De strategielessen van een Japanse schoonmaakgoeroe

1. 10
M&C 4 2015
Wisselcolumn
‘Keep only those things that spark joy.’ Dit is het
centrale thema uit het boek van Marie Kondo,
een Japanse lifestyledeskundige die mensen
helpt orde en rust te brengen in hun leven. In
de door haar ontwikkelde ‘KonMari-methode’
worden mensen aangespoord hun huis op een
gestructureerde methode te ordenen en op te
ruimen. Rommel, stelt Kondo, beneemt het
zicht op wat je eigenlijk wilt van het leven. Het
effect van haar methode is zo groot dat Times
Magazine haar dit jaar opnam in de lijst van de
top-100 meest invloedrijke personen.
De crux van de KonMari-methode zit hem in
de eenvoud. De eerste stap is dat je thuis al je
spullen uit een bepaalde categorie (bijvoorbeeld
al je kleren of boeken) om je heen over de vloer
verspreidt. Vervolgens laat je alle voorwerpen
door je handen glijden en stel je jezelf slechts
één vraag: ‘Does it spark joy?’, vrij vertaald als
‘Raakt mij dit positief?’ Indien het antwoord
‘ja’ is, dan houd je het voorwerp. Indien ‘nee’,
dan belemmert het je leven en gooi je het in de
vuilnisbak.
Ik wacht nog steeds op het eerste bedrijf dat de
KonMari-methode gaat inzetten. En dan bedoel
ik niet het opruimen van het kantoor (hoewel
dat bij veel organisaties al een enorme verfris-
sing zou betekenen). De ordeningsmethode is
gebaseerd op gevoel (‘joy’) en laat dat nu juist
het ontbrekende element zijn bij de meeste stra-
tegische analyses in de boardroom. Daar worden
periodiek de omgevingskrachten in kaart
gebracht, canvassen ingevuld, kerncompetenties
geïdentificeerd en scorekaarten opgesteld. Ech-
ter, Weinig managers laten weten aan
welke service of welk product zij het
meest plezier beleven . Waar hun hart
sneller van gaat kloppen. ‘Kikai o nogashima-
shita!’ zou Marie zeggen, oftewel, ‘Een gemiste
kans!’
Een gedachtenexperiment: het management
inventariseert alle producten en diensten die
het bedrijf aan klanten levert, beschrijft deze
stuk voor stuk op aparte blaadjes en legt deze
in het midden van de kamer. Vervolgens wordt
een groep medewerkers uitgenodigd. Eén voor
één gaan de blaadjes van hand tot hand. De
medewerkers noteren bij welk product of welke
dienst zij een plezierig gevoel ervaren. Blaadjes
die bij niemand positieve emoties triggeren
Grote schoonmaak

2. Wouter Smit 11
verdwijnen in de prullenbak.
‘Ja, maar deze service is onze core competence
en staat gepositioneerd als cash cow!’ sputtert
een manager tegen terwijl hij een blaadje uit de
prullenbak vist. Tja, dat is dan een strategische
consequentie. De derving van inkomsten op de
korte termijn kan gecompenseerd worden door
positieve effecten op de lange termijn omdat
medewerkers alleen nog aan de slag gaan met
de producten en diensten die hen wel een goed
gevoel geven, hen uitdagen of waar zij zelf af-
finiteit mee hebben. Werkzaamheden die tevens
energie opleveren naast dat zij energie vergen.
Waarvoor zij bereid zijn een extra stapje te
doen en gedreven zijn om verder uit te bouwen.
Kortom, een gedreven en opgeruimd bedrijf met
een verscherpt doel voor ogen.
---
Drs. Wouter Smit CMC is promovendus
‘cultuurverandering’ en docent bedrijfskunde bij
de Hogeschool van Amsterdam. Hij heeft een vaste
column op de M&C website.
M&C 4 2015