De presentatie die gegeven werd tijdens de lunchsessie van Bird & Bird tijdens Mediapark Jaarcongres 2012 (www.mpjc.nl)

1. Collectief beheer
Eindelijk eenvoudiger? En zelfs billijker?
Mediapark Jaarcongres 2012

2. Agenda
● Toezicht collectief beheer
• Inleiding (Berend van der Eijk)
• Wetsvoorstel Toezicht collectief beheer (Olaf Trojan)
● Centrale vergoedingsafspraken
• Inleiding (Thijs van den Heuvel)
• RoDAP (Martin Senftleben)
• Wetsvoorstel Auteurscontractenrecht (Martin Senftleben)
● Discussie

3. Toezicht collectief beheer
Inleiding

4. Collectief beheer in Nederland
Aw
Wnr
Page 4

5. Toezicht op de CBO’s
Wettelijke vergoedingsrechten en verbodsrechten
Page 5

6. College van Toezicht
• Transparantie
• Voldoende toerusting
• Rechtmatige verdeling volgens repartitie regelement
• Belangen betalingsplichtingen
• Gelijke gevallen, gelijke behandeling
• Beperkte voorafgaande goedkeuring
• Beperkte klachtenmogelijkheid
Page 6

7. U bent het niet eens met de tarieven.
Wat nu?
Page 7

8. College van Toezicht
Artikel 2
… ziet er op toe dat een collectieve beheersorganisatie:
d. bij de uitoefening van haar werkzaamheden voldoende rekening houdt met de belangen van de
betalingsplichtigen;
f. gelijke gevallen op gelijke wijze behandelt.
Artikel 4
Het College van Toezicht houdt geen toezicht op collectieve beheersorganisaties voor zover
toezicht op grond van de Mededingingswet wordt uitgeoefend door de Nederlandse
Mededingingsautoriteit.
Artikel 14
Belanghebbenden kunnen zich tot het College van Toezicht wenden, indien de betreffende
geschillenregeling is doorlopen. Het College kan een niet bindend advies aan partijen geven ter
beslechting van het geschil.
“
Het College is geen klachtorgaan van de collectieve
beheersorganisaties maar een toezichthouder. Het bemiddelen in
conflicten tussen bijvoorbeeld betalingsplichtigen en collectieve
beheersorganisaties is geen kerntaak van het College’ (...)
Het College kan (…) een niet-bindend advies geven aan partijen ter
”
beslechting van het geschil. Het College streeft ernaar zeer
terughoudend om te springen met deze bevoegdheid.
Page 8

9. Nederlandse
mededigingsautoriteit
“ …dat er op basis van deze methode naar de
inschatting van de NMa zelden geconstateerd
zal kunnen worden dat er sprake is van
”
excessieve tarieven.
Page 9

10. De civiele rechter
Sena/Nos
Naar Europa en weer terug voor een billijke vergoeding?
“ Uiteindelijk bleek zelfs de hoogste rechter, het
Europese Hof van Justitie, nauwelijks in staat aan
de nationale rechters en betrokken partijen
duidelijke richtsnoeren te geven voor de
berekening van de ‘billijke vergoeding’ in de zin
”
van artikel 7 lid 1 WNR.
Page
10

11. Geschillencommissie
Auteursrechten
• Sinds 1 november 2011
• Initatief van Voice
• Geschillen over facturen?
• Gebondenheid?
...
Page 11

12. Toezicht collectief beheer
Wetsvoorstel toezicht collectief beheer

13. Hoofdlijnen wetsvoorstel
● Ook Buma en vrijwillige CBO’skomen onder preventief
toezicht te vallen
● Eisen terzake transparantie en beheerskosten
● Instemming vooraf bij verhoging tarieven
● Eén gezamenlijke factuur
● Geschillencommissie voor tarieven
● Boete/last onder dwangsom

14. Informatie en verantwoording
● Inzicht in algemeen en financieel beleid.
● Inzage voor iedereen (niet alleen CvT).
● Openbaarmaking jaarstukken (ongeacht aard en opzet
CBO).
● Openbaarmaking nevenfuncties en bezoldiging
● Openbaarmaking beheerskosten

15. Beheerskosten
● CvT ziet er op toe dat de CBO streeft naar beperking van
beheerskosten.
● Bij AmvB te bepalen drempel voor beheerskosten.
● MvT: 12,5 à 15% van bruto incasso of voor verdeling
beschikbaar bedrag.
● Bij overschrijding: ten genoegen van CvT aangeven in
jaarverslag waaraan te wijten.
● MvT: CvT kan ingrijpen bij structureel excessieve
beheerskosten.

16. Verhoging tarieven
● Voorafgaande schriftelijke toestemming CvT voor besluit
verhoging tarieven
● Geen toestemming indien verhoging buitensporig is.
● Misbruiktoets of billijkheidsoordeel?
● MvT: OPTA gaat nog verder; stelt zelf tarieven vast.
● Aanmerkelijke marktmacht? Marktanalyse?

17. Handhaving door CvT
● CvT kan bestuurlijke boete opleggen bij niet-naleving van
een aanwijzing.
● Ten hoogste EUR 225.000 of (indien hoger) 5%
geïncasseerde of voor verdeling beschikbare vergoedingen.
● CvT kan last onder dwangsom opleggen bij niet-naleving van
een aanwijzing.
● Dwangsom niet gemaximeerd

18. Geschillencommissie
● De minister wijst de geschillencommissie aan en stelt regels
over samenstelling, procedures, werkwijze en toezicht.
● Beslechting geschillen over:
• Billijkheid hoogte vergoedingen;
• Toepassing van de vergoedingen.
● Uitzondering: artt. 15c, 16c en 16h Auteurswet

19. Uitspraak Geschillencommissie
● Betalingsplichtige of CBO kunnen een uitspraak verzoeken
binnen een te bepalen termijn.
● Wat als de betalingsplichtige en de CBO het niet eens
kunnen worden over de vergoeding en er geen
licentieovereenkomst tot stand komt? Gaat er dan een
termijn lopen? Zo ja, per wanneer?
● Binnen drie maanden na uitspraak voorleggen aan de
gewone rechter.

20. Advies Geschillencommissie
● De (civiele) rechter beslist niet over geschil tarief dan nadat
de geschillencommissie advies heeft uitgebracht.
● Tenzij: - Advies is al uitgebracht
- Advies niet nodig
● Ook van toepassing in kort geding?

21. Criteria billijke vergoeding
● Gelijke gevallen gelijk behandelen.
● Waarde in het economisch verkeer
● Aard en omvang gebruik.
● MvT: Ontleend aan Sena/NOS.

22. Waarde economisch verkeer
● De hoogte van de tarieven in voorgaande jaren.
● De hoogte van de tarieven die door onderhandelingen tot
stand zijn gekomen.
● De hoogte van vergelijkbare tarieven in ander EU-landen.
● De hoogte van tarieven voor vergelijkbaar gebruik.

23. Studiecommissie auteursrecht
•Uitgave 2009
•Vereniging van Auteursrecht
•Wetsvoorstel nauwelijks
gewijzigd

24. Centrale vergoedingsafspraken
RoDAP-initiatief en Wetsvoorstel Auteurscontractenrecht

25. Van twee openbaarmakingen…
Primaire Secundaire
openbaarmaking openbaarmaking
Kabel
Omroep exploitant
26a Aw. en art. 4 WNR: Collectieve uitoefening CBO’s
secundaire openbaarmakingen.

26. …naar één openbaarmaking
Hof Den Haag, 10-4-2012 (NORMA / NLKABEL c.s.) IEF 11171;
Eerder: Rechtbank Den Haag, 28-1-2009 (NORMA / NLKabel
IEF 7522
Primaire of secundaire?
Omroep Kabel openbaarmaking
(Media exploitant
Gateway)
4.14 Omdat de omroepen in de huidige situatie
niet openbaar maken (zie de rovv. 4.1-4.6) kan het
handelen van de kabelexploitanten niet als
secundaire openbaarmaking worden betiteld, maar
moet dit als een primaire openbaarmaking worden
gezien.
CBO’s?

27. Trend: CBO’s laten ruime
openbaarmakingsrechten overdragen
Voorbeeld

28. Strijd om (primaire) rechten
Omroepen
n
CB
O’s nte
d uce
Pro
- Aansluitvoorwaarden  Primaire - Producenten en omroepen willen ook
rechten van maker. primaire rechten van maker.
-Wettelijk vermoeden (Artikel 45d Aw)
-Billijke vergoeding voor maker

29. Overdracht rechten aan CBO’s mogelijk?
Hof Amsterdam 22 november 2011, zaaknummer 200.078.640/01
KG (VEVAM tegen NL Film & TV c.s.) IEF 10537
Niet gezegd kan worden dat het NL Film
& TV in zijn algemeenheid niet mroepen
O vrij zou
Hof: staan slechts met die regisseurs te
contracteren, die bereid en in staat zijn
● Ja, ook rechten waarvoor meer-bedoelde rechten aan haar over te
geen wettelijke dragen. n
CB
verplichting geldt,
O’s ente
duc
maar…. P o
Dat is te minder het geval nuraannemelijk is dat
NL Film & TV slechts dan opdrachten krijgt van
omroepen, indien zij in staat is de betrekkelijke
rechten aan deze over te dragen.

30. Stand van zaken
CBO’s:
● Dreigen historisch gegroeid terrein te verliezen
Producenten en omroepen:
● Willen zekerheid over exploitatie (ook tbv financiering)
● Omroepen verlangen schone producties
● Producent in onzekerheid over rechten (overgedragen aan
CBO? Onderhandelen met vele CBO’s)
Makers:
● Waarborgen billijke vergoeding

31. Rodap

32. Van twee betaalmomenten...
primaire secundaire
uitzending doorgifte
content omroep
distributeurs

33. naar één grote buy-out?
relevante open-
baarmakingen
RoDAP
content

34. Uitgangspunten
• twee one-stop shops RoDAP/CBO’s
• openbaarmaking als keten-verantwoordelijkheid
• integrale oplossing voor de regeling van collectief
beheerde rechten
• lineaire uitzendingen door de omroep
• verdere distributie in de keten
• catch up van lineair aangeboden content
• systematiek voor video on demand
Page
34

35. Uitgangspunten
• begrip ‘collectief beheerde rechten’
• collectieve rechten in de zin van de wet?
• of alle rechten die CBO’s zich laten overdragen?
• inclusief of exclusief de rechten die onder art. 45d Aw vallen?
• RoDAP op dit moment gebaseerd op rechtenoverdracht
conform art. 45d Aw
• terugkeer naar traditionele aansluitvoorwaarden realistisch?
Page
35

36. Wetsvoorstel Auteurscontractenrecht

37. Impact wetsvoorstel
auteurscontractenrecht
maker draagt maker laat rechten
rechten zelf over door CBO beheren
recht op billijke geen beroep
vergoeding meer op billijke
proportionele (proportionele)
vergoeding indien vergoeding
wezenlijke bijdrage

38. Memorie van toelichting, p. 28
Wij achten het wenselijk dat de voor de
exploitatie benodigde rechten bij de
producent komen te liggen. Wij verwachten
dat de billijke proportionele vergoeding
voldoende aansporing is voor partijen om
hierover tot overeenstemming te komen.
page 38
Subject matter | Client details
© Bird & Bird

39. Toch weer twee betaalmomenten?
collectief beheerde
producent rechten
RoDAP
omroep
distributeur
proportionele
vergoeding
individuele
makers

40. Bedankt!
Olaf.Trojan
Berend.van.der.Eijk
Martin.Senftleben
Thijs.van.den.Heuvel
@twobirds.com
#MPJC
Page
40