Prog Naucz Gimnazjum

1. Wprowadzenie 5

2. Informatyka w szkole 5

3. Podstawa programowa kształcenia ogólnego
— informatyka 7

4. Charakterystyka programu nauczania
dla gimnazjum „Informatyka Europejczyka” 9

5. Cele edukacyjne programu 11

6. Zagadnienia tematyczne 12

7. Treści nauczania, szczegółowe cele kształcenia,
osiągnięcia i metody pomiaru 13

8. Materiał nauczania 32

9. Metody oraz zasady nauczania informatyki
— propozycje 39

10. Jak sprawdzać i oceniać osiągnięcia uczniów
— propozycje 42

4 PROGRAM NAUCZANIA INFORMATYKI W GIMNAZJUM

1. Wprowadzenie
Proces nauczania będzie można uznać za w pełni zrealizowany,
jeśli zostaną spełnione określone przesłanki. Właściwe przygoto-
wanie nauczycieli, dobrze wyposażony warsztat pracy, konsekwent-
ne wypełnianie zadań stawianych dzisiejszej szkole wspomagają
proces dydaktyczno-wychowawczy i umożliwiają wszechstronny
rozwój młodego człowieka.
Treści programowe powinny być przekazywane nie tylko w spo-
sób werbalny na zasadzie wykładu. Kształcenie wspomagane ob-
razem, dźwiękiem, muzyką, animacją umożliwia pełniejsze zro-
zumienie treści oraz wykorzystanie ich w celach poznawczych
i wychowawczych. Zadaniem interaktywnego uczestnictwa w na-
uczaniu jest wskazywanie drogi do odnalezienia rozwiązania, a nie
podanie gotowego przepisu. Dzisiejszy system edukacji powinien
uwzględniać także zapotrzebowanie rynku na nowe specjalności
i tak kierować procesem dydaktyczno-wychowawczym, aby w pełni
przygotować do tego młode pokolenie.

2. Informatyka w szkole
Informatyka w szkole

Celem stawianym współczesnej edukacji jest przygotowanie do
aktywnego i odpowiedzialnego życia w społeczeństwie infor-
macyjnym. Uczeń powinien zdobyć wiedzę i umiejętności umoż-
liwiające swobodne posługiwanie się komputerem i jego oprogra-
mowaniem.
Informatyka jest stosunkowo młodą dziedziną nauki. Zajmu-
je się przede wszystkim przetwarzaniem informacji oraz techno-
logiami i systemami przetwarzania informacji. Głównym narzę-
dziem informatyki jest komputer.
Realizując zadania szkoły, do których należy stworzenie wa-
runków do osiągnięcia umiejętności posługiwania się kompu-
terem, jego oprogramowaniem i technologią informacyjną,
należy stale mieć na uwadze aktywizowanie uczniów w procesie
kształcenia, wzbudzanie zainteresowania wiedzą informatyczną,
zapewnianie dostępu do informacji, pokazywanie sposobów ko-
munikowania się oraz odkrywanie własnych uzdolnień i rozwi-
janie zainteresowań uczniów.


Praca z komputerem umożliwia aktywny udział ucznia w pro-
cesie dydaktyczno-wychowawczym i wspomaga poznawanie ota-
czającej rzeczywistości. Młodzież uczy się wyszukiwania, gromadze-
nia, przechowywania, przetwarzania i analizowania informacji.
Nauczyciel powinien ukierunkowywać ją i uświadomić jej, że
komputer jest narzędziem służącym poznaniu.
Szybki rozwój technologii informacyjnej wymusza właściwe
przygotowanie nauczycieli oraz stosowanie programów nauczania
nadążających za zmieniającą się rzeczywistością. Treści powinny
być dostosowane do możliwości uczniów i na tyle atrakcyjne, aby
wyzwalać zaangażowanie i aktywność.
Atrakcyjne dla uczniów zajęcia dydaktyczne polegają na:
¨ wykorzystaniu multimedialnych programów dydaktycznych
z zakresu różnych przedmiotów;
¨ opracowywaniu projektów interdyscyplinarnych, m.in.
folderów, prezentacji;
¨ rozwiązywaniu problemów z różnych dziedzin
z wykorzystaniem komputera;
¨ przewidywaniu, kalkulowaniu i planowaniu przedsięwzięć
takich, jak analiza wyników za pomocą wykresu, obliczanie
odsetek bankowych, tworzenie prostych kosztorysów;
¨ rozwijaniu własnych zainteresowań uczniów, na przykład
poprzez tworzenie grafiki, animacji, projektowanie
szkolnej lub klasowej witryny WWW czy redagowanie
szkolnej gazetki.
Nauczyciel informatyki powinien być właściwie przygotowany
pod względem merytorycznym i dydaktycznym, znać środowisko
sprzętowe oraz oprogramowanie. Jako administrator pracowni
powinien współpracować z nauczycielami innych przedmiotów,
umożliwiając im wykorzystanie podczas zajęć dydaktycznych
multimedialnych programów edukacyjnych. Powinien również
przygotowywać młodzież do realizacji zadań szkoły przy użyciu
komputera.

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 7

3. Podstawa programowa kształcenia
ogólnego — informatyka
Podstawa programowa kształcenia ogólnego

Cele edukacyjne
Przygotowanie do aktywnego i odpowiedzialnego życia w społe-
czeństwie informacyjnym.

Zadania szkoły
1. Stworzenie warunków do osiągnięcia umiejętności
posługiwania się komputerem, jego oprogramowaniem
i do korzystania z technologii informacyjnej.
2. Zainteresowanie uczniów rozwojem wiedzy informacyjnej
oraz nowymi możliwościami dostępu do informacji
i komunikowania się.
3. Wspomaganie uczniów w rozpoznaniu ich własnych
uzdolnień i zainteresowań w celu świadomego wyboru
dalszego kierunku kształcenia.

Treści nauczania
1. Posługiwanie się sprzętem i korzystanie z usług systemu
operacyjnego. Podstawowe elementy komputera i ich
funkcje. Zasady bezpiecznej pracy z komputerem.
Podstawowe usługi systemu operacyjnego. Podstawowe
zasady pracy w sieci lokalnej i globalnej.
2. Rozwiązywanie problemów za pomocą programów
użytkowych. Formy reprezentowania i przetwarzania
informacji przez człowieka i komputer. Redagowanie
tekstów i tworzenie rysunków przy użyciu komputera.
Tworzenie dokumentów zawierających tekst, grafikę i tabele.
Wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego do rozwiązywania
zadań z programu nauczania gimnazjum i codziennego
życia. Korzystanie z multimedialnych źródeł informacji.
Przykłady różnych form organizacji danych. Przykłady
wyszukiwania i zapisywania informacji w bazach danych.
Przykłady zastosowań komputera jako narzędzia dostępu
do rozproszonych źródeł informacji i zdalnego
komunikowania się.


3. Rozwiązywanie problemów w postaci algorytmicznej.
Algorytmy wokół nas — przykłady algorytmów stosowanych
do rozwiązywania problemów praktycznych i szkolnych.
Ścisłe formułowanie sytuacji problemowych. Opisywanie
algorytmów w języku potocznym. Zapisywanie algorytmów
w postaci procedur, które może wykonać komputer. Przykłady
algorytmów rekurencyjnych. Rozwiązywanie umiarkowanie
złożonych zadań metodą zstępującą. Przykłady testowania
i oceny algorytmów.
4. Modelowanie i symulacja przy użyciu komputera.
Symulowanie zjawisk o znanych prostych modelach.
Modelowanie a symulacja. Przykłady tworzenia prostych
modeli.
5. Społeczne, etyczne i ekonomiczne aspekty rozwoju
informatyki. Pożytki wynikające z rozwoju informatyki
i powszechnego dostępu do informacji. Konsekwencje dla
osób i społeczeństw. Zagrożenia wychowawcze: szkodliwe
gry, deprawujące treści, uzależnienie. Zagadnienia etyczne
i prawne związane z ochroną własności intelektualnej
i ochroną danych.

Osiągnięcia
1. Wybieranie, łączenie i celowe stosowanie różnych narzędzi
informatycznych do rozwiązywania typowych praktycznych
i szkolnych problemów ucznia.
2. Korzystanie z różnych, w tym multimedialnych
i rozproszonych, źródeł informacji dostępnych
za pomocą komputera.
3. Rozwiązywanie umiarkowanie złożonych problemów
przez stosowanie poznanych metod algorytmicznych.
4. Dostrzeganie korzyści i zagrożeń związanych z rozwojem
zastosowań komputerów.

CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU NAUCZANIA 9

4. Charakterystyka programu
nauczania dla gimnazjum
„Informatyka Europejczyka”
Charakterystyka programu nauczania

Prezentowany program nauczania wraz z podręcznikiem, płytą
CD-ROM i poradnikiem metodycznym dla nauczyciela stanowi
zestaw edukacyjny pod tym samym tytułem: „Informatyka Euro-
pejczyka”. Zawarte w programie nauczania treści, zgodnie z pod-
stawą programową przygotowują ucznia do aktywnego i odpo-
wiedzialnego życia w społeczeństwie informacyjnym. Nauczyciel
ma tak ukierunkować młodego człowieka, aby ten umiejętnie po-
ruszał się w gąszczu informacji, stosował różne multimedialne
źródła informacji i narzędzia informatyczne do rozwiązywania
problemów oraz dostrzegał i korzystał z wartościowych źródeł,
równocześnie unikając zagrożeń związanych z rozwojem kom-
puteryzacji1.

Główne założenia programu
Program nauczania „Informatyka Europejczyka”:
¨ realizuje podstawę programową i przygotowuje uczniów
do samodzielnego posługiwania się sprzętem komputerowym
i oprogramowaniem;
¨ umożliwia indywidualne podejście do ucznia w procesie
nauczania;
¨ uwzględnia poznanie podstawowych programów użytkowych;
¨ zachęca uczniów do samodzielnego poszukiwania rozwiązań;
¨ uwzględnia algorytmiczne rozwiązywanie problemów;
¨ pobudza zainteresowanie uczniów rozwojem wiedzy
informatycznej, wyszukiwaniem informacji i dzieleniem ich
na treści pozytywne i negatywne oraz umożliwia poszerzenie
wiedzy w zakresie własnych zainteresowań;
¨ umożliwia tworzenie projektów;
¨ realizuje ścieżki edukacyjne, które zaznaczono w materiale
nauczania (§ 8.);

1
Podstawa programowa, Osiągnięcia.


¨ uwzględnia zakres treści nauczania, szczegółowe cele
i osiągnięcia ucznia (§ 7.);
¨ uwzględnia metody pomiaru dydaktycznego i określa dla
poszczególnych bloków tematycznych, jakie osiągnięcia
nauczyciel obserwuje i ocenia (§ 7.);
¨ zawiera uwagi dotyczące realizacji zagadnień tematycznych
(§ 7.);
¨ uwrażliwia młodych ludzi na konieczność dbania o sprzęt
komputerowy, bezpieczne jego użytkowanie oraz
respektowanie prawa autorskiego.
Program nauczania umożliwia realizację treści nauczania w cyklu
trzyletnim w wymiarze jednej godziny tygodniowo o łącznej licz-
bie 106 godzin lekcyjnych. Jest zgodny z podstawą programową
kształcenia ogólnego oraz z podstawą programową informatyki
dla gimnazjum. Treści nauczania mają układ spiralny i są ułożo-
ne w określonym porządku. W każdym roku są poszerzane, aktu-
alizowane i uzupełniane. Podczas pierwszego roku nauki zapla-
nowano opanowanie umiejętności:
¨ obsługi zestawu komputerowego, co jest niezbędne
do opracowywania kolejnych zagadnień,
¨ tworzenia rysunków w edytorze grafiki,
¨ redagowania i formatowania tekstów,
¨ wykorzystywania arkusza kalkulacyjnego.

Ważne jest również wczesne opanowanie umiejętności korzysta-
nia z Internetu. Uczniowie już po pierwszym roku nauki powinni
umieć wyszukiwać informacje na stronach WWW, napisać i sfor-
matować tekst, wykonać proste obliczenia czy zaprojektować kom-
pozycję graficzną.
Podczas kolejnego roku treści są poszerzane o operacje na ba-
zach danych, algorytmy i symulacje, co jest związane ze stopniem
trudności tych zagadnień. Trzeci rok nauki przeznaczony jest na
pogłębianie i aktualizowanie poznanych zagadnień.
Stosowanie na lekcjach metody ćwiczeń praktycznych, metody
problemowej oraz metody projektów umożliwia łączenie określo-
nych treści z daną sytuacją, która nie jest oderwana od rzeczywi-
stości. Przykładowo podczas realizacji projektu „Planujemy wy-
cieczkę klasową” uczeń musi wykonać następujące zadania:

CELE EDUKACYJNE PROGRAMU 11

¨ sprawdzić w Internecie, dokąd można pojechać,
¨ napisać prezentację przedstawiającą atrakcje turystyczne
danej miejscowości,
¨ skalkulować koszty.

Podczas nauki poprawnego pisania i formatowania tekstów uczeń
powinien doskonalić swoje umiejętności z innych dziedzin — na
przykład poprzez redagowanie gazetki szkolnej lub tworzenie
folderu o szkole — a nie przepisywać przypadkowe teksty. Poznając
możliwości arkusza kalkulacyjnego, powinien bilansować koszty
imprezy klasowej, obliczać średnią ocen w klasie itp.
W celu wykonania założeń programowych szkoła musi za-
pewnić:
¨ właściwe wyposażenie pracowni w sprzęt komputerowy oraz
licencjonowane oprogramowanie (stanowiska komputerowe
połączone w sieć lokalną, standardowe oprogramowanie:
środowisko Windows — system Windows XP lub 98, pakiet
Works lub MS Office, Eli 2.0, Logo Komeniusz).
¨ możliwość korzystania z różnorodnych źródeł informacji,
w tym z Internetu i multimedialnych programów
edukacyjnych z różnych przedmiotów.

Cechy programu
¨ Zgodność z założeniami podstawy programowej.
¨ Spiralne powracanie w cyklu nauczania do treści już
omówionych w celu ich uzupełnienia i aktualizacji.
¨ Spójność z podręcznikiem, dołączoną płytą CD-ROM
oraz przewodnikiem metodycznym.
¨ Przejrzysty układ treści nauczania.

5. Cele edukacyjne programu
Cele edukacyjne programu

Cel główny
Jest zawarty w podstawie programowej. Jest to przygotowanie
młodego człowieka do aktywnego i odpowiedzialnego życia
w społeczeństwie informacyjnym.


Cele szczegółowe
1. Przygotowanie do bezpiecznego, samodzielnego
posługiwania się zestawem komputerowym
i oprogramowaniem.
2. Omówienie podstawowych pojęć informatycznych.
3. Korzystanie z różnych źródeł informacji, w tym z Internetu.
4. Rozwiązywanie za pomocą komputera problemów
praktycznych z zakresu różnych przedmiotów.
5. Realizacja projektów z wykorzystaniem różnych programów
użytkowych.
6. Ukazywanie społecznych, etycznych i ekonomicznych
aspektów rozwoju informatyki.
7. Uwrażliwienie na zagrożenia płynące z niewłaściwego
wykorzystania dostępnych informacji.
8. Umożliwienie realizacji własnych zainteresowań.

Uwagi!
W treściach nauczania zaznaczono realizację poszczególnych celów
szczegółowych programu „Informatyka Europejczyka ” jako C1, C2, C3,
C4, C5, C6, C7, C8.
Oznaczenie PP — realizacja określonych treści z podstawy progra-
mowej.

6. Zagadnienia tematyczne
1. Budowa i zastosowanie komputera.
2. System operacyjny.
3. Podstawy edycji grafiki.
4. Praca w edytorze tekstu.
5. Multimedia.
6. Internet i sieci.
7. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym.
8. Bazy danych.
9. Algorytmy.
10. Modelowanie i symulacja.

TREŚCI NAUCZANIA, SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA 13

7. Treści nauczania, szczegółowe
cele kształcenia, osiągnięcia
i metody pomiaru
Treści nauczania, szczegółowe cele kształcenia

Uwaga!
Punkty zapisane kursywą zawierają treści rozszerzające.

1. Budowa i zastosowanie komputera
(podstawa programowa: Posługiwanie się sprzętem i korzystanie
z usług systemu operacyjnego, Społeczne, etyczne i ekonomiczne
aspekty rozwoju informatyki)

Zakres treści
Lp. Szczegółowe cele Osiągnięcia ucznia
nauczania
1. Regulamin szkolnej Omówienie Uczeń:
pracowni regulaminu szkolnej - zna regulamin
komputerowej pracowni szkolnej pracowni
Bezpieczna komputerowej komputerowej,
i higieniczna praca Wyjaśnienie, na czym - potrafi wyjaśnić,
z komputerem (C1) polega bezpieczna na czym polega
i higieniczna praca higieniczna
z komputerem i bezpieczna praca
z komputerem.
2. Znaczenie komputera Omówienie Uczeń:
we współczesnym zastosowania - wie, jakie
świecie (C6) komputera w różnych zastosowanie
Zagrożenia i korzyści dziedzinach życia ma komputer
wynikające Uświadomienie we współczesnym
ze stosowania zagrożeń i korzyści świecie,
komputerów wynikających - rozumie potrzebę
i powszechnego ze stosowania wykorzystywania
dostępu do komputerów narzędzia, jakim
informacji (C7) i powszechnego jest komputer,
Dziedziny życia, dostępu do informacji
- potrafi wyjaśnić
w których komputer Wyjaśnienie pojęcia pojęcie informatyka.
znajduje zastosowanie informatyka
(C6)
Informatyka jako
dziedzina wiedzy (C2)


Zakres treści
nauczania
3. Prawo autorskie Omówienie pojęć Uczeń:
(C6) licencja, piractwo - zna pojęcia prawo
komputerowe
Co jest własnością autorskie, licencja, piractwo
w Internecie, Uświadomienie komputerowe,
a co nie? konieczności prawnej
- rozumie konieczność
ochrony własności
Zagadnienia prawnej ochrony
intelektualnej
etyczne i prawne twórczości,
związane z ochroną Zaznajomienie
- dostrzega potrzebę
własności z rodzajami
poszanowania i ochrony
intelektualnej oprogramowania:
pracy innych osób,
i ochroną danych public domain, freeware,
(PP) adware, shareware, demo - wie, jak zgodnie
z prawem korzystać
Stosowanie legalnego z oprogramowania.
oprogramowania
4. Budowa Omówienie Uczeń:
komputera (C1) podstawowych - zna elementy zestawu
Urządzenia elementów zestawu komputerowego,
komputerowego
wewnątrz jednostki - wie, w jaki sposób
centralnej oraz Wyjaśnienie, które połączyć elementy zestawu,
urządzenia części zestawu służą do
peryferyjne wprowadzania, a które - potrafi wymienić
do wyprowadzania elementy wnętrza
Jednostki pamięci komputera,
danych
Podłączanie elementów
- potrafi scharakteryzować
zestawu komputerowego Omówienie wnętrza
komputera elementy wnętrza
komputera,
Rozróżnianie
rodzajów pamięci - rozróżnia rodzaje
i jednostek pamięci i jednostki pamięci,
komputera oraz - zna rodzaje
nośników informacji i zastosowanie
Poprawne łączenie części nośników informacji.
komputerowych

Metody pomiaru
Nauczyciel obserwuje i ocenia:
¨ poprawność rozumienia pojęcia informatyka oraz pojęć
związanych z prawem autorskim, licencją;
¨ przestrzeganie przez uczniów regulaminu pracowni
komputerowej;


¨ zachowania uczniów uwzględniające bezpieczeństwo
i higienę pracy;
¨ wypowiedzi na temat zastosowań komputerów
we współczesnym świecie;
¨ przestrzeganie zasad prywatności wobec zapisanych
na komputerze plików innych osób;
¨ wiedzę dotyczącą wnętrza komputera, urządzeń wejściowych
i wyjściowych, rodzajów i jednostek pamięci;
¨ właściwe podłączanie części komputerowych.

Uwaga!
Na początkowych zajęciach nauczyciel zapoznaje uczniów z regula-
minem szkolnej pracowni komputerowej, przedmiotowym systemem
oceniania, uwrażliwia ich na konieczność dbania o sprzęt komputerowy.
Omawiając zagadnienia związane ze znaczeniem komputera we współ-
czesnym świecie, podkreśla znaczenie pozytywnych skutków wyni-
kających z rozwoju informatyki oraz wynikające z tego konsekwencje.
Realizując zagadnienia związane z prawem autorskim, zwraca uwagę
na szkodliwość zjawiska piractwa komputerowego.

2. System operacyjny
(podstawa programowa: Posługiwanie się sprzętem i korzystanie
z usług systemu operacyjnego)

Zakres treści Osiągnięcia
Lp. Szczegółowe cele
nauczania ucznia
1. System operacyjny Omówienie pojęć system Uczeń:
(C1) (C2) operacyjny, ikonka
- zna i rozumie
Pulpit, ikonki Umiejętność pojęcia system
pulpitu rozpoczynania operacyjny, ikonka,
Rozpoczynanie i kończenia pracy - potrafi odszukiwać
z danym programem
i kończenie pracy zaginione pliki
z programami (C1) Znajomość i foldery,
Szukanie plików elementów systemu - wie, w jaki sposób
i folderów (C4) Windows XP (98)
pracować w kilku
Umiejętność otwartych oknach.
odszukiwania
określonych zasobów


nauczania ucznia
2. Okna w Windows (C1) Umiejętność pracy Uczeń:
w kilku otwartych
Budowa okna, praca - potrafi pracować
oknach
w kilku oknach w kilku otwartych
oknach,
Podstawowe operacje Umiejętność
tworzenia plików
na plikach i folderach - tworzy foldery
(C1) i folderów oraz oraz ich strukturę.
struktury folderów
Tworzenie struktury
folderów (C4)
3. Odszukiwanie Umiejętność Uczeń:
w systemie plików odszukiwania - potrafi odszukiwać
i folderów (C4) (C1) w systemie plików
w systemie pliki
i folderów i foldery,
Umiejętność - zna odpowiednie
stosowania
znaki wieloznaczne
odpowiednich znaków do wyszukiwania
wieloznacznych
w systemie plików
do wyszukiwania i folderów.
w systemie plików
i folderów
4. Wirusy komputerowe Omówienie pojęcia Uczeń:
(C7) wirus komputerowy
- wie, w jaki sposób
Przedstawienie roli chronić komputer
programów przed wirusami,
antywirusowych
- dostrzega
Uświadomienie konieczność
konieczności stosowania
ochrony danych programów
przed wirusami antywirusowych,
Rodzaje wirusów - pracuje
z programem
antywirusowym.

Metody pomiaru
¨ poprawność rozumienia pojęć system operacyjny, pulpit, ikonka,
skrót, okno programu, wirus komputerowy, program antywirusowy;
¨ umiejętność poprawnego rozpoczynania i kończenia pracy;


¨ wykonywanie różnych operacji na plikach, folderach oraz
oknach programów;
¨ umiejętność odszukiwania w systemie plików i folderów;
¨ wypowiedzi na temat zagrożeń wirusami komputerowymi
oraz przeciwdziałania im.

Uwaga!
Zapoznając się z treściami dotyczącymi systemu operacyjnego,
uczniowie mogą przygotować referaty na temat różnych systemów
operacyjnych oraz ich zastosowań. Podczas omawiania zagadnień
związanych z wirusami komputerowymi pracują z programem antywi-
rusowym znajdującym się na płycie CD-ROM dołączonej do podręcz-
nika, instalują go z pomocą nauczyciela, skanują dyski, poznają funk-
cje programu.

3. Podstawy edycji grafiki
(podstawa programowa: Rozwiązywanie problemów za pomocą
programów użytkowych)

nauczania ucznia
1. Rodzaje grafiki (C2) Omówienie rodzajów Uczeń:
grafiki
Formaty graficzne - rozumie pojęcie
(C2) Zaznajomienie grafiki rastrowej
z podstawowymi i wektorowej,
formatami - zna podstawowe
graficznymi formaty graficzne,
- potrafi sprawdzić
rozmiar pliku
graficznego.
2. Program graficzny Omówienie Uczeń:
Paint (C4) (C1) elementów okna - zna elementy okna
Znajomość innych programu Paint oraz programu Paint,
programów do tworzenia funkcji programu
- stosuje podstawowe
grafiki Znajomość innych
funkcje programu,
Tworzenie programów graficznych
- tworzy rysunki
kompozycji
w programie.
graficznych (C8)


nauczania ucznia
3. Importowanie grafiki Omówienie Uczeń:
(C4) możliwości
Skanowanie zdjęć pobierania obrazów pobrać obraz
z różnych źródeł
z serwera, skanera,
Internetu,
- zapisuje pobrany
plik.

Metody pomiaru
¨ znajomość praktycznego używania różnych formatów
graficznych stosownie do przeznaczenia pliku graficznego;
¨ umiejętność optymalnego wykorzystania narzędzi
programu graficznego;
¨ umiejętność importowania grafiki;
¨ tworzenie kompozycji graficznych;
¨ wykonanie projektu kartki świątecznej, okolicznościowej.

Uwaga!
Uczniowie zapisują pliki graficzne w różnych formatach, projektują
kartkę świąteczną, okolicznościową. Wykorzystują skaner, gotowe
grafiki z Internetu czy z serwera.

4. Praca w edytorze tekstu

Zakres treści
nauczania
1. Zasady pracy Omówienie Uczeń:
z dokumentami podstawowych zasad - zna zasady poprawnego
tekstowymi (C1) pracy z dokumentami wpisywania tekstu
tekstowymi
i pracy z dokumentami
tekstowymi.


Zakres treści
nauczania
2. Podstawowe funkcje Omówienie okna Uczeń:
edytora tekstu (C1) edytora tekstu
- zna elementy okna
Umiejętność edytora tekstu, rodzaje
stosowania właściwych kursorów,
ustawień strony
- stosuje różne
Rozróżnianie ustawienia strony,
rodzajów kursorów - potrafi wykorzystać
w dokumencie
w pracy funkcje
tekstowym
programu z różnych
Korzystanie z różnych pasków narzędzi.
pasków narzędzi oraz
z systemu Pomocy
3. Realizacja Gromadzenie Uczeń:
projektów materiału do gazetki - wie, w jaki sposób
„Tworzymy gazetkę klasowej
zgromadzić materiał
klasową” oraz Poprawne wpisywanie do gazetki klasowej,
„Folder o mojej tekstu
szkole” (C1) (C4) - poprawnie wpisuje
Stosowanie kolumn i formatuje tekst,
Wpisywanie tekstu: i tabulatorów
kolumny, - umiejętnie stosuje
tabulatory Włączanie do tekstu kolumny i tabulatory,
obrazków i zdjęć - włącza do tekstu
Łączenie tekstu
z grafiką Poprawne stosowanie zdjęcia i elementy
nagłówka, stopki, graficzne, stosuje
Nagłówek i stopka, numerowania stron właściwe ich otaczanie,
numerowanie stron
Sprawdzanie - stosuje autokształty,
Wydruk poprawności napisy WordArt,
ortograficznej - umie zastosować
dokumentu
nagłówek, stopkę,
Umiejętność numerację stron,
drukowania - wie, w jaki sposób
wydrukować cały
dokument bądź jego
wybrane strony.


Zakres treści
nauczania
4. Tworzenie tabel Umiejętność Uczeń:
(C1) tworzenia tabel
- umie tworzyć tabele
i zestawień
o różnej liczbie wierszy
Stosowanie różnego i kolumn,
rodzaju wyrównań
- umie wyrównywać
w tabeli, scalania w tabeli tekst
komórek, dzielenia ich w poziomie i w pionie,
i ustalania ich wielkości
- potrafi scalać, dzielić
komórki tabeli
i ustalać ich wielkości.
5. Realizacja projektu: Projektowanie grafiki Uczeń:
„Zaproszenie na oraz redagowanie - redaguje treść
imprezę klasową” i formatowanie zaproszenia,
(C1) (C4) tekstu konkretnego
zaproszenia - łączy treść
Redagowanie treści zaproszenia
Łączenie tekstu Właściwe z pasującym
z grafiką rozmieszczenie tematycznie obrazem,
wszystkich elementów
Ustawienia strony, na stronie - stosuje właściwe dla
rozmieszczenie zaproszenia ustawienia
wszystkich Umiejętność strony,
elementów drukowania
opracowanych - drukuje
na stronie zaprojektowane
dokumentów
zaproszenie.

Metody pomiaru
¨ umiejętność stosowania zasad poprawnego pisania tekstów;
¨ umiejętność praktycznego stosowania różnych możliwości
programowych — pasków narzędzi, ustawień strony,
tabulatorów, kolumn, tabel;
¨ umiejętność łączenia tekstu z grafiką;
¨ realizację projektów.


Uwagi!
Uczeń poznaje podstawowe funkcje edytora podczas realizacji okre-
ślonych zadań, na przykład pisania życiorysu, redagowania notatki na
temat możliwości i zastosowań edytora tekstu itp.
Realizacja projektu „Tworzymy gazetkę klasową” umożliwia poznanie
kolejnych funkcji programu, takich jak tworzenie kolumn, zastosowa-
nie tabulatorów, włączanie do tekstu elementów graficznych i zdjęć,
poprawne stosowanie nagłówka, stopki i numerowania stron, spraw-
dzanie poprawności ortograficznej dokumentu, drukowanie.
Realizując treści dotyczące tworzenia tabel, uczniowie podczas ćwi-
czeń praktycznych tworzą „Plan lekcji mojej klasy” oraz tabelaryczne
zestawienie zatytułowane „Moje oceny z poszczególnych przedmiotów”.
Podczas projektowania zaproszenia na imprezę klasową doskonalą
umiejętności rozmieszczania tekstu na stronie, łączenia tekstu z gra-
fiką, drukowania.

5. Multimedia
(podstawa programowa: Rozwiązywanie problemów
za pomocą programów użytkowych)

nauczania ucznia
1. Multimedia (C1) (C2) Przedstawienie pojęcia Uczeń:
Multimedialne multimedia - rozumie pojęcie
programy edukacyjne Zakres pojęcia multimediów,
— multimedialne - wie, jakie dokumenty
źródła informacji można nazwać
Znaczenie multimedialnymi,
multimedialnych - dostrzega potrzebę
programów stosowania
edukacyjnych multimediów
wspomagających w nauczaniu.
pracę


nauczania ucznia
2. Prezentacje Omówienie funkcji Uczeń:
multimedialne: programu do - zna i stosuje funkcje
wstawianie nowych tworzenia prezentacji programu do
slajdów, wprawianie multimedialnych tworzenia prezentacji
w ruch obiektów na multimedialnych,
Umiejętność
slajdach, włączanie
tworzenia prezentacji - wyszukuje, gromadzi,
grafiki, dźwięku (C5)
multimedialnych, analizuje informacje
Podkład muzyczny samodzielnego
potrzebne do
w prezentacji wyszukiwania, wykorzystania
Realizacja jednego gromadzenia w prezentacji,
spośród projektów i analizowania
informacji - włącza do prezentacji
(praca w grupach
potrzebnych obrazy, dźwięki, ustala
dwuosobowych):
do prezentacji przejścia slajdów,
„Moje miasto”,
danego zagadnienia chronometraż,
„Organizujemy
wycieczkę klasową do - potrafi zapisać
…”, „Najpiękniejsze prezentację jako
miejsca świata”, standardową
„Oferty biura podróży” i przenośną.

3. Tworzenie Umiejętność Uczeń:
multimedialnych tworzenia
- tworzy dokumenty
dokumentów (C4) multimedialnych łączące tekst, dźwięk,
dokumentów obraz,
Umiejętność łączenia
- wie, w jakim celu
grafiki, dźwięku, można wykorzystać
tekstu i obrazu dokument
multimedialny.
4. Prezentacje Znaczenie prezentacji Uczeń:
w Internecie (C1) (C3) własnej twórczości
- dostrzega potrzebę
(C6) (C7) (C8) w Internecie
autoprezentacji,
Uświadomienie - szanuje cudzą
etycznych i prawnych twórczość,
przesłanek związanych
z poszanowaniem - rozumie etyczne
własności i prawne przesłanki
intelektualnej związane
innych osób oraz z poszanowaniem
z ochroną danych własności intelektualnej
innych osób oraz
ochroną danych.


Metody pomiaru
¨ zrozumienie podstawowych pojęć związanych z multimediami;
¨ umiejętność korzystania z multimedialnych programów
edukacyjnych wspomagających nauczanie różnych
przedmiotów;
¨ umiejętność tworzenia prezentacji oraz dokumentów
multimedialnych;
¨ właściwe rozumienie etycznych i prawnych przesłanek
związanych z poszanowaniem własności intelektualnej
innych osób oraz ochroną danych;
¨ umiejętność prezentacji w Internecie.

Uwagi!
Uczniowie, przeglądając edukacyjne programy multimedialne, okre-
ślają ich znaczenie i oceniają potrzebę ich stosowania w nauczaniu.
Realizacja projektów umożliwia, oprócz tworzenia prezentacji multime-
dialnej, także korzystanie z różnych źródeł informacji (w tym z Inter-
netu), włączanie własnej twórczości graficznej, wstawianie dźwięku,
redagowanie i formatowanie tekstu.
Tworzenie prezentacji ma służyć zdobyciu podstawowych umiejętności
korzystania z funkcji programu PowerPoint.
Podczas tworzenia multimedialnych dokumentów nauczyciel zwraca uwagę
uczniów na zachowanie formy odpowiedniej dla dokumentów o charakte-
rze osobistym i dokumentów o charakterze oficjalnym. Jednym z ćwiczeń
na lekcji może być na przykład pisanie listu do kolegi z wklejonym obiek-
tem muzycznym (w celu pokazania takiej możliwości edytora tekstu).

6. Internet i sieci
(podstawa programowa: Społeczne, etyczne i ekonomiczne
aspekty rozwoju informatyki)

nauczania ucznia
1. Pojęcia Internet, Przedstawienie pojęć Uczeń:
wyszukiwarka, sieć, Internet, wyszukiwarka,
- rozumie podstawowe
poczta elektroniczna (C2) sieć, poczta elektroniczna
pojęcia związane
z Internetem,


nauczania ucznia
1. Sieci komputerowe, Zaznajomienie - umie korzystać
ich rodzaje z rodzajami sieci z Internetu, odszukać
i topologie komputerowych informacje,
Działanie Internetu i z rodzajami ich - zna rodzaje sieci
(C3) (C6) topologii i ich topologie.
2. Usługi internetowe: Kształcenie Uczeń:
strony WWW, umiejętności - zna podstawowe
poczta korzystania z usług usługi internetowe,
elektroniczna, internetowych, w tym
rozmowy w sieci zakładania konta - potrafi założyć
pocztowego konto pocztowe,
Zakładanie konta
wysłać i odebrać
pocztowego, Przesyłanie i odbieranie wiadomość
przesyłanie wiadomości elektroniczną,
wiadomości Ukazanie możliwości
- rozumie i potrafi
E-nauka, e-praca, nauki, pracy, wyjaśnić, na czym
e-banki dokonywania operacji
polega e-praca,
(C3) (C8) (C6) bankowych oraz e-nauka, działalność
zakupów przez Internet
e-banku.
3. Tworzenie witryny Tworzenie klasowej Uczeń:
internetowej (C4) lub szkolnej witryny
- potrafi utworzyć
(C5): podstawy internetowej i przesłać na serwer
tworzenia stron
Opanowanie podstaw WWW utworzoną
WWW w HTML, tworzenia stron WWW przez siebie stronę
znaczniki, grafika w HTML internetową,
na stronach WWW,
publikacja własnej - wie, na czym polega
strony tworzenie prostych
stron w HTML.
4. Zagrożenia Uświadomienie Uczeń:
i korzyści zagrożeń oraz
- dostrzega pozytywne
wynikające pozytywnych stron i negatywne skutki
z korzystania korzystania z Internetu
korzystania
z Internetu z Internetu,
(C3) (C4) (C6) (C7)
można się ustrzec przed
niebezpieczeństwami
wynikającymi z pracy
w sieci.


Metody pomiaru
¨ zrozumienie podstawowych pojęć związanych z Internetem;
¨ umiejętność wyszukiwania informacji pochodzących
ze stron WWW i korzystania z nich;
¨ umiejętność zakładania konta pocztowego i przesyłania
informacji;
¨ znajomość podstaw HTML;
¨ umiejętność przesyłania plików do Internetu;
¨ wykonanie strony WWW;
¨ wiedzę na temat zagrożeń oraz pozytywnych stron
korzystania z Internetu.

Uwaga!
Uczniowie podczas zajęć powinni poznać różne rodzaje wyszukiwarek,
nauczyć się wyszukiwać informacje i korzystać z różnych stron WWW.
Tworząc witrynę internetową własnej klasy lub szkoły, powinni włączyć
do niej zdjęcia, opracowane wcześniej w programie graficznym logo
szkoły, tła, ozdobne nagłówki.
Omawiając pojęcia e-nauka, e-praca, e-bank, e-zakupy, nauczyciel
powinien posługiwać się konkretnymi przykładami.

7. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym

nauczania ucznia
1. Arkusz kalkulacyjny: Przedstawienie Uczeń:
adres, komórka, formuła podstawowych pojęć - rozumie pojęcia
(C2) związanych z arkuszem związane z arkuszem
kalkulacyjnym: adres, kalkulacyjnym,
komórka, formuła, pasek
formuły - zna zastosowania
arkusza i wypowiada
Omówienie budowy się na ich temat.
arkusza


nauczania ucznia
2. Edycja danych (C4) Umiejętność Uczeń:
wprowadzania
Adresowanie - wprowadza dane
względne, i usuwania danych do arkusza,
bezwzględne oraz tworzenia tabel
w arkuszu - wie, w jaki sposób
oraz mieszane
kalkulacyjnym wprowadzić poprawki,
Rozwiązywanie - kopiuje i usuwa
prostych zadań Przedstawienie
i stosowanie dane, zmienia krój
problemowych czcionki i wielkość
w arkuszu w obliczeniach
adresowania komórek,
kalkulacyjnym
względnego, - stosuje
bezwzględnego w obliczeniach
i mieszanego, adresowanie
kopiowanie formuł względne,
Umiejętność bezwzględne
wykorzystania oraz mieszane,
arkusza do prostych - wykorzystuje arkusz
obliczeń do obliczeń.
3. Realizacja rozpoczętego Wykonywanie Uczeń:
w edytorze tekstu obliczeń do - stosuje do obliczeń
projektu dotyczącego rozpoczętego projektu
w arkuszu
tworzenia folderu Przedstawienie i kalkulacyjnym
o szkole lub gazetki stosowanie prostych funkcje
klasowej (C4) (C5),
funkcji matematyczne,
polegająca na matematycznych, statystyczne,
kalkulacji kosztów statystycznych, procentowe,
jego wytworzenia procentowych
- rozwiązuje zadania
Stosowanie za pomocą arkusza
prostych funkcji kalkulacyjnego.
matematycznych,
statystycznych,
procentowych
4. Graficzna prezentacja Umiejętność Uczeń:
danych (C4) (C5) graficznej prezentacji - prezentuje dane
Formatowanie danych za pomocą za pomocą wykresu,
wykresu wykresu
- umie formatować
Umiejętność wykres.
wprowadzania zmian
i poprawek do wykresu,
formatowanie wykresu


Metody pomiaru
¨ zrozumienie podstawowych pojęć związanych z arkuszem
kalkulacyjnym;
¨ umiejętność wprowadzania i edycji danych;
¨ umiejętność wykonywania prostych zadań problemowych
w arkuszu kalkulacyjnym;
¨ stosowanie adresowania względnego, bezwzględnego
oraz mieszanego do rozwiązywania problemów;
¨ prezentację danych za pomocą wykresu.

Uwaga!
Należy dobierać treść zadań do wcześniej realizowanych projektów,
tak aby ich rozwiązania były kontynuacją danych zagadnień.

8. Bazy danych

nauczania ucznia
1. Podstawowe pojęcia Przedstawienie Uczeń:
związane z bazami podstawowych pojęć - zna podstawowe
danych: pole, rekord, związanych z bazami pojęcia związane
filtrowanie, sortowanie, danych z bazami danych,
kwerenda, raport, Zastosowanie baz - wie, jakie
formularz (C2) danych w różnych zastosowanie mają
Przykłady różnych dziedzinach bazy danych,
rodzajów baz danych
- wymienia i omawia
(C4) (C6)
rodzaje baz danych.
2. Wykonywanie Umiejętność Uczeń:
operacji wyszukiwania, - wykonuje
w utworzonej sortowania, podstawowe operacje
bazie danych (C3) filtrowania, zmiany w bazie danych,
danych w bazie
- potrafi
Importowanie zaimportować
bazy danych bazę danych.


nauczania ucznia
3. Tworzenie nowej bazy Umiejętność Uczeń:
danych (C4) tworzenia prostej
- umie utworzyć
bazy danych
Tworzenie kwerend, prostą bazę danych,
formularzy, raportów Tworzenie kwerend, - tworzy proste
formularzy, kwerendy,
raportów
- potrafi
Umiejętność wykonać formularz
wprowadzania
i modyfikować go
zmian do w widoku projektu,
istniejącego już
formularza i raportu - wykonuje
zestawienie
Wprowadzanie w formie raportu.
zmian do pól
i rekordów
formularza

Metody pomiaru
¨ zrozumienie podstawowych pojęć związanych z bazami
danych;
¨ wypowiedzi uczniów na temat zastosowania różnych
rodzajów baz danych;
¨ umiejętność wykonywania operacji na utworzonej bazie
danych;
¨ umiejętność tworzenia prostych kwerend;
¨ umiejętność tworzenia i modyfikacji formularza;
¨ umiejętność tworzenia zestawienia w formie raportu.

Uwaga!
Najpierw przedstawiamy uczniom gotowe bazy danych i na nich wy-
konujemy proste operacje. Następnie tworzymy własną bazę, na przy-
kład bazę uczniów klasy.


9. Algorytmy
(podstawa programowa: Rozwiązywanie problemów
w postaci algorytmicznej)

Zakres treści
nauczania
1. Pojęcie algorytmu Zaznajomienie Uczeń:
Sposoby zapisu z pojęciem algorytmu - wyjaśnia pojęcie
algorytmów algorytmu,
Przykłady Rozróżnianie - podaje przykłady
algorytmów algorytmów algorytmicznego
służących do i wypowiadanie się rozwiązywania
rozwiązywania na temat sposobów problemów,
problemów ich zapisu. - zna sposoby
Dostrzeganie zapisu algorytmów
algorytmów i wypowiada się na ten
w otoczeniu temat,
(przykłady) - potrafi przedstawić
algorytm w postaci
słownej,
- zna rodzaje skrzynek
do przedstawiania
algorytmu za pomocą
schematu blokowego.
2. Rodzaje algorytmów Omówienie rodzajów Uczeń:
(C2) (C4): algorytm algorytmów wraz
- tworzy schematy
liniowy i algorytm z przykładami blokowe algorytmów,
z warunkiem
Przedstawianie - zna rodzaje
Schemat blokowy algorytmów w postaci
algorytmów i objaśnia
algorytmu z warunkami słownej i za pomocą
je na konkretnych
zagnieżdżonymi schematu blokowego
przykładach,
— na przykład wybór
największej z trzech liczb - sprawdza poprawność
algorytmów,
przeprowadzając
symulację ich działania.


Zakres treści
nauczania
3. Tworzenie Umiejętność Uczeń:
algorytmów tworzenia prostych
- umie utworzyć proste
w programie Eli 2.0 algorytmów algorytmy w programie
(C4) w programie Eli 2.0 Eli 2.0,
- tworzy algorytmy,
uruchamia je i sprawdza
poprawność ich działania,
- wprowadza poprawki
i zapisuje utworzone
algorytmy.
4. Środowisko Logo Omówienie grafiki Uczeń:
Komeniusz (C4) żółwia - zna środowisko Logo
Podstawy Umiejętność Komeniusz,
programowania programowania
- umie wykonać proste
w Logo prostych rysunków rysunki za pomocą
w Logo grafiki żółwia,
Tworzenie procedur
z parametrem Tworzenie procedur
- wprowadza poprawki,
Procedury własne z parametrem zapisuje efekty swojej
w Logo Tworzenie pracy,
własnych procedur
- tworzy procedury
— procedury własne własne oraz procedury
w Logo z parametrem.

Metody pomiaru
¨ zrozumienie pojęcia algorytm;
¨ umiejętność algorytmicznego przedstawiania
i rozwiązywania problemów;
¨ umiejętność tworzenia algorytmów za pomocą opisu
słownego oraz schematu blokowego;
¨ umiejętność tworzenia algorytmów w programie Eli 2.0;
¨ znajomość środowiska Logo Komeniusz;
¨ umiejętność tworzenia prostych rysunków za pomocą
grafiki żółwia;
¨ umiejętność tworzenia procedur własnych oraz procedur
z parametrem.


Uwaga!
Uczniowie, którzy słabiej sobie radzą z algorytmicznym rozwiązywa-
niem problemów oraz z tworzeniem rysunków w Logo, wykonują ćwi-
czenia z pomocą nauczyciela. Uczniowie zdolniejsi wykonują ćwicze-
nia bardziej złożone.

10. Modelowanie i symulacja

nauczania ucznia
1. Modelowanie Przedstawienie pojęć Uczeń:
a symulacja (C2) modelowanie, symulacja
- rozumie pojęcia
Zastosowanie Omówienie modelowanie, symulacja,
symulacji zastosowań symulacji - wie, w jakich
w różnych
dziedzinach życia
dziedzinach i w jakim celu stosuje
się symulacje.
2. Tworzenie symulacji Wykorzystanie Uczeń:
za pomocą programów - potrafi wykorzystać
programów użytkowych do znane programy
użytkowych (C4) symulacji użytkowe
Symulacje w fizyce, Umiejętność do symulacji,
matematyce symulowania - rozwiązuje zadania,
procesów z różnych opierając się
dziedzin na symulacji.
— matematyki, fizyki
3. Symulacje Wyszukiwanie Uczeń:
w Internecie (C6) w Internecie - potrafi wyszukać
informacji na temat
Gry symulacyjne, w Internecie
symulatory symulacji i gier informacje na temat
symulacyjnych
symulacji, gier
Omówienie symulacyjnych,
zastosowań - wie, w jakich
symulatorów
dziedzinach życia
mają zastosowanie
symulatory.


Metody pomiaru
¨ zrozumienie pojęć modelowanie, symulacja;
¨ umiejętność tworzenia symulacji za pomocą programów
użytkowych;
¨ rozwiązywanie zadań problemowych z zakresu różnych
dziedzin (na przykład matematyki, fizyki) z wykorzystaniem
symulacji;
¨ wiedzę na temat zastosowań i celowości stosowania
symulacji procesów i zjawisk.

Uwaga!
Zagadnienia modelowania i symulacji omawiamy na konkretnych przy-
kładach, opierając się na dostępnych programach użytkowych.

8. Materiał nauczania
Materiał nauczania

Uwagi!
Przy tematach lekcji zaznaczono ścieżki edukacyjne: EF — edukacja
filozoficzna, EP — edukacja prozdrowotna, EE — edukacja ekolo-
giczna, ECiM — edukacja czytelnicza i medialna, ER — edukacja re-
gionalna, EEu — edukacja europejska.
W tematyce zajęć zaznaczono ścieżki edukacyjne. Są to tylko przy-
kłady ich zastosowania. Można uwzględniać je podczas omawiania
określonych zagadnień pod warunkiem wprowadzenia na lekcji treści
związanych z tematyką danej ścieżki.

MATERIAŁ NAUCZANIA 33

Tematyka zajęć w trzyletnim cyklu kształcenia
Zagadnienie
I rok nauki II rok nauki III rok nauki
tematyczne
Budowa 1. Regulamin 1.Organizacja 1. Organizacja
i zastosowanie szkolnej pracowni pracy na zajęciach pracy na zajęciach
komputera komputerowej. z informatyki. z informatyki.
Przedmiotowy Przedmiotowy Przedmiotowy
system oceniania system oceniania system oceniania
wiadomości wiadomości wiadomości
i umiejętności i umiejętności i umiejętności
uczniów w zakresie uczniów w zakresie uczniów
informatyki. informatyki. w zakresie
2. Bezpieczna 2. Zagadnienia informatyki.
i higieniczna praca etyczne i prawne 2. Zagrożenia
z komputerem (EP). związane i korzyści
3. Znaczenie z ochroną wynikające
własności ze stosowania
komputera
intelektualnej komputerów
we współczesnym
(EF). i powszechnego
świecie (EF).
dostępu do
4. Ochrona informacji (EF).
własności
intelektualnej.

Prawo autorskie.
5. Budowa
komputera.
6. i 7. Urządzenia
służące do komu-
nikowania się
z użytkownikiem.
8. Przygotowanie
zestawu kompute-
rowego do pracy.
System 9. System 3. Rodzaje plików. 3. Zapobieganie
operacyjny operacyjny. Atrybuty plików. zawirusowaniu
10. Okna 4. Operacje na komputera.
w Windows. Pulpit, plikach i folderach. 4. Praca
ikonki pulpitu. Praca w systemie w systemie
11. Podstawowe sieciowym. sieciowym.
operacje na
plikach i folderach.


Zagadnienie
tematyczne
12. Odszukiwanie 5. Profilaktyka
plików i folderów antywirusowa.
w systemie. Różne aspekty
13. Ochrona powszechnego
przed wirusami dostępu do
komputerowymi. informacji.

Podstawy 14. Podstawy pracy 6. Rodzaje grafiki. 5. Podstawowe
edycji grafiki w edytorze grafiki. formaty graficzne.
7. Importowanie
(ECiM) Narzędzia grafiki. 6. Przetwarzanie
i polecenia obrazów.
aplikacji Paint 8. Tworzenie
Fotomontaż
(ECiM). własnej kompozycji
graficznej (ECiM). (ECiM).
15. i 16. Tworzenie
rysunków
w programie Paint.
Optymalne
wykorzystywanie
możliwości
programu (ECiM).
17. Tworzymy logo
szkoły (ECiM).
18. Projektujemy
kartkę
okolicznościową
(świąteczną) (ECiM).
Praca 19. Edytor tekstu 9. Praca 7. Wstawianie
w edytorze — wprowadzenie. z dokumentem do dokumentu
tekstu (ECiM) Zasady pracy wielostronicowym. wzorów i symboli
z edytorem tekstu Zakładka (ECiM).
(ECiM). i hiperłącze (ECiM).
8. Tworzenie
20. Edycja tekstu. 10. Realizacja multimedialnego
Atrybuty czcionki. projektu „Folder dokumentu.
Akapity (ECiM). o mojej szkole” Wstawianie
(ER). Układ strony. dźwięku (ECiM).
Kolumny (ECiM).


Zagadnienie
tematyczne

21. Wstawianie 11. Ciąg dalszy 9. i 10.
symboli projektu Projektujemy
do tekstu. — gromadzenie zaproszenie
Tworzenie zdjęć i informacji, na imprezę
tabel (ECiM). łączenie tekstu klasową (ER).
22. Realizacja z grafiką (ECiM). Ustawienia
strony.
projektu 12. Ciąg dalszy
„Tworzymy projektu Redagowanie
gazetkę klasową” — montaż całości, treści. Łączenie
tekstu z grafiką.
(ER). Kolumny sprawdzanie pisowni,
i tabulatory wydruk (ECiM). Rozmieszczenie
(ECiM). całości na
stronie (ECiM).
23. Ciąg dalszy
projektu — łączenie
tekstu z grafiką
(ECiM).
24. Ciąg dalszy
projektu —
nagłówek i stopka,
numerowanie stron,
wydruk (ECiM).
Multimedia 25. Multimedialne 13. Prezentacje multi- 11. Tworzenie
(ECiM) programy medialne — wprowa- dokumentów
edukacyjne. Praca dzenie. Zasady pracy multimedialnych
z programem z programem (ECiM).
edukacyjnym PowerPoint (ECiM). 12. Formy
(ECiM). 14. Realizacja projektu prezentacji
26. Pobieranie do wyboru (praca w Internecie.
informacji w grupach dwuoso- Poszanowanie
z różnych źródeł. bowych) (ECiM, ER): własności
Encyklopedie, „Organizujemy intelektualnej
Internet (ECiM). wycieczkę klasową do innych osób
…”, „Moje miasto”, (ECiM).
„Najpiękniejsze
miejsca świata”, „Oferty
biura podróży”.
Ułożenie planu.
Dobór tła, grafiki.
Redagowanie tekstu.


Zagadnienie
tematyczne
15. Ciąg dalszy 13. Umieszczanie
projektu swojej prezentacji
— wstawianie w Internecie
nowych slajdów, (ECiM).
animacje obiektów,
przejścia między
slajdami, dźwięki.
16. Ciąg dalszy
projektu — pokaz
wykonanych
prezentacji
multimedialnych.
Internet 27. Sieci 17. Usługi 14. Usługi
i sieci (ECiM) komputerowe. internetowe internetowe:
Rodzaje sieci, (ECiM). e-nauka, e-praca,
topologie, protokoły
18. Zakładanie e-banki, e-zakupy
transmisji danych (ECiM).
konta pocztowego.
w sieciach (ECiM).
Przesyłanie 15. i 16.
28. Internet jako i odbieranie Projektowanie
sieć rozległa WAN wiadomości klasowej lub
(ECiM). (ECiM). szkolnej witryny
internetowej (ER).
29. Rozmowy 19. i 20.
Podstawy HTML
przez Internet. Wyszukiwanie
(ECiM).
Jak zachować w Internecie
bezpieczeństwo informacji 17. Ciąg dalszy
w sieci (ECiM)? na temat: projektowania
„Bezpieczeństwo strony WWW.
30. Wyszukiwanie
w sieci”. Pisanie Grafika i muzyka
informacji w Inter-
necie i pobieranie referatu na stronie WWW
ich (ECiM). z wykorzystaniem (ECiM).
informacji 18. Jak
31. Tworzenie znalezionych opublikować
dokumentu na stronach
tekstowego utworzoną stronę
WWW (ECiM).
na podstawie w Internecie
informacji (ECiM)?
z Internetu.
Kopiowanie,
wklejanie i forma-
towanie tekstu
i obrazów (ECiM).



Zagadnienie
tematyczne

Obliczenia 32. Arkusz 21. i 22. 19.
w arkuszu kalkulacyjny Rozwiązywanie Rozwiązywanie
kalkulacyjnym — wprowadzenie prostych zadań w arkuszu
(ECiM). problemowych kalkulacyjnym
Podstawowe w arkuszu zadań z zakresu
pojęcia. Budowa kalkulacyjnym różnych
arkusza. z zastosowaniem przedmiotów.
33. Edycja danych. adresowania 20. i 21.
Tworzenie tabel bezwzględnego Rozwiązywanie
w arkuszu. i mieszanego. w arkuszu
Adresowanie 23. Obliczenia kalkulacyjnym
względne. w arkuszu zadań
Kopiowanie kalkulacyjnym. problemowych
formuł. Kontynuacja z zastosowaniem
34. i 35. rozpoczętego funkcji Licz, Licz
Rozwiązywanie w edytorze tekstu jeżeli, Ile niepustych
prostych zadań projektu itp. (funkcje
problemowych dotyczącego matematyczne,
w arkuszu tworzenia folderu statystyczne).
kalkulacyjnym. o szkole lub 22. Graficzna
gazetki klasowej prezentacja
(C4) (C5), danych w tabeli
polegająca na arkusza.
kalkulacji kosztów
wytworzenia lub 23. Przenoszenie
na przykład danych z arkusza
kalkulacja kosztów kalkulacyjnego do
wycieczki klasowej. innych aplikacji.

24. i 25. Podstawy
tworzenia
wykresów
w arkuszu
kalkulacyjnym.
Formatowanie
danych wykresu.



Zagadnienie
tematyczne

Bazy danych 26. Bazy danych 24. Importowanie
— wprowadzenie. bazy danych.
Podstawowe Wyszukiwanie,
pojęcia. Przykłady sortowanie,
i rodzaje baz filtrowanie, zmiana
danych (ECiM). danych w bazie.
27. Wykonywanie 25. Tworzenie bazy
operacji w gotowej danych uczniów
bazie danych. klasy.
26. Kwerendy, czyli
tworzenie zapytań
do utworzonej bazy
danych.
27. Tworzenie
(w widoku projektu)
formularzy do bazy
danych uczniów
klasy. Dołączanie do
formularzy obrazów
(zdjęć).
28. Prezentowanie
danych z utworzonej
bazy uczniów klasy
przy użyciu raportu.
Algorytmy 28. Pojęcie 29. Algorytmiczne
algorytmu. rozwiązywanie
Rodzaje problemów
algorytmów. w arkuszu
Sposoby zapisu kalkulacyjnym.
algorytmów. Algorytm liniowy
i algorytm
29. Rodzaje
algorytmów. z warunkiem.
Przykłady 30. i 31. Tworzenie
wykorzystania i analizowanie
algorytmów działania algorytmów
w rozwiązywaniu w programie Eli 2.0.
zadań.

METODY ORAZ ZASADY NAUCZANIA INFORMATYKI 39


Zagadnienie
tematyczne

30. i 31. Tworzenie 32. Programowanie
algorytmów prostych rysunków
w programie w Logo. Procedury
Eli 2.0. Symulacje pierwotne.
działania 33. Tworzenie
algorytmów.
własnych procedur
32. i 33. — procedury
Środowisko własne w Logo.
Logo Komeniusz. 34. Tworzenie
Podstawy procedur
programowania z parametrem.
w Logo.
Modelowanie 34. Modelowanie 35. Modelowanie
i symulacja a symulacja. i symulacja.
Zastosowanie Wykorzystanie
symulacji programów
w różnych użytkowych
dziedzinach. do symulacji.
35. Symulacje 36. Symulowanie
w Internecie. procesów
Wyszukiwanie z różnych dziedzin
w Internecie — matematyki,
informacji na fizyki, biologii,
temat symulacji, ekonomii.
gier symulacyjnych.
Symulatory.

9. Metody oraz zasady nauczania
informatyki — propozycje
Metody oraz zasady nauczania informatyki

Informatyka jest młodą dyscypliną wiedzy, dlatego też należy wy-
pracować takie metody osiągania celów edukacyjnych, które umoż-
liwią przygotowanie ucznia do aktywnego i odpowiedzialnego
życia w społeczeństwie informacyjnym oraz pomogą rozwinąć
jego zainteresowania.


Specyfika przedmiotu wymusza stosowanie przez nauczycieli
takich metod pracy na lekcji, które będą aktywizowały uczniów,
nie zniechęcając tych mniej zainteresowanych i jednocześnie nie
nudząc tych bardziej zdolnych, dla których informatyka jest przed-
miotem zainteresowania.
Na lekcjach informatyki można zastosować metody wymie-
nione w dalszej części rozdziału.
Metody podające stosowane są podczas omawiania nowych po-
jęć i wprowadzania w nowe zagadnienia.
Metody ćwiczeń praktycznych stosuje się na każdej lekcji infor-
matyki podczas:
¨ rozwiązywania problemów z wykorzystaniem
odpowiedniego oprogramowania;
¨ korzystania z różnych źródeł informacji;
¨ prezentowania efektów swojej pracy.

Metody eksponujące znajdują zastosowanie na zajęciach, podczas
których za pomocą komputera wykonuje się pokaz czynności,
programów, zjawisk, przebiegu procesów. Pokaz wykonanych przez
uczniów prezentacji multimedialnych i stron WWW zamiesz-
czonych w Internecie to także sposób na wyeksponowanie osią-
gniętych przez nich umiejętności.
Założeniem metod problemowych jest rozwiązywanie problemów.
Na lekcjach informatyki może to być na przykład poszukiwanie
rozwiązania danego algorytmu poprzez tworzenie schematów blo-
kowych czy algorytmiczne rozwiązywanie problemów w arkuszu
kalkulacyjnym, symulacje.
Podczas zajęć z obsługi arkusza kalkulacyjnego, mających na
celu rozwiązywanie zadań z różnych przedmiotów, można wyko-
rzystać metodę nauczania programowego, która polega na zwiększa-
niu trudności przy rozwiązywaniu danego problemu poprzez ra-
cjonalne zmniejszanie liczby wskazówek naprowadzających. Ta
metoda jest zalecana podczas pracy z uczniami bardziej zdolnymi.
Ciekawą grupą metod są metody aktywizujące ucznia. Metoda
projektów ma pobudzać aktywność i zaangażowanie. Uczniowie
realizujący dany projekt mogą być podzieleni na grupy. Każda

METODY ORAZ ZASADY NAUCZANIA INFORMATYKI 41

z grup może przygotowywać inne zadanie. Koordynatorem wspie-
rającym i ukierunkowującym pracę uczniów jest nauczyciel. Pra-
ca w poszczególnych grupach kończy się zaprezentowaniem jej
efektów. Przykładem może tu być realizacja jednego projektu do
wyboru (praca w grupach dwuosobowych): „Organizujemy wy-
cieczkę klasową do …”, „Moje miasto”, „Najpiękniejsze miejsca
świata”, „Oferty biura podróży”.
Praca nad projektem polega na układaniu planu, dobieraniu tła,
grafiki, redakcji tekstów, tworzeniu animacji obiektów, przejść
między slajdami, wstawianiu dźwięków. Uczniowie mogą korzy-
stać z różnych źródeł oraz używać różnych programów. Jedne
grupy mogą przygotować projekt pod kątem historycznym, inne
pod kątem statystycznym (z zaprezentowaniem obliczeń i wykre-
sów wykonanych w arkuszu kalkulacyjnym), jeszcze inne pod kątem
geograficznym itd.
Na zajęciach z informatyki można zastosować również metodę
debaty — powinna wówczas wywiązać się dyskusja, prezentowanie
poglądów „za” i „przeciw”. Nie oznacza to, że cała jednostka lek-
cyjna ma być prowadzona w ten sposób. Zagadnieniami, które
można wykorzystać do takich zajęć, są:
¨ zagrożenia i korzyści wynikające ze stosowania
komputerów;
¨ różne aspekty powszechnego dostępu do informacji;
¨ rozmowy przez Internet, czyli jak zachować bezpieczeństwo
w sieci;
¨ prawo autorskie.

Zasady nauczania informatyki
Podczas zajęć z informatyki powinno występować stopniowanie
trudności, czyli przechodzenie od zagadnień prostych, zrozumiałych,
do trudniejszych i bardziej złożonych, wymagających wcześniej-
szego zaznajomienia z podstawami. Nie można sobie bowiem
wyobrazić na przykład symulacji dotyczącej wysokości odsetek
bankowych bez wcześniejszego zaznajomienia z arkuszem kalku-
lacyjnym.


Ważną zasadą jest również łączenie teorii z praktyką. Po zazna-
jomieniu z podstawowymi pojęciami dotyczącymi danego za-
gadnienia należy przejść do ćwiczeń praktycznych. Uczniowie
powinni również dostrzegać celowość wykonywania danych ćwi-
czeń. Ważne jest, aby nie były one „oderwane” od rzeczywistości,
lecz żeby dotyczyły spraw bliskich uczniom, na przykład klasowych,
szkolnych („Tworzenie klasowej lub szkolnej witryny WWW”,
„Koszty wycieczki klasowej do…”).
Bezpośrednie poznawanie programów, zaznajamianie się z ich
funkcjami i rozwiązywanie konkretnych problemów to stosowanie
zasady poglądowości. Systematyczność w nauczaniu każdego przed-
miotu jest nie tylko zasadą, ale ważnym zadaniem.

10. Jak sprawdzać i oceniać
osiągnięcia uczniów — propozycje
Jak sprawdzać i oceniać osiągnięcia uczniów

Ocenianie osiągnięć
Ocenianie uczniów na lekcjach informatyki, tak jak w przypadku
innych przedmiotów, powinno spełniać określone warunki. Waż-
na jest systematyczność oceniania. Jak pokazuje praktyka na-
uczania, mobilizuje to uczniów. Jawność ocen pozwala uniknąć
niedomówień. Zawsze powinien być określony zakres pomiaru
osiągnięć. Ocena powinna być również sprawiedliwa i obiek-
tywna. Należy unikać kierowania się uprzedzeniami i subiekty-
wizmem.
Osiągnięcia uczniów możemy diagnozować w zakresie wiado-
mości i umiejętności praktycznych. Szczególnie uwzględnić należy:
¨ umiejętność obsługi komputera oraz programów
użytkowych;
¨ rozwiązywanie problemów za pomocą komputera;
¨ korzystanie z osiągnięć informatyki, w tym Internetu;
¨ właściwe zachowanie podczas pracy z komputerem,
oprogramowaniem i różnymi źródłami informacji.
Ocenianie na lekcjach informatyki powinno być zgodne z zało-
żeniami szkolnego oraz przedmiotowego systemu oceniania.

JAK SPRAWDZAĆ I OCENIAĆ OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW 43

Uczniowie każdej klasy powinni zostać z nimi zapoznani. Przed-
miotowy system oceniania powinien uwzględniać, co uczeń po-
winien umieć i jakie umiejętności osiągnąć z zakresu poszczegól-
nych bloków tematycznych, które będą realizowane na zajęciach
z informatyki.
Sprawdzanie osiągnięć uczniów polega na obserwacji i ocenie:
¨ zrozumienia podstawowych pojęć i znajomości zagadnień
informatycznych zawartych w programie nauczania
(testy, odpowiedzi uczniów);
¨ wykonywania ćwiczeń praktycznych na lekcji
(praca na komputerze);
¨ użytkowania sprzętu komputerowego i korzystania
z programów użytkowych (praca na komputerze).

Sprawdzanie osiągnięć — propozycje

Propozycja I

Test wiadomości z zakresu klasy I
(sprawdzian teoretyczny).
1. Informatyka jest…
a. nauką o komputerach.
b. nauką o oprogramowaniu.
c. nauką o komputerach i oprogramowaniu.
d. nauką o przetwarzaniu informacji.
2. Pamięć RAM jest:
a. pamięcią nietrwałą.
b. pamięcią trwałą.
c. pamięcią zewnętrzną.
d. pamięcią wewnętrzną.
3. Edytor tekstu służy do:
a. wykonywania prostych obliczeń.
b. tworzenia tabel.
c. (wpisz)…………………………………………….
…………………………………………………….
…………………………………………………….


4. Arkusz kalkulacyjny umożliwia:
a. formatowanie tekstów.
b. przeglądanie stron WWW.
c. wykonywanie obliczeń.
5. Jednostką pamięci komputera jest:
a. 1 Hz.
b. 1 MB.
c. ROM.
6. Klawisz Shift na klawiaturze służy do:
a. wstawiania polskich znaków.
b. wstawiania litery „ż”.
c. wstawiania wielkich liter.
7. Najczęściej używanymi paskami narzędzi w edytorze
tekstowym Word są:
a. ……………………………………………………
b. ……………………………………………………
c. ……………………………………………………
8. System pomocy w programach użytkowych służy do:
a. wprowadzania określonych poleceń.
b. wyszukiwania informacji o programie.
c. ……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
9. Prawo autorskie
a. umożliwia wykorzystanie w celach komercyjnych
danego wytworu czy programu.
b. pozwala rozpowszechniać wytwory innych osób.
c. ……………………………………………………
……………………………………………………
……………………………………………………
10. Podczas korzystania z Internetu mamy prawo do:
a. kopiowania prac innych.
b. komunikacji oraz wyszukiwania informacji.
c. kopiowania filmów, muzyki i programów.


Propozycja II

Ćwiczenia sprawdzające z zakresu obsługi edytora grafiki
dla klasy I (sprawdzian praktyczny).
1. Zaprojektuj w edytorze grafiki kartkę imieninową dla swojego
kolegi oraz napisz życzenia. Wykorzystaj wszystkie znane Ci
możliwości edytora grafiki. Zapisz swoją pracę na dysku twardym.
2. Narysuj w programie Paint rysunek podobny do
poniższego. Użyj linii krzywej, narzędzia do pisania tekstu
oraz paska narzędzi tekstowych do zmiany wielkości
i rodzaju czcionki.

Propozycja III

Ćwiczenia sprawdzające z zakresu obsługi edytora tekstu
dla klasy I (sprawdzian praktyczny).
1. Zastosuj graficzne punktory i sformatuj tekst według
podanego poniżej wzoru (możesz użyć podobnych wzorów):
a. praca z akapitami
b. wstawianie punktorów graficznych
· praca z akapitami
· wstawianie punktorów graficznych
Â praca z akapitami
Â wstawianie punktorów graficznych


2. Wstaw w edytorze tekstowym Word tabelę wyglądającą jak
pokazana poniżej.

umieszczony
w pionie
Tekst
5

3. Napisz w edytorze tekstu tekst uzupełniony symbolami
podobny do przedstawionego poniżej:
Jutro o godzinie ½ wyjeżdżam do Krakowa. Czeka mnie
męcząca . Mam nadzieję, że przestanie wreszcie padać
deszcz i zaświeci . Kiedy dojadę na miejsce, do Ciebie
lub @ . Cieszę się J, że mogę choć na trochę wyjechać.
Tymczasem żegnam Cię I. Przywiozę Ci drobny .

Uwagi!
W klasie I podsumowaniem pracy z edytorem tekstu jest ocena reali-
zacji projektu „Tworzymy gazetkę klasową”. Pracę uczniów oceniamy
pod kątem poprawnego zastosowania kolumn, tabulatorów, łączenia
tekstu z grafiką, wykorzystania nagłówka i stopki oraz numerowania
stron.
W klasie II do sprawdzenia zamierzonych osiągnięć w zakresie ob-
sługi edytora Word może posłużyć realizacja projektu „Folder o mo-
jej szkole”. Estetyczne wykonanie i poprawność zastosowania funkcji
programowych umożliwiają określenie stopnia umiejętności ucznia
i właściwego zastosowania ich w praktyce.

Propozycja IV

Ćwiczenia sprawdzające z zakresu obsługi arkusza
kalkulacyjnego dla klasy I (sprawdzian praktyczny).
1. Oblicz wartości wyrażeń arytmetycznych dla podanych liczb
a, b, c.


a 5,85
b –1,42
c 1,42

4a – 2b + 5c
(2a – c)(a – 3)
2a – ab – 2b – c / 10
(5c – 5b + 25a) / 5a

2. Oblicz pole i obwód prostokąta o danych bokach a i b.

a b
4 4,5
3,5 2,6
1,6 6,2

Pole Obwód

3. Skalkuluj koszty imprezy klasowej, określając wydatki,
i oblicz saldo końcowe.

FUNDUSZ KLASOWY 135,50

WYDATKI KOSZT
Napoje
Słodycze
Dekoracja sali
Zaproszenia
Nagrody
RAZEM WYDATKI

SALDO KOŃCOWE


4. Oblicz wartość wydatków, wpisując właściwą formułę.

NAZWA ARTYKUŁU LICZBA CENA WARTOŚĆ

Breloczek do kluczy 2 4,20
Dezodorant 3 7,30
Bluza 1 27,50
Płyta muzyczna CD 1 42,00
Bilety na dyskotekę 2 10,00
Dyskietki 1,44" 10 2,30
Guma do żucia 4 1,35
Pasta do zębów 2 6,99
Czasopismo 1 5,61
Słodycze 4 3,26

RAZEM

Propozycja V

Ćwiczenia sprawdzające umiejętność tworzenia rysunków
w środowisku Logo Komeniusz dla klasy III.
1. Otwórz program Logo Komeniusz.
2. Narysuj trójkąt równoboczny o boku długości 100 kroków.
Zapisz swoją pracę.
3. Wykonaj polecenia:
¨ cs powtórz 25 [np 120 pw 100]
Zapisz efekty swojej pracy.


4. Wpisz w wierszu poleceń procedurę własną rysującą
poniższą figurę i sprawdź jej działanie.

5. Opracuj procedurę własną dla poniższego rysunku
(dla chętnych):

Propozycja VI

Ćwiczenia sprawdzające umiejętność definiowania
algorytmów (klasa III).
Jakie procedury należy napisać, aby powstały poniższe figury?

Podane powyżej zadania są jedynie propozycjami sprawdzania
osiągnięć uczniów na zakończenie danego bloku tematycznego.
Każdy sprawdzian powinien być przez nauczyciela przemyślany,
a zadania zróżnicowane i dobrane do możliwości uczniów.

Prog Naucz Gimnazjum

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (10)

Destacado

Destacado (13)

Similar a Prog Naucz Gimnazjum

Similar a Prog Naucz Gimnazjum (20)

Más de Szkoła Podstawowa w Kotomierzu

Más de Szkoła Podstawowa w Kotomierzu (20)

Prog Naucz Gimnazjum