Ambassadeursbijeenkomst mbo Kennisnet. Thema: iFoV: de vertaling van Focus op Vakmanschap naar informatie en systemen. Groenhorst Almere

2. 
Kennisnet:
Mieke van Keulen

Deltion College:
JaapJan Vroom

3. Er waait een nieuwe wind
“Mijn visie is dat het primair aan de school is om te bepalen wat
goed onderwijs is, wat goede begeleiding en ondersteuning is.”
“De urennorm staat in functie van de kwaliteit.“
“Het is aan de school om een volwaardig, evenwichtig en uitdagend
onderwijsprogramma aan te bieden met voldoende uren, een
goede mix van werkvormen en adequate begeleiding.”
“De inspectie zal het toezicht op onderwijstijd na inwerkingtreding
meer integreren met het toezicht op de onderwijskwaliteit.”
(uit de brieven van de minister, 30 januari en 12 juni 2013)

4. Ontwikkelingen rondom onderwijstijd
•
Uitbreiding van de urennorm
•
Meer ruimte voor invulling van onderwijstijd
(niet alleen traditionele vormen volstaan, kwaliteit boven kwantiteit)
•
Mogelijkheid om af te wijken van de norm
Kans: Noodzaak en durf om te innoveren
•
Er leven vragen rondom deze ontwikkelingen
•
Er is behoefte aan toetsing van ideeën / concepten op kwaliteit en mate
waarin ze voldoen aan de nieuwe normen
•
Behoefte aan dialoog in zoektocht naar oplossingen

5. Adviespunt Onderwijstijd
•
Samenwerking Kennisnet / saMBO~ICT
•
Ministerie van OCW, Onderwijsinspectie en MBO-raad zijn nauw
betrokken
•
Online adviespunt
http://www.onderwijstijd.kennisnet.nl
•
‘Live’ sinds juni 2013
•
Voorziet in de behoefte;
hoog bezoekersaantal
er komen veel vragen binnen
•
Oproep voor meer concepten / ideeën

6. Rekencentrum, voorbeeld van een AOC
•
Rekenonderwijs opleidingsoverstijgend aanbieden
•
Studenten worden ingedeeld in drie niveaugroepen
•
Grote fysieke ruimte met optimaal gebruik van ict; rekencentrum
•
Onderscheid tussen rekenen in de praktijk (toepassen), rekenen in
lessen (aanleren) en individueel rekenen (oefenen)
•
Zelfstandig werken, instructie van een
rekendocent en het leren van een (pool) van maatjes
•
Docent en onderwijsassistent
•
2 uur per week verplicht
•
Meerwaarde:
meer maatwerk
hogere motivatie en leerrendement verwacht

7. Klas op afstand, voorbeeld van twee ROC’s
•
Eén klas krijgt les van een docent, andere klas doet mee op afstand
•
Digiborden zijn gekoppeld
•
Interactie via video
•
Klas op afstand is een kleine klas
•
Meerwaarde:
Gebruik in krimpregio’s of bij vakken die weinig gekozen worden
Eén docent voor twee klassen
Geen reisafstand voor klas op afstand
Aangetoond dat kwaliteit en daarmee
leerrendement gelijk blijft
Interactie tussen twee klassen

8. Schema nieuwe urennorm

Per 1-8-2013 BOT
BPV
VRIJ
TOTAAL

BBL
200
610
40
850

Per 1-8-2014 BOT
BPV
VRIJ
TOTAAL

BOL entree
600
400
1000

BOL 1 jarig
700
250
50
1000

BOL 2-jarig
1250*
450
300
2000

BOL 3-jarig
1800*
900
300
3000

BOL 4-jarig
2350*
1350
300
4000

* 700 uur eerste jaar

10. Hoe is Deltion in Control
Het Deltion werkt met vaste perioden waarbinnen
het onderwijs wordt gegeven
Deltion kaders voor de te realiseren uren
Onderwijs curriculum (grof) is inclusief:
- uren planning
- Verantwoording onderwijs aan KD
- Verantwoording examens aan KD
- Planning & Monitoring middels DOP (Deltion
Onderwijs Planner)

11. Hoe ontwerp je nieuw
scenario? 12 Eisen
A. Onderwijstijd
Criterium 1 Urennorm
Voorziet het onderwijs in het concept in de wettelijke kwantitatieve
normen voor onderwijstijd?
Criterium 2 Docent
Vindt de lesactiviteit in het concept plaats onder pedagogischdidactische verantwoordelijkheid van een bekwame docent?
Criterium 3 Onderwijsprogramma
Dragen de activiteiten in het concept bij aan de te realiseren
onderwijsdoelen en is in het onderwijsprogramma opgenomen?

12. Hoe ontwerp je nieuw
scenario? 12 Eisen
Criterium 4 Student
Zijn de activiteiten in het concept uitdagend, inspirerend en
leerzaam? Is er sprake van een pro-actieve begeleiding met
adequate reacties op vragen?
Criterium 5 Registratie
Is er in het concept sprake van een adequate registratie van
deelname/participatie ten behoeve van de verantwoording over het
aantal gerealiseerde uren?
Criterium 6 Leerrendement
Leidt het concept tot gelijkblijvend of verbetering in het leerrendement
van studenten?

13. Hoe ontwerp je nieuw
scenario? 12 Eisen
Criterium 7 Differentiatie
Leidt het concept tot aantoonbare differentiatie in de leerprocessen
van studenten?
Criterium 8 Contextrijk leren
Betrekt het concept de ‘buitenwereld’ in het leren?
B. Randvoorwaarden
Criterium 9 Faciliteiten
Zijn de (ict-)faciliteiten toereikend om het programma van het concept
ten uitvoer te brengen en worden deze op een effectieve manier
ingezet?

14. Hoe ontwerp je nieuw
scenario? 12 Eisen
Criterium 10 Personeel
Is deskundigheidsbevordering en professionalisering geborgd in de
HR-cyclus?
Criterium 11 Meerwaarde concept
Draagt het concept aantoonbaar bij aan de strategische doelen van
de onderwijsinstelling en wordt het onderwijs systematisch
geëvalueerd?
Criteria 12 Plan van aanpak
Is er een uitvoerbaar plan van aanpak ontwikkeld?

15. Onderwijstijd: variabelen
•
Variabelen die je in kunt stellen per situatie:
•
•
•
•
•
Synchroon / asynchroon (Wanneer?)
Ruimte : school / buiten school (Waar?)
Interactie: persoonlijk/digitaal (Hoe?)
Groep- of individueel (Wie?)
Ga bewust met deze variabelen om in je ontwerp.
Wij hebben met variabelen geschoven in twee
scenario’s

16. Onderwijstijd: voorbeeld 1
Deltion zoekt dus naar alternatieven voor
traditionele contacttijd
Hiervoor twee scenario’s ingediend bij adviespunt
Onderwijstijd van Kennisnet.
Je biedt teams meer mogelijkheden om onderwijs
aan te bieden

17. Onderwijstijd: voorbeeld 1
Scenario thuisles: Studenten volgen thuis
onderwijs:
• Geroosterde uren, telt voor BOT
• Hulpmiddelen zijn:
Virtual classroom
videoles
• Uitvoering
Groep van 50, verdeeld in subgroepen
Gekoppeld aan verwerkingsles op het ROC
• 2 klokuren thuiswerk, 1,5 schoolwerk
Dus synchroon, buiten school, persoonlijke
interactie, groepsgewijs.

18. Onderwijstijd: voorbeeld 1
Concept werd voorgelegd aan steunpunt.
Toetsing aan 12 criteria. Niet allemaal even
belangrijk.
Positief bevonden

19. Onderwijstijd: voorbeeld 1
Even rekenen
Huidige urensituatie per twee klassen voor dit onderdeel:
3,5 klokuren per week/klas
= 7 uur
Nieuwe urensituatie per twee klassen:
1,5 uur normale klokuren week
= 3 uur
2 uren afstandsles
= 2 uur +
Per 2 klassen
= 5 uur
Winst in uren/week/2 klassen
= 2 uur
Per klas is de winst per lesweek 1 uur. Per jaar zo’n 36 uur.

20. Onderwijstijd: voorbeeld 2
Probleem
1.Omdat het aantal stageplekken steeds minder
wordt, komen deze steeds verder van het ROC te
liggen. Reistijd BPVbegeleider!
2.Een aantal studenten komt tijdens de blokstage
(10 weken) in een sociaal isolement.
3.De bestede begeleidingstijd valt niet onder BOT
De kunst is ook hier om een onderwijskundige
oplossing te vinden die door ICT ondersteund kan
worden!

21. Onderwijstijd: voorbeeld
Oplossing in kernwoorden
Betere kwaliteit, meer kwantiteit, groepsgevoel,
groepsreflectie
•Docenten gaan één keer minder op BPV bezoek bij
de studenten: het tweede bezoek vervalt. In plaats
hiervan komen er vijf virtuele BPVgesprekken (om
de week).
•Gesprekken in virtuele omgeving om groepsgevoel
zo veel mogelijk te benaderen
Dus synchroon, buiten school, persoonlijk,
groepsgewijs

22. Onderwijstijd: voorbeeld
Even rekenen
Huidige urensituatie per klas:
24 studentenbezoeken a 2 uur gemiddeld
=
48 uur
Nieuwe urensituatie per klas:
Twee groepen studenten a 5 uur per groep =
Winst in uren in BPVbegeleidingstijd
=
10 uur 38 uur
Gerealiseerde onderwijstijd:
Per klas
=
5 uur +
Totale winst in uren per klas
=
43 uur
Aantal eerste jaars klassen
=
4 stuks x
Totale winst in uren 1e jaars opleiding
=
172 uur lerarenuren,
waarvan 20 uren onderwijstijd (4 klassen)

23. Experimenteer mee
Belangrijk om scenario’s in te leveren bij
het adviespunt!
Vanmiddag zelf aan de slag.