Ο ΤΜΗΝΑ ΝΕΟΤΗΤΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ ΣΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΑΚΟΜΗ ΕΝΑ ΤΕΥΧΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΩΡΑ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ¨ΡΩΜΝΙΟΣ¨ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΘΟΝΗ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΣΑΣ. ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Γραφεῖα Θεσσ/νίκης: Μοναστηρίου 225, Μενεμένη, 54628 τηλ: 2310552207, τηλεομοιότυπο: 2310552209 Γραφεῑα Ἀθηνῶν: Πανεπιστημίου 39, Στοά Πεσματζόγλου 10679, 5ος ὄροφος, τηλ.2106930355 http://www.enromiosini.gr/ http://www.romnios.gr/

1. H πρόνοια τοῦ Θεοῦ, Ἀ. Οὐρεϊλίδη / Τὰ aνω φρονεῖτε, Ἁγίου Φιλαρέτου Μόσχας / ΟΣΙΑ ΜΕΛΩ
ΣΤΗ ΒΟΥΡΡΙΝΑ ΤΗΣ ΚΩΣ / Παραινέσεις γιa τhν οiκογένεια / Φυσική καί πνευματική συγγένεια
Χριστοῦ, Θ. Κουτσιώρα / ΣΤΗΝ ΙΜΒΡΟ ΜΑΣ, ΑΝΑΛΗΨΗ ΣΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΜΑΣ, Συνεσίου μοναχοῦ /
ΟΧΥΡΟ ΛΙΣΣΕ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΟΧΥΡΟ ΣΤΟΝ ΑΚΡΙΤΙΚΟ ΔΗΜΟ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙΟΥ, Σ. Παυλίδη / Μπόρα
εΙναι θΑ περάσει!, Ἄ.-Μ. Λαζαρίδου / Οταν τὸ μικροαστικΟ Ονειρο παίρνει μορφΗ, Γ.
Στεργίου / Ποῦ εΙναι Η χαρΑ κρυμμένη σήμερα; / Οσο Υπάρχουν Ανθρωποι Ἄ.-Μ.
Λαζαρίδου / Μικρο Συναξάρι, Ἰ. Φρουδαράκη / Ὁδοιπορικό: Τὸ Βυζάντιο καὶ ἡ νότια Ἰταλία,
μία ἱστορικὴ μελέτη τοῦ Kenneth M. Setton / Μορφὲς πού γνώρισα /Μνῆμες ἀνεξίτηλες ἀπὸ τὸν
οἰκισμὸ Σεμινάρα τῆς Καλαβρίας καὶ τὴν Κάτω Ἰταλία, Εὐ. Κουτσιώρα / Ἡ Γερόντισσα Στεφανία καὶ
ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ μέσῳ τοῦ Πόνου καὶ τῆς Ἀγάπης / Ἡ ἐπίσκεψή μας στὸ μοναστήρι τοῦ Ἁγίου
Ἰωάννου τοῦ Θεριστοῦ στὸ Μπιβόντζι / Ἡ Ρωμηοσύνη στὴ Νότια Ἰταλία, Π. Μαρτίνη /Κάτω Ἰταλία:
Ἐκεῖ ποὺ διασώζεται ὁ γλωσσικός μας πολιτισμός! / Εὐχαριστοῦμε γιὰ ὅλα... Ἰ. Τρικαλιώτη
ΤριμηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2€
Τεῦχος16-17
ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014
Ρωμνιός

2. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
ΤΗΛ. 2310 552 207
ΗΛΕΚΤΡΟΝIKO ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ:
contact@enromiosini.gr
ΤA ΠΕΡΙΟΔΙΚA ΜΑΣ
νεεσ εκδοσεισ ενωμενης ρωμηοσυνησ
1
ΙΟΥΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 7 /ΤΙΜΗ: 4 ΕΥΡΩ
ΑΡΧΙΜ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΠΕΤΤΑΣ
ΜΙΧΑΗΛ ΤΡΙΤΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΡΠΑΤΖΗ
ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟΔ. ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ
π.ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ
ΜΕΡΟΠΗ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΟΛΕΒΑΣ
ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΚΟΛΛΙΑΣ
Δρ.Ε.ΖΕΛΛΙΟΥ-ΜΑΣΤΟΡΟΚΩΣΤΑ
IΩΑΝΝΗΣ ΑΡΜΕΝΑΚΗΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΑΠΑΚΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΑΡΙΝΗΣ
ΠΕΤΡΟΣΤΣΟΔΟΥΛΟΣ
ΣΤΑΘΗΣΠΕΛΑΓΙΔΗΣ
ΕΙΡΗΝΗ ΑΡΤΕΜΗ
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
χριστόφορος παπουλᾶκοσ † 18 -01 -1861
150 χρόνια ἀπὸ τὴν κοίμησή του.
1
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 13
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ κ. ΙΓΝΑΤΙΟΣ, ΑΡΧΙΜ. ΙΩΑΝΝΙΚΙΟΣ ΚΟΤΣΩΝΗΣ,
ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟ∆ΗΜΟΣ ΣΚΡΕΤΤΑΣ, ΑΡΧΙΜ. ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ,
ΑΡΧΙΜ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΠΕΤΤΑΣ, ΑΡΧΙΜ. ΓΕΡΒΑΣΙΟΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ,
ΙΕΡΟ∆ΙΑΚΟΝΟΣ ΣΥΜΕΩΝ, ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΚΙΑ∆ΑΣ, ΞΕΝΟΦΩΝ ΤΖΑΒΑΡΑΣ,
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΕΡΣΥΝΑΚΗΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΤΣΙΜΙΓΚΑΣ, ΣΠΥΡΙ∆ΩΝ ΚΟΥΡΗΣ,
ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, ΕΙΡΗΝΗ ΤΣΑΜΠΑΛΑ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΒΙΛΛΙΩΤΗΣ
1
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011 / ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 8 /ΤΙΜΗ: 4 ΕΥΡΩ
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
"Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΙΘΗΝΟΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ"
ΜΗΤΡ.ΑΙΤΩΛΙΑΣ &ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ κ. ΚΟΣΜΑΣ, ΜΗΤΡ. ΠΙΣΙΔΙΑΣ κ. ΣΩΤΗΡΙΟΣ,ΑΡΧΙΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΚΑΨΑΝΗΣ, ΑΡΧΙΜ. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ, ΑΡΧΙΜ.
ΑΧΙΛΛΙΟΣ ΤΣΟΥΤΣΟΥΡΑΣ, ΑΡΧΙΜ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΚΟΚΛΙΩΤΗΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ
ΖΗΣΗΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΜΠΑΤΙΣΤΑΤΟΣ,
ΠΡΩΤΟΠΡ.ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ,π.ΒΑΣΙΛΕΙΟΣΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ,ΠΡΩΤΟΠΡ.ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ,ΙΕΡΟΜ.ΛΟΥΚΑΣΓΡΗΓΟΡΙΑΤΗΣ,ΜΟΝ.ΝΙΚΟΛΑΟΣΓΡΗΓΟΡΙΑΤΗΣ,π.ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ
GEORGI, ΒΟΥΡΛΗΣΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΣΚΑΛΤΣΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΤΣΙΓΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΚΟΥΚΟΥΣΑΣ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΓΚΑΒΑΡΔΙΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΣΙΑΣΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΡΕΡΑΚΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ, ΜΠΑΚΑΣ Θ.
ΙΩΑΝΝΗΣ
α
φ
ιε
ρω
μα
στ
ην
Ε
ΚΚΛ
Η
Σ
ΙΑ
1
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2012 / ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 10 /ΤΙΜΗ: 4 ΕΥΡΩ
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ,ΑΡΧΙΜ.ΚΥΡΙΛΛΟΣΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ,
π. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, ΔΑΟΥΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΔΗΜΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ,
ΔΡΕΤΤΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ, ΔΡΟΥΓΚΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ, ΖΑΡΤΑΛΟΥΔΗΣ ΖΩΗΣ, ΖΗΡΙΝΗΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΚΕΣΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΕΣΤΗΣ, ΚΟΝΤΑΞΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΛΙΑΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ,
ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΜΑΣΤΟΡΟΚΩΣΤΑ-ΖΕΛΛΙΟΥ ΕΡΑΤΩ, ΜΑΧΙΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ,
ΜΠΟΥΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, ΝΑΤΣΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΡΑΚΟΒΑΛΗΣ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΣΑΜΑΡΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΣΑΠΡΑΝΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΣΙΑΣΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΣΙΩΜΟΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ, ΤΖΙΝΙΚΟΥ ΑΘΗΝΑ, Χ΄΄ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
Ἑπιστροφὴ
στὴν ὕπαιθρο
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ, ΣΤΟΝ ΦΥΣΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ,
ΣΤΗΝ ΦΥΤΙΚΗ -ΥΓΙΕΙΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΣΤΟΝ ΘΕΟ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ:
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 12
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΡΟΙΚΟΝΝΗΣΟΥ κ. ΙΩΣΗΦ, ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟ∆ΗΜΟΣ ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ
π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ, π. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ, ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ
ΜΑΡΙΑ, ∆ΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΙΟΣ, ΤΣΙΓΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ∆ΑΠΕΡΓΟΛΑΣ
ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, ΣΚΟΝΤΖΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ, ΜΑΛΚΙ∆ΗΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ, Χ΄΄ΑΝΤΩΝΙΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΝΑΤΣΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΗΣ, ΧΟΛΕΒΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, ΒΙΛΛΙΩΤΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΣΑΡΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ΡΩΜΑΝΟΣ
∆ΗΜΗΤΡΗΣ, ΦΑΣΟΥΛΗ-ΤΣΑΜΠΑΛΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ, ΡΕΡΑΚΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ,
ΤΣΟΜΠΑΝΗΣ ΤΡΥΦΩΝ, ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ ΚΩΣΤΑΣ, ΠΑΠΑΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΤΣΑΓΚΑ
ΜΑΡΟΥΛΑ, ΕΞΑΡΧΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Τηλέφωνo: 2310 55 22 07, Email: contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ
ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
«ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ»
αφ
ιερ
ωμα
Η ΕΛΛ
ΗΝΟΡΘ
Οδ
ΟΞΗ
ΤΑ
ΥΤ
ΟΤ
ΗΤ
Α ΜΑ
Σ
Ἀποστέλλεται δωρεάν, τιµῆς ἕνεκεν.
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Ἡ σχέση Ἑλληνισµοῦ-Χριστιανισµοῦ στὸ ἔργο τοῦ Μεγάλου Βασιλείου «Πρός
τοὺς νέους» Θεώνης Μαρίνου-Μπούρα, Ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστοµος ὡς
παιδαγωγός, Μαρίας Τσακτσίρα, Ἡ παιδεία σπουδαῖο ἔργο τῆς πολιτικῆς, Κ.
Ἰ. Δεσποτόπουλου, Παιδεία- Ἐκπαιδευτικὸ σύστηµα καὶ οἱ νέοι, Δηµητρίου
Ἀναγνώστου, Ἡ φιλοµάθεια τῶν Γραφῶν προξενεῖ πολυµάθεια, Ἁγ. Νικοδήµου
τοῦ Ἁγιορείτου, Ψυχοθεραπεία-Ἐξοµολόγηση, Σωτηριάδου Ἄννας, Ὅσιος
Σοφιανὸς Ἐπίσκοπος Δρυϊνουπόλεως καὶ Ἀργυροκάστρου, Ἀρχιµ. Νεκταρίου
Ν. Πέττα, Γίνονται θαύµατα στὴν ἐποχή µας; Κωνσταντίνου Δ. Βέρρου,
Καππαδοκία, ἡ χώρα τῶν ἁγίων, Ἀναστασίας Κουρῆ...
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2 €
Τεῦχος 5
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Ἡ Πόλη τῶν ὀνείρων µας-ΔήµητραςΒασίλα-Ζιάκου,Κωνσταντινούπολη ἡ
Βασιλεύουσα - Στυλιανῆς Κουρῆ, Διδάγµατα ἀπὸ τὴν Ἄλωση - Κατερίνας
Μιχαὴλ,Φωτορεπορτὰζ,ἘκδροµὴνέωντῆςἘ.ΡΩστὴνΚωνσταντινούπολη,
Σούρουπο στὴ Βασιλεύουσα - Συνεσίου µοναχοῦ, Ἡ γλώσσα εἶναι
σπουδαῖο πράγµα - Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Ἡ παιδεία
στὰ Φάρασα Καππαδοκίας, Πόσο κοστίζει ἕνα θαῦµα ,Πατρίδα-Δάφνης
Μπάλλα, Ὅσιος Λουκᾶς ὁ ἐν Στειρίῳ, Ἡ ἁγία µεγαλοµάρτυς Κυράννα ἡ
Ὀσσαία - Ἀναστασίας Κουρῆ,..
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2 €
Τεῦχος 7
ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2012
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Κοίµησις τῆς Θεοτόκου Ἀπολυτίκιον / Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, Ἀρχιµανδρίτου
Κυρίλλου / «Τὸ µάτι ποὺ στρέφεται ἐδῶ καὶ ἐκεῖ εἶναι φοβερὸς προδότης» Εὐεργετινὸς /
Ὁ Σταυρὸς καὶ ἡ Ὕψωση του Ἀρχιµανδρίτου Γεωργίου Καψάνη / Διδαχὲς τοῦ Γέροντα
Ἱερωνύµου τῆς Αἰγίνης / Γέρων Πανάρετος Παντοκρατορινὸς / Ἡ ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν στὴ
θύραθεν σκέψη καὶ στὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστοµο Μαγδαληνῆς Μπόµπου / Στρατηγικὸν
Κεκαυµένου / Λόγος ἄπνευστος καὶ ἄτονος Γεωργίου Ἰ. Βιλλιώτη / Τὸ ἀληθινὸ Βυζάντιο.
Ἡ ἀρχοντικὴ καὶ βασιλικὴ πολιτεία Φώτη Κόντογλου / Ἡ ἐπιχειρησιακὴ παράµετρος τοῦ
τορπιλισµοῦ τοῦ εὐδρόµου ΕΛΛΗ στὴν Τῆνο τὴν 15η Αὐγούστου 1940 Σβίλλια Διονύσιου /
Ἁγία Θεοδώρα ἐν Βάστᾳ / Ἀνθρώπινη µοναξιὰ καὶ κοινωνικὸ µοντέλο Ἀθανασίου Θεοδωράκη
/ Στρατιωτικὴ θητεία: ἠ τιµὴ πρὸς τὴν πατρίδα Κωνσταντίνου Παπαναστασίου / Ποίηµα γιὰ
τὴν Ἐλλάδα Σβίλλια Ἰωάννη / Χαιρετισµὸς. Τῆς θάλασσας Γεωργίου Ἰορδάνου
ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’
Τεῦχος 13
ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
ΑΓΙΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ Ἀναστασίας - Ἄννας Κουρῆ / ΓΕΩΡΓΙΟΣ – ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΥΠΡΙΟΣ
Στυλιανῆς – Εἰρήνης Κουρῆ / ΘΕΙΟ AΝΟΙΞΙΑΤΙΚΟ ΠΡΩΪ Κώστα Οὐράνη / Διδαχὲς π. Σωφρονίου Σαχάρωφ
/ Ἡ ἁγία νεομάρτυς Χρυσῆ / ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ Ἀρχιµ.
Κυρίλλου Κεφαλόπουλου / Η ΜΕΡΙΜΝΑ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΟΥΣ
Γεωργίου Β. Παπαβασιλείου / ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ ΣΤΑ ΠΕΤΡΟΚΟΜΜΕΝΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ
/ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ Γιώργου Γυπάκη / Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΥΡΟΜΑΤΗ ΣΤΟΝ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ Ἰωάννη Β. Βελιτσιάνου / Ι.Ν. ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ
ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1821 Διονυσίου Σβίλλια / ΜΟΝΑΧΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ... Μάρκου
Δεσποτίδη / Η ΑΓΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Η ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑ / ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ. ΤΗΣ ΣΤΕΡΙΑΣ Γεωργίου Ἰορδάνου
/ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ Α΄ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’
Τεῦχος 14
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤῸΝ ΑΓΙΟ ΓΕΩΡΓΙΟ ΚΑΡΛΣΙΔΗ,ΣάββαΠαυλίδη-ΝΗΣΤΕΥΣΩΜΕΝΝΗΣΤΕΙΑΝΔΕΚΤΗΝ,
Β.Π.-ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΓΑΜΟΣ-ΜΙΑΜΕΓΑΛΗΠΑΓΙΔΑ,Σ.Π.-ΠΕΡΙΔΕΙΛΙΑΣ,Διὰτὴνἄνανδρονδειλίαν,Ὀσίου
ἸωάννουτοῦΣιναΐτου-ΗΑΓΙΑΑΓΝΗ-ΑΓΩΝΑΣ,Ἀρχιμ.ΣεραφείμΔημοπούλου-ΗΑΓΩΓῊΤΩΝΠΑΙΔΙΩΝ
ΚΑΙ ΜΗΤΕΡΕΣ, Ἁγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως - «ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ» ΧΑΡΙ ΠΟΤΕΡ, Κ. Σ. «Η ΠΑΝΑΓΙΑ
ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ» Ἱερὰ Μονὴ Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου, Ἰωάννου Πουλατσίδη - ΦΑΓΙΟΥΜ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ
ΕΙΚΟΝΕΣ, Μανώλη Κουρῆ & Ἀναστασίας Κουρῆ - Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΛΕΙΣΟΒΑΣ, Γιάννη Μακρῆ, Η ΠΑΤΡΙΣ,
Ἀχιλλέως Παράσχου - ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΗΣ ΡΙΖΑΡΕΙΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ,
Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Θανάσουλα - Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ «ΖΕΙ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΥΕΙ» ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ
ΤΟΥΡΚΙΑ, Ἀθανασίου Μπλατζούκα - ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ, Ἀθανασίου Κατίγκα - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΜΕ ΜΑΘΗΤΡΙΑ ΤΗΣ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ, Κωνσταντίνου Κεραμίδα
ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2€
Τεῦχος 15
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Ἡ ἐλληνικὴ θάλασσα καὶ ἡ αἰσθητικὴ χαρὰ της, Διονυσίου Κόκκινου, Ἀπὸ
τὴν ἀγκαλιὰ τῆς γῆς στὸ οὐράνιο φῶς, Δήµητρας Βασίλα-Ζιάκου, Ἑλληνικὸ
καλοκαίρι, Σοφίας Μαντέ, Καιρὸς νὰ μείνουμε Ἐλλάδα, Μάρκου Δεσποτίδη,
Χαιρετίσματα ἀπὸ τὴν Τζιά, Μαρίας Τσακτσίρα, Τὸ μεγάλο θαῦμα τῆς
Παναγιᾶς τῆς Κεχριωνιώτισσας, Ἑλένης Τσοχαντάρη, Ὁ νέος ποὺ ἀντέδρασε
στὸν πειρασμὸ, Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου, Ὁ Ἐθνομάρτυρας ἃγιος
Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς, Ἀναστασίας Κουρῆ, Ἡ ὁμιλητικὴ διάσταση τοῦ μικροῦ
παρακλητικοῦ κανόνα, Κλεοπάτρας Καρτάνου, Στὸ μοναστήρι τοῦ Ἁϊ Λιᾶ,
Ζαχαρία Παπαντωνίου, Ὁ Πανορμίτης, Ἡ ἠχῶ τοῦ Αἰγαίου, Γεωργίου Βιλλιώτη,
Ὁ Ἀλέξ. Παπαδιαμάντης καὶ ἡ Σκιάθος, Νικόδηµου Καλλιντέρη . . .
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2 €
Τεῦχος 8
ΙΟΥΛΙΟΣ -ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ἐνδεδυμένος στολὴν Στρατηλάτου π. Φιλοθέου Ζερβάκου, Μία
πόλη μὲ 2500 χρόνια ζωῆς, Ἀ. Κουρῆ, Ἡ Ροτόντα τῆς Θεσσαλονίκης Κ. Καλαϊτζίδη,
Ἐπίκαιρα διδάγματα ἀπὸ τὸν Μακεδονικὸ Ἀγώνα Κ. Χολέβα, Μακεδόνες Ἀγωνιστὲς
τοῦ 1821: Θεοδόσης Στέριου, Ἐὰν τὶς διψῇ, ἐρχέσθω πρὸς με καὶ πινέτω Γ. Ρούντα,
Ἡ σιωπηλὴ κραυγὴ τῶν νέων Ἰ. Νικολαΐδη, Τὰ κεραμίδια συνεχίζουν νὰ στάζουν
ἀκόμα, δάσκαλε... Ν. Πολυµενάκου, Ὁ Kὺρ Μανουήλ Πανσέληνος καί ἡ σχολή
του Β. Μπισµπάρδη, Σούλι, τὸ ἄπαρτο κάστρο Μ. Τσακτσίρα, Μικρὴ ἱστορία τῆς
Ἑλληνικῆς Γλώσσας: Μεταμυκηναϊκὴ περίοδος Γ. Βιλλιώτη, Ἡ ἑλληνιστική Κοινή τοῦ
Ευαγγελίου Στ. Κουρῆ, Ὅσιος Δαβὶδ ὁ ἐν Θεσσαλονίκῃ Θ. Λουπίδου, Ἰ. Ξουρίδα,
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’
Τεῦχος 9
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
Χαιρετισµὸς Θεόφ. Παπαδόπουλου, Τὸ κοινὸ καλὸ Χαιρετισµὸς Ἀρχιεπισκόπου
Ἀθηνῶν κ.κ.Ἱερωνύµου Β’, Ἡ κρίση τῶν ἀξιῶν Γ. Ρούντα, Ἡ Ῥωμηοσύνη ἔν΄νὰ
χαθεῖ, ὅντας ὁ κόσμος λείψει Μ. Λουπίδου, Διδαχὲς ἁγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς,
Χριστουγεννιάτικα σχόλια στὰ κάλαντα τῆς Πρωτοχρονιᾶς Ν. Κατσιαβριᾶ, Στὰ
βήματα τοῦ π. Κοσμᾶ Γρηγοριάτη Γ. Σαραφίδη, Ἡ Ἱ.Μ. Παναγιᾶς Πελεκητῆς,
Διονύσιος ὁ Φιλόσοφος, Ἱεράρχης Λαρίσης Ἀν. Κουρῆ, Ἡ μάχη στὴ γέφυρα τῶν
Παπάδων Δ. Σβίλλια, Ἡ γωνιὰ τῆς Γλώσσας Γ. Βιλλιώτη, Μιὰ ἄδεια ψυχὴ ποὺ δι-
ψάει καὶ ΄γὼ τῆς δίνω ξύδι Μ. Ἰορδανίδου, Μετὰ ἀπὸ 59 χρόνια Στ. Κουµενίδου,
Ἡ ἁγία παρθενομάρτυς Λουκία Μ. Τσακτσίρα, Τὸ φαρμακεῖο τῆς ψυχῆς, Νότιες
ἐφηβικὲς κρίσεις γιὰ τὴν οἰκονομικὴ κρίση Στ. Πηρουνάκη, Χαρὰ Μαρίας Π.Μ.
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’
Τεῦχος 10
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
ΑΠΟΣΤΕΛΛΕΤΑΙ ∆ΩΡΕΑΝ
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ
5η Πανελλήνια Σύναξη Νεότητος Ε.ΡΩ.
Ἐπεφάνη σήμερον...Ἔθιμα τῶν Θεοφανείων Κουρῆ Στυλιανῆς / Τριώδιο-Μ.
Τεσσαρακοστὴ Πρωτ. Γεωργίου Θανάσουλα / Ἡ ἑορτὴ τοῦ Ευαγγελισμοῦ τῆς
Θεοτόκου καὶ ἡ Λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου Περσυνάκη Ἐµµανουήλ / Διδαχὲς
τοῦ γέροντος Πορφυρίου / Τὸ παιχνίδι Κουρῆ Ἀναστασίας / Βοηθάω...καὶ θὰ βοηθηθῶ!
Ὀρφανίδου Παρθένας / «Ἡ χριστιανική συζυγία» Ἁγ. Ἰωάννου Χρυσοστόµου / Ἱ. Μ. Ὁσίου
Παταπίου Σβίλλια Διονυσίου / Μάρκος Μπότσαρης Κοκκίνου Διονυσίου / «Ἡ ἑλληνικὴ
ὅμως γλῶσσα ἔχει «γλῶσσα» ἀπὸ τὶς πύρινες Γλῶσσες τῆς Πεντηκοστῆς!» Γέροντος
Παϊσίου / Εὐαγγελισμός - ἑλληνισμός Ἀριστοτέλη Βαλαωρίτη / Μιὰ ματιὰ στὸ σήμερα
Καραµέτα Ἀλεξάνδρου / Ἀς μιλήσουμε γιὰ ἥρωες Σούκουλη Γεωργίας / Ἀπόδειπνο χωρὶς
δεῖπνο Γρηγοριάδη Στυλιανοῦ / Οἱ Νῶε καὶ ἡ «ΚΙΒΩΤΟΣ»
ΔιµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’’|2€
Τεῦχος 11
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013
Ρωµνιός
ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
“ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ”
ΤΗΛ. 2310 552207, E mail contact@enromiosini.gr
www.enromiosini.gr
ὉἈναστάσιµοςΚανῶντοῦὍρθρουτῆςἉγίαςκαὶΜεγάληςΚυριακῆςτοῦΠάσχαΠερσυνάκη
Ἐµµανουήλ / Προσεγγίζοντας τὴν ἠσυχαστικὴ ζωὴ τοῦ ἀββᾶ Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου Ἰωάννη Τάτση
/ «Ρανάτωσαν γλυκασµὸν τὰ Ὄρη» Φώτη Κόντογλου / Διδαχὲς τοῦ ὁσίου Πορφυρίου / Ἅγιον
ΠάθοςκαὶἈνάστασις/Ὁἀκτήµωνγερο-ΦιλάρετοςΚαρουλιώτης/ἍγιοςνεοµάρτυςΔούκας/
Ἡ δικαιολογία ὁφείλεται στὸν ἐγωισµό / Παναγία ἡ Προυσιώτισσα / Ἡ Κυρὰ τῆς Ρούµελης
Κατερίνας Μιχαήλ / Ἡ Κωνσταντινούπολη διαχρονικὰ καὶ ἡ Ἂλωσή της τὸ 1453 Στεφάνου
Καρανίκα / Κωνσταντῖνος ΙΑ´ Παλαιολόγος. Ἡ τελευταία ὁµιλία πρὸς τὸν λαόν ὀλίγον
πρὸ τῆς Ἁλώσεως Γεωργίου Σφραντζῆ / Ὁ Καποδίστριας καὶ ἡ παιδεία Δηµήτρη Νατσιοῦ
/ Ἡ ὀρθόδοξη σεξουαλικὰ ἀγωγή π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ / Γειτονισσά µου Παναγιά /
Ἡ µάνα, τὸ σταυρουδάκι καὶ ὁ Τούρκος / Ἡ ἐπιστροφὴ τῆς πόρνης
ΤριµηνιαῖοΝεανικὸπεριοδικὸτοῦΚΕΝΤΡΟΥΕΝΟΤΗΤΟΣΚΑΙΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣΤΩΝΑΞΙΩΝΜΑΣ‘’ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ’|ΤΙΜΗ2€
Τεῦχος 12
ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2013
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΑΣ
www.romnios.gr Ρωµνιός
Ρωμνιός
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΚΡΗΣ
Ο ΚΛΕΦΤΗΣ ΤΟΥ ΖΥΓΟΥ
Ἰωάννου Δ. Μακρῆ
Τιμή: 5 εὐρώ
ΔΗΜΗΤΡΗΣΜΑΚΡΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΚΡΗΣ
Ο ΚΛΕΦΤΗΣ ΤΟΥ ΖΥΓΟΥ
ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ
ΕΝΩΜΕΝΗΡΩΜΗΟΣΥΝΗ
1
1
ΣΕΙΡΑ: ΙΣΤΟΡΙΟΜΝΗΜΟΣΥΝΗ
ΣΕΙΡΑ:ΙΣΤΟΡΙΟΜΝΗΜΟΣΥΝΗ
Ἰωάννης Δ. Μακρῆς
1
ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΟΣ 2013 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 14
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ / ΑΡΧΙΜ. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
/ ΑΡΧΙΜ. ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ / π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ / ΦΩΤΗΣ
∆ΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ / ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗΣ / ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ∆ΑΠΕΡΓΟΛΑΣ
/ ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΜΑΛΚΙ∆ΗΣ / ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΤΣΑΓΚΑ / ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΧΟΛΕΒΑΣ / ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΚΟΥΡΗ / ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΜΑΤΖΑΚΟΣ / ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΟΥΖΑΚΗΣ /
ΚΩΝ/ΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ / ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΑΚΑΣ / ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΑΡΡΗΣ / ΓΟΓΡΓΟΛΙΤΣΑ
ΓΕΩΡΓΙΑ / ΑΒΡΑΑΜ ΚΩΣΤΙ∆ΗΣ / ΓΥΠΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ / ΣΑΛΑΜΑΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
Ἀφιέρωµα
ΝΕΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
1
ioyλιοσ - σεπτεμβριοσ 2013 / περιοΔιΚο τοΥ ΚεΝτροΥ εΝοτΗτοσ ΚΑι μελετΗσ-προβολΗσ τΩΝ ΑΞιΩΝ μΑσ / τεΥΧοσ 15
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΑΡΧΙΜ. ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΕΦΑΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ Ν. ΣΑΒΒΑΣ, ΒΙΛΛΙΩΤΗΣ
Γ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΔΗΜΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗΣ, ΚΑΡΑΚΑΤΣΑΝΗΣ Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ,
ΚΟΝΤΑΞΗΣ ΔΗΜ. ΚΩΣΤΑΣ, ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ ΜΑΡΙΑ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ,
ΠΕΡΣΥΝΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΣΙΔΗΡΑΣ ΕΛ. ΙΩΑΝΝΗΣ, ΣΗΜΑΝΤΗΡΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ,
ΤΣΙΛΙΔΟΥ ΕΥΔΟΚΙΑ-ΥΒΟΝΝΗ, ΦΟΥΡΤΟΥΝΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΦΡΙΤΖΑΛΑΣ Σ. ΙΩΑΝΝΗΣ,
ΧΑΤΖΗΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
1
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ -∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 16
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΣΕΒ.ΜΗΤΡ.ΛΑΡΙΣΗΣΚΑΙΤΥΡΝΑΒΟΥκ.ΙΓΝΑΤΙΟΣ,ΑΡΧΙΜ.ΝΙΚΟ∆ΗΜΟΣΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ,ΑΡΧΙΜ.
ΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΣ ΚΟΚΛΙΩΤΗΣ, π. ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ, π. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΑΡΟΥΤΟΓΛΟΥ,
ΒΑΡΒΑΡΑ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ, ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΚΟΥΚΟΥ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ ΤΡΙΚΑΛΙΩΤΗ, Ι.
Μ. ΒΛΟΧΟΥ ΤΡΙΧΩΝΙ∆ΟΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΝΤΖΑΡΙ∆ΗΣ, ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΟΖΟΒΙΤΗΣ, ΜΕΡΟΠΗ Ν.
ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, ΛΑΜΠΡΟΣ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΣ, ΠΑΥΛΟΣ ΣΑΒΒΙ∆ΗΣ, ΜΑΝΟΛΗΣ Γ. ∆ΡΕΤΤΑΚΗΣ,
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Τ. ΓΙΟΥΛΤΣΗΣ, ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΜΠΟΥΓΙΑΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΪ∆ΗΣ, ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ-ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑ∆ΗΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ � ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ἀφιέρωµα
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Ὑπέρτατη, Πανανθρώπινη Ἀξία
1
IANOYAΡΙΟΣ-ΜΑΡΤΙΟΣ 2014 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 17
ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΑΡΧΙΜ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΠΕΤΤΑΣ, ΑΡΧΙΜ. ΝΙΚΟ∆ΗΜΟΣ ΚΑΝΣΙΖΟΓΛΟΥ, π. ΣΥΜΕΩΝ
ΚΡΑΓΙΟΠΟΥΛΟΣ, ΒΙΛΛΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΒΟΛΟΥ∆ΑΚΗ ΝΙΝΕΤΑ, ∆ΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
ΦΩΤΙΟΣ, ΚΑΪΜΑΚΑΜΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΚΑΖΑΡΙΑΝ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΚΑΡΑΜΗΤΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ,
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΛΕΒΕΝΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΜΑΓΙΑΤΗΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ,
ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΠΑΠΑΛΑΖΑΡΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΠΕΡΣΥΝΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ,
ΠΡΟΦΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΡΕΒΑΝΟΓΛΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ, ΣΤΑΥΡΙ∆ΟΥ-ΖΑΦΡΑΚΑ ΑΛΚΜΗΝΗ,
ΦΩΤΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛ, ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ
1
ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 / ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ / ΤΕΥΧΟΣ 18 / TIMH 4�
ΓΡΑΦΟΥΝ:
ΑΡΧΙΜ. ΚΑΝΑΚΗΣ ΙΑΚΩΒΟΣ, ΑΡΧΙΜ. ΚΟΥΡΑΚΛΗΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ, ΠΡΩΤΟΠΡ.
ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ Α. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, ΒΙΛΛΙΩΤΗΣ ΓEΩΡΓΙΟΣ, ∆ΙΚΑΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ,
ΚΑΤΡΑΝΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ ΜΑΡΙΑ, ΜΑΣΤΟΡΟΚΩΣΤΑ-ΖΕΛΛΙΟΥ
ΕΡΑΤΩ, ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΜΗΤΣΙΟΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ,ΝΑΤΣΙΟΣ ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ,ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΗΡΑΚΛΗΣ,ΠΡΙΝΤΖΙΠΑΣ Θ.ΓΕΩΡΓΙΟΣ,
ΣΗΜΑΝΤΗΡΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ, ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ, ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΩΝ/ΝΟΣ, ΧΡΟΝΗ-ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ
Ἀφιέρωµα
ΙΩΑΝΝΗΣ
ΚΑΠΟ∆ΙΣΤ
ΡΙΑΣ
ΠΡΟΤΥΠΟ
ΚΥΒΕΡΝΗΤ
ΟΥ
ΥΠΟ ΕΚΔΟΣΗ
ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ
Παραγωγὴ AΧΕΛΩΟΣ TV

3. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΝΕΟΤΗΤOΣ
IΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣ
«ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ»
ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
Ἡ ἐπικοινωνία καί συνεργασία μέ νέους
εἶναι ἂμεση ἐπιθυμία καί ἐπιδίωξη τοῦ περιοδικοῦ μας.
Ἐλπίζουμε ὃτι θά ἀνταποκριθεῖτε κομίζοντας προτάσεις καί ἂρθρα.
Ρωμνιός
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟ
Παπαδόπουλος Θεόφιλος-Πρόεδρος - κιν. 6985085012
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ - ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ
Κατσιαμάνης Δημήτριος
Βασίλας Μιχάλης
ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Κουρῆ Στυλιανὴ
Μιχαήλ Κατερίνα
Πρωτόπαππας Σπύρος
ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ
Παπαδόπουλος Γεώργιος,
Τσαλικίδου Μακρίνα,
Κουρῆ Ἀναστασία
ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ-ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Ἀνανιάδης Γεώργιος
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ
Ἱωαννίδου Μαρία - Tηλ. 2310 552719
Καπετάνιου Ἀγγελικὴ - Tηλ. 210 5227967
«ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ»
ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΝΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗΣ-ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΜΑΣ
Μοναστηρίου 225, 54 628 Μενεμένη-Θεσσαλονίκη,
Τηλ. 2310 55 2207, Τηλεμοιότυπο: 2310 55 2209
ISSN: 1792-9431
http://romnios.gr
e-mail romnios@enromiosini.gr
http://www.enromiosini.gr
e-mail contact@enromiosini.gr

4. 4
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014
4 H πρόνοια τοῦ Θεοῦ
Ἀντωνίου Οὐρεϊλίδη
Λόγοι πατέρων
6 Τὰ aνω φρονεῖτε
Ἁγίου Φιλαρέτου Μόσχας
Ἑορτολογικὰ
8 ΟΣΙΑ ΜΕΛΩ ΣΤΗ ΒΟΥΡΡΙΝΑ ΤΗΣ ΚΩΣ
10 Παραινέσεις γιa τhν οiκογένεια
12 Φυσική καί πνευματική συγγένεια
τοῦ Χριστοῦ
Θεοδώρου Κουτσιώρα
Ἑλληνομνημοσύνη
Πατριδογνωσία
16 ΣΤΗΝΙΜΒΡΟΜΑΣ,ΑΝΑΛΗΨΗΣΤΙΣΚΑΡΔΙΕΣΜΑΣ
Συνεσίου μοναχοῦ
Ἱ. Ἡσυχ. Ὁσίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου
18 ΟΧΥΡΟ ΛΙΣΣΕ
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΟΧΥΡΟΣΤΟΝ ΑΚΡΙΤΙΚΟΔΗΜΟ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙΟΥ
Σάββα Παυλίδη
20 Μπόρα εΙναι θΑ περάσει!
Ἄννας-Μαρίας Λαζαρίδου
22 Οταν τὸ μικροαστικΟ Ονειρο
παίρνει μορφΗ
Γιάννας Στεργίου
26 Ποῦ εΙναι Η χαρΑ κρυμμένη σήμερα;
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
Νεανικοὶ προβληματισμοί
καὶ προκλήσεις

5. 5
Ρωμνιός τεῦχος 16-17
Ἀληθινὲς ἱστορίες ποὺ διδάσκουν
σχολια-ζωντας
32 Οσο Υπάρχουν Ανθρωποι
Ἄννας-Μαρίας Λαζαρίδου
33 Μικρο Συναξάρι
Ἰωάννη Φρουδαράκη
Ἀφιέρωμα Ταξίδι στήν Ἑλληνόφωνη Καλαβρία
34 Ὁδοιπορικό
38 Τὸ Βυζάντιο καὶ ἡ νότια Ἰταλία,
μία ἱστορικὴ μελέτη τοῦ Kenneth M. Setton
44 Μορφὲς πού γνώρισα
46 Μνῆμες ἀνεξίτηλες ἀπὸ τὸν οἰκισμὸ Σεμινάρα
τῆς Καλαβρίας καὶ τὴν Κάτω Ἰταλία
Εὐαγγελίας Κουτσιώρα
50 Ἡ Γερόντισσα Στεφανία
καὶ ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ
μέσῳ τοῦ Πόνου καὶ τῆς Ἀγάπης
52 Ἡ ἐπίσκεψή μας στὸ μοναστήρι τοῦ
Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεριστοῦ στὸ Μπιβόντζι
54 Ἡ Ρωμηοσύνη στὴ Νότια Ἰταλία
Παναγιώτη Σ. Μαρτίνη
58 Κάτω Ἰταλία: Ἐκεῖ ποὺ διασώζεται
ὁ γλωσσικός μας πολιτισμός!
60 Εὐχαριστοῦμε γιὰ ὅλα...
Ἰάκωβου Τρικαλιώτη
64 Σταυρόλεξο

6. 6
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
H πρόνοια τοῦ Θεοῦ
Σ
τὶς δύσκολες μέρες ποὺ πραγματικὰ
βιώνουμε, λησμονοῦμε, ἴσως, ὅτι
ἔχουμε Θεὸ Πατέρα στοὺς οὐρα-
νούς, καὶ ἂς ψελλίζουν τὰ χείλη μας τὸ «Πά-
τερ ἡμῶν...». Ὁ Πατέρας μας μᾶς δημιούργη-
σε καὶ δὲν ἔπαψε ποτὲ νὰ μᾶς ἀγαπᾶ καὶ νὰ
ἐνδιαφέρεται γιὰ τὴν παραμικρὴ λεπτομέρεια
τῆς ζωῆς μας. Ἀκόμη καὶ «αἱ τρίχες τῆς κε-
φαλῆς πᾶσαι ἠριθμημέναι εἰσί»1
. Ἐξ ἄλλου, ὁ
γλυκύτατος καὶ ἀλάνθαστος Χριστός μᾶς δι-
αβεβαίωσε: «Δύο σπουργίτια δὲν πουλιοῦνται
γιὰ μία δραχμή; Καὶ ὅμως ἕνα ἀπὸ αὐτὰ δὲν
θὰ πέσει στὴ γῆ χωρὶς τὴ θέληση τοῦ Πατέρα
σας. Μὴ φοβάστε λοιπόν, ἀπὸ πολλὰ σπουρ-
γίτια διαφέρετε ἐσεῖς»2
. Μποροῦμε ἐπίσης νὰ
συμπεράνουμε, ἀπὸ τὸ περιστατικὸ ποὺ συ-
νέβη στὴ λίμνη Γεννησαρέτ, καὶ ποὺ θὰ πα-
ραθέσουμε ἀμέσως παρακάτω, ὅτι, ὅταν ὁ
νοῦς μας εἶναι στραμμένος πρὸς τὸν Σωτήρα
μας Χριστό, πορευόμαστε σ’ αὐτὴν τὴ ζωὴ
χωρὶς νὰ καταποντιζόμαστε ἀπὸ τὴ φουρ-
τούνα τῶν προβλημάτων καὶ τῶν θλίψεων ποὺ
ἀντιμετωπίζουμε, λαμβάνοντας θάρρος ἀπὸ
Αὐτόν, ὁ Ὁποῖος εἶπε: «ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν
ἓξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κό-
σμον»3
. Ἀντιθέτως, ἐὰν δὲν ἐμπιστευόμαστε
τὴ ζωή μας στὸν θεάνθρωπο Ἰησοῦ καὶ ὁ
νοῦς μας στρέφεται πρὸς τὶς σκοτοῦρες καὶ
τὰ βάσανα, τότε, βουλιάζουμε καὶ πνιγόμα-
στε, φθάνοντας δὲ κάποιοι στὴν ἀσεβέστατη
πράξη τῆς αὐτοκτονίας! Στὴ φουρτουνιασμέ-
νη λίμνη, λοιπόν, τῆς Γεννησαρὲτ καὶ μετὰ
τὴν πρόσκλησή του ἀπὸ τὸν Κύριο, «καταβὰς
ἀπὸ τοῦ πλοίου ὁ Πέτρος περιεπάτησεν ἐπὶ
τὰ ὕδατα ἐλθεῖν πρὸς τὸν Ἰησοῦν». Βλέπο-
ντας ὅμως τὸν ἰσχυρὸ ἄνεμο, ἀποσπάστηκε ἡ
προσοχή του, φοβήθηκε κι ἄρχισε νὰ βυθίζε-
ται φωνάζοντας, «Κύριε, σῶσόν με». Ἀμέσως
ὁ Ἰησοῦς ἅπλωσε τὸ χέρι, τὸν ἒπιασε καὶ τοῦ
λέει: «Ὀλιγόπιστε! Εἰς τί ἐδίστασας;»4
.
Εἶναι ὅμως γεγονός, ὅτι οἱ μέριμνες τῶν
περισσοτέρων ἀνθρώπων στρέφονται, μανι-
ωδῶς, πρὸς τὴ γῆ, μὲ μόνο κέρδος τὸ ἄγχος
καὶ τὴν κατάθλιψη. «Γι’ αὐτὸ σᾶς λέγω», μᾶς
συμβούλευσε ὁ Κύριός μας, «μὴ μεριμνᾶτε γιὰ
τὴ ζωή σας, τί θὰ φᾶτε ἢ τί θὰ πιεῖτε, μήτε γιὰ
τὸ σῶμα σας τί θὰ ντυθεῖτε. Παρατηρῆστε τὰ
πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὔτε σπέρνουν οὔτε
θερίζουν οὔτε συνάγουν σὲ ἀποθῆκες, καὶ ὁ
Πατέρας σας ὁ οὐράνιος τὰ τρέφει. Ἐσεῖς δὲν
διαφέρετε περισσότερο ἀπὸ αὐτά; Καὶ ποιὸς
ἀπὸ ἐσᾶς μεριμνώντας δύναται νὰ προσθέσει
στὸ ἀνάστημά του ἕναν πήχη; Και γιὰ ἔνδυ-
μα τί μεριμνᾶτε; Μάθετε πῶς αὐξάνουν τὰ
κρίνα τοῦ ἀγροῦ· οὔτε κοπιάζουν οὔτε γνέ-
θουν. Σᾶς λέγω ὅμως ὅτι οὔτε ὁ Σολομώντας
μὲ ὅλη τὴ δόξα του δὲν ντύθηκε ὅπως ἕνα
ἀπὸ αὐτά. Ἂν λοιπὸν τὸ χορτάρι τοῦ ἀγροῦ,
ποὺ σήμερα ὑπάρχει καὶ αὔριο ρίχνεται στὸν
κλίβανο, ὁ Θεὸς ἔτσι τὸ ντύνει, δὲν θὰ ντύ-
σει πολὺ περισσότερο ἐσᾶς, ὀλιγόπιστοι; Μὴ
λοιπὸν μεριμνήσετε λέγοντας: “Τί θὰ φᾶμε” ἢ
“Τί θὰ πιοῦμε” ἢ “Τί θὰ ντυθοῦμε”;
Γιατί ὅλα αὐτὰ τὰ ἐπιζητοῦν οἱ ἐθνικοὶ (οἱ
εἰδωλολάτρες). Διότι γνωρίζει ὁ Πατέρας σας
ὁ οὐράνιος ὅτι χρειάζεστε ὅλα αὐτά.» Στὸ
σημεῖο αὐτό, ὁ Χριστὸς τονίζει: «Ἀλλὰ ζητᾶτε
πρῶτα τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ τὴ δικαιο-
σύνη του καὶ ὅλα αὐτὰ θὰ σᾶς προστεθοῦν.
Μὴ λοιπὸν μεριμνήσετε γιὰ τὸ αὔριο, διότι
τὸ αὔριο θὰ μεριμνήσει γιὰ τὸν ἑαυτό του·
ἀρκετὴ γιὰ τὴν ἡμέρα ἡ κακοπάθειά της»5
.
Ἴσως κάποιοι δυσπιστοῦν στὰ λόγια αὐτὰ
τοῦ Κυρίου μας, λησμονώντας ὅτι ὁ Θεὸς δὲν
εἶναι μόνο λόγια, ὅπως πολλοὶ ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς
ἀνθρώπους.
Ἡ Πρόνοιά Του εἶναι ἐμφανὴς ἀπὸ τὴν
ἡμέρα τῆς Δημιουργίας. Χαρακτηριστικὸ
γεγονός, ἕνα ἀπὸ τὰ πολλά, εἶναι ἡ διατρο-
φικὴ μέριμνα τοῦ λαοῦ τοῦ Ἰσραὴλ στὴ σα-
Ἀντωνίου Οὐρεϊλίδη

7. 7
ραντάχρονη περιπλάνησή του στὴν ἔρημο.
Γόγγυζε ὁ λαὸς τοῦ Ἰσραήλ, ὅπως γογγύζου-
με κι ἐμεῖς σήμερα, γιὰ τὸ τί θ’ ἀπογίνουμε
καὶ πῶς θὰ πορευτοῦμε. Ὁ Κύριος ὅμως δὲν
ἐγκατέλειψε τὸν λαό Του, καὶ εἶπε στὸν Μω-
υσῆ· “ἰδοὺ ἐγὼ θὰ βρέξω γιὰ σᾶς ἄρτους ἀπὸ
τὸν οὐρανό. Καὶ θὰ ἐξέλθει ὁ λαός καὶ θὰ
συλλέγει κάθε ἡμέρα ὅσο τοὺς εἶναι ἀρκετὸ
γιὰ τὴν ἡμέρα”6
. Μέχρι καὶ κρέας ἔβρεξε ἀπὸ
τὸν οὐρανό· «ἄκουσα, εἶπε ὁ
Θεὸς στὸν Μωυσῆ, τὸν γογ-
γυσμὸ τῶν υἱῶν Ἰσραήλ· πές
τους: Τὴν ἑσπέρα θὰ φᾶτε
κρέατα καὶ τὸ πρωὶ θὰ χορ-
τάσετε ἀπὸ ἄρτους· ἔτσι θὰ
μάθετε ὅτι ἐγὼ εἶμαι Κύρι-
ος ὁ Θεός σας. Ὅταν ἦλθε
ἡ ἑσπέρα, ἔπεσαν πλῆθος
ὀρτύκια καὶ κάλυψαν ὅλη
τὴν κατασκήνωση τῶν Ἰσρα-
ηλιτῶν»!7
Ἐντυπωσιακὸ εἶναι
καὶ τὸ γεγονός ὅτι ὅλα αὐτὰ
τὰ χρόνια τὰ ἐνδύματα τῶν
Ἰσραηλιτῶν δὲν φθάρθηκαν
καὶ τὰ ὑποδήματά τους δὲν
ἔλιωσαν! 8
Τελειώνοντας, πα-
ραθέτουμε κι ἕνα γεγονὸς
ἀπὸ τὸ σχετικὰ πρόσφατο
παρελθόν. Εἶναι ἡ μαρτυρία
τοῦ π. Στεφάνου Ἀναγνω-
στοπούλου στὸ βιβλίο του
«ΓΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΒΙΩΜΑ ΤΗΣ
ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ»:
«Στὰ χρόνια τῆς κατοχῆς
1941-42, πέρασαν τρεῖς-
τέσσερις πεινασμένοι συνάν-
θρωποί μας, σχεδὸν γυμνοί,
ἀπὸ τὴ γειτονιά μας, ζητώ-
ντας βοήθεια. Οἱ περισσότε-
ροι ἐκείνη τὴν ἐποχὴ δὲν εἶχαν οὔτε τὸ ψωμὶ
τῆς ἡμέρας κι ἔτσι οἱ ἄνθρωποι πέθαιναν τῆς
πείνας, ἀκόμα καὶ στοὺς δρόμους. Μικροὶ με-
γάλοι, ὅταν πεινοῦσαν, ἀνακάτευαν τὰ σκου-
πίδια καὶ ὅ,τι ἔβρισκαν τὸ ἔτρωγαν. Ἕνας γεί-
τονας φιλότιμος καὶ ἐλεήμων, ὅταν τοὺς εἶδε
σ’ αὐτὴν τὴν κατάσταση, τοὺς λυπήθηκε καὶ
πῆρε ὅ,τι εἶχε μέσα τὸ κρεμαστὸ ‘‘φανάρι’’ μὲ
τὴ σήτα καὶ τοὺς τὰ ἔδωσε. Ἄκουσε ὅμως ἀπὸ
τὴ γυναίκα του γκρίνιες, φωνές,…μᾶλλον δι-
καιολογημένες. Καὶ τί θὰ φᾶμε ἐμεῖς; Τὸ βρά-
δυ τὰ παιδιὰ θὰ μείνουν νηστικά, τὸ ἂδειασες
ὅλο… Γυναίκα, λέει, ἐμεῖς δὲν ἔχουμε, ἀλλὰ
ἔχει ὁ Θεός. Ὁ Θεὸς ἔχει, ἀλλὰ ἐμεῖς δὲν ἔχου-
με, ἀπάντησε ἐκείνη. Οἱ πεινασμένοι ἔφυγαν
εὐχαριστημένοι. Καὶ τὸ ἀνδρόγυνο κάθισε
μαζὶ μὲ τοὺς γείτονες καὶ κουβεντιάζανε ἂν
πρέπει νὰ δίνουνε σ’ αὐτὴν τὴ δύσκολη ἐποχὴ
ἐλεημοσύνη ἢ ὄχι.
Ἀφοῦ κουβέντιασαν
ἀρκετὰ μὲ τοὺς γείτονες,
νύχτωσε καὶ μπῆκαν μέσα
στὰ σπίτια τους, γιατί ἀπα-
γορευόταν ἡ κυκλοφορία
ἀπὸ τοὺς Βουλγάρους. Καὶ
τώρα τί θὰ φᾶμε ἐμεῖς; τί θὰ
φᾶνε τὰ πέντε παιδιά μας;
Έ, κάτι θὰ ἔχει βάλει ὁ Θεὸς
στὸ ‘‘φανάρι’’, εἶπε ὁ σύζυ-
γος. Ἀνάψανε τὴ λαμπίτσα
καὶ, μόλις ἔφεξε λίγο, εἶδαν
τὸ ‘‘φανάρι’’ γεμάτο τρόφι-
μα! Καὶ ἀπ’ αὐτὰ ποὺ δὲν
ὑπῆρχαν, ὅπως τυρί! Αὐτὸ
συνέβη στὸν πολὺ ἐλεήμονα
γείτονά μας.»
Ἂς στρέψουμε, λοιπόν,
κι ἐμεῖς μὲ πίστη τὸ νοῦ μας
ὁλοκληρωτικὰ στὸν Χριστό!
Ἂς τὸν παρακαλέσουμε μὲ
ὅλη τὴ δύναμή μας «Κύριε,
σῶσον ἡμᾶς» καὶ νὰ εἴμα-
στε σίγουροι ὅτι Αὐτὸς ποὺ
ἔχυσε τὸ Τίμιο Αἷμα Του γιὰ
ἐμᾶς τοὺς ἁμαρτωλοὺς θὰ
εἶναι δίπλα μας στὶς πάσης
φύσεως δυσκολίες ποὺ ἀντι-
μετωπίζουμε. Ἄλλωστε ὁ ἴδι-
ος μᾶς διαβεβαίωσε: «Ἰδοὺ
ἐγὼ μεθ’ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς
συντελείας τοῦ αἰῶνος»9
.
1. Ματθ.10,30
2. Ματθ.10,29-31
3. Ἰω.16,33
4. Ματθ.14,22-31
5. Ματθ. 6,25-34
6. Ἒξοδ.16,4
7. Ἒξοδ.16,11-13
8. Δευτερ.29,4
9. Ματθ. 28,20

8. 8
Τὰ ἄνω φρονεῖτελΟΓΟΙΠΑΤΕΡΩΝ
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα
Ἁγίου Φιλαρέτου Μόσχας
«Καὶ βλεπόντων αὐτῶν ἐπήρθη, καὶ νεφέλη ὑπέλαβεν
αὐτὸν ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν». Πράξεις 1, 9
Καθὼς οἱ ἕντεκα Ἀπόστολοι κοίταζαν, ὁ Κύριος ἀνελή-
φθη. Ἀνέστη ἐκ νεκρῶν χωρὶς μάρτυρες, ὅμως ἀνελήφθη
στοὺς οὐρανοὺς παρουσίᾳ μαρτύρων. Ὁ σφραγισμένος
τάφος στὸν βράχο ἔκρυψε τὴ δόξα τῆς ἀνάστασης, κατὰ
τὴ στιγμὴ τῆς πραγματοποιήσεώς της· ἕνα φωτεινό, διά-
φανο σύννεφο ἀποκαλύπτει τὴ δόξα τῆς Ἀναλήψεως τὴ
στιγμὴ ποὺ πραγματοποιεῖται. Γιατί αὐτὴ ἡ διαφορά;
Ἴσως διότι ἡ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, μετὰ τὴν κάθοδό Του
στὸν ᾍδη, ἦταν μία ἄνοδος ἀπὸ τὴν κόλαση στὸν παρά-
δεισο καὶ δὲν ὑπῆρχε τότε χῶρος γιὰ ἐπίγειους μάρτυρες,
καὶ μόνον οἱ πατριάρχες καὶ οἱ προφῆτες, οἱ ὁποῖοι εἶχαν
ἀναχωρήσει ἀπὸ τὴν ἐπίγεια ζωή, θὰ μποροῦσαν νὰ εἶναι
μάρτυρές της. Ὅμως τὴν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου, ὡς ἄνοδο
ἀπὸ τὴ γῆ στὸν οὐρανό, μποροῦσαν φυσικὰ νὰ τὴ δοῦν οἱ
Ἀπόστολοι, ποὺ βρίσκονταν ἐπὶ τῆς γῆς κι ἔβλεπαν πρὸς
τὸν οὐρανό.
Ἐπὶ πλέον, ἀρκοῦσε νὰ δοῦν τὸν ἐγερθέντα Κύριο,
μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του, προκειμένου νὰ δώσουν μαρτυ-
ρία γιὰ τὴν ἴδια τὴν Ἀνάσταση: δεδομένου ὅτι τὴν Ἀνάλη-
ψη τῆς χοϊκῶς γεννηθείσας σαρκὸς στοὺς οὐρανοὺς ἔπρε-
πε ὄντως νὰ τὴ δοῦν, ὥστε ἡ Ἀνάσταση νὰ ἐπιβεβαιωθεῖ.
Πιθανὸν ὁ σαρκικὸς νοῦς νὰ διερωτηθεῖ: πῶς ἡ χοϊκῶς
γεννηθεῖσα σάρκα μποροῦσε νὰ ἀνέλθει στὸν οὐρανό;
Ἀπαντοῦμε: δὲν χρειάζεται νὰ σκεφτοῦμε γιὰ τὴ δυνατό-
τητα τοῦ γεγονότος, ἀφοῦ τὸ εἶδαν καὶ τὸ μαρτύρησαν
ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι δὲν ἀρνήθηκαν νὰ ἀντιμετωπίσουν
τὸν θάνατο γιὰ νὰ ἐπιβεβαιώσουν τὴν ἀλήθειά του. «Καὶ
βλεπόντων αὐτῶν Ἐπήρθη». Ἀλλὰ ἦταν μόνο γιὰ νὰ πείσει
τοὺς ἄπιστους ποὺ ὁ Κύριος ἐπέτρεψε νὰ ὑπάρξει μαρτυ-
ρία γιὰ τὴν Ἀνάληψή Του; Ἀναμφίβολα γιὰ νὰ ἐνθαρρύνει
καὶ τοὺς πιστούς. «Εἰ οὖν συνηγέρθητε τῷ Χριστῷ», λέγει
ὁ Ἀπόστολος, ἐὰν -ἂς προσθέσουμε κι ἐμεῖς- τὸν ἔχετε δεῖ
νὰ ἀνέρχεται στὸν οὐρανὸ καὶ συμμετέχετε κι ἐσεῖς στὸν
νέο αὐτὸ θρίαμβο, τότε «τὰ ἄνω ζητεῖτε, οὗ ὁ Χριστός
ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ καθήμενος, τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ
τὰ ἐπὶ τῆς γῆς» (Κολοσσαεῖς 3, 1-2).
Τί σημαίνει «τὰ ἄνω φρονεῖτε;» Δὲν εἶναι, πράγματι, τὰ
λόγια αὐτὰ ξεκάθαρα; Καὶ ἂν δὲν τὰ καταλαβαίνεις, εἴτε

9. 9
θέλοντας νὰ τὰ καταλάβεις μὲ ἄλλο τρόπο, παραδέξου
ὅτι δὲν τὰ καταλαβαίνεις, ἐπειδὴ δὲν «φρονεῖς τὰ ἄνω»:
διότι ἐκεῖνος ποὺ καταλαβαίνει, ξέρει τί κάνει. Ἂν δὲν
φρονεῖς τὰ ἄνω, δὲν θὰ ἀνεβεῖς ψηλά, ὅπου «ὁ Χριστός
ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ καθήμενος». Ὅμως ἂν δὲν ἀνε-
βεῖς ψηλά, ὅπου ὁ Χριστός ἐστιν καθήμενος ἐν δεξιᾷ
τοῦ Θεοῦ, ἀναλογίσου, χοϊκὲ ἄνθρωπε, τί θὰ ἀπογίνεις,
ὅταν ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρέλθουν καὶ δὲν θὰ ἀπομεί-
νει τίποτα ἐκτὸς ἀπὸ τὸ βασίλειο τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν
κόλαση! Μάθετε νὰ φρονεῖτε τὰ ἄνω! Ἂς μὴν φοβηθεῖ
κανένας μὲ αὐτὴν τὴν ἐπιταγή. Ἂς μὴν νομίσει ὅτι θὰ
πρέπει νὰ ἀντιμετωπίσει τὶς ποικίλες καὶ πολυάριθμες
ἐκεῖνες δυσκολίες, τὶς ὁποῖες ἀναπόφευκτα θὰ συνα-
ντήσει στὴν ὁδὸ τῆς ἐπίγειας γνώσεως, καὶ ποὺ ἀνάμε-
σά τους πρέπει νὰ ἀπαριθμήσει τὰ κατ’ ἐξοχὴν μέσα,
γιὰ νὰ ἀποκτήσει τὴν ἀποκαλούμενη ἐπίγεια σοφία. Μὴ
φοβάστε. Μαθαίνοντας «νὰ φρονεῖτε τὰ ἄνω», κατὰ τὸ
νόημα τοῦ Εὐαγγελίου, δὲν εἶναι τὸ ἴδιο ὅπως μαθαίνετε
τὴν ἐγκόσμια σοφία. Ἡ γνώση τῶν οὐρανίων πραγμά-
των δὲν ἐξαρτᾶται τόσο πολὺ ἀπὸ ἐξωτερικὰ μέσα, δὲν
χρειάζεται μεγάλη βοήθεια, δὲν τίθενται τόσα ἐμπόδια
ὅπως στὴν ἀναζήτηση τῆς ἐγκόσμιας σοφίας. Ὡστόσο,
ὠφελεῖται καὶ ἀπὸ ἐξωτερικὰ μέσα, δὲν ἀπορρίπτει τὴ
βοήθεια καὶ δὲν εἶναι ἀπαλλαγμένη ἀπὸ δυσκολίες τοῦ
δικοῦ της εἴδους. Ὁ ἴδιος Ἀπόστολος ποὺ μᾶς ἔδωσε
τὴν ἐντολὴ «τὰ ἄνω φρονεῖτε», ὠφελήθηκε ἀπὸ τὰ μέσα
καὶ τὴ βοήθεια τῆς ἐγκόσμιας σοφίας, «ἔχων ἀνατραφεῖ
παρὰ τοὺς πόδας τοῦ πολυμαθοῦς Γαμαλιήλ»· ὅμως
διαδοχικὰ τὰ ἀπέρριψε ὅλα τοῦτα καθὼς καὶ ἄλλα προ-
νόμια, λογαριάζοντας τὰ «πάντα ζημίαν εἶναι διὰ τὸ
ὑπερέχον τῆς γνώσεως Χριστοῦ Ἰησοῦ τοῦ Κυρίου μου»
(Φιλιππησίους 3, 7-8), προκειμένου νὰ μπορέσει νὰ κερ-
δίσει τὸν Χρίστο. Καὶ ὡρίμασε κατὰ συνέπεια φρονῶν τὰ
ἄνω - καίτοι ὁ ἴδιος ταυτόχρονα ἀπέρριψε τὰ μέσα καὶ
τὴ βοήθεια ποὺ τοῦ προσέφερε ἡ ἐγκόσμια σοφία.
«Ὅταν κοιτάζεις πρὸς τὸν ἥλιο», λέγει ὁ Ἅγιος
Μακάριος, «ψάξε τὸν πραγματικὸ Ἥλιο, γιατὶ εἶσαι
τυφλός. Ὅταν στρέφεις τὸ βλέμμα σου πρὸς τὸ φῶς,
στρέψου πρὸς τὴν καρδιά σου καὶ κοίταξε ἂν ἔχεις ἐκεῖ
τὸ ἀληθινὸ καὶ εὐλογημένο φῶς, ποὺ εἶναι ὁ Κύριος»
(Ἅγιος Μακάριος, Ὁμιλία 33).
Εἴθε τὸ φῶς τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ νὰ μᾶς
φωτίσει, εἴθε τὸ πνεῦμα Του νὰ δυναμώσει τὸν καθένα
ἀπό μας καὶ εἴθε, βαδίζοντας σύμφωνα μὲ τὸν Λόγο Του
καὶ τὴ Ζωή Του, νὰ ὁδηγήσει ὅλους ἐμᾶς ποὺ ζοῦμε στὴ
γῆ νὰ φρονοῦμε τὰ ἄνω, κι ἔτσι νὰ ὁδηγηθοῦμε στὴν
εὐλογημένη ὅρασή Του στὸν οὐρανό, ὅπου ὁ Χριστός
ἐστιν ἐν δεξιᾷ τοῦ Θεοῦ καθήμενος. Ἀμήν.
Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Ἡ Θεολογία τῆς καρδιᾶς», ἐκδ. Ἴνδικτος.

10. 10
Ἀπολυτίκιον
Τὴν φιλέρημον κορῶν, ὕμνοις τιμήσωμεν,
Μελὼ τὴν Ὁσίαν, Κώου τὸ καύχημα, πόνοις
διαλάμψασαν, καὶ χάριν λαβοῦσα ἄνωθεν·
τὴν Ἐκκλησίαν Χριστοῦ φαιδρύνασαν, τοῖς
δὲ πιστοῖς, τοῖς προσιοῦσιν αὐτῇ, προχέου-
σαν εὐωδίας ἰάσεων· αἰτουμένην δὲ πᾶσιν
εἰρήνην, καὶ τὸ μέγα ἒλεος.
Ποίημα τοῦ Μητροπολίτου Κώου καὶ ΝισύρουΝαθαναὴλ
Ἂ
ν καὶ στὴν ἀρχὴ τῶν ἐρευνῶν τῆς
ὕπαρξης τῆς Ἁγίας, ἀμφισβητή-
θηκε ἡ ἱστορικότητα τοῦ προσώ-
που της ἀπὸ τοὺς σύγχρονους ἐρευνητὲς
λόγῳ τῆς ἀνεπάρκειας τῶν στοιχείων καὶ τῶν
πηγῶν, ἀδυνατώντας νὰ δώσουν ἐπιπλέον
διευκρινήσεις σχετικὰ μὲ τὴν ἐτυμολογία καὶ
προέλευση τοῦ ὀνόματός της, ἡ συνέχεια τῶν
ἐρευνῶν ἀποδεικνύει τὴν ὁσιακὴ βιωτή της
στὴν περιοχὴ τῆς Κῶς.
Ὁ Κώδικας μὲ ἀριθμ. 1362, ὁ ὁποῖος πε-
ριεῖχε στιχηρὰ πρὸς τιμὴν τοῦ ὀνόματος τῆς
Ὁσίας, ἀποδείχτηκε ὡς ἡ πρώτη καὶ μοναδικὴ
πηγὴ γιὰ τὴν ἱστορικότητά της. Τὸ συγκεκρι-
μένο κείμενο μάλιστα δημοσιεύτηκε γύρω στὸ
1972/3.
Οἱ πιὸ πρόσφατες ἔρευνες, ὅπως αὐτὴ τοῦ
καθηγητῆ Ζαχαρία Τσιρίξανε, φέρνουν στὴν
ἐπιφάνεια καὶ τὴν ὕπαρξη ὕμνων πρὸς τιμὴν
τῆς Ὁσίας, μέσα ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἀντλοῦμε
περισσότερες πληροφορίες καὶ λεπτομέρειες
γιὰ τὴν Ἁγία καὶ καταξιώνουν τὴν ὕπαρξή
της ὡς πρόσωπο.
Συγγραφέας αὐτῶν τῶν ὕμνων ἀποδεικνύ-
εται ὁ Μητροπολίτης Μητροφάνης ἀπὸ τὴ
Ρόδο, ὁ ὁποῖος κατεῖχε καὶ τὸν ἀρχιερατικὸ
θρόνο τῆς Μητρόπολης. Οἱ ὕμνοι χρονο-
λογοῦνται κατὰ τὴν περίοδο τῆς ‘’δεσποτο-
κρατίας’’ στὰ Δωδεκάνησα, κατὰ τὴν ὁποία
ὁ Μητροπολίτης Μητροφάνης εἶχε ὑπὸ τὴν
ποιμαντικὴ εὐθύνη του καὶ τὴν Κώ. Τὴν περί-
οδο ἐκείνη ἀπαγορευόταν ἡ χειροτονία ἀρχι-
ερέων στὰ ἄλλα νησιά.
Τελευταία πηγὴ γιὰ τὴν Ὁσία Μελὼ ἀποτε-
λεῖ ἡ μεταπτυχιακὴ ἐργασία τοῦ Σεβασμιωτά-
του Μητροπολίτη Κώου καὶ Νισύρου, ἡ ὁποία
περιλαμβάνει καὶ τὴν ἐπιγραφὴ τοῦ ναοῦ ποὺ
ἐπισφραγίζει τὰ σχετικὰ μὲ τὴ χρονολόγηση
τῶν ὕμνων καὶ τὸν βίο τῆς Ὁσίας. Ἡ χρονολό-
γηση ποὺ ἀναγράφεται στὸν ναὸ εἶναι ‘’1483
μηνὶ Ἰουλίῳ’’.
Τὸ μικρὸ ἐκκλησάκι βρίσκεται σήμερα στὸ
ΟΣΙΑ ΜΕΛΩ ΣΤΗ ΒΟΥΡΡΙΝΑ ΤΗΣ ΚΩΣ
Ὀρθόδοξη πίστη & βίωμα

11. 11
νησὶ νοτιοδυτικά τοῦ Ἀσκληπιείου, 150 μέτρα
περίπου δυτικὰ ἀπὸ τὴ θέση Κοκκινόπετρα,
ὅπου ὑπάρχουν καὶ ἰαματικὲς πηγές.Τὸ 1933
ἀρχαιολόγοι ἀπὸ τὸ ἐξωτερικὸ τὸ τοποθετοῦν
χρονολογικὰ κατὰ τοὺς πρώτους χριστιανι-
κοὺς χρόνους.
Οἱ ὕμνοι τοῦ Μητροπολίτη Μητροφάνη,
ἐγκωμιάζουν μία γυναίκα ἡ ὁποία ἐπιδόθηκε
μὲ μεγάλο ζῆλο καὶ σθένος στὴν ἀσκητικὴ
ζωή, μὲ μοναδικὸ κίνητρο τὴν ἀγάπη της γιὰ
τὸν Χριστό. Αὐτὸς ἦταν καὶ ὁ λόγος γιὰ τὸν
ὁποῖο μοίρασε ὅλα της τὰ ὑπάρχοντα σὲ
ὅσους εἶχαν ἀνάγκη. Ἀφετηρία τῆς ἀσκητικῆς
ζωῆς ἦταν ἕνα ψηλό, ὀρεινὸ καὶ δύσβατο ση-
μεῖο στὴ Βουρρίνα τῆς Κῶ, στερούμενη τὰ
ἀναγκαῖα, κάτι ποὺ σηματοδότησε ὅλη τὴ
διάρκεια τῆς ἐρημικῆς της ζωῆς. Ἀπώτερος
σκοπὸς της ἦταν ἡ ἐπικοινωνία μὲ τὸν Θεό.
Ὁ συγγραφέας τῶν ὕμνων μάλιστα
τὴν παρομοιάζει μὲ ‘’ἐρημικὸ πελε-
κάνο’’.
Ἀναφέρεται ἐπίσης ὅτι, ἀφοῦ
κατάφερε νὰ διανύσει ὅλα τὰ στά-
δια τῆς ἄσκησης, φτάνοντας στὸ
ὑψηλότερο, ἐκεῖνο τῆς ταπείνωσης,
καὶ νὰ πολεμήσει ὅλα της τὰ πάθη
καὶ καταπολεμώντας ἀκόμα καὶ τὶς
δύσκολες καιρικὲς συνθῆκες, ὅπως
τὸ ψύχος, ἐκοιμήθη ἀνάμεσα σὲ
βράχους.
Ὁ ναὸς ποὺ χτίστηκε πρὸς τι-
μήν της, σώζεται ἕως καὶ σήμερα
καὶ ἔχει στερεωμένο τὸν νότιο τοῖχο
του σὲ βράχο ποὺ βρίσκεται στὴ
νότια ἐπίσης πλευρὰ τοῦ ναοῦ. Ὁ βράχος,
σύμφωνα μὲ τὸν συγγραφέα τῶν ὕμνων της,
ἀποτελοῦσε πιθανὸν τὸν τόπο ὅπου διέμενε
ἡ Ὁσία καὶ τὸν τόπο ὅπου ἐκοιμήθη. Στὸν ναὸ
διασώζονται ἐπίσης καὶ ἴχνη τοιχογραφιῶν.
Ὁ Ἰάκωβος Ζαρράφτης μαρτυρεῖ ἐπίσης
καὶ τὴν ὕπαρξη καὶ κάποιου ἄλλου ἀσκητῆ
στὸ ἴδιο σημεῖο, τὸ 1088, ὁ ὁποῖος ἔκτισε
μοναστήρι δίπλα στὸν ναὸ τῆς Ὁσίας Με-
λοῦς καὶ ὁ ὁποῖος δεχότανε ἀνθρώπους τοὺς
ὁποίους θεράπευε ὑποδεικνύοντάς τους τὰ
ἰαματικὰ νερὰ ποὺ ὑπῆρχαν στὴν περιοχή.
Σήμερα σώζονται 50 μέτρα πρὸς τὸν νότο
ἀπὸ τὸν ναὸ τῆς ὁσίας, ἐρείπια τοῦ κελλιοῦ
τοῦ ἀσκητῆ αὐτοῦ.
Ἡ ὁσία Μελώ, παρὰ τὰ ἐλλιπῆ στοιχεῖα γιὰ
τὸ πρόσωπό της, διατηρήθηκε στὴ συνείδηση
καὶ στὴ μνήμη τοῦ λαοῦ καὶ τιμᾶται ἕως σή-
μερα, ὡς ἡ μοναδικὴ ἁγία τῆς Κῶ. Μαρτυρίες
δηλώνουν τὴν ἐμφάνισή της σὲ Κώους ἀνάμε-
σα σὲ ἄσπρα τριαντάφυλλα, ὡς σύμβολο τῆς
ἁγνότητάς της καὶ τῆς εὐαισθησίας της. Ἀπο-
τελεῖ ξεχωριστὴ εὐλογία γιὰ τὸ νησὶ καὶ ἤδη
τὸ ὄνομά της ἄρχισε νὰ δίνεται σὲ παιδάκια
καὶ ἡ λατρεία της νὰ γίνεται πιὸ γνωστή.
Ἡ μνήμη τῆς ὁσίας Μελὼς τιμᾶται κάθε
πρῶτο Σάββατο τοῦ Ἰουλίου, ὅπως ὁρίστηκε
ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Κώου καὶ Νισύ-
ρου.
Ρωμνιὸς Λάρισας

12. 12
Παραινέσεις γιὰ τὴν οἰκογένεια
Γέροντα Ἰάκωβου Τσαλίκη
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
-Τ
όνιζε ὁ Γέροντας ὅτι μεγά-
λη σημασία στὴν πνευματικὴ
ἐξέλιξη τῶν ἀπογόνων ἔχει ἡ
πνευματικὴ κατάσταση καὶ ἡ βιοτὴ τῶν
γονιῶν καὶ γενικὰ τῶν προγόνων τους.
Συνιστοῦσε στοὺς γονεῖς νὰ προσέ-
χουν τὴ ζωή τους, ὅσο τὸ δυνατὸν, καὶ
νὰ συμβουλεύουν τὰ παιδιά τους νὰ συ-
ναναστρέφονται καὶ νὰ συνάπτουν οἰκο-
γενειακὲς σχέσεις μὲ παιδιὰ ἐνάρετων
οἰκογενειῶν.
’’Ἔχει μεγάλη σημασία ἡ ρίζα’’, ὅπως
ἔλεγε ὁ Γέροντας.
-Γιὰ τὰ παιδιὰ συμβούλευε ὁ Γέροντας
νὰ μὴν ἔχουν παρέες καὶ οὔτε νὰ ἀπομα-
κρύνονται ἀπὸ τοὺς γονεῖς τους κι ἂς χα-
ρακτηριστοῦν ἀπὸ τοὺς ἄλλους ὡς ἀντι-
κοινωνικά.
Συμβούλευε, τίποτε νὰ μὴν παίρνουν
ἀπὸ ξένον, οὔτε μία καραμέλα, οὔτε ἕνα
ἀναψυκτικὸ, γιατί εἶναι μεγάλος ὁ κίνδυ-
νος τῶν ναρκωτικῶν ποὺ ἀποδεκατίζει τὴ
νεολαία.

13. 13
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσουΟἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
Ἔλεγε χαρακτηριστικὰ ὁ Γέροντας:
’’Ἀπὸ ἄνθρωπο ποὺ δὲν ξέρω οὔτε ἀντίδω-
ρο δὲν παίρνω’’, γιατί μπορεῖ νὰ σοῦ πεῖ
ὅτι εἶναι ἀντίδωρο καὶ νὰ μὴν εἶναι, ἀλλὰ
νὰ’ χει μέσα διαβολικὰ πράγματα.
-Γιὰ τὸ θέμα τῆς τηλεόρασης ἔλεγε:
‘’Ἡ τηλεόραση – τὸ κουτὶ τοῦ διαβό-
λου – κάνει μεγάλη ζημιά, ἰδιαίτερα στὰ
παιδιά, γι΄ αὐτὸ καὶ πρέπει νὰ βγεῖ ἀπὸ
τὸ σπίτι’’.
Σὲ ἐξομολογούμενο παιδάκι, πνευμα-
τικό του τέκνο, ποὺ τὸν παρακάλεσε νὰ
βλέπει κατ΄ ἐπιλογὴν ὁρισμένες μορφω-
τικὲς καὶ παιδικὲς ἐκπομπὲς, δὲν ἔδωσε
εὐλογία ἀλλὰ ἦταν ἀπόλυτος.
‘‘Ὄχι τὴν τηλεόραση μέσα στὸ σπίτι.
Γιατί τὸ νὰ δεῖς στὴν τηλεόραση κάτι’’,
ἔλεγε, ‘’ν΄ἀκούσεις ἕναν ἱερέα, νὰ δεῖς μία
τελετὴ πνευματικὴ δὲν εἶναι ἁμαρτία. Ἀλλὰ
πολλὲς φορὲς ἔχει καὶ πράγματα ἀπρεπῆ,
ὅπως μοῦ λέγουν πολλοὶ χριστιανοί. Αὐτὰ
δὲν ἀνήκουν σ΄ ἐμᾶς. Καλύτερα νὰ πά-
ρουμε νὰ ἀνοίξουμε τὴν Ἁγία Γραφὴ νὰ
διαβάσουμε, νὰ κάνουμε μία παράκληση
στὴν Παναγία μας, νὰ κάνουμε πέντε με-
τάνοιες, νὰ ποῦμε πέντε ψαλμοὺς τοῦ Δα-
βίδ, παρὰ νὰ κοιτάξουμε τηλεόραση. Γι’
αὐτὸ νὰ προσέχουμε τὰ παιδιά μας ἀπὸ
τηλεοράσεις, ἀπὸ πράγματα ἀπρεπῆ καὶ
ἄσχημα’’.
Γιὰ τὶς εἰδήσεις, ἔλεγε ὁ Γέροντας,
ὑπάρχει τὸ ραδιόφωνο ἀπὸ ὅπου μποροῦν
νὰ τὶς ἀκοῦν οἱ γονεῖς.
-Στοὺς γονεῖς ποὺ ρωτοῦσαν ’’τὶ νὰ κά-
νουμε τὰ παιδιά μας, ὅταν δὲν ἀκοῦνε’’,
τοὺς ἔλεγε:
’’Προσευχή θὰ κάνετε μὲ πίστη, θὰ τὰ
νουθετήσετε καὶ ὅσο μπορεῖτε μὲ τὴν ἀγά-
πη, μὲ τὸν καλὸ τρόπο.
Γιατί, μὲ συγχωρεῖτε, μὲ τὸ αὐστηρὸ
δὲν πάει. Γιατί σοῦ λέει σηκώνομαι καὶ
φεύγω καὶ πάει…καὶ εἶναι σήμερα Σόδομα
καὶ Γόμορα καὶ κάτι χειρότερα’’.
Ἀπὸ τὴν ἔκδοση τῶν πατέρων τῆς Ἱ.Μονῆς Ὁσίου
Δαβὶδ Γέροντος, Λίμνη Εὐβοίας 1996 ’’Ἕνας ἅγιος
Γέροντας ὁ μακαριστὸς π. ΙΑΚΩΒΟΣ’’

14. 14
Φυσική καί πνευματική
συγγένεια τοῦ Χριστοῦ
Θεοδώρου Κουτσιώρα
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
Ὁ
Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός,
ὅπως ἐπιβεβαίωσαν ἡ Γ΄
καὶ Δ΄ Οἰκουμενικὲς Σύνο-
δοι, εἶχε ἑνωμένες ἀσυγχύτως τὴ Θεϊκὴ
καὶ τὴν ἀνθρώπινη φύση, γι’ αὐτὸ καὶ
ἀποκαλεῖται Θεάνθρωπος. Εἶναι τέλειος
Θεὸς καὶ ἐπίσης τέλειος ἄνθρωπος, ἄνευ
ἁμαρτίας. Ὁ Κύριός μας, ὅπως ὁμολο-
γοῦμε καὶ στὸ σύμβολο τῆς πίστεώς μας,
σαρκώθηκε ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μα-
ρίας τῆς Παρθένου. Ἑπομένως ἡ σύλλη-
ψή Του εἶναι θαυματουργικὴ καὶ ὡς τέ-
τοια ἀνακοινώθηκε ἀπὸ τὸν Ἀρχάγγελο
Γαβριήλ, κατὰ τὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θε-
οτόκου. Θεοτόκο ὀνομάζει τὴν Παναγία
καὶ ἡ Γ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ( Ἔφεσος,
431 μ. Χ.)
Ὁ Χριστὸς δὲν ἦρθε ἐπὶ τῆς γῆς αἰφνι-
διστικὰ καὶ ὡς ἄγνωστος. Οἱ Μεσσιανικὲς
προφητεῖες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶναι
ἄφθονες, προετοιμάζουν τὸ ἔδαφος
τῆς ὑποδοχῆς Του, δημιουργοῦν ἔντο-
νο αἴσθημα προσδοκίας στοὺς ἀνθρώ-
πους καὶ μιλοῦν μὲ λεπτομέρειες γιὰ τὰ
χαρακτηριστικά Του, ὅταν θὰ γεννηθεῖ
ἐπὶ τῆς γῆς. Ἡ Παναγία εἶναι ἡ φυσικὴ
Μητέρα τοῦ Κυρίου μας καὶ πνευματικὴ
μητέρα ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων, γι’ αὐτὸ
καὶ ἐπάξια ὀνομάζεται Μήτηρ Κυρίου
ἢ Θεομήτωρ, διότι ὁ Χριστὸς εὐθὺς ἐξ
ἀρχῆς, ἀπὸ τὴ σύλληψή Του, εἶχε ἑνω-
μένη τὴ Θεϊκή Του φύση μὲ τὴν ἀνθρώπι-
νη καὶ ἔτσι γεννήθηκε ἀπὸ τὴν Παναγία
στὴ Βηθλεέμ. Τὸ ἀντίθετο ὑποστήριζε ὁ
αἱρετικὸς ἀρχιεπίσκοπος Νεστόριος. Γι’
αὐτὸ δὲν ἀποκαλοῦσε Θεοτόκο τὴν Πα-
ναγία, προσβάλλοντας τὸ πρόσωπό της.
Φυσική, ἐξ αἵματος, ἦταν καὶ ἡ συγγέ-
νεια τοῦ Χριστοῦ μὲ τὴν Ἐλισάβετ, ἀφοῦ
ἦταν ἐξαδέλφη τῆς φυσικῆς Του Μητέ-
ρας, τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου.
Φυσικὴ εἶναι και ἡ σχέση τοῦ Χρι-
στοῦ μας πρὸς τὸν Θεὸ Πατέρα, ἀφοῦ
εἶναι ὁμοούσιος μαζί του, φῶς ἐκ φωτός,
ἀληθινὰ ὁ Υἱὸς Του ὁ ἀγαπητός, μονο-
γενὴς καὶ ἐκ φύσεως Θεός.
Ὁ δίκαιος Ἰωσήφ, ἦταν ὁ μνήστωρ, ὁ
προστάτης καὶ ὁ συνοδὸς τῆς Παναγί-
ας. Δὲν ὑπῆρξε καμιὰ φυσικὴ συγγένεια,
δηλ. συγγένεια ἐξ αἵματος, τοῦ Ἰωσὴφ
καὶ τοῦ Χριστοῦ. Στὴν Ὀρθόδοξη εἰκό-
να τῆς Γέννησης τοῦ Θεανθρώπου αὐτὸ
εἶναι ὁλοφάνερο. Σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν Πα-
ναγία ποὺ βρίσκεται κοντὰ στὴ φάτνη,

15. 15
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσουΟἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
βλέπουμε τὸν Ἰωσὴφ νὰ εἶναι στὴ «γωνία»
τῆς εἰκόνας καὶ μακριὰ ἀπὸ τὴ φάτνη.
Πρέπει νὰ ὑπογραμμίσουμε ἐπίσης ὅτι
οὐδέποτε ὑπῆρξαν σχέσεις γάμου Ἰωσὴφ
καὶ Θεοτόκου, οὔτε πρὸ τῆς κύησης τοῦ
Χριστοῦ, οὔτε κατὰ τὴ διάρκειά της καὶ
φυσικὰ οὔτε μετὰ τὴ Γέννησή Του. Αὐτὸ
τὸ ἀειπάρθενο δηλώνουν καὶ τὰ τρία
ἀστέρια τῆς Παναγίας, ποὺ ἁγιογραφικὰ
ἀποτυπώνονται στοὺς δύο ὤμους καὶ
στὸ μέτωπό της.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ πρέπει νὰ τονίσουμε
ὅτι εἶναι βλάσφημη πρὸς τὴν Παναγία ἡ
καθιέρωση ἑορτῆς ἁγίας οἰκογενείας (The
Feast of the Holy Family) ἀπὸ τὸν «ἀλά-
θητο» Πάπα Λεοντα ΙΓ΄(1810-1903) καὶ
ἑξῆς. Οἱ Ὀρθόδοξοι στὴν ἱερὰ Παράδο-
σή τους δὲν ἔχουν ἑορτὴ ἁγίας οἰκογε-
νείας, ὅπως ἔχουν οἱ αἱρετικοὶ Κόπτες.
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἀνατολὴ ἔχει παραλάβει
ἑορτὴ Σύναξης πρὸς τιμὴ
τῆς Θεοτόκου (26 Δεκεμ-
βρίου) καὶ ἀνεξάρτητη ἐορ-
τή τοῦ μνήστορος καὶ δικαί-
ου Ἰωσήφ, ποὺ ἑορτάζεται
μαζὶ μὲ τοὺς προπάτορες
τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.
Οἱ Παπικοὶ (Ρωμαιοκα-
θολικοὶ) ἔχουν θεσπίσει τὴν
Κυριακή, μετὰ τὰ Χριστού-
γεννα, ὡς γιορτὴ τῆς ἁγίας
οἰκογενείας! Στὴν ἄθεσμη
αὐτὴ γιορτὴ γιορτάζουν
τὰ ζευγάρια τους τὰ ὅποια
χρόνια τῆς συζυγικῆς τους
ζωῆς. Ὅμως, πῶς μπορεῖ νὰ
σταθεῖ μιὰ τέτοια γιορτὴ,
ὅταν οἱ πάντες γνωρίζουν
ὅτι οὐδέποτε ὑπῆρξε συ-
ζυγικὴ ζωὴ ἀνάμεσα στὴν
Παναγία καὶ τὸν μνήστορα
Ἰωσήφ;
Ἀδικαιολόγητη, ἐπίσης,
ἀπρέπεια καὶ βλασφημία
εἶναι νὰ παρουσιάζεται
ἀπὸ τοὺς Παπικοὺς (Ρω-
μαιοκαθολικοὺς) «εἰκόνα»
Ἰωσήφ, Θεοτόκου καὶ θείου
βρέφους, μὲ τὴν ἐπιγραφὴ
ἁγία οἰκογένεια καὶ τὸν
Ἰωσὴφ νὰ ἐναγκαλίζεται
τὴν Παναγία!
Ἀσύστολη βλασφημία εἶναι καὶ ἡ
ἀνιστόρητη πεποίθηση τῶν ποικίλων
σεκτῶν καὶ παραφυάδων τοῦ Προτεστα-
ντικοῦ κόσμου, ὅτι δῆθεν ἡ Παναγία δὲν
εἶχε μοναδικό της παιδὶ τὸν Κύριό μας
Ἰησοῦ Χριστό, ἀλλὰ ὅτι ἀπέκτησε καὶ
ἄλλα παιδιὰ μὲ τὸν Ἰωσήφ! Οἱ Προτε-
στάντες πραγματικὰ ὑποκρίνονται καὶ
κλείνουν τὰ μάτια τους μπροστὰ στὶς
ἁγιογραφικὲς ἀλήθειες. Ὑποστηρίζουν

16. 16
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου
αὐθαίρετα πώς, ὅταν ἡ Καινὴ Διαθήκη
μιλάει γιὰ ἀδέλφια τοῦ Ἰησοῦ, κυριολε-
κτεῖ. Ἀδέλφια τοῦ Ἰησοῦ, ὅμως, ἡ Καινὴ
Διαθήκη ὀνομάζει τὰ παιδιὰ τοῦ Ἰωσήφ.
Ὁ Ἰωσήφ, πρὶν ἀναλάβει συνοδὸς τῆς
Παναγίας καὶ πρὶν πεθάνει ἡ γυναίκα
του Σαλώμη, εἶχε ἀποκτήσει μαζί της
τέσσερα ἀγόρια καὶ τρία κορίτσια. Γνω-
ρίζουμε καὶ τὰ ὀνόματά τους. Τὰ ἀγόρια
αὐτὰ ἦταν ὁ Ἰάκωβος, ὁ Ἰωσῆς, ὁ Ἰούδας
καὶ ὁ Συμεών, ἐνῷ τὰ κορίτσια ὀνομάζο-
νταν Ἐσθήρ, Θάμαρ καὶ Σαλώμη. Αὐτὰ
τὰ παιδιὰ τοῦ Ἰωσὴφ δὲν ἐπιτρέπται νὰ
λέγονται ἑτεροθαλῆ ἀδέλφια τοῦ Ἰησοῦ,
γιατί ὁ Ἰωσὴφ δὲν ὑπῆρξε ποτὲ σύζυγος
τῆς Παναγίας καὶ ὁ Ἰωσὴφ πάλι δὲν ται-
ριάζει νὰ λέγεται θετὸς πατέρας τοῦ Ἰη-
σοῦ, γιατί ὁ Χριστὸς δὲν προέκυψε ἀπὸ
ἄλλο φυσικὸ πατέρα, ἀλλὰ ἐκ Πνεύμα-
τος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου,
καὶ γιατί ὁ Ἰωσὴφ δὲν ἀπέκτησε ποτὲ τέ-
κνα μὲ τὴν Παναγία. Ἐὰν λοιπὸν ἡ Καινὴ
Διαθήκη κυριολεκτεῖ γιὰ τὰ ἀδέλφια τοῦ
Ἰησοῦ, ὅτι ἦταν ἀληθινὰ παιδιὰ τοῦ
Ἰωσὴφ καὶ τῆς Παναγίας, ὅπως διατείνο-
νται οἱ Προτεστάντες, τότε θὰ πρέπει νὰ
δεχτοῦμε καὶ ὅτι ὁ Ἰωσήφ, ὁ συνοδὸς τῆς
Παναγίας, ἦταν ὁ φυσικὸς πατέρας τοῦ
Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ ἀποκαλεῖται πατέ-
ρας τοῦ Ἰησοῦ ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν Παναγία
(Λουκ. Β΄, 48) καὶ ὅτι ὁ Ἰωσὴφ ὑπῆρξε
ἀληθινὰ σύζυγος τῆς Παναγίας, ἀφοῦ
ἀποκαλεῖται ἔτσι ἀπὸ τὸν Ἄγγελο ποὺ
τοῦ ἐμφανίζεται, πρὶν ἀκόμα γεννηθεῖ ὁ
Χριστὸς (Ματθ. Α΄, 20). Αὐτὸ ὅμως εἶναι
ἀντιγραφικὸ καὶ βλάσφημο καὶ οὐδεὶς τὸ
ἐπικαλεῖται.
Ὅσοι εἶναι μυημένοι στὴν Ὀρθόδο-
ξη χριστιανικὴ πίστη γνωρίζουν ὅτι οἱ
ὀνομασίες «πατὴρ» τοῦ Ἰησοῦ, «ἀνὴρ»
τῆς Μαρίας, «ἀδελφοί» τοῦ Ἰησοῦ ἢ «σύ-
ζυγος» καὶ «γυνὴ» τοῦ Ἰωσὴφ γιὰ τὴν
Παναγία εἶναι καταχρηστικές, ὄχι κυρι-

17. 17
ολεκτικὲς, καὶ ὑπηρετοῦν τὸ μέγα μυστή-
ριο τῆς θείας οἰκονομίας καὶ τῆς ἔλευσης
τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ τῆς γῆς. Ὁ Χριστὸς δὲν
ἀρνεῖται ποτὲ τὴ φυσικὴ συγγένεια μὲ τὴ
μητέρα Του. Γι’ αὐτὸ εὐρισκόμενος ἐπὶ τοῦ
Σταυροῦ ἐμπιστεύεται τὴ μητέρα Του στὸν
ἀγαπημένο του μαθητὴ Ἰωάννη, ἀπόδειξη
ὅτι ἦταν τὸ μοναδικό της τέκνο.
Ὁ Χριστὸς δὲν ἀρνεῖται νὰ ὀνομάζει
«ἀδέλφια» τὰ παιδιὰ ποὺ εἶχε ὁ Ἰωσὴφ μὲ
τὴ Σαλώμη, ἀλλὰ εἶναι σίγουρο, σύμφωνα μὲ
τὸν ἅγιο Χρυσόστομο, ὅτι δίνει προτεραι-
ότητα ὄχι στὴν καταχρηστικὴ συγγένεια,
ἀλλὰ στὴν πνευματική, στὴ συγγένεια ποὺ
προκύπτει ἀπὸ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν θεϊκῶν
ἐντολῶν.
Στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκλησία ἡ σωτηρία μας
δὲν κατορθώνεται μηχανικά, ἀλλὰ μὲ τὴ δική
μας προσπάθεια καὶ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, τὴν
ὁποία ἐπιζητοῦμε μέσα ἀπὸ τὰ λατρευτικὰ
ἁγιαστικά της μέσα.
Σὲ τί ὠφέλησε τοὺς Ἰουδαίους τὸ ὅτι ὁ
Χριστὸς προφητεύτηκε ἀπὸ τοὺς προφῆτες
τους καὶ ὅτι ὡς ἄνθρωπος εἶχε φυσικὴ συγ-
γένεια μαζί τους καὶ ὅτι γεννήθηκε στὴ
Βηθλεέμ; Τίποτε δὲν κέρδισαν ἀπὸ τὴν πα-
ρουσία τοῦ Χριστοῦ, ἐφόσον ὅλα αὐτὰ δὲν
συνοδεύτηκαν ἀπὸ τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν τέλεια
διδασκαλία, ποὺ ὁ Χριστὸς ἔφερε στὸν κό-
σμο.
Ἀνώτεροι φάνηκαν οἱ Ἀπόστολοι, γιατί
ἀκολούθησαν τὸν ζηλευτὸ τρόπο τῆς ὑπα-
κοῆς στὶς ἐντολὲς τοῦ Κυρίου μας.
Καλούμαστε ὅλοι μὲ ἐφόδιο τὴν ὀρθὴ
διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ καὶ πράξη τὸν
λαμπρὸ τρόπο τῆς ζωῆς μας νὰ ὁδηγη-
θοῦμε μὲ ἀσφάλεια στὴ σωτηρία, γιατί μόνο
τότε θὰ εἴμαστε μέλη τῆς πνευματικῆς συγ-
γένειας τοῦ Χριστοῦ, μέλη τῆς οἰκογενείας
Του, ἀδέλφια Του, παιδιά Του καὶ, φυσικὰ,
κληρονόμοι τῆς Βασιλείας Του.
Οἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσουΟἰκογένεια, μιὰ γωνιὰ τοῦ παραδείσου

18. 18
ΣΤΗΝ ΙΜΒΡΟ ΜΑΣ,
ΑΝΑΛΗΨΗ ΣΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΜΑΣ
Ἑλληνομνημοσύνη
Συνεσίου μοναχοῦ
Ἱ. Ἡσυχ. Ὁσίου Ἀρσενίου τοῦ Καππαδόκου
-Ν
ὰ φύγετε μεθυσμένοι ἀπὸ τὴν
Ἴμβρο μας! Νὰ φύγετε μεθυ-
σμένοι, ὄχι ἀπὸ κρασὶ ἀλλὰ
ἀπὸ συγκίνηση, ἀπὸ μνῆμες, ἀπὸ νοσταλγία!
εἶπε καὶ ἐτόνισε ὁ Ἄγγελος τῆς Ἐκκλησίας τῆς
Ἴμβρου, ὁ σεμνὸς Μητροπολίτης τῶν δύο
μαρτυρικῶν νησιῶν τοῦ βορειοανατολικοῦ
Αἰγαίου, ἐκεῖ ποὺ κάποτε στὰ πολὺ πρώιμα
ἱστορικὰ χρόνια ἂνθησε ἕνας πολιτισμὸς
σύγχρονος, ἂν ὄχι πιὸ παλιός, τοῦ μυκηναϊ-
κοῦ καὶ τοῦ μινωικοῦ.
Ἔτσι μᾶς καλωσόρισε, ὅταν βρεθήκαμε
στὸ νησὶ τὴν παραμονὴ τῆς Ἀναλήψεως ὡς
ταπεινοὶ ἐξ Ἑλλάδος προσκυνητές, ἐρχόμενοι
ἀπὸ τὴν Πόλη. Εἴχαμε πάει γιὰ νὰ εὐχηθοῦμε
τὸν ἑορτάζοντα Ἴμβριο καὶ τοῦ ἀποστόλου
Βαρθολομαίου ἐπώνυμο. Καὶ συνεχίζοντας
τοῦ ἥλιου τὸν δρόμο ἤρθαμε καὶ στὸν τόπο
ποὺ γέννησε καὶ ἀνέθρεψε τὸν Πατριάρχη
τοῦ Γένους μας. Ἤμασταν γεμάτοι ἀπορία
γιὰ τὸ τί θὰ δοῦμε ἐκεῖ. Εἴχαμε πολλὲς φορὲς
ἀκούσει τὴ Γλυκιανὴ καθηγήτρια, τὴν κ. Πα-
ρασκευὴ νὰ διηγεῖται βουρκωμένη τὴ δόξα καὶ
τὴν ταπείνωση, τὶς καλὲς ἡμέρες καὶ τὰ πάθη
τῆς πατρίδος της. Καὶ πάντα ἦταν βιαστικὴ
στὶς διηγήσεις της, φοβούμενη μήπως ξεσπά-
σει τὴν ὥρα ἐκείνη ὁ ἀσίγαστος κλαυθμὸς τῆς
ψυχῆς της.
Ἤρθαμε μέσα στὴ δροσιὰ καὶ τὸν νοτισμέ-
νο ἀγέρα. Μιὰ σιγανὴ βροχούλα μᾶς ράντισε
ἐκεῖνο τὸ ἀπόγευμα καὶ ἔτσι δὲν ξεχώριζαν
τὰ δάκρυα, ποὺ ἀναπηδοῦσαν ἄτακτα στὶς
παρειές μας, καθὼς κατευθυνόμασταν στὴν
Παναγιά, τὴν πρωτεύουσα.
Τετάρτη ἀπόγευμα, Ἀπόδοσις τοῦ Πά-
σχα. Τελειώνει τὸ Χριστὸς ἀνέστη. Κι ὅμως
δὲν τελειώνει... Στὸ νάρθηκα τῆς ἐκκλησίας
κάνουμε τὴν Θ’ Ὥρα τοῦ Πάσχα. Στὸ Ἀνα-
στάσεως ἡμέρα προσκυνοῦμε τὸν ἀναστάντα
Χριστόν. Ὁ ἱερέας αἴρει τὴν εἰκόνα τῆς Ἀνα-
στάσεως καὶ εἰσερχόμαστε γιὰ τὸν Ἑσπερινό
τῆς μεγάλης δεσποτικῆς ἑορτῆς.
Τὴν ἑπομένη τὸ πρωί, θ. Λειτουργία στὸ
Σχοινούδι στὸ ἐξωκκλήσι τοῦ Εὐαγγελισμοῦ.
Ἀνάληψη σήμερα καὶ κλείνει ὁ κύκλος, ποὺ
ἄρχισε μὲ τὸν Εὐαγγελισμό. Κλείνει ἐκεῖ,
ὅπου ἄρχισε ἡ συγκατάβαση τοῦ Θεοῦ Λό-
γου. Ἐμεῖς ἀνεβαίνουμε στὸν μικρὸ λόφο ἔξω
ἀπὸ τὸ χωριό, βαδίζοντας μέσα στὰ χωράφια
καὶ τὰ βοσκοτόπα. Οἱ πιὸ βιαστικοὶ κόβουν
δρόμο μέσα ἀπὸ τὴν ἀνηφορικὴ πλαγιά,
ἀκροβατώντας στὶς πέτρες. Φθάνοντας, μᾶς
ὑποδέχεται μιὰ εἰκόνα, ποὺ εἴχαμε χρόνια
νὰ ἀντικρύσουμε, ἡ θυσία τῶν ἀμνῶν καὶ τῶν
ἐρίφων καὶ ἡ προετοιμασία τοῦ γεύματος ποὺ
θὰ ἀκολουθήσει, ὅταν ἀπὸ τὴν Τράπεζα τῆς
ἀναίμακτης Θυσίας θὰ περάσουμε στὴν τρά-
πεζα τῆς ἀγάπης, αὐτῶν ποὺ φροντίζουν τὸ
μικρὸ ἐξωκκλήσι. Πανηγυρικὸ συλλείτουργο
ἐντός του ναοῦ, ποὺ λαμπρύνεται ἔτι περισ-
σότερο ἀπὸ τὴν ἐπισκοπικὴ χοροστασία καὶ
τοὺς καλλίφωνους ἱεροψάλτες. Ὅλα εἶναι
ἁπλὰ καὶ ὅλα μεγαλοπρεπῆ, ὅλα γιορτάζουν
καὶ χαίρονται. Ὁ Κύριος ἀνελήφθη εἰς οὐρα-
νοὺς καὶ ἐμεῖς ἀνεβήκαμε στὸν λόφο ἐκεῖνο,
γιὰ νὰ Τὸν προπέμψουμε καὶ νὰ Τοῦ ποῦμε
μαζὶ μὲ τοὺς Ἰμβρίους ἀδελφούς μας: Μὴ
ἐάσῃς ἡμᾶς ὀρφανούς, Κύριε. Μὴ μᾶς ἀφή-
σεις στὴν πρωτινή μας δυσκολία, μὴν ἀφήσεις
τὸν τόπον αὐτὸν ἀβοήθητο, μὴν ἀφήσεις νὰ

19. 19
σβήσουν οἱ ἐλπίδες, ποὺ ἄρχισαν νὰ γεν-
νιοῦνται μέσα μας. Παρῆλθε ἡ ἑβδομάδα τῶν
παθῶν τοῦ τόπου μας καὶ τώρα ἀχνοφέγγει
ἡ Ἀνάσταση. Αὐτὴ εἶναι ἡ προσευχή μας, ὁ
πόθος μας ὁ μεγάλος στὰ σωθικά μας...
Ἡ μυσταγωγία τελειώνει καὶ μεταλαβόντες
τῆς ἀθανάτου Τραπέζης δεχόμαστε καὶ πάλι
τὰ καλωσορίσματα ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη,
ποὺ μᾶς συστήνει στὸ ἐκκλησίασμα τοῦ Σχοι-
νουδίου. Ἔκδηλη ἡ χαρὰ καὶ ἀνείπωτη ἡ συ-
γκίνηση στὰ πρόσωπά μας. Νιώσαμε σὰν νὰ
εἴμαστε γνωστοὶ ἀπὸ παλιά, σὰν ξενιτεμένοι
ποὺ γυρίζουμε στὸν δικό μας τόπο, στὸ πα-
νηγύρι τῶν παιδικῶν μας ἀναμνήσεων.
Τώρα σειρὰ εἶχε τὸ ὑπαίθριο φίλεμα ἀπὸ
τὰ παραδοσιακὰ φαγητὰ καὶ τὶς λιχουδιές,
ποὺ μὲ τόση φροντίδα εἶχαν ἑτοιμάσει οἱ δια-
κονητὲς τοῦ ἐξωκκλησίου. Ἔγινε ἡ πανηγυρικὴ
εὐλόγηση τῶν ἐδεσμάτων καὶ, πρὶν περιέλθει
τὸ καλάθι μὲ τὰ κομμάτια τοῦ βραστοῦ κρέα-
τος καὶ τὸ καζάνι μὲ τὴν κουρκούτα στὸν κό-
σμο,ποὺπερίμενε,σηκώθηκεὁΜητροπολίτης
καὶ πρόσφερε μὲ τὰ χέρια του πίτες καὶ γλυκὰ
καὶ πιὸ πολὺ τὴν εἰλικρινῆ καὶ ἄδολη πατρική
του ἀγάπη καὶ στοργή. Καὶ ἔγινε καὶ πάλι ὁ
ἡγούμενος ὡς ὁ διακονῶν. Καὶ ἦταν ὅλα ἁπλὰ
καὶ ὅλα πανηγυρικά. Ὅλα τὰ νοστίμευε τὸ
ἅλας τῆς ἀγάπης, τῆς φιλοξενίας, τῆς ἀδελ-
φοσύνης, τῆς νοσταλγίας. Ἑορτάσαμε χάριτι
Θεοῦ καὶ πανηγυρίσαμε καὶ εὐφρανθήκαμε
μετὰ σπανίας μεγαλοπρεπείας ἐπὶ τοῦ ἐρη-
μαίου ἐκείνου λόφου τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καὶ
τῆς Ἀναλήψεως, τῆς ἀρχῆς καὶ τοῦ τέλους,
τῆς ἐπαγγελίας καὶ τῆς ἐκπλήρωσης, τῆς ἐπι-
συναγωγῆς τῶν ἀνθρώπων καὶ τῆς οἰκοδομῆς
τοῦ κατεσκαμμένου θυσιαστηρίου...
Καὶ ἔτσι μεθύσαμε, ὅπως ἐξ ἀρχῆς μᾶς
εἶχε ζητηθεῖ. Καὶ φύγαμε μεθυσμένοι ὄχι ἀπὸ
τὸ νιμπριώτικο κρασὶ τῆς πανήγυρης ἀλλὰ
ἀπὸ τὸ μυστικὸ νάμα, ποὺ ἔρρεε μέσα μας
καὶ κάπου κάπου ξεχείλιζε ἀπὸ τὰ μάτια μας.
Ἐν τέλει ὁ φιλοξενῶν καὶ διακονῶν ἡμᾶς μᾶς
ἐζήτησε καὶ κάτι ἀκόμη: Κάνετε ἕνα τάμα,
μᾶς εἶπε. Κάνετε ἕνα τάμα μέσα σας: νὰ μὴν
ξεχάσετε ποτὲ τὴν Ἴμβρο μας. Καὶ ἐμεῖς μέσα
στὴ μέθη μας ἀπαντοῦμε ἀπὸ τὰ βάθη τῆς
καρδιᾶς μας.
- Ναί, τοῦ Θεοῦ συνεργοῦντος, Δέσποτα
ἅγιε. Δὲν θὰ ξεχάσουμε ποτὲ τὴ δική μας πλέ-
ον Ἴμβρο.
Πατριδογνωσία
Ἐκκλησιασμὸς στὴν κατεστραμμένη ὀρθόδοξη ἐκκλησία στὸν Κάρδαμο (ἀνάμεσα ἀπὸ τὸ Κάστρο καὶ τὸ Γλυκύ).

20. 20
Ἑλληνομνημοσύνη
Σύντομη Ἱστορία τοῦ Ὀχυροῦ καὶ τοῦ χωριοῦ
Τὸ Ὀχυρὸ Λίσσε πῆρε τὸ ὄνομά του ἀπὸ
τὸ τότε χωριὸ Λύσσα, ἄγνωστο γιατί ὀνομά-
στηκε ἔτσι- ποὺ σημαίνει περίβλεπτος ἢ κα-
ταφανὴς (τώρα τὸ ὀχυρὸ ὀνομάζεται Λίσσε
καὶ τὸ χωριὸ ὀνομάζεται Ὀχυρό).
Τὸ 1923 κατέφθασαν πρόσφυγες κυρίως
ἀπὸ τὸν Πόντο κατὰ ἑκατοντάδες, μὲ τὸ με-
γαλύτερο κύμα προσφύγων νὰ ἔρχεται ἀπὸ
τὴν περιοχὴ τῆς Κερασούντας καὶ τῆς Σά-
ντας. Τότε τὸ χωριὸ τὸ κατοικοῦσαν κυρίως
Τοῦρκοι καὶ Βούλγαροι, ὀνομαζόταν Λίσσα
καὶ ὑπαγόταν στὴν κοινότητα Ζυρνόβου (ση-
μερινοῦ Νευροκοπίου).
Τὸ 1936 ἀρχίζουν στὸν ὑπερκείμενο λόφο
τοῦ χωριοῦ ὕψους 220 μέτρων τὰ ὀχυρωμα-
ΟΧΥΡΟ ΛΙΣΣΕ
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΟΧΥΡΟ
ΣΤΟΝ ΑΚΡΙΤΙΚΟ ΔΗΜΟ ΤΟΥ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙΟΥ,
ΕΔΩ ΛΙΓΟΙ ΣΤΑΜΑΤΗΣΑΝ ΠΟΛΛΟΥΣ
Σάββα Παυλίδη