1. RUH SAĞLIĞI

2. Ruh Sağlığı Yerinde Olan
 Ruh sağlığı, üzerinde ortak görüş birliğinin
sağlanamadığı kavramlarından birisidir.
İnsanı konu edinen her bilim dalı, ruh sağlığı
kavramı ile şu veya bu şekilde ilintilidir.
Çoğunlukla psikoloji bilim dalında kendine
daha geniş yer bulan “ruh sağlığı” konusu;
psikoloji alanındaki temel yaklaşımlar (ekoller)
tarafından bile farklı farklı betimlenmektedir.

3. Ruh Sağlığı Yerinde Olan Bireylerin
Genel Özellikleri
 1- Kendini ve çevreyi gerçekçi bir biçimde algılayabilen ve değerlendirebilen,
kendine güvenen, saygı duyan ve seven ve kendisi ile barışık olan,
 2- Aynı şekilde başkalarını da anlayabilen, seven ve sayan, çevresine gerçekçi
biçimde güvenen, kişiler arası ilişkilerden doğum sağlayabilen, gerektiğinde
onlara ilişkin sorumluluklar yüklenebilen,
 3- Yaşadığı toplumun kültürel, sosyal ve ekonomik normlarına uyabilen,
uymadığında çevreyi rahatsız etmeden bunu çözmeyi başarabilen,
 4- Yaşama hevesi ile yaratıcı olabilen, kendisi için uygun planlamalar yapan,
uygun amaçlar belirleyen, onlara esnek olarak eğilebilen,
 5- Başarısızlıklarını, düş kırıklıklarını yani sınırlı yetilerini olumlu biçimde kabul
edebilen, problemlerini çözümleyebilen,
 6- Değişen durumları değerlendirebilen, yani seçenekler sunabilen, kendisi ve
çevresi için en yararlıyı seçip uygulayabilen,
 7- Yeniliklere açık olan, farlılıkları anlayışla karşılayan, esneklik ve saygı
gösterebilen,
 8- Gerektiğinde çevreyi biçimlendiren, biçimlenmiş çevreye uyum
sağlayabilen,tutum ve inançlarını aktarabilen ruhsal açıdan sağlıklıdır .

4. Ruh Sağlığı Yerinde İnsanın 2 Temel
Özelliği
 1.Kendini Tanır: İnsanın kendini tanıması ne demektir?
Kuşkusuz bu, insanın kimlik bilgilerinin dökümünü yapması
demek değildir. Ya da özgeçmişini hiçbir hata yapmadan
kronolojik olarak sıralaması demek değildir. Bir insanın kendini
tanıması; kendisine ilişkin olumlu ve olumsuz fiziksel, duyuşsal
ve bilişsel özellikleri ile betimleyebilmesidir. Bu betimleme,
bireyin kendisini tanıma noktasında atması gereken ilk adımdır.
Şimdi sorulması gereken soru: bu adımın ne zaman
atılabileceğidir? Normal şartlarda birey, doğduğu andan itibaren,
sağlıklı ve mutlu bir sosyal çevrede büyümüş ise, kendini tanıma
yönünde verileri de toplamaya başlamış demektir. Biriktirilmiş
olan bu bilgiler; ergenlikte, bilişsel ve duyuşsal değişimle birlikte,
bireyin kendisine sorduğu (neredeyse içgüdüsel olarak) “Ben
Kimim” sorusuyla birlikte ortaya çıkmaya başlar.

5. Şimdi; kendini tanıma sürecini basit bir örnek üzerinden betimleyelim. Bir insan,
kendine ilişkin fiziksel, bilişsel ve duyuşsal olumlu olumsuz özelliklerini şöyle
betimlemiş olsun:
 Fiziksel
 Uzun boyluyum
Burnum büyük
 Ellerim küçük
Yüzümde sivilceler var
 Gözlerim güzel
Saçlarım çok kıvırcık

6. Bilişsel
 Matematikte başarılıyım
Yeterince zeki değilim

Mantıklı düşünürüm
Dersleri zor anlıyorum

Bir konuyu bir okumada anlarım
Parçadan hareketle bütünü anlayamam

Soyut düşünme becerilerim gelişmiştir
Soyut şeyleri anlayamam.

7. Duyuşsal
 Uysalım
Saldırganım

Bağışlayıcıyım
Mükemmeliyetçiyim

Estetiğe düşkünüm
Estetik yönüm zayıf

Empati kurabilirim
Yeterince duyarlı değilim

8.  Yukarıdaki basitleştirilmiş olarak verilen
betimlemeyi yapan bir insan, olumlu ve olumsuz
özelliklerini keşfettikten sonra; olumsuz
özelliklerini önce nötr (kendine başkalarına zarar
vermeme noktasında çekimser) sonra da
olumluya çevirmeye çalışmalıdır. Olumlu
özelliklerini daha da geliştirilmelidir. Ya da diğer
bir deyişle olumsuz özelliklerini azaltmalı, olumlu
özelliklerini artırmalıdır.

9. Yaşam Dönemlerine Göre Ruh
Sağlığıyla İlişkili Sorun Alanları:
 Doğum öncesi, Doğum, Doğum sonrası
dönemi
 Okul öncesi ve Okul çağı
 Gençlik dönemi
 Yetişkinlik dönemi
 Yaşlılık dönemi

10. Doğum Öncesi, Doğum, Doğum Sonrası Dönemi
 Akraba evliliklerinden kaynaklanan genetik sorunlar
nedeniyle şizofreni ve madde bağımlılığı gibi
bozukluklara yakalanma riski artar. Doğum öncesi ve
sonrasında beslenme yetersizlikleri, bilgisizlik ve
fakirlikten dolayı oluşan enfeksiyonlar sonucu zeka
geriliği ve epilepsi gibi hastalıklar sık görülür.
Okul Öncesi ve Okul Çağı
 Aile içi, yuva ve okuldaki yetiştirme ile eğitim kusurları
çocuk ruh sağlığı için önemli sorun alanlarıdır.
Gençlik Dönemi
 Niteliksiz eğitim koşulları, gelecek kaygısı, spor
alanlarının ve serbest zaman etkinliklerinin kısıtlılığı
gençler için önemli stres kaynaklarıdır.

11.  Yetişkinlik Dönemi
 Ekonomik sorunlar, iş olanaksızlıkları ve sosyal
güvence eksiklikleri olumsuz etkiler oluşturur.
 Yaşlılık Dönemi
 Yaşlı nüfusun hızla artması, aile içi değersizlik
ve yük olma kaygıları ve bakım-beslenme
sorunları sayılabilir.

12. Ruh sağlığı yerinde insan sorunlarıyla baş edebilir. Bireyin
sorunlarıyla baş edebilmesinin yolu; şu sistematiğe uygun olarak
sorunlarını çözmeye çalışması ile mümkündür:
 a-Sorunun kaynağını bulma
b-Sorun çözülünceye kadar geçici çözüm yolu
bulma
c-Sorunu çözmede planlama yapma
d-Sorunun çözümü. Sorun çözülmez ise
tekrar başa dönme
e-Sorunla yaşamayı öğrenme.

13. Ruh sağlığı yerinde insanın, yaşama
yansıyan özellikleri
 Özgüven Sahibidir.  Objektiftir.
 Özeleştiri ve eleştiri  Kıskanç değildir .
yapabilirler.  Önyargılı değildir .
 Sabırlıdır .  Hümanisttir .
 Hoşgörülüdür .  Sorumluluk sahibidir.
 Mizah yönü gelişmiştir.  Paylaşımcıdır.
 İletişimcidir .  İyi bir dinleyicidir.
 Empatik düşünür.

14. ESMA
ALTUNTAŞ
10/M 246