Más contenido relacionado La actualidad más candente (20) Similar a โครงงานโรคพืช (20) โครงงานโรคพืช5. ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา การเกษตรกรรมเป็นปัจจัยพื้นฐานหลักในการพัฒนาประเทศ ด้วยจำนวนประชากรที่เพิ่มมากขึ้นประกอบกับความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีต่างๆ เกษตรกรในปัจจุบันจึงมุ่งเน้นทางด้านการผลิตกันมากขึ้นทั้งเพื่อการบริโภคและการใช้งานภายในประเทศหรือเพื่อเป็นธุรกิจส่งออก ทุกวันนี้การเกษตรจึงมุ่งสู่รูปแบบของอุตสาหกรรมมากขึ้นเรื่อยๆ ดังนั้นความต้องการวัตถุดิบต่างๆ ซึ่งเป็นปัจจัยการผลิตมากขึ้น เกษตรกรจึงมักจะใช้สารเคมีต่างๆ ในการทำการเกษตร โดยเฉพาะสารเคมีที่ใช้ป้องกันและกำจัดศัตรูพืชเพราะเป็นวิธีที่ง่ายและได้ผลอย่างรวดเร็วรวมทั้งมีประสิทธิภาพดี 6. แต่อย่างไรก็ตามการใช้สารเคมีในการทำการเกษตรติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจก่อให้เกิดผลกระทบกับมนุษย์ทั้งทางตรงและทางอ้อมเพราะอาจทำให้เชื้อโรคพืชเกิดความต้านทานต่อสารเคมีเหล่านั้น เนื่องจากการกลายพันธุ์ กลายเป็นศัตรูพืชชนิดใหม่ที่ป้องกันและกำจัดได้ยากขึ้นและอาจทำลายศัตรูตามธรรมชาติของศัตรูพืชเหล่านั้น ทำให้ปัญหาศัตรูพืชต่างๆ ยิ่งระบาดหนักขึ้นและอาจเกิดปัญหาสารพิษตกค้างในผลผลิตทางการเกษตรซึ่งเป็นผลกระทบโดยตรงกับมนุษย์ด้วย ปัจจุบันจึงได้มีการพัฒนาและวิจัยพืชสมุนไพรที่มีสรรพคุณในการยับยั้งเชื้อราสาเหตุโรคพืช เพื่อเพิ่มแนวทางในการป้องกันกำจัดเชื้อราสาเหตุโรคและเป็นวิธีการที่ปลอดภัยกับทั้งผู้ผลิตและผู้บริโภค ดังนั้นการศึกษาเกี่ยวกับการใช้สารสกัดจากพืชสมุนไพรในการยับยั้งการเจริญของเชื้อราสาเหตุโรคพืชจึงเป็นเรื่องที่น่าสนใจ ควรศึกษาเพิ่มมากขึ้นเพื่อให้ได้สารที่มีประสิทธิภาพและนำไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อไป 7. พริกและกล้วยเป็นพืชที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจแทบทุกพื้นที่ที่มีการปลูกมักมีโรคเกิดขึ้นรวมทั้งในเขตอำเภอ ขุขันธ์เอง ทำให้ผลผลิตเสียหายเป็นอย่างมาก ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อราสาเหตุของโรคพืช ดังนั้นผู้ทดลองจึงสนใจศึกษาสารสกัดจากพืชสมุนไพรบางชนิดมายับยั้งการเจริญของเชื้อราสาเหตุโรคของพริกและกล้วยเพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาวิธีการควบคุมโรคอีกวิธีหนึ่ง 9. สมมติฐาน สารสกัดพืชสมุนไพร คือ กระชาย ข่า และไพลมีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของเชื้อราสาเหตุโรคพืชในพริกและกล้วยได้แตกต่างกัน 10. ตัวแปรที่ศึกษา 1. ตัวแปรต้น ชนิดของสารสกัดพืชสมุนไพร คือ กระชาย ข่า และไพล 2. ตัวแปรตาม ประสิทธิภาพของสารสกัดพืชสมุนไพร คือ กระชาย ข่า และไพล ในการยับยั้งการเจริญของเชื้อราสาเหตุโรคพืชในพริกและกล้วย 3. ตัวแปรควบคุม -ชนิดและปริมาณของอาหารเลี้ยงเชื้อ -ปริมาณสารสกัดสมุนไพร -ชนิดและขนาดของจานเลี้ยงเชื้อ -อายุและชนิดของเชื้อราสาเหตุโรคพืช -ระยะเวลาในการบ่มเชื้อ 13. วัสดุ-อุปกรณ์ 12. ฟองน้ำเช็ดโต๊ะ 3 อัน 13. ตู้ปลอดเชื้อ (laminar air flow) 2 เครื่อง 14. ขวดแก้ว 20 อัน 15. หลอดทดลองขนาดกลาง 70 อัน 16. จานเลี้ยงเชื้อ 70 อัน 17. ปากคีบ 2 อัน 18. ปิเปต ขนาด 10 มิลลิลิตร 4 อัน 19. Aluminium foil 1 ม้วน 20. เข็มเขี่ยเชื้อปลายงอ 4 อัน 21. ตะเกียงแอลกอฮอล์ 2 อัน 22. กระจกนาฬิกา 2 อัน 1. มั่นฝรั่ง 1 กิโลกรัม 2. เด็กโทรส 100 กรัม 3. ผงวุ้น 60 กรัม 4. น้ำกลั่น 750 มิลลิลิตร 6 ขวด 5. กระชาย 1 ถุง 6. ข่า 1 ถุง 7. ไพล 1 ถุง 8. ผลพริกที่มีอาการของโรค 5 ผล 9. กล้วยที่มีอาการของโรค 1หวี 10. เอธิลแอลกอฮอล์ 95 % 1ขวด 11. เมธิลแอลกอฮอล์ 95 % 1ขวด 14. 23. กระดาษสำหรับ label 1 ห่อ 24. ลูกยาง 2 อัน 25. กระบอกตวง ขนาด 10 มิลลิลิตร 1 อัน 26. กระบอกตวง ขนาด 100 มิลลิลิตร 1 อัน 27. กระบอกฉีดแอลกอฮอล์ 2 อัน 28.cork borer ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 5 มม. 2 อัน 29. ชั้นวางหลอดทดลอง 2 อัน 30. สำลี 1 ม้วน 31. ถุงพลาสติก 2 ห่อ 32. ยางรัด 1 ห่อ 33. ช้อนตักสาร 2 อัน 34. กรวยแก้ว 2 อัน 35. ไฟแช็ค 2 อัน 36. มีด 1 อัน 37. เขียง 1 อัน 38. หม้อต้มน้ำ 1 อัน 39. เครื่องชั่งสารเคมี 1 เครื่อง 40. ผ้าขาวบาง 1 ผืน 41. หม้อนึ่งความดันไอ (autoclave) 1 เครื่อง 42. บิกเกอร์ ขนาด 100 มิลลิลิตร 2 อัน 43. บิกเกอร์ ขนาด 50 มิลลิลิตร 2 อัน 44. มีดผ่าตัด 2 อัน 16. การแยกเชื้อราบริสุทธิ นำผลพริกและกล้วย ที่เป็นโรคมาแยกเชื้อด้วยวิธีการ tissue transplanting method โดยเช็ดเนื้อเยื่อด้วยแอลกอฮอล์ 70 เปอร์เซ็นต์ ให้สะอาด แล้วตัดเนื้อเยื่อบริเวณขอบแผลระหว่างเนื้อเยื่อปกติ และเนื้อเยื่อ ที่แสดงอาการเป็นโรคขนาด 0.5 x 0.5 เซนติเมตร นำชิ้นเนื้อเยื่อที่ได้มาฆ่าเชื้อ ที่ผิวนอกโดยแช่ในสารละลายคลอรอกซ์10 เปอร์เซ็นต์ นาน 5 นาที แล้วล้างออกด้วยน้ำกลั่นนึ่งฆ่าเชื้อ จากนั้นย้ายชิ้นส่วนเนื้อเยื่อลงบนอาหาร PDA (Potato Dextrose Agar) แล้วนำไปบ่มที่อุณหภูมิห้อง เมื่อเส้นใยเจริญออกจากเนื้อเยื่อมาประมาณ 2-3 เซนติเมตร ให้ใช้ cork borer ตัดปลายเส้นใยบริเวณของโคโลนี แล้วย้ายส่วนเส้นใยดังกล่าววางบนอาหาร PDA อีกครั้งเพื่อให้ได้เชื้อบริสุทธิ์ เมื่อเชื้อราเจริญดีจึงย้ายเส้นใยไปเลี้ยงในหลอดอาหารเอียงเพื่อเก็บรักษาเชื้อราไว้ใช้ในการทดลองต่อไป 17. 2. การศึกษาการเจริญของเชื้อรา การเตรียมแหล่งของเชื้อราและการบ่มเชื้อ เขี่ยเชื้อราจากข้อ 1 วางตำแหน่งกึ่งกลางของอาหารเลี้ยงเชื้อ PDA แล้วบ่มที่อุณหภูมิห้อง เป็นเวลา 7 วันหรือเมื่อเชื้อมีการเจริญเกือบเต็มจานเลี้ยงเชื้อ จากนั้นใช้ cork borer ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 5 มิลลิเมตร เจาะเส้นใยของเชื้อราบริเวณขอบโคโลนีซึ่งกำลังเจริญดีวางบนกึ่งกลางของอาหาร PDA ที่เตรียมไว้ ทำการเลี้ยงเชื้อราสาเหตุโรคของพืชแต่ละชนิด และแต่ละระยะเวลาอย่างละ 5 ซ้ำ บ่มเชื้อที่อุณหภูมิห้อง เป็นเวลา 7 วันหรือจนกว่าเชื้อรามีการเจริญเกือบเต็มจานเลี้ยงเชื้อ 18. ตรวจวัดผลการเจริญของเชื้อราทุกวัน คือ โดยวัดขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางโคโลนีในหน่วยมิลลิเมตร นำผลที่ได้ไปสร้างกราฟความสัมพันธ์ระหว่างระยะเวลาที่ใช้ในการเจริญเติบโต (วัน) กับขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของโคโลนี (มิลลิเมตร) 19. 3.การสารสกัดสมุนไพร การสกัดสารสมุนไพรอย่างหยาบโดยนำพืชสมุนไพรทั้ง 3 ชนิด คือ กระชาย ข่า และไพล จากแหล่งต่างๆ ดังตาราง มาล้างให้สะอาด หั่นแล้วผึ่งให้แห้งในที่ร่ม 1 สัปดาห์ จากนั้นหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ หรือบดให้ละเอียด นำมาชั่งน้ำหนักให้ได้ น้ำหนัก 1 กรัม 5 กรัม และ 10 กรัม แล้วนำไปแช่ด้วยเอทธิลแอลกอฮอล์ 95 เปอร์เซ็นต์ ปริมาตร 100 มิลลิลิตร เป็นตัวทำละลาย 2 วัน จะได้สารสกัดหยาบที่มีความเข้มข้น เป็น 10,000 ppm 50,000 ppmและ 100,000 ppmในตัวทำละลายตามลำดับ จากนั้นนำสารสกัดที่มีระดับความเข้มข้ม100,000 ppm ทำการเจือจางให้ได้สารสกัดที่มีความเข้มข้น 1,000 2,500 5,000 และ 7,500 ppm 21. 4. การทดสอบประสิทธิภาพของสารสกัดสมุนไพร การเตรียมอาหารผสมสารสกัดสมุนไพรเพื่อทดสอบด้วยวิธี poisoned food technique โดยการเตรียมอาหาร PDA ปริมาตร 9 มม. ที่ผ่านการนึ่งฆ่าเชื้อที่อุณหภูมิ 121 0C ภายใต้ความดัน 15 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว เป็นเวลา 15 นาที นำสารสกัดพืชสมุนไพร ผสมในอาหาร PDA ที่อุณหภูมิ 50 0C ในความเข้มข้นต่างๆ ปริมาตร 1 มม. ที่เตรียมไว้ แล้วทำการผสมให้เข้ากัน จากนั้นเทลงในจานเลี้ยงเชื้อ โดยทำการทดลองละ 5 ซ้ำ ทิ้งไว้ให้อาหารแข็งจะได้สารอาหารผสมสารสกัดจากพืชสมุนไพรที่มีความเข้มข้น 10,000 ppm 50,000 ppmและ 100,000 ppmตามลำดับ ในส่วนของชุดควบคุมไม่มีการผสมสารสกัดจากพืชสมุนไพรสำหรับการเตรียมอาหารผสมสารสกัดสมุนไพรที่มีความเข้มข้น 1,000 2,500 5,000 และ 7,500 ppm ดำเนินการเช่นเดียวกัน 22. หลังจากผิวหน้าอาหารผสมสารสกัดจากพืชสมุนไพรแห้งสนิท นำชิ้นวุ้นที่ได้จากการใช้ cork borer ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 5 มม. เจาะเส้นใยบริเวณขอบโคโลนีเชื้อราสาเหตุโรคพืชที่แยกได้ที่อายุ 2 วัน สำหรับเชื้อราสาเหตุโรคที่แยกได้จากกล้วย และอายุ 7 วัน สำหรับเชื้อราสาเหตุโรคที่แยกได้จากพริก วางบนผิวหน้าอาหารผสมสารสกัดพืชสมุนไพรโดยคว่ำให้ด้านที่มีเชื้อราอยู่ทางด้านล่าง บ่มเชื้อที่อุณหภูมิห้อง เมื่อเชื้อราเจริญ 2 วัน สำหรับเชื้อราสาเหตุโรคที่แยกได้จากกล้วย และอายุ 7 วัน สำหรับเชื้อราสาเหตุโรคที่แยกได้จากพริก 7 วัน จึงทำการตรวจผลโดยการวัดเส้นผ่านศูนย์กลางของโคโลนีที่เจริญและนำค่าที่ได้มาคำนวณหาเปอร์เซนต์การยับยั้งการเจริญโดยใช้สูตร 23. เปอร์เซ็นต์การยับยั้ง = [(A-B)/A] x 100 เมื่อ A คือ ค่าเฉลี่ยของเส้นผ่านศูนย์กลางของโคโลนีเชื้อราบนจานเลี้ยงเชื้อชุดควบคุม B คือ ค่าเฉลี่ยของเส้นผ่านศูนย์กลางของโคโลนีเชื้อราบนจานเลี้ยงเชื้อที่มีอาหารผสมสารสกัดจากพืชสมุนไพร 33. ตอนที่ 4 สรุปผลการดำเนินการ การยับยั้งเชื้อราสาเหตุโรคในพริก สารสกัดที่ระดับความเข้มข้น 1,000 ppm ไพลมีประสิทธิภาพในการยับยั้งมากที่สุดคือ 12.73 ระดับความเข้มข้น 2,500 5,000 และ7,500ppm ข่ามีประสิทธิภาพในการยับยั้งมากที่สุด คือ 24.84 27.33 และ 40.37 ตามลำดับ ส่วนที่ระดับ 10,000 สารสกัดทั้ง 3 ชนิดมีประสิทธิภาพในการยับยั้งเท่ากัน คือ 100 การยับยั้งเชื้อราสาเหตุโรคในกล้วย สารสกัดที่ระดับความเข้มข้น 1,000 ppm ไพลมีประสิทธิภาพในการยับยั้งมากที่สุดคือ 9.34 ระดับความเข้มข้น 2,500 5,000 และ7,500ppm กระชายมีประสิทธิภาพในการยับยั้งมากที่สุด คือ 16.87 20.18 และ 33.73 ตามลำดับ ส่วนที่ระดับ 10,000 สารสกัดทั้ง 3 ชนิดมีประสิทธิภาพในการยับยั้งเท่ากัน คือ 100