1. 19-1-2011
1
De Ierse Wolfshond:
Onze grote vriend met zijn
grote hart
Hanneke van Meeuwen
KVG EerselKVG Eersel
www.dierenkliniekeersel.nl
13-04-2008
Iets over mijzelf
• Afgestudeerd Universiteit Gent juli 2001
W k K G i d j li 2002• Werkzaam KvG sinds juli 2002
• Interne geneeskunde en cardiologie
• Regelmatig meelopen op Universiteit afdeling
cardio bij Dr. Bavegems
• Nascholing cardiologie
• Testdagen sinds begin 2004
2. 19-1-2011
2
Inhoud
• Werking hart
• Hoe komt echo beeld tot stand?
• Wat is DCM?
• Wat is een ECG?
• Voorkomen DCM
• Oorzaak DCM
• Symptomen DCM
• Diagnose DCM
B h d li DCM• Behandeling DCM
• Conclusie
• Testdagen
• Fokbeleid
Hoe werkt het hart ook al
weer?
• Linker kamer (ventrikel)
• Rechter kamer (ventrikel)( )
• Linker boezem
• Rechter boezem
3. 19-1-2011
3
Het “rechter” hart
• In de rechter boezem komt zuurstofarm
bloed binnen vanuit het hele lichaambloed binnen vanuit het hele lichaam
• Dit bloed wordt door de rechter kamer via
de longslagader naar de longen gepompt om
zuurstof op te halen
Het “linker” hart
• In de linker boezem komt zuurstofrijk bloed
binnen vanuit de longenbinnen vanuit de longen
• Dit bloed wordt door de linker kamer via de
aorta naar het hele lichaam gepompt om
zuurstof rond te brengen
4. 19-1-2011
4
Hoe werkt echografie?
• Weefselsparende techniek
B ld i di t t dt• Beeld van inwendige structuren wordt
gevormd dmv hoog frequente geluidsgolven
• Echostick zendt golven uit en ontvangt deze
weer na reflectie
5. 19-1-2011
5
Dilatorische Cardiomyopathie
(DCM)
• Is een afwijking van de hartspier met als• Is een afwijking van de hartspier met als
gevolg een slechte samentrekking van het
hart
• Hierdoor kan het hart het bloed slecht rond
pompen
6. 19-1-2011
6
• Compensatiemechanismen treden op:
- snellere hartslag
- hart gaat uitzetten (eerst kamers dan
b ) d l h kki blijfboezems); door slechte samentrekking blijft
slagvolume klein
aorta
Linker
boezem
7. 19-1-2011
7
• Door vergroten van kamers en boezems
kunnen hartritmestoornissen ontstaan
• Vergrote boezems verhogen de kans op
boezemfibrilleren
D b t kk d i t• De boezems trekken dan niet meer samen maar
“fladderen”
• Bij eens muis komt dit niet voor en bij een paard
regelmatig
9. 19-1-2011
9
Wat is een ECG?
• Samentrekking hart in gang gezet door
gangmakergangmaker
• Gangmaker bevindt zich in boezem
• Golf van samentrekking loopt van bovenkant
boezem naar onderste puntje kamers
• Veroorzaakt een meetbare elektrische
activiteitactiviteit
• Elektrische activiteit meten door plaatsen
electroden op alle 4 de poten -> ECG
Normaal ECG
P
QRS
T
Verschillende afleidingen
10. 19-1-2011
10
Boezemfibrilleren met DCM
f f
QRS
T
• Boezemfibrilleren komt ook wel eens voor
zonder DCMzonder DCM
• De hond kan hier vrij goed mee leven zolang
de frequentie niet te hoog oploopt
• Een aantal van de dieren die
boezemfibrilleren zonder DCM, ontwikkelt
toch op termijn DCMtoch op termijn DCM
11. 19-1-2011
11
Voorkomen DCM
• Komt vaak voor bij grote rassen
• Vaker bij reuen dan bij teven
• Ieren, Duitse Doggen, Dobermans, Boxers,
Dalmatiërs en Cocker Spaniels verhoogde
kans
• Mens, katten,
koeien
Voorkomen DCM Ieren
• Binnen de Ierse wolfshonden-populatie:p p
20-25% DCM
• 30-40% met hartaandoening
12. 19-1-2011
12
Oorzaak DCM
• Meestal onbekend (> 90%)
• Voedingg
• Schildklier
• Infecties, auto-immuunziekten
• Erfelijk: nieuw onderzoek Dr. Vollmar (2007):
polygenische overerving waarbij ook
geslachtsgebonden gen rol speeltgeslachtsgebonden gen rol speelt
• Mens: ontsteking en infarct
Symptomen DCM
• Verminderd uithoudingsvermogen
ll h t l t l l l kt• versnellen hartslag en toename slagvolume lukt
niet meer zo makkelijk
• Hoesten, moeilijk ademen
• door stuwing linker boezem hoge druk in
longcirculatie -> longoedeem
• door vergroting hart druk op luchtpijpdoor vergroting hart druk op luchtpijp
• Verminderde eetlust, vermageren
13. 19-1-2011
13
Symptomen DCM
• Vocht in buik
• door stuwing rechter boezem
• Flauwvallen
• Bleke slijmvliezen
• Snel en onregelmatig hartritme
Diagnose DCM
• 3 fasen
1e f l i i t t• 1e fase: wel aanwezig maar nog niet op te
sporen
• 2e fase: niks te merken aan de hond maar
wel op te sporen met echo/ecg
• 3e fase: hond symptomen van hartziekte
14. 19-1-2011
14
Diagnose DCM
• Klinisch onderzoek (niet altijd duidelijk!)
bijgeruis onregelmatig ritmebijgeruis, onregelmatig ritme
• Röntgenfoto
• ECG
• Echo
• Bloedtest: stofje
komt vrij bij hogekomt vrij bij hoge
druk en uitrekking
boezems
15. 19-1-2011
15
Case: Golden Retriever
Abbey
• Teef, gesteriliseerd
9 j d• 9 jaar oud
• Acuut benauwd en bloederig vocht uit bek
• Voordien geen symptomen opgemerkt
• Vochtafdrijvers in infuus
• StabielStabiel
• Halfjaarlijkse controle
• Op 11-jarige leeftijd
overleden aan gevolgen DCM
16. 19-1-2011
16
Overlevingskansen na
diagnose
• Gemiddeld 10 maanden na diagnosestelling• Gemiddeld 10 maanden na diagnosestelling
• Pas problemen in vergevorderd stadium
• Ieren langere overlevingstijd dan andere
rassen zoals bv. Boxer, Doberman en Duitse
dog
Behandeling DCM
• Ieren reageren vaak goed op medicijnen!
• Behandelen zinloos als nog geen symptomen• Behandelen zinloos als nog geen symptomen
• Rust, overgewicht beperken
• Combinatie van verschillende pillen
- samentrekking verbeteren
- bloeddruk verlagen
plastabletten- plastabletten
- ritmestoornissen beperken
17. 19-1-2011
17
Studie Dr. Vollmar
• DCM komt vaak voorDCM komt vaak voor
• Gemiddelde leeftijd 4.2 jaar
• Jongste hond in eindfase: 7.5 maanden
• Hoe jonger bij start problemen, hoe sneller
het verloop
Conclusie
• Regelmatig hartonderzoek uitvoeren: zowel
bij fokdieren als bij huishonden
• Veel echo’s maken om overgangswaarden te
bepalen
• Herhaling is belangrijk
• Belangrijk bij beoordeling: grootte linker
boezem, mate van samentrekking en, g
ritmestoornissen
18. 19-1-2011
18
Testdagen Kliniek
• 1x per 6 weken
• Op tijd aanmeldenOp tijd aanmelden
• Ervaren echograaf
• Goede apparatuur
• Hond wordt aangemeld
ECG in rechter zijlig; elektroden op poten
Echo in rechter zijlig op tafelEcho in rechter zijlig op tafel
Duurt ongeveer 20 minuten
19. 19-1-2011
19
Fokbeleid
• Dieren die niet vrij zijn niet gebruiken
• Oudercombinatie niet meer gebruiken?
• Nestgenoten met voorzichtigheid inzetten?
• Dieren op latere leeftijd gebruiken voor fok?
