01 Greek Maritime Cluster Research Results Introduction & Theory
02 Greek Maritime Cluster Research Results Maritime Cluster
1. Το Ναυτιλιακό Πλέγμα
• Περιλαμβάνει όλους εκείνους τους κλάδους ή
υποκλάδους, όλες τις οικονομικές δραστηριότητες,
που άμεσα ή έμμεσα συνδέονται με τη ναυτιλία και τις
θαλάσσιες μεταφορές, αλλά και την εκμετάλλευση
των θαλάσσιων πόρων όπως είναι η αλιεία, η
ενέργεια, η υποθαλάσσια εξόρυξη ορυκτών.
• Όλες οι δραστηριότητες αυτές ενσωματώνουν τη
σύγχρονη έρευνα και τεχνολογία, στις εξελίξεις της
οποίας οφείλουν την ανάπτυξή τους και ορισμένες
από τις νέες αυτές δραστηριότητες.
2. Το Ναυτιλιακό Πλέγμα II
• Σύμφωνα με μελέτες που αφορούν το Ναυτιλιακό
πλέγμα και τη σημασία του στην οικονομία, αυτό
αποτελείται από 11 παραδοσιακούς κλάδους και
κύριες κατηγορίες συναφών ναυτιλιακών
δραστηριοτήτων. (Maritime Forum 2006):
• Ναυτιλία που αφορά τις θαλάσσιες μεταφορές
• Ναυπηγεία, ναυπηγήσεις και επισκευές πλοίων
• Ναυτιλιακός εξοπλισμός
• Παράκτιες δραστηριότητες
• Ακτοπλοΐα και εσωτερικές γραμμές
• Λιμάνια και λιμενικές υπηρεσίες
• Ναυτιλιακές υποστηρικτικές υπηρεσίες, συνδεδεμένες με
τη λειτουργία και διοίκηση της Ναυτιλίας
• Αλιεία
• Σκάφη αναψυχής, θαλάσσιος τουρισμός
• Ναυπηγήσεις πολεμικών πλοίων
• Yποθαλάσσιες δραστηριότητες άντλησης
3. Το Ναυτιλιακό Πλέγμα III
• Σύμφωνα με νεότερη μελέτη (world maritime market
2005), στο σημερινό ναυτιλιακό πλέγμα
περιλαμβάνονται και άλλοι κλάδοι και δραστηριότητες
όπως:
• Κατασκευή και επισκευές σκαφών αναψυχής
• Ωκεανογραφικές έρευνες
• Επεξεργασία αλιευμάτων
• Θαλάσσιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
• Εκπαίδευση και κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού της
Ναυτιλίας
• Έρευνα και ανάπτυξη
• Ασφάλεια και περιφρούρηση από τρομοκρατικές ή
πειρατικές ενέργειες
• Σκάφη και εξοπλισμός υποθαλάσσιων δραστηριοτήτων
μεγάλου βάθους
• Θαλάσσιες ιχθυοκαλλιέργειες
4. Το Ναυτιλιακό Πλέγμα IV
• Η σημασία του ναυτιλιακού κλάδου για την Ευρώπη:
• Μεταξύ 3% και 5% του ΑΕΠ της Ευρώπης παράγεται
από κλάδους της ναυτιλιακής βιομηχανίας (χωρίς να
προσμετράται στο παραπάνω η αξία των πρώτων υλών
όπως πετρέλαιο, ψάρια και αέριο).
• Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στους αντίστοιχους
κλάδους παρέχουν απασχόληση σε περισσότερο από 3
εκατ. ανθρώπους.
• Περίπου το 90% του εξωτερικού εμπορίου και το 40%
του εσωτερικού του εμπορίου της Ευρώπης
μεταφέρονται μέσω θαλάσσιων οδών (European
Commission, SEC,2007).
• Ωστόσο το σύνολο των οικονομικών επιπτώσεων του
ναυτιλιακού πλέγματος είναι ακόμη μεγαλύτερο
λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τις έμμεσες επιπτώσεις που
δημιουργούνται σε άλλους κλάδους της υπόλοιπης
οικονομίας λόγω της ζήτησης για εισροές από αυτούς.
6. Πολιτικές Ενίσχυσης και Ανάπτυξης του
Ναυτιλιακού Πλέγματος I
• Δημιουργία ενός άτυπου ή θεσμικού οργάνου
διοίκησης, συντονισμού, ταχύτερης διάγνωσης των
αναγκών της αγοράς και εποπτείας των φορέων,
Δημόσιων και Ιδιωτικών.
• Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.):
μπορούν να προωθηθούν επενδύσεις τόσο σε
απαραίτητες υποδομές και προσέλκυση ιδιωτικών
επενδύσεων σε συγκεκριμένες δραστηριότητες
• Αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων
χρηματοδότησης και διαφόρων μορφών ενισχύσεις με
πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Χρηματοδοτικό
Πλαίσιο Horizon_2020 (2014-2020) – Strategic Focus:
• Innovation Union = Creativity = Growth
• R&D is not enough any more – R&I= Research &
Innovation
7. Πολιτικές Ενίσχυσης και Ανάπτυξης του
Ναυτιλιακού Πλέγματος II
• Χρηματοδοτικό Πλαίσιο Horizon_2020 (2014-2020):
• I3S: Innovation Union – Information – Intelligence
Systems – Smart Specialization
• Smart Growth
• Sustainable Growth
• Inclusive Growth
• Creating a Single Digital Market based on fast /
ultrafast internet and Interoperable Applications
• Investing in Skills through Education & Certification
• New Skills = New Jobs
• Resource Efficient Europe
8. Πολιτικές Ενίσχυσης και Ανάπτυξης του
Ναυτιλιακού Πλέγματος III
• Χρηματοδοτικό Πλαίσιο
Horizon_2020 (2014-2020):
• KICs: Knowledge and
Innovation Communities
• Virtual Cluster (not
needed geographical
proximity) through the
use of new technologies
• ICT Labs
• Europe in not as innovative
as the USA & China = the
EU means to change that
trend through tools such as
Horizon_2020
Innovation
Research
Education
9. Πολιτικές Ενίσχυσης και Ανάπτυξης του Ναυτιλιακού
Πλέγματος IV – Horizon_2020
Excellent Science
(EUR 24,6 mil.)
Societal Changes
(EUR 31,7 mil)
Industrial Leadership
(EUR 18 mil.)
•Frontier Research
•Marie Curie
Actions
•Research
Infrastructures
•Key Enabling
Technologies
•Access to Risk
Finance
•Innovation in
SMEs
•Health, Demographic Change, Well-being
•Food Security, Sustainable Agriculture
•Marine-Maritime Research
•Bio-economy
•Smart, Green & integrated Transport
•Secure & Efficient Clean Energy
10. Πολιτικές Ενίσχυσης και Ανάπτυξης του
Ναυτιλιακού Πλέγματος V
• Ευκολία ίδρυσης, εισόδου και εξόδου επιχειρήσεων
& συνεχής μείωση του κόστους της γραφειοκρατίας
• Σταθερό και ευνοϊκό φορολογικό πλαίσιο σε
περιβάλλον φορολογικού ανταγωνισμού που
λειτουργούν οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις είναι
απαραίτητο.
• Σύγχρονες πρακτικές όπως Υπηρεσίες μιας Στάσης
(one-stop) θα πρέπει να λειτουργούν στο χώρο του
πλέγματος (Policy Research Corporation 2008)
• Δημιουργία Κέντρων Αριστείας για τη διάδοση των
βέλτιστων πρακτικών.
• Κοινά βιομηχανικά-ερευνητικά κέντρα αριστείας
• Δευκόλυνση της ερευνητικής συνεργασίας
βιομηχανίας και ερευνητικών κέντρων στα πλαίσιο
προγραμμάτων R & D.