Basics of Hypothesis Construction

1. Deniz İspirli
Sosyal Bilimlerde Araştırma
Yöntemleri
1

2. Sunum Akışı
• Bilimsel Araştırmada Hipotezin Yeri
• Hipotezin Tanımı
• Hipotezlerin Kaynakları
• Hipotezlerin Özellikleri
• Hipotez Türleri
• Hipotezlerde Hata Kaynakları
• Hipotezler ve Test Varsayımları
2

3. BİLİMSEL YÖNTEM
Bilimsel
Yöntem
Bilimsel
Düşünme
Yöntemi
Bilimsel
Araştırma
Yöntemi
Olaylara Dayanma
Tarafsızlık
Dogmatizmi
Reddetme
Eleştiriye açık olma
Yanılma olasılığını
kabul etme
Sorunu belirleme
Gözlem
Hipotez kurma
Hipotezi test etme
Teori ve genel
kanunlara ulaşma(Araştırmaya dayanır)
(Akla dayanır)
3

4. Bilimsel Yöntem
Eylemsel işlemler
• Gözlem
• Deney
• Ölçme
Düşünsel işlemler
• Tümevarım
• Tümdengelim
• Kavram
• Hipotez kurma
Gözlem
Teori
Test edilebilir
hipotezler
Gözleme dayalı
genellemeler
4

5. 5

6. Hipotez- Denence-Varsayım
Araştırmada, olayla ya da değişkenler
arasında var olduğu söylenen, test
edilebilen ilişki
Bir araştırma sürecinde olgular
düzeyinde doğruluğu sınanmak üzere
geliştirilmiş olan denemelik iddia
‘Henüz denenmemiş yargı’
6

7. Hipotez
Ana kütle hakkında araştırma
sonuna kadar geçici olarak doğru
olduğunu düşündüğümüz test
edilebilir yargılar veya iddalar
Gözlemlenebilir (araştırılabilir) bir
olay, olgu veya fikri mantıklı ve
bilimsel olarak açıklamaya yönelik
yapılan tahminlerdir
7

8. Hipotezler
veri toplamayı sistemleştirir, ona yön
verir
fikirlerin, kavramların sınanmasını
sağlar
kuram geliştirmeye yardım eder
8

9. Hipotezlerin Kaynakları
Sezgi Yoluyla
Kıyas Yöntemiyle
Gözlem Verilerine Bağlı Olarak
Kuramsal Bilgi ve Verilere Bağlı
Olarak
9

10. 1 - 10
Tümdengelim- Analiz
Genel önermelerden hareket ederek özel
durumlar için akıl yürüterek sonuç çıkarma

11. 1 - 11
Tümevarım-Sentez
Tek tek yapılan gözlem ve deneylerin sistemli bir
biçimde incelenmesiyle elde edilen genellemeler

12. Hipotezlerin Özellikleri
 Belli bir istatistiki analiz yöntemiyle test
edilebilir ve yanlışlanabilir olmalı
 Ölçülebilir olmalı
 Basit olmalı
 Kuramsal bilgi ve verilere, gözlem, sezgi ve
kıyas çalışmalarına dayalı olarak
hazırlanmalı
 Hipotez antiteziyle birlikte yazılmalı
12

13. Hipotez Yazım Kuralları
 Değişkenler tanımlanmalı (bileşik-
bireysel)
 Basit ve tek cümle şeklinde yazılmalı
 Anakütle-örneklem ilişkisi belirtilmeli
 Kavramsal yapıların isimlerini içermeli
13

14. Hipotez Yazım Kuralları
 ‘Anlamlı’ sözcüğünü yazmaktan
kaçınılmalı
 Sıfır hipotezi(aksi belirtilmedikçe)ifade
edilmeli
 Temel ve alt hipotezler ayrımı yapılmalı
 Tahmin içerebilir, koşullu cümle, soru
cümlesi veya önerme cümlesi olarak
kurgulanabilir 14

15. Sıfır/İstatistiksel Hipotez-
H0
 Anakütle parametresinin,
araştırmadan önce varsayılan gerçek
değeri ile tahmini değer arasında
önemli bir farklılık olmadığı,görülen
farklılığın şansa bağlı sebeplerden
ileri geldiği şeklindeki hipotez
15

16. Sıfır/İstatistiksel Hipotez-
H0
Test edilecek parametrik değeri (µ0)
ifade eder. Sıfır hipotezi, bir farklılık
yoktur anlamında, eşitlik ile formüle
edilir ve reddedilmek maksadıyla
kurulur.
16

17. Alternatif/Çürütücü
Hipotez- HA
Sıfır hipotezine karşıt üretilen,
araştırmacının amaç için kurguladığı
hipotezdir
Alternatif hipotez araştırmacının
şüphe yönünü ifade eden hipotezdir.
17

18. Hipotezlerin
Sınıflandırılması
• Kuramsal hipotezler
• İstatistiksel hipotezler
• Tek yönlü araştırma hipotezi
• Çift yönlü araştırma hipotezi
18

19. Hipotezde Hata
Tip I Hata Doğru olan bir sıfır
hipotezin reddedilmesi (α)
Tip II hata Doğru olmayan bir
sıfır hipotezin kabul edilmesi (β)
19

20. Hipotez Testleri
Parametrik Hipotez Testleri (nicel
değişkenler)
z-testi
t-testi
Parametrik Olmayan Hipotez
Testleri (nitel değişkenler)
Ki-kare testi
20

21. Hipotez Testi Süreci
Hipotezlerin ifade edilmesi
Anlamlılık düzeyinin belirlenmesi
Verilerin derlenmesi
Test istatistiğinin seçilmesi
İstatistiksel kararın verilmesi
Probleme ilişkin kararın verilmesi
21

22. Araştırma
Paradigma
değişimi
Paradigma
Paradigmaya
ilişkin sorunlar
Düşünce okulu
Düşünce okulu
Düşünce okulu
Bilimsel devrimler
22