Βιωματικές Δράσεις Γ΄Γυμνασίου Τμήμα Γ2 σχ.έτος 2015-16 Ο χορός στο πέρασμα των αιώνων

1. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙΕΛΛΗΝΙΚΟΙ
ΧΟΡΟΙΧΟΡΟΙ

2. ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣΙΣΤΟΡΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
• Ο χορός αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα εκφραστικάΟ χορός αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα εκφραστικά
μέσα και χρονολογικά έπεται του τραγουδιού. Οι ρίζεςμέσα και χρονολογικά έπεται του τραγουδιού. Οι ρίζες
του χορού στην Ελλάδα εντοπίζονται περίπου το 1000του χορού στην Ελλάδα εντοπίζονται περίπου το 1000
π.π.XX

3. • Οι πανελλήνιοι χοροί είναι ο συρτός-καλαματιανός και οΟι πανελλήνιοι χοροί είναι ο συρτός-καλαματιανός και ο
τσάμικος ή κλέφτικος. Τοπικοί χοροί είναι οι ηπειρώτικοι,τσάμικος ή κλέφτικος. Τοπικοί χοροί είναι οι ηπειρώτικοι,
οι θρακιώτικοι, οι νησιώτικοι, οι κρητικοί, οι χοροί τηςοι θρακιώτικοι, οι νησιώτικοι, οι κρητικοί, οι χοροί της
Μακεδονίας, οι ποντιακοί και άλλοι.Υπάρχουν βέβαια καιΜακεδονίας, οι ποντιακοί και άλλοι.Υπάρχουν βέβαια και
κάποιοι χοροί, όπως της βόρειας Ελλάδος, οι οποίοικάποιοι χοροί, όπως της βόρειας Ελλάδος, οι οποίοι
φέρουν αλληλεπιδράσεις με χορούς των γειτονικών λαώνφέρουν αλληλεπιδράσεις με χορούς των γειτονικών λαών
(βαλκανικών) και χορεύονται με διάφορες κατά τόπους(βαλκανικών) και χορεύονται με διάφορες κατά τόπους
παραλλαγές σε όλη την βαλκανική περιοχή.παραλλαγές σε όλη την βαλκανική περιοχή.

4. • Οι παραδοσιακοί χοροί στην Ελλάδα παρουσιάζουνΟι παραδοσιακοί χοροί στην Ελλάδα παρουσιάζουν
μεγάλη ποικιλία. Κάθε περιοχή ή χωριό της Ελλάδας έχειμεγάλη ποικιλία. Κάθε περιοχή ή χωριό της Ελλάδας έχει
τους δικούς του χορούς, οι οποίοι διαφέρουν απότους δικούς του χορούς, οι οποίοι διαφέρουν από
περιοχή σε περιοχή ή ακόμη και από χωριό σε χωριό.περιοχή σε περιοχή ή ακόμη και από χωριό σε χωριό.
Αυτή η διαφορά των χορών οφείλεται σε λόγους όπως τοΑυτή η διαφορά των χορών οφείλεται σε λόγους όπως το
κλίμα, ο τρόπος ζωής των κατοίκων, οι πόλεμοι και οικλίμα, ο τρόπος ζωής των κατοίκων, οι πόλεμοι και οι
καταστροφές και άλλοι. Οι παραδοσιακοί ελληνικοί χοροί,καταστροφές και άλλοι. Οι παραδοσιακοί ελληνικοί χοροί,
λόγω της ποικιλίας που παρουσιάζουν, χωρίζονται σελόγω της ποικιλίας που παρουσιάζουν, χωρίζονται σε
διάφορες κατηγορίες:διάφορες κατηγορίες:
• Ανάλογα με το θέμα τους:Ανάλογα με το θέμα τους:
· Θρησκευτικοι· Θρησκευτικοι
· Πολεμικοί ή πυρρίχιους· Πολεμικοί ή πυρρίχιους
· Ερωτικοί· Ερωτικοί
• · Πολεμικοί-ερωτικοί χοροί· Πολεμικοί-ερωτικοί χοροί

5. • Ανάλογα με το σχήμα τους χωρίζονται σε:Ανάλογα με το σχήμα τους χωρίζονται σε:
· Κυκλικούς· Κυκλικούς
· Αντικριστούς χορούς· Αντικριστούς χορούς
• Τους κυκλικούς χορούς τους συναντάμε σε ανοικτόΤους κυκλικούς χορούς τους συναντάμε σε ανοικτό
κύκλο και πιο σπάνια σε κλειστό. Αντικριστοί χοροί ήκύκλο και πιο σπάνια σε κλειστό. Αντικριστοί χοροί ή
καρσιλαμάδες λέγονται οι χοροί, όπου οι χορευτέςκαρσιλαμάδες λέγονται οι χοροί, όπου οι χορευτές
στέκονται αντικριστά σε δυο σειρές απέναντι-αντικριστά.στέκονται αντικριστά σε δυο σειρές απέναντι-αντικριστά.
Υπάρχουν βέβαια και οι χοροί, όπως το ζεϊμπέκικο, πουΥπάρχουν βέβαια και οι χοροί, όπως το ζεϊμπέκικο, που
χορεύεται από ένα άτομο, ή ο χορός των μαχαιριών πουχορεύεται από ένα άτομο, ή ο χορός των μαχαιριών που
χορεύεται από δύο άτομα.χορεύεται από δύο άτομα.

6. • Ανάλογα με το φύλλο χωρίζονται σε:Ανάλογα με το φύλλο χωρίζονται σε:
· Ανδρικούς· Ανδρικούς
· Γυναικείους· Γυναικείους
· Μικτούς· Μικτούς
• Ανάλογα με τον τόπο, χωρίζονται σε:Ανάλογα με τον τόπο, χωρίζονται σε:
· Πανελλήνιους ή εθνικούς· Πανελλήνιους ή εθνικούς
· Τοπικούς· Τοπικούς

7. ΤΣΑΜΙΚΟΣΤΣΑΜΙΚΟΣ
• ΟΟ ΤσάμικοςΤσάμικος είναι παραδοσιακόςείναι παραδοσιακός ελληνικόςελληνικός
χορός. Χορεύεται σε κύκλο με ρυθμό 3/4.χορός. Χορεύεται σε κύκλο με ρυθμό 3/4.
Παλιότερα το τσάμικο χορεύονταν μόνο απόΠαλιότερα το τσάμικο χορεύονταν μόνο από
άνδρες, αλλά στη σύγχρονη εποχή παίρνουνάνδρες, αλλά στη σύγχρονη εποχή παίρνουν
μέρος και γυναίκες.μέρος και γυναίκες.
• Η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τη λέξηΗ ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τη λέξη
τσάμης, που σημαίνει "ψηλός", και αναφέρεταιτσάμης, που σημαίνει "ψηλός", και αναφέρεται
μεταφορικά στο λεβέντικο ανάστημα που κατάμεταφορικά στο λεβέντικο ανάστημα που κατά
παράδοση διαθέτουν οι χορευτές, αφού "τσάμι"παράδοση διαθέτουν οι χορευτές, αφού "τσάμι"
λέγεται το έλατο ή πεύκο σε ορισμένες περιοχέςλέγεται το έλατο ή πεύκο σε ορισμένες περιοχές..

8. ΚΑΛΑΜΑΤΙΑΝΟΣΚΑΛΑΜΑΤΙΑΝΟΣ
• Είναι ένας ελληνικός παραδοσιακός χορός που ανήκειΕίναι ένας ελληνικός παραδοσιακός χορός που ανήκει
στο είδος χορούστο είδος χορού συρτόςσυρτός. Στη βασική του μορφή έχει. Στη βασική του μορφή έχει
δώδεκα βήματα, από τα οποία τα επτά πρώτα είναι προςδώδεκα βήματα, από τα οποία τα επτά πρώτα είναι προς
τα εμπρός και τα υπόλοιπα πέντε επί τόπου.τα εμπρός και τα υπόλοιπα πέντε επί τόπου.
• λέγεται και ίσος ή συρτός, με πανάρχαιες ελληνικές ρίζες.λέγεται και ίσος ή συρτός, με πανάρχαιες ελληνικές ρίζες.
Άγνωστος είναι ο δημιουργός του. Το όνομα τουΆγνωστος είναι ο δημιουργός του. Το όνομα του
προέρχεται από την Πελοπόννησο, όπου καιπροέρχεται από την Πελοπόννησο, όπου και
δημιουργήθηκε. Πολλές όμως είναι οι θεωρίες πουδημιουργήθηκε. Πολλές όμως είναι οι θεωρίες που
διατυπώθηκαν για την αρχαία του προέλευση. Αυτήδιατυπώθηκαν για την αρχαία του προέλευση. Αυτή
φαίνεται από απεικονίσεις σε αγγεία, καθώς επίσης καιφαίνεται από απεικονίσεις σε αγγεία, καθώς επίσης και
από τοιχογραφίες που παρουσιάζουν μερικάαπό τοιχογραφίες που παρουσιάζουν μερικά
χαρακτηριστικά του βήματα ή φιγουρες .χαρακτηριστικά του βήματα ή φιγουρες .
×ÁÓÁÐÉÊÏÓ (ÓÔÁÕÑÏÓ ÎÁÑ×ÁÊÏÓ).wmv (mp3cut.net).mp3

9. ΧασάπικοςΧασάπικος
• Ο χασάπικος έχει πολίτικη καταγωγή και ανάγεται στονΟ χασάπικος έχει πολίτικη καταγωγή και ανάγεται στον
βυζαντινό χορό των μακελάρηδων, ο οποίος συνηθιζότανβυζαντινό χορό των μακελάρηδων, ο οποίος συνηθιζόταν
σε συνοικία της Κωνσταντινούπολης. Τον χόρευαν κυρίωςσε συνοικία της Κωνσταντινούπολης. Τον χόρευαν κυρίως
χασάπηδες στις γιορτές των συντεχνιών τους (esnaf). Οιχασάπηδες στις γιορτές των συντεχνιών τους (esnaf). Οι
χασάπικοι χορεύονται με τα χέρια πιασμένα από τουςχασάπικοι χορεύονται με τα χέρια πιασμένα από τους
ώμους και με πόδια που κάνουν τέσσερα βήματα επί γηςώμους και με πόδια που κάνουν τέσσερα βήματα επί γης
και ένα πέμπτο στον αέρα.και ένα πέμπτο στον αέρα.

10. ΣυρτάκιΣυρτάκι
• Το συρτάκι είναι ένας δημοφιλής ελληνικός χορός. Παρά τηΤο συρτάκι είναι ένας δημοφιλής ελληνικός χορός. Παρά τη
διαδεδομένη πεποίθηση, δεν είναι αυθεντικόςδιαδεδομένη πεποίθηση, δεν είναι αυθεντικός
παραδοσιακός ελληνικός χορός. Στην πραγματικότητα,παραδοσιακός ελληνικός χορός. Στην πραγματικότητα,
δημιουργήθηκε το 1964 για την κινηματογραφική ταινίαδημιουργήθηκε το 1964 για την κινηματογραφική ταινία
Ζορμπάς ο Έλληνας (Zorba the Greek) από αργές καιΖορμπάς ο Έλληνας (Zorba the Greek) από αργές και
γρήγορες κινήσεις του χασάπικου.γρήγορες κινήσεις του χασάπικου.
Η μουσική για το συρτάκι γράφτηκε από τον ΜίκηΗ μουσική για το συρτάκι γράφτηκε από τον Μίκη
Θεοδωράκη.Θεοδωράκη.

11. Πεντοζάλης (Πεντοζάλι)Πεντοζάλης (Πεντοζάλι)
Ο πεντοζάλης, ένας χορός ιδιαίτερα διαδεδομένος σεΟ πεντοζάλης, ένας χορός ιδιαίτερα διαδεδομένος σε
ολόκληρη την Κρήτη, χορεύεται από άνδρες και γυναίκες.ολόκληρη την Κρήτη, χορεύεται από άνδρες και γυναίκες.
Συνοδεύεται από πλήθος μελωδιών, τις γνωστέςΣυνοδεύεται από πλήθος μελωδιών, τις γνωστές
κοντυλιές. Πήρε τ' όνομά του από τα πέντε ζάλα τουκοντυλιές. Πήρε τ' όνομά του από τα πέντε ζάλα του
(βήματα). Καθαρά πολεμικός χορός διαδηλώνει τον(βήματα). Καθαρά πολεμικός χορός διαδηλώνει τον
ξεσηκωμό, τη λεβεντιά, τον ηρωισμό και την ελπίδα. Τοξεσηκωμό, τη λεβεντιά, τον ηρωισμό και την ελπίδα. Το
μαύρο κρουσάτο μαντήλι (σαρίκι) που φορά στο κεφάλι ομαύρο κρουσάτο μαντήλι (σαρίκι) που φορά στο κεφάλι ο
χορευτής μαρτυρά τις θυσίες του κρητικού λαού. Έχειχορευτής μαρτυρά τις θυσίες του κρητικού λαού. Έχει
παλιές ρίζες και έχει σχέση με την αρχαία Πυρρίχη, πουπαλιές ρίζες και έχει σχέση με την αρχαία Πυρρίχη, που
ήταν χορός ένοπλος ανδρών και ιδίως της αρχαίαςήταν χορός ένοπλος ανδρών και ιδίως της αρχαίας
δωρικής πολιτείας.δωρικής πολιτείας.

12. ΠοντιακόςΠοντιακός
• ..
Οι ποντιακοί χοροί χορεύονται σε κύκλο από άντρες καιΟι ποντιακοί χοροί χορεύονται σε κύκλο από άντρες και
γυναίκες, που κρατούν το σώμα στητό, τα πόδια λίγογυναίκες, που κρατούν το σώμα στητό, τα πόδια λίγο
ανοιχτά, πιάνονται από τους καρπούς και έχουν τα χέριαανοιχτά, πιάνονται από τους καρπούς και έχουν τα χέρια
άλλοτε υψωμένα κι άλλοτε με λυγισμένους αγκώνες προςάλλοτε υψωμένα κι άλλοτε με λυγισμένους αγκώνες προς
τα κάτω. Τα μικρά βήματα των χορευτών τα ακολουθούντα κάτω. Τα μικρά βήματα των χορευτών τα ακολουθούν
πιστά ρυθμικές και συγχρονισμένες κινήσεις των μελώνπιστά ρυθμικές και συγχρονισμένες κινήσεις των μελών
του σώματος, ιδίως των γλουτών.του σώματος, ιδίως των γλουτών.

13. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!!ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!!
ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΜΙΛΤΟΣΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΜΙΛΤΟΣ
ΤΑΣΟΣ ΣΩΛΟΜΟΣ.Γ2ΤΑΣΟΣ ΣΩΛΟΜΟΣ.Γ2