ESP 7 LESSON 6 Isip at kilos Loob

2. • Nasusuri ang isang pasyang ginawa batay
sa gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob.
• Naipaliliwanag na ang isip at kilos-loob ang
nagpapabukod-tangi sa tao.
• Nagagamit ang isip at kilos-loob sa
paggawa ng pasya at kilos tungo sa
katotohanan at kabutihan

3. Masdan mo ang mga sumusunod na
larawan. Sagutin ang mga tanong at
nakatakdang gawain pagkatapos nito.
Isulat mo sa iyong kuwaderno ang
mga sagot mo sa sumusunod na
tanong:

5. • Ano ang kakayahan ng tatlong ito? Tuklasin
mo sa pamamagitan ng paggawa ng
sumusunod:
• Isa-isahin ang kakayahan o katangiang
taglay ng bawat nilikha.
• Ilista ito sa hanay ng bawat nilikha.

10. Ang bawat indibidwal ay
biniyayaan ng iba’t ibang
kakayahan na nagpapadakila sa
kanya. Ang mga katangiang ito ay
nagpapatingkad sa kanya,
katangiang taglay lamang ng tao
na nagpapabukod-tangi sa kanya
sa iba pang nilikha.

11. ang kilos-loob ayon sa paglalarawan ni
Santo Tomas de Aquino ay isang
makatwirang pagkagusto (rational
appetency), sapagkat ito ay pakultad
(faculty) na naaakit sa mabuti at
lumalayo sa masama.

13. • Pag-unawa Kumilos
• Katotohanan
ISIP
• Gumawa
• Kabutihan
KILOS-LOOB

16. Ang isip ay ang
kakayahang mag-isip,
alamin ang diwa at
buod ng isang bagay.

17. Ito ay maliit na bahagi
ng katawan na
bumabalot sa buong
pagkatao ng tao.

18. Ito ay sumasagisag sa
pandama, panghawak,
paggalaw, paggawa at
pagsasalita (sa bibig o
pagsusulat).

20. • Pangalagaan ang mga ito
upang hindi masira ang tunay
na layunin
• Mapanagutang paggamit ng
mga ito.

21. • Ginagamit ang kaalaman upang
ilaan ang sarili sa pagpapaunlad
ng kanyang pagkatao.
• Gamitin ang isip sa pagkalap ng
kaalaman at karunungan upang
makaunawa ang kilos-loob

23. Pag-aralan ang sumusunod na situwasyon.
Bilang isang nagdadalaga at nagbibinata, ano
ang iyong iisipin at gagawin sa mga mga
situwasyong ito. Gamit ang ilustrasyon ng
angkop na speech balloon, isulat sa iyong
kuwaderno ang iyong iisipin at gagawin sa
bawat situwasyon.

24. Nagmamadali kayong magkaibigan. Malayo pa
ang overpass o tulay kaya kahit na may
nakasulat na, “Bawal Tumawid,” hinikayat ka
ng iyong kaibigang tumawid na hindi dadaan
sa overpass o tulay. Ano ang iyong iisipin at
gagawin?

26. Dahil sa pag-uwi mo nang gabi at hindi
pagpaalam sa iyong mga magulang sinita ka
nila at hinihingian ng paliwanag. Takot sabihin
ang totoo dahil baka lalo kang pagalitan. Ano
ang iyong iisipin at gagawin?

28. Mahaba ang pila sa kantina nakita mong
malapit na sa unahang pila ang iyong
bestfriend at niyaya ka niyang pumuwesto na
sa kanyang likuran upang mapadali ang
pagkuha mo ng pagkain. Ano ang iyong iisipin
at gagawin?

30. May iniinom kang juice, nang maubos ito wala
kang makitang basurahan kaya’t sabi ng
kaibigan mo itiapon mo na lang ito sa iyong
dinadaanan.

32. Pakiramdam mo ikaw ang pinag-uusapan at
pinagtatawanan ng dalawa mong kaklase.
Nasabi mo ito sa iyong kaibigan at ang sabi
niya komprontahin ninyo pagkatapos ng klase.
Ano ang iisipin at gagawin mo?

36. BASAHIN AT UNAWAIN ANG MGA
SUMUSUNOD NA PAHAYAG. SAGUTAN
KUNG TAMA O MALI.

37. 1.Ang tao ay hindi nilikha ayon sa “wangis ng
Diyos”, kaya nga ang tao ay tinatawag na
kanyang obra maestra.

38. 2. ang isip ay tinatawag na katalinuhan
(intellect), katwiran (reason), intelektuwal na
kamalayan (intellectual consciousness),
konsensya (conscience) at intelektuwal na
memorya (intellectual memory) batay sa gamit
nito sa bawat pagkakataon.

39. 3. Sa puso hinuhubog ang personalidad ng tao.
Lahat ng kasamaan at kabutihan ng tao ay dito
natatago.

40. 4. Hindi sapat na naiisa-isa ng tao ang iba’t
ibang bahagi ng kanyang katawan, ang
mahalaga ay maunawaan niya kung anu-ano
ang gamit ng mga ito.

41. 5. Ang kapangyarihang pumili, magpasya at
isakatuparan ang pinili ay tinatawag na kilos-
loob.

42. 6. Sa pamamagitan ng kilos-loob, hindi
maaaring piliin ng tao na gawin ang mabuti.

43. 7. Nakasalalay sa diyos ang pagsaliksik at
pag-alam kung alin ang higit na mabuti upang
ito ang kanyang piliing gawin.

44. 8. Nakasalalay sa tao ang pagsaliksik at pag-
alam kung alin ang higit na mabuti upang ito
ang kanyang piliing gawin.

45. 9. Inaasahang magkasabay na pinauunlad ng
tao ang kanyang ugali.

46. 10.Ang katalinuhan ay hindi nasusukat sa dami
ng nalalaman at taas ng pinag-aralan, kundi
kung paano ginagamit ang kaalaman upang
ilaan ang sarili sa pagpapaunlad ng kanyang
pagkatao.

47. 11. Kailangang gamitin ang isip sa pagkalap ng
kaalaman at karunungan upang makaunawa
ang kilos-loob sa paggawa ng kabutihan tungo
sa pagpapaunlad ng pagkatao.

48. 12. Mayroong tatlong uri ng nilikhang may
buhay sa mundo: ang halaman, ang hayop at
ang tao.

49. 13. Katulad sa halaman, ang tao ay
nangangailangang alagaan upang lumaki,
kumilos at dumami.

50. 14. Ayon kay Dr. Manuel Dy Jr., ang tao ay
may tatlong mahahalagang sangkap: ang isip,
ang puso at ang kamay o katawan.

51. 15. Ang kamay o ang katawan ay sumasagisag
sa pandama, panghawak, paggalaw, paggawa
at pagsasalita (sa bibig o pagsusulat).

53. 1-Mali
2-5 TAMA
6-7Mali
8. Tama
9-Mali
10-15:Tama

55. Nakatala ang ilang tungkulin ng isang
kabataang katulad mo. Suriin mo kung alam
mo ang mga ito sa pamamagitan ng
paglalagay ng simbolong tsek () o ekis (×) sa
tapat nito. Suriin din kung ginagawa mo ito sa
pamamagitan ng paglalagay ng parehong
simbolo. Gabay mo ang halimbawang ibinigay.