Gagnadrifin Ákvarðanataka

FIND DATA, GET INFORMATION

HÁSKÓLINN Í REYKJAVÍK - 24. SEPT, 2009

Gagnadriﬁn ákvarðanataka
Hjálmar Gíslason, stofnandi DataMarket

GAGNADRIFIN ÁKVARÐANATAKA
Hjálmar Gíslason / hjalli@datamarket.net

Yﬁrlit
FINNDU GÖGN, FÁÐU UPPLÝSINGAR
Hver er munurinn og hvað brúar bilið?

OPIN GÖGN OG GAGNSÆI
Opin gögn og opinber gögn. Hver á að safna gögnum, hvernig á að koma þeim á
framfæri.

Hvað eru opin gögn? Hvað er gagnsæi?

Hvaða tækifæri felast í opnum gögnum og auknu gagnsæi?

GAGNATORG UM ÍSLENSKAN EFNAHAG

NOKKUR ÁHUGAVERÐ DÆMI


Um rökræðu og ákvarðanatöku

RÖKRÆÐA EINKENNIST AF ÞRENNU:
1. Nauðsynlegar staðreyndir þurfa að liggja fyrir

2. Greina þarf fyrirliggjandi gögn

3. Niðurstöður eða dómar eru byggðir á undangenginni greiningu

“Ef vel á að vera þurfa þátttakendur rökræðunnar að leggja sömu staðreyndir til
grundvallar og vitanlega er ekki óeðlilegt að deilur geti staðið um þær í fyrstu.
Jafnframt er fullkomlega eðlilegt að staðreyndir séu greindar á ﬂeiri en einn veg.
Ólíkir einstaklingar leggja ólíka lífssýn og aðferðarfræði til grundvallar og
niðurstöður verða óumﬂýjanlega oft ólíkar. Vönduð umræða leiðir hins vegar í ljós
þá kosti sem fyrir hendi eru, kristallar ágreining og auðveldar þar með
ákvarðanatöku.”


Gögn eða upplýsingar?

Gögn hvað?

TÖFLUGÖGN OG TÖLULEGAR UPPLÝSINGAR
Gögn sem eðlilegt er að sett séu fram á töfluformi

“Structured data” - mætti etv. kalla “formföst gögn”

AF NÓGU AÐ TAKA
Veðurupplýsingar, hagtölur, orðabókarupplýsingar, aflatölur, umferðarupplýsingar,
bókaskrár, rannsóknarniðurstöður, hagspár, vísitölur, landupplýsingar, jarðatal,
skipaskrá, flugumferð, sjónvarpsdagskrár, íþróttaúrslit, skoðanakannanir,
kosningaúrslit, lýsigögn um bækur, kvikmyndir, sjónvarpsþætti, tónlistarmenn, lög,
o.s.frv., o.s.frv.


218 dálkar
x
168 línur
=
16.624 reitir


GÖGN
= TÖLUR OG TÁKN

UPPLÝSINGAR
= GÖGN, UNNIN TIL AÐ AUKA SKILNING


Gagnadriﬁn blaðamennska
“DATA JOURNALISM”
Nokkuð að ryðja sér til rúms


Opin gögn

Opinber gögn
SUMAR STOFNANIR HAFA HREINLEGA ÞAÐ MEGINHLUTVERK AÐ
SAFNA OG MIÐLA GÖGNUM
Hagstofan, Veðurstofan, Landmælingar

MJÖG MARGAR SEM HLUTA AF STARFSEMI SINNI:
Hafrannsóknastofnun, Vegagerðin, Seðlabankinn

FLESTAR AÐRAR SEM AFLEIÐING AF ANNARRI STARFSEMI:
112, Árnastofnun, Almannavarnir, Alþingi, Byggðastofnun, Bændasamtök Íslands,
Fasteignamat ríkisins, Ferðamálastofa, Fiskistofa, Fjármálaeftirlitið,
Flugmálastjórn, Fornleifavernd ríkisins, Fyrirtækjaskrá, Hagþjónusta
landbúnaðarins, Háskóli Íslands, Hæstiréttur Íslands, Héraðsdómstólar,
Héraðsskógar, Húsafriðunarnefnd, Íbúðalánasjóður, Íslandspóstur,
Landbúnaðarháskóli Íslands, Landbúnaðarstofnun, Landgræðsla ríkisins,
Landhelgisgæsla Íslands, Landlæknir, Landspítali Íslands, Landsvirkjun,
Lögbirtingablaðið, Lögreglan, Lýðheilsustöð, Matís, Neytendastofa,
Norðurlandsskógar, Námsmatsstofnun, Nýsköpunarmiðstöð Íslands,
Náttúrufræðistofnun, Ofanﬂóðasjóður, Orkustofnun, Orkuveita Reykjavíkur, ...


Staða opinberra gagna
OFT Á TÍÐUM ÓAÐGENGILEG
Ekki til á stafrænu formi

Leyfismál óljós

Erfitt að nálgast þau og finna

“Ormar á gulli”

Gjaldtaka og “sértekjuskylda”

OPIN GÖGN - SKILGREINING
Tekur á gjaldtöku, tæknilegum hindrunum,
nýtingar- og birtingarrétti, rekjanleika og fleiru.
Sjá opingogn.net


Opinber gögn

ALMENNA REGLAN
Gögn í eigu opinberra eiga að vera opin, nema aðrir ríkari hagsmunir - t.d.
persónuverndarsjónarmið - bendi til annars

ÞRJÁR MEGINÁSTÆÐUR:
Við (skattgreiðendur) höfum þegar keypt vöruna og viljum fá hana afhenta

Veitir innsýn og aðhald í starfsemi ríkis og einstakra stofnanna

Stuðlar að nýsköpun og uppgötvunum og er sannanlega þjóðhagslega hagkvæmt


Gögn sem jarðvegur nýsköpunar
NÝSKÖPUN ER Í EÐLI SÍNU ÁHÆTTUSÖM
Allar hindranir draga úr nýsköpun, líka hjá stórum fyrirtækjum

NÝSKÖPUN FER OFT FRAM AF ÁHUGA FREKAR EN ÚTREIKNAÐRI
HAGNAÐARVON
Rannsóknastofnanir, skólar og hugmyndaríkir einstaklingar

10 þús króna gjald getur komið í veg fyrir milljóna verðmæti

GÖGNIN ERU TIL - NOTUM ÞAU!


Þjóðhagslegur ávinningur
BRETLAND: ÚTTEKT “OFFICE OF PUBLIC SECTOR INFORMATION”
1 milljarður punda á ári í glötuðum þjóðartekjum

Samsvarar 1.020 m.kr. á ári á Íslandi

M.v. gengi 10. sept :-)


opnar í Bretlandi


opnar í Hollandi


opnar í Hollandi

?

?


Mikil vakning


Mikil vakning

Vivek Kundra

Barack Obama


Mikil vakning

Vivek Kundra

Barack Obama

Tim Berners-Lee


Mikil vakning

Vivek Kundra

Barack Obama Hans Rosling

Tim Berners-Lee


opingogn.net

Opin gögn vs. gagnsæi
OPIN GÖGN
Aðgangur að gögnum sem þegar liggja fyrir

GAGNSÆI
Opin gögn + gögn sem eru framleidd sérstaklega til að veita aukna innsýn í
starfsemi fyrirtækis eða stofnunar

“Default open”

GAGNSÆI ER LEIÐ TIL AÐ BYGGJA UPP TRAUST
Heilmikið tækifæri fyrir bæði stjórnvöld og fyrirtæki

“VÆGÐARLAUST GAGNSÆI”


Gagnsæi og regla Kants

“Opinberar athafnir sem ekki þola dagsljós og opinbera umræðu eiga ekki að eiga
sér stað, opinberar ákvarðanir sem eru teknar í skjóli nætur og þarf að hylja
sjónum almennings á ekki að taka.”


Önnur gögn

Má skipta í tvennt
GÖGN SEM “VILJA LÁTA DREIFA SÉR”
...en eru ekki og ættu (líklega) ekki að vera opin.

Commercial: Markaðsrannsóknir, Kauphallargögn, sérhæfð gagnasöfn

Opinber: Þjóðskrá, Bifreiðaskrá,

GÖGN SEM EKKI VILJA DREIFINGU
Innri gögn fyrirtækja: Fjárhagsgögn, upplýsingar um áskrifendur, sjúkraskrár,
tjónaupplýsingar, tilboð, o.s.frv.

ÞRIÐJA TÝPAN ER TIL
Gögn sem vita ekki að þau vilja láta dreifa sér ;)

Meira um það seinna


Gagnatorg um íslenskan efnahag

Skráning

datamarket.net/island


Áhugaverð dæmi

Borgarskipulag í Toronto


Ipod-vísitalan


Dash og Starbucks


“Verkefni”
ÞRJÁR VÍSITÖLUR
Vísitala neysluverðs, húsnæðisverð og atvinnuleysi

TJÓNAUPPLÝSINGAR
Hjálpið tryggingafélaginu að ﬁnna tækifæri útfrá fyrirliggjandi gögnum

Verðlagning, áhættumat, forvarnastarf

NÝSKÖPUNARTÆKIFÆRI
Hvar liggja tækifærin í kreppunni?


Upprifjun
FINNDU GÖGN, FÁÐU UPPLÝSINGAR
Hver er munurinn og hvað brúar bilið?

OPIN GÖGN OG GAGNSÆI
Opin gögn og opinber gögn. Hver á að safna gögnum, hvernig á að koma þeim á
framfæri.

Hvað eru opin gögn? Hvað er gagnsæi?

Hvaða tækifæri felast í opnum gögnum og auknu gagnsæi?

GAGNATORG UM ÍSLENSKAN EFNAHAG

NOKKUR ÁHUGAVERÐ DÆMI



24. SEPT, 2009

Hjálmar Gíslason, stofnandi DataMarket



HÁSKÓLINN Í REYKJAVÍK - 24. SEPT, 2009

hjalli@datamarket.net

Twitter: @datamarket
Facebook: facebook.com/datamarket


Gagnadrifin Ákvarðanataka

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Destacado

Destacado (19)

Más de Hjalmar Gislason

Más de Hjalmar Gislason (20)

Gagnadrifin Ákvarðanataka