6. De nationale beschaving van onze zeventiende eeuw is ontstaan in de stedelijke samenleving. Opvallend is het dat er bij de kunstbeoefening weinig verschil bestond tussen de ‘gestudeerde beroepen’ en de ‘niet gestudeerden’ (handelaars bijvoorbeeld). Zelfs de diepe kloof tussen hervormd en katholiek was hierbij niet van doorslaggevende betekenis.Gestudeerd of niet-gestudeerd betekende geenszins een tegenstelling tussen beschaafd of onbeschaafd. Twee soorten culturele organisaties waren hierbij belangrijk: de ‘Schutterijen’ en de ‘Rederijkerskamers’. In Italië heetten die ‘Academieën’, in Frankrijk ‘Salon’, in Engeland eerst ‘koffiehuis’ en daarna: ‘Club’. Twitteren vroeger
7. Rederijkerkamers Rederijkers bestaan nog steeds. De meeste rederijkerskamers zijn nu gezelligheidsverenigingen, maar vooral in het noorden van Nederland is er een levendige cultuur binnen de daar gevestigde rederijkerskamers. De Groningse kamers stammen uit veel latere tijd dan de "oude" kamers uit de zuidelijke Nederlanden. Uit noodzaak Nederlands te leren (handel met "het westen"/"Holland") werden door Groningssprekende notabelen en boeren in Groningse dorpen rederijkerskamers opgericht
16. Arends Beishuizen Berends Berger Bergmeester Betgen Bhoera Blaak Blaauwe Blekkink Bonkes Bos Bosma Bossinga Bouma Boxem Braam Brands Brandsema Brito Ebelties Eisen Elting Engbersen Feitsma Feringa Foekens Franx Fuhler Geertjes Goodijk Goudkuil Groen Haak Hadders Haitel Hamberg Hassink Heidemans Heijblom Broekmann Bruining Bruns Buisman Buiter Calkhovem Carabain De Boer De Bois De Groot de Hoog De Jonge De Ruijter de Vries Dijkema Dijkstra Dorgelo Dros Duynisveld Ebbinge Hettinga Heuver Hiddes Hidding Hiddink Hoekstra Hoffenkamp Hofsteenge Hoiting Hollander Holterman Holtkamp Huisman Hummel Huyser JalvJonkers Jornaing Jansen Janson Jonkers Jorna Juffer Karman Keizer Kemkers Kerkdijk Kesselmans Klopstra Knorren Kok Kolker Kooistra Koops Kootstra Kremer Kreuze Kuhl Kuipers Kuitert Lakke
17. Leegstra Louissen Lucas Manen Mantingh Merkx Meuleman Middeljans Misker Moolhuijsen Morsink Mosterman Muller Muntinga Nijveldt Niland Ohorst Oldersma Ossel Paas Peters Smook Sommer Spit Stamou Sturring Stuulen Ten Caat Ten Pas Tholen Timmer Timmerman Tingen Torenbosch Toussiant Trip Valk van Beers Van Breen Van der Laan Van der Land van der Mark Platje Poelman Pors Post Pruim Robben Rolink Rooze Roozendaal Rosenbaum Schippers Schoemaker Schömaker Schopman Schuler Schulting Schuttrups Semmelink Sijken Smid Smit Van der Sluijs Van der Spek Van der Vlist Van der Weerd van Dijk van Hoorn van Huizen Van Keulen van Losenoord Van Nie van Rijbroek van Rijswick Van Rossum Veldkamp Velzing Venema Veringa Visser Vleems Voors Vos Voskamp Waals Weeke Weerman Wehkamp Wesseling Westerhof Westra Wever Wichertjes Wit Wittendorp Wolde Wolters Wortelboer Wortmann Zomer Zuidema Zwart Zwiers