SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 94
ELEKTRİĞİN İLETİMİ
Elektrik Enerjisinin Taşınması :
Farklı enerji türlerinden elektrik enerjisinin üretilmesini sağlayan
kuruluşlara elektrik santrali denir
Elektrik enerjisi, basit bir elektrik devresinde olduğu gibi elektrik
santralinde başlayıp evlere, işyerlerine kadar uzanan ve oradan
tekrar santrale dönen kapalı bir devrede taşınır.
Elektrik enerjisi, kullanıldığı yerlere göre ışığa, sese, ısıya ve
harekete dönüşür.
Elektrik santrallerinde üretilen elektrik enerjisinin kullanılacağı
yerlere taşınmasını enerji nakil hatları sağlar.
Enerji nakil hatları, ya toprak altında bulunan iletken tellerden ya da
çelik direkler üzerinde bulunan iletken tellerden oluşur.
Enerji nakil hatlarında genelde bakır veya alüminyumdan yapılan
iletken teller kullanılırken demirden yapılan iletken teller
kullanılmaz.
Enerji nakil hatlarında demir gibi iletkenlerin kullanılmamasının
nedeni de bakır ve alüminyumun demire göre hem kolay
işlenmesi hem de daha kolay eğilip bükülmesidir. (Enerji nakil
hatlarında genelde alüminyumdan yapılan iletken teller kullanılır).
Enerji nakil hatlarında kullanılan çelik direkler iletkendir. Elektrik
enerjisinin taşınması sırasında iletken tellerin çelik direklere
temas etmesi halinde elektrik enerjisi toprağa akar ve enerji kaybı
olur. İletken tellerin çelik direklere temas etmesini önlemek için bu
tellerin direklere temas eden kısımlarında cam, seramik gibi
yalıtkan maddeler kullanılır.
İletken Maddeler :
Elektrik enerjisinin (elektrik yüklerinin yani elektronların)
üzerinden serbestçe geçebildiği (akabildiği) maddelere iletken
maddeler denir. (Elektrik akımını iletebilen maddelere iletken
maddeler denir).
Metaller (altın, gümüş, bakır, demir, çinko, alüminyum), çivi,
alüminyum folyo, tuzlu su, asitli su, sirkeli su, insan vücudu)
iletken maddelerdir.
Yalıtkan Maddeler :
Elektrik enerjisinin (elektrik yüklerinin yani elektronların) üzerinden
serbestçe geçemediği (akamadığı) maddelere yalıtkan maddeler
denir. (Elektrik akımını iletemeyen maddelere yalıtkan maddeler
denir).
Plastik, cam, tahta, hava, porselen, kauçuk, silgi, kâğıt, saf su,
alkol, şekerli su, ebonit, mika, teflon, bakalit yalıtkan maddelerdir
İletken maddeler Yalıtkan maddeler
Altın Plastik
Gümüş Cam
Bakır Tahta
Demir Hava
Çinko Porselen
Alüminyum Kauçuk
Çivi Silgi
Alüminyum folyo Kağıt
Tuzlu su Saf su
Asitli su Alkol
Sirkeli su Şekerli su
İnsan vücudu ebonit
Kurşun kalem ucu Mika
Çeşme suyu Teflon
NOT :
1-Elektrik enerjisini iletkenlerden az, yalıtkanlardan daha fazla
iletebilen maddelere yarı iletken maddeler denir. Silisyum,
germanyum, karbon (kömür), bakır oksit yarı iletken maddelerdir.
2- Elektrik enerjisini iletkenlerden daha iyi iletebilen
maddelere süper iletken maddeler denir. Altın, gümüş, platin süper
iletken maddelerdir. (Süper iletkenler sıcaklık azaldığında direnç
küçüldüğü için elektrik akımını daha iyi iletirler).
3- Yalıtkan olan sıvılar, yüksek elektrik enerjisi altında iletken hale
geçebilirler.
Gazların İletkenliği :
Katı ve sıvı haldeki maddeler iletken veya yalıtkan maddeler
olabilirler. Gaz haldeki maddeler ise normal şartlarda yalıtkandır
ancak bazı özel durumlarda yani uygun şartlar sağlandığında iletken
hale geçebilirler.
•Örneğin hava, gaz halde bir maddedir ve normal şartlarda
yalıtkandır. Şimşek ve yıldırım olaylarında normalde yalıtkan olan
hava yüksek elektrik enerjisi sayesinde iletken hale gelir.
Aydınlatmada kullanılan floresan ve neon lambalar, gazların özel
koşullarda (düşük basınçta ve havasız ortamda) iletken hale
gelmesinden yararlanılarak yapılmıştır
Benjamin Franklin, 1752 yılında
yaptığı deneyde, fırtınalı bir
havada ucuna metal bir anahtar
bağladığı uçurtmanın
yükselmesini sağlayarak yıldırım
çarpması sonucu anahtardan
kıvılcım çıkmasını sağladı. Bu
sayede yıldırımın elektrik enerjisi
boşalması olduğunu gösterdi.
Yalıtkan Maddelerin Elektrik Enerjisinin Tehlikelerine Karşı
Kullanılması :
İletken maddelere yalıtkan maddeler ile yalıtım yapılır. Yalıtım
yapılırken en çok porselen, plastik, bakalit ve kauçuk gibi yalıtkanlar
kullanılır.
Günlük hayatta kullanılan elektrikli ev aletlerinin çalışabilmesi için
elektrik enerjisi gereklidir. Şehir şebekesinden evlere gelen, evlerden
de elektrikli ev aletlerinin içine giren elektrik enerjisinin zararlı
etkilerinin önlenmesi için elektrik enerjisini taşıyan iletken kablolar
veya içerisinde elektrik enerjisi bulunan ev aletleri yalıtkan maddeler
ile kaplanmıştır. Bundan dolayı ev aletlerine rahatça dokunulabilir ve
elektrik enerjisinin zararlı etkilerinden korunulabilir.
Ev aletlerindeki iletken kablolara dokunulması halinde elektrik
çarpması görülür ve bu da zararlı sonuçlar doğurabilir.
Ev aletleri kullanılırken;
Yıpranmış kablolar yenileri ile değiştirilmelidir.
Bir prize birden fazla fiş takılmamalıdır.
Elektrik kablolarının yanında yanıcı ve ısıtıcı cihazlar
kullanılmamalıdır.
Elektrikli cihazlar tamir edilirken elektrik enerjisi kesilmelidir.
Nemli ortamlarda elektrikli cihazlar kullanılmamalıdır.
Bozulmuş prizler yenileri ile değiştirilmelidir.
DEVRE ELEMANLARINI HATIRLAYALIM !!!
Ampulün parlaklığı nelere bağlıdır:
- Devredeki pil sayısı arttıkça parlaklık artar.
- Devredeki ampul sayısı arttıkça parlaklık azalır.
- Devredeki pilin kutuplarının yer değiştirmesi ampulün parlaklığını
etkilemez.
- Ampulün içindeki telin cinsi değişirse parlaklık da değişir.
DİRENÇ :
Maddelerin elektrik iletimine
karşı gösterdiği zorluğa direnç
denir.
Direnci ölçen alete
direnç ölçer (ohm metre) denir.
Direncin birimi ohm’dur.
Ohm kısaca “Ω” işareti ile
gösterilir.
Yalıtkanların direnci iletkenlere
göre çok fazladır.
Bir telin direnci nelere bağlıdır?
• Bir iletken telin direnci; telin boyuna, kalınlığına
ve cinsine bağlıdır.
• Telin boyu
• İletken telin boyu uzadıkça direnç artar. İletken telin uzunluğu
“ ℓ” ile gösterilir.
• Telin kalınlığı (kesit alanı)
• Bir iletken telin direnci, telin
kesit alanı (kalınlığı) ile ters
orantılıdır.
• Telin kesit alanı (kalınlığı)
arttıkça, direnci azalır.Devrede
dolanan akım artar. Kesit alanı
S ile gösterilir.
• Telin cinsi:
• Bir iletkenin direnci, iletkenin cinsine bağlıdır.
• Bütün iletkenlerin aynı uzunluk ve kalınlıktaki parçalarının
direnci farklı farklıdır.
• İletken bir maddenin, birim uzunluğunda ve birim kesitindeki
parçasının direncine, öz direnç adı verilir.
• Her iletkenin öz direnci farklıdır
Metal
Elektrik
İletkenliği
(mega-
siemens/m)
Isı İletkenliği
(W/mK)
Elektriksel
Direnç
Nano Ohm
Metre
Gümüş (Ag) 63 406 16
Bakır (Cu) 59 385 17
Altın (Au) 43 314 23
Alüminyum (Al) 36 205 28
Tungsten (W) 18.2 180 55
Çinko (Zn) 16 112 62
Nikel (Ni) 12.9 99 78
Demir (Fe) 9.5 80 105
Platinyum (Pt) 9.4 72 106
Titanyum (Ti) 2.4 22 420
Paslanmaz Çelik 1.11 14-16.3 898
REOSTA:
Direnci değiştiren
araca (ayarlanabilir dirence)
reosta denir.
Bir iletkenin uzunluğunun
değiştirilmesiyle direnci değişebilir.
Reosta ile ampulün parlaklığını
artırıp azaltabiliriz.
Reostalarda kısa devre prensibi geçerlidir. Şekilde okun ucuna
kadar iki yol vardır. Biri dirençli diğeri dirençsiz yoldur. Akım
dirençsiz yolu tercih ettiğinden devrede yalnız okun ucundan 1
yönünde kalan direnç var demektir. Dolayısıyla ok 1 yönünde
hareket ettirilirse direnç azalır 2 yönünde hareket ettirilirse direnç
artar.
Reostanın başlıca kullanım alanları:
Reostalar genellikle elektrikli sobaların ayar düğmelerinde
kullanılır.Bir sobanın(elektrikli)ısısını düşürmek için düğmesini
kıvırdığımızda reostanın kabloları(veya telleri)uzar.
Direnç artarak elektrik enerjisi yavaş bir şekilde gelir.Ama ısısını
yükselttiğimizde reostanın kabloları kısalır.
Direnç azalır ve elektrik enerjisi hızlı bir şekilde sobaya ulaşır.
Böylece sobanın ısısı artar.
Evimizde bulunan ayarlanabilen elektrik düğmeleri de birer reostadır.
Sobalar dışında çamaşır, bulaşık makineleri vb. elektronik eşyalarda
da kullanılır.
Ampul de bir dirençtir!!
Ampulde elektrik enerjisini ısı ve ışık enerjisine çeviren eleman
filaman adı verilen iletken teldir.
Ampuldeki filamanın direnci arttırılmak için kesit alanı ince ve boyu
çok uzun yapılmıştır.
Filamanın boyu çok uzun olmasına rağmen sarmal şekil
verildiğinden ampulün içine sığmaktadır.
Filaman ısıya dayanıklı maddelerden (tungsten) yapılır çünkü
elektrik enerjisi ısıya dönüşünce sıcaklık artar.
Buna göre, filamanın direnci de, ısıya dayanıklılığı da yüksektir.
Elektrik Çarpması Nedir?
Elektriğin canlı vücudundan toprağa geçmesi olayıdır.
İnsan vücudu iletken olduğundan elektrik çarpmaları kaçınılmazdır.
Elektrik çarpması prizler, elektrikli aletlerden kaynaklanan elektrik
kaçakları, kablolarının kopması ya da direklere tırmanılması, yıldırım
düşmesi ile ortaya çıkabilir.
Vücuttan geçen elektrik akımları yüksek voltajdaysa, şok, kalp
durması, solunum durması, ölüm gibi sonuçlar doğurabilir.
Elektrik çarpmalarına karşı alınacak önlemler:
Tornavida ve pense gibi aletlerin saplarının plastikle kaplı olması
Elektrikli işlerle uğraşırken plastik ya da kauçuk eldiven giyilmesi
Prizlere birden fazla elektrikli alet fişi takılmaması
Prizlere ıslak elle dokunmamak
Kablolarda kopukluk yada erime varsa büyüklerimize haber
vermek
Kabloların etrafının plastikle kaplanması
Elektrik Çarpmasının İlkyardımı
Elektrik akımı şalterden kesilmeli,
Çarpılan kişi yalıtkan bir cisim veya sopa ile itilmeli
Yalıtkan eldiven kullanarak kişi itilebilir
2012 pybs
Ünite Sonu Soruları
1.
2012 pybs
2.
2013 pybs
3.
2013 pybs
4.
2014 pybs
5. 6.
2011 pybs 2011 pybs
7.
8.
2011 pybs
10.
2011 pybs
11.
12.
2008 sbs
2008 sbs
13.
14.
2009 sbs
15.
2010 sbs
16.
Dünyamız, Ay ve Yaşam
Kaynağımız Güneş
•Dünya Güneş ve Ayın Büyüklükleri
•Dünyanın Katmanları
•Ayın Evreleri
•Dünya, Güneş ve Ay’ın şekilleri hakkında eski çağlardan bu yana
çeşitli fikirler öne sürülmüştür.
•Bundan 4000 yıl önce yaşayan Mısırlılar, Dünya'yı uzunca bir kutu,
gökyüzünü de onun kapağı olarak hayal ediyorlardı.
•Eski Hintliler ise Dünya'yı filin sırtında duran büyük bir disk
biçiminde olduğunu sanıyorlardı.
•Eski Yunanlılar, MÖ 850 yıllarında Dünya'yı uçsuz bucaksız
sularda yüzen bir disk biçiminde sanıyorlardı.
•Dünyanın yuvarlak olduğunu söyleyen ilk kişi M.Ö. 6. yüzyılda
yaşamış eski Yunanlı bilgin Pisogor'dur.
•Gene de 16. yüzyılda kaşifler Dünya'nın çevresini denizden
dolaşıncaya kadar Dünyanın yuvarlak olduğu benimsenemedi.
•Dünya'nın küre biçiminde olduğunu kanıtlayan diğer gözlemler
şunlardır:
•Bir gemi veya uçak, hep aynı yöne giderse hareket ettiği noktaya
geri döner.
•Kıyıda duran bir insan, ufuktan yaklaşan bir geminin önce
dumanını, bacasını daha sonra tekne kısmını görür. Eğer Dünya
yuvarlak olmasaydı görüş alanımıza giren gemiyi bütünüyle
görebilirdik.
•Ay tutulması olduğunda Dünya'nın Ay üzerine vuran gölgesi
yuvarlaktır. Buradan Dünya'nın yuvarlak olduğu sonucuna
varılabilir.
•Uzaydan çekilen fotoğraflar göstermiştir ki Dünya, Güneş ve Ay
küreye benzer bir şekle sahiptir.
DÜNYA, GÜNEŞ VE AY’IN BÜYÜKLÜKLERİ
• Güneş, Dünya ve Ay’ın büyüklüklerinin sıralaması aşağıdaki
şekildeki gibidir.
• Dünya, Ay’a göre daha büyüktür. Dünya’nın çapı Ay’ın çapının
yaklaşık 4 katıdır.
• Güneş de Dünya’dan büyüktür. Güneş’in çapı Dünya’nın çapının
yaklaşık 109 katıdır.
• Buna göre içlerinden en büyüğü Güneş, en küçüğü Ay’dır. Dünya
ise büyüklük açısından Ay ile Güneş’in arasındadır.
• Dünya, Ay’a göre daha büyüktür. Dünya’nın çapı Ay’ın çapının
yaklaşık 4 katıdır.
• Güneş de Dünya’dan büyüktür. Güneş’in çapı Dünya’nın
çapının yaklaşık 109 katıdır.
• Buna göre içlerinden en büyüğü Güneş, en küçüğü Ay’dır.
Dünya ise büyüklük açısından Ay’la Güneş’in arasındadır.
• Sıralamada Güneş, Ay’dan büyük olmasına rağmen Dünya’dan
baktığımızda Güneş ve Ay aynı büyüklükteymiş gibi görünür.
Bunun nedeni Güneş’in Dünya’mıza Ay’dan daha uzak olmasıdır.
• Güneş, Dünya’dan yaklaşık olarak 150 milyon km uzaklıktadır.
Ay ise Dünya'dan 384 000 km uzaklıktadır.
DÜNYAMIZ
Kutuplardan basık, ekvatordan şişkin küre biçimindedir.
• Dünya'mızı ortadan yatay olarak iki eşit parçaya ayıran
çizgiye ekvator denir. Kuzeyindeki parçaya Kuzey Yarım Küre,
güneyindeki parçaya Güney Yarım Küre denir.
• Dünya ekseninin yer küreyi deldiği noktalara Kutup Noktası denir.
Kuzeydekine Kuzey Kutbu güneydekine Güney Kutbu denir.
• Yeryüzünün 3/4 ü sularla kaplıdır.
• Dünya ekseni yörünge düzlemine eğiktir.
Dünya'nın Kendi Etrafındaki Hareketi
• Batıdan doğuya doğru döner.
• Gece ve gündüz oluşur.
• Bir dönüşü 24 saatte (1 günde) tamamlar.
• Güneş ışığının alındığı zaman aralığına gündüz, güneş ışığının
alınmadığı zaman aralığına gece denir.
• Ekvatorda gece ve gündüz süreleri her zaman eşittir.
• Ekvatordan uzaklaştıkça gece, gündüz süreleri değişir.
• Güneş ışınlarının dik veya eğik gelmesi gece - gündüz
sürelerini değiştirir.
Dünya'nın Güneş Etrafındaki Hareketi
• Batıdan doğuya döner.
• Mevsimler oluşur.
• Bir dönüşü 365 gün 6 saatte (1 yılda) tamamlar.
• Güneş ışınlarının dik geldiği yerlerde yaz, eğik geldiği yerlerde
kış yaşanır.
• Kuzey Yarım Küre'de yaz mevsimi yaşanırken, Güney Yarım
Küre'de kış mevsimi yaşanır.
• Kuzey Yarım Kürede ilkbahar mevsimi yaşanırken, Güney Yarım
Küre'de Sonbahar mevsimi yaşanır.
DÜNYANIN KATMANLARI
1. HAVA KÜRE ( ATMOSFER)
Dünyamızın çevrenini saran ve
dünya ile beraber dönen
çoğunluğu gazdan oluşan
tabakaya atmosfer başka bir
deyişle hava küre denilmektedir.
Çeşitli gazların karışımından
oluşmuştur.Su buharı bu
katmanda bulunur.Güneş’ten
gelen zararlı ışınları
engeller.Canlılar için gerekli
gazları içerir.
Bu tabaka yeryüzünden itibaren
kendi içinde de tabakalara ayrılır.
Her tabaka kendi içinde değişik
sıcaklıklar barındırmaktadır bu
nedenle de tabakaların özellikleri
ve gaz yoğunlukları farklıdır.
Bu bölgeler yukarıdan aşağı
doğru; ekzosfer, termosfer,
mezosfer, stratosfer ve
troposferdir.
2. SU KÜRE
Dünyamızın ¾’ü sular ile
kapılıdır.Taş küre ile iç içe olan
katmandır. Su küreyi; okyanuslar,
denizler, iç kesimlerdeki
çukurlara suların birikmesiyle
oluşan göller, akarsular ve yeraltı
suları oluşturur. Canlılar için çok
önemli yaşam kaynağıdır. Su
kürenin yaklaşık yüzde biri içme
suyu olarak kullanılabiliyor.
Kullanılan bu suya tatlı su da
denilmektedir.
3.TAŞ KÜRE ( YER KABUĞU )
Üzerinde canlıların yaşadığı
katmandır. Kalınlığı 5- 110 km
arasında değişmektedir. Yer
kabuğu, magmatik kayaçlar,
tortul kayaçlar ve başkalaşım
kayaçlardan oluşmaktadır. Üst
kısımları yer yer toprakla
örtülmüştür. Yer yer yükselti,
düzlük, ve çukurlardan oluşur.
Kalınlığı her yerde aynı değildir.
Okyanusların dibinde ince
,dağlık bölümlerde kalındır. Yer
kabuğunun derinliklerine inildikçe
sıcaklık artar.
4. ATEŞ KÜRE ( MAĞMA
TABAKASI) (MANTO)
Yer kabuğunun hemen altındaki
tabakadır.
Kalınlığı yaklaşık 2.900 km,
sıcaklığı ise yaklaşık olarak 2000
oC derecedir.
Erimiş maddeler, sıkışmış gaz ve
buharlardan oluşmuştur.
Ateş kürenin akışkan bir yapısı
vardır ve hareketlidir. Erimiş halde
olan bu koyu kıvamlı sıcak sıvıya
magma denilmektedir. Magma
içindeki ağırlıklı bileşikler,
Silisyum ve Manganezyum’dur.
Magma zaman zaman
yanardağlardan yeryüzüne çıkar.
Magmanın yeryüzüne çıkmış
haline LAV denir.
5. AĞIR KÜRE (ÇEKİRDEK)
Dünya’nın en iç ve en kalın
katmanıdır. En sıcak ve en ağır
katman burasıdır.
Yerkürenin merkezinde ve
kalınlığı yaklaşık 3.400 kilometre
olan ağır küre demir, nikel gibi
maddelerden oluşur. Sıcaklık
4000-4.500 derecenin
üstündedir. Sıcaklığı çok yüksek
olsa da, büyük basınç
olduğundan çekirdek katı ve
katıya yakın haldeki
maddelerden oluşmuştur.
Not: Taş küre diğer katmanlara
göre ince, hafif kırılgan ve çok
sıcak olmayan bir katmandır.
Ateş küre ise daha kalın, daha
ağır ve çok sıcak olan akışkan bir
katmandır.
Çekirdek dünyanın içinde çok
ağır ve çok sıcak bir küre halinde
bulunur
AY’IN EVRELERİ
AY
• Ay Dünya'nın uydusudur. (Bir gezegenin çevresinde dönen gök cismine
uydu denir.)
• Yaklaşık küre biçiminde, ışıksız bir gök biçimidir. Güneş'ten aldığı ışığı
yansıtarak görünür hale geçer.
• Atmosfer tabakası ve su yoktur. Bu yüzden rüzgâr ve yağışlar oluşmaz.
• Yüzeyi çukurlar, sıra dağlar, düzlükler ve tepelerle kaplıdır.
• Çapı Dünya'nın çapının 1/4 ü kadardır.
AY'IN HAREKETLERİ
1) Kendi etrafında dönüşü
2) Dünya etrafında dönüşü
3) Dünya ile birlikte Güneş etrafında dönüşü
Ay'ın kendi ekseni ve Dünya etrafında dönüş süresi eşittir. (29, 5 gün) Bu
sebeple Dünya'dan Ay'ın hep aynı yüzü görülür.
* Ay kendi ve Dünya etrafında batıdan doğuya doğru döner.
* Ay kendi etrafında yavaş, Dünya etrafında hızlı döner.
Ay’ın Dünya etrafında dönmesi sonucu ayda oluşan farklı
görüntülere Ay’ın evreleri denir.
Ayın evreleri Dünya, Ay ve Güneş yörüngesinde görülen
periyodik değişimler sonucunda her 29,5 günde bir tekrar eder.
Ay tıpkı Dünya gibi, kendinden ışık vermez.
Güneşten aldığı ışığı yansıtır. Bu yüzden, Ay’ın Dünya ve
Güneş’e göre konumuna göre belli bir kısmı aydınlık diğer
yüzeyi ise karanlık gözükür.
Yeni Ay
Ay, Güneş ile Dünya arasına
girdiğinde, Ay’ın Dünya’ya bakan
yüzü karanlık görünür. Bu
nedenle Ay, Dünya’dan
bakıldığında görülmez. Ay’ın bu
evresine yeni ay adı verilir.
İlk Dördün
Yeni ay evresinden yaklaşık bir
hafta sonra, Ay’ın Dünya’ya
bakan yüzünün sağ yarısı
aydınlanmış olarak görünür.
Ay’ın bu evresine ilk dördün
denir.
Dolunay
İlk dördün evresinden yaklaşık
bir hafta sonra, Ay’ın Dünya’ya
bakan yüzünün tamamı
aydınlanmış olarak görünür.
Ay’ın bu evresine dolunay adı
verilir.
Son Dördün
Dolunay evresinden yaklaşık bir
hafta sonra Ay’ın Dünya’ya
bakan yüzünün sol yarısı
aydınlanmış olarak görülür. Ay’ın
bu
evresine son dördün denir.
Not: Hilal
Ayın evrelerinden birinin adı da
hilaldir. Bu evrenin bizim için
önemi bayrağımızda
bulunmasıdır. Hilal evresinin
gözlem süresi kısadır. Çünkü
Güneş battıktan sonra batı
ufkuna yakın gözlenir.
1. "Dünya'nın çapı yaklaşık olarak
Ay'ın çapının 4 katıdır. Güneş'in çapı
isen Dünya'nın çapının 109 katıdır.
Oysa gökyüzüne baktığımızda Ay ve
Güneş neredeyse aynı
büyüklüktedir.”
Yukarıdaki açıklamaya göre hangi
sonucu çıkarabiliriz?
A) Cisimler uzaklaştıkça daha kolay
görünür.
B) Cisimler uzaklaştıkça daha zor
görünür.
C) Dünya, Ay'a yakın Güneş'e
uzaktır.
D)Dünya Ay'a uzak Güneş'e yakındır.
2.
•Gün içinde sıcaklığın değişmesi
•Yerel saat farklarının oluşması
•Gece ve gündüzün oluşması
Yukarıda verilen özelliklerin ortaya
çıkmasına neden olan etken
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dünya’nın Güneş çevresinde
dönmesi.
B) Dünya’nın şekli.
C) Dünya’nın eksen eğikliği.
D) Dünya’nın kendi çevresinde
dönmesi.
3.
III numaralı evre aşağıdakilerden
hangisidir?
A)Yeni ay
B)Dolunay
C)İlk Dördün
D)Son Dördün
4. Ay’ın evreleri ile ilgili aşağıdaki
bilgilerden hangisi yanlıştır?
A. Ay’ın tam daire şeklinde
görüldüğü evre dolunaydır.
B. İlk dördün evresinden önce
görülen evre hilaldir.
C. Son dördün evresinden sonra
dolunay görülür.
D. Ay’ın hiç görünmediği evre yeni
aydır.
5. Ay’ın evrelerinin doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Son Dördün- İlk Dördün- Yeni Ay-dolunay
B) Yeni Ay- İlk Dördün- Dolunay- Son Dördün
C) Yeni Ay- Dolunay-ilk Dördün- Son Dördün
D) Yeni Ay- Son Dördün- Dolunay- İlk Dördün
6.
7.
8.
6. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Elektriğin İletimi

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Yaşamımızda elektrik
Yaşamımızda elektrikYaşamımızda elektrik
Yaşamımızda elektrikmetin güzel
 
Ampul, iletgen
Ampul, iletgenAmpul, iletgen
Ampul, iletgenTulay01
 
Elektrikle calismalarda is sagligi ve guvenligi
Elektrikle calismalarda is sagligi ve guvenligiElektrikle calismalarda is sagligi ve guvenligi
Elektrikle calismalarda is sagligi ve guvenligiTeknikakademiisg
 
7. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Yaşamımızdaki Elektrik Elektriklenme
7. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Yaşamımızdaki Elektrik Elektriklenme7. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Yaşamımızdaki Elektrik Elektriklenme
7. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Yaşamımızdaki Elektrik Elektriklenmeenesulusoy
 
Yaşamımızda elektrik
Yaşamımızda elektrik Yaşamımızda elektrik
Yaşamımızda elektrik ysmnsyg
 
Yaşamımızdaki elektrik
Yaşamımızdaki elektrikYaşamımızdaki elektrik
Yaşamımızdaki elektrikHasan SERT
 
Elektrokimya betül albayrak
Elektrokimya betül albayrakElektrokimya betül albayrak
Elektrokimya betül albayrakalbayrakbetul646
 
Elektroki̇mya Ruhullah Ayaztekin
 Elektroki̇mya Ruhullah Ayaztekin Elektroki̇mya Ruhullah Ayaztekin
Elektroki̇mya Ruhullah Ayaztekinmucaru6kese
 
Ampulleri̇n bağlanma şeki̇lleri̇
Ampulleri̇n bağlanma şeki̇lleri̇Ampulleri̇n bağlanma şeki̇lleri̇
Ampulleri̇n bağlanma şeki̇lleri̇karasacecem
 
Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri
Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleriElektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri
Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleriGültekin Cangül
 
Elektroteknik Ders Notumun Sunusu – Mehmet Tosuner – www.kumanda.org
Elektroteknik Ders Notumun Sunusu – Mehmet Tosuner – www.kumanda.orgElektroteknik Ders Notumun Sunusu – Mehmet Tosuner – www.kumanda.org
Elektroteknik Ders Notumun Sunusu – Mehmet Tosuner – www.kumanda.orgMehmet Tosuner Hoca
 
7. sınıf yaşamımızdaki elektrik
7. sınıf yaşamımızdaki elektrik7. sınıf yaşamımızdaki elektrik
7. sınıf yaşamımızdaki elektrikelif yaralı
 
Di̇pol di̇pol kuvvetler
Di̇pol di̇pol kuvvetlerDi̇pol di̇pol kuvvetler
Di̇pol di̇pol kuvvetlerSenaa Durgut
 
Kimya (elektrokimya)
Kimya (elektrokimya)Kimya (elektrokimya)
Kimya (elektrokimya)Oset Duman
 

La actualidad más candente (17)

Yaşamımızda elektrik
Yaşamımızda elektrikYaşamımızda elektrik
Yaşamımızda elektrik
 
Ders sunumu
Ders sunumuDers sunumu
Ders sunumu
 
Ampul, iletgen
Ampul, iletgenAmpul, iletgen
Ampul, iletgen
 
Elektrikle calismalarda is sagligi ve guvenligi
Elektrikle calismalarda is sagligi ve guvenligiElektrikle calismalarda is sagligi ve guvenligi
Elektrikle calismalarda is sagligi ve guvenligi
 
7. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Yaşamımızdaki Elektrik Elektriklenme
7. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Yaşamımızdaki Elektrik Elektriklenme7. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Yaşamımızdaki Elektrik Elektriklenme
7. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Yaşamımızdaki Elektrik Elektriklenme
 
Yaşamımızda elektrik
Yaşamımızda elektrik Yaşamımızda elektrik
Yaşamımızda elektrik
 
Yaşamımızdaki elektrik
Yaşamımızdaki elektrikYaşamımızdaki elektrik
Yaşamımızdaki elektrik
 
Elektrokimya betül albayrak
Elektrokimya betül albayrakElektrokimya betül albayrak
Elektrokimya betül albayrak
 
Yasamımız elektrik
Yasamımız elektrikYasamımız elektrik
Yasamımız elektrik
 
Elektroki̇mya Ruhullah Ayaztekin
 Elektroki̇mya Ruhullah Ayaztekin Elektroki̇mya Ruhullah Ayaztekin
Elektroki̇mya Ruhullah Ayaztekin
 
Ampulleri̇n bağlanma şeki̇lleri̇
Ampulleri̇n bağlanma şeki̇lleri̇Ampulleri̇n bağlanma şeki̇lleri̇
Ampulleri̇n bağlanma şeki̇lleri̇
 
Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri
Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleriElektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri
Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri
 
Elektroteknik Ders Notumun Sunusu – Mehmet Tosuner – www.kumanda.org
Elektroteknik Ders Notumun Sunusu – Mehmet Tosuner – www.kumanda.orgElektroteknik Ders Notumun Sunusu – Mehmet Tosuner – www.kumanda.org
Elektroteknik Ders Notumun Sunusu – Mehmet Tosuner – www.kumanda.org
 
7. sınıf yaşamımızdaki elektrik
7. sınıf yaşamımızdaki elektrik7. sınıf yaşamımızdaki elektrik
7. sınıf yaşamımızdaki elektrik
 
Di̇pol di̇pol kuvvetler
Di̇pol di̇pol kuvvetlerDi̇pol di̇pol kuvvetler
Di̇pol di̇pol kuvvetler
 
Pelingüz Yalçın -
Pelingüz Yalçın - Pelingüz Yalçın -
Pelingüz Yalçın -
 
Kimya (elektrokimya)
Kimya (elektrokimya)Kimya (elektrokimya)
Kimya (elektrokimya)
 

Destacado

8. Sınıf Fen Bilimleri Ünite 5 Maddenin Halleri ve Isı
8. Sınıf Fen Bilimleri Ünite 5 Maddenin Halleri ve Isı8. Sınıf Fen Bilimleri Ünite 5 Maddenin Halleri ve Isı
8. Sınıf Fen Bilimleri Ünite 5 Maddenin Halleri ve Isıenesulusoy
 
Erişim denetim listeleri
Erişim denetim listeleriErişim denetim listeleri
Erişim denetim listeleriOnur Şaner
 
Temel devre uygulamaları
Temel devre uygulamalarıTemel devre uygulamaları
Temel devre uygulamalarıErol Dizdar
 
Hybrid energy solutions presentation at nusep trade mission may 2010
Hybrid energy solutions presentation at nusep trade mission may 2010Hybrid energy solutions presentation at nusep trade mission may 2010
Hybrid energy solutions presentation at nusep trade mission may 2010nusepua
 
Doğru akım ve alternatif akım devreleri
Doğru akım ve alternatif akım devreleriDoğru akım ve alternatif akım devreleri
Doğru akım ve alternatif akım devreleriErol Dizdar
 
6.SINIF ELEMENTLER,BİLEŞİKLER VE MOLEKÜLLER
6.SINIF ELEMENTLER,BİLEŞİKLER VE MOLEKÜLLER6.SINIF ELEMENTLER,BİLEŞİKLER VE MOLEKÜLLER
6.SINIF ELEMENTLER,BİLEŞİKLER VE MOLEKÜLLERefekan327
 
Maddenin tanecikli yapısı
Maddenin tanecikli yapısıMaddenin tanecikli yapısı
Maddenin tanecikli yapısıbuseazakli
 
Yaşamimizdaki̇ elektri̇k
Yaşamimizdaki̇ elektri̇kYaşamimizdaki̇ elektri̇k
Yaşamimizdaki̇ elektri̇kbeyzalpaslan
 
Maddenin tanecikli yapısı
Maddenin tanecikli yapısı Maddenin tanecikli yapısı
Maddenin tanecikli yapısı secerrr
 
Maddenin hallerinin tanecikli yapısı
Maddenin hallerinin tanecikli yapısıMaddenin hallerinin tanecikli yapısı
Maddenin hallerinin tanecikli yapısıTulay01
 
7. Sınıf Türkçe Ünite 4 Milli Kültür
7. Sınıf Türkçe Ünite 4 Milli Kültür7. Sınıf Türkçe Ünite 4 Milli Kültür
7. Sınıf Türkçe Ünite 4 Milli Kültürenesulusoy
 
6. Sınıf Fen Bilimleri 8. Ünite Dünya Güneş ve Ay
6. Sınıf Fen Bilimleri 8. Ünite Dünya Güneş ve Ay6. Sınıf Fen Bilimleri 8. Ünite Dünya Güneş ve Ay
6. Sınıf Fen Bilimleri 8. Ünite Dünya Güneş ve Ayenesulusoy
 
Maddeni̇n halleri̇ ve isi sunusu
Maddeni̇n halleri̇ ve isi sunusuMaddeni̇n halleri̇ ve isi sunusu
Maddeni̇n halleri̇ ve isi sunusuElif Odacıl
 
6. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Tanecikli Yapısı
6. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Tanecikli Yapısı6. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Tanecikli Yapısı
6. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Tanecikli Yapısıenesulusoy
 
Enerji̇ çözümleri̇
Enerji̇ çözümleri̇Enerji̇ çözümleri̇
Enerji̇ çözümleri̇Gazi YALÇIN
 
Yaşamımızdaki elektrik
Yaşamımızdaki elektrikYaşamımızdaki elektrik
Yaşamımızdaki elektrikCihan Candan
 

Destacado (20)

8. Sınıf Fen Bilimleri Ünite 5 Maddenin Halleri ve Isı
8. Sınıf Fen Bilimleri Ünite 5 Maddenin Halleri ve Isı8. Sınıf Fen Bilimleri Ünite 5 Maddenin Halleri ve Isı
8. Sınıf Fen Bilimleri Ünite 5 Maddenin Halleri ve Isı
 
Erişim denetim listeleri
Erişim denetim listeleriErişim denetim listeleri
Erişim denetim listeleri
 
Temel devre uygulamaları
Temel devre uygulamalarıTemel devre uygulamaları
Temel devre uygulamaları
 
Hybrid energy solutions presentation at nusep trade mission may 2010
Hybrid energy solutions presentation at nusep trade mission may 2010Hybrid energy solutions presentation at nusep trade mission may 2010
Hybrid energy solutions presentation at nusep trade mission may 2010
 
Doğru akım ve alternatif akım devreleri
Doğru akım ve alternatif akım devreleriDoğru akım ve alternatif akım devreleri
Doğru akım ve alternatif akım devreleri
 
6.SINIF ELEMENTLER,BİLEŞİKLER VE MOLEKÜLLER
6.SINIF ELEMENTLER,BİLEŞİKLER VE MOLEKÜLLER6.SINIF ELEMENTLER,BİLEŞİKLER VE MOLEKÜLLER
6.SINIF ELEMENTLER,BİLEŞİKLER VE MOLEKÜLLER
 
Maddenin tanecikli yapısı
Maddenin tanecikli yapısıMaddenin tanecikli yapısı
Maddenin tanecikli yapısı
 
Yaşamimizdaki̇ elektri̇k
Yaşamimizdaki̇ elektri̇kYaşamimizdaki̇ elektri̇k
Yaşamimizdaki̇ elektri̇k
 
Maddenin tanecikli yapısı
Maddenin tanecikli yapısı Maddenin tanecikli yapısı
Maddenin tanecikli yapısı
 
Maddenin hallerinin tanecikli yapısı
Maddenin hallerinin tanecikli yapısıMaddenin hallerinin tanecikli yapısı
Maddenin hallerinin tanecikli yapısı
 
Madde ve isi
Madde ve isiMadde ve isi
Madde ve isi
 
7. Sınıf Türkçe Ünite 4 Milli Kültür
7. Sınıf Türkçe Ünite 4 Milli Kültür7. Sınıf Türkçe Ünite 4 Milli Kültür
7. Sınıf Türkçe Ünite 4 Milli Kültür
 
6. Sınıf Fen Bilimleri 8. Ünite Dünya Güneş ve Ay
6. Sınıf Fen Bilimleri 8. Ünite Dünya Güneş ve Ay6. Sınıf Fen Bilimleri 8. Ünite Dünya Güneş ve Ay
6. Sınıf Fen Bilimleri 8. Ünite Dünya Güneş ve Ay
 
Maddeni̇n halleri̇ ve isi sunusu
Maddeni̇n halleri̇ ve isi sunusuMaddeni̇n halleri̇ ve isi sunusu
Maddeni̇n halleri̇ ve isi sunusu
 
ışık ve ses
ışık ve sesışık ve ses
ışık ve ses
 
6. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Tanecikli Yapısı
6. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Tanecikli Yapısı6. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Tanecikli Yapısı
6. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Tanecikli Yapısı
 
Madde ve isi
Madde ve isiMadde ve isi
Madde ve isi
 
Madde ve isi
Madde ve isiMadde ve isi
Madde ve isi
 
Enerji̇ çözümleri̇
Enerji̇ çözümleri̇Enerji̇ çözümleri̇
Enerji̇ çözümleri̇
 
Yaşamımızdaki elektrik
Yaşamımızdaki elektrikYaşamımızdaki elektrik
Yaşamımızdaki elektrik
 

Similar a 6. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Elektriğin İletimi

Elektrikle calismalarda isg
Elektrikle calismalarda isgElektrikle calismalarda isg
Elektrikle calismalarda isgISGUZEMONLINE
 
Elektrik Makinaları Ders Notum - Mehmet Tosuner - www.kumanda.org
Elektrik Makinaları Ders Notum - Mehmet Tosuner - www.kumanda.orgElektrik Makinaları Ders Notum - Mehmet Tosuner - www.kumanda.org
Elektrik Makinaları Ders Notum - Mehmet Tosuner - www.kumanda.orgMehmet Tosuner Hoca
 
elektrik ark.pptx
elektrik ark.pptxelektrik ark.pptx
elektrik ark.pptxDanyelOdac
 
Yasamımız elektrik
Yasamımız elektrikYasamımız elektrik
Yasamımız elektrikglcnpaus
 
Elektrik Makinaları Ders Notumun Sunusu 1. Bölüm Temel Kavramlar ve Manyetizm...
Elektrik Makinaları Ders Notumun Sunusu 1. Bölüm Temel Kavramlar ve Manyetizm...Elektrik Makinaları Ders Notumun Sunusu 1. Bölüm Temel Kavramlar ve Manyetizm...
Elektrik Makinaları Ders Notumun Sunusu 1. Bölüm Temel Kavramlar ve Manyetizm...Mehmet Tosuner Hoca
 
Kaynak.elektrotlari
Kaynak.elektrotlariKaynak.elektrotlari
Kaynak.elektrotlarimeryem9517
 
Röntgen cihazı 1
Röntgen cihazı 1Röntgen cihazı 1
Röntgen cihazı 1Muyuta
 
Kaynağin fiziksel metalurjisi bahar dnm
Kaynağin fiziksel metalurjisi bahar dnmKaynağin fiziksel metalurjisi bahar dnm
Kaynağin fiziksel metalurjisi bahar dnms_talas
 
Röntgen cihazı 4
Röntgen cihazı 4Röntgen cihazı 4
Röntgen cihazı 4Muyuta
 
Izolator pdf
Izolator pdfIzolator pdf
Izolator pdfka_ka
 
Kablolama Standartları.pptx
Kablolama Standartları.pptxKablolama Standartları.pptx
Kablolama Standartları.pptxCanBerkARMAN
 
Ders 1(X ray ).ppt
Ders 1(X ray ).pptDers 1(X ray ).ppt
Ders 1(X ray ).pptOktay Eldem
 
Kombilerde iyonizasyon akımı ile alev algılama.pdf
Kombilerde iyonizasyon akımı  ile alev algılama.pdfKombilerde iyonizasyon akımı  ile alev algılama.pdf
Kombilerde iyonizasyon akımı ile alev algılama.pdfsuatyel
 

Similar a 6. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Elektriğin İletimi (20)

Elektrikle calismalarda isg
Elektrikle calismalarda isgElektrikle calismalarda isg
Elektrikle calismalarda isg
 
Elektrik Makinaları Ders Notum - Mehmet Tosuner - www.kumanda.org
Elektrik Makinaları Ders Notum - Mehmet Tosuner - www.kumanda.orgElektrik Makinaları Ders Notum - Mehmet Tosuner - www.kumanda.org
Elektrik Makinaları Ders Notum - Mehmet Tosuner - www.kumanda.org
 
elektrik ark.pptx
elektrik ark.pptxelektrik ark.pptx
elektrik ark.pptx
 
Yasamımız elektrik
Yasamımız elektrikYasamımız elektrik
Yasamımız elektrik
 
Elektrik Makinaları Ders Notumun Sunusu 1. Bölüm Temel Kavramlar ve Manyetizm...
Elektrik Makinaları Ders Notumun Sunusu 1. Bölüm Temel Kavramlar ve Manyetizm...Elektrik Makinaları Ders Notumun Sunusu 1. Bölüm Temel Kavramlar ve Manyetizm...
Elektrik Makinaları Ders Notumun Sunusu 1. Bölüm Temel Kavramlar ve Manyetizm...
 
Bölüm 1xrays-
Bölüm 1xrays-Bölüm 1xrays-
Bölüm 1xrays-
 
Kaynak.elektrotlari
Kaynak.elektrotlariKaynak.elektrotlari
Kaynak.elektrotlari
 
Ders sunumu
Ders sunumuDers sunumu
Ders sunumu
 
Röntgen cihazı 1
Röntgen cihazı 1Röntgen cihazı 1
Röntgen cihazı 1
 
Taramalı Elektron Mikroskobu
Taramalı Elektron MikroskobuTaramalı Elektron Mikroskobu
Taramalı Elektron Mikroskobu
 
Kaynağin fiziksel metalurjisi bahar dnm
Kaynağin fiziksel metalurjisi bahar dnmKaynağin fiziksel metalurjisi bahar dnm
Kaynağin fiziksel metalurjisi bahar dnm
 
Röntgen cihazı 4
Röntgen cihazı 4Röntgen cihazı 4
Röntgen cihazı 4
 
x-ışınları
x-ışınlarıx-ışınları
x-ışınları
 
Izolator pdf
Izolator pdfIzolator pdf
Izolator pdf
 
Kablolama Standartları.pptx
Kablolama Standartları.pptxKablolama Standartları.pptx
Kablolama Standartları.pptx
 
Ders 1(X ray ).ppt
Ders 1(X ray ).pptDers 1(X ray ).ppt
Ders 1(X ray ).ppt
 
Kaynak
KaynakKaynak
Kaynak
 
Katılar ve Sıvılar
Katılar ve SıvılarKatılar ve Sıvılar
Katılar ve Sıvılar
 
Bağlar
BağlarBağlar
Bağlar
 
Kombilerde iyonizasyon akımı ile alev algılama.pdf
Kombilerde iyonizasyon akımı  ile alev algılama.pdfKombilerde iyonizasyon akımı  ile alev algılama.pdf
Kombilerde iyonizasyon akımı ile alev algılama.pdf
 

Más de enesulusoy

5. Sınıf Türkçe 5. Ünite Dünyamız ve Uzay
5. Sınıf Türkçe 5. Ünite Dünyamız ve Uzay5. Sınıf Türkçe 5. Ünite Dünyamız ve Uzay
5. Sınıf Türkçe 5. Ünite Dünyamız ve Uzayenesulusoy
 
5. Sınıf Türkçe 4. Ünite Değerlerimiz
5. Sınıf Türkçe 4. Ünite Değerlerimiz5. Sınıf Türkçe 4. Ünite Değerlerimiz
5. Sınıf Türkçe 4. Ünite Değerlerimizenesulusoy
 
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevreenesulusoy
 
5. Sınıf Türkçe 2. Ünite Atatürk
5. Sınıf Türkçe 2. Ünite Atatürk5. Sınıf Türkçe 2. Ünite Atatürk
5. Sınıf Türkçe 2. Ünite Atatürkenesulusoy
 
5. Sınıf Türkçe 1. Ünite Birey ve Toplum
5. Sınıf Türkçe 1. Ünite Birey ve Toplum5. Sınıf Türkçe 1. Ünite Birey ve Toplum
5. Sınıf Türkçe 1. Ünite Birey ve Toplumenesulusoy
 
5. Sınıf Sosyal Silimler 8. Ünite Hepimizin Dünyası
5. Sınıf Sosyal Silimler 8. Ünite Hepimizin Dünyası5. Sınıf Sosyal Silimler 8. Ünite Hepimizin Dünyası
5. Sınıf Sosyal Silimler 8. Ünite Hepimizin Dünyasıenesulusoy
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 7. Ünite Yasalarımız Bizim İçin Var
5. Sınıf Sosyal Bilimler 7. Ünite Yasalarımız Bizim İçin Var5. Sınıf Sosyal Bilimler 7. Ünite Yasalarımız Bizim İçin Var
5. Sınıf Sosyal Bilimler 7. Ünite Yasalarımız Bizim İçin Varenesulusoy
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 6. Ünite Toplum İçin Çalışanlar
5. Sınıf Sosyal Bilimler 6. Ünite Toplum İçin Çalışanlar5. Sınıf Sosyal Bilimler 6. Ünite Toplum İçin Çalışanlar
5. Sınıf Sosyal Bilimler 6. Ünite Toplum İçin Çalışanlarenesulusoy
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 5. Ünite Gerçekleşen Düşler
5. Sınıf Sosyal Bilimler 5. Ünite Gerçekleşen Düşler5. Sınıf Sosyal Bilimler 5. Ünite Gerçekleşen Düşler
5. Sınıf Sosyal Bilimler 5. Ünite Gerçekleşen Düşlerenesulusoy
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 4. Ünite Ürettiklerimiz
5. Sınıf Sosyal Bilimler 4. Ünite Ürettiklerimiz5. Sınıf Sosyal Bilimler 4. Ünite Ürettiklerimiz
5. Sınıf Sosyal Bilimler 4. Ünite Ürettiklerimizenesulusoy
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 3. Ünite Bölgemizi Tanıyalım
5. Sınıf Sosyal Bilimler 3. Ünite Bölgemizi Tanıyalım5. Sınıf Sosyal Bilimler 3. Ünite Bölgemizi Tanıyalım
5. Sınıf Sosyal Bilimler 3. Ünite Bölgemizi Tanıyalımenesulusoy
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 2. Ünite Adım Adım Türkiye
5. Sınıf Sosyal Bilimler 2. Ünite Adım Adım Türkiye5. Sınıf Sosyal Bilimler 2. Ünite Adım Adım Türkiye
5. Sınıf Sosyal Bilimler 2. Ünite Adım Adım Türkiyeenesulusoy
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 1. Ünite Haklarımı Öğreniyorum
5. Sınıf Sosyal Bilimler 1. Ünite Haklarımı Öğreniyorum5. Sınıf Sosyal Bilimler 1. Ünite Haklarımı Öğreniyorum
5. Sınıf Sosyal Bilimler 1. Ünite Haklarımı Öğreniyorumenesulusoy
 
5. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Yer Kabuğunun Gizemi
5. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Yer Kabuğunun Gizemi5. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Yer Kabuğunun Gizemi
5. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Yer Kabuğunun Gizemienesulusoy
 
5. Sınıf Fen Bilimleri 5. Ünite Canlılar Dünyasını Gezelim Tanıyalım
5. Sınıf Fen Bilimleri 5. Ünite Canlılar Dünyasını Gezelim Tanıyalım5. Sınıf Fen Bilimleri 5. Ünite Canlılar Dünyasını Gezelim Tanıyalım
5. Sınıf Fen Bilimleri 5. Ünite Canlılar Dünyasını Gezelim Tanıyalımenesulusoy
 
5. Sınıf Matematik 5. Ünite Geometri ve Ölçme
5. Sınıf Matematik 5. Ünite Geometri ve Ölçme5. Sınıf Matematik 5. Ünite Geometri ve Ölçme
5. Sınıf Matematik 5. Ünite Geometri ve Ölçmeenesulusoy
 
5. Sınıf Fen Bilimleri 4. Ünite Işığın ve Sesin Yayılması
5. Sınıf Fen Bilimleri 4. Ünite Işığın ve Sesin Yayılması5. Sınıf Fen Bilimleri 4. Ünite Işığın ve Sesin Yayılması
5. Sınıf Fen Bilimleri 4. Ünite Işığın ve Sesin Yayılmasıenesulusoy
 
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 2. Konu Ondalık Sayılar
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 2. Konu Ondalık Sayılar5. Sınıf Matematik 4. Ünite 2. Konu Ondalık Sayılar
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 2. Konu Ondalık Sayılarenesulusoy
 
5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Değişimi
5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Değişimi5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Değişimi
5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Değişimienesulusoy
 
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 1. Konu Kesirler
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 1. Konu Kesirler5. Sınıf Matematik 4. Ünite 1. Konu Kesirler
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 1. Konu Kesirlerenesulusoy
 

Más de enesulusoy (20)

5. Sınıf Türkçe 5. Ünite Dünyamız ve Uzay
5. Sınıf Türkçe 5. Ünite Dünyamız ve Uzay5. Sınıf Türkçe 5. Ünite Dünyamız ve Uzay
5. Sınıf Türkçe 5. Ünite Dünyamız ve Uzay
 
5. Sınıf Türkçe 4. Ünite Değerlerimiz
5. Sınıf Türkçe 4. Ünite Değerlerimiz5. Sınıf Türkçe 4. Ünite Değerlerimiz
5. Sınıf Türkçe 4. Ünite Değerlerimiz
 
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
5. Sınıf Türkçe 3. Ünite Sağlık ve Çevre
 
5. Sınıf Türkçe 2. Ünite Atatürk
5. Sınıf Türkçe 2. Ünite Atatürk5. Sınıf Türkçe 2. Ünite Atatürk
5. Sınıf Türkçe 2. Ünite Atatürk
 
5. Sınıf Türkçe 1. Ünite Birey ve Toplum
5. Sınıf Türkçe 1. Ünite Birey ve Toplum5. Sınıf Türkçe 1. Ünite Birey ve Toplum
5. Sınıf Türkçe 1. Ünite Birey ve Toplum
 
5. Sınıf Sosyal Silimler 8. Ünite Hepimizin Dünyası
5. Sınıf Sosyal Silimler 8. Ünite Hepimizin Dünyası5. Sınıf Sosyal Silimler 8. Ünite Hepimizin Dünyası
5. Sınıf Sosyal Silimler 8. Ünite Hepimizin Dünyası
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 7. Ünite Yasalarımız Bizim İçin Var
5. Sınıf Sosyal Bilimler 7. Ünite Yasalarımız Bizim İçin Var5. Sınıf Sosyal Bilimler 7. Ünite Yasalarımız Bizim İçin Var
5. Sınıf Sosyal Bilimler 7. Ünite Yasalarımız Bizim İçin Var
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 6. Ünite Toplum İçin Çalışanlar
5. Sınıf Sosyal Bilimler 6. Ünite Toplum İçin Çalışanlar5. Sınıf Sosyal Bilimler 6. Ünite Toplum İçin Çalışanlar
5. Sınıf Sosyal Bilimler 6. Ünite Toplum İçin Çalışanlar
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 5. Ünite Gerçekleşen Düşler
5. Sınıf Sosyal Bilimler 5. Ünite Gerçekleşen Düşler5. Sınıf Sosyal Bilimler 5. Ünite Gerçekleşen Düşler
5. Sınıf Sosyal Bilimler 5. Ünite Gerçekleşen Düşler
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 4. Ünite Ürettiklerimiz
5. Sınıf Sosyal Bilimler 4. Ünite Ürettiklerimiz5. Sınıf Sosyal Bilimler 4. Ünite Ürettiklerimiz
5. Sınıf Sosyal Bilimler 4. Ünite Ürettiklerimiz
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 3. Ünite Bölgemizi Tanıyalım
5. Sınıf Sosyal Bilimler 3. Ünite Bölgemizi Tanıyalım5. Sınıf Sosyal Bilimler 3. Ünite Bölgemizi Tanıyalım
5. Sınıf Sosyal Bilimler 3. Ünite Bölgemizi Tanıyalım
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 2. Ünite Adım Adım Türkiye
5. Sınıf Sosyal Bilimler 2. Ünite Adım Adım Türkiye5. Sınıf Sosyal Bilimler 2. Ünite Adım Adım Türkiye
5. Sınıf Sosyal Bilimler 2. Ünite Adım Adım Türkiye
 
5. Sınıf Sosyal Bilimler 1. Ünite Haklarımı Öğreniyorum
5. Sınıf Sosyal Bilimler 1. Ünite Haklarımı Öğreniyorum5. Sınıf Sosyal Bilimler 1. Ünite Haklarımı Öğreniyorum
5. Sınıf Sosyal Bilimler 1. Ünite Haklarımı Öğreniyorum
 
5. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Yer Kabuğunun Gizemi
5. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Yer Kabuğunun Gizemi5. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Yer Kabuğunun Gizemi
5. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Yer Kabuğunun Gizemi
 
5. Sınıf Fen Bilimleri 5. Ünite Canlılar Dünyasını Gezelim Tanıyalım
5. Sınıf Fen Bilimleri 5. Ünite Canlılar Dünyasını Gezelim Tanıyalım5. Sınıf Fen Bilimleri 5. Ünite Canlılar Dünyasını Gezelim Tanıyalım
5. Sınıf Fen Bilimleri 5. Ünite Canlılar Dünyasını Gezelim Tanıyalım
 
5. Sınıf Matematik 5. Ünite Geometri ve Ölçme
5. Sınıf Matematik 5. Ünite Geometri ve Ölçme5. Sınıf Matematik 5. Ünite Geometri ve Ölçme
5. Sınıf Matematik 5. Ünite Geometri ve Ölçme
 
5. Sınıf Fen Bilimleri 4. Ünite Işığın ve Sesin Yayılması
5. Sınıf Fen Bilimleri 4. Ünite Işığın ve Sesin Yayılması5. Sınıf Fen Bilimleri 4. Ünite Işığın ve Sesin Yayılması
5. Sınıf Fen Bilimleri 4. Ünite Işığın ve Sesin Yayılması
 
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 2. Konu Ondalık Sayılar
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 2. Konu Ondalık Sayılar5. Sınıf Matematik 4. Ünite 2. Konu Ondalık Sayılar
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 2. Konu Ondalık Sayılar
 
5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Değişimi
5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Değişimi5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Değişimi
5. Sınıf Fen Bilimleri 3. Ünite Maddenin Değişimi
 
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 1. Konu Kesirler
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 1. Konu Kesirler5. Sınıf Matematik 4. Ünite 1. Konu Kesirler
5. Sınıf Matematik 4. Ünite 1. Konu Kesirler
 

6. Sınıf Fen Bilimleri 7. Ünite Elektriğin İletimi

  • 2. Elektrik Enerjisinin Taşınması : Farklı enerji türlerinden elektrik enerjisinin üretilmesini sağlayan kuruluşlara elektrik santrali denir Elektrik enerjisi, basit bir elektrik devresinde olduğu gibi elektrik santralinde başlayıp evlere, işyerlerine kadar uzanan ve oradan tekrar santrale dönen kapalı bir devrede taşınır. Elektrik enerjisi, kullanıldığı yerlere göre ışığa, sese, ısıya ve harekete dönüşür. Elektrik santrallerinde üretilen elektrik enerjisinin kullanılacağı yerlere taşınmasını enerji nakil hatları sağlar. Enerji nakil hatları, ya toprak altında bulunan iletken tellerden ya da çelik direkler üzerinde bulunan iletken tellerden oluşur.
  • 3. Enerji nakil hatlarında genelde bakır veya alüminyumdan yapılan iletken teller kullanılırken demirden yapılan iletken teller kullanılmaz. Enerji nakil hatlarında demir gibi iletkenlerin kullanılmamasının nedeni de bakır ve alüminyumun demire göre hem kolay işlenmesi hem de daha kolay eğilip bükülmesidir. (Enerji nakil hatlarında genelde alüminyumdan yapılan iletken teller kullanılır). Enerji nakil hatlarında kullanılan çelik direkler iletkendir. Elektrik enerjisinin taşınması sırasında iletken tellerin çelik direklere temas etmesi halinde elektrik enerjisi toprağa akar ve enerji kaybı olur. İletken tellerin çelik direklere temas etmesini önlemek için bu tellerin direklere temas eden kısımlarında cam, seramik gibi yalıtkan maddeler kullanılır.
  • 4.
  • 5. İletken Maddeler : Elektrik enerjisinin (elektrik yüklerinin yani elektronların) üzerinden serbestçe geçebildiği (akabildiği) maddelere iletken maddeler denir. (Elektrik akımını iletebilen maddelere iletken maddeler denir). Metaller (altın, gümüş, bakır, demir, çinko, alüminyum), çivi, alüminyum folyo, tuzlu su, asitli su, sirkeli su, insan vücudu) iletken maddelerdir.
  • 6. Yalıtkan Maddeler : Elektrik enerjisinin (elektrik yüklerinin yani elektronların) üzerinden serbestçe geçemediği (akamadığı) maddelere yalıtkan maddeler denir. (Elektrik akımını iletemeyen maddelere yalıtkan maddeler denir). Plastik, cam, tahta, hava, porselen, kauçuk, silgi, kâğıt, saf su, alkol, şekerli su, ebonit, mika, teflon, bakalit yalıtkan maddelerdir
  • 7. İletken maddeler Yalıtkan maddeler Altın Plastik Gümüş Cam Bakır Tahta Demir Hava Çinko Porselen Alüminyum Kauçuk Çivi Silgi Alüminyum folyo Kağıt Tuzlu su Saf su Asitli su Alkol Sirkeli su Şekerli su İnsan vücudu ebonit Kurşun kalem ucu Mika Çeşme suyu Teflon
  • 8.
  • 9. NOT : 1-Elektrik enerjisini iletkenlerden az, yalıtkanlardan daha fazla iletebilen maddelere yarı iletken maddeler denir. Silisyum, germanyum, karbon (kömür), bakır oksit yarı iletken maddelerdir. 2- Elektrik enerjisini iletkenlerden daha iyi iletebilen maddelere süper iletken maddeler denir. Altın, gümüş, platin süper iletken maddelerdir. (Süper iletkenler sıcaklık azaldığında direnç küçüldüğü için elektrik akımını daha iyi iletirler). 3- Yalıtkan olan sıvılar, yüksek elektrik enerjisi altında iletken hale geçebilirler.
  • 10. Gazların İletkenliği : Katı ve sıvı haldeki maddeler iletken veya yalıtkan maddeler olabilirler. Gaz haldeki maddeler ise normal şartlarda yalıtkandır ancak bazı özel durumlarda yani uygun şartlar sağlandığında iletken hale geçebilirler. •Örneğin hava, gaz halde bir maddedir ve normal şartlarda yalıtkandır. Şimşek ve yıldırım olaylarında normalde yalıtkan olan hava yüksek elektrik enerjisi sayesinde iletken hale gelir. Aydınlatmada kullanılan floresan ve neon lambalar, gazların özel koşullarda (düşük basınçta ve havasız ortamda) iletken hale gelmesinden yararlanılarak yapılmıştır
  • 11. Benjamin Franklin, 1752 yılında yaptığı deneyde, fırtınalı bir havada ucuna metal bir anahtar bağladığı uçurtmanın yükselmesini sağlayarak yıldırım çarpması sonucu anahtardan kıvılcım çıkmasını sağladı. Bu sayede yıldırımın elektrik enerjisi boşalması olduğunu gösterdi.
  • 12.
  • 13. Yalıtkan Maddelerin Elektrik Enerjisinin Tehlikelerine Karşı Kullanılması : İletken maddelere yalıtkan maddeler ile yalıtım yapılır. Yalıtım yapılırken en çok porselen, plastik, bakalit ve kauçuk gibi yalıtkanlar kullanılır. Günlük hayatta kullanılan elektrikli ev aletlerinin çalışabilmesi için elektrik enerjisi gereklidir. Şehir şebekesinden evlere gelen, evlerden de elektrikli ev aletlerinin içine giren elektrik enerjisinin zararlı etkilerinin önlenmesi için elektrik enerjisini taşıyan iletken kablolar veya içerisinde elektrik enerjisi bulunan ev aletleri yalıtkan maddeler ile kaplanmıştır. Bundan dolayı ev aletlerine rahatça dokunulabilir ve elektrik enerjisinin zararlı etkilerinden korunulabilir. Ev aletlerindeki iletken kablolara dokunulması halinde elektrik çarpması görülür ve bu da zararlı sonuçlar doğurabilir.
  • 14. Ev aletleri kullanılırken; Yıpranmış kablolar yenileri ile değiştirilmelidir. Bir prize birden fazla fiş takılmamalıdır. Elektrik kablolarının yanında yanıcı ve ısıtıcı cihazlar kullanılmamalıdır. Elektrikli cihazlar tamir edilirken elektrik enerjisi kesilmelidir. Nemli ortamlarda elektrikli cihazlar kullanılmamalıdır. Bozulmuş prizler yenileri ile değiştirilmelidir.
  • 16.
  • 17. Ampulün parlaklığı nelere bağlıdır: - Devredeki pil sayısı arttıkça parlaklık artar. - Devredeki ampul sayısı arttıkça parlaklık azalır. - Devredeki pilin kutuplarının yer değiştirmesi ampulün parlaklığını etkilemez. - Ampulün içindeki telin cinsi değişirse parlaklık da değişir.
  • 18. DİRENÇ : Maddelerin elektrik iletimine karşı gösterdiği zorluğa direnç denir. Direnci ölçen alete direnç ölçer (ohm metre) denir. Direncin birimi ohm’dur. Ohm kısaca “Ω” işareti ile gösterilir. Yalıtkanların direnci iletkenlere göre çok fazladır.
  • 19.
  • 20.
  • 21. Bir telin direnci nelere bağlıdır? • Bir iletken telin direnci; telin boyuna, kalınlığına ve cinsine bağlıdır. • Telin boyu • İletken telin boyu uzadıkça direnç artar. İletken telin uzunluğu “ ℓ” ile gösterilir.
  • 22.
  • 23. • Telin kalınlığı (kesit alanı) • Bir iletken telin direnci, telin kesit alanı (kalınlığı) ile ters orantılıdır. • Telin kesit alanı (kalınlığı) arttıkça, direnci azalır.Devrede dolanan akım artar. Kesit alanı S ile gösterilir.
  • 24.
  • 25.
  • 26. • Telin cinsi: • Bir iletkenin direnci, iletkenin cinsine bağlıdır. • Bütün iletkenlerin aynı uzunluk ve kalınlıktaki parçalarının direnci farklı farklıdır. • İletken bir maddenin, birim uzunluğunda ve birim kesitindeki parçasının direncine, öz direnç adı verilir. • Her iletkenin öz direnci farklıdır
  • 27. Metal Elektrik İletkenliği (mega- siemens/m) Isı İletkenliği (W/mK) Elektriksel Direnç Nano Ohm Metre Gümüş (Ag) 63 406 16 Bakır (Cu) 59 385 17 Altın (Au) 43 314 23 Alüminyum (Al) 36 205 28 Tungsten (W) 18.2 180 55 Çinko (Zn) 16 112 62 Nikel (Ni) 12.9 99 78 Demir (Fe) 9.5 80 105 Platinyum (Pt) 9.4 72 106 Titanyum (Ti) 2.4 22 420 Paslanmaz Çelik 1.11 14-16.3 898
  • 28.
  • 29. REOSTA: Direnci değiştiren araca (ayarlanabilir dirence) reosta denir. Bir iletkenin uzunluğunun değiştirilmesiyle direnci değişebilir. Reosta ile ampulün parlaklığını artırıp azaltabiliriz.
  • 30. Reostalarda kısa devre prensibi geçerlidir. Şekilde okun ucuna kadar iki yol vardır. Biri dirençli diğeri dirençsiz yoldur. Akım dirençsiz yolu tercih ettiğinden devrede yalnız okun ucundan 1 yönünde kalan direnç var demektir. Dolayısıyla ok 1 yönünde hareket ettirilirse direnç azalır 2 yönünde hareket ettirilirse direnç artar.
  • 31. Reostanın başlıca kullanım alanları: Reostalar genellikle elektrikli sobaların ayar düğmelerinde kullanılır.Bir sobanın(elektrikli)ısısını düşürmek için düğmesini kıvırdığımızda reostanın kabloları(veya telleri)uzar. Direnç artarak elektrik enerjisi yavaş bir şekilde gelir.Ama ısısını yükselttiğimizde reostanın kabloları kısalır. Direnç azalır ve elektrik enerjisi hızlı bir şekilde sobaya ulaşır. Böylece sobanın ısısı artar. Evimizde bulunan ayarlanabilen elektrik düğmeleri de birer reostadır. Sobalar dışında çamaşır, bulaşık makineleri vb. elektronik eşyalarda da kullanılır.
  • 32.
  • 33. Ampul de bir dirençtir!! Ampulde elektrik enerjisini ısı ve ışık enerjisine çeviren eleman filaman adı verilen iletken teldir. Ampuldeki filamanın direnci arttırılmak için kesit alanı ince ve boyu çok uzun yapılmıştır. Filamanın boyu çok uzun olmasına rağmen sarmal şekil verildiğinden ampulün içine sığmaktadır. Filaman ısıya dayanıklı maddelerden (tungsten) yapılır çünkü elektrik enerjisi ısıya dönüşünce sıcaklık artar. Buna göre, filamanın direnci de, ısıya dayanıklılığı da yüksektir.
  • 34. Elektrik Çarpması Nedir? Elektriğin canlı vücudundan toprağa geçmesi olayıdır. İnsan vücudu iletken olduğundan elektrik çarpmaları kaçınılmazdır. Elektrik çarpması prizler, elektrikli aletlerden kaynaklanan elektrik kaçakları, kablolarının kopması ya da direklere tırmanılması, yıldırım düşmesi ile ortaya çıkabilir. Vücuttan geçen elektrik akımları yüksek voltajdaysa, şok, kalp durması, solunum durması, ölüm gibi sonuçlar doğurabilir.
  • 35. Elektrik çarpmalarına karşı alınacak önlemler: Tornavida ve pense gibi aletlerin saplarının plastikle kaplı olması Elektrikli işlerle uğraşırken plastik ya da kauçuk eldiven giyilmesi Prizlere birden fazla elektrikli alet fişi takılmaması Prizlere ıslak elle dokunmamak Kablolarda kopukluk yada erime varsa büyüklerimize haber vermek Kabloların etrafının plastikle kaplanması
  • 36.
  • 37. Elektrik Çarpmasının İlkyardımı Elektrik akımı şalterden kesilmeli, Çarpılan kişi yalıtkan bir cisim veya sopa ile itilmeli Yalıtkan eldiven kullanarak kişi itilebilir
  • 38. 2012 pybs Ünite Sonu Soruları 1.
  • 40.
  • 44.
  • 45. 2011 pybs 2011 pybs 7. 8.
  • 48.
  • 52.
  • 53. Dünyamız, Ay ve Yaşam Kaynağımız Güneş •Dünya Güneş ve Ayın Büyüklükleri •Dünyanın Katmanları •Ayın Evreleri
  • 54. •Dünya, Güneş ve Ay’ın şekilleri hakkında eski çağlardan bu yana çeşitli fikirler öne sürülmüştür. •Bundan 4000 yıl önce yaşayan Mısırlılar, Dünya'yı uzunca bir kutu, gökyüzünü de onun kapağı olarak hayal ediyorlardı. •Eski Hintliler ise Dünya'yı filin sırtında duran büyük bir disk biçiminde olduğunu sanıyorlardı. •Eski Yunanlılar, MÖ 850 yıllarında Dünya'yı uçsuz bucaksız sularda yüzen bir disk biçiminde sanıyorlardı. •Dünyanın yuvarlak olduğunu söyleyen ilk kişi M.Ö. 6. yüzyılda yaşamış eski Yunanlı bilgin Pisogor'dur. •Gene de 16. yüzyılda kaşifler Dünya'nın çevresini denizden dolaşıncaya kadar Dünyanın yuvarlak olduğu benimsenemedi.
  • 55. •Dünya'nın küre biçiminde olduğunu kanıtlayan diğer gözlemler şunlardır: •Bir gemi veya uçak, hep aynı yöne giderse hareket ettiği noktaya geri döner. •Kıyıda duran bir insan, ufuktan yaklaşan bir geminin önce dumanını, bacasını daha sonra tekne kısmını görür. Eğer Dünya yuvarlak olmasaydı görüş alanımıza giren gemiyi bütünüyle görebilirdik. •Ay tutulması olduğunda Dünya'nın Ay üzerine vuran gölgesi yuvarlaktır. Buradan Dünya'nın yuvarlak olduğu sonucuna varılabilir. •Uzaydan çekilen fotoğraflar göstermiştir ki Dünya, Güneş ve Ay küreye benzer bir şekle sahiptir.
  • 56.
  • 57. DÜNYA, GÜNEŞ VE AY’IN BÜYÜKLÜKLERİ • Güneş, Dünya ve Ay’ın büyüklüklerinin sıralaması aşağıdaki şekildeki gibidir. • Dünya, Ay’a göre daha büyüktür. Dünya’nın çapı Ay’ın çapının yaklaşık 4 katıdır. • Güneş de Dünya’dan büyüktür. Güneş’in çapı Dünya’nın çapının yaklaşık 109 katıdır. • Buna göre içlerinden en büyüğü Güneş, en küçüğü Ay’dır. Dünya ise büyüklük açısından Ay ile Güneş’in arasındadır.
  • 58. • Dünya, Ay’a göre daha büyüktür. Dünya’nın çapı Ay’ın çapının yaklaşık 4 katıdır. • Güneş de Dünya’dan büyüktür. Güneş’in çapı Dünya’nın çapının yaklaşık 109 katıdır. • Buna göre içlerinden en büyüğü Güneş, en küçüğü Ay’dır. Dünya ise büyüklük açısından Ay’la Güneş’in arasındadır.
  • 59. • Sıralamada Güneş, Ay’dan büyük olmasına rağmen Dünya’dan baktığımızda Güneş ve Ay aynı büyüklükteymiş gibi görünür. Bunun nedeni Güneş’in Dünya’mıza Ay’dan daha uzak olmasıdır. • Güneş, Dünya’dan yaklaşık olarak 150 milyon km uzaklıktadır. Ay ise Dünya'dan 384 000 km uzaklıktadır.
  • 60.
  • 61. DÜNYAMIZ Kutuplardan basık, ekvatordan şişkin küre biçimindedir. • Dünya'mızı ortadan yatay olarak iki eşit parçaya ayıran çizgiye ekvator denir. Kuzeyindeki parçaya Kuzey Yarım Küre, güneyindeki parçaya Güney Yarım Küre denir. • Dünya ekseninin yer küreyi deldiği noktalara Kutup Noktası denir. Kuzeydekine Kuzey Kutbu güneydekine Güney Kutbu denir. • Yeryüzünün 3/4 ü sularla kaplıdır. • Dünya ekseni yörünge düzlemine eğiktir.
  • 62. Dünya'nın Kendi Etrafındaki Hareketi • Batıdan doğuya doğru döner. • Gece ve gündüz oluşur. • Bir dönüşü 24 saatte (1 günde) tamamlar. • Güneş ışığının alındığı zaman aralığına gündüz, güneş ışığının alınmadığı zaman aralığına gece denir. • Ekvatorda gece ve gündüz süreleri her zaman eşittir. • Ekvatordan uzaklaştıkça gece, gündüz süreleri değişir. • Güneş ışınlarının dik veya eğik gelmesi gece - gündüz sürelerini değiştirir.
  • 63. Dünya'nın Güneş Etrafındaki Hareketi • Batıdan doğuya döner. • Mevsimler oluşur. • Bir dönüşü 365 gün 6 saatte (1 yılda) tamamlar. • Güneş ışınlarının dik geldiği yerlerde yaz, eğik geldiği yerlerde kış yaşanır. • Kuzey Yarım Küre'de yaz mevsimi yaşanırken, Güney Yarım Küre'de kış mevsimi yaşanır. • Kuzey Yarım Kürede ilkbahar mevsimi yaşanırken, Güney Yarım Küre'de Sonbahar mevsimi yaşanır.
  • 64.
  • 66. 1. HAVA KÜRE ( ATMOSFER) Dünyamızın çevrenini saran ve dünya ile beraber dönen çoğunluğu gazdan oluşan tabakaya atmosfer başka bir deyişle hava küre denilmektedir. Çeşitli gazların karışımından oluşmuştur.Su buharı bu katmanda bulunur.Güneş’ten gelen zararlı ışınları engeller.Canlılar için gerekli gazları içerir.
  • 67. Bu tabaka yeryüzünden itibaren kendi içinde de tabakalara ayrılır. Her tabaka kendi içinde değişik sıcaklıklar barındırmaktadır bu nedenle de tabakaların özellikleri ve gaz yoğunlukları farklıdır. Bu bölgeler yukarıdan aşağı doğru; ekzosfer, termosfer, mezosfer, stratosfer ve troposferdir.
  • 68.
  • 69. 2. SU KÜRE Dünyamızın ¾’ü sular ile kapılıdır.Taş küre ile iç içe olan katmandır. Su küreyi; okyanuslar, denizler, iç kesimlerdeki çukurlara suların birikmesiyle oluşan göller, akarsular ve yeraltı suları oluşturur. Canlılar için çok önemli yaşam kaynağıdır. Su kürenin yaklaşık yüzde biri içme suyu olarak kullanılabiliyor. Kullanılan bu suya tatlı su da denilmektedir.
  • 70. 3.TAŞ KÜRE ( YER KABUĞU ) Üzerinde canlıların yaşadığı katmandır. Kalınlığı 5- 110 km arasında değişmektedir. Yer kabuğu, magmatik kayaçlar, tortul kayaçlar ve başkalaşım kayaçlardan oluşmaktadır. Üst kısımları yer yer toprakla örtülmüştür. Yer yer yükselti, düzlük, ve çukurlardan oluşur. Kalınlığı her yerde aynı değildir. Okyanusların dibinde ince ,dağlık bölümlerde kalındır. Yer kabuğunun derinliklerine inildikçe sıcaklık artar.
  • 71. 4. ATEŞ KÜRE ( MAĞMA TABAKASI) (MANTO) Yer kabuğunun hemen altındaki tabakadır. Kalınlığı yaklaşık 2.900 km, sıcaklığı ise yaklaşık olarak 2000 oC derecedir. Erimiş maddeler, sıkışmış gaz ve buharlardan oluşmuştur. Ateş kürenin akışkan bir yapısı vardır ve hareketlidir. Erimiş halde olan bu koyu kıvamlı sıcak sıvıya magma denilmektedir. Magma içindeki ağırlıklı bileşikler, Silisyum ve Manganezyum’dur. Magma zaman zaman yanardağlardan yeryüzüne çıkar. Magmanın yeryüzüne çıkmış haline LAV denir.
  • 72.
  • 73. 5. AĞIR KÜRE (ÇEKİRDEK) Dünya’nın en iç ve en kalın katmanıdır. En sıcak ve en ağır katman burasıdır. Yerkürenin merkezinde ve kalınlığı yaklaşık 3.400 kilometre olan ağır küre demir, nikel gibi maddelerden oluşur. Sıcaklık 4000-4.500 derecenin üstündedir. Sıcaklığı çok yüksek olsa da, büyük basınç olduğundan çekirdek katı ve katıya yakın haldeki maddelerden oluşmuştur.
  • 74. Not: Taş küre diğer katmanlara göre ince, hafif kırılgan ve çok sıcak olmayan bir katmandır. Ateş küre ise daha kalın, daha ağır ve çok sıcak olan akışkan bir katmandır. Çekirdek dünyanın içinde çok ağır ve çok sıcak bir küre halinde bulunur
  • 76.
  • 77. AY • Ay Dünya'nın uydusudur. (Bir gezegenin çevresinde dönen gök cismine uydu denir.) • Yaklaşık küre biçiminde, ışıksız bir gök biçimidir. Güneş'ten aldığı ışığı yansıtarak görünür hale geçer. • Atmosfer tabakası ve su yoktur. Bu yüzden rüzgâr ve yağışlar oluşmaz. • Yüzeyi çukurlar, sıra dağlar, düzlükler ve tepelerle kaplıdır. • Çapı Dünya'nın çapının 1/4 ü kadardır. AY'IN HAREKETLERİ 1) Kendi etrafında dönüşü 2) Dünya etrafında dönüşü 3) Dünya ile birlikte Güneş etrafında dönüşü Ay'ın kendi ekseni ve Dünya etrafında dönüş süresi eşittir. (29, 5 gün) Bu sebeple Dünya'dan Ay'ın hep aynı yüzü görülür. * Ay kendi ve Dünya etrafında batıdan doğuya doğru döner. * Ay kendi etrafında yavaş, Dünya etrafında hızlı döner.
  • 78. Ay’ın Dünya etrafında dönmesi sonucu ayda oluşan farklı görüntülere Ay’ın evreleri denir. Ayın evreleri Dünya, Ay ve Güneş yörüngesinde görülen periyodik değişimler sonucunda her 29,5 günde bir tekrar eder. Ay tıpkı Dünya gibi, kendinden ışık vermez. Güneşten aldığı ışığı yansıtır. Bu yüzden, Ay’ın Dünya ve Güneş’e göre konumuna göre belli bir kısmı aydınlık diğer yüzeyi ise karanlık gözükür.
  • 79. Yeni Ay Ay, Güneş ile Dünya arasına girdiğinde, Ay’ın Dünya’ya bakan yüzü karanlık görünür. Bu nedenle Ay, Dünya’dan bakıldığında görülmez. Ay’ın bu evresine yeni ay adı verilir.
  • 80.
  • 81. İlk Dördün Yeni ay evresinden yaklaşık bir hafta sonra, Ay’ın Dünya’ya bakan yüzünün sağ yarısı aydınlanmış olarak görünür. Ay’ın bu evresine ilk dördün denir.
  • 82. Dolunay İlk dördün evresinden yaklaşık bir hafta sonra, Ay’ın Dünya’ya bakan yüzünün tamamı aydınlanmış olarak görünür. Ay’ın bu evresine dolunay adı verilir.
  • 83. Son Dördün Dolunay evresinden yaklaşık bir hafta sonra Ay’ın Dünya’ya bakan yüzünün sol yarısı aydınlanmış olarak görülür. Ay’ın bu evresine son dördün denir.
  • 84.
  • 85. Not: Hilal Ayın evrelerinden birinin adı da hilaldir. Bu evrenin bizim için önemi bayrağımızda bulunmasıdır. Hilal evresinin gözlem süresi kısadır. Çünkü Güneş battıktan sonra batı ufkuna yakın gözlenir.
  • 86.
  • 87.
  • 88.
  • 89. 1. "Dünya'nın çapı yaklaşık olarak Ay'ın çapının 4 katıdır. Güneş'in çapı isen Dünya'nın çapının 109 katıdır. Oysa gökyüzüne baktığımızda Ay ve Güneş neredeyse aynı büyüklüktedir.” Yukarıdaki açıklamaya göre hangi sonucu çıkarabiliriz? A) Cisimler uzaklaştıkça daha kolay görünür. B) Cisimler uzaklaştıkça daha zor görünür. C) Dünya, Ay'a yakın Güneş'e uzaktır. D)Dünya Ay'a uzak Güneş'e yakındır. 2. •Gün içinde sıcaklığın değişmesi •Yerel saat farklarının oluşması •Gece ve gündüzün oluşması Yukarıda verilen özelliklerin ortaya çıkmasına neden olan etken aşağıdakilerden hangisidir? A) Dünya’nın Güneş çevresinde dönmesi. B) Dünya’nın şekli. C) Dünya’nın eksen eğikliği. D) Dünya’nın kendi çevresinde dönmesi.
  • 90. 3. III numaralı evre aşağıdakilerden hangisidir? A)Yeni ay B)Dolunay C)İlk Dördün D)Son Dördün 4. Ay’ın evreleri ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A. Ay’ın tam daire şeklinde görüldüğü evre dolunaydır. B. İlk dördün evresinden önce görülen evre hilaldir. C. Son dördün evresinden sonra dolunay görülür. D. Ay’ın hiç görünmediği evre yeni aydır.
  • 91. 5. Ay’ın evrelerinin doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir? A) Son Dördün- İlk Dördün- Yeni Ay-dolunay B) Yeni Ay- İlk Dördün- Dolunay- Son Dördün C) Yeni Ay- Dolunay-ilk Dördün- Son Dördün D) Yeni Ay- Son Dördün- Dolunay- İlk Dördün 6.
  • 92.
  • 93. 7. 8.