cuong giap,suy tuyen giap, basedow

1. Bệnhsuytuyếngiáptrạng
Bệnh suytuyengiap (nhuocgiaptrang)
làtìnhtrạngthiếuhụthoócmôntuyếngiáp,
khôngđủcungcấpchocáctếbàocủacơthể. Ở nhữngngườimắcbệnhnày,
tuyếngiápcóthểphình to (gâybướucổ) hoặckhông.
Suytuyengaipgiáplàmtăngnguycơ tai biếntimmạch, cóthểgâyhônmê,
ngừngthở...
Suygiápcónhiềuloại:
1. Suytuyengiap (nhuocgiaptrang) tiênphát:
- Do cănnguyênmiễndịch (nhưviêmtuyếngiáp Hashimoto).
- Sauphẫuthuậtcắttuyếngiáphoặcđiềutrịbằngiốtphóngxạ (kểcảphóngxạvùngcổ).
- Do dùngthuốckhánggiáptrạngtổnghợpđiềutrịbệnhbasedow, (neomercazol,
thyrozol, novacarb, lithium...).
- Do thiếuhụtiốtnặng.
- Bẩmsinhhoặcmắcphảitrongtửcung (suygiáptrẻmớiđẻ).
2. Suytuyengiap (nhuocgiaptrang) thứphát: Do suythùytrướctuyếnyên
(hiếmgặp).
3. Suytuyengiap (nhuocgiaptrang) do vùngdướiđồi: Rấthiếmgặp.
4. Suytuyengiap (nhuocgiaptrang) dướilâmsàng: Khôngcóbiểuhiện.
Thểbệnhnàykháphổbiến, chiếm 5-13% dânsố.
Ở thểnặng, suygiápcóthểgâyhônmê, nếukhôngđiềutrịđúngcóthểdẫnđếntửvong.
Tìnhtrạnghônmêdiễnbiếntừtừ, khôngcódấuhiệuthầnkinhkhutrú.
Mộtsốtrườnghợpcócơnđộngkinhkèmtheocáctriệuchứng: hạthânnhiệtnặng (dưới
35 độ C), hạđườnghuyết; giảmhôhấp (gâytăngkhí CO2 trongmáu),
đôikhicócơnngừngthở; giảmnhịptimvàhuyếtáp.
Loạisuygiápdướilâmsànglàmtăngnguycơmắccácbệnhxơvữamạchvành,
nhồimáucơtim (do tăng cholesterol máu).
Cáctriệuchứngđiểnhìnhcủa Suytuyengiap:

2. - Mệtmỏi, giảmkhảnănggắngsức, cókhităngcân.
- Sợlạnh, da khôvàthô, da táilạnh; tócdễrụnggãy, rụnglôngmày, lôngnách, lông
mu thưa.
- Phùniêmmạctoànthể, da mỡ (trônglángbóng), thâmnhiễmcáccơquannhư mi mắt
(nặngmímắt), lưỡi (lưỡi to dày), thanhquản (nóikhàn, khóthở), cơ
(gâygiảphìđạicơ).
- Dễtáobón.
- Nhịptimchậm, tim to, tràndịchmàngtim; nếusuytuyengiapnặngcóthểsuytim
(nhấtlàkhicóthiếumáuđikèm).
- Suynghĩvàvậnđộngchậmchạp, nóichậm, trínhớgiảm.

3. PhươngphápđiềutrịSuytuyengiap (nhuocgiaptrang)đượcbácsĩchỉđịnhtù
ytheonguyênnhângâybệnh. Nếusuygiáptạmthời do
dùngthuốckhánggiáptrạngtổnghợpquáliều, chỉcầngiảmthuốclàđủ. Nếusuygiáp do
thiếuhụtiốt, cầnbổ sung chấtnày. Trongtrườnghợpbệnhxuấthiện do
suythùytrướctuyếnyên, bácsĩsẽchobổ sung cáchoócmôncầnthiết.
Vớinhữngbệnhnhânsuytuyếngiápvĩnhviễn, cầnbổ sung
hoócmôntuyếngiápsuốtđời.
Cácbệnhnhânhônmê do suytuyengiap cầnđượcchămsóctạikhoađiềutrịtăngcường,
đặtmáytheodõicácchứcnăngsốngvàlàmmộtsốxétnghiệmcầnthiết. Vềthuốc,
cầndùnghoócmôntuyếngiápliềucaovà glucocorticoid.
BS NguyễnHuyCường, SứcKhỏe&ĐờiSống