1. nnoovvieemmbberre nnoovveemmbbrreo

2. •Ditoso o mes que comeza por
Santos e remata por San Andrés.

3. A flor é o
crisantemo
e a pedra o
topacio.

4. Seguen caendo as follas das árbores

5. Florecen as camelias, os eucaliptos,
os dentes de león os chuchameles...

6. eucalipto

7. chuchameles

8. canelas

9. maduran as esporas dos fentos e dos brións
fento dos valos

10. brións

11. maduran as últimas cabazas

12. secan os fentos

13. abondan os cogomelos

14. liques

15. Seguen chegando aves do norte a invernar
Emparéllanse os lagartos das fontes

16. Tritúranse as terras do millo
Remata a fermentación do viño
Pódanse as viñas
Péscanse centolos, camaróns, zamburiñas...
Mátanse os porcos

18. Prodúcense as primeiras xeadas

19. •Se queres ter allo fino prántao no Sanmartiño
•Polo San Martiño fabóns ó liño
•Polo San Clemente moito abono e pouca semente
•Horta de San Martiño, mantén ao seu dono e máis ao veciño.

20. •No San Martiño xa se coñece o bo viño
•Polo San Martiño zapa (...ou proba...) o teu viño
•Polo San Andrés o mosto viño é
•Ata San Martiño pan e viño, de San Martiño pra
diante, fame e frío bastante.

21. -Polo San Martiño mátase o porco e próbase o viño
-Polo San Martiño ata o porco polo fuciño.
-A todo porquiño lle chega o seu Sanmartiño

22. •Por San Martiño, trompos ao camiño
•Por San Andrés, trompos outra vez.

23. •De Santos ao Nadal é inverno natural.
•O verán de San Martiño son tres días e un pouquiño.
•O día de San Martiño, o inverno vén de camiño, se lle din detente,
vén por San Clemente, e aínda que veña retrasado, por San
Andrés é chegado.

24. TRADICIÓNS
-Visitar aos defuntos
-Pedir o defuntiño e poñer cabazas
talladas con velas no interior.
-Matanza do porco
-Facer magostos
-Xogar aos trompos

25. TEMPERATURA
MÁXIMA (ºC)
(media)
TEMPERATURA
MÍNIMA (ºC)
(media)
O TEMPO
TEMPERATURA
MEDIA (ºC)
HUMIDADE
MEDIA (%)
VELOCIDADE DO
VENTO
(km/h)
CHUVIA
TOTAL (l)
DÍA CHUVIA
MÁXIMA
(l/m2)
DIAS
CHUVIA
20,10 9,3 12,79 85,74 15,48 263,2 48,7 (3) 24

26. Os días teñen 59 minutos menos de luz

28. 1 de novembro de 1775
Terremoto (8,7 graos) e maremoto de Lisboa.
Morren entre 70 000 e 100 000 persoas. O terremoto sentiuse en
Francia e EE. UU. O tsunami producido afectou tamén a costa
atlántica da Península Ibérica e o norte de África.

29. 2 de novembro
Día dos Defuntos
ou dos Mortos

30. 3 de novembro de 1928
nace o escritor galego Xosé Neira Vilas.

31. 3 de novembro de 1957
A antiga URSS lanza o satélite Sputnik 2 coa cadela Laika a bordo, o
primeiro ser vivo en orbitar a Terra.

32. 6 de novembro
Día internacional para a
prevención da explotación
do medio ambiente na
guerra e os conflictos
armados

33. 7 de novembro de 1867
nace Marie Curie, química e física
francesa de orixe polaca
7 de novembro de 1878
nace Lise Meitner, física austríaca

34. 8 de novembro de 1895
o físico Wilhelm Röntgen
descubre os raios X.

35. 8 de novembro
de 1656
nace Edmond Halley,
astrónomo e
matemático británico.

36. 8 de novembro de 2013
Um tifón de categoría 5 arrasa Filipinas. Está considerado como o
máis potente dos rexistrados ata o momento,

37. 9 de novembro de 1959
morre Ramón Cabanillas,
escritor galego, natural de
Cambados.

38. 9 de novembro de 2014
Cúmplense 100 anos do nacemento de Hedy Lamarr
Inventora e actriz.

39. 9 de novembro de 1989
cae o Muro de Berlín

40. 10 de novembro
Día mundial da Ciencia
ao servizo da paz e o
desenvolvemento

41. 10 de novembro de 1890
naufraxio do buque inglés HMS Serpent
na Costa da Morte (172 víctimas).

42. 11 de novembro
de 1918
remata a Primeira
Guerra Mundial
e deixa 10 millóns
de mortos.

43. 13 de
novembro
de 2002
Rompe un tanque de fuel
do petroleiro Prestige a 27
millas das costas de
Galicia.
Finalmente afundíu o día
19, provocando a maior
marea negra en Galicia.

44. 14 de novembro. Día mundial da diabete

45. 15 de
novembro
de 1819
morre Daniel
Rutherford, químico
e físico escocés

46. 15-21 de novembro
chuvia de meteoritos das Leónidas

47. 16 de novembro de 1945
Fúndase en Londres a UNESCO (Organización das Nacións
Unidas para a Educación, a Ciencia e a Cultura).

48. 17 de novembro de 1869
inaugúrase a Canle de Suez.

49. 18 de novembro
de 1962
morre Niels Bohr,
físico danés.

50. 20 de novembro
Día mundial da infancia

51. 20 de novembro de 1822
Terremoto de Valparaíso (Chile) de 8,5 graos

52. 21 de novembro de 1877
Thomas Edison anuncia a creación do Fonógrafo.
A primeira peza interpretada
foi:"Mary had a little lamb"
("María tivo un año”).
Amosou o dispositivo por
primeira vez o 29 de
novembro do mesmo ano e
patentouno o 19 de febreiro
de 1878.

53. 22 de novembro
Día Internacional da
Música
(Santa Cecilia)

54. 23 de novembro
Día internacional dos
Bosques Autóctonos

55. 24 de novembro de 1859
Charles Darwin publica
“A Orixe das Especies”.

56. 25 de novembro
Día Internacional da
Eliminación da Violencia
Contra as Mulleres.

57. FOTOS: Adela Leiro, Mon Daporta
alumnado de 1º de ESO
Internet