2. ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΚΟ ΑΜΦΟΡΓΑ
Ο αμφορέας των Παναθηναίων ι Παναθηναϊκός αμφορέας ιταν παραδοςιακό
ζπακλο με το οποίο βραβεφονταν οι νικθτζσ των αγωνιςμάτων γυμναςτικισ
και αρματοδρομίασ ςτα Πανακιναια. Σο περιεχόμενο του αμφορζα ιταν
ιερό λάδι από τθν ελιά που φφτρωνε ςτθν αυλι τθσ ακαδθμίασ. Ο
ηωγραφικόσ διάκοςμόσ του ςυνεχίηει να είναι παραδοςιακόσ μελανόμορφοσ,
ακόμα και μετά τθν άνκιςθ τθσ ερυκρόμορφθσ αγγειογραφίασ. Η ζμπροςκεν
όψθ εικονίηει πάντοτε τθν πρόμαχο Ακθνά προσ τα αριςτερά, με δόρυ και
αςπίδα, ςτο οποίο το 540-530 π.Χ. προςτζκθκαν δφο ςτιλεσ δωρικοφ
IMG_20131217_113912.lnk
ρυκμοφ με πετεινοφσ που ςυμβολίηουν τθν αψιμαχία,[3] ενϊ θ όπιςκεν όψθ
ζχει κάκε φορά διαφορετικι ςκθνι από το αγϊνιςμα ςτο οποίο τιμικθκε ο
νικθτισ.
3. ΠΙΘΟ
Ο πίθος ιταν ζνα μεγάλο αγγείο, ςυνικωσ χωρίσ διακόςμθςθ, που
χρθςίμευε για τθν αποκικευςθ προϊόντων, π.χ. λαδιοφ, ςιτθρϊν,
δθμθτριακϊν.
4. ΚΡΑΣΗΡΑ
Ο κρατήρας ιταν το αγγείο, ςτο οποίο αναμιγνυόταν το νερό και το κραςί και
θ λζξθ προζρχεται από το κεράννυμι, που ςθμαίνει αναμιγνφω.
5. ΑΜΦΟΡΓΑ
Με το όρο αμφορέας εννοείται ζνα αγγείο με οβάλ ςϊμα με κάκετθ λαβι
αμφίπλευρα. Χρθςιμοποιείτο για τθν αποκικευςθ οίνου και ενίοτε ελαίου. Σο
όνομα αμφορεφσπροζρχεται από το επίρρθμα αμφί και το ριμα φέρειν. Οι
αμφορείσ επινοικθκαν ςτθναρχαία Ελλάδα και υιοκετικθκαν από
τουσ Ρωμαίουσ ωσ κφρια μζςα μεταφοράσ και
αποκικευςθσ κραςιοφ, λαδιοφ ελαιόκαρπου, δθμθτριακϊν, ψαριϊν κ.α.
6. ΛΓΒΗΣΑ
Μεγάλο ανοιχτό αγγείο, το οποίο τοποκετοφςαν ςε τρίποδα ι υπόςτατο και
αποκικευαν κραςί, όπωσ ςτον κρατιρα. Σζλοσ ο λζβθτασ
χρθςθμοποιοφνταν και ωσ γαμιλιο ςκεφοσ.
7. ΤΔΡΙΑ
Σο αγγείο υδρία αναπαριςτά ςκθνι μάχθσ με τζκριππο ,άρματα και οπλίτεσ.
Σζλοσ , χρθςίμευε ςτθν αποκικευςθ νεροφ.
(υδρία ςτθ μζςθ και δεξιά /αριςτερά αλάβαςτροι)
8. ΟΙΝΟΥΟΟΙ
H Οινοχόη είναι μια κανάτα για τθν ζκχυςθ του κραςιοφ που
χρθςιμοποιοφςαν ςτθν αρχαιότθτα. Σο όνομά τθσ είναι ςφνκετθ λζξθ από
το οίνοσ και το χζω.
9. ΑΛΑΒΑΣΡΟ
Σο όνομα αλάβαςτρον προζρχεται πικανϊσ από τθν αιγυπτιακι λζξθ α λα
Μπαςτ, που ςθμαίνει «δοχείο τθσ Εμπάςτ» (κεά). Σο αλάβαςτρον
χρθςιμοποιείτο από γυναίκεσ, κυρίωσ για τθν αποκικευςθ αρωματικϊν
ελαίων.
(δεξιά εικόνα:2 αλάβαςτρα, αριςτερι
εικόνα: αριςτερό
άςπρο αγγείο)
10. ΛΟΤΣΡΟΦΟΡΟ
Σελετουργικό αγγείο τθσ αρχαιότθτασ. Ζφερε ςτοιχεία αμφορζα ι υδρίασ, αν
και ξεχϊριηε για τισ λεπτζσ αναλογίεσ του ςϊματοσ και τον επιμικθ λαιμό
του. Σο χρθςιμοποιοφςαν είτε για το γαμιλιο λουτρό είτε ωσ επιτφμβιο
ςιμα ςε τάφουσ ανφπαντρων, με τισ επιτφμβιεσ λ. να καταςκευάηονται
και από μάρμαρο. το ςϊμα τουσ ζφεραν παραςτάςεισ από τθν τελετι
του γάμου ι του λουτροφ που γινόταν τθν παραμονι του γάμου και
ονομαηόταν λουτροφορία.
11. ΚΤΛΙΝΔΡΙΚΗ ΛΗΚΤΘΟ
Η λήκυθος είναι τφποσ ελλθνικισ αγγειοπλαςτικισ ςτα οποία χρθςίμευαν για
τθν τοποκζτθςθ ελαιόλαδου. Αποτελείται από ζνα ςτενό ςϊμα, ζνα λεπτό
και μακρφ λαιμό και μια λαβι που ςυνδζει το λαιμό με το ςϊμα.
Χρθςίμευε για τθν τοποκζτθςθ ελαιόλαδου ςτον τάφο ανφπανδρων
νεκρϊν. Οι αναπαραςτάςεισ που είχαν ιταν ςυχνά ςκθνζσ κακθμερινϊν
δραςτθριοτιτων ι τελετουργιϊν. Χρθςίμευαν ςυχνά ςε επικιδειεσ
τελετουργίεσ, και γιαυτό είχαν επίςθσ απεικονίςεισ επικιδειων
ιεροτελεςτιϊν, ςκθνζσ απϊλειασ, αποχωριςμοφ ι και αναχϊρθςθσ.
( κυλινδρικι λικυκοσ: δεξιά και κζντρο)
12. ΚΤΛΙΚΑ
Η κφλιξ ιταν ζνα είδοσ κοφπασ ςτθν αρχαία Ελλάδα, τθν οποία
χρθςιμοποιοφςαν κυρίωσ για να πίνουν κραςί. Οι κφλικεσ ιταν πλατιά και
ρθχά κφπελλα με δυο λαβζσ τοποκετθμζνεσ αντιδιαμετρικά ςτο χείλοσ
τουσ.
13. ΛΓΚΑΝΙ
Σο αγγείο ιταν γνωςτό ιδθ από τθ γεωμετρικι περίοδο. Γίνεται ιδιαίτερα
δθμοφιλζσ ςτθν ερυκρόμορφθ περίοδο.Προςφερόταν ωσ γαμιλιο δϊρο,
όπωσ φαίνεται από τισ διακοςμιςεισ γαμιλιων πομπϊν ςτθ
ερυκρόμορφθ αγγειογραφία.
Η χριςθ του ιταν ποικίλθ: για τισ κυςίεσ, για πλφςιμο, για τοποκζτθςθ
φαγθτοφ κ.ά. Μζςα ςε λεκανίδεσ ςυνθκιηόταν να τοποκετοφν κοςμιματα,
αρϊματα ι γυναικεία παιχνίδια που ζςτελναν οι γονείσ ςτθ νφφθ τθ
δεφτερθ μζρα του γάμου, ςτα «Επαφλια».
14. ΚΤΑΘΟΙ
Σο ςχιμα του μοιάηει με αυτό του κυπζλλου, με τθ διαφορά ότι φζρει
ευμεγζκθ και κάκετθ προσ το χείλοσ λαβι. Σο χρθςιμοποιοφςαν για να
αντλοφν κραςί από τον κρατιρα και να ςερβίρουν τα αγγεία πόςεωσ.
Λειτουργοφςε και ωσ μονάδα χωρθτικότθτασ.
15. ΠΙΝΑΚΙΟΝ
Ανοιχτό, ρθχό αγγείο με χείλοσ ςαν το ςθμερινό πιάτο. Σα διακοςμθμζνα
πινάκια τα ανζκεταν ςτα ιερά και τα αναρτοφςαν ωσ πίνακεσ.
16. ΚΑΝΘΑΡΟ
Ο κάνθαρος είναι είδοσ αρχαίου ελλθνικοφ αγγείου με ςϊμα ςχιματοσ
ποτθριοφ με κάκετθ λαβι αμφίπλευρα, ςυνδεδεμζνθ με το χείλοσ του
αγγείου και με υψθλι καμπυλωμζνθ λαβι ςτο επάνω μζροσ. Ωσ ςκεφοσ
είναι ςυνδεδεμζνο με τθν λατρεία του κεοφ Διονςφςου, και αποτελεί
ςφμβολό του.
17. ΑΡΤΒΑΛΛΟ
Σφποσ μικροφ αγγείου τθσ ελλθνικισ αρχαιότθτασ. Σο χαρακτθριςτικό ςχιμα
του ξεχϊριηε από τον ςτενό λαιμό και τα πλατιά χείλθ· το ςϊμα του ιταν
ευρφ και μάλλον ςφαιρικό, ενϊ ζφερε μικρι κάκετθ λαβι ςτον ϊμο του.
Σο χρθςιμοποιοφςαν κυρίωσ οι ακλθτζσ για να βάηουν το λάδι που τουσ
ιταν απαραίτθτο ςτθν παλαίςτρα, ενϊ οι γυναίκεσ το χρθςιμοποιοφςαν
ωσ μυροδοχείο.
18. ΦΙΑΛΗ
Η φιάλη ιταν ζνα ευρφ, αβακζσ αγγείο, με ι χωρίσ πόδι. υχνά είχε ζνα
κεντρικό «ομφαλό». Ο ομφαλόσ χρθςίμευε ωσ υποδοχι των δακτφλων,
κατά τθ χοι, αν βζβαια το αγγείο δεν είχε λαβζσ.
Σο χρθςιμοποιοφςαν κυρίωσ για τισ ςπονδζσ και λιγότερο για πόςθ.