken görevlerden
birisi değildir?
A) Açık uçlu sorular sormak ve öğrencileri sorular
üzerine düşündürmek
B) Öğrencileri kendi düşüncelerini test etmeye,
kendi sorularını yanıtlamaya teşvik etmek
C) Öğrencileri diğer bireylerin fikirlerini sorgulamaya
teşvik etmek
D) Konuları kitaba bağlı kalarak anlatmak ve
öğrencilere anlattığı konuyu tekrar yaptırmak
E) Öğrencilerin ön bilgilerini açığa çıkarmak
Yapılandırmacı yaklaşımın uygulandığı bir
sınıfta öğrenme-öğretme sürecinde
öğretmenin yapması gereken ilk
faaliyet(basamak) aşağıdakilerden
hangisidir?
A) İlke, kavram ve genellemeleri açıklama
B) Dikkat çekmek
C) Sunumyapmak
D) Araç gereç kullanmak
E) Sınıfın fiziksel imkânlarına ve oturma
düzenini
dikkate almak
6. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı
yaklaşımın uygulandığı bir sınıfın temel
özelliklerinden birisi degildir?
A) Bilgilerin gerçek yaşama transfer edebilmek
B) Değerlendirme sürecine öğrencilerin
katılması
C) Ön öğrenmelerin harekete geçirilmesi
D) Ders kitabına ve araç-gereçlere bağımlılık
E) İşbirlikçi bir öğrenme ortamı
9. "Öğrenilen bilgiler işlevsel hale getirilmelidir. Bilgi
yalnızca öğrenildiği sınıf veya ortamda kalmamalı,
benzer ve farklı problem durumlarına
uygulanabilmelidir" ifadesini kullanan bir uzman,
yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının hangi
aşamasının öneminden bahsetmektedir?
A) Ön öğrenmelerin harekete geçirilmesi
B) Yeni bilginin kazanılması
C) Bilginin anlaşılması
D) Bilginin uygulanması
E) Bilginin farkında olma
de
26. 18- -ÖĞRENME PSİKOLOJİSL
10. Yapılandırmacı ögrenme yaklaşımının genel
özellikleri ile ilgili olarak aşağıda verilen
ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Etkinlikler öğrenci merkezlidir.
B) Öğrencilerin derslerde geçen temel kavramları
anlayıp anlamadıkları dikkate alınır.
C) Öğrenme ortamında öğrenciye öğrendiğini
uygulama-deneme ve keşfetme fırsatı verilir.
D) Öğrenmeden birinci derecede sorumlu olan kişi
öğretmenin kendisidir ve öğretmen süreçte
öğrenciden daha aktif bir konumdadır.
E) Öğrencinin özerklik ve girişimcilik ruhu öğretmen
tarafından desteklenmektedir.
13. "Yapılandırmacı eğitim öğrenci aktivitesine dayanır.
Öğrenme süreçlerinin her aşamasında olduğu gibi
öğrenci değerlendirme süreçlerinde de aktif
olmalıdır."
Buna göre yapılandırmacı eğitim anlayışı için en
uygun ölçme aracı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Portfolyo
B) Kısa cevaplı testler
C) Çoktan seçmeli testler
D) Standart başarı testleri
E) Doğru yanlış testler
11. "Yapılandırmacı kurama göre birey bilgiyi aktif otarak
edinir ve yeni edindiği bilgiyi kendisi yapılandırır."
kurama göre yeni
ve yorumlamada ____,._.
arasındaki faklılığın temel nedeni aşağıdakilerden ^
hangisidir? §
14. Yapılandırmacı kurama göre öğrenme-öğretme
süreçlerinde yapılan değerlendirmenin amacı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öğrencilerin birbirleriyle karşılaştırılmak
B) Program işlerliğinin sınamak
C) Öğrenme güçlüklerinin tespit etmek
D) Öğrenme süreçlerine rehberlik etmek
E) Öğrencilere not vermek
A) Bireyin geçmiş yaşantıları
B) Öğretmenin bilgiyi aktarma biçimi
C) Davranışının sonucunda aldığı pekiştireçler
D) Öğrenme süreçlerinde kullanılan araç gereç
E) Öğrenenin model aldığı kişinin özellikleri
12. Yapısalcı yaklaşıma göre bireylerin
öğrenmelerindeki temel unsur aşagıdakilerden
hangisidir?
A) Kalıtım
B) Biyolojik süreçler
C) Denemeyanılmasüreçleri
D) Diğer organizmalarla etkileşimi
E) Davranışların pekiştirilmesi
15. Aşağıdakilerden hangisi yapılandırmacı kurama
göre şekillenmiş bir öğretme süreçlerinde
öğretmenin görevlerinden biri değildir?
A) Öğrencilerin öğrenilecek konu ile ilgili ön
bilgilerini açığa çıkarmak
B) Öğrenciler arasında işbirliği ve aktif katılımı
sağlamak
C) Öğrencilere konu ile ilgili çeşitli kaynaklar
sunmak
A) Sınıfı ve öğretme süreçlerini kontrol etmek
E) Öğrencileri sorgulamaya ve eleştirmeye teşvik
etmek
Yapılandırmacı
yapılandırmada
o
bireyler -S2
bilgiyi
27. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 19
16. Aşağıdakilerden hangisi bireysel gelişim
dosyalarının (Portfolyo) öğrenme-öğretme
süreçlerine katkılarından biri değildir?
A) Öğrencilerin ilgi alanlarının ve yeteneklerinin
anlaşılmasına yardımcı olur
B) Öğrencinin öğrenim sürecindeki gelişiminin takip
edilmesineolanaksağlar
C) Öğrencilerin sınırlı kriterlerle değerlendirilmesini
önler
D) Öğrencilerin değerlendirme süreçlerine aktif
katılımını sağlar
E) Öğrencilerin yeteneklerine göre
sınıflandırılmasını sağlar
co
17. Aşağıdaki ölçme araçlarından hangisi yapısalcı {£
öğrenme kuramına göre öğrenme süreçlerinin s
değerlendirilmesinde daha az kullanılmalıdır? "s
A) Öğrenci tümel dosyaları ±=
B) Başarı testleri Jjj
C) Öğretmen gözlemleri "^
D) Öğrenci görüşmeleri 'E
E) Projeler
18. Yapısalcı kurama göre öğrenme beş aşamada
gerçekleşir. Aşağıdakilerden hangisi bu
aşamalardan biri değildir?
A) Dikkat çekmek
B) Keşfetmek
C) Açıklamak
D) Değerlendlrmek
E) Küçük adımlarla ilerlemek
CEVAP ANAHTARI
1.A 7. A 13.A
2.B 8.B 14.D
3. C 9. D 15. D
4.B 10.D 16. E
5. D 11.A 17.B
6.D 12.D 18.E
28. 20- -OGRENME PSİKOLOJİSL
1. Aşagıdakilerden hangisi. eğitimde "yapısalcı"
(constructivist) öğrenme kuramına göre uygun
öğretmen davranışları arasında ver almaz? (2002
KPSS)
A) Öğrencilere, üzerinde düşünecekleri somut
yaşantılar kazandırma
B) Öğrencilere, onları buluşa yöneltecek sorular
sorma
C) Öğrencilere, etkinlikler sonunda ne
öğreneceklerini baştan söyleme
D) Öğrencileri, kazandıkları somut yaşantılar
üzerinde düşündürme
E) Öğrencileri, öğrendiklerini birleştirip
bütünleştirmeye yöneltme
Yapısalcı öğrenme yaklaşımı bilgiyi aktarma
esasına değil, bilginin zehinde inşası ve
oluşturulması esasına dayanan bir öğrenme
yaklaşımıdır. Bu nedenle yapısalcı öğrenme
yaklaşımında bilgi önceden yapılandırılmadığı
için, öğrencilere etkinlikler sonunda ne
öğreneceklerini söyleme doğru bir yol değildir. Bu
daha çok davranışçı öğretme yaklaşımında
geçerlidir.
(Cevap C)
Yapısalcı öğrenme kuramı öğrenciye odaklıdır ve
öğrenme kavramını öğrencinin rol aldığı etkin bir
süreç olarak ele almıştır. Yapılandırmacı kuramın
beş temel ilkesi vardır.
-Öğrencileri ilgi duydukları problemlere
yönlendirmek
-Öğrenmeyi genel kavramlarla yapılandırmak
-Öğrencinin bireysel görüşlerini dikkate almak
-Programları öğrenci görüşlerine göre
şekillendirmek
-Değerlendirme süreçlerini öğretim kapsamında
ele almak
Öğrencinin merkezde olduğu yapılandırmacı
sınıflar bireylerin kendi kendine öğrenme imkanı
bulduğu ortamlardır. Yapılandırmacı sınıflarda
öğretmenin görevi bilgi aktarmak değil öğrencinin
bilgiye ulaşması için rehberlik etmektir.
(Cevap D)
2. Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı öğrenme
yaklaşımın (constrcutivism) kullandığı eğitim
uygulamalarının temel özelliklerinden biri
değildir? (2003 KPSS)
A) Değerlendirmede düşünme biçimine ağırlık
verilmesi
B) Öğretme-öğrenme sürecinde öğrencinin etkin bir
rolünün olması
C) Sınıf içi ve dışı etkinliklerin, öğrencinin problem
çözme becerilerini geliştirmeye yönelik olması
D) Sınıfın, bilgilerin aktarıldığı bir ortam olması
E) Genellikle birincil kaynak niteliğindeki öğretme-
öğrenme materyalinin kullanılması
3. - Piaget'nin zihinsel gelişim kuramına dayalıdır.
- Öğrenenin deneyim kazanmasına ve onun bu
deneyimlerini düşünmesine dayanır.
- Öğretmenin görevi; öğretmek değil, öğrencilerin
öğrenmelerini sağlamaktır.
Yukarıdaki özellikleri barındıran öğretme-öğrenme
yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir? (2004
KPSS)
A) Çoklu zeka kuramı
B) Eleştirel düşünme
C) Yapılandırmacılık
D) Yaşam boyu öğrenme
E) Seviye grupları uygulaması
ÇIKMIŞ SORULAR
ve GÖZÜMLERÎ
29. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 21
Piaget'ye göre bilginin örgütlenmesi bilinçli bir
zakaya sahip olan organizmanın çavre ile arasındaki
etkileşimin sonucunda gerçekleşir.
Bilgi uyum sağlatıcı bir faaliyettir. Bir problemi
çözmek ya da amaca ulaşmak için birden fazla yol
olabilir. Dünyayı tanımlamak için tek bir gerçek yol
yoktur. Bu görüşleri temel alan yapılandırmacılığın
temel ilkeleri:
- Öğrencileri konuya ilgi uyandıran problemlere
yönaltmek
- Öğrenmeyi en genel kavramlarla yapılandırmak
- Öğrencilerin bireysel görüşlerini ortaya çıkarmak
ve bu görüşlere değer vermak
- Eğitim programını öğrenci görüşlerina göre
yönlendirmek
- Öğrenmalerin değerlendirilmesini
kapsamında ele alımak.
öğretim
(CavapC
)
|
Q
"E
ÜJ
UJ
"5
UJ
>
30. 22- -PROGRAM GELİŞTİRME.
Türkiye'de eğitim programlarının geliştirilmesinden sorumlu birim Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığıdır.
Doğrudan bakana bağlı, bilimsel karar alma ve danışma organıdır. Eğitim programlarını aşağıdaki
nedenlerden dolayı sürekli geliştirmek gerekmektedir:
1. Bilim ve teknolojide meydana gelen
gelişmeler
2. Konu alanında meydana gelen gelişmeler
3. Toplumun ve öğrencilerin gereksinimlerinin,
beklentilerinin, yaşam tarzlarının değişmesi
4. Öğretmenlik mesleği ile ilgili yeni gelişmeler
5. Programın ilk geliştirildiğinde gözden kaçan bazı unsurların olması
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının görevleri şunlardır:
>> Program geliştirme faaliyetlerini
gerçekleştirir. (Hangi alanlarda program geliştirme çalışmalarının yapılacağına karar vermek)
» Ülkenin başat eğitim felsefesinin programlara yansıtılmasını sağlamak
» Program geliştirme çalışmaları arasında koordinasyonu sağlamak
» Her derece ve türde okullara yönelik öğretim programlarını hazırlar.
» Hazırlanan programları kabul ya da değiştirmede karar organıdır.
» Kişi ve kuruluşlarca, incelenip tavsiyesi istenen eserler hakkında gerekli işlemleri yapar.
» Ders programı çizelgeleri, saatlerini belirler.
» Öğretmen niteliklerini belirler
>> Eğitim ve öğretime ilişkin yasa, tüzük ve
PROGRAM GEÜŞTIRME
31. yönetmeliklerin hazırlanması çalışmalarını yürütür.
» Ders veya yardımcı ders kitaplarını hazırlar, hazırlatılmasını sağlar, inceler veya satın alınması
hususunda görüş sunar ve komisyonlar kurarak inceletir ve onaylar.
>> Yüksek öğrenim dışmdaki yabancı ve yerel öğretim kurumları arasındaki denklik durumlarını
incelerve karara bağlar.
» Her seviyedeki özel okulların akredite işlevlerinde görev alabilir. Yüksek öğrenim dışındaki okulların
müfredat programlarını inceler, onaylar ve bu kurumlarda görev alacak personelin Öğretmenler
Yasası ve Milli Eğitim Yasasında belirtilen ehliyetlere sahip olup olmadıklarını inceler ve bu
konuda görüş verir.
» Kurs yeri ve dershanelerin müfredat programlarını inceler ve onaylar.
» Yabancı ülkelerde yerleşmiş vatandaşların çocukları için açılan Türk Dili ve Kültürü Okullarında
verilecek eğitim ve öğretimin plan ve programlarını hazırlar;
>> Kamuoyu gerektirecek önemli ve genel eğitim konularını Milli Eğitim Şurasının incelemesine
sunarve Şurayı düzenler.
>> Talim ve Terbiye Kurul Üyeleri denetim amacıyla olmamak koşuluyla, mevcut veya yeni eğitim ve
öğretim programlarını yerinde inceleyip deneme, değiştirme ve geliştirme amacıyla, her derecedeki
okul ve eğitim kurumlarında inceleme ve araştırma yapar, dersleri takip eder; gerektiğinde öğretmen ve
yöneticilerle eğitim ve öğrenim konularında toplantılar düzenler;
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının yapısı şekil 1 'de gösterilmektedir.
32. -EGITIM BILIMLERI- 23
TALIM VE TERBIYE KURULU BASKANLIGI
Kurul/ Başkan-Uyeler
(Kararve Koordinasyon Grubu)
lli Eğitim Bakanlığı merkez örgütü temsilcileri (Gen, Müd. Temsilcileri, TTK temsilcisi, Teftiş
kurulu temsilcisi, İlgili gen. müdürlük ve öğretmen örgütleri temsilcileri, Konu alanı temsilcileri
(konu alanı öğretmen temsilcisi, Kurum temsilcisi, işçi/işveren temsilcisi, meslek odası
temsilcisi), veli temsilcileri (okul-aile birliği, öğrenci velisi temsilcisi) ve öğrenci
IProgram Geliştirme
Grubu/Komisyonu
1. Program Geliştirme Uzmanı
2. Ölçme ve Değerlendirme Uzmanı
3. Alan Uzmanı
4. Alan öğretmeni
Program Danışma
Grubu/Komisyonu
1
.
Eğitim Felsefecisi
2. Eğitim Psikologu
3. Eğitim Sosyologu
4. Eğitim Ekonomisti
5. Eğitim Denetçisi
6
.
Eğitim Yöneticisi
7. Eğitim Teknologu
8
.
İletişim Uzmanı
9
.
Diğer üyeler
m
Jbz
tu
"5
UJ
Şekil 1. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının
Yapısı
33. 24- -PROGRAM GELİŞTİRME-
1. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığında eğitim
programı geliştirmek amacıyla oluşturulan
komisyonda, aşağıdakilerden hangisinin
bulunması zorunlu degildir?
A) Ölçme ve değerlendirme uzmanı
B) Konu alanı uzmanı
C) Program geliştirme uzmanı
D) Bakanlık temsilcisi
E) Branş öğretmeni
2. Program Geliştirme Komisyonunda Fen ve
Teknoloji dersi programı hazırlanırken
aşağıdakilerden hangisi cevaplanacak sorulardan
biri degildir?
A) Ders programının hedef kitlesi kimlerdir?
B) Programın içeriğinde hangi konular yer
alacaktır?
C) İçerik öğrencileri kurum sınavlarına hazırlamaya
yeterli mi?
D) Eğitimin içeriği öğrenci merkezli mi, toplum
merkezli mi, ders (konu) merkezli mi yoksa
başka bir faktöre göre mi belirlenecektir?
E) ÖZ9İ hedefler, uzak ve genel hedeflere uygun
mu?
4. Eğitim ekonomisi/planlaması uzmanının program
geliştirme sürecinde aşağıdakilerden hangisine
katkısının daha fazla olacağı düşünülebilir?
A) Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerini saptama
B) En az zaman V9 maliyetle ulaşılabilir hedefler
belirleme
C) Hedefe uygun konu seçme
D) Öğrenci başarısını ölçme ve değerlendirme
E) Okulun maddi kaynaklarını artırma
5. Aşağıdakilerin hangisi eğitim programlarının
sürekli geliştirilmesini gerekli kılan faktörlerden
biri değiidir?
A) Bilimsel ve teknolojik alanda meydana gelen
değişmeler
A) Konu alanında meydana gelen değişmeler
B) Toplumun ve öğrencilerin ihtiyaçlarının ve
beklentilerinin değişmesi
B) Öğretmenlik mesleği ile ilgili yeni gelişmeler
E) Öğrencilerin fiziki gelişimleri
o çn
Q
UÜ
o
«H 6.
Program Geliştirme Komisyonu kurulduktan
sonra yapılacak ilk çalışma aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Hedefleri belirleme
B) Eğitim durumları belirleme
C) İçeriği belirleme
D) Eğitim ihtiyacını belirleme
E) Belirtke tablosu yapma
3. Aşağıdakilerden hangisi uygulanmakta olan bir
ders programın geliştirilmesini zorunlu kılan
faktörlerden biri değildir?
A) Öğretmenlik mesleği ile ilgili yeni uygulamalar ve
gelişmeler
B) Ders ya da konu alanında meydana gelen
değişmeler
C) Toplumun yaşam tarzı, beklenti ve ihtiyaçlarının
değişmesi
D) Bilim ve teknolojideki yenilikler
E) Öğretmenlerin sosyo-ekonomik durumundaki
gelişmeler
7. Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme
sürecinin aşamaları doğru olarak verilmiştir?
A) Tasarlama-Deneme-Değerlendirme-Düzeltme
B) Tasarlama-Denem9- Düzeltme-Değerİ9ndirme
C) Den^me -Tasarlama- Düzeltme-Değerlendirme
D) Tasarlama- Düzeltme -Den^me- Değerlendirm9
E) Değ^rlendirme -Tasarlama-Deneme-Düzeltme
CEVAPLI
K A V H A M A
34. -EGITIM BILIMLERI- 25
8. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı'nın görevleri
arasında aşağıdakilerden hangisi sayılamaz?
A) Eğitim programları geliştirmek
B) Milli eğitim şurasını düzenlemek
C) Derslerin haftada kaç saat olacağına karar
vermek
D) Hangi alanlarda öğretmen yetiştirileceğine karar
vermek
E) Komisyonlarca hazırlanan ders programlarını
onaylamak
11. Aşağıdakilerden hangisi program karar ve
koordinasyon grubunun görevlerinden biri
degildir?
A) Hangi alanlarda program geliştirme
çalışmalarının yapılacağına karar vermek
B) Ülkenin başat eğitim felsefesinin programlara
yansıtılmasına karar vermek
C) Hazırlanan programları kabul ya da değiştirmede
karar organı olarak görev yapmak
D) Program geliştirme çalışmaları arasında
koordinasyonu sağlamak
E) Bir dersin programını hazırlamak, uygulamak ve
değerlendirmek
9. Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme
sürecine katılan eğitimciterin dikkatli bir şekilde
cevaplandırması gereken sorulardan biri değildir?
A) Hedefler öğrenci ihtiyaçlarını karşılayacak
nitelikte mi?
B) Öğrenciler, hedeflenen davranışları kazanmaiarı
için hangi yaşantıları geçirmeli, hangi eğitim
durumları kullanılmalıdır?
C) Öğrencilerin gelişim düzeyi (psikososyal-fiziksel)
nasıl kontrol edilmelidir?
D) İçerik bilimsel, güncel ve kendi içinde tutarlı mı?
E) Eğitim durumları nasıl düzenlenirse istendik
öğrenci davranışları geliştirme bakımından en
verimli olur?
'm
12. Program geliştirme sürecinde, olası
hedeflerin kesin hedeflere
dönüştürülmesinde, çeşitli eğitim bilim
disiplinlerinden faydalanılır. Aşağıdakilerden
hangisi bu eğitim bilim disiplinlerinden
biri degildir?
A) Eğitim felsefesi
B) Eğitim sosyolojisi
C) Eğitim psikolojisi
D) Eğitim teknolojisi
E) Eğitim ekonomisi
10. Program geliştirme süreci ile ilgili olarak
aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru bir ifadedir?
A) Program geliştirme durağan bir süreçtir.
B) Programın değerlendirilmesi programa nasıl
başlanacağını belirler.
C) Eğitim durumları "niçin öğretileceği?" sorusuna
cevap verir.
D) Program geliştirme çalışmaları ihtiyaç anaiizi ve
değerlendirmesi sonuçlarına dayalı olarak
başlatılmalıdır.
E) Değerlendirme sürecinde "Ne öğretilecek?"
sorusuna cevap aranır.
13. Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme
sürecinin başlıca ilkelerinden biri degildir?
A) Uygulanmakta olan programlar, araştırma
geliştirme faaliyetleri ile değerlendirilerek
geliştirilir.
B) Program geliştirme dinamik ve devamlılığı olan
bir süreçtir.
C) Program geliştirme süreci uygulanmakta olan
eğitimin kalite kontrolünü yapar.
D) Program geliştirme süreci, eğitim programının
öğelerini sistem bütünlüğü yaklaşımıyla inceler.
E) Program geliştirme sürecinde ihtiyaçlar
değerlendirme aşamasında hedeflere
dönüştürülür.
35. 26- -PROGRAM GELİŞTİRME-
14. Bir bölgede yapılan araştırmalar, bu bölge
ekonomisinde maden sektörünün ağırlık taşıdığını
göstermiştir. Bunun üzerine, bölgede yapılan eğitim
uygulamalarında maden sektörü ile ilgili hedeflere
öncelik verilmesi kararlaştırılmıştır.
Bu karar, özellikle aşağıdakilerden hangisi dikkate
alınarak verilmiştir?
A) Konu alanındaki yenilikler eğitimin hedeflerine
yansıtılmalıdır.
B) Eğitimin hedefleri belirlenirken toplumsal
çevrenin ihtiyaçları dikkate alınmalıdır.
C) Eğitimin hedefleri belirlenirken değişik yollar
izlenebilir.
D) Bireylerin eğitimden bekledikleri zamanla
değişebilir.
E) Bilim ve teknolojideki gelişmeler hedeflerin
sürekli geliştirilmesini gerektirir.
15. Program danışma grubunda yer alan eğitim
felsefesi uzmanı aşağıda yapılan çalışmaların
hangisine en fazla katkıda bulunur?
A) Hedefleri sıraya koymada
B) içeriğin öğrencinin gelişim seviyesine uygun
olmasını sağlamada
C) Ölçme ve değerlendirme yöntemlerini
belirlemede
D) Hedeflere uygun yöntem belirlemede
E) İçeriğin bilimselliğini ve güncelliğini sağlamada
1.D 6. D 11.E
2. C 7. A 12.D
3. E 8. D 13.E
4. B 9. C 14.B
5. E 10. D 15. A
36. -EĞİTİM BİÜMLERİ- 27
Ülkemizde, okullarda okutulan dersler.
öğretim programları, bu derslerde
yararlanılabilecek ders kitapları ve
yardımcı kitaplar konusunda yetkili karar
organı aşağıdakilerden hangisidir? (2001
KPSS)
A) Milii Eğitim Şurası
B) Milli Eğitim Müdürlükleri
C) Teftiş Kurulu Başkanlığı
D) Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
E) Talim Terbiye Kurulu
Ülkemizde program geliştirme
çalışmalarının tarihsel gelişimine
baktığımızda ilk önemli nokta Tevhid-i
Tedrisat Kanununun kabulüdür. Bu
kanunla tüm eğitim kurumları Milli
Eğitim Bakanlığı bünyesi altında
toplanmış ve eğitim programları üzerinde
kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Program
geliştirme çalışmaları mahalli okullar ve İl
Milli Eğitim Müdürlüklerinin destek ve
işbirliğiyle başlamış daha sonra Milli
Eğitim Bakanlığı merkez örgütünde
devam etmiştir. Şu an ülkemizde eğitim
programlarının hazırlanması, uygulanması
ve bu programların değerlendirilip
geliştirilmesinden Talim Terbiye
Kurulu sorumludur.
(Cevap E)
ÇIHMIŞ SOHULAH
ve ÇÛZÜMLEHİ
37. 28- -ÖĞRETİMJLKEVETEKNİKLERİ.
ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNCE TEKNİĞİ
Edvvard de Bono tarafından geliştirilmiş bir grup tartışma tekniğidir. ş dünyasından eğitime gelmiş bir tekniktir.
İnsanların olaylara "at gözlüğü" ile bakmasını önler. Tek tip düşünmeye karşı çıkar. Düşünce ve
önerilerin belli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kuilanılan bir yöntemdir. Şapkanın
rengine göre bütün boyutlarını görür ve ona göre görüş belirtir. Herhangi bir konuda karar alma öncesinde
etkin bir şekilde kullanılır. Herkes sırasıyla 6 şapkayı giyer. Öğrenciler giydiği şapkaya göre fikirlerini söyler.
Kötü bir durumun hep olumsuz yönlerinin olmadığının, olumlu yönlerinin de olabileceğini savunur.
Beyaz şapka (TARAFSIZ): Açık tarafsız ve tartışmasız olarak kabul edilen bilgileri temsil eder.
Kırmızı şapka (DUYGUSAL): Duygusal tepkileri, tutkuları ve sezgileri temsil eder.
Siyah şapka (KARAMSAR): Tehlikeleri kötümser tepkileri ve riskleri temsil eder.
Sarı şapka (İYİMSER): Avantajları, faydaları, iyimser düşünmeyi ve fırsatları temsil eder.
Yeşil şapka (YARATICI): Yaratıcılığı.üretkenliği ve kararın alınması durumunda başka neler
yapılabileceğini gösterir.
Mavi şapka (KARAR VEREN): Sonuçları, çözümleri ve serinkanlı bir şekilde karar almayı temsil eder.
Konu belirlenir, şapkalar takılır ve değiştirilir ve fikirler tahtaya yazılır. Ve son olarak MAVİ şapka yakılarak
konuyla ilgili karar verilir.
Yararları
» Nasıl düşünülmesi gerektiğini öğretir.
» Aynı olay karşısında farklı düşünme yaklaşımları geliştirir.
>> Tek tip düşünme önlenir.
OGRETİM ILKE VE TEKNIKLERI i Oğretim Yöntemieri
38. >> Ders ölü-durgun noktalardan kurtulur.
>> Öğrencinin yaratıcı düşünme becerisini geliştirir.
» Bir karar almadan önce konunun enine boyuna tartışılmasmı sağlar.
» En sonunda karar alma vardır. MİKROÖĞRETİM
Öğretmen yetiştirmede kullanılan bir tekniktir. Öğretmen adaylarına kişilik kazandırmak ve araştırma
yeteneklerini geliştirmek amacı güdülür. Adını derslerin kısa tutulmasından alır. Öğretmen yetiştirmede
kullanılır. Öğretme süreci kontrol altına alınır. Yansıtıcı öğretmen yetiştirilmesinde kullanılır. Her öğretmen
adayı hem öğrenci hem de öğretmen rolündedir. "Öğret yeniden öğret" çevrimi vardır. Öğretmen adayı
seçtiği konuyu planlar ve öğretir. Bu süreç kameraya kaydedilir ve sonradan izlenerek, adaya dönüt
ve düzeltme verilir. Öğretmen adayı gelen eleştiriler doğrultusunda dersini ve etkinliklerini yeniden
planlayarak yeniden öğretir. Bu uygulamadan sonrada yeniden dönüt verilir.
Kısaca bu teknik ile öğretmen adayına yapay bir ortamda hizmet öncesi deneyim kazandırılır. 4-20 kişilik
gruplarda 5-20 dakika sürelerde bir konunun öğretiminde uygulanan öğretim tekniğidir. Dersle kısa tutulur.
Öğrenci sayısının az olmasına dikkat edilmelidir.
BEYİN FIRTINASI TEKNİĞİ
Beyin fırtınası tekniği, eleştiri ve yargılama olmaksızın, bir konu üzerinde düşüncelerin yüksek sesle dile
getirilmesi esasına dayanan, yaratıcı düşünceleri ortaya çıkarmak amacıyla kullanılan bir tekniktir. Bu
teknikle, bir grup insanın belli bir konuda kısa sürede çok sayıda düşünce üretmesi beklenmektedir.
Osborn tarafından geliştirilmiştir.
Öğrencilerin yaratıcı düşünme ve problem çözme gücünü geliştirmeyi amaçlayan bir tartışma
39. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 29
tekniğidir. Bir konuya çözüm getirmek, karar vermek
ve hayal yoluyla düşünce üretmek için kullanılır.
Konuyla ilgili öğrencilere söz hakkı verilir. Öğrenciler
hayal kurarlar ve akıllarına geleni söylerler. Görüş
belirtmek istemeyen öğrencilerin beni geçiniz deme
hakkı vardır. Öğrencilerin söylediği her şey tahtaya
veya saydama not alınır. Bu süreçte görüşlerin
niteliği değil niceliği daha önemlidir. Uygulama
sırasında öğrenciierin görüşlerinin düzenlenmesi,
yargılanması ve eleştirilmesi yoktur.
Değerlendirme aşamasında ise söylenenler
sınıflandırılır, yeni ilişkiler kurulmaya çalışılır ve
değerlendirilir. Beyin fırtınası tekniğinde, problem
çözümünde kullanılan yollar şunlardır; a)
Benzerinden yararlanma, b) Fikir Bağlantıları Kurma
c) Zarardan yarar çıkarma.
Etkili Kullanım İlkeleri
» Süre belirlenmeli, herkesin katkı sağlaması
istenmelidir.
» Fikir üretme ve eleştiri aynı anda
gerçekleşmez. Eleştiri kapı dışına bırakılır.
» Fikirlerin tartışıldığı ortam güvenilir ve
serbest olmadığında bir işe yaramaz.
» Söylenenlerin niteliği değil niceliği önemlidir.
Toplantının amacı ve sorunun ne olduğu
belirtilmelidir.
Öğrenciler birbirlerini daha iyi anlarlar.
Karşılıklı anlaşılma, her öğrencinin kendisini
daha iyi anlamasını ve ifade etmesini sağlar.
Her türlü görüş not edilmelidir.
Toplantının hedefi ve problem herkes
tarafından anlaşılmış olmalıdır.
Konu öğrencinin ilgi alanına ve gelişim
dönemine uygun olmalıdır.
Üstün yetenekli bir katılımcının olması
gereklidir.
Toplantının sonunda; değerlendirme, çözüm
yollarını bulma ve ilişkiler kurma yer
almalıdır.
verme davranışları gelişir
Üst düzey hedef davranışları (analiz, sentez,
değerlendirme) kazandırmada kullanılır.
Öğrencilerin hayal kurmaları ve akıllarına
gelenleri ifade etmeleri sağlanır.
Duyguların ve fikirlerin ifadesiyle insanlar
rahatlar.
Sınırlılıkları
» Her öğrencinin katılımı aynı olmayabilir.
» Beyin fırtınasında daha önce araiarında ilişki
kurulmamış nesneler ya da düşünceler
arasında ilişki kurulması gerekir.
» Hızlı tur bazı öğrencilerin konuyu izlemelerini
güçleştirebilir.
>> Öğrencilerin bir oturumda sonuca gitmesi
beklenmemelidir.
» Her beyin fırtınası tekniği sürecinde problem
çözümlenemeyebilir.
» Psikomotor etkinliklerde uygulanması zordur.
» Analitik düşünmeye uygun değildir.
Beyin fırtınası tekniğinde Ne Olmaz?: Fikir üretme
aşamasında düzenleme ve yönlendirme yoktur.
Misafir dinleyici ve teyp bulundurulmamalıdır
(rahatça fikirlerin söylenmesi için). Serbest ve
güvenilir bir atmosfer sağlanamazsa başarıya
ulaşamaz.
Faydaları
Problem çözme ve yaratıcı düşünme becerisi
gelişir.
Sınıfta dikkat çeker, zevkli bir hava oluşturur.
Öğrencilerde ilkeleri kuilanma ve karar
40. 30- -ÖĞRETİM İLKE VE TEKNİKLERİ.
1. Bir probleme çözüm getirmek ya da bir konu
hakkında çok hızlı ve yaratıcı şekilde fikir üretmek
için aşağıdaki yöntemlerden hangisi
kullanılmalıdır?
A) Mikro öğretim
B) Altı şapkalı düşünce tekniği
C) Beyin fırtınası
D) Münazara
E) Benzetim
3. - Düşünce ve önerilerin belli bir düzen içinde
sunularak sistematikleştirilmesini sağlar
Düşüncelerin arkasında yatan duyguların
ayrıştırılmasını sağlar
Yukarıda temel özellikleri verilen problem çözme
tekniği olarak ta kullanılan yöntem
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Beyin fırtınası
B) Altı şapkalı düşünce tekniği
C) Mikro öğretim
D) Tartışma
E) Simülasyon
Beyin fırtınası bireylerin eleştirilme endişesi
olmadan fikirlerini rahatlıkla ifade ettikleri grup
tartışma tekniğidir. Beyin fırtınası değişik fikirlerin
ortaya konmasını destekler ve böylece kısa
sürede çok sayıda farklı fikir üretilir. Beyin fırtınası
yaratıcı problem çözme gücünü geliştirmeyi
amaçlayan bir tekniktir. Bir konu hakkında hayal
yoluyla çok sayıda ve yaratıcı fikirler üretmek için
kullanılır.
(Cevap C)
2. Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası
yönteminin özelliklerinden biri değildir?
A) Üretilen fikirlerin sayısından çok niteliği önemlidir
B) Rahat bir ortamda olmalı, birey fikirleri
dolayısıyla eleştirilmemelidir
C) Değişik fikirlerin ortaya konmasını destekler
D) Tartışma fikirler tamamen ortaya atıldıktan sonra
başlar
E) Yaratıcılığı destekler
Edvvard De Bono tarafından yaratıcı düşünmeyi
desteklemek için bir teknik olan altı şapkalı
düşünce tekniği düşünce ve önerilerin belli bir
düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi
için kullanılan bir tekniktir. 6 renkli şapka
düşüncelerin ayrıştırılması için kullanılan
sembollerdir. Şapkaların rengi değiştikçe rengin
simgelediği düşünceler belli bir düzen içinde o
şapkanın temsil ettiği niteliklerle aktarılır.
Beyaz şapka: Tarafsızlık ve objektiflik
Kırmızı şapka: Öfke, tutku ve duygu Siyah
şapka: Karamsarlık ve olumsuzluk Sarı
şapka: İyimserlik ve olumluluk Yeşil şapka:
Yaratıcılık ve yeni fikirler Mavi şapka:
Serinkanlılık
(Cevap B)
Beyin fırtınası yönteminde kısa sürede çok
sayıda fikir üretilir. Bu fikirlerin niteliğinden çok
sayıca fazla olması önemlidir. Beyin fırtınası
yaratıcılığı destekler. Bu yöntemin etkili kullanımı
için bireylerin fikirlerini eleştirme korkusu olmadan
rahatça söyleyebilecekleri bir ortam
hazırlanmalıdır.
(Cevap A)
4. Öğrenme-öğretme süreçlerinde beyin
fırtınası yönteminin kullanılmasının öğrenci
açısından en büyük kazanımı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öğrencilerin sosyal beceri düzeylerini
arttırır
B) Olaylara eteştirel bir bakış açısı kazandırır
C) Yaratıcı düşünme gücünü destekler
D) Az zamanda çok bilgi kazandırır
E) Öğrendiklerini uygulama imkanı ile
pekiştirmesini
sağlar
ÇOZUMLU
KAVRAMA
41. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 31
Beyin fırtınası öğrencilere yaratıcı düşünme ve
yaratıcı yoilardan problem çözme becerilerini
kazandırır. Beyin fırtınası yönteminin öğretme
süreçlerine en büyük katkısı yaratıcılığı
desteklemesidir.
(Cevap C)
6. Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası ve
altı şapkalı düşünce yöntemlerinin ortak
yönlerinden biri değildir?
A) Öğrencilerin düşünce gücünü geliştirir
B) Yaratıcılığı destekler
C) Problem çözme süreçlerinde kullanılabilir
D) Öğrencilere farklı ve geniş bakış
açıları
kazandırır
E) Psikomotor becerilerin
kazandırılmasında
kullanılır
5. Altı şapkalı düşünce tekniğinin eğitim ortamında
ders sürecinde kullanılmasının en büyük kazanımı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öğrencilerin olayları ve düşünceleri farklı bakış
açıları ile görmelerini ve değerlendirmelerini
sağlar
B) Öğrencilerin öğretilecek konu ile ilgili ön
öğrenme eksikliklerinin tespit edilmesine
yardımcı olur
C) Öğrencilerin günlük hayatta karşılaşabilecekleri
sorunlara ilişkin çözüm becerisi kazandırır
D) Öğrencilerin öğrendikleri bilgileri organize
etmelerini kolaylaştırır
E) Psikomotor beceri düzeylerini arttırır
Beyin fırtınası ve 6 düşünce şapkası yöntemleri
yaratıcılığı desteklemek amacıyla kullanılır. Bu
tekniklerin her ikisi de öğrencilerin düşünce
güçlerini geliştirir. Fakat bu yöntemler Psikomotor
becerilerin geliştirilmesi için etkili değildir.
Psikomotor beceriler için gösterip yaptırma en
etkiii öğretim yöntemidir
(Cevap E)
Altı düşünce şapkası öğrencilerin düşünce
gücünü ve yaratıcılığını geliştirmek için kullanılır.
Bu yöntemin özelliği öğrencilerin düşüncelerini
şapkaların rengine göre şekillendirmesidir. Bu
yöntem sayesinde öğrenciler duygularının,
mantığının, bilgisinin, yaratıcılığının her birisine
ayrı ayrı dikkat etmek yerine onlara tek tek yer
verme imkanı bulur. Bu yöntemin diğer bir özelliği
istendiği zaman diğer bir düşünce biçimine
geçilebilmesidir. Böylece öğrenci olaylara ve
düşüncelere bakış açısının farkına vanr ve
olayları çok boyutlu olarak görüp değerlendirebilir.
(Cevap A)
7. "Mikro öğretim öğrenene yaparak, yaşarak öğrenme
fırsatları sunma açısından üstün özellikleri olan bir
yöntemdir. Fakat öğretim süreçlerinde çok sık
kullanılamaz."
Aşağıdakilerden hangisi mikro öğretimin
kullanılamamasının temel nedenidir?
A) Psikomotor beceriler kazandırmada yetersiz
olması
B) Sınıf içi iletişimi azaltması
C) Duyuşsal hedefleri gerçekleştirmede yetersiz
olması
D) Zaman ve maddi açıdan ekonomik olmaması
E) Kullanım alanının sınırlı olması
sık
42. 32- -ÖĞRETİM İLKE VE TEKNİKLERİ.
Mikro öğretim uygulanan gruba öğrendiklerini
uygulama imkanı sunarak yaparak yaşayarak
öğrenmesine olanak verir. Fakat bu tekniğin
kullanılabilmesi için öncelikli olarak bir ekipmana
ihtiyaç vardır. Uygulama sırasında süreci
kaydetmek için video kaydedici ve bunları tekrar
izlemek için televizyon gibi materyallere ihtiyaç
vardır. Ayrıca mikro öğretim yöntemi çok zaman
alır. Bu sebeplerden dolayı öğretme-öğrenme
süreçlerinde sıkça kullanılamaz.
(Cevap D)
z o
'
o
ı
u
8. Aşağıdaki öğretim yöntemlerinden hangisi eğitim <H
fakültelerinde öğretmen adaylarına sınıf içi
hareket tarzlarının ve ders işleme aşamatarının
öğretilmesi için kullanılabilecek en etkili
yöntemdir?
A) Beyin fırtınası
B) Mikro öğretim
C) Simülasyon
D) Soruyanıt
E) Tartışma
Mikro öğretim yöntemi öğretmen adaylarına
yapay bir ortamda uygulama imkanı verir. Mikro
öğretim normal öğrenme öğretme süreçlerinin
karmaşıklığını basitleştirmeyi amaçlayan bir
laboratuar öğretim yöntemidir. Bu yöntemle
öğretmen adaylarına geniş bir deneyin imkanı
sunulur. Bu yöntemle öğretmen adayları öğretim
stratejilerini planlama ve uygulama konusunda
yeterlik kazanırlar.
(C^vap B)
9.
Aşağıdakilerden hangisi beyin fırtınası
yönteminin etkili biçimde kullanılabilmesi için
yapılması gerekenlerden biri değildir?
A) Üretilen fikirler anında değerlendirilmeii .
B) Belirli bir süre belirlenmeli
C) Çok sayıda fikir üretilmeye çalışılmalı
D) Tüm grubun katılımı sağlanmalı
E) Üzerinde çalışılacak konu net olmalı
Beyin fırtınası grubun bütün olarak bilgilerini ve
deneyimlerini ortaya koymasına yardımcı olur.
Yaratıcılığı destekler ve grubun bütününün
katılımını sağlar. Bu yöntem uygulanırken ekip
başı konuyu seçer ve belli bir süre belirier. Bu
süre içerisinde tüm grup üyeleri sırayla ve seri
biçimde konu ile ilgili fikirler üretilir. Bu aşamada
tüm grubun katılımı ve çok sayıda fikir üretmek
esastır. Fikirler söylenirken ortaya atılan fikirle ilgili
olarak hiçbir yorum ve eleştiri yapılmaz. Fikirler
sorgulanmaz ve yargılanmaz. Fikirler kayıt altına
alınır. Bütün fikirlerin ortaya atılması
tamamlandıktan sonra tartışma/açıklama
bölümüne geçilir. Fikirler üzerinde tartışılarak
fikirlerin tam olarak ne olduğu anlaşılmaya
çalışılır.
(C^vap A)
10. "Sınıfında meslekleri tanıtan V9 öğrencilerin
mesteklere karşı olumlu tutum kazanmalarını isteyen
bir öğretmen; ele alınan mesleklerin öğrenciler
tarafından olumlu yanlarının, avantajlarının ve
dezavantajlarının bulunmasını istemiştir."
Yukarıdaki öğretmenin asıl amacı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Öğrencilerin kendilerine uygun mesleği
bulmalarını sağlamak
B) Öğrencilerin mesleklere farklı açılardan
bakmalarını sağlamak
C) Öğrencilerin ders sürecine aktif katılımlarını
sağlamak
D) Öğrencilere mesleki karar süreçlerinde yardımcı
olmak
E) Sınıf içi etkileşimi güçlendirmek
43. -EGITIM BILIMLERI- 33
Öğretmen meslekleri her yönüyle
değerlendirilmesine ilişkin bir çalışma yapmıştır.
Bu bir şekilde 6 şapkalı düşünce tekniği
uygulamasıdır. Farklı bakış açılarının her biriyle
durum değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı
öğrencilere meslekler hakkında farklı bakış açıları
kazandırıp meslekleri daha ayrıntılı tanımalarına
yardımcı olmaktır.
(Cevap B)
1. Aşağıdakilerden hangisi
tekniklerinden biri değildir?
A) Beyin fırtınası
B) Eleştirel düşünme
C) Altı Şapkalı düşünme tekniği
D) Programlı öğretim
E) Altı Ayakkabılı düşünme tekniği
11. "Öğretim süreçleri öğrenciye bilgi vermekten çok
onlara geniş bir görüş açısı ve yaratıcı düşünme
becerileri kazandırmalı. Ancak yaratıcı düşünme
becerisi ile birey karşılaştığı problemlerle kolaylıkla
başa çıkabilir."
Yukarıdaki görüşler doğrultusunda öğretim g 2.
süreçlerinde kullanılabilecek en uygun öğretim .E
yöntemi aşağıdakilerden hangisidir? H
.1
A) Altı şapkalı düşünce tekniği -=j
B) Düzanlatım .1
C) Tartışma '<5
D)Soruyanıt ş
E) Gösteri yöntemi .^
'o
UJ
Öğretim süreçlerinde problem çözme becerisi
kazandırmaya yönelik bir çok teknik vardır. Fakat
bunların çoğu öğrenciye sadece farklı problemlere
uygulanabilecek çözüm yolları öğretir. Problem
çözmed9 9sas olan öğrencinin karşılaştığı
probleme özgün bir çözüm getirebilmesidir.
Seçeneklerde verilen yöntemlerden düz anlatım,
tartışma ve soru yanıt yönt9mi problem çözme
becerileri kazandırma açısından yetersizdir.
Gösteri yöntemi de daha çok Psikomotor beceriler
için kullanılır. 6 şapkalı düşünce tekniği ise
öğrencilerin yaratıcılıklarını ve düşünce güçlerini
destekleyen bir problem çözme yöntemidir. Bu
yöntem sayesinde öğrenci karşılaştığı
problemlere farklı düşünce şapkalarından ayrı ayrı
bakarak problemi tüm boyutları ile değerlendirme
imkanı bulur.
(Cevap A)
Bireylere bilgi, beceri ve değerlerin öğretilmesi
yanı sıra nasıl düşünmeleri gerektiği de
öğretilmelidir. Bireyin kendisini başkalarının
yerine koyarak düşüncelerini oluşturabilmesine
yardım eder. Yukarıdaki açıklama aşağıdaki
öğretim yöntem/tekniklerinden hangisine aittir?
A) Tartışma
B) Altı şapkalı düşünme
C) Soru-cevap
D) Gösteri
E) Beyin fırtınası
Beyin fırtınası tekniğine ilişkin aşağıdaki
önermelerden hangisi yanlıştır?
A) izleyici ya da bir konuğun tartışmayı izlemesi
sağlanmalıdır.
B) Toplantının sonunda bir değerlendirme
yapılmalıdır.
C) Toplantının süresi belirtilmelidir.
D) Olabildiğince fazla sayıda fikir söylenmesi
sağlanmalıdır.
E) Tartışma sürecinde herhangi bir kayit cihazı
kullanılmamalıdır.
CEVAPLÎ KONU
KAVRAMA TESTİ
yaratıcı düşünme
44. 34- -ÖĞRETİM İLKE VE TEKNİKLERİ.
Edvvard de Bono tarafından geliştirilmiş bir grup
tartışma tekniğidir.
iş dünyasından eğitime gelmiş bir tekniktir.
• insanların olaylara "at gözlüğü" ile bakmasına karşı
çıkar.
4. Yukarıda özellikleri verilen öğretim
yöntemi/tekniği aşağıdakilerden hangisidir.?
A) Beyin fırtınası
B) Benzetim tekniği
C) Altı Şapkalı Düşünme Tekniği
D) Kollegyum
E) Programlı öğretim
7. Öğretmenlerin belirli görevleri başarmasını
sağlamak, uygulamanın sonuçlarını dönütler
yoluyla sınanmasını kolaylaştırmak amacıyla
doğal sınıf ortamındaki güçlükleri azaltan,
olabildiğince gerçeğe uygun bir ortamda
öğretmen adayı yetiştiren öğretim yöntemi
hangidir?
A) Problem çözme
B) Mikro öğretim
C) Benzetim
D) Rol oynama
E) Birebir öğretim
5. Gürültü kirliliginin önlenmesi konusunda sınıfta bir
tartışma ortamı yaratıp, çözüm önerileri §
isteyen ve yargılama, eleştirme gibi olumsuz «
durumları sınıfta kullanmayan bir öğretmen ^
aşağıdaki öğretim tekniklerinden hangisini
kullanmış olur?
A) Beyin fırtınası
B) Mikro öğretim
C) Benzetim tekniği
D) Problem çözme yöntemi
E) Rol oynama yöntemi
Birden fazla kişinin bir araya gelerek bir konu ya da
problemle ilgili yaratıcı fikirlerini eleştirmeksizin
açıklayarak, birbirleriyle fikir alışverişinde
bulundukları, yaratıcı düşünme gücünü geliştiren bir
öğretim tekniğidir.
Yukarıda özellikleri verilen öğretim
yöntemi/tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Altı şapkalı düşünce
B) Beyin fırtınası
C) Tartışma
D) Gösteri
E) Roloynama
6. Aşağıdakilerden hangisi "Öğret yeniden öğret"
döngüsünün tekrarlandığı bir öğretim tekniğidir?
A) Beyin fırtınası
B) Mikro öğretim
C) Altı şapkalı düşünme tekniği
D) Benzetim
E) Programlı öğretim
9. Öğrencilerin yaratıcı düşünme becerisini
geliştirmek isteyen bir öğretmen aşağıdaki
yöntem/tekniklerden hangisini daha az
kullanmalıdır?
A) Beyin fırtınası
B) Roloynama
C) Problem çözme
D) Proje
E) Anlatım
o
>
45. -EĞİTİM BİLİMLERİ- 35
10. Düşünen takımların, düşünce sistemlerini değişik
renklerde toplayarak, takım düşünmesinin daha
olumlu bir şekilde oluşturulmasını ve
yönlendirilmesini öngören, bir konunun bütün
yönlerini görebilmeyi sağlayan ve sonuçta bir
karara varılan öğretim yöntem/tekniği
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Altı Şapkalı Düşünme Tekniği
B) Yaratıcı Düşünme
C) Eleştirel Düşünme
D) Beyin Fırtınası
E) Problem çözme
I. Benzerinden yararlanma
II. Programlı öğretim
III.Fikirbağlantıları kurma
IV. Zarardan yarar çıkarma
V. Gözden geçirme
13. Yukarıdakilerden hangileri beyin fırtınası
tekniğinde en çok kullanılan çözüm yollarıdır?
A) I, llvelV
B) I.IHvelV
C) III, IVveV
D) II, III ve IV
E) HJVveV
H.Öğretmen adaylarının eğitiminde, öğretmenlik
uygulaması çalışmalarının videoya kaydedilerek,
bu kayıtlara dayalı tartışmalarla mesleki gelişinin
sağlanmasını içeren yöntem/teknik
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gösterip yaptırma
B) Yansıtma
C) Problem çözme
D) Makro öğretim
E) Mikro öğretim
tn
'o
tc
LU Û
14. Aşağıdakilerden hangisi öğrencilerin yaratıcı
düşünme ve fikir üretme becerilerinin
gelişmesi için beyin fırtınası tekniğini
kullanmak isteyen bir öğretmenin göz
önünde bulundurması gereken noktalardan
biri değildir?
A) Tüm fikirlerin tahtaya yazılması
A) Mümkün olduğunca çok fikir üretilmesine
fırsat
verilmesi
B) En sonunda bir değerlendirmenin yapılması
C) Rahat bir ortam yaratmak
E) Uygun olmayan fikirleri anında düzeltmek
üi
12. Grup içinde hayal yoluyla düşünce üretmek için
kullanılan bir demokratik tekniktir. Bu teknik, belli
bir problem veya konu ile ilgili değişik görüşler
elde etmek için kullanılmaktadır. Yöntem, "bir
grup öğrenci birlikte çalıştıkları zaman, içindeki
bireylerden tek başına çalıştıklarından daha fazla
düşünceler üretirler" varsayımına dayanmaktadır.
Yukarıdan sözü edilen öğretim yöntemi
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Programlı Öğretim
B) Beyin fırtınası
C) işbirlikli öğrenme
D) Roloynama
E) Problem Çözme yöntemi
:
5 15. Aşağıdakilerden hangisi grupla öğretim
yöntem/tekniklerinden biri değildir?
A) Beyin fırtınası
B) Mikro öğretim
C) Programlı öğretim
D) Rol oynama
E) Eğitsel oyunlar
IIİIİIIİIİİIMİMIİİIIIİIİIİII
İ ISISliiİiiil1. D I 6. B 11.E I
2. B 7. B 12.B
3.A | 8. B 13.B
47. 36- -OGRETIM İLKE VE TEKNİKLERİ.
1. Amacı, kısa sürede çok sayıda fikir üretmek,
sorunlara çözüm getirmek ve yaratıcılığı
geliştirmek olan etkinlik aşağıdakilerden
hangisidir? (2001 KPSS)
A) Probİ9m çözme
B) Beyinfırtınası
C) Güdümlü tartışma
D) Gösteri (demonstrasyon)
E) Grupla öğretim
Mikro Öğretim yoğun bir öğretim yöntemi olarak
amaca uygun, çocuğun koşullarına uyan bir ders
vermeye hazırlar ve öğretim olayı sırasında
öğretmen ve öğrenciye özgü davranış türlerinin
kontrolüne hizmet eder. (Hesapçıoğlu M:, Öğretim
İlke ve Yöntemleri, S. 234). Mikro öğretim en az 4
en fazla 20 kişilik gruplarla yapılan etkinliktir.
Video kasetine kaydedilen ve 5 ile 20 dakika
arasında uygun ders anlatma, öğretim tekniklerini
kullanma konularına dikkat edilerek konu işlenir.
Daha sonra öğretmen adaylarının işledikleri
konular videodan izlenir ve eksikler ve yapılması
gerekenler konuşulur. Yani anlatılan ders ile ilgili
dönüt ve düzeltmeler yapılır.
(Cevap B)
2. Beyin fırtınası öğrenci gruplarının birlikte çalışarak
yaratıcı düşünceler ortaya çıkarmalarına imkan
veren bir yöntemdir. Bu yöntemde herhangi bir
konuda ileride daha ayrıntılı işlenecek fikirler
serbest bir ortamda ortaya konur. (M.
Hesapçıoğlu, Öğretim İlke ve Yöntemleri, s.216)
Bu yöntemde kesinlikle sınırlama yoktur fikirler
saçma, anlamsız bile olsa hemen reddedilmez.
Çalışmanın ileriki bölümünde değerlendirmeye
tabi tutulur. Bu yöntem öğrencinin çekinmeden
kendi düşüncelerini ortaya koymasını teşvik eder.
(C9vap B)
Öğretmen yetiştirmede kullanılan bir teknik,
öğretmen adaylarının sınıfta sunduğu
dersler videoya kaydedilir. Bu kayıtlar
kendileriyle birlikte gözd^n geçirilir V9 bu yolla
isteniien türden davranışların geliştirilmesine
olanak sağlanır.
Bu yöntemin adı aşağıdakilerden
hangisidir? (2002 KPSS)
A) Grupla öğretim
B) Mikro öğretim
C) îşbirliğine dayalı öğretim
D) Bireysel öğretim
E) Rol yapma (drama)
ÇIKMIŞ SORULAR
ve ÇÖZÜMLERİ
49. -EGİTİM BİLİMLERİ- 37
4. - Hizmet öncesi öğretmen eğitiminde kullanılır
Öğrenci sayısının az olması önemlidir
Dersler 5-15 dakika tutularak oluşan süre
kaydedüir, kaydedilen bölüm sınıf içinde izlenerek
tartışılır
- Öğretim becerileri gözlem ve dönütlere göre
tekrarianır. Böylec9 bu beceriler geliştirilmeye çalışılır
Yukarıda özellikleri sıralanan öğretme-öğrenme
yönteminin adı nedir? (2004 KPSS)
A) Görüşme
B) Programlı öğretim
C) Mikro eğitim
D) Bireyselleştirilmiş öğretim
E) Münazara
ÇÖZÜM:
Mikro Öğretim; Yoğun bir öğretim yöntemi olarak
amaca uygun, çocuğun koşullarına uyan bir ders
vermeye hazırlar ve öğretim olayı sırasında 'M
öğretmen ve öğrenciye özgü davranış türlerinin g
kontrolüne hizmet eder. (Hesapçıoğlu M:, Öğretim S
İlke ve Yöntemleri, S. 234). §
■ 1
Mikro öğretim öğretmen adaylarına öğretme "^
becerileri kazandırmak için kullanılan bir ;F=
yöntemdir. En az 4 en fazla 20 kişilik sınıflarda 5- 'S
15 dakika arasında işlenen dersler videoya -j|
kaydedilir. Daha sonra öğretmen adaylarının :
|=
öğretme becerileri dönüt ve düzeltmelerle >■
geliştirilmeyeçalışılır.
(C9vap C)
Bir KPSS klasiği olan mikro öğretim (2002-2004)
bu yıl da karşımıza çıktı. Geçmiş yılların
sorularına bakanların kolaylıkla yapabileceği bir
soru. Sorudaki ipucu öğretmen yetiştirilmesi.
Mikro öğretim öğretmen adaylanna öğretme
becerileri kazandırmak için kullanılan bir
yöntemdir. En az 4 en fazla 20 kişilik sınıflarda 5-
15 dakika arasında işlenen dersler videoya
kaydedilir. Daha sonra öğretmen adaylarının
öğretme becerileri dönüt ve düzeltmeierle
geliştirilmeye çalışılır. Mikro öğretim uygulamaya
dönük bir yöntemdir.
(C^vap A)
5. Öğretmen yetiştirmede kullanılan bir tekniktir.
Öğretmen eğitiminde teorik bilgilere ağırlık vermeyi
değil, kuramsal çalışmalarla uygulamalı çalışmaları
birleştirerek etkili uygulamalar yapmayı
amaçlamaktadır.
Yukarıda anlatılan öğretim yöntemi
aşagıdakilerden hangisidir? (2005 KPSS)
A) Mikro öğretim
B) Sosyal öğrenme
C) Pan9İ
D) Bilgisayar destekli öğretim
E) Programlı öğretim
50. w ■
EĞİTİM BİLİMLERİ
D E N E M E S I N A V I
Adayın
Adı:..........
Soyadı:..,......
TCKimlikNo:,
Bölüm/Sınıf:...
Bu testlehn her hakkı YEDİİKLİM EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ'ne aittir. Hangi amaçla olursa olsun,
testlerin tamamının veya bir kısmının yayınevimizin yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi,
herhangi biryolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai
sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
51.
52. 40- -EĞİTİM BİLİMLERİ-
EĞİTİM BİLİMLERİ
DİKKAT! BU BÖLÜMDE CEVAPLAYACAĞINIZTOPLAM SORU SAYISI 120'DİR.
Bu testte Gelişim Psikolojisi, Öğrenme Psikolojisi, Ölçme ve Değerlendirme,
Program Geliştirme, Öğretim Metotları ve Rehberlik konularında sorular bulunmaktadır.
Bu bölümdeki sorularla ilgili cevaplarınızı, cevap kağıdınızdaki "EĞİTİM BİLİMLERİ" bölümüne işaretleyiniz.
1. Kız ve erkek çocukların kendi anatomik
yapılarının faklılıklarını görmeye başladıkları
gelişim evresi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anal Evre
B) Genital Evre
C) FallikEvre
D) GizilEvre
E) Kimlik ve rol karmaşası
4. Bir çocuğun üst düzeyde sınıflama yapabildiği
bilişsel gelişim dönemi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Duyusal-motor evre
B) Işlem-öncesi dönem
C) Somut işlemler dönemi
D) Soyut işlemler dönemi
E) Cansız varlıklara canlılık atfettiği gelişim evresi
2. Çocukların Psikomotor hareketlerini kontrol ve
öz yeterliliği denemek istedikleri evre
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Güvene karşı güvensizlik
B) Özerkliğe karşı utanma ve şüphe
C) Çalışkanlığa karşı aşağılik duygusu
D) Girişkenliğe karşı suskunluk
E) Kimlik ve rol karmaşası
c
n
o
s
:
E
Ui
ıu
o
'E
UJ
_J
UJ
3. Hüseyin ilkokul birinci sınıfa yeni başlamıştır ve
okulda her sabah söyledikleri "AND"ı evde tekrar
etmektedir. 'Türküm doğruyum, çalışkanım;
yasam, büyüklerimi saymak, küçüklerimi
korumak..."Bu sırada halası Hüseyin'e sorar;
"Büyüklerini saymak ne demektir?" Hüseyin
odadaki dedesini, babaannesini, ağabeyini
saymaya başlar; bir, iki, üç..."
Bu durumu aşağıdaki kavramlardan hangisiyle
açıklayabiliriz?
Çocuğun bisiklete binebilmesi için
organizmanın gerekli biyolojik gelişmeyi
tamamlaması ve bisiklete binmeyi öğretici bir
modelle karşılaşmış olması gerekir. Bu durumu
açıklayan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eğitim
B) Öğrenme
C) Yaşantı
D) Olgunlaşma
E) Hazır bulunuşluk
A) Özümleme
C)
Adaptasyon
E) Ayırtetme
B) Uyumsama
D)
Düzenleme
53. -EĞİTİM BİLİMLERİ DENEME SINAVI. 41
6. Aşağıdakilerden hangisi olgunlaşma kavramını
tanımlar?
A) Bireyin çevresiyle etkileşimidir.
B) Bir süreç sonucu bireyin veya organizasyonun
fiziksel güç ve kuvvet bakımından yaşama
başarılı uyum yapabilecek düzeye gelmesidir.
C) Üst düzeyde bir beceri yapabilme özelliğini
kazanmaktır.
D) Bireyin davranışlarında meydana gelen kalıcı
değişmelerdir.
E) Organların boy, kilo ve hacim yönünden
değişmeleridir.
9. Haz ilkesine göre çalışan
aşağıdakilerden hangisidir?
A)İd
B)Ego
C) Süper Ego
D) Bilinçaltı
E) Bilinçdışı
kavram
C3
ec
UJ Q
10. Aşağıdakilerden hangisi "Geleneksel
Düzey"in genel özelliklerinden biri
degildir?
A) Ben merkezci düşünce yapısına
uygun
davranma eğilimi vardır.
B) Bireyde grubun beklentilerine uygun
davranma
eğilimi vardır.
C) Geçerli olan toplumsal kurallara uyma
eğilimi
vardır.
D) Toplumca kabul gören davranış
biçimlerini
gösterme eğilimi vardır.
E) Koşullardaki değişmeler bile gruptan
ayrı
davranış gösterme eğilimi taşımaz.
7. Piaget'e göre çocuğun ben merkezci düşünme
eğiliminde olduğu
hangisidir?
A) Duygusal-Motor dönem
B) İşlem öncesi dönem
C) Somut işlemler dönemi
D) Soyut işlemler dönemi
E) Ergenlik dönemi
UJdönem, aşağıdakilerden