Panitikan sa Panahon ng Kasarinlan Aralin sa Filipino

1. PANITIKAN SA PANAHON
NG KASARINLAN
MGA ARALIN
• DULA
• MGA ASPETO NG PANDIWA
• MGA PAHAYAG NG PAGSANG-AYON AT PASALUNGAT

3. MGA ASPEKTO NG PANDIWA
•PERPEKTIBO/PANGNAGDAAN
•IMPERPEKTIBO/PANGKASALUKUYAN
•KONTEMPLATIBO/PANGHINAHARAP

4. MGA ASPEKTO NG PANDIWA
 Ito ang mga pandiwa na nagbibigay
impormasyon kung kailan nangyari, nangyayari o
ipagpapatuloy pa ang kilos na isinasaad sa
pangungusap. Ang mga sumusunod ay ang iba’t ibang
aspekto ng pandiwa.

5. 1. PERPEKTIBO/PANGNAGDAAN
Ang pandiwang ito ay nagsasaad na tapos nang gawin
ang kilos. Tinatawag din itong panahunang
pangnagdaanan o aspektong naganap.

6. Halimbawa:
1. Ang mga kaibigan ni Jeremy ay dumating kahapon.
Ang salitang dumating ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
2. Nagluto ng bihon si Alyssa.
Ang salitang Nagluto ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
3. Sina Gng. Marquez at Gng. Cruz ang bumili ng mga regalo.
Ang salitang bumili ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
4. Ang mag-anak ay nagsimba.
Ang salitang nagsimba ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
5. Nanganak na ang asawa ni Alfonso.
Ang salitang Nanganak ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap

7. 2. ASPEKTONG PANGKASALUKUYAN O
IMPERPEKTIBO
Ang pandiwang ito ay nagsasaad ng kilos na
kasalukuyang nagaganap o nangyayari. Tinatawag
din itong panahunang pangkasalukuyan

8. HALIMBAWA:
1. Naglalaba sa sapa si Marikit.
Ang salitang Naglalaba ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
2. Umuulan na nang malakas.
Ang salitang Umuulan ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
3. Iinom muna ako ng tubig dahil nauuhaw ako.
Ang salitang Iinom ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
4. Nakikinig si Shaina sa itinuturo ng kaniyang guro.
Ang salitang itinuturo ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
5. Hinahanap ng tatay ang susi ng kaniyang motosiklo.
Ang salitang Hinahanap ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap

9. 3. ASPEKTONG MAGAGANAP O KONTEMPLATIBO
Ito ay nagpapakita na ang kilos ay hindi pa
nauumpisahan at gagawin pa lamang sa
pangungusap. Tinatawag din itong
panahunang panghinaharap.
•

10. • HALIMBAWA:
1. Magagawa ni Ariel ang kaniyang mga proyekto bago ang pagsusulit.
Ang salitang Magagawa ay ang kontemplatibong pandiwa sa
pangungusap.
2. Si Analiza ay maghihintay sa iyo sa simbahan.
Ang salitang maghihintay ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
3. Huwag na kayong mag-ingay dahil matutulog na ang inyong lolo.
Ang salitang matutulog ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
4. Hahanapin ni Annie ang tirahan ng kaniyang dating kamag-aral.
Ang salitang Hahanapin ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.
5. Ang lechon at lumpia ang kakainin ng mga panauhin.
Ang salitang kakainin ay ang perpektibong pandiwa sa pangungusap.

11. ANO ANG PANLAPI?

12. •Ang panlapi, o affix sa wikang English, ay mga
katagang ikinakabit sa unahan, gitna o
hulihan ng isang salitang-ugat upang
makabuo ng panibagong salita.

13. SALITANG-UGAT
•
Ang salitang-ugat ay salitang buo ang kilos. Dito
kinuha ang mga salitang nilalagyan ng panlapi.

14. MGA URI NG PANLAPI

15. 1.UNLAPI ay ikinakabit sa unahan ng salita.
Halimbawa sa salitang ugat na lakad: maglakad

16. GITLAPI- kapag nakalagay sa loob/gitna ng salita.

17. HULAPI- nakalagay sa hulihan ng salita.

18. KABILAAN- kapag ang isang pares ng panlapi ay nakalgay sa unahan at hulihan ng
salita.

19. • LAGUHAN- ay kapag mayroong panlapi sa unahan,
gitna at hulihan ng salita.
Halimbawa:
Pagsumikapan

26. • Pahayag na karaniwang nagsasaad ng pagsang-ayon
Sang-ayon ako
Tama
Iyan ang nararapat
Pareho tayo ng iniisip
Ganyan din ang palagay ko

27. • PAHAYAG NA NAGSASAAD NG PAGSALUNGAT
Hindi ako sang-ayon
Mabuti sana ngunit…
Ikinalulungkot ko ngunit…
Nauunawaan kita subalit…
Ayaw