SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 12
Kolegji “FAMA” Prizren
Punim Seminarik:
Integrimet Ekonomike Evropiane
Studenti: Ferit SadullahiMentor: Nazim Gagica
Hyrje
-Procesi i integrimeve ekonomike ndërkombëtare eshte
një ndër fenomenet më të rëndësishme të ekonomisë
bashkëkohore botërore.
Tendenca e integrimit ekonomik ndërkombëtar dhe
rindërtimi i vendeve të shkatërruara nga lufta është
domosdoshmëri në zhvillimin e ekonomisë botërore
bashkëkohore.
Nje pjese te kesaj detyre e kryejne organizatat
ekonomike ndërkombëtare me karakter universal dhe
rajonal, dhe qellimi i tyre kryesor eshte shtimi i
bashkëpunimit ekonomik.
Përmbajtja
• 1.1Rëndësia dhe roli i integrimeve
• 1.2Integrimi ekonomik dhe politik
• 1.3Integrimi i tregut dhe format e tjera
• 1.4Fazat e Integrimi Ekonomik
• 1.5Kontributi i Bizneseve Kosovare në
Integrimet Ekonomike Evropiane
• 1.6Klasifikimi I NVM në sistemin e integrimeve
• 1.7Përmbledhje
1.1 Rendesia dhe roli I integrimeve
Integrimi ekonomik definohet si eliminim i barrierave
(pengesave, kufijve) ekonomike ndërmjet dy ose më
shumë vendeve.
Barrierat ekonomike janë çfarëdo demarkacioni përmes
së cilave zvogëlohet mobiliteti aktual dhe potencial i të
mirave, shërbimeve dhe faktorëve të prodhimit, si dhe
rrjedhat e komunikacionit.
Në të dy anët e barrierës ekonomike, përcaktimi i çmimit
dhe cilësisë së të mirave, shërbimeve dhe faktorëve
influencohet vetëm margjinalisht nga rrjedhat përtej
kufirit.
1.1 Rendesia dhe roli I integrimeve
Barrierat ekonomike nuk janë njësoj sikurse barrierat
territoriale.
Rëndësia fundamentale e integrimit është se ndikon në
rritjen e konkurrencës aktuale dhe potenciale:
– Rritet sasia e kërkuar në tregun e integruar
– Zvogëlohet niveli i çmimeve
– Rritet mirëqenia për shoqërinë
Në parim procesi i integrimit nxitet nga motivet
ekonomike, por nuk mund të përjashtohen edhe ato
politike në raste të caktuara.
1.2 Integrimi ekonomik dhe politik
-Marrëdhënia ndërmjet integrimit politik dhe ekonomik nuk është
çdoherë e njëjtë; ajo ndryshon prej rastit në rast.
– Sun-Belt pas Luftës Civile (1861-65)
– Mezzogornio në Itali
-Procesi i Integrimit Ekonomik dhe Politik në EU ka qenë i lidhur
që prej fillimit të themelimit të saj
– ESCS – European Steel and Coal Community (1951)
– Traktati i Komunitetit Ekonomik Europian EEC (1957)
-Ndikimi politik mund ta shpjegojë strukturën e tanishme të
situatës ekonomike.
1.3 Integrimi i tregut dhe format
e tjera
Integrimi ekonomik përfshin integrimin e tregut
dhe të politikave ekonomike.
Integrimi i tregut është dhe mbetet esenca e
integrimit, siç është e qartë prej definicionit të
kësaj të fundit.
Politikat ekonomike ndërlidhen direkt me
funksionimin e tregut, ose srtukturën,
performancën dhe rezultatet distributive të tregut.
1.3 Integrimi i tregut dhe format
e tjera
Integrimi i tregut:
Është një nocion që tregon se aktivitetet e pjesëmarrëve të tregut në
regjionet e ndryshme të vendeve anëtare janë të shtjelluara ndaj
kushteve të kërkesës dhe ofertës në tërë unionin (ose hapësirën tjetër
relevante).
Zakonisht, kjo gjithashtu do të tregohet nëpërmes lëvizjes signifikante
ndër-kufitare të produkteve, shërbimeve dhe faktorëve.
Madje edhe rrjedhat potenciale mund të jenë të rëndësishme në
kufizimin e çmimeve të ofertuesve ose në sjelljen e konsumatorëve.
Në një treg me produkte ose shërbime tërësisht homogjene ose një lloj
të tregut financiar, integrimi i tregut mund të matet me nivelin e
konvergjencës së çmimeve.
1.4 Fazat e Integrimit Ekonomik
Qasja më origjinale e ndarjes së fazave të procesit të integrimit daton
nga Balassa (1961):
– FTA – Hapësirë e Tregtisë së Lirë (Free Trade Area)
– CU – Union Doganor (Customs Union)
– CM – Tregu i Përbashkët (Common Market)
– Unioni Ekonomik (Economic Union)
– Integrimi Ekonomik Total (Total Economic Integration)
1.5 Kontributi i Bizneseve Kosovare në
Integrimet Ekonomike Evropiane
Nisur nga fakti se Kosova veçanërisht në dhjetëvjeçarin e
fundit u përball me sfida serioze në planin ekonomik, politik
dhe social, dhe me sfidën e integrimit nga fakti se në
zhvillimin e gjithëmbarshëm ekonomik të saj rol të
rëndësishëm zënë ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, ishte i
nevojshëm të bëhet një vështrim studimor për tëshpalosur
realitetin e përgjithshëm ekonomik dhe rolin e ndërmarrjeve
të vogla dhe të mesme (NVM) në zhvillimin ekonomik.
Prandaj ky punim është një përpjekje për të përshkruar,
trajtuar dhe analizuar gjendjen reale të NVM-ve, dhe kushtet
për integrim në sistemet ekonomike të Bashkimit Evropian.
1.6 Klasifikimi I NVM në sistemin e
integrimeve
Kriter themelor për zgjedhjen e ndërmarrjeve për anketim ka qenë përqendrimi në ndërmarrjet me
status të NVM-ve.
Ndërmarrjet e vogla dhe të mesme janë klasifikuar në tri grupe sipas kritereve që zbaton Unioni
Evropian (UE) për NVM-të, dhe atë:
a) Mikro-ndërmarrje, ndërmarrjet që punësojnë deri në 9 punëtorë;
b) Ndërmarrje të vogla, ndërmarrjet që punësojnë nga 10-49 punëtorë; dhe
c) Ndërmarrje të mesme, ndërmarrjet që punësojnë 50-249 punëtorë.
60% nga ndërmarrjet e vogla dhe të mesme kanë njohuri për integrimet evropiane, ndërsa pjesa
tjetër prej 40% e NVM-ve nuk kanë informata të mjaftueshme mbi integrimet evropiane.
Në planin strategjik 57% e ndërmarrjeve të anketuara reflektohet integrimi në mekanizma
ekonomik evropian, ndërsa te 43% e tyre nuk ka ndonjë ndërlidhje mes planit strategjik dhe
integrimeve evropiane. 87% e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme presin përfitime nga procesi i
integrimit evropian. Kurse 13% e tyre janë skeptikë dhe nuk presin ndonjë përfitim.
87% nga ata që presin përfitime nga procesi i integrimeve evropiane llogarisin në këto aspekte:
-Eksport;
-Import;
-Pajisje me makineri, dhe
-Teknologji të re.
1.7 Permbledhje
Integrimi Ekonomik është eliminimi i brarrierave ekonomike ndërmjet
dy ose më shumë ekonomive. Rëndësia fundamentale e integrimit
ekonomik është rritja e konkurrencës aktuale dhe potenciale, dhe
beniftet që rrjedhin nga to.
Integrimi ekonomik në Europë duhet të kuptohet kundrejt prapavijës
së historisë të kohëve të fundit, qëllimeve politike dhe aspekteve
institucionale, posaçërisht ‘metodës së Komunitetit’.
Pra duke u bazuar në ato që u thanë më lart shohim se intregrimet ekonomike
evropiane janë të domosdoshme për realizimin e qëllimeve të ndryshme
qofshin ato ekonomike apo politike.
Kur kemi të bëjmë me qëllime ekonomike nënkuptojmë nje treg të
përbashkët të fuqishëm ekonomikisht me inovacione dhe me partneritet ndaj
kontinenteve apo fuqive të tjera ekonomike ndërkombëtare.

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Inegrimet Ekononike
Inegrimet EkononikeInegrimet Ekononike
Inegrimet EkononikeMenaxherat
 
E Drejta Biznesore, Viti 1 - Dr. Armand Krasniqi (Sllajdet e ligjëratave)
E Drejta Biznesore, Viti 1 - Dr. Armand Krasniqi (Sllajdet e ligjëratave)E Drejta Biznesore, Viti 1 - Dr. Armand Krasniqi (Sllajdet e ligjëratave)
E Drejta Biznesore, Viti 1 - Dr. Armand Krasniqi (Sllajdet e ligjëratave)fatonbajrami1
 
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)fatonbajrami1
 
Konkurrenca Monopoliste - Rasti i Kosovës
Konkurrenca Monopoliste - Rasti i KosovësKonkurrenca Monopoliste - Rasti i Kosovës
Konkurrenca Monopoliste - Rasti i KosovësNdriçim Smërqaku
 
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)fatonbajrami1
 
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesore
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesoreUshtrime kollofjum-e drejta biznesore
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesoreBessnik Latifi
 
E drejta e unionit evropian
E drejta e unionit evropian E drejta e unionit evropian
E drejta e unionit evropian Melos Jashari
 
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 1 adriatik hoxha
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 1 adriatik hoxhaEkonomia e kosoves dhe be s kapitulli 1 adriatik hoxha
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 1 adriatik hoxhaMenaxherat
 
Matematika - Dr. Ajet Ahmeti (provim me detyra të zgjidhura)
Matematika - Dr. Ajet Ahmeti (provim me detyra të zgjidhura)Matematika - Dr. Ajet Ahmeti (provim me detyra të zgjidhura)
Matematika - Dr. Ajet Ahmeti (provim me detyra të zgjidhura)fatonbajrami1
 
Tregu Dhe Llojet E Tij
Tregu Dhe Llojet E TijTregu Dhe Llojet E Tij
Tregu Dhe Llojet E Tijha 15753
 
Unioni evropian
Unioni evropianUnioni evropian
Unioni evropiankulla 2010
 
KOLLOFJUMI-E DREJTA BIZNESORE
KOLLOFJUMI-E DREJTA BIZNESOREKOLLOFJUMI-E DREJTA BIZNESORE
KOLLOFJUMI-E DREJTA BIZNESOREBessnik Latifi
 

La actualidad más candente (20)

Inegrimet Ekononike
Inegrimet EkononikeInegrimet Ekononike
Inegrimet Ekononike
 
E Drejta Biznesore, Viti 1 - Dr. Armand Krasniqi (Sllajdet e ligjëratave)
E Drejta Biznesore, Viti 1 - Dr. Armand Krasniqi (Sllajdet e ligjëratave)E Drejta Biznesore, Viti 1 - Dr. Armand Krasniqi (Sllajdet e ligjëratave)
E Drejta Biznesore, Viti 1 - Dr. Armand Krasniqi (Sllajdet e ligjëratave)
 
E drejta Biznesore
E drejta BiznesoreE drejta Biznesore
E drejta Biznesore
 
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)
 
Konkurrenca Monopoliste - Rasti i Kosovës
Konkurrenca Monopoliste - Rasti i KosovësKonkurrenca Monopoliste - Rasti i Kosovës
Konkurrenca Monopoliste - Rasti i Kosovës
 
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
BIZNESI NDËRKOMBËTAR - Dr. Besim Beqaj (Sllajdet e ligjëratave)
 
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesore
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesoreUshtrime kollofjum-e drejta biznesore
Ushtrime kollofjum-e drejta biznesore
 
Integrimi ekonomik
Integrimi ekonomikIntegrimi ekonomik
Integrimi ekonomik
 
Makroekonomi
MakroekonomiMakroekonomi
Makroekonomi
 
E drejta e unionit evropian
E drejta e unionit evropian E drejta e unionit evropian
E drejta e unionit evropian
 
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 1 adriatik hoxha
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 1 adriatik hoxhaEkonomia e kosoves dhe be s kapitulli 1 adriatik hoxha
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 1 adriatik hoxha
 
Matematika - Dr. Ajet Ahmeti (provim me detyra të zgjidhura)
Matematika - Dr. Ajet Ahmeti (provim me detyra të zgjidhura)Matematika - Dr. Ajet Ahmeti (provim me detyra të zgjidhura)
Matematika - Dr. Ajet Ahmeti (provim me detyra të zgjidhura)
 
Burimet e Se Drejtes
Burimet e Se DrejtesBurimet e Se Drejtes
Burimet e Se Drejtes
 
Mikroekonomi 1
Mikroekonomi 1Mikroekonomi 1
Mikroekonomi 1
 
Tregu Dhe Llojet E Tij
Tregu Dhe Llojet E TijTregu Dhe Llojet E Tij
Tregu Dhe Llojet E Tij
 
Firma
FirmaFirma
Firma
 
Unioni evropian
Unioni evropianUnioni evropian
Unioni evropian
 
KOLLOFJUMI-E DREJTA BIZNESORE
KOLLOFJUMI-E DREJTA BIZNESOREKOLLOFJUMI-E DREJTA BIZNESORE
KOLLOFJUMI-E DREJTA BIZNESORE
 
Makroekonomia
MakroekonomiaMakroekonomia
Makroekonomia
 
Kontratat
Kontratat Kontratat
Kontratat
 

Destacado

Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 2
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 2Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 2
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 2Menaxherat
 
STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Provime nga afatet e kaluara)
STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Provime nga afatet e kaluara)STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Provime nga afatet e kaluara)
STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Provime nga afatet e kaluara)fatonbajrami1
 
Kriteret e kopenhages
Kriteret e kopenhagesKriteret e kopenhages
Kriteret e kopenhagestimi0202
 
Gjeografi: "Aspirat e popullit shqiptar per te hyre ne Bashkimin Evropian"
Gjeografi: "Aspirat e popullit shqiptar per te hyre ne Bashkimin Evropian"Gjeografi: "Aspirat e popullit shqiptar per te hyre ne Bashkimin Evropian"
Gjeografi: "Aspirat e popullit shqiptar per te hyre ne Bashkimin Evropian"Oksana Kamberi
 
Shqiperia drejt BE-se
Shqiperia drejt BE-seShqiperia drejt BE-se
Shqiperia drejt BE-seArlinda
 
rrugetimi i shqiperise ne be
rrugetimi i shqiperise  ne berrugetimi i shqiperise  ne be
rrugetimi i shqiperise ne beklerina
 
Integrimi ekonomik, perfitimet dhe sfidat
Integrimi ekonomik, perfitimet dhe sfidatIntegrimi ekonomik, perfitimet dhe sfidat
Integrimi ekonomik, perfitimet dhe sfidatAnita Dogani
 
Shqiperia dhe Integrimi Evropian
Shqiperia dhe Integrimi EvropianShqiperia dhe Integrimi Evropian
Shqiperia dhe Integrimi EvropianAferdita Bicaku
 
Mundësitë dhe sfidat e integrimit ekonomik
Mundësitë dhe sfidat e integrimit ekonomikMundësitë dhe sfidat e integrimit ekonomik
Mundësitë dhe sfidat e integrimit ekonomikTarget
 
Integrimi ekonomik i shqiperise
Integrimi ekonomik i shqiperiseIntegrimi ekonomik i shqiperise
Integrimi ekonomik i shqiperiseornela rama
 
Integrimet Evropiane
Integrimet EvropianeIntegrimet Evropiane
Integrimet Evropianeha 15753
 
Kosova dhe Bashkimi Evropian
Kosova dhe Bashkimi EvropianKosova dhe Bashkimi Evropian
Kosova dhe Bashkimi Evropianedona krasniqi
 
Bashkimi Europian -BE
Bashkimi Europian -BEBashkimi Europian -BE
Bashkimi Europian -BEkoralda
 

Destacado (15)

Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 2
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 2Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 2
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 2
 
STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Provime nga afatet e kaluara)
STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Provime nga afatet e kaluara)STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Provime nga afatet e kaluara)
STATISTIKA - Dr. Rahmije Mustafa (Provime nga afatet e kaluara)
 
Bashkimi evropian
Bashkimi evropianBashkimi evropian
Bashkimi evropian
 
Kriteret e kopenhages
Kriteret e kopenhagesKriteret e kopenhages
Kriteret e kopenhages
 
Gjeografi: "Aspirat e popullit shqiptar per te hyre ne Bashkimin Evropian"
Gjeografi: "Aspirat e popullit shqiptar per te hyre ne Bashkimin Evropian"Gjeografi: "Aspirat e popullit shqiptar per te hyre ne Bashkimin Evropian"
Gjeografi: "Aspirat e popullit shqiptar per te hyre ne Bashkimin Evropian"
 
Shqiperia drejt BE-se
Shqiperia drejt BE-seShqiperia drejt BE-se
Shqiperia drejt BE-se
 
rrugetimi i shqiperise ne be
rrugetimi i shqiperise  ne berrugetimi i shqiperise  ne be
rrugetimi i shqiperise ne be
 
Integrimi ekonomik, perfitimet dhe sfidat
Integrimi ekonomik, perfitimet dhe sfidatIntegrimi ekonomik, perfitimet dhe sfidat
Integrimi ekonomik, perfitimet dhe sfidat
 
Shqiperia dhe Integrimi Evropian
Shqiperia dhe Integrimi EvropianShqiperia dhe Integrimi Evropian
Shqiperia dhe Integrimi Evropian
 
Mundësitë dhe sfidat e integrimit ekonomik
Mundësitë dhe sfidat e integrimit ekonomikMundësitë dhe sfidat e integrimit ekonomik
Mundësitë dhe sfidat e integrimit ekonomik
 
Bashkimi Europian
Bashkimi EuropianBashkimi Europian
Bashkimi Europian
 
Integrimi ekonomik i shqiperise
Integrimi ekonomik i shqiperiseIntegrimi ekonomik i shqiperise
Integrimi ekonomik i shqiperise
 
Integrimet Evropiane
Integrimet EvropianeIntegrimet Evropiane
Integrimet Evropiane
 
Kosova dhe Bashkimi Evropian
Kosova dhe Bashkimi EvropianKosova dhe Bashkimi Evropian
Kosova dhe Bashkimi Evropian
 
Bashkimi Europian -BE
Bashkimi Europian -BEBashkimi Europian -BE
Bashkimi Europian -BE
 

Integrimet Ekonomike Evropiane

  • 1. Kolegji “FAMA” Prizren Punim Seminarik: Integrimet Ekonomike Evropiane Studenti: Ferit SadullahiMentor: Nazim Gagica
  • 2. Hyrje -Procesi i integrimeve ekonomike ndërkombëtare eshte një ndër fenomenet më të rëndësishme të ekonomisë bashkëkohore botërore. Tendenca e integrimit ekonomik ndërkombëtar dhe rindërtimi i vendeve të shkatërruara nga lufta është domosdoshmëri në zhvillimin e ekonomisë botërore bashkëkohore. Nje pjese te kesaj detyre e kryejne organizatat ekonomike ndërkombëtare me karakter universal dhe rajonal, dhe qellimi i tyre kryesor eshte shtimi i bashkëpunimit ekonomik.
  • 3. Përmbajtja • 1.1Rëndësia dhe roli i integrimeve • 1.2Integrimi ekonomik dhe politik • 1.3Integrimi i tregut dhe format e tjera • 1.4Fazat e Integrimi Ekonomik • 1.5Kontributi i Bizneseve Kosovare në Integrimet Ekonomike Evropiane • 1.6Klasifikimi I NVM në sistemin e integrimeve • 1.7Përmbledhje
  • 4. 1.1 Rendesia dhe roli I integrimeve Integrimi ekonomik definohet si eliminim i barrierave (pengesave, kufijve) ekonomike ndërmjet dy ose më shumë vendeve. Barrierat ekonomike janë çfarëdo demarkacioni përmes së cilave zvogëlohet mobiliteti aktual dhe potencial i të mirave, shërbimeve dhe faktorëve të prodhimit, si dhe rrjedhat e komunikacionit. Në të dy anët e barrierës ekonomike, përcaktimi i çmimit dhe cilësisë së të mirave, shërbimeve dhe faktorëve influencohet vetëm margjinalisht nga rrjedhat përtej kufirit.
  • 5. 1.1 Rendesia dhe roli I integrimeve Barrierat ekonomike nuk janë njësoj sikurse barrierat territoriale. Rëndësia fundamentale e integrimit është se ndikon në rritjen e konkurrencës aktuale dhe potenciale: – Rritet sasia e kërkuar në tregun e integruar – Zvogëlohet niveli i çmimeve – Rritet mirëqenia për shoqërinë Në parim procesi i integrimit nxitet nga motivet ekonomike, por nuk mund të përjashtohen edhe ato politike në raste të caktuara.
  • 6. 1.2 Integrimi ekonomik dhe politik -Marrëdhënia ndërmjet integrimit politik dhe ekonomik nuk është çdoherë e njëjtë; ajo ndryshon prej rastit në rast. – Sun-Belt pas Luftës Civile (1861-65) – Mezzogornio në Itali -Procesi i Integrimit Ekonomik dhe Politik në EU ka qenë i lidhur që prej fillimit të themelimit të saj – ESCS – European Steel and Coal Community (1951) – Traktati i Komunitetit Ekonomik Europian EEC (1957) -Ndikimi politik mund ta shpjegojë strukturën e tanishme të situatës ekonomike.
  • 7. 1.3 Integrimi i tregut dhe format e tjera Integrimi ekonomik përfshin integrimin e tregut dhe të politikave ekonomike. Integrimi i tregut është dhe mbetet esenca e integrimit, siç është e qartë prej definicionit të kësaj të fundit. Politikat ekonomike ndërlidhen direkt me funksionimin e tregut, ose srtukturën, performancën dhe rezultatet distributive të tregut.
  • 8. 1.3 Integrimi i tregut dhe format e tjera Integrimi i tregut: Është një nocion që tregon se aktivitetet e pjesëmarrëve të tregut në regjionet e ndryshme të vendeve anëtare janë të shtjelluara ndaj kushteve të kërkesës dhe ofertës në tërë unionin (ose hapësirën tjetër relevante). Zakonisht, kjo gjithashtu do të tregohet nëpërmes lëvizjes signifikante ndër-kufitare të produkteve, shërbimeve dhe faktorëve. Madje edhe rrjedhat potenciale mund të jenë të rëndësishme në kufizimin e çmimeve të ofertuesve ose në sjelljen e konsumatorëve. Në një treg me produkte ose shërbime tërësisht homogjene ose një lloj të tregut financiar, integrimi i tregut mund të matet me nivelin e konvergjencës së çmimeve.
  • 9. 1.4 Fazat e Integrimit Ekonomik Qasja më origjinale e ndarjes së fazave të procesit të integrimit daton nga Balassa (1961): – FTA – Hapësirë e Tregtisë së Lirë (Free Trade Area) – CU – Union Doganor (Customs Union) – CM – Tregu i Përbashkët (Common Market) – Unioni Ekonomik (Economic Union) – Integrimi Ekonomik Total (Total Economic Integration)
  • 10. 1.5 Kontributi i Bizneseve Kosovare në Integrimet Ekonomike Evropiane Nisur nga fakti se Kosova veçanërisht në dhjetëvjeçarin e fundit u përball me sfida serioze në planin ekonomik, politik dhe social, dhe me sfidën e integrimit nga fakti se në zhvillimin e gjithëmbarshëm ekonomik të saj rol të rëndësishëm zënë ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, ishte i nevojshëm të bëhet një vështrim studimor për tëshpalosur realitetin e përgjithshëm ekonomik dhe rolin e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme (NVM) në zhvillimin ekonomik. Prandaj ky punim është një përpjekje për të përshkruar, trajtuar dhe analizuar gjendjen reale të NVM-ve, dhe kushtet për integrim në sistemet ekonomike të Bashkimit Evropian.
  • 11. 1.6 Klasifikimi I NVM në sistemin e integrimeve Kriter themelor për zgjedhjen e ndërmarrjeve për anketim ka qenë përqendrimi në ndërmarrjet me status të NVM-ve. Ndërmarrjet e vogla dhe të mesme janë klasifikuar në tri grupe sipas kritereve që zbaton Unioni Evropian (UE) për NVM-të, dhe atë: a) Mikro-ndërmarrje, ndërmarrjet që punësojnë deri në 9 punëtorë; b) Ndërmarrje të vogla, ndërmarrjet që punësojnë nga 10-49 punëtorë; dhe c) Ndërmarrje të mesme, ndërmarrjet që punësojnë 50-249 punëtorë. 60% nga ndërmarrjet e vogla dhe të mesme kanë njohuri për integrimet evropiane, ndërsa pjesa tjetër prej 40% e NVM-ve nuk kanë informata të mjaftueshme mbi integrimet evropiane. Në planin strategjik 57% e ndërmarrjeve të anketuara reflektohet integrimi në mekanizma ekonomik evropian, ndërsa te 43% e tyre nuk ka ndonjë ndërlidhje mes planit strategjik dhe integrimeve evropiane. 87% e ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme presin përfitime nga procesi i integrimit evropian. Kurse 13% e tyre janë skeptikë dhe nuk presin ndonjë përfitim. 87% nga ata që presin përfitime nga procesi i integrimeve evropiane llogarisin në këto aspekte: -Eksport; -Import; -Pajisje me makineri, dhe -Teknologji të re.
  • 12. 1.7 Permbledhje Integrimi Ekonomik është eliminimi i brarrierave ekonomike ndërmjet dy ose më shumë ekonomive. Rëndësia fundamentale e integrimit ekonomik është rritja e konkurrencës aktuale dhe potenciale, dhe beniftet që rrjedhin nga to. Integrimi ekonomik në Europë duhet të kuptohet kundrejt prapavijës së historisë të kohëve të fundit, qëllimeve politike dhe aspekteve institucionale, posaçërisht ‘metodës së Komunitetit’. Pra duke u bazuar në ato që u thanë më lart shohim se intregrimet ekonomike evropiane janë të domosdoshme për realizimin e qëllimeve të ndryshme qofshin ato ekonomike apo politike. Kur kemi të bëjmë me qëllime ekonomike nënkuptojmë nje treg të përbashkët të fuqishëm ekonomikisht me inovacione dhe me partneritet ndaj kontinenteve apo fuqive të tjera ekonomike ndërkombëtare.