1. 1721
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 84
2 Ιουνίου 2010
ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3850 ριότητες του προσωπικού αυτού που παρουσιάζουν εγ−
Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την γενείς ιδιαιτερότητες. Στην περίπτωση αυτή: α) για το
ένστολο προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων πρέπει να
ασφάλεια των εργαζομένων.
εξασφαλίζεται κατά το δυνατόν η υγεία και ασφάλεια
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ των εργαζομένων στο πλαίσιο των προαναφερόμενων
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ διατάξεων και β) για το ένστολο προσωπικό των σω−
μάτων ασφαλείας έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
άρθρου 73 παρ. 1.
Άρθρο πρώτο 3. Οι διατάξεις του κώδικα δεν εφαρμόζονται στο
οικιακό υπηρετικό προσωπικό. Στην περίπτωση αυτή
Κυρώνεται σύμφωνα με το άρθρο 76 παρ. 7 του Συ−
πρέπει να εξασφαλίζεται, όσο αυτό είναι δυνατόν, η
ντάγματος ο παρών κώδικας νόμων για την υγεία και
υγεία και η ασφάλεια του ως άνω προσωπικού, εν όψει
την ασφάλεια των εργαζομένων, με τον οποίο κωδικο−
των στόχων του κώδικα.
ποιούνται οι ισχύουσες διατάξεις:
4. Ειδικά στις θαλάσσιες μεταφορές, εφαρμογή έχουν
«ΚΩΔΙΚΑΣ ΝΟΜΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ οι διατάξεις του ν.δ. 187/1973 «Περί Κώδικα Δημοσίου
ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Ναυτικού Δικαίου» (ΦΕΚ 216 Α΄), του ν. 3816/1958 «Περί
Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου» (ΦΕΚ 32 Α΄), του
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ν. 486/1976 «Περί κυρώσεως της υπ’ αριθ. 134 Διεθνούς
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Συμβάσεως Εργασίας «Περί προλήψεως των εργατικών
ατυχημάτων των ναυτικών»» (ΦΕΚ 321 Α΄), του ν. 948/1979
Άρθρο 1 «Περί κυρώσεως της υπ’ αριθμ. 147 Διεθνούς Συμβάσεως
Αντικείμενο Εργασίας «περί ελαχίστων επιπέδων ασφαλείας των
Εμπορικών πλοίων»» (ΦΕΚ 167 Α΄), του ν. 1314/1983 «Για
Ο παρών κώδικας έχει ως αντικείμενο την εφαρμογή την κύρωση της διεθνούς σύμβασης «για πρότυπα εκπαί−
μέτρων για την προαγωγή της υγείας και της ασφά− δευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών
λειας των εργαζομένων κατά την εργασία. Προς το των ναυτικών, 1978»» (ΦΕΚ 2 Α΄) και των κατ’ εξουσιοδό−
σκοπό αυτό, περιέχει γενικές αρχές σχετικά με την τηση αυτών εκδοθέντων προεδρικών διαταγμάτων.
πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων και την προ− 5. Ειδικά για τον κλάδο των μεταλλείων − λατομείων −
στασία της υγείας και της ασφάλειας, την εξάλειψη ορυχείων εφαρμογή έχουν και οι πλέον δεσμευτικές ή
των συντελεστών κινδύνου των εργατικών ατυχημάτων και ειδικές διατάξεις της υπ’ αριθμ. II−5η/Φ/17402/12.12.1984
και των επαγγελματικών ασθενειών, την ενημέρωση, τη απόφασης Υπουργού Ενέργειας και Φυσικών Πόρων
διαβούλευση, την ισόρροπη συμμετοχή, την κατάρτιση «Κανονισμός Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών»
των εργαζομένων και των εκπροσώπων τους, καθώς (ΦΕΚ 931 Β΄).
και τους κανόνες για την εφαρμογή των γενικών αυτών 6. Τα προεδρικά διατάγματα για θέματα υγείας και
αρχών. ασφάλειας, όταν αφορούν το Δημόσιο, νομικά πρόσω−
πα δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.) ή Οργανισμούς Τοπικής
Αρθρο 2
Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) εκδίδονται με τη σύμπραξη και
Έκταση εφαρμογής
των Υπουργών Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλε−
1. Οι διατάξεις του κώδικα εφαρμόζονται, εφόσον δεν κτρονικής Διακυβέρνησης και Οικονομικών.
ορίζεται αλλιώς, σε όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλ−
λεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού και του δημόσιου Άρθρο 3
τομέα. Ορισμοί
2. Οι διατάξεις του κώδικα εφαρμόζονται και στο 1. Για την εφαρμογή του παρόντος, νοείται ως:
ένστολο προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων και των α) Εργαζόμενος: κάθε πρόσωπο που απασχολείται από
σωμάτων ασφαλείας με εξαίρεση ορισμένες δραστη− έναν εργοδότη με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, συμπε−

2. 1722 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ριλαμβανομένων των ασκούμενων και των μαθητευόμε− 4. Ο χρόνος απαλλαγής από την εργασία, των παρα−
νων, εκτός από το οικιακό υπηρετικό προσωπικό. πάνω εκπροσώπων των εργαζομένων, για να εκπληρώ−
β) Εργοδότης: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το σουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διατάξεις
οποίο συνδέεται με σχέση εργασίας με τον εργαζό− του παρόντος υπολογίζεται σύμφωνα με την παράγρα−
μενο και έχει την ευθύνη για την επιχείρηση ή/και την φο 4 του άρθρου 42.
εγκατάσταση. 5. Παραρτήματα, υποκαταστήματα, χωριστές εγκατα−
γ) Επιχείρηση: κάθε επιχείρηση, εκμετάλλευση, εγκα− στάσεις ή αυτοτελείς εκμεταλλεύσεις, εξαρτημένες από
τάσταση και εργασία του ιδιωτικού και του δημόσιου την κύρια επιχείρηση, θεωρούνται αυτοτελείς επιχειρή−
τομέα, ανεξαρτήτως κλάδου οικονομικής δραστηριότη− σεις για την εφαρμογή του κεφαλαίου αυτού, εφόσον
τας στον οποίο κατατάσσεται. η απόσταση μεταξύ τους ή από την κύρια επιχείρηση
δ) Εκπρόσωπος των εργαζομένων: κάθε εκλεγμένο δικαιολογεί τη λειτουργία ιδιαίτερης Ε.Υ.Α.Ε. ή τον ορι−
άτομο, με ειδική αρμοδιότητα σε θέματα προστασίας σμό ιδιαίτερου εκπροσώπου, σύμφωνα με την απόφα−
της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων σύμ− ση του επιθεωρητή εργασίας στον οποίο μπορεί να
φωνα με τα άρθρα 4, 5, 6 και 7 του παρόντος και τα προσφύγει κάθε μέρος σε περίπτωση διαφωνίας. Κατά
άρθρα 1, 2, 3, 4 και 5 του ν. 1767/1988 «Συμβούλια εργα− της απόφασης του επιθεωρητή εργασίας επιτρέπεται
ζομένων και άλλες εργατικές διατάξεις − Κύρωση της προσφυγή ενώπιον του κατά τόπο αρμόδιου ειρηνοδίκη
135 διεθνούς σύμβασης εργασίας» (ΦΕΚ 63 Α΄). κατά τις διατάξεις του κώδικα πολιτικής δικονομίας περί
ε) Τόπος εργασίας: κάθε χώρος όπου βρίσκονται ή εργατικών διαφορών.
μεταβαίνουν οι εργαζόμενοι εξαιτίας της εργασίας τους 6. Η προβλεπόμενη στην παράγραφο 5 του παρόντος
και που είναι κάτω από τον έλεγχο του εργοδότη. άρθρου και στην παράγραφο 3 του άρθρου 8 προσφυ−
στ) Πρόληψη: το σύνολο των διατάξεων ή μέτρων που γή, αν αφορά και μονίμους υπαλλήλους ή υπαλλήλους
λαμβάνονται ή προβλέπονται καθ’ όλα τα στάδια της με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε οργανικές
δραστηριότητας της επιχείρησης, με στόχο την αποφυ− θέσεις του Δημοσίου, ν.π.δ.δ. ή Ο.Τ.Α., ασκείται ενώπι−
γή ή τη μείωση των επαγγελματικών κινδύνων. ον του κατά τόπο αρμοδίου μονομελούς διοικητικού
ζ) Αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας: οι αρμόδιες υπη− πρωτοδικείου.
ρεσίες του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.)
Άρθρο 5
κατά το άρθρο 69 παράγραφος 1 του παρόντος και για
Αρμοδιότητες Ε.Υ.Α.Ε. και εκπροσώπου εργαζομένων
τον κλάδο των μεταλλείων − λατομείων − ορυχείων οι
αρμόδιες για τον κλάδο αυτό υπηρεσίες ελέγχου. 1. Η Ε.Υ.Α.Ε. ή ο εκπρόσωπος είναι όργανο συμβουλευ−
2. Για την εφαρμογή του παρόντος στο Δημόσιο, τα τικό και έχει τις εξής αρμοδιότητες:
ν.π.δ.δ. και Ο.Τ.Α., ως «επιχείρηση» ή «εργοδότης» νοείται α) μελετά τις συνθήκες εργασίας στην επιχείρηση,
«Υπουργείο, Περιφέρεια, Νομαρχία ή άλλη αυτοτελής ή προτείνει μέτρα για τη βελτίωση τους και του περι−
αποκεντρωμένη Δημόσια Υπηρεσία, Νομικό Πρόσωπο βάλλοντος εργασίας, παρακολουθεί την τήρηση των
Δημοσίου Δικαίου ή Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκη− μέτρων για την υγεία και την ασφάλεια και συμβάλλει
σης». στην εφαρμογή τους από τους εργαζομένους,
β) σε περιπτώσεις σοβαρών εργατικών ατυχημάτων
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ή σχετικών συμβάντων προτείνει τα κατάλληλα μέτρα
ΟΡΓΑΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ για την αποτροπή επανάληψής τους,
ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ γ) επισημαίνει τον επαγγελματικό κίνδυνο στους χώ−
ρους ή θέσεις εργασίας και προτείνει μέτρα για την
Άρθρο 4 αντιμετώπισή του, συμμετέχοντας έτσι στη διαμόρφωση
Σύσταση Επιτροπής Υγείας και Ασφάλειας της πολιτικής της επιχείρησης, για την πρόληψη του
των Εργαζομένων (Ε.Υ.Α.Ε.) − επαγγελματικού κινδύνου,
Εκπρόσωποι των εργαζομένων δ) ενημερώνεται από τη διοίκηση της επιχείρησης για
1. Οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που απασχολούν τα στοιχεία των εργατικών ατυχημάτων και των επαγ−
πάνω από πενήντα (50) άτομα έχουν δικαίωμα να συνι− γελματικών ασθενειών που συμβαίνουν σε αυτήν,
στούν Επιτροπή Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομέ− ε) ενημερώνεται για την εισαγωγή στην επιχείρηση
νων (Ε.Υ.Α.Ε.), αποτελούμενη από εκλεγμένους εκπρο− νέων παραγωγικών διαδικασιών, μηχανημάτων, εργαλεί−
σώπους τους στην επιχείρηση. ων και υλικών ή για τη λειτουργία νέων εγκαταστάσεων
2. Στις επιχειρήσεις που απασχολούν από είκοσι (20) σε αυτή, στο μέτρο που επηρεάζουν τις συνθήκες υγείας
άτομα και πάνω οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα να επι− και ασφάλειας της εργασίας,
λέγουν εκπροσώπους, με ειδική αρμοδιότητα σε θέματα στ) σε περίπτωση άμεσου και σοβαρού κινδύνου καλεί
προστασίας της ασφάλειας και της υγείας σύμφωνα με τον εργοδότη να λάβει τα ενδεικνυόμενα μέτρα, χωρίς
τα άρθρα 4, 5, 6 και 7. να αποκλείεται και η διακοπή λειτουργίας μηχανήματος
3. Στις επιχειρήσεις που απασχολούν κάτω από είκοσι ή εγκατάστασης ή παραγωγικής διαδικασίας,
(20) άτομα οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα να διαβου− ζ) μπορεί να ζητεί τη συνδρομή εμπειρογνωμόνων για
λεύονται μεταξύ τους και να επιλέγουν με πλειοψηφία θέματα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, ύστερα
εκπρόσωπό τους για την υγεία και ασφάλεια των εργα− από σύμφωνη γνώμη του εργοδότη.
ζομένων. Για τον εκπρόσωπο αυτόν ισχύουν οι ειδικό− 2. Η Ε.Υ.Α.Ε. ή ο εκπρόσωπος συνεδριάζει με τον εργο−
τερες ρυθμίσεις της παραγράφου 5, του άρθρου 5 παρ. δότη ή τον εκπρόσωπο του μέσα στο πρώτο δεκαήμερο
1 και 2, του άρθρου 6 παράγραφος 2 και του άρθρου κάθε τριμήνου, σε ημέρα και ώρα που ορίζεται από
7 παράγραφος 9. Ο εκπρόσωπος αυτός επιλέγεται για κοινού, για τη διευθέτηση των θεμάτων που ανακύπτουν
διάστημα δύο ετών. μέσα στην επιχείρηση και σχετίζονται με τις αρμοδι−

3. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1723
ότητες της προηγούμενης παραγράφου. Στις κοινές συγκαλείται και προεδρεύεται, κατά περίπτωση, από
συνεδριάσεις μετέχουν ο τεχνικός ασφάλειας και ο ια− τον εκπρόσωπο ή τα μέλη της Ε.Υ.Α.Ε..
τρός εργασίας της επιχείρησης που προβλέπονται στο 3. Κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα να ψηφίσει για
άρθρο 8. Πριν από την ημέρα της κοινής συνεδρίασης, η τον εκπρόσωπο ή τα μέλη της Ε.Υ.Α.Ε. και να εκλεγεί
Ε.Υ.Α.Ε. ή ο εκπρόσωπος καθορίζει τα θέματα τα οποία στα αξιώματα αυτά.
θα συζητήσει και τα γνωστοποιεί στον εργοδότη τρεις 4. Οι υποψήφιοι για την Ε.Υ.Α.Ε. αναγράφονται σε
(3) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες νωρίτερα. Ο εργο− ενιαίο ψηφοδέλτιο με αλφαβητική σειρά. Κάθε εργα−
δότης γνωστοποιεί στην Ε.Υ.Α.Ε. ή στον εκπρόσωπο τα ζόμενος έχει δικαίωμα να ψηφίσει από το ψηφοδέλτιο
θέματα που επιθυμεί να συζητηθούν στην κοινή συνε− τόσους υποψηφίους, όσος ο αριθμός των μελών της
δρίαση τρεις (3) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες πριν Ε.Υ.Α.Ε.. Εκλέγονται οι υποψήφιοι που συγκεντρώνουν
από την ημέρα πραγματοποίησης της. Οι παραπάνω τις περισσότερες ψήφους. Σε περίπτωση ισοψηφίας
γνωστοποιήσεις απευθύνονται επίσης μέσα στις ίδιες ακολουθεί κλήρωση. Οι αμέσως επόμενοι σε αριθμό
προθεσμίες και προς τον τεχνικό ασφάλειας και τον ια− ψήφων αναδεικνύονται αναπληρωματικά μέλη.
τρό εργασίας της επιχείρησης. Στις συνεδριάσεις αυτές 5. Οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου εφαρ−
συντάσσονται πρακτικά εις διπλούν και τηρούνται το μόζονται και για την εκλογή εκπροσώπου υγείας και
ένα αντίτυπο από τον εργοδότη και το άλλο από την ασφάλειας των εργαζομένων.
επιτροπή ή τον εκπρόσωπο. 6. Για τον υπολογισμό του αριθμού των μελών της
Ε.Υ.Α.Ε. λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των εργαζομέ−
Άρθρο 6 νων στην επιχείρηση κατά το χρόνο διεξαγωγής της
Αριθμός μελών Ε.Υ.Α.Ε. − Υποχρεώσεις εργοδοτών εκλογής.
1. Η Ε.Υ.Α.Ε. αποτελείται: 7. Αίτηση για αναγνώριση ακυρότητας απόφασης γενι−
α) από 2 μέλη σε επιχειρήσεις με 20 έως 100 εργα− κής συνέλευσης για εκλογές ασκείται στο ειρηνοδικείο
ζομένους, της περιφέρειας που βρίσκεται η επιχείρηση, μέσα σε
β) από 3 μέλη σε επιχειρήσεις με 101 έως 300 εργα− αποκλειστική προθεσμία δέκα (10) εργάσιμων ημερών,
ζομένους, από τη λήξη της γενικής συνέλευσης από το ένα πέ−
γ) από 4 μέλη σε επιχειρήσεις με 301 έως 600 εργα− μπτο (1/5) του αριθμού των εργαζομένων, καθώς και από
ζομένους, όποιον έχει προσωπικό έννομο συμφέρον.
δ) από 5 μέλη σε επιχειρήσεις με 601 έως 1.000 ερ− 8. Οι εκλογές διεξάγονται από τριμελή εφορευτική
γαζομένους, επιτροπή που εκλέγεται από τη γενική συνέλευση των
ε) από 6 μέλη σε επιχειρήσεις με 1.001 έως 2.000 εργαζομένων. Ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής
εργαζομένους, εκλέγεται από τα μέλη της. Η εφορευτική επιτροπή
στ) από 7 μέλη σε επιχειρήσεις με περισσότερους από μεριμνά για τη διεξαγωγή των εκλογών, καταμετρά τις
2.000 εργαζομένους. ψήφους και ανακηρύσσει τους επιτυχόντες. Τηρεί πρα−
2. Ο εργοδότης οφείλει: κτικά για τις εκλογές και γνωστοποιεί το αποτέλεσμα
α) να διευκολύνει την Ε.Υ.Α.Ε. ή τον εκπρόσωπο των τους στους εργαζομένους, στον εργοδότη και το σω−
εργαζομένων στην άσκηση των καθηκόντων τους, σύμ− ματείο ή τα σωματεία της επιχείρησης.
φωνα και με το άρθρο 42 παράγραφος 4, 9. Το άρθρο 14 του ν. 1264/1982 εφαρμόζεται και για
β) να ενημερώνει και να παρέχει κάθε στοιχείο που τα μέλη της Ε.Υ.Α.Ε. και τους εκπροσώπους.
αφορά την επιχείρηση και είναι σχετικό με το έργο της
Ε.Υ.Α.Ε. ή του εκπροσώπου των εργαζομένων. Άρθρο 8
Υποχρέωση απασχόλησης τεχνικού ασφάλειας
Άρθρο 7 και ιατρού εργασίας της επιχείρησης
Εκλογή μελών Ε.Υ.Α.Ε. − Προστασία 1. Στις επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από
1. Τα συμβούλια εργαζομένων υποδεικνύουν τα μέλη 50 εργαζομένους ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να
της Ε.Υ.Α.Ε. από τα μέλη τους. Αν στην επιχείρηση δεν χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού ασφάλειας, σύμ−
υπάρχουν εκπρόσωποι ή συμβούλια εργαζομένων, που φωνα και με το άρθρο 12 παράγραφος 4.
προβλέπονται από νόμο, οι εργαζόμενοι εκλέγουν σε 2. Στις επιχειρήσεις που απασχολούν 50 και άνω ερ−
γενική συνέλευση, που συγκαλείται για το σκοπό αυτό γαζομένους, ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να χρη−
κάθε δύο χρόνια, τα μέλη της Ε.Υ.Α.Ε. ή τον εκπρόσωπο σιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού ασφάλειας και ιατρού
τους, για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων, με εργασίας, σύμφωνα με το κεφάλαιο Β΄ του παρόντος.
άμεση και μυστική ψηφοφορία. 3. Παραρτήματα, υποκαταστήματα, χωριστές εγκατα−
2. Η γενική συνέλευση αποτελείται από το σύνολο των στάσεις ή αυτοτελείς εκμεταλλεύσεις, εξαρτημένες από
εργαζομένων στην επιχείρηση και βρίσκεται σε απαρτία την κύρια επιχείρηση, θεωρούνται αυτοτελείς επιχειρή−
όταν παρίσταται τουλάχιστον το ήμισυ των εργαζομέ− σεις για την εφαρμογή του κεφαλαίου αυτού, εφόσον
νων σε αυτή. Αν δεν επιτευχθεί αυτή η απαρτία, τότε απέχουν μεταξύ τους ή από την κύρια επιχείρηση τόσο,
αρκεί το ένα τρίτο (1/3) των εργαζομένων στην επόμε− ώστε να δυσχεραίνεται το έργο του τεχνικού ασφάλειας
νη συνέλευση. Στη γενική συνέλευση απαγορεύεται να και του ιατρού εργασίας, σύμφωνα με την απόφαση του
παρίστανται και να ψηφίζουν πρόσωπα που δεν είναι επιθεωρητή εργασίας, στον οποίο μπορεί να προσφύγει
εργαζόμενοι της επιχείρησης. Η πρώτη γενική συνέλευ− κάθε μέρος σε περίπτωση διαφωνίας. Κατά της απόφα−
ση συγκαλείται από το ένα εικοστό (1/20) τουλάχιστον σης του επιθεωρητή εργασίας επιτρέπεται προσφυγή
των εργαζομένων και την προεδρία της αναλαμβάνουν ενώπιον του κατά τόπο αρμόδιου ειρηνοδίκη κατά τις
οι τρεις πρώτοι που υπογράφουν την πρόσκληση. Κάθε, διατάξεις του κώδικα πολιτικής δικονομίας περί εργα−
εν συνεχεία της πρώτης, γενική συνέλευση για εκλογές τικών διαφορών.

4. 1724 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
4. Ο εργοδότης, για την αποτελεσματικότερη άσκηση της κοινοποιείται από τον εργοδότη στην τοπική Επι−
των καθηκόντων του τεχνικού ασφάλειας και του ιατρού θεώρηση Εργασίας.
εργασίας, θέτει στη διάθεσή τους το αναγκαίο βοηθη− 6. Η ανάθεση καθηκόντων τεχνικού ασφάλειας και ια−
τικό προσωπικό, χώρους, εγκαταστάσεις, συσκευές και τρού εργασίας σε άτομα εντός της επιχείρησης γίνεται
γενικά τα απαραίτητα μέσα και βαρύνεται με όλες τις εγγράφως από τον εργοδότη και αντίγραφο της κοινο−
σχετικές δαπάνες. ποιείται στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, συνοδεύε−
5. Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να διευκολύνει τον ται δε απαραίτητα από αντίστοιχη δήλωση αποδοχής.
τεχνικό ασφάλειας και τον ιατρό εργασίας για την πα− 7. Σε περίπτωση ανάθεσης των καθηκόντων τεχνικού
ρακολούθηση μαθημάτων εκπαίδευσης και επιμόρφω− ασφάλειας ή/και ιατρού εργασίας σε ΕΞ.Υ.Π.Π., πριν από
σης, όπως προβλέπεται στο άρθρο 22. την επιλογή, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να γνωστο−
ποιεί στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας τη γραπτή
Άρθρο 9 σύμβαση με την ΕΞ.Υ.Π.Π., στην οποία πρέπει να ανα−
Παροχή υπηρεσιών προστασίας και πρόληψης γράφονται:
1. Ο εργοδότης προκειμένου να ανταποκριθεί στις α) το νομικό καθεστώς της ΕΞ.Υ.Π.Π.,
απαιτήσεις του παρόντος για υποχρέωση χρησιμοποίη− β) ο νόμιμος εκπρόσωπός της,
γ) η έδρα της,
σης υπηρεσιών τεχνικού ασφάλειας και ιατρού εργασίας
δ) το είδος των προσφερόμενων υπηρεσιών,
ή/και σε ιδιαίτερα προβλήματα υγείας και ασφάλειας
ε) τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα των αρμόδιων
των εργαζομένων, δύναται να επιλέξει μεταξύ της ανά−
ατόμων που έχουν ορισθεί για τη συγκεκριμένη επι−
θεσης των καθηκόντων τεχνικού ασφάλειας ή/και ιατρού
χείρηση,
εργασίας σε εργαζομένους στην επιχείρηση ή σε άτομα στ) ο χρόνος απασχόλησης των ατόμων αυτών στην
εκτός της επιχείρησης ή της σύναψης σύμβασης με τις επιχείρηση,
Εξωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞ. ζ) τα στοιχεία για το είδος και την οργάνωση της
Υ.Π.Π.) του άρθρου 23 ή συνδυασμό μεταξύ αυτών των επιχείρησης,
δυνατοτήτων. η) ο αριθμός των εργαζομένων στην επιχείρηση και
2. Στην περίπτωση που παρέχονται υπηρεσίες τεχνι− λοιπές συναφείς πληροφορίες,
κού ασφάλειας και ιατρού εργασίας συνδυασμένα από θ) ο ελάχιστος προβλεπόμενος χρόνος απασχόλη−
εργαζομένους στην επιχείρηση, ή/και από άτομα εκτός σης τεχνικού ασφάλειας ή/και ιατρού εργασίας για την
της επιχείρησης ή/και από ΕΞ.Υ.Π.Π., αυτοί οφείλουν να επιχείρηση.
συνεργάζονται αναλόγως των αναγκών. 8. Η αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας ελέγχει το νομό−
3. Αν ο εργοδότης αποτανθεί σε άτομα εκτός της τυπο των αναθέσεων, καθώς και την επάρκεια της υλι−
επιχείρησης ή σε ΕΞ.Υ.Π.Π., αυτά ενημερώνονται από τον κοτεχνικής υποδομής και το νομότυπο των συμβάσεων.
εργοδότη για τους παράγοντες που έχουν ή μπορεί να Ειδικά για την ανάθεση καθηκόντων ιατρού εργασίας
έχουν επιπτώσεις στην ασφάλεια και την υγεία των ερ− πρέπει να υπάρχει και σχετική βεβαίωση άσκησης της
γαζομένων. Τα άτομα αυτά έχουν δικαίωμα πρόσβασης συγκεκριμένης ιατρικής ειδικότητας από τον τοπικό
στις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο ιατρικό σύλλογο.
2 του άρθρου 47. 9. Στις επιχειρήσεις που έχουν υποχρέωση πλήρους
4. Ο εργοδότης πριν από την επιλογή ανάθεσης κα− απασχόλησης τουλάχιστον δύο τεχνικών ασφάλειας,
θηκόντων τεχνικού ασφάλειας ή/και ιατρού εργασίας συνιστάται υποχρεωτικά Εσωτερική Υπηρεσία Προστα−
σε εργαζομένους στην επιχείρηση ή σε άτομα εκτός σίας και Πρόληψης (ΕΣ.Υ.Π.Π.).
της επιχείρησης, έχει υποχρέωση να γνωστοποιεί στην 10. Οι ΕΣ.Υ.Π.Π. επιτρέπεται να λειτουργούν ως ΕΞ.Υ.Π.Π.
αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας τα τυπικά και ουσιαστι− και να χρησιμοποιούνται από διάφορες επιχειρήσεις υπό
κά προσόντα τους, καθώς και την τυχόν απασχόληση την προϋπόθεση ότι κατέχουν την άδεια που προβλέ−
τους σε άλλη επιχείρηση, το χρόνο απασχόλησης τους πεται στο άρθρο 23 παρ. 3 και πληρούν και τις λοιπές
με τα καθήκοντα αυτά, τα στοιχεία για το είδος και την προϋποθέσεις του άρθρου αυτού.
11. Ο τεχνικός ασφάλειας ή/και ο ιατρός εργασίας
οργάνωση της επιχείρησης, τον αριθμό των εργαζομέ−
στο πλαίσιο των υποχρεώσεων τους σύμφωνα με τις
νων, τον ελάχιστο προβλεπόμενο χρόνο απασχόλησης
κείμενες διατάξεις έχουν υποχρέωση να διενεργούν
τεχνικού ασφάλειας ή/και ιατρού εργασίας και λοιπές
τις απαραίτητες μετρήσεις και αν η επιχείρηση δεν
συναφείς πληροφορίες. Πέραν των ανωτέρω στοιχείων,
διαθέτει τα κατάλληλα μέσα για τις μετρήσεις αυτές, ο
πριν από την επιλογή ανάθεσης καθηκόντων τεχνικού
εργοδότης προσφεύγει σε ΕΞ.Υ.Π.Π.. Οι ανωτέρω κατα−
ασφάλειας και ιατρού εργασίας, σε άτομα εντός ή εκτός γράφουν τα αποτελέσματα των μετρήσεων αυτών κατ’
της επιχείρησης, ο εργοδότης υποχρεούται να υποβάλ− εφαρμογή των περιπτώσεων α΄ και ε΄ της παραγράφου
λει στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας: 3 του άρθρου 38, αναφέρουν στον εργοδότη οποια−
α) κατάσταση με την υλικοτεχνική υποδομή και το δήποτε παράλειψη των μέτρων υγείας και ασφάλειας,
προσωπικό που διαθέτει η ίδια η επιχείρηση για την προτείνουν μέτρα αντιμετώπισής τους και επιβλέπουν
κάλυψη των υποχρεώσεών της, όπως προκύπτει από την εφαρμογή τους.
την ισχύουσα νομοθεσία,
β) κατάσταση με την υλικοτεχνική υποδομή και τις Άρθρο 10
υπηρεσίες που θα λαμβάνει συμπληρωματικά από Κατάταξη επιχειρήσεων ανά κλάδο οικονομικής
ΕΞ.Υ.Π.Π. στην περίπτωση που τα διατιθέμενα σύμφωνα δραστηριότητας
με την περίπτωση α΄ δεν επαρκούν. Για να καθορισθούν οι ώρες απασχόλησης του τε−
5. Η σύμβαση πρόσληψης του τεχνικού ασφάλειας και χνικού ασφάλειας και του ιατρού εργασίας, καθώς και
του ιατρού εργασίας γίνεται εγγράφως και αντίγραφο το απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων του τεχνικού ασφά−

5. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1725
λειας, οι επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες αριθμό, με βάση τη στατιστική ταξινόμηση, από την
κατατάσσονται σε κατηγορίες, των οποίων οι κλάδοι Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, έτους 1980,
οικονομικής δραστηριότητας σημειώνονται με κωδικό ως ακολούθως:

6. 1726 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Άρθρο 11 Άρθρο 12
Προσόντα τεχνικού ασφάλειας Απαιτούμενο επίπεδο γνώσεων τεχνικού ασφάλειας
1. Ο τεχνικός ασφάλειας πρέπει να έχει τα παρακάτω 1. Στις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες της
προσόντα, ανάλογα με το είδος της επιχείρησης και κατηγορίας Α΄ του άρθρου 10, και σε εκείνες της κα−
τον αριθμό των εργαζομένων σε αυτή: τηγορίας Β΄ του ίδιου άρθρου, που απασχολούν 650
α) πτυχίο πολυτεχνείου ή πολυτεχνικής σχολής Ανώ− άτομα και άνω, ο τεχνικός ασφάλειας πρέπει να έχει
τατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) του εσωτερικού τα προσόντα της περίπτωσης α΄ ή β΄ της παραγράφου
ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού, που το αντικείμε− 1 του άρθρου 11.
νο σπουδών έχει σχέση με τις εγκαταστάσεις και την Εφόσον προκύπτει υποχρέωση απασχόλησης και δεύ−
παραγωγική διαδικασία και άδεια άσκησης επαγγέλμα− τερου τεχνικού ασφάλειας, για τη συμπλήρωση του ελά−
τος, που χορηγείται από το Τεχνικό Επιμελητήριο της χιστου απαιτούμενου χρόνου απασχόλησης, σύμφωνα
Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.), με το άρθρο 21, αυτός μπορεί να έχει τα προσόντα της
β) πτυχίο πανεπιστημιακής σχολής εσωτερικού ή περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 11.
2. Στις υπόλοιπες επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και
ισότιμων σχολών του εξωτερικού, που το αντικείμενο
εργασίες της κατηγορίας Β΄ και της κατηγορίας Γ΄, ο
σπουδών έχει σχέση με τις εγκαταστάσεις και την πα−
τεχνικός ασφάλειας πρέπει να έχει τα προσόντα της
ραγωγική διαδικασία και άδεια άσκησης επαγγέλματος,
περίπτωσης α΄ ή β΄ ή γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου
όταν αυτή προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία,
11.
γ) πτυχίο Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος
3. Εφόσον προκύπτει υποχρέωση απασχόλησης περισ−
(Τ.Ε.Ι.) ή ισότιμων σχολών του εξωτερικού ή πτυχίο σοτέρων από δύο τεχνικούς ασφάλειας, για τη συμπλή−
των πρώην σχολών υπομηχανικών και των Κέντρων ρωση του ελάχιστου απαιτούμενου χρόνου απασχόλη−
Ανωτέρας Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης σης, σύμφωνα με το άρθρο 21, οι πέραν του δευτέρου
(Κ.Α.Τ.Ε.Ε.), μπορούν να έχουν τα προσόντα του εδαφίου τέταρτου
δ) απολυτήριο τεχνικού λυκείου ή μέσης τεχνικής σχο− της παραγράφου 1 του άρθρου 11.
λής ή άλλης αναγνωρισμένης τεχνικής επαγγελματικής 4. Με την επιφύλαξη ειδικότερων ή πλέον δεσμευ−
σχολής του εσωτερικού ή ισότιμων σχολών του εξωτε− τικών διατάξεων, στις επιχειρήσεις που απασχολούν
ρικού ή άδεια άσκησης επαγγέλματος εμπειροτέχνη. λιγότερους από 50 εργαζομένους ο εργοδότης έχει
2. Προϋπηρεσία, που υπολογίζεται από την απόκτηση την υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού
απολυτηρίου ή πτυχίου, για τους τεχνικούς των περι− ασφάλειας σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παρακάτω
πτώσεων α΄ και β΄ της παραγράφου 1 τουλάχιστον διετή, περιπτώσεις και στις λοιπές σχετικές διατάξεις του
για τους τεχνικούς της περίπτωσης γ΄της παραγράφου παρόντα κώδικα:
1 τουλάχιστον πενταετή και για τους τεχνικούς της πε− α) Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία
ρίπτωσης δ΄της παραγράφου 1 τουλάχιστον οκταετή. Α΄, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 10, ο εργοδότης έχει
3. Για τους τεχνικούς ασφάλειας που έχουν παρακο− υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού
λουθήσει πρόγραμμα επιμόρφωσης σε θέματα ασφάλει− ασφάλειας που έχει τα προσόντα των περιπτώσεων α΄
ας και υγείας των εργαζομένων, διάρκειας τουλάχιστον ή β ή γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 11.
100 ωρών, σύμφωνα με το άρθρο 22 που εκτελείται β) Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία
από τα αρμόδια Υπουργεία ή εκπαιδευτικούς ή άλλους Β΄, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 10, ο εργοδότης
δημόσιους οργανισμούς ή από εξειδικευμένα Κέντρα έχει υποχρέωση να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις
Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Κ.) πιστοποιημένα για της περίπτωσης α΄. Δύναται όμως σε ό,τι αφορά τον
την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων, σύμφωνα με τεχνικό ασφάλειας να αναθέτει τα καθήκοντα αυτά σε
τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, η προϋπηρεσία που εργαζομένους, με τα προσόντα της περίπτωσης δ΄ της
προβλέπεται στην παράγραφο 2 μειώνεται ως εξής: παραγράφου 1 του άρθρου 11, εφόσον αυτοί απασχο−
α) για τους τεχνικούς των περιπτώσεων α΄και β΄ της λούνται με πλήρες ωράριο στην επιχείρηση. Στην περί−
πτωση αυτή ο εργοδότης υποχρεούται να επιμορφώσει
παραγράφου 1 κατά ένα έτος,
τον εργαζόμενο αυτόν, όπως ορίζεται ειδικότερα στο
β) για τους τεχνικούς των περιπτώσεων γ΄ και δ΄ της
άρθρο 22.
παραγράφου 1 κατά τρία έτη.
γ) Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία
4. Κάτοχοι των παραπάνω προσόντων θεωρούνται και
Γ΄, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 10, ο εργοδότης
όσοι έχουν τίτλους ή πιστοποιητικά της αλλοδαπής, από
έχει υποχρέωση να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις
τα οποία προκύπτει ότι είναι τεχνικοί ασφάλειας. της περίπτωσης β΄. Δύναται όμως να αναλάβει ο ίδιος
5. Ο τεχνικός ασφάλειας υπάγεται απευθείας στη διοί− τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από την περίπτωση
κηση της επιχείρησης. αυτή εφόσον επιμορφωθεί κατάλληλα, σύμφωνα με το
6. Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρό− άρθρο 22.
ταση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλι− 5. Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στις κατηγορίες
σης και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού, Β΄ και Γ΄ του άρθρου 10 και απασχολούν λιγότερους
ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Υγείας και Ασφά− από 50 εργαζομένους, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος
λειας των Εργαζομένων (Σ.Υ.Α.Ε.), καθορίζεται το συγκε− ο εργοδότης τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας
κριμένο επίπεδο γνώσεων και η ειδικότητα του τεχνικού στην επιχείρησή του, όπως αυτές προβλέπονται στον
ασφάλειας, ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων παρόντα κώδικα και στα κατ’ εξουσιοδότησή του προ−
και το είδος της δραστηριότητας της επιχείρησης. Με εδρικά διατάγματα, εφόσον έχει τα προσόντα των πε−
τα προεδρικά διατάγματα αυτά είναι δυνατή η τροπο− ριπτώσεων α΄ ή β΄ ή γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου
ποίηση των άρθρων 10, 12 και 13 του παρόντος. 11 και μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας, που

7. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1727
σύμφωνα με το άρθρο 13 προβλέπονται για τον κλάδο υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρηση
οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρηση του με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης δι−
του. Στην περίπτωση των ανωτέρω επιχειρήσεων που άρκειας τουλάχιστον 35 ωρών, σύμφωνα με το άρθρο
υπάγονται στην κατηγορία Β΄ και απασχολούν λιγότε− 22 και εφόσον έχει άδεια άσκησης τεχνικού επαγγέλ−
ρους από 20 εργαζομένους, αν ο εργοδότης έχει τα ματος εμπειροτέχνη και το αντικείμενο της άδειας του
προσόντα των περιπτώσεων α΄ή β΄ ή γ΄της παραγράφου σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του ή
1 του άρθρου 11 και μία από τις ειδικότητες τεχνικών αποδεδειγμένα ασκεί επί δεκαετία και πλέον την οικο−
ασφάλειας, που σύμφωνα με το άρθρο 13 δεν προβλέ− νομική δραστηριότητα για την οποία θα αναλάβει τις
πεται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας.
ανήκει η επιχείρησή του, επιτρέπεται να αναλάβει ο 7. Στις επιχειρήσεις του δεύτερου εδαφίου της πα−
ίδιος τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην ραγράφου 5 και στις επιχειρήσεις της παραγράφου 6
επιχείρηση του, με την προϋπόθεση κατάλληλης επι−
που ο ίδιος ο εργοδότης αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις
μόρφωσης διάρκειας τουλάχιστον 35 ωρών, σύμφωνα
του τεχνικού ασφάλειας, αυτός έχει την υποχρέωση να
με το άρθρο 22.
αναθέτει τη σύνταξη της γραπτής εκτίμησης κινδύνου
6. Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία Β΄
που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 43 σε
του άρθρου 10 και απασχολούν μέχρι και 6 εργαζομέ−
νους, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος ο εργοδότης τις πρόσωπα που έχουν τα προσόντα των περιπτώσεων α΄
υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρηση ή β΄ ή γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 11 και μια από
του με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης δι− τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας που με το άρθρο
άρκειας τουλάχιστον 35 ωρών σύμφωνα με το άρθρο 13 προβλέπονται για τον κλάδο οικονομικής δραστηρι−
22 και εφόσον είναι πτυχιούχος τεχνικής ειδικότητας ότητας που ανήκει η επιχείρησή του.
Τεχνικού Επαγγελματικού Εκπαιδευτηρίου ή Ινστιτούτου Άρθρο 13
Επαγγελματικής Κατάρτισης ή άλλης αναγνωρισμένης
Ειδικότητες τεχνικού ασφάλειας
τεχνικής επαγγελματικής σχολής και το αντικείμενο
κατά δραστηριότητα επιχειρήσεων
των σπουδών του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της
επιχείρησής του. Σε επιχειρήσεις που υπάγονται στην Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να αναθέσουν καθήκο−
κατηγορία Β΄και απασχολούν μέχρι και 3 εργαζομέ− ντα τεχνικού ασφάλειας σε άτομα με ειδικότητα από
νους επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος ο εργοδότης τις εκείνες που ορίζονται στον παρακάτω πίνακα:

8. 1728 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
*01000840206100032*

9. ΦΕΚ 84 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1729

10. 1730 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Άρθρο 14 β) να συμμετέχει στην κατάρτιση και εφαρμογή των
Συμβουλευτικές αρμοδιότητες προγραμμάτων εκπαίδευσης των εργαζομένων σε θέ−
του τεχνικού ασφάλειας ματα υγείας και ασφάλειας.
1. Ο τεχνικός ασφάλειας παρέχει στον εργοδότη υπο− 3. Η άσκηση του έργου του τεχνικού ασφάλειας δεν
δείξεις και συμβουλές, γραπτά ή προφορικά, σε θέματα αποκλείει την ανάθεση σε αυτόν από τον εργοδότη και
σχετικά με την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων και άλλων καθηκόντων, πέρα από το ελάχιστο όριο ωρών
την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων. Τις γραπτές απασχόλησής του ως τεχνικού ασφάλειας.
υποδείξεις ο τεχνικός ασφάλειας καταχωρεί σε ειδικό 4. Ο τεχνικός ασφάλειας έχει, κατά την άσκηση του
βιβλίο της επιχείρησης, το οποίο σελιδομετρείται και έργου του, ηθική ανεξαρτησία απέναντι στον εργοδότη
θεωρείται από την Επιθεώρηση Εργασίας. Ο εργοδότης και στους εργαζομένους. Τυχόν διαφωνία του με τον
έχει υποχρέωση να λαμβάνει γνώση ενυπογράφως των εργοδότη, για θέματα της αρμοδιότητάς του, δεν μπορεί
υποδείξεων που καταχωρούνται σε αυτό το βιβλίο. να αποτελέσει λόγο καταγγελίας της σύμβασής του. Σε
2. Ειδικότερα ο τεχνικός ασφάλειας: κάθε περίπτωση η απόλυση του τεχνικού ασφάλειας
α) συμβουλεύει σε θέματα σχεδιασμού, προγραμματι− πρέπει να είναι αιτιολογημένη.
σμού, κατασκευής και συντήρησης των εγκαταστάσεων, 5. Ο τεχνικός ασφάλειας έχει υποχρέωση να τηρεί το
εισαγωγής νέων παραγωγικών διαδικασιών, προμήθειας επιχειρησιακό απόρρητο.
μέσων και εξοπλισμού, επιλογής και ελέγχου της απο− Άρθρο 16
τελεσματικότητας των ατομικών μέσων προστασίας, Προσόντα ιατρού εργασίας
καθώς και διαμόρφωσης και διευθέτησης των θέσεων και βοηθητικού προσωπικού
και του περιβάλλοντος εργασίας και γενικά οργάνωσης
της παραγωγικής διαδικασίας, 1. Ο ιατρός εργασίας πρέπει να κατέχει και να ασκεί
β) ελέγχει την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και των την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας, όπως πιστο−
τεχνικών μέσων, πριν από τη λειτουργία τους, καθώς και ποιείται από τον οικείο ιατρικό σύλλογο.
των παραγωγικών διαδικασιών και μεθόδων εργασίας 2. Κατ’ εξαίρεση, τα καθήκοντα του ιατρού εργασίας,
πριν από την εφαρμογή τους και επιβλέπει την εφαρ− όπως αυτά προβλέπονται στον παρόντα κώδικα, έχουν
μογή των μέτρων υγείας και ασφάλειας των εργαζο− δικαίωμα να ασκούν:
μένων και πρόληψης των ατυχημάτων, ενημερώνοντας α) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι στις 15.5.2009
σχετικά τους αρμόδιους προϊσταμένους των τμημάτων είχαν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας
ή τη διεύθυνση της επιχείρησης. με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των κα−
θηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη.
Άρθρο 15 β) Οι ιατροί οι οποίοι στις 15.5.2009 εκτελούσαν καθή−
Επίβλεψη συνθηκών εργασίας κοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν
1. Για την επίβλεψη των συνθηκών εργασίας ο τεχνικός τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας,
ασφάλειας έχει υποχρέωση: αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας.
α) να επιθεωρεί τακτικά τις θέσεις εργασίας από 3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και
πλευράς υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, να Κοινωνικής Ασφάλισης, Οικονομικών και Υγείας και
αναφέρει στον εργοδότη οποιαδήποτε παράλειψη των Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθορίζονται οι όροι, οι προ−
μέτρων υγείας και ασφάλειας, να προτείνει μέτρα αντι− ϋποθέσεις, ο χρόνος και κάθε άλλη αναγκαία λεπτο−
μετώπισής της και να επιβλέπει την εφαρμογή τους, μέρεια για την εκπαίδευση και την πιστοποίηση των
β) να επιβλέπει την ορθή χρήση των ατομικών μέσων αναγκαίων προσόντων για την απόκτηση του τίτλου της
προστασίας, ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας από ιατρούς των
γ) να ερευνά τα αίτια των εργατικών ατυχημάτων, να περιπτώσεων α΄ και β΄ της προηγούμενης παραγράφου,
αναλύει και αξιολογεί τα αποτελέσματα των ερευνών καθώς και για την άσκηση αυτής έως την ολοκλήρωση
του και να προτείνει μέτρα για την αποτροπή παρό− της διαδικασίας για την απόκτηση του ως άνω τίτλου
μοιων ατυχημάτων, της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας.
δ) να εποπτεύει την εκτέλεση ασκήσεων πυρασφά− 4. Ο ιατρός εργασίας υπάγεται απευθείας στη διοί−
λειας και συναγερμού για τη διαπίστωση ετοιμότητας κηση της επιχείρησης.
προς αντιμετώπιση ατυχημάτων. 5. Ως βοηθητικό προσωπικό του ιατρού εργασίας,
2. Για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στην επι− σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 8, μπο−
χείρηση ο τεχνικός ασφάλειας έχει υποχρέωση: ρούν να προσλαμβάνονται επισκέπτριες αδελφές και
α) να μεριμνά ώστε οι εργαζόμενοι στην επιχείρη− επισκέπτες αδελφοί, πτυχιούχοι σχολών τετραετούς
ση να τηρούν τους κανόνες υγείας και ασφάλειας των φοίτησης της ημεδαπής ή ισότιμων της αλλοδαπής ή
εργαζομένων και να τους ενημερώνει και καθοδηγεί αδελφές νοσοκόμες και αδελφοί νοσοκόμοι, πτυχιούχοι
για την αποτροπή του επαγγελματικού κινδύνου που σχολών μονοετούς φοίτησης της ημεδαπής ή ισότιμων
συνεπάγεται η εργασία τους, της αλλοδαπής.

11. ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 1731
Άρθρο 17 β) επεξηγεί την αναγκαιότητα της σωστής χρήσης
Συμβουλευτικές αρμοδιότητες του ιατρού εργασίας των ατομικών μέτρων προστασίας,
γ) ερευνά τις αιτίες των ασθενειών που οφείλονται
1. Ο ιατρός εργασίας παρέχει υποδείξεις και συμ−
στην εργασία, αναλύει και αξιολογεί τα αποτελέσματα
βουλές στον εργοδότη, στους εργαζομένους και στους
των ερευνών και προτείνει μέτρα για την πρόληψη των
εκπροσώπους τους, γραπτά ή προφορικά, σχετικά με
ασθενειών αυτών,
τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για τη σωμα−
δ) επιβλέπει τη συμμόρφωση των εργαζομένων στους
τική και ψυχική υγεία των εργαζομένων. Τις γραπτές
κανόνες υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, ενη−
υποδείξεις ο ιατρός εργασίας καταχωρεί στο ειδικό
μερώνει τους εργαζομένους για τους κινδύνους που
βιβλίο του άρθρου 14. Ο εργοδότης λαμβάνει γνώση
προέρχονται από την εργασία τους, καθώς και για τους
ενυπογράφως των υποδείξεων που καταχωρούνται σε
τρόπους πρόληψής τους,
αυτό το βιβλίο.
ε) παρέχει επείγουσα θεραπεία σε περίπτωση ατυ−
2. Ειδικότερα ο ιατρός εργασίας συμβουλεύει σε θέ−
χήματος ή αιφνίδιας νόσου. Εκτελεί προγράμματα εμ−
ματα:
βολιασμού των εργαζομένων με εντολή της αρμόδιας
α) σχεδιασμού, προγραμματισμού, τροποποίησης της
διεύθυνσης υγιεινής της νομαρχίας, όπου εδρεύει η
παραγωγικής διαδικασίας, κατασκευής και συντήρησης
επιχείρηση.
εγκαταστάσεων, σύμφωνα με τους κανόνες υγείας και
3. Ο ιατρός εργασίας έχει υποχρέωση να τηρεί το
ασφάλειας των εργαζομένων,
ιατρικό και επιχειρησιακό απόρρητο.
β) λήψης μέτρων προστασίας κατά την εισαγωγή και
4. Ο ιατρός εργασίας αναγγέλλει μέσω της επιχείρη−
χρήση υλών και προμήθειας μέσων εξοπλισμού,
σης στην Επιθεώρηση Εργασίας ασθένειες των εργα−
γ) φυσιολογίας και ψυχολογίας της εργασίας, εργο− ζομένων που οφείλονται στην εργασία.
νομίας και υγιεινής της εργασίας, της διευθέτησης και 5. Ο ιατρός εργασίας πρέπει να ενημερώνεται από
διαμόρφωσης των θέσεων και του περιβάλλοντος της τον εργοδότη και τους εργαζομένους για οποιοδήπο−
εργασίας και της οργάνωσης της παραγωγικής διαδι− τε παράγοντα στο χώρο εργασίας που έχει επίπτωση
κασίας, στην υγεία.
δ) οργάνωσης υπηρεσίας παροχής πρώτων βοηθει− 6. Η επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων στον τόπο
ών, εργασίας δεν μπορεί να συνεπάγεται οικονομική επιβά−
ε) αρχικής τοποθέτησης και αλλαγής θέσης εργασί− ρυνση γι’ αυτούς και πρέπει να γίνεται κατά τη διάρκεια
ας για λόγους υγείας, προσωρινά ή μόνιμα, καθώς και των ωρών εργασίας τους.
ένταξης ή επανένταξης μειονεκτούντων ατόμων στην 7. Η παράγραφος 4 του άρθρου 15 έχει εφαρμογή και
παραγωγική διαδικασία, ακόμη και με υπόδειξη αναμόρ− για τον ιατρό εργασίας.
φωσης της θέσης εργασίας. 8. Ο ιατρός εργασίας στο πλαίσιο των υποχρεώσεων
3. Ο ιατρός εργασίας δεν επιτρέπεται να χρησιμοποι− του και των υποχρεώσεων του εργοδότη, σύμφωνα με
είται για να επαληθεύει το δικαιολογημένο ή μη, λόγω τις κείμενες ειδικές διατάξεις, εφόσον η επιχείρηση δεν
νόσου, απουσίας εργαζομένου. διαθέτει την κατάλληλη υποδομή, έχει υποχρέωση να
Άρθρο 18 παραπέμπει τους εργαζομένους για συγκεκριμένες συ−
Επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων μπληρωματικές ιατρικές εξετάσεις. Οι εξετάσεις αυτές
διενεργούνται σε ΕΞ.Υ.Π.Π., ή σε κατάλληλες υπηρεσίες
1. Ο ιατρός εργασίας προβαίνει σε ιατρικό έλεγχο των του ιδιωτικού τομέα ή σε προσδιοριζόμενες από τους
εργαζομένων σχετικό με τη θέση εργασίας τους, μετά Υπουργούς Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και
την πρόσληψη τους ή την αλλαγή θέσης εργασίας, κα− Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης αρμόδιες μονάδες
θώς και σε περιοδικό ιατρικό έλεγχο κατά την κρίση του των ασφαλιστικών οργανισμών ή του Εθνικού Συστή−
επιθεωρητή εργασίας ύστερα από αίτημα της Ε.Υ.Α.Ε., ματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.). Στη συνέχεια ο ιατρός εργασίας
όταν τούτο δεν ορίζεται από το νόμο. Μεριμνά για τη λαμβάνει γνώση και αξιολογεί τα αποτελέσματα των
διενέργεια ιατρικών εξετάσεων και μετρήσεων παραγό− παραπάνω εξετάσεων. Οι δαπάνες που προκύπτουν από
ντων του εργασιακού περιβάλλοντος σε εφαρμογή των την εφαρμογή της παραγράφου αυτής βαρύνουν τον
διατάξεων που ισχύουν κάθε φορά. Εκτιμά την καταλλη− εργοδότη.
λότητα των εργαζομένων για τη συγκεκριμένη εργασία, 9. Για κάθε εργαζόμενο ο ιατρός εργασίας της επιχεί−
αξιολογεί και καταχωρεί τα αποτελέσματα των εξε− ρησης τηρεί σχετικό ιατρικό φάκελο. Επιπλέον καθιερώ−
τάσεων, εκδίδει βεβαίωση των παραπάνω εκτιμήσεων νεται και περιλαμβάνεται στον ιατρικό φάκελο, ατομικό
και την κοινοποιεί στον εργοδότη. Το περιεχόμενο της βιβλιάριο επαγγελματικού κινδύνου, όπου αναγράφο−
βεβαίωσης πρέπει να εξασφαλίζει το ιατρικό απόρρητο νται τα αποτελέσματα των ιατρικών και εργαστηριακών
υπέρ του εργαζομένου και μπορεί να ελεγχθεί από τους εξετάσεων, κάθε φορά που εργαζόμενος υποβάλλεται
υγειονομικούς επιθεωρητές του Υπουργείου Εργασίας σε αντίστοιχες εξετάσεις. Δικαιούνται να λαμβάνουν
και Κοινωνικής Ασφάλισης, για την κατοχύρωση του γνώση του φακέλου και του ατομικού βιβλιαρίου του
εργαζομένου και του εργοδότη. εργαζομένου οι υγειονομικοί επιθεωρητές της αρμόδιας
2. Ο ιατρός εργασίας επιβλέπει την εφαρμογή των Επιθεώρησης Εργασίας και οι ιατροί του ασφαλιστικού
μέτρων προστασίας της υγείας των εργαζομένων και οργανισμού, στον οποίο ανήκει ο εργαζόμενος, καθώς
πρόληψης των ατυχημάτων. Για το σκοπό αυτό: και ο ίδιος ο εργαζόμενος. Σε κάθε περίπτωση παύσης
α) επιθεωρεί τακτικά τις θέσεις εργασίας και αναφέρει της σχέσης εργασίας, το βιβλιάριο παραδίδεται στον
οποιαδήποτε παράλειψη, προτείνει μέτρα αντιμετώ− εργαζόμενο που αφορά.
πισης των παραλείψεων και επιβλέπει την εφαρμογή 10. Απαγορεύεται η αναγραφή και επεξεργασία στο
τους, ατομικό βιβλιάριο επαγγελματικού κινδύνου του εργαζο−

12. 1732 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
μένου, στοιχείων ή δεδομένων άλλων πέραν των αποτε− οποίο ανήκει ο εργαζόμενος, σύμφωνα με τις ισχύουσες
λεσμάτων των ιατρικών και εργαστηριακών εξετάσεων ασφαλιστικές και υγειονομικές διατάξεις σχετικές με
στις οποίες αυτός υποβάλλεται κάθε φορά, σύμφωνα την προληπτική ιατρική.
με τη διάταξη της παραγράφου 9. Επιπλέον ιατρικά 2. Σε περίπτωση που από τη μονάδα του ασφαλιστικού
δεδομένα επιτρέπεται να συλλέγουν, με επιμέλεια του οργανισμού ή τη μονάδα του Ε.Σ.Υ., διαπιστωθεί ενδε−
ίδιου του εργαζομένου προκειμένου να αποτελέσουν χόμενο πρόβλημα της υγείας που πιθανόν συνδέεται
αντικείμενο επεξεργασίας, μόνο εφόσον αυτό είναι απο− με το εργασιακό περιβάλλον, ενημερώνεται σχετικά η
λύτως απαραίτητο: α) για την αξιολόγηση της καταλ− αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας και ο ιατρός εργασίας
ληλότητάς του για μια συγκεκριμένη θέση ή εργασία, της επιχείρησης για όλα τα απαραίτητα στοιχεία.
β) για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του εργοδότη 3. Σε κάθε περίπτωση οι δαπάνες που προκύπτουν
για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων και από την εφαρμογή του άρθρου αυτού δεν βαρύνουν
γ) για τη θεμελίωση δικαιωμάτων του εργαζομένου και τον ίδιο τον εργαζόμενο.
αντίστοιχη απόδοση κοινωνικών παροχών.
11. Όσοι αναγράφουν ή συλλέγουν ή επεξεργάζονται Άρθρο 20
στοιχεία ή δεδομένα κατά παράβαση της παραγράφου Συνεργασία τεχνικού ασφάλειας
10 τιμωρούνται με τις διοικητικές και ποινικές κυρώσεις και ιατρού εργασίας
που προβλέπονται στις διατάξεις των άρθρων 21 και 1. Ο τεχνικός ασφάλειας και ο ιατρός εργασίας υπο−
22 του ν. 2472/1997 «Προστασία του ατόμου από την χρεούνται κατά την εκτέλεση του έργου τους να συ−
επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» (ΦΕΚ νεργάζονται, πραγματοποιώντας κοινούς ελέγχους των
50/Α΄) αντίστοιχα. Σε περίπτωση πρόκλησης περιουσι−
χώρων εργασίας.
ακής ή ηθικής βλάβης εφαρμόζεται το άρθρο 23 του
2. Ο τεχνικός ασφάλειας και ο ιατρός εργασίας οφεί−
ν. 2472/1997.
λουν, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, να συ−
12. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και
νεργάζονται με την Ε.Υ.Α.Ε. ή τον αντιπρόσωπο των
Κοινωνικής Ασφάλισης και Υγείας και Κοινωνικής Αλλη−
εργαζομένων.
λεγγύης, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Σ.Υ.Α.Ε.
3. Ο τεχνικός ασφάλειας και ο ιατρός εργασίας οφεί−
και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως,
λουν να παρέχουν συμβουλές σε θέματα υγείας και
ρυθμίζονται τα ειδικότερα θέματα που αφορούν την
τήρηση και το περιεχόμενο του ατομικού βιβλιαρίου ασφάλειας των εργαζομένων στα μέλη της Ε.Υ.Α.Ε. ή τον
επαγγελματικού κινδύνου, τη συλλογή και επεξεργασία εκπρόσωπο των εργαζομένων και να τους ενημερώνουν
επιπλέον δεδομένων με τη συγκατάθεση και επιμέλεια για κάθε σημαντικό σχετικό ζήτημα.
του εργαζομένου, την επιβολή των κυρώσεων της πα− 4. Αν ο εργοδότης διαφωνεί με τις γραπτές υποδείξεις
ραγράφου 11 και κάθε άλλη λεπτομέρεια αναγκαία για και συμβουλές του τεχνικού ασφάλειας ή του ιατρού
την εφαρμογή του άρθρου αυτού. εργασίας, οφείλει να αιτιολογεί τις απόψεις του και να
τις κοινοποιεί και στην Ε.Υ.Α.Ε. ή στον εκπρόσωπο. Σε
Άρθρο 19 περίπτωση διαφωνίας η διαφορά επιλύεται από τον
Δικαίωμα για ιατρικό έλεγχο − επιθεωρητή εργασίας και μόνο.
Υποχρέωση ενημέρωσης
Άρθρο 21
1. Προς εξασφάλιση της κατάλληλης επίβλεψης και τη
Χρόνος απασχόλησης τεχνικού ασφάλειας
διάγνωση τυχόν βλάβης της υγείας του σε συνάρτηση
και ιατρού εργασίας
με τους κινδύνους, όσον αφορά την ασφάλεια και την
υγεία κατά την εργασία, κάθε εργαζόμενος, εφόσον 1. Καθορίζεται ο ετήσιος χρόνος απασχόλησης τε−
δεν προβλέπονται άλλα ειδικά μέτρα από τη νομοθε− χνικού ασφάλειας και ιατρού εργασίας για κάθε μια
σία για τον ιατρικό του έλεγχο, μπορεί να προσφεύγει από τις κατηγορίες επιχειρήσεων, εκμεταλλεύσεων και
στον ιατρό εργασίας της επιχείρησης ή σε αρμόδια εργασιών του άρθρου 10, σε ώρες ανά εργαζόμενο ως
μονάδα του Ε.Σ.Υ. ή του ασφαλιστικού οργανισμού στον εξής: