Mjerne jedinice u fizicu su dragocijenost koju treba koristiti uz ispravne oznake mjernih veličina: http://www.slideshare.net/esterahadasa1/abeceda-fizikeppt

1. F I Z I K A
FIZIKALNE VELIČINE
I
MJERNE JEDINICE

2.  Izmjeriti neku fizičku veličinu znači uporediti je sa usvojenom
jedinicom mjere te veličine.
 Mjerenjem se određuje koliko je puta veličina koja se mjeri
veća ili manja od usvojene jedinice mjere.
Mirjana Drmić-Malić
prof. fizike

3. Skalarne fizikalne veličine
– opisane svojom vrijednošću (iznosom) i pripadajućom
mjernom jedinicom:
t - vrijeme, E - energija, T – termodinamička temperatura …
Vektorske fizikalne veličine
- opisane iznosom, pravcem i smjerom djelovanja, te
pripadajućom mjernom jedinicom:
sila - F , ubrzanje - a brzina – v ...

4. Osnovne jedinice
1. Metar m duljina [l]
2. Kilogram kg masa [m]
3. Sekunda s vrijeme [t]
4. Amper A jakost električne struje [I]
5. Kelvin K termodinamička temperatura [T]
6. Mol mol količina tvari [n]
7. Kandela cd jakost svjetlosnog izvora [I]

5. Dodatne jedinice
1. Radijan rad ugao u ravni [α,β...]
2. Steradijan sr prostorni ugao [α,β...]

6. Izvedene jedinice
Izvedene jedinice fizikalnih veličina su
sastavljene od osnovnih mjernih jedinica.
Gustina-izvedena fizikalna veličina, omjer
mase i volumena za homogene tvari je stalan :
ρ=m/V [kg/m3]

8. Naučnik Fizička veličina Matematička Jedinica
formula
Charles-Augustin de Coulomb El.naboj q = I·t [ 1C ] Kulon
James Watt Snaga električne struje P = U∙I [ 1W ] Vat
Alessandro Volta El.napon U = A/q [ 1V ] Volt
Andre-Mari Amper Jačina el. struje I = q/t [ 1A ] Amper

9. Naučnik Fizička veličina Matematička Jedinica
formula
Georg Simon Ohm El. otpornost R = U/I [1Ω ] Om
Michael Faraday El. kapacitet C = q/U[1F] Farad
Joseph Henry Induktivitet L= (U∙t)/I [1H] Henri
Wilhelm Eduard Weber Mag.fluks Φ = U∙t=B∙S[1Wb] Veber

10. Naučnik Fizička veličina Matematička Jedinica
formula
Werner von Siemens El. provodnost G = 1/R[1S] Simens
James Prescott Joule Rad el.struje A = U∙I∙t [1J] Džul
Nikola Tesla Magnetna indukcija B = Φ/S [1T] Tesla
Heinrich Rudolf Hertz Frekvencija f=ν = 1/T [1Hz] Herc

11. Rastavljene izvedene jedinice
2
2
2
15
22
2
2
32
2
2
22
2
2
2
2
3
2
2
32
2
2
2
2
42
2
2
222
2
1
1
............101
1
1
1
1
1
1
1
1
11
1
1
1
s
kgm
NmJ
As
kg
Am
N
T
fermiFm
ms
kg
m
N
Pa
s
Hz
As
kgm
A
Nm
s
C
J
VsWb
sA
kgm
sA
Nm
CA
J
A
V
sA
kgm
A
Nm
m
A
Am
N
A
Tm
A
Wb
H
AsC
As
kgm
As
Nm
C
J
V
kgm
sA
s
kgm
sA
J
AC
C
J
A
V
A
A
V
S
kgm
sA
s
kgm
sA
Nm
C
C
J
C
V
C
F
s
kgm
N
















2
2
3
2
1
1
1
1
s
m
kg
J
Gy
s
Bq
s
kgm
s
J
W




12. Prefiks Simbol Vrijednost Prefiks Simbol Vrijednost
jota Y 1024 centi c 10-2
zeta Z 1021 mili m 10-3
eksa E 1018 mikro  10-6
peta P 1015 nano n 10-9
tera T 1012 piko p 10-12
giga G 109 femto f 10-15
mega M 106 ato a 10-18
kilo k 103 zepto z 10-21
hekta h 102 jokto y 10-24
deka da 101
Prefiksi fizikalnih jedinica

13. Važnije fizikalne konstante
ubrzanje sile Zemljine teže g = 9,81 m/s2
brzina svjetlosti u vakuumu c = 3,00  108 m/s
elementarni naboj e = 1,60  10-19 C
Avogadrova konstanta NA = 6,02  1023 mol-1
molarna gasna konstanta R = 8,31 J/(molK)
gravitaciona konstanta  = 6,67  10-11 Nm2/kg2

14.  permitivnost vakuuma 0 = 8,85  10-12 F/m
 permitivnost vakuuma
 permeabilnost vakuuma 0 =4  10-7 H/m
 Boltzmanova konstanta k = R/NA = 1,38  10-23 J/K
 Stefan-Boltzmanova konstanta  = 5,67  10-8 W/m2 K4
 atomska jedinica mase u = 1,66  10-27 kg
 masa elektrona me = 9,11  10-31 kg
 Planckova konstanta h = 6,62  10-34 Js
 Wienova konstanta b = 2,90  10-3 Km

15.  masa neutrona mn = 1,008665 u
 masa protona mp = 1,007276 u
 termodinamička temperatura T0 = 273,15 K
 standardni pritisak p0 = 101 325 Pa
 elektronvolt eV = 1,60  10-19 J
 astronomska jedinica AU = 1,4959787  1011 m
 Rydbergova konstanta R = 1,097  107 m-1
Vrijednost konstanti i mjernih jedinica pogledajte na you tube: Čas fizike predstava
https://www.youtube.com/watch?v=UwMgKpsEi0Q)

16. Igra sa fizikalnim konstantama
ODREDI ŠTA JE TAČNO—OBJASNI ZAŠTO OSTALO NIJE U REDU
1. R+NA =
2. R-NA =
3. R · NA =
4.
5.
R- molarna gasna konstanta ; NA -Avogadrova konstanta

17. TAČNO je:
4.
*Konstante se ne mogu sabirati i oduzimati,jer imaju različite
mjerne jedinice.
Množenje konstanti 3. i dijelenje 5. ne daju ni jednu poznatu
konstantu.

18. Zadatak:
1. Odredi površinu poprečnog presjeka bakrenog provodnika dužine
1m, čiji je električni otpor 2Ω. Specifični otpor bakra je:
R: l=1m
R=2 Ω
iz kons. čitamo:
S=?
S= 0,0085
Mirjana Drmić-Malić prof. fizike