1. [ li TÜIUt KÜTÜPHANECİLERDERNEGİ J
PROF. DR.
DERİN U. YURDADOG'A
""
ARMAGAN
Yayma Hazırlayanlar
Fahrettin ÖZDEMiRCi YusufKAYAN
ANKARA, 1994
2. TÜRK KÜTÜPHANECİLERDERNEGİ
GENEL MERKEZİ
. U. YURDADOG'A
BERIN
PROF.DR. ~
AKMAGAN
Yayma Hazırlayanlar
Fahrettin ÖZDEMİRCİ YusufKAYAN
Ankara. 1994
3. TÜRK KÜTÜPHANECİLERDERNEGİ YAYıNLARı: 17
Prof. Dr. BeIin U. Yurdadağ'a armağan / Yay. haz.
Fahrettin Özdemirci, Yusuf Kayan.- Ankara: Türk
Kütüphaneciler Derneği, 1994.
IX, 100 s.; 24 sm. - (Türk Kütüphaneciler Derneği
Yayınları;17)
ISBN 975-7653-30-6
ı. Kütüphanecilik. 2. Yurdadağ, Berin U. - Armağan.
020.8
Dizgi : Sönmez ÇELİK
Kapak: Hatice GÜCÜKÇAVUŞ
ISBN 975-7653-30-6
4. SUNUŞ
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesfnde
Kütüphanecilik Bölümü'nün açıldığı yıllarda, aynı Fakülte'nin İngiliz
Filolojisi Bölümü mezunu olan genç Berin U. Yurdadoğ çevirmen olarak
çalışmaktaydı. O dönemde, herhalde. uzun yıllar yüzlerce genci
kütüphanecilik mesleğine hazırlayacak. yalnız mesleğe hazırlamakla
kalmayıp, onlara bocaladıkları gençlik yıllannda dost, yol gösterecek bir
hoca olacağını hiç düşünmüyordu. Kütüphanecilik Bölümü'ne
girmesinde, kendi söylemine göre en önemli etken Profesör CarI White'ın
kişiliğinden etkilenmesi olmuştu. Bu nitelikte bir insanın seçtiği bir
mesleğin benimsenrneğe değer bir meslek olması gerektiğini
düşünmüştü. Hocamızdan feyz almış tüm kütüphaneciler Profesör CarI
White'a büyük teşekkür borçluyuz.
Berin U. Yurdadoğ'u kütüphaneciliğe kazandıran bu etken onun
kişiliğinibelirleyen özelliklerine de ışık tutar. İçinden çıktığı toplumun
değerlerine sıkı sıkıya bağlı. ama bu değerleri batı kültürü ile sağlıklı bir
biçimde sentezleyebilmiş ve kişilikli olmaya, insan ilişkilerine değer
veren bir kişi. Bu değerlere öylesine bağlıdır ki. tüm insancıllığına ve
farklı değer sistemlerine olan hoşgörüsüne karşın; ilkesiz. belli değerlere
sahip olmayan insanlara karşı aynı ölçüde kararlı bir tavır takınır.
Gönlünün kapısı bu insanlara kesinlikle kapalıdır. Değerlerin erozyona
uğradığı bir toplumda bu tür aydın bir tutumun örneğini vererek
öğrencilerine modeloluşturmuştur.
Berin Hoca'dan söz edip de onun teknolojik yeniliklere olan büyük
ilgisine değinmemek olası değiL. Bölümün ders programlarını bu yeni
bilgileri öğrencilerine aktarmak için sürekli zenginleştirmiş ve böylece
bölüm öğrencilerine. çalışma yaşamına atılır atılmaz belki uygulama
alanı bulamayacaklan bilgileri de vererek. onları yannIara hazırlamıştır.
Bu tür bir eğitim alan kütüphaneciler yeniliğe açık ve ufukları geniş
insanlar olarak yetişmişlerdir.
Prof. Dr. Berin U. Yurdadoğ. resmen emekli olmakla birlikte
kütüphaneciliğe ve bilgileşime, bu alanda çalışanlara ve genç meslek
elemanı adaylarına sevgisi ve bağlılığı ve dinamizmi ile hep aramızda ve
kendisini kesinlikle emekli olmuş bir kişi olarak görmüyoruz. Ancak. bu
resmi işlemi, hocamıza vefa borcumuzu ödemek ve mesleğimize bir yapıt
kazandırmak için değerlendirdik.
III
5. Bu annağan kitabın sizlere ulaşması planlandığından çok uzun
bir zaman aldı. Bu. günümüzün yüksek tempolu yaşam biçiminin
kaçınılmaz bir sonucu oldu. Zamanın tüm baskısına karşın olanaklarını
zorlayarak bu kitaba katkıda bulunan tüm yazarlara Derneğimiz ve
meslek grubumuz teşekkür borçlu. İçtenlikle katkıda bulunmak isteyen
ama buna olanak bulamayan meslektaşlarımızada ilgileri için teşekkür
ederiz. Ayrıca. kitabı yayına hazırlayan Araş. Gör. Fahrettin Özdemirci
ve Uzm. Yusuf Kayan'a. dizgiye hazırlayan Sönmez Çelik'e teşekkür
ederim.
Kitapta yer alan oniki yazı, tiyatrodan meslek alanımızda bilgi
teknolojisi uygulamalarına. mesleki araştırma ve çalışmalarda
uygulanan çeşitli tekniklere; sistem kuramından geleneksel sanat
dallarımızdan biri olan ebruya. Osmanlı saraylarında eğitime uzanan bir
çeşitlilik gösteriyor. Kitap, bu yapısı ile hocamızın. ilgi alanları çok
değişik pek çok insanın gönlünde kendine bir yer yaptığını gösterdiği
gibi; inancım odur ki. aynı genişlikte bir yelpazede yer alacak bir
okuyucu kitlesinin ilgisini de çekecek ve aynı zamanda sınırlı sayıdaki
mesleki yayınlarımızadeğerli bir katkı olacaktır.
Sayın Hocam. 1968 yılında sunduğu seminer ödevini 1993'e dek.
25 yıl sakladığınız ve emekli oluşunuz nedeni ile doğan belgeleri
saklama konusundaki yer sıkıntınız sonucu bu ödevi nasıl üzülerek
atmak zorunda kaldığınıza tanık olan eski bir öğrenciniz olarak sizin
bize gösterdiğiniz vefayı bizzat yaşamış bir kişiyim. Biz de size karşı aynı
bağlılığı duyuyor ve bu duyguyu. bir nebze olsun, bu kitapla dile
getirebilmiş olmayı umuyoruz. Ellerinizde biçim alırken nice anlamlar
kattığınız kağıt turna kuşlarının sembolize ettiği evrensel insancıl
değerleri yaşam boyu paylaşalım. Tüm dostlarınız ve öğrencileriniz
adına saygı ve sevgilerle.
Selma (Alpay) Aslan
Şubat 1994
IV
6. İçİNDEKİLER
SUNUŞ III-IV
İçİNDEKİLER V-VI
Prof. Dr. Berin U. Yurdadoğ: Bir Yaşamın Öyküsü VII-IX
HATİCE FATOŞ (GÜR) AKINOGLU
Çevrimiçi ve CD-ROM Veri Tabanıarı: Karşılaştırmalı
Bir Çalışma 1-22
SAcİT ARSLANTEKİN
İndekslemeye Giriş 23-31
DOGAN ATILGAN. FATOŞ SUBAŞIOGLU
Türk Bilim PolitikasınındaBilgi Bilim ve Teknoloji 32-38
NAİL BAYRAKTAR
Ebru 39-42
ATİLLA ÇAKIROGLU
Kısa Yazılara Devam, Sizlere de Saygı ve Selam Hoeam 43-44
AHMETÇELİK
Sistem Kuramı ve Kütüphaneeilik .45-53
ÖZLEM GÖKKURT
Bibliyometri (Biblometries), Enformetri (Informetries),
Bilimetri (Seientometries) ve Librametri (librametries) 54-59
AYŞE FÜSUN ÖKSÜZOGLU
Osmanlı Saray Okullanna İlişkin Kısa Bir Değerlendirme ..... 60-68
İNCİ ÖNAL
Bilgi KullanımlarınınÖlçülmesi 69-7 5
v
7. FAHRETTİN ÖZDEMİRCİ
Eğitim Sürecinde Kütüphaneler ve Gençlik 76-85
SEVDAŞENER
Tiyatro Eserlerindeki Unutulmaz Dostluklar 86-89
NEŞE CAN UYSAL
Enformasyon Politikaları ve Türkiye'deki Durum 90- ı 00
VI