2. E-Ticaret Nedir?
• E-Ticaret Tanimi
• İnternet ve E-Ticaretin Tarihi
• Klasik Ticaret&E-ticaret
• E-Ticaret Araclari
3. E-Ticaretin Tanimi
Her türlü malin ve servisin bilgisayar
teknolojisi,elektronik iletisim kanallari
ve ilgili teknolojiler (akilli kart-smart
card-,elektronik fon transferi-EFT-,
POS terminalleri, faks gibi) kullanarak
satilmasi ve satin alinmasini kapsayan
bir kavramdir.
4. E-Ticaretin Tanimi
Bireylerin ve kurumların,internet veya
intranet ortamlarında yazı,ses,görüntü
biçimindeki sayısal bilgilerin
işlenmesi,iletilmesi ve saklanması ve
bir değer yaratmayı amaçlayan ticari
işlemlerin bütünüdür. ( ETTK-Türkiye
Ticaret Koordinasyon Kurulu)
5. Temel Sektörler
• Eğlence
• İletişim
• Yayın
• Perakendecilik
• Eğitim
• Donanım ve yazılım
• Kamu
6. E-Ticaret’in Tarihi
• İlk defa 1969 yılında ‘ARPANET’ askeri
projesiyle dört üniversitede bilgisayarlar
birbiriyle bağlandı.
• 1983 yılında TCP/IP ( Tranmission Control
Protocol/İnternet Protocol) kullanıma başlandı.
• Yaygın olarak internet kullanımı
özelleştirmeden sonra 1990’larda başladı ve
çok hızlı bir şekilde yayıldı.
• E-Ticaret 1997’lı yıllardan beri kullanılmaktadır.
• Bugün tüm dünyada önemli bir paya sahiptir.
13. Neden Elektronik Ticaret?
• Önce gerçekleştiren, Pazar payını artırır:
Amazon.com,
BarnesandNoble.com,Yahoo.com gibi.
• Düşük sermaye, bütün işletmeler küçük bir
yatırımla E-ticaret’e geçebilir.
• Global pazara girmek. Tüm dünyaya satış
yapabilir hale gelebilmek.
• Satış maliyetlerini azaltır.
14. Elektronik Ticaretin Avantajları
• Satış maliyetlerini azaltır.
• Birebir görüşme gerektirmez.
• Süreçleri otomatikleştirir.
• Saat farkı, bölge, iklim, yöre ile sınırlı
değildir.
• 24 saat satış.
• Rakipleriniz yaparsa?
15. E-Ticaretin faydaları
• Potansiyel tüketicinin dünyanın her yanından pazara
sunulan ürünler hakkında bilgi sahibi olmasını
• Yeni üreticilerin dünya pazarına girmesini
• Daha düşük fiyatlı ve kaliteli ürünlerin pazara girmesini
• Üreticiler arasında rekabetin artmasını
• Ticari ürünlerin maliyetinin düşmesini
• Ürün seçeneklerinin artmasını
• Ürün kalitesinin yükselmesini
• Daha hızlı bir şekilde ödeme ve teslim işlemlerinin
gerçekleştirilmesini sağlar
17. E-Ticaret Araçları
Geleneksel Araçlar Yeni Araçlar
Televizyon WWW (World Wide Web)
Radyo FTP
Telefon Elektronik Posta
Fax Sözlü Mesaj
Elektornik ödeme ve Para Sistemleri Konferans Sistemler(Telekonferans vb.)
İntranet: Kapalı Bilgisayar Ağları GSM,SMS,WAP…
19. Elektronik Ticaretin Türleri
• B2B (Business To Business)
Şirketler Arası Elektronik Ticaret
• B2C (Business To Consumer / Customer)
Şirket-Tüketici Arası Elektronik Ticaret
• B2G (Business To Goverment)
Şirket-Kamu İdaresi Arası Elektronik Ticaret
• C2G (Business To Consumer / Customer)
Tüketici-Kamu İdaresi Arası Elektronik Ticaret
20. E-Ticaret türleri / B2B
Şirketler Arası (B2B- Business To Business)
En yaygın kullanılan elektronik ticaret şeklidir.
Şirket içi veya şirketler arası yapılan ticarettir.
Elektronik Veri Değişimi (Electronik Data
Interchange) olarak da adlandırılmaktadır.
Firmaların elektronik ortamda tedarikçiye
sipariş vermesi, faturalarını temin etmesi ve
bedellerini ödemesi bu bölümde
değerlendirilmektedir.
21. E-Ticaret / B2B ne sunar?
A. KATALOG HĠZMETĠ
– B2B siteleri, şirketlere kendilerini ve ürünlerini tanıtıcı
gerçek hayatta potansiyel müşterilere gönderdiğiniz
kataloglardan ya da broşürlerden farkı olmayan online
kataloglar sağlar.
B. ALIM SATIM HĠZMETLERĠ
– B2B sitelerinin önemli bir bölümü, üyelerine kendi
aralarında online ticaret yapma olanağı sağlayarak
alıcı ile satıcı şirket arasındaki alışverişe ilişkin bütün
süreçler elektronik ortamda gerçekleşir.
22. E-Ticaret / B2B ne sunar?
C. MÜZAYEDE HĠZMETLERĠ
– B2B Sitelerinin bir çoğu tıpkı bireysel tüketicilere
yönelik açık artırma sitelerinde olduğu gibi açık artırma
(ya da eksiltme) yapılmasına imkan tanır. B2B şirketten
şirkete gerçekleşen açık artırma ile şirketlerin
stoklarında kalan ürünleri satma, ya da toptan ticarete
yönelik özel kampanyalar yapma fırsatını sunar.
D. BĠLGĠ DEĞĠġ TOKUġU HĠZMETĠ
– B2B sitelerinin en temel işlevi ise, bu siteler aracılığıyla
bir araya gelen şirketlerin birbirlerini alım satım
taleplerinden haberdar etmeleridir. Bu niteliğiyle
sektörlere yönelik şeffaflığı artıran elektronik pazar
yerleri, fiyat seviyelerinin de optimum biçimde
oluşmasını sağlarlar.
23. E-Ticaret türleri / B2C
ġirket-Tüketici Arası (B2C-Business to
consumer / costumer) : Elektronik ticaretin
en çok bilinen türüdür. Sanal Mağaza
uygulamaları ile İnternette firmalar elektronik
ortamda; bilgisayardan otomobile, kitaptan
pizzaya birçok ürünün doğrudan tüketiciye
satışını yapmaya başlamıştır. Yaygın GSM
kullanımı ile birlikte wap teknolojisi de
gelişmekte olup, yer ve zaman gibi kısıtlar
olmaksızın elektronik ticaret yapılan uygun bir
ortam haline gelmiştir.
24. E-Ticaret Türleri / B2G
ġirket-Kamu Ġdaresi Arası Elektronik Ticaret
(B2G-Business to goverment) : Kamu ile
şirketler arasındaki lokal ağlar üzerinde yapılan
ticaret, haberleşme ve diğer tüm etkinlikleri
kapsamaktadır. Kamu ihalelerinin İnternette
yayınlanması ve firmaların elektronik ortamda
teklif vermeleri ilk örnekleridir. E-Ticaretin
yaygınlaşmasını desteklemek amacı ile kamunun
vergi ödemeleri, gümrük işlemleri de sanal
dünyaya taşınmaktadır.
25. E-Ticaret Türleri / C2G
Tüketici-Kamu Ġdaresi Arası Elektronik
Ticaret (C2G-Customer to goverment) :
Tüketici ile kamu idaresi arasında her türlü
vergi, sağlık ve hukuksal etkinliği
kapsamaktadır. Henüz yaygın örnekleri
olmayan bu kategoride ehliyet, pasaport
başvuruları, sosyal güvenlik primleri ile
vergi ödemeleri, vb. uygulamalar ile
Elektronik Devlete geçişin sağlanması
planlanmaktadır.
26. E-Ticaret Türleri / B2E
ĠĢletme içi Elektronik Ticaret -
Business to employee : Firma
içindeki yöneticilerin ve çalışanların
online iletişim kurmasıdır. Broşürlerin,
ürün kataloglarının veya toplantı
duyurularının online yapılmasıdır.
27. E-Ticaret Türleri ???
Çok yaygın olmasa da çok kısa bir
gelecekte yeni bir sistem olarak
üniversitelerin öğrencilere sunduğu
uzaktan eğitim sistemi (internet
üzerinden) bu alanda yerini alacaktır.
29. E-Ticaretin Yönetime Etkileri
Elektronikleşme ve Hareketlilik:Bilgilere
ulaşmada kolaylık
Vizyon Geliştirme: Daha geniş bir kitleye
hitap etmek
Örgüt Kültürü:Rekabetden kaynaklanan
takım ruhu ve örgüt kültürü
Calışma Grupları: İnternet üzerinden veri
paylaşımı ve toplantılar.
Rekabette Üstünlük:Rakiplere üstünlük
30. E-Ticaretin
Reklamcılığa ve Pazarlamaya Etkileri
Etkileşimli ve Birebir Elektronik Pazarlama
E-ödeme İmkanı
Bankacılık ve Sigortacılıkda etkinlik ve hız
Sanal Anket ve Kamuoyu
Etkin ve hızlı Müşteri talepleri yönetimi
Etkileşimli Tedarik zinciri yönetimi
Etkileşimli Stok yönetimi
Birebir pazalarma
31. E-Ticaretin
Üretim Sürecine Etkileri
Maliyetlerin düşürülmesi: Depolama ve
personel masrafları vb.
Depodaki ürün kontrolü
Ürün taleplerinin hızlı kontrolü
Lojistik kararlarının hızlı alınabilmesi
32. E-Ticaretin
KOBİ’lere Etkileri
Pazar Araştırma
Ürün/Hizmet Arama
Pazarlama
Müşteri ile İletişim
Girdi Temini
33. E-Ticarette
KOBİ’lerin önündeki engeller
• Ülkemizde KOBİ'lerin E-Ticarete Yönelimin Önündeki
Engeller
• Kuruluş Maliyetleri
• İnsan Kaynaklarındaki Eksiklik
• Sağlanacak Faydanın Belirsizliği
• Sınırlı Bilgi Düzeyi
• E-Ticaretin Öneminin
Henüz Yeterince Fark edilememiş
Olması
34. E-Ticarette KOBİ’lere öneri
Öneri: KOBİ’ler bir araya gelerek e-pazaryerleri
oluşturabilirler…
Satıcı 1 Tüketici
Electronic Market
Satıcı 2 Tüketici
(Pazar yeri)
Satıcı 3 Tüketici
Ürün Dağıtım Ağı
35. E-Ticaretin
Bireye ve Topluma Etkileri
Hesaplı,rahat,kolay ve hızlı
Güvenli ???
Eğlenceli : Online açık artıma
Küresel: Geniş ürün seçenekleri
Sıra bekleme,Yer ve Zaman
Bağımsızlığı
Sosyal yasama etkileri ???
36. E-Ticaret İşlemleri
o Mal ve hizmetlerin elektronik alışverişi,
o Üretim planlaması yapma ve üretim zinciri
oluşturma,
o Tanıtım, reklam ve bilgilendirme,
o Sipariş verme,
o Anlaşma/sözleşme yapma,
o Elektronik banka işlemleri ve fon transferi,
o Elektronik konşimento gönderme,
o Gümrükleme,
o Elektronik ortamda üretim izleme,
o Elektronik ortamda sevkiyat izleme,
o Ortak tasarım geliştirme ve mühendislik,
37. E-Ticaret İşlemleri
o Elektronik ortamda kamu alımları,
o Elektronik para ile ilgili işlemler,
o Elektronik hisse alışverişi ve borsa,
o Ticari kayıtların tutulması ve izlenmesi,
o Doğrudan tüketiciye pazarlama,
o Sayısal imza, elektronik noter gibi güvenilir üçüncü taraf
işlemleri,
o Sayısal içeriğin anında dağıtımı,
o Anında bilgi oluşturma ve aktarma,
o Elektronik ortamda vergilendirme,
o Fikri, sınai ve ticari mülkiyet haklarının korunması ve
transferi
o Elektronik ortamda kamu alımları,
o Elektronik para ile ilgili işlemler,
38. E-Ticaret İşlemleri
o Elektronik hisse alışverişi ve borsa,
o Ticari kayıtların tutulması ve izlenmesi,
o Doğrudan tüketiciye pazarlama,
o Sayısal imza, elektronik noter gibi güvenilir
üçüncü taraf işlemleri,
o Sayısal içeriğin anında dağıtımı,
o Anında bilgi oluşturma ve aktarma,
o Elektronik ortamda vergilendirme,
o Fikri, sınai ve ticari mülkiyet haklarının
korunması ve transferi
39. E-Ticaretde Dikkat Edilecek Noktalar
Web Sitesi hazirlamasin dikkat edilecek Noktalar:
Web sitesi satmayı planladığı ürünlere göre tasarlanmalıdır.Renk seçimleri,
Grafiklerin yoğunluğu,Animasyonlu etkileşimler ve Sadelik gibi özellikler web
sitelerinde ürüne bağlı değişkenlik gösterir.
Bir E-Ticaret sitesinin standartları da vardır:
- Satıcı, ürün destek bilgisi için her sayfaya ya da bilgi merkezine link
vermelidir.
- Satıcı tanıtıcı bilgiler, ticari isim, adres ve kontak telefon, e-mail ve faks
bilgileri ve ortaklıklarıyla ilgili bilgiler alıcıya verilmelidir. (Satıcı ile ilgili
bilgiler alıcı güvenini arttırır).
- Alıcıya, yaptığı alışverişin hangi hukuka tabi olduğu anlatılmalıdır.
- Satıcı, satılan mal veya sunulan hizmetle ilgili tüm sınırlamalarını (Ülke
dışına satış yapmıyoruz...vb.), alıcıların kişisel bilgilerini girmeden ya da
ürün, servis seçimi yapmadan önce görmelerini sağlamalıdır.
- Satışı yapılan tüm mal ve hizmetlerin detaylı açıklaması site üzerinde
verilmelidir.
- Sitede arama fonksiyonu olmalıdır. (Alıcının aradığı bilgiye bir an önce
ulaşması gerekir.)
- Satıcı, alıcıya sık sorulan sorular (FAQ) servisi, Müşteri hizmetlerine bağlı
bir telefon numarası, şikayet ve sorularını bildirebilecekleri bir e-mail adresi
sunmalıdır .
40. İnternet üzerinden E-Ticaret
Sayfası Oluşturma Adımları
• Bir Yer Seçme
– Bir yer seçme
• Ödeme yetkisi ve İşlemleri
• Ticaret Server’ı
• Mağazanın Web Tasarımının Yapılması
– Yükleme Hızı
– Basitlik
– Alışveriş Kartının Kullanılması
– Site İçerisinde Yönlendirmeler
– Global Olma
– Sipariş ve Ödeme Seçenekleri
– Güvenilirlilik
– Servislerin Kişilere Özel Hale Getirilmesi
– Satış Öncesi Destek
– Satış Sonrası Destek
41. Dikkat edilecek diğer kısımlar
• Elektronik Ticarette Siparişin Alınmasında Dikkat edilecek
noktalar
• Elektronik Ticarette Bedelin Ödenmesinde Dikkat edilecek
noktalar
• Elektronik Ticarette Alınan Mal veya Teslimatında Dikkat
edilecek noktalar
• Elektronik Ticarette ‘Garanti’ Hizmeti Verilmesinde Dikkat
edilecek noktalar
• Elektronik Ticarette İadeler de Dikkat edilecek noktalar
• Elektronik Ticarette Gizlilik Politikasında Dikkat edilecek
noktalar
• Elektronik Ticarette Güvenli alışveriş için Dikkat edilecek
noktalar
42. E-Ticarette taraflar [oyuncular]
• Alıcı • Sivil Toplum Örgütleri
• Satıcı (Tüketiciyi Koruma Derneği,
• Üretici Odalar v.b.)
• Bankalar • Üniversiteler
• Komisyoncular • Onay Kurumları, Elektronik
Noterler
• Sigorta Şirketleri
• Dış Ticaret Müsteşarlığı
• Nakliye - Kargo Şirketleri
• Gümrük Müsteşarlığı
• Özel Sektör Bilgi
Teknolojisi - Yazılım • Diğer Kamu Kurumları
Şirketleri
43. E-Ticaretde Ödeme Araçları
• Kredi Kartı
Kredi kartının tüm dünyada standart bir ödeme altyapısına sahip
olması ve kullanıcı kitlesinin genişliği Internet üzerinden yapılan
alışverişlerde en çok kullanılan ödeme yöntemi (Türkiye'de tek
yöntem) olmasını sağlamıştır. Alışveriş sırasında kredi kartı
bilgilerinin üçüncü şahıslarca ele geçirilmesinin önlenmesi
amacıyla bu bilgilerin şifrelenmesi esasına dayanan SSL ve SET
protokolleri kullanılmakta, böylece alışveriş güvenliği kolaylıkla
sağlanmaktadır.
44. E-Ticaretde Ödeme Araçları
• Elektronik Para
Elektronik para Internet'te kullanılmak üzere geliştirilmiş para birimidir.
Elektronik para günlük hayatta kullanılan mağaza çeklerinin Internet
ortamındaki karşılığı olarak değerlendirilebilir. Bu sistemden yararlanmak
isteyen kişilerin ilk olarak elektronik para hizmeti sunan şirketler tarafından
geliştirilen özel yazılımlardan birini bilgisayarlarına yüklemeleri ve o şirketle
çalışan bir bankada hesap açtırmaları gereklidir. Bundan sonra elektronik
para ile anlaşmalı mağazaların sitelerinden veya kendisi gibi elektronik para
yazılımını kullanan diğer taraflar ile sanal alışveriş yapabilirler. Elektronik
para yazılımı, istenilen miktarda paranyn bir banka hesabından çekilerek,
Internet üzerinden yapılacak harcamalarda kullanılmak üzere elektronik
ortamda saklanmasını sağlar. Her elektronik paranın normal hayatta olduğu
gibi bir seri numarası vardır. Internet üzerinden bir harcama yapıldığında belli
seri numaralı elektronik paralar alışveriş yapanın bilgisayarından silinerek
alışveriş yapılan bilgisayara geçirilir. Bu şekilde, para akışı aynen günlük
hayatta olduğu gibi gerçekleştirilir. Türkiye'de bu sistem henüz uygulamaya
geçmemiştir. Dünyada elektronik para hizmeti veren bazı kuruluşlara örnek
olarak CyberCash (www.cybercash.com), DigiCash (www.digicash.com)
verilebilir.
45. E-Ticaretde Ödeme Araçları
• Elektronik Çek
Elektronik çek, elektronik ticaret gerçekleştiren sitelerin ödemeleri çek olarak
kabul etmelerini ve işleyebilmelerini sağlayan bir ödeme sistemidir. Elektronik
çek, ABD'de Financial Services Technology Consortium (www.fstc.org)
tarafından SDML, Signed Document Markup Language, adı verilen bir
işaretleme dili kullanılarak geliştirilmiştir. Elektronik çek sisteminde, ödemeler
kredi kartı olmadan banka hesabı bilgilerinin gerekli olanlarının elektronik
ticaret sitesine girilmesi yoluyla yapılır. Kullanıcı bir anlamda ticaret sitesine
çek keserek ödeme yapmış olur. Bankadaki sistemler yapılan transferleri her
gün temizleyerek bahsedilen hesapta alışverişin tamamlanması için gerekli
şartların yeterli olup olmadığını kontrol ederler ve bu durumdan elektronik
ticaret sitesini şifreli kanallarla haberdar ederler. Bu işlemler takas merkezi
olarak adlandırılan finansal kurumlar tarafından da yürütülebilir. Kullanılması
kolay bir sistem olmakla birlikte, daha yaygın kullanımı için gerekli sistemlerin
finans sektörü tarafından kabul görmesi gereklidir. Bu hizmet ülkemizde
herhangi bir kuruluş tarafından henüz uygulamaya konulmamıştır. Daha
detayly bilgi için www.echeck.org sitesi ziyaret edilebilir.
46. E-Ticaretde Ödeme Araçları
• Diğer Ödeme Araçları
Escrip: Bağış ödemeleri gibi bazı özel düşük
miktarlı ödemeler için kurulmuş bir sistem.
IPIN: Internet harcamalarını ISS faturalarına
yansıtan bir sistem.
PCPay: Smart Card bazlı bir sistem.
ECharge My Phone: Telefon faturası ile entegre
edilmiş bir sistem.
First Virtual: Ödemeleri üçüncü bir kuruluşun
toplayıp, ilgili taraflara dağıtımını yaptığı bir sistem.