10. Böyle Konuya Gerek Var mı?
• Thalidomide faciası?
• Yıl: 1956,
• Sedatif hipnotik ajan,
• İlk trimestr çok etkin anti-emetik:
• Bulantı kusma için bire bir
• Zamanla:
• Amelia (bacak yok…)
• Phocomelia (kısa bacak, fok balığı görünümü)
17. Bazı rakamlar (Gebelerde İlaç)
• Gebede ilaç kullanımı çok sık,
• Neden kullanmasın ki?
• Sadece birkaç ilaç teratojenik,
• WHO istatitiği:
• Kadınların % 86’ı, en az 1 ilaç…
• % 30’u dörtten çok ilaç
19. Bazı Rakamlar
• Major doğumsal anomaliler:
• Tüm doğumların: % 3-5
• Neden?
• Çoğunda neden belli değil,
• İlaca bağlı:
• Muhtemelen % 1-3
20. Teratojenite Nasıl Anlaşılır?
• Etik nedenlerle deney yapılamıyor,
• Bazı kontrollü insan çalışmaları var
• Bilgilerimiz nereden geliyor?
• Vaka çalışmaları,
• Vaka kontrollü çalışmalar
• Hayvan çalışmları
• Fikir verir, insanla ayni değil
21. Teratojeniteyi Neler Etkiliyor?
• Bebeğin genetik mirası,
• Maruziyetin zamanı ve süresi,
• Anne ve bebeğin beslenme durumu,
• Etkenin özellikleri (teratojenite gücü),
• Bebekte var olan hastalıklar
23. İlaçların Risk Sınıflaması (FDA)
• Class A: Fötüs için risk yok,
• Class B: Risk yok ama çalışmalar yetersiz,
• Class C: Risk var. Kar zarar hesabına göre
karlı,
• Class D: Risk için ciddi kanıtlar var,
• Class E: İlaç kontendike
24. Placenta’dan İlaç Geçişi
• Basit pasif difüzyon,
• Protein transportu ile
• Geçişi Etkileyenler:
• Moleküler büyüklük,
• İyonik durum,
• Yağda eriyebilirlik,
• Proteinlere bağlanılabilirlik
25. İlacın Bebeğe Etkisi
• Hayati maddeleri yok ediyor:
• Vitamin,
• Glikoz,
• Amino asid vs
• Hücre büyüme/differansiyasyonu bozuyor,
• En ciddi dönem:
• Organogenesis dönemi:
• 21-56. günler
26. Gebelikte İlaç Kullanımı
• Unutmayalım, önce annenin sağlığı,
• Uçaklarda hava maskesi, hostes örneği
• Riskli olsa bile önce anneyi düşünelim, tedavi
edelim:
• Astma ilaçları,
• Aritmikler,
• HIV
• Status epilepticus
30. Parasetamol
• Terapötik dozlarda zararsız.
• Entoksikasyon; N asetilsistein tedavisi
gecikirse:
• Spontan düşük fazla
• Emzirirken kullanılabilir.
• Süte çok az geçiyor.
31. Aspirin
• Küçük dozlarda;
• Gebelik boyunca güvenilir
• PARIS çalışması (Perinatal Antiplatelet
Review of International Studies
Colobration);
• Küçük doz aspirin preeklampsi, düşük riskini ⇓
32. Nonsteroidal Anti Enflamatuvar
İlaçlar (NSAİ)
• Kullanmayalım:
• 1 ve 3. trimestr
• 2. trimestr:
• Olabilir…
• Neler olabilir:
• Kardiyak defekt,
• Gastroşizis vs.
33. Opiatlar
• Kısa süreli kullanılabilir,
• Doğum esnasında dikkatli olalım;
• Bebeğe geçer
• Kronik kullanım önerilmiyor,
• Anne/bebekte bağımlılık…
• Emzirirken:
• Opiat analjezisi kullanılabilir,
• Süte az geçer
35. Penisilin Grubu
• Güvenli,
• Hala en ucuz ve etkin tedavi
• I-IV jenerasyon penisilinler: Güvenli
• (Benzatine, klavulonat, sulbaktam,
tazobaktam vs.)
• I-IV jenerasyon sefalosporinler:
• Güvenli
36. Makrolidler
• Gebelik ve emzirme döneminde güvenli;
• Azitromycin,
• Klaritromisin,
• Eritromycin,
• Her şeye rağmen aman dikkat:
• Yeterli insan tecrübesi yok
56. Antihipertansifler
• Ca++ kanal blokerleri:
• Kullanılabilir,
• Gebelik ve lohusalıkta
• Nitrogliserin:
• Kullanılabilir gibi ama yeterli bilgimiz yok
57. Astma İlaçları
• Astmatik anneler riskli:
• Neonatal ölüm,
• Erken doğum,
• Düşük ağırlıklı doğum sık
61. Paralizan Ajanlar
• Süksinil kolin:
• Zararlı olduğunu gösteren bilgi yok:
• Elimizde yeterli bulgu yok,
• Rocironium ve Vecuronium:
• Zararı olmadığı düşünülüyor,
• Elimizde yeterli bulgu yok
62. Sonuç
• İlaçlar % 1-3 oranında anomalilerden
sorumlu:
• Ciddi oran
• Organogenez dönemi çok riskli:
• Aman dikkat: 21-56. günler…
• Bu ilaçlara dikkat:
• Antikonvilzan, warfarin türevleri,
• NSAII, Flurokinolonlar,
• ACE inhibitörleri, hipoglisemik ajanlar
63. İlaçlar ve Etkileri
• Lokal anestezik:
• Küçük onarımda...
• Genel anestezi:
• Teratojenik değil,
• Düşük riski?
• Narkotik analjezik:
• Güvenli,
• Fötal solunum depres. ¿ ,
• Basit analjezi:
• Parasetamol
• Antibiotik:
• Penisilin, ß laktamaz inh.,
• Sefalosporin, eritromisin,
• Aminoglikozid:
• Kesin endikasyon varsa,
• VIII. sinir...
• Aşılar: Ok
• Tetanoz aşı ve serum,
• Kuduz aşı ve serum,
• Hepatit B aşısı
64. Sonuç
• Kanıtın yokluğu, yokluğun kanıtı değildir!
• Prof. Dr. Sedat YANTURALI (Mr. Carl Sagan),
• Hocam:
• Bilgilerimizin yarısının doğruluğundan şüphe:
• Ama, hangi yarısı?
• Ben de bilmiyorum
65. Sonuç
• İlaç verir/önerirken:
• Elimiz titresin
• Tekrar düşünelim
• Empati:
• Kardeşim, eşim, olsaydı?
• Verir miydik, acaba?
66. Son Sonuç .-)
• İnşallah son dersim;
• Doçent olarak (08.03.2016)