Bases Biolóxicas da conduta

1. O Corazón da MáquinaO Corazón da Máquina
Bases Biolóxicas daBases Biolóxicas da
Conduta.Conduta.

2. IntroduciónIntrodución
 O noso cerebro posúe dúas características principais que o
diferencian dos cerebros dos demáis animais:
 Temos un cerebro máis grande
 Temos a y la habilidad para utilizar en actividades de
pensamiento de alto nivel.

5. Bases biolóxicasBases biolóxicas
NeuroanatomíaNeuroanatomía
 Sistema nervioso central:Sistema nervioso central: recibe datos externos que analiza e
procesa para dar unha resposta axeitada
 Encéfalo:Encéfalo: situado por riba da médula espinal e contido no
cranio
 Prosencéfalo: formado polo cerebro, o tálamo, o
hipotálamo e os ganglios basais
 Mesenéfalo: extensión do talo
 Meténcéfalo: conformado polo cerebelo, a Ponte de
Variolo e o bulbo raquídeo.
 Médula espinal: percorre a columna vertebral
 Sistema nervioso perifericoSistema nervioso periferico:: conduce as mensaxes aos órganos e
músculos
 Sistema nervoso somático: conduce as mensaxes aos
músculos. Especializado en movementos voluntarios
 Sistema nervoso autónomo:Sistema nervoso autónomo: transmite as mensaxes aos
órganos internos. Especialízase nos movementos involuntarios
(movemento do corazón, respiración…)
 Sistema Simpático: encárgase da activación do
organismo
 Sistema Parasimpático: restaura os sistemas normais e
relaxa o organismo.

6. NeuroanatomíaNeuroanatomía
 O cerebro divídese en:O cerebro divídese en:
 EncéfaloEncéfalo
 Formado por 2 hemisferios prácticamente simétricos,Formado por 2 hemisferios prácticamente simétricos,
conectados entre sí por de fibras: cuerpo caioso. Cadaconectados entre sí por de fibras: cuerpo caioso. Cada
hemisferio consta de 4 lóbuloshemisferio consta de 4 lóbulos
 EstructurasEstructuras
 Córtex: funcións racionais e sensoriais superioresCórtex: funcións racionais e sensoriais superiores
 Sistema límbico:Sistema límbico:
 Ganglios basaisGanglios basais
 Regula las funciones superiores (percepción, lenguaje,Regula las funciones superiores (percepción, lenguaje,
cognición, movimientos voluntarios, emociones)cognición, movimientos voluntarios, emociones)
 Tronco del encéfalo:Tronco del encéfalo:
httphttp://://www.psicoactiva.com/atlas/cerebro.htmwww.psicoactiva.com/atlas/cerebro.htm

7. LóbuloLóbulo
FrontalFrontal
FunciónsFuncións
IntelectuaisIntelectuais
SuperioresSuperiores
ÁreaÁrea
MotoraMotora
PrimariaPrimaria
AreaArea
PremotoraPremotora
ÁreaÁrea
Motora daMotora da
FalaFala
pernaperna
tóraxtórax
brazobrazo
manomano
caracara
lingualingua
LóbuloLóbulo
ParietalParietalÁreaÁrea
SensitivaSensitiva
PrimariaPrimaria
Área deÁrea de
AsociaciónAsociación
SensitivaSensitiva
LóbuloLóbulo
OccipitalOccipital
ÁreaÁrea
VisualVisual
PrimariaPrimaria
Área deÁrea de
AsociaciónAsociación
VisualVisual
LóbuloLóbulo
TemporalTemporal
MemoriaMemoria
ÁreaÁrea
AuditivaAuditiva
PrimariaPrimaria
ComprensiónComprensión
e formacióne formación
del lenguajedel lenguaje

9.  Lóbulo Frontal: Movementos
voluntarios e linguaxe verbal e escrito.
 Lóbulo Parietal: recepción sensitiva de
dor, tacto, temperatura, distancias,
tamaños e formas.
 Lóbulo Temporal: Centro auditivo dos
sons e da comprensión da linguaxe
falado.
 Lóbulo Occipital: Centro visual e da
comprensión escrita e a comprensión
icónica.

10. PLASTICIDADE CEREBRAL PERIODICIDADE CEREBRAL
 Chamase asi aos períodos nos que o cerebroChamase asi aos períodos nos que o cerebro
esta “particularmente sensible aos cambiosesta “particularmente sensible aos cambios
estructurais” e que lle permiten certo tipoestructurais” e que lle permiten certo tipo
de aprendizax ocurra con mais eficacia.de aprendizax ocurra con mais eficacia.
 É a característica do cerebro que permiteÉ a característica do cerebro que permite
rexenerar funcións perdidas por lesións ourexenerar funcións perdidas por lesións ou
enfermidades, usando outras partes doenfermidades, usando outras partes do
tecido nervioso para sustituilas.tecido nervioso para sustituilas.

11. O SISTEMA LÍMBICO
Comprende:
Tálamo: estación repetidora de
información que reenvía información
ao cortex
Hipocampo – funcións relacionadas
coa memora e a aprendizaxe.
Amígdala- regula as emocións
mediante descargas de
neurotransmisores.
Hipotálamo – regula, a inxesta de
alimentos, auga, regula a temperatura
corporal, o ciclo de soño e mantén a
regulación do sistema endocrino.
Hipófisis: regulación das hormonas
Forníx: participa na unión dos
elementos do sistema límbico do
hemisferio dereito e esquerdo, é dicir
cruza a información.

13. O CEREBRO RÉPTILO CEREBRO RÉPTIL
 É a zona mais antigua. Desenvolveuse hai 500 millóns
de anos
 Sustenta unha parte da mente subconsciente, onde se
graban os traumas psicolóxicos que determinan medos
e fobias primitivos. Pode desencadenar a agresividade.
 Organiza as funcións que teñen que ver coas accións:
 as rutinas,
 os hábitos,
 condicionamento,
 rituais
 imitacións
 seguridade

14.  Esta parte do cerebro está formada por:
 Ganglios basais: aprendizaxe motor e condicionado
 Talo cerebral: controla e regula os procesos sensoriais do corpo. Un
fallo pode producir desde vértigo a parálisis ou apnea….
 Sistema reticular: se encarga de los ciclos circadianos de
sueño/vigilia, modulación del dolor ou control dos latidos cardíacos.

16. Outras estruturas importantesOutras estruturas importantes
 as celulas gliais: dan soporte á estrutura do cerebro, cuidan das
neuronas para que poidan traballar a capacidad.
Funcións:
 Soporte mecánico ás neuronas
 Produción de mielina
 Captación, rápida e, xa que logo, inactivación de
neurotransmisores químicos liberados polas neuronas.
 Formación de tecido despois das lesións cerebrais
 Eliminación de residuos despois da morte celular
 Constitución dun sistema de fibras entre o sangue e as
neuronas

17. NEURONAS As neuronas son células individuais do sistema nervioso que reciben, integran e
transmiten información. Son as que trasportan as mensaxes entre as diferentes
partes do corpo.

18. CÓMO FUNCIONAN AS NEURONAS?
 Hodgkin y Huxley (1952) descubriron que o
impulso nervioso é unha reacción
electroquímica moi complexa.
 Tanto no interior como no exterior da
neurona existen líquidos que conteñen átomos
e moléculas con carga eléctrica: os ións.
 Os ións de sodio (Na⁺) potasio (K ) e cloruro⁺
(Cl ) entran e saen da membrana celular pero⁻
non coa mesma velocidade. a diferencia de
velocidad produce unha concentración un
pouco maior de ions no interior da célula que
teñen carga negativa.
 O potencial de repousopotencial de repouso dunha neurona é a súa
carga negativa estable cando a célula está
inactiva.
 Cuando se estimula, as canles da membraba
abrénse permitindo que os ions sodio penetre
rapidamente e a carga da neurona é menos
negativa, xerando un potencial de acciónpotencial de acción que
se despraza polo axón.
 Cando o potencial de acción descarga,
pechanse os canles da membrana celular de
novo.
 O impulso nervioso abre as vesículas sinápticas liberando
neurotransmisores que serán captadas pola neurona
contigua. A este proceso se lle denomina SINAPSESINAPSE..

19.  Para facilitar a transmisión sináptica
algúns tipos de célula gliais producen
unha sustancia grasa: a mielina.a mielina.
 A mielina serve para selar o axón e
previr a perda da mensaxe; este
proceso denominase mielinización.mielinización.
 As neuronas nunca se tocan. Están separadas pola fenda sináptica.fenda sináptica.
As sinais deben atravesar esta fenda microscopica para que as
neuronas se comuniquen. Isto se produce a través dos
neurotransmisores. Ao combinarse un neurotransmisor e unha
molécula receptora, a membrana da nova neurona reacciona
producindo un cambio de voltaxe no sitio de recepción.
 A mensaxe pode ser excitatoria ou inhibidora. O potencial
postsináptico excitatorio é un cambio de voltaxe positivo que
aumenta a probabilidade de que a neurona postsináptica descargue
potenciais de acción. O potencial postsináptico inhibidor é un
cambio de voltaxe negativo que reduce a probabilidade de que la
neurona postsináptica descargue potenciais de acción.

20. NeuroquímicaNeuroquímica
 NeurotransmisoresNeurotransmisores
 Sustancias químicas, liberadas por las neuronas al
espacio sináptico para transmitir la información
de una neurona a otra.
 Principales neurotransmisores:
 Acetilcolina
 Dopamina
 Noradrenalina
 Serotonina
 Glicina
 Glutamato
Bases biolóxicasBases biolóxicas

21. AcetilcolinaAcetilcolina (ACh)(ACh)
 Activa as neuronas motoras
que controlan a
muesculatura. Tamén
participa na etapa do sono
REM.
 Intervén no control da
atención, a excitación, a
memoria e a aprendizaxe.
 Activa o sistema nervioso
parasimpático.
 La nicotina estimula algúns
dos seus receptores.
Dopamina (DA)Dopamina (DA)
 Participa no control do
movemento voluntario, nas
emocións pracenteiras, a
atención e toma de decisións.
 A reducción da dopamina
relacionáse coa enfermidade
de Parkinson.
 A hiperactividade nas
sinapses de dopamina ten
relación coa esquizofrenia.
 A actividade das sinapses de
dopamina aumenta coa
cocaína e as anfetaminas.

22. Noradrenalina (NE)Noradrenalina (NE)
 Contribúe a modular o estado
de animo e a excitación.
Serve para alertar ao sistema
nervioso simpático.
 Os cambios en Noradrenalina
producen efectos no ritmo
cardiaco, presión sanguíneas e
na actividade gastrointestinal.
 A actividade das sinapses de
noradrenalina crece coa
cocaína e as anfetaminas.
SerotoninaSerotonina
 Intervén na regulación do soño e a
vixilia, na alimentación e na agresión.
 Niveis anormais poden favorecer a
depresión; o trastorno obsesivo-
compulsivo, a impulsividade e a
violencia.
 Niveis baixos producen baixa
autoestima, sentirse inconforme e ter
dificultade nas relacións.Prozac e
outros antidepresivos afectan aos
circuitos de serotonina.

23. VER QUE OCORRE DENTRO DO CEREBRO Para describir a estrutura do cerebro podemos examinar e diseccionar
cerebros de persoas ou animais mortos, pero para analizar función precisamos
un cerebro en funcionamento.
 Métodos:
 Indirectos:
 Das lesiónsDas lesións:: polas funcións danadas despois dunha lesión nun área
 Do marcado de conexiónsDo marcado de conexións:: marcando cun contraste as vias nerviosas para identificar lesións
 HistolóxicoHistolóxico: analizando mostras de tecidos para relacionar con lesións e condutas
 XenéticoXenético:: Estudio de xemelgos homocigoticos e a súa conduta
 DirectosDirectos
 ElectroencefalogramaElectroencefalograma:: Estudio da actividade eléctrica do cerebro
 Potenciais evocados:Potenciais evocados: rexistrar ondas evocadas por un estímulo
 Resonancia magnetica:Resonancia magnetica: utiliza un campo magnético e ondas de radio para obter imáxes detalladas
do cerebro y el tronco encefálico.
 TACTAC: por medio da computadora se combinan diferentes lecturas de raios X para crear unha imaxe
nítida do cerebro..
 PETPET:: combinación do TAC coa introducción de sustancias radiactivas que permite captar o
funcionamento do cerebro en tempo real
 EMTEMT:: Estimulación magnética transcraneal (EMT), que, mediante a interacción con diferentes
estímulos (lúminicos, eléctricos ou neuroquímicos) permiten gravar a actividade do cerebro en
acción.
Ver vídeoVer vídeo:: https://https://www.youtube.com/watch?v=wAQH4gzEAjUwww.youtube.com/watch?v=wAQH4gzEAjU
https://https://www.youtube.com/watch?v=kFQAIha9XM4www.youtube.com/watch?v=kFQAIha9XM4
https://https://www.youtube.com/watch?v=1H1mpLpr1xkwww.youtube.com/watch?v=1H1mpLpr1xk

25.  No século IV a.C, Hipócrates xa afirmara que o l
cerebro estaba ligado coa sensación e que nel se
producía a intelixencia, cousa que tamén afirmará xa
Platón.
 Pero o cerebro non é o único responsable do
pensamento, senón que o corpo tamén ten un papel
que aínda estamos comezando a comprender.
Sistema Nervioso central e períferico colaboran na
expresión da conduta humana e o sistema endocrino
modula a conduta e o desenvolvemento dun ser a
través das hormonas.
CORPO E MENTE

26.  Sistema endocrino:Sistema endocrino:
mecanismo químico de
comunicación do
organismo. Formado
por:
 Glándulas endocrinas:Glándulas endocrinas:
producen substancias
químicas que se liberan
no sangue (hormonas)
 Glándulas exocrinas:Glándulas exocrinas:
producen sustancias
químicas na superfice
do corpo
 Dirixido polo
hipotálamohipotálamo,, e a
hipófise: que libera
hormonas que
estimulan a actividade
doutras glándulas
endócrinas.
O sistema endocrino: outra forma deO sistema endocrino: outra forma de
comunicación mente-corpocomunicación mente-corpo

27. As HORMONASAs HORMONAS
 Hormonas: substancias químicas
liberadas polas glándulas
endocrinas.
 Funcionan como os
neurotransmisores do
sitema nervioso.
 Almacenánse nas glándulas
para ser liberadas máis tarde
como mensaxeiros
químicos.
 Difúnde a través da
corrente sangúinea e únense
a receptores especiais das
células.
 Suprarrenales – Actividad del
corazón y presión arterial.
 Tiroides – Actividad Metabólica
 Paratiroides- Regula los niveles
sanguíneos de calcio y fosforo.
 Ovarios- Producen óvulos,
estrógeno y progesterona.
 Testículos – producen
espermatozoides.
 Páncreas- secreta insulina
 Glándula Pineal- Regula el desarrollo
de los órganos sexuales.
 Timo – Contribuye a la maduración
de los linfocitos.

28. Herencia e conducta: ¿está todo nos xenes?Herencia e conducta: ¿está todo nos xenes?
 A xenetica condutualA xenetica condutual,, é un campo interdisciplinar que investiga a influencia dos
factores xenéticos na conduta.
 A conduta é un fenotipofenotipo determinado por un xenotipoxenotipo que a produce,
dependendo de como sexa a interacción deses xenes co ambiente, e iso complica
moito os estudos desta índole.
 A modulación da conduta debe ter en conta configuración cormosómica, pero
tamén a análise dos fragmentos de ADN herdados (xenes) e as súas mutacións
 A transmisión xenética é un
proceso que depende da
probabilidade
 Un par dos 23 cromosomas dun
proxenitor pode dar lugar a mais
de 8 millóns de posibles
combinacións.
 Os xemelgos idénticos constitúen
unha excepción que permite a
investigación sobre a relación
entre herdanza e aprendizaxe..

29. A complexidade da determinación xenéticaA complexidade da determinación xenética
 Os xenes operan por parellas (cada un provinte dun proxenitor. No estado
heterocigótico os xenes son diferentes.
 Existen xenes dominantes que se expresan cando os xenes acoplados non son
iguais, e recesivos que non se expresan cando os xenes acoplados son
diferentes.
 Un neno ten o 50% de probabilidades de heredar un xen especifico, en
determinado par, de cada progenitor.
 O escenario máis sinxelo é aquel no que un xene rexe unha sóa característica
((riscos monexéneticosmonexéneticos),), porén a maior parte das características humanas son
polixénicaspolixénicas (determinadas por mais dun par de xenes)

30. SINDROMES E CONDUTASINDROMES E CONDUTA
 Algúns defectos xenéticos asociados a un só xene poden levar
aparellados modificacións no comportamento de carácter
cuantitativo, como a intelixencia. Nese caso falamos dun
“síndrome” (Fenilcetonuria e o síndrome de X fráxil, Down ou
Klinefelter, levan aparellado discapacidade psíquica moderada e
variacións na conduta).

31. Os estudios sobre a intelixenciaOs estudios sobre a intelixencia
 algúns estudos con xemelgos idénticos apuntan a
unha herdabilidade do CI arredor do 50%, deixando
ao ambiente o outro 50%.
 Na creatividade a influenza do ambiente semella ser
moito maior e a herdabilidade estímase arredor do
25%.
 As diferenzas entre individuos en canto a respostas
emocionais, sociabilidade ou actividade, factores que
interveñen na personalidade presentan taxas
diferentes de influenza xenética:
 a herdanza de respostas emocionais, á imaxinación ou as
condutas agresivas, presentan tasas altas de herdabilidade.
 a capacidade de traballo ou empatía presentan unha maior
influencia ambiental.
Ver vídeo:
https://www.youtube.com/watch?v=6_HcO2VyBU0https://www.youtube.com/watch?v=6_HcO2VyBU0

32. Videos complementariosVideos complementarios O corpo HumanoO corpo Humano
http://www.youtube.com/user/Cnidus01http://www.youtube.com/user/Cnidus01
 O Cerebro Humano e a súa Evolución (1 de 5)
http://www.youtube.com/watch?http://www.youtube.com/watch?
v=6w9Z1VDNUgo&feature=PlayList&p=B238v=6w9Z1VDNUgo&feature=PlayList&p=B238
771F5860EFCF&index=0771F5860EFCF&index=0
 O Cerebro Humano e a súa Evolución(2 de 5)
http://www.youtube.com/watch?http://www.youtube.com/watch?
v=iNYLpu3upUw&feature=PlayList&p=B2387v=iNYLpu3upUw&feature=PlayList&p=B2387
71F5860EFCF&index=171F5860EFCF&index=1
 O Cerebro Humano e a súa Evolución(3 de 5)
http://www.youtube.com/watch?http://www.youtube.com/watch?
v=o6EO7iOj9rM&feature=PlayList&p=B23877v=o6EO7iOj9rM&feature=PlayList&p=B23877
1F5860EFCF&index=21F5860EFCF&index=2
O Cerebro Humano e a súa Evolución (4 de 5)
http://www.youtube.com/watch?http://www.youtube.com/watch?
v=QF_kRHiwcI0&feature=PlayList&p=B23877v=QF_kRHiwcI0&feature=PlayList&p=B23877
1F5860EFCF&index=31F5860EFCF&index=3
O Cerebro Humano e a súa Evolución
http://www.youtube.com/watch?http://www.youtube.com/watch?
v=rUZT7sGrG7k&feature=PlayList&p=B23877v=rUZT7sGrG7k&feature=PlayList&p=B23877
1F5860EFCF&index=41F5860EFCF&index=4
Evolución do Cerebro a Partir dos nososEvolución do Cerebro a Partir dos nosos
ancestrosancestros
http://www.youtube.com/watch?http://www.youtube.com/watch?
v=h86td8tlja8&feature=fvwv=h86td8tlja8&feature=fvw
O Comportamento humano, cuestión de xenesO Comportamento humano, cuestión de xenes
https://www.youtube.com/watch?https://www.youtube.com/watch?
v=6_HcO2VyBU0v=6_HcO2VyBU0