FOTOALBUM VAN DE BOOTTOCHT
OP 11 SEPTEMBER 2009 DOOR DE VERBROEDERING MCG
VAN ANTWERPEN NAAR BERGEN-OP-ZOOM EN BEZOEK
AAN DE GEMEENTE BERGEN-OP-ZOOM
De Verbroedering van de actieve en reserveofficieren van MCG
(Movement Control Group) heeft tot doel de vriendschapsbanden
onder de actieve en reserveofficieren van MCG te onderhouden en te
ontwikkelen.
De Verbroedering zal in 2010 haar 25 jarig bestaan vieren.
INHOUD VAN HET FOTOALBUM
Deel I. De firma RIVERSTAR
Deel II. De Verbroedering aan boord van de boot WILFORD
Deel III. Eerste deel van de tocht : Doortocht door de haven van ANTWERPEN
Deel IV. Tweede deel van de tocht : Langs het Schelde-Rijnkanaal naar BERGEN OP ZOOM
Deel V. Bezoek aan de stad BERGEN OP ZOOM
De boot WILFORD van de firma RIVERSTAR
DEEL I : DE FIRMA “RIVERSTAR”
s
Welkom aan boord! Rederij Riverstar biedt u met het luxe partyschip “Wilford” boottochten aan langs de Vlaamse
waterwegen. In een uniek kader kunt u individueel of in groep uw zorgen overboord zetten. Wij varen uw koers
volgens uw eigen wensen en budget. Bovendien organiseren wij allerlei vaarten waaraan u als individuele passagier
kunt deelnemen. Vaar dus mee en geniet
Het schip Wilford is sfeervol en comfortabel ingericht. Het salon biedt plaats aan 130 passagiers, is centraal
verwarmd en beschikt over een keuken en toiletten. U hebt vanuit het salon een uitstekend zicht over de waterweg
en de omgeving. Het dakterras biedtplaats aan 80 passagiers.
KAART VAN HET VOLLEDIG TRAJECT
VAN ÉÉN VAN DE TALRIJKE REIZEN
DOOR RIVERSTAR GEORGANISEERD
EN GEKOZEN DOOR
DE VERBROEDERING MCG
NAMELIJK :
DE BOOTTOCHT
KATTENDIJKDOK -BERGENOPZOOM
MET BEZOEK AAN DE STAD .
DATUM : 11 september 2009
DEEL II : DE VERBROEDERING
AAN BOORD VAN DE WILFORD
Antwerpen is de tweede haven van Europa en de vierde van de wereld. De haven behandelde in 2005 meer dan 160
miljoen ton maritiem goederenverkeer. Jaarlijks leggen er 15 000 zeeschepen en nog eens ruim 64 000 binnenschepen
aan. Meer dan 140 000 mensen verdienen op een of andere manier hun brood in of dankzij de Scheldehaven.
Er bestaat een sleepbootdienst voor de Schelde en een voor de haven zelf. De rivierloods gaat aan
boord vanaf Vlissingen. De havenloods gaat aan boord bij binnenvaren v.d. Haven (aan de sluizen)
Zicht op de talrijke activiteiten de plaats grijpen langs
de kaden in de haven : aanvoer, opslag, uitvoer enz…
Kerkschip
Het uniekste schip in de haven dat u kan bezoeken, is wellicht het kerkschip. Het kerkschip
vaart niet uit, maar is een godsdienstige en sociale ankerplaats voor de varende gemeenschap.
Het is de parochiekerk en -zaal van de binnenscheepvaart in Antwerpen. Buiten de
zondagdienst (om 10u.30 op zon- en feestdagen) vinden er ook doopvieringen, en huwelijken
plaats. ..
DE LILLOBRUG
De Lillobrug is een brug in het Antwerpse havengebied op de rechteroever van de Schelde. De brug loopt over het
Kanaaldok, ter hoogte van de Tijsmanstunnel.
De Lillobrug bestaat uit 2 vaste vakwerkbruggen met in het midden 2 basculebruggen van het Strausstype. Aan de
uitersten, over de oever ligt telkens nog een betonnen brug. Aan de oostzijde van het Kanaaldok gaat deze betonnen
brug over de Noorderlaan en een parallelstraat en over de dubbelsporige spoorlijn 226. Lillobrug is in hoofdzaak een
spoorwegbrug voor de dubbelsporige spoorlijn 223. Als er geen treinen rijden, kunnen ook fietsers gebruik maken
van de brug om het Kanaaldok over te steken. De doorvaartbreedte in het midden bedraagt 80 meter. De
doorvaarthoogte van de vaste delen is 9 meter.Doordat de scheepvaart op het Kanaaldok prioriteit heeft, staat de brug
meestal open voor het scheepvaartverkeer, en wordt de brug enkel gesloten voor treinverkeer. Fietsers moeten
rekening houden met lange wachttijden. Tijdens de werken aan de Antwerpse Ring werd een oude lijnbus
omgebouwd tot fietsersbus, om zo de fietsers op een veilige manier doorheen de Tijsmanstunnel te loodsen. Meer
fietsers onderweg betekende minder auto's in de file.
De brug werd genoemd naar het polderdorp Lillo dat vlakbij aan de Schelde ligt.
We naderen de Lillobrug
Er grijpen veel activiteiten plaats in de haven.
Hier zien we de overslag van stukgoederen uit
reusachtige silo’s naar een binnenschip.
Deze goederen werden vooraf aangevoerd per
zeeschip van overzee.
Platform voor bodemonderzoek
Platform, gebouwd in België en bestemd voor bodemonderzoek in zeeën en rivieren. Zeer nuttig bij
het baggeren en het bouwen van waterbouwkundige werken. Vele van dergelijke platformen worden
uitgevoerd naar het buitenland.
Schelde-Rijnkanaal
Het Schelde-Rijnkanaal verbindt de Schelde bij Antwerpen met Rotterdam en de DEEL IV :
grote Nederlandse rivieren Maas, Rijn en Waal. Door dit getijde-loze kanaal kunnen
schepen gemakkelijk en snel van Antwerpen naar Rotterdam varen. TWEEDE DEEL
Loop
Het kanaal begint in de Antwerpse haven bij Zandvliet. Het kruist de Hals van Zuid-
Beveland. Via de Kreekraksluizen, ten oosten van Rilland, vervolgt de vaarweg via
VAN DE
het Zoommeer, met een aftakking naar de haven van Bergen op Zoom. Op het
Zoommeer wordt het kanaal begrensd door de Oesterdam aan de westkant en de
BOOTTOCHT
Markiezaatskade aan de oostkant. Vervolgens volgt het de loop van de Eendracht; (Schelde-Rijnkanaal)
voor de kanalisering was dat de rivier tussen Tholen en Noord-Brabant. Na Sint
Philipsland eindigt het kanaal in het Volkerak. Na passage van de Volkeraksluizen
kunnen via het Hollandsch Diep en de Dordtse Kil Rotterdam en de grote rivieren
worden bereikt.
Zoet/zout
In de Oesterdam is net ten zuiden van Tholen de Bergse Diepsluis opgenomen,
die toegang verschaft tot de Oosterschelde. De sluis is voorzien van een
scheidingssysteem tussen het zoete van het Zoommeer enerzijds en het zoute
water van de Oosterschelde en het zoute deel van het kanaal ten zuiden van de
Kreekraksluizen.
Het systeem is gebaseerd op het feit dat zoet water lichter is dan zout. In de
sluizen wordt het zwaardere zoute water onder het zoete gebracht; vervolgens
wordt het zoete water weggehaald. Zodoende kan een sluis vol met schepen in zoet
water worden omgezet in een kolk met dezelfde schepen in zout water. Voor schepen
van de andere kant wordt het omgekeerde proces gevolgd. Het resultaat is dat bij elke
schutting het water binnen het 'eigen milieu' blijft.
De Kreekraksluizen kregen in de beroepsvaart 70.544 vaartuigen te verwerken en in
de recreatievaart 6.904. De sluis heeft twee kolken ven elk 310 meter lang en 24 meter
breed.
Doordat de verbinding vooral van Vlaamse zijde werd verlangd, heeft de Belgische
regering aanzienlijk bijgedragen in de kosten van het kanaal op Nederlandse bodem
Windenergie is een eigen,
binnenlandse energiebron zonder
politieke, economische en
milieutechnische nadelen van olie en
gas.
Windenergie, aanvankelijk sceptisch
bekeken als ‘alternatieve energie”
zet inmiddels wel degelijk zoden aan
de dijk.
Windenergie is technisch volwassen
en op afzienbare tijd economisch
rendabel, ook zonder subsidies.
De 26 windturbines die sinds 1995 rondom de
kreekraksluizen staan, zijn aan vervanging
toe. Omdat de windenergie steeds
noodzakelijker wordt, is het logisch dit
windpark niet alleen te vervangen, maar ook
uit te breiden. De turbines worden dan
hoger en zullen ook ten zuiden van A58
geplaatst worden
LAATSTE
DEEL VAN
DE
BOOTTOCHT
TRAJECT :
KREEKRAK-
SLUIZEN –
BERGEN OP
ZOOM
DEEL V : BEZOEK AAN DE STAD
BERGEN OP ZOOM
Bergen op Zoom Bedrijvenstad
"Waar Brabant Zeeland kust", ligt Bergen op Zoom.
Een sfeervolle vestingsplaats met wereldhavens op korte afstand. De reistijd tot de kust bedraagt maar 40 minuten. Rotterdam,
Antwerpen en Brussel zijn binnen respectievelijk 45, 25 en 50 minuten aan te rijden. Het is geen toeval dat grote multinationals maar ook
honderden kleinere bedrijven zich in Bergen op Zoom hebben gevestigd.
Bergen op Zoom is prettig om te wonen en te werken. Het historische centrum van de stad biedt een keur aan winkels: van bekende
winkelketens tot kleine winkeltjes met een bijzonder assortiment of speciale inrichting. Niet voor niets mag Bergen op Zoom zich de Beste
Binnenstad van Nederland 2007 noemen!
De gemeente investeert samen met ondernemers in het vitaal houden van de binnenstad en bedrijventerreinen, de scholing van
werknemers, innovatie, veiligheid en bereikbaarheid. Het Bedrijvenloket van de gemeente speelt daar een centrale rol in. Bedrijven,
organisaties en instellingen kunnen met al hun vragen aan de gemeente terecht bij het Bedrijvenloket. Op die manier hoeven
ondernemers niet meer zelf hun weg te zoeken binnen de gemeente of bij verschillende afdelingen steeds opnieuw hun verhaal te
vertellen.
In het midden van het gebied ligt de oude markiezenstad Bergen op Zoom. De vele monumenten in deze stad vertellen het verhaal van een
rijk en bewogen verleden. De vele culturele evenementen en het brede winkel- en horeca-aanbod maken een bezoek aan deze stad meer
dan de moeite waard. De uitgestrekte bossen rondom Woensdrecht zijn een waar eldorado voor fietsers en wandelaars.Ook de
waterrecreant komt ruimschoots aan bod. Steenbergen kent goed uitgeruste jachthavens die vanuit Zeeland goed bereikbaar zijn.
Monumenten en bezienswaardigheden De stad herbergt de volgende monumenten: voor alles het laatgotische stadspaleis het
Markiezenhof, residentie van de Heren en later de Markiezen van Bergen op Zoom, vervolgens de Sint-Gertrudiskerk, die in 1972 bij een
brand zware schade leed en waarvan de toren, de Peperbus, uitziet over de Grote Markt, waaraan ook het Stadhuis staat. Ook staat hier
stadsschouwburg De Maagd, in de voormalige R.K. kerk H. Maagd Maria ten Hemelopneming. De kerk in neo-classicistische stijl dateert
uit de jaren 1825-1829, en is door architect Onno Greiner verbouwd tot een zeer bijzondere schouwburg, waarbij het grootste deel van de
kerk behouden is gebleven.
Verder zijn er de Lievevrouwepoort of Gevangenpoort en, als enige overblijfsel van Menno van Coehoorn's veel latere vestingwerken, het
Ravelijn Op den Zoom.
Naast deze monumenten heeft Bergen op Zoom nog tal van andere historische monumenten, waaronder vele woonhuizen en een aantal
kerken zoals de monumentale onze lieve vrouw van Lourdeskerk uit 1928 gelegen aan de Prins Bernhardlaan, de Heilig Hartkerk aan het
Piusplein en de protestantse Ontmoetingskerk aan het Bolwerk. In totaal bezit de stad bijna 500 rijks- en gemeentemonumenten. Bergen
op Zoom is lid van de Nederlandse Vereniging van Vestingsteden
De Gevangenpoort (ook Lievevrouwepoort ) in Bergen op Zoom
is het oudste monument van de stad. De poort dateert uit de 14e
STADSPOORT
GEVANGENPOORT / LIEVENVROUWPOORT
eeuw en is één van de (weinig) overgebleven voorbeelden van
stadspoorten zoals die in de middeleeuwen in Nederlandse steden
te vinden waren. Het is de enige stadspoort overgebleven in
Bergen op Zoom, en een rijksmonument.
De Gevangenpoort is nu in gebruik als tentoonstellingsruimte
voor de archeologische Stichting ‘In den Scherminckel’.
Stadspoorten zijn er nauwelijks nog te vinden in Nederland. Dat
komt onder meer door de veranderde vestingtechniek in de 18e
eeuw. Poorten werden toen vervangen door simpele muren met
zware deuren. Slechts bij toeval bleven hier en daar
poortgebouwen bewaard. Dit waren meestal oudere stadspoorten
die binnen een latere omwalling waren gevallen. Zij deden dan
dienst als gevangenis. Een zeer fraai voorbeeld daarvan treffen
wij aan in Bergen op Zoom. De twee imposante torens van de
Lievevrouwenpoort of Gevangenpoort tonen een stukje van de
middeleeuwse vestingwerken, waarvoor we ook tegenwoordig
nog bewondering kunnen hebben. Wat een moeite moest men
vroeger toch doen om uit handen van vijandelijke legers te
blijven. En dan te bedenken met wat voor een primitief
gereedschap dergelijke kolossen werden opgetrokken. Elke steen
moest met mankracht naar boven worden gesjouwd. En toch
blijft zo’n bouwwerk eeuw na eeuw overeind staan.
De poort dateert uit de 13e eeuw (en is daarmee het oudste
gebouw van Bergen op Zoom, red.). De naam
Lievevrouwenpoort dankt het aan de Mariakapel die vroeger aan
de zuidzijde van de poort stond. Vaak heeft men het ook over de
Gevangenpoort. Al in de Middeleeuwen werd de poort gebruikt
voor het opbergen van gevangenen en het lijfelijk straffen van
het gespuis dat in en rond de stad betrapt werd bij het overtreden
van de wet.
Het stadhuis bestaat eigenlijk uit drie panden. Het linkergebouw met de poort, ‘de
Oliphant’. Het eigenlijke stadhuis, ‘het schepenenhuis’ in het midden (de hoofdingang
en de drie vensters aan de linkerzijde). En het pand aan de rechterzijden, STADHUIS
‘Leeuwenborgh’. Het eigenlijke stadhuis, ‘het schepenenhuis’ is al 600 jaar oud en
gebouw tussen 1398 en 1403. Het pand dat hiervoor stond was waarschijnlijk ook het
stadhuis maar dit is verloren gegaan in de stadsbrand van 1397.
In 1444 legde een tweede stadsbrand het pand ‘Leeuwenborgh’ in de as. Hierna werd
het herbouwd en in 1498 werd het gekocht door het stadsbestuur. In 1544 volgende het
pand ‘de Oliphant’ dat daarvoor nog onderdeel uitmaakte van het naast gelegen pand,
‘de Draak’. De panden waren dan van binnen wel één, aan de buitenkant was dit nog
niet zichtbaar.
In 1600 besluit het stadsbestuur dat de gevels van de panden één gebouw moeten
vormen. In 1605 worden de plannen gemaakt om de gevels te vervangen door een
natuurstenen gevel, het werkt wordt echter pas in 1611 uitgevoerd. Hierbij worden ook
de daken samengevoegd. De hoogteverschillen in de vloeren getuigen nog de
samenvoeging van de verschillende panden. In 1762 wordt besloten de gevel te witten
en in 1872 wordt besloten dat de hele natuurstenen gevel moet verdwijnen achter een
laag pleisterwerk. Bij de renovatie in de jaren dertig van de vorige eeuw wordt
besloten om de gevel weer in oude glorie te herstellen. De pleisterlaag wordt verwijderd
en de houten kozijnen worden (opnieuw) vervangen voor natuurstenen.
Het stadhuis blijft groeien en de gebouwen achter de drie oorspronkelijke panden
worden ook opgeslokt door het stadhuis. In de jaren zeventig van de vorige eeuw
worden de laatste uitbreidingen gepleegd. Maar aan het einde van de eeuw wordt
toch besloten om een nieuw stadkantoor te betrekken aan plein XIII.
De gevel van het gebouw kent een aantal beelden, onder staat Justitia, ze heeft een
zwaard en een weegschaal, ze staat voor de gerechtigheid. Het bovenste beeld is
Prudentia, ze had oorspronkelijk een spiegel vast maar deze is verdwenen, aan de
houding kan je dit echter wel herleiden. De spiegel stond voor wijsheid en
voorzichtigheid. Bij de restauratie in de jaren 30 is echter ook een beeld
verdwenen; Constina, de standvastigheid. De nis waar ze in stond is gedicht met een
houten luik. Boven de poort bij het Sint-Annastraatje is nog een beeld tevoorschijn
gekomen; Sint Getrudis de patroonheilige van Bergen op Zoom
OUD STADHUIS
Het Oude Stadhuis in Den Haag is gebouwd in de Renaissancestijl. In 1733 is het
uitgebreid in de Lodewijk XIV-stijl. Het Stadhuis wordt tegenwoordig
incidenteel nog wel eens gebruikt voor gemeentezaken, zoals de aangifte van de
geboorte van prinsessen Amalia en Alexia, de dochters van prins Willem
Alexander en prinses Maxima.
De toren van de Sint Gertrudiskerk aan de Grote Markt
wordt vanwege zijn markante uiterlijk ook de Peperbus
genoemd. Dateert oorspronkelijk uit circa 1350. In plaats
van de naaldspits werd, na het bombardement door de
Fransen in 1747, een achtkante bekroning met koepel
gebouwd. Deze toren fungeert in tijden van zomerse droogte
als uitkijkpost voor brandwachten. Samen met nog twee
GERTUDISKERK torens in de nabijgelegen bossen van Ossendrecht en
Kalmthout vormt het een belangrijke schakel in de
brandbeveiliging van West-Brabant. Bij ‘alarmfase rood’,
die bij grote droogte wordt afgekondigd, worden de drie
torens van ’s morgens tien uur tot ’s avonds zeven uur
bemand. Ook rijden brandwachten met terreinwagens rond
om het bos- en heidegebied te controleren. De toren is
dinsdag t/m zaterdag ’s middags te beklimmen (34 meter,
180 treden).
De kerk is van oorsprong 15e-eeuws en in 1972 door brand
zwaar beschadigd. In het transept van de Sint Gertrudiskerk
zijn verschillende soorten ramen toegepast. In een van de
zijden van het schip zitten kleurrijke glas-in-loodramen, die
afkomstig zijn van de in de jaren zeventig gesloopte Sint
Jozefkerk, eveneens te Bergen op Zoom, terwijl aan de
andere kant het oorspronkelijke eenvoudige witte glas-in-
lood is toegepast. Men zegt dat dit is gedaan om zowel
katholieken, door het speelse kleurige glas, als protestanten,
door het sobere witte glas, over te halen in het gebouw te
kerken. Of deze in Bergen op Zoom veel gehoorde gedachte
ten grondslag heeft gelegen aan de toepassing van
verschillende glas-in-loodramen zal wel onbekend blijven,
maar het is wel een merkwaardige samenloop van
omstandigheden
Theater de Maagd
De Maagd is een sfeervol middelgroot theater in een
voormalige kerk in het historische centrum van
Bergen op Zoom. De verbazingwekkende
transformatie van kerk tot stadsschouwburg in 1990
leverde diverse architectuurprijzen op en leverde
een multifunctionele ruimte op met een unieke
ambiance. De hoefijzervormige toneelzaal met
balkons rondom schept een grote betrokkenheid
tussen publiek en artiest. De gezellige zalen, foyers
en galerijen lvormen het toneel van een breed
aanbod voorstellingen en exposities
Een zicht op de stadsschouwburg DE
MAAGD van de overkant van de grote
markt van BOZ
STADSSCHOUWBURG
“DE MAAGD”
DE STADSFEESTZAAL
Feestmaaltijd in de grote zaal van het theater De Maagd
HET MARKIEZENHOF
In het historisch centrum van Bergen op
Zoom ligt het mooiste laat-gotische
stadspaleis van Nederland: het
Markiezenhof. Dit monument werd op het
einde van de 15e eeuw gebouwd ter
meerdere eer en glorie van de Markiezen van
Bergen op Zoom door de fameuze Mechelse
bouwmeesters Anthonie en Rombout
Keldermans. Achter de vorstelijke gevel
verschuilt zich een fascinerend geheel van
zalen, kamers, galerijen, traptorens,
binnenplaatsen en tuinen. Dwalend door dit
uitgestrekte paleis, waar de adellijke sfeer
nog bijna tastbaar is, krijgt de bezoeker een
beeld van de elegante levenswijze van de
vroegere bewoners. De collectie bestaat uit
schilderijen, meubilair en sier- en
gebruiksvoorwerpen uit de 15 tot en met de
18e eeuw. Spectaculair is de omvangrijke
kermisverzameling die een indringend beeld
schetst van de geschiedenis van dit
volksvermaak. Wisselende tentoonstellingen
op het gebied van de cultuurhistorie en de
moderne kunst bieden de bezoeker steeds
weer iets nieuws.
Tegenwoordig is Het Markiezenhof een museum en geeft het onderdak aan het regionaal archief. De
aandacht van museum en archief ligt op de historie van stad en regio, de geschiedenis van de kermis
en op exposities van internationale politieke spotprenten en cartoons.
In Het Markiezenhof is altijd wat te beleven. De zalen worden intensief gebruikt voor lezingen,
concerten, voorstellingen, films. Bovendien is het ‘the place to be’ als het gaat om feesten &
huwelijken en congressen & zakelijke ontmoetingen.
DE GROTE MARKT
VROEGER NU
Het marktplein wordt gezien als het oudste deel van de stad. In de 12e eeuw was dit al een onverharde kern met bebouwing
en enkele uitlopers van straten. Toen ze halverwege de 13e eeuw stadsrechten kreeg, groeide Bergen op Zoom uit tot een
volwaardige stad. In loop van de eeuwen breidde de stad uit en en en de 14e eeuw kreeg ze een ommuring. Ondanks dat er
meer pleinen bij kwamen bleef de markt de centrale kern van de stad, mede dankzij de aanwezigheid van de St.
Gertrudiskerk en het toenmalige stadhuis.
In 1397 sloeg het noodlot toe. Een grote stadsbrand legde een groot deel van Bergen op Zoom, waaronder de Grote Markt, in
de as. Ook het toenmalige stadhuis werd waarschijnlijk compleet verwoest. Twee panden op de grote markt overleefden deze
brand: De Oliphant en De Draecke.Beide panden bestaan nog steeds; de Olifant is tegenwoordig het linker poortgebouw van
het stadhuis, en de Draak is thans het oudste hotel van Nederland.
Internationaal werd de stad bekend door de markten die in de 15e en 16e eeuw gehouden werden, zoals de Paasmarkt en de
Koude Markt in november. De Grote Markt werd het decor van deze internationale handel waarin Bergen op Zoom samen
met Antwerpen in die tijd de belangrijkste Nederlandse marktsteden vormden.Het marktplein ligt in het centrum van de stad.
Aan de grote markt is het Stadhuis gevestigd. Verder is er een hotel (Hotel De Draak) en veel horeca-gelegenheden met
terrassen.Net achter de Grote Markt ligt de Sint-Gertrudiskerk met de toren De Peperbus bereikbaar vanaf de markt. Achter
de andere kant ligt de stadsschouwburg De Maagd. Het is nu een voetgangerszone. Vanaf de Grote Markt zijn diverse
winkelstraten bereikbaar.
Tijd om in te schepen en terug te keren naar Antwerpen
DANKWOORD
MET DANK VAN ALLE DEELNEMERS AAN WILLY RAES, DE ORGANISATOR
VAN DE ZEER GESLAAGDE EN GESMAAKTE BOOTTOCHT DOOR DE
VERBROEDERING MCG, MET DE BOOT WILFORD VAN DE FIRMA RIVERSTAR
OP 11 SEPTEMBER NAAR BOZ;