2. Mayroong sampung bahagi ng pananalita sa Filipino. Ito ang
pangngalan, panghalip, pandiwa, pangatnig, pang-ukol, pang-angkop,
pang-uri, pang-abay, pantukoy at pangawil o pangawing.
1. Pangngalan - (noun) mga pangalan ng tao, hayop, pook, bagay,
pangyayari. Ginamit ito sa pagtawag sa pangalan ng mga hayop, tao,
atbp.
Halimbawa: Corazon Aquino, bata, babae
2. Panghalip - (pronoun) paghalili sa pangngalan.
Halimbawa: ako, ikaw, siya, atin, amin, kanya.
3. Pandiwa - (verb) bahagi ng pananalita na nagsasaad ng kilos.
Halimbawa: sayaw, tuwa, talon.
4. Pangatnig - (conjunction) ginagamit para ipakita ang relasyon ng
mga salita sa pangungusap.
Halimbawa: dahil, maging, man, gawa ng, upang, nang, para, samantala
atbp.
5. Pang-ukol - (preposition) ginagamit kung para kanino o para saan
ang kilos.
3. 6. Pang-angkop - (ligature) bahagi ng pananalita na
ginagamit para maging maganda pakinggan
ang pagkakasabi ng pangungusap.
Halimbawa: na, ng, g. magandang bata.
7. Pang-uri (adjective) - naglalarawan ng katangian
ng pangngalan o panghalip.
Halimbawa: Magandang bata.
8. Pang-abay - (adverb) naglalarawan sa pang-uri,
pandiwa at kapwa nito pang-abay
9. Pantukoy - (article o determiner ) tinutukoy ang
relasyon ng paksa at panag-uri sa pangungusap
10. Pangawing - (linker) nagpapakilala ng ayos ng
mga bahagi ng pangungusap
4. 1. Panggalan -Ang Pangngalan ay ngalan ng
tao, lugar, bagay, gawa o pangyayari.
Hal.
Tagpi
Muning
Juan
Maynila
5. 2. Panghalip-tumutukoy sa mga salitang
inihahalili sa pangalan ng tao, bagay, lugar
atbp.
Hal.
ako
siya
kami
sila
kayo
amin
tayo
7. 4. Pandiwa- tumutukoy sa mga
salitang nagsasaad ng kilos
Hal.
tumawa
lumangoy
kumain
naglakad
8. 5. Pang-abay-mga salitang nagbibigay
turing sa mga pangngalan, pandiwa,
pang-uri at kapwa pang-abay.
Hal.
kahapon
patihaya
sa bahay
9. 6. Pang-ugnay- Ang Pang-ugnay ay mga
salitang nagpapakita ng relasyon ng dalawang
yunit sa pangungusap, maaaring salita,
dalawang parirala o ng dalawang sugnay.
7.Pang-angkop- Ang Pang-angkop ay ang
salitang nag-uugnay sa panuring at salitang
tinuturingan.
Hal.
na, ng, g
10. 8. Pangatnig- Ang Pangatnigang tawag sa
mga kataga o salitang naguugnay sa
dalawang salita, parirala o sugnay na
pinagsusunud-sunod sa pangungusap:
Hal.
at, pati, saka, o, ni, maging, subalit,
ngunit,
kung, bago, upang, sana, dahil sa,
sapagkat
11. 9. Pang-ukol- Ang Pang-ukola y kataga o
salitang nag-uugnay sa pangngalan o panghalip
sa ibang salita sa pangungusap.
Hal.
sa,
para sa,
ayon, kina,
para ay,
tungkol sa,
na may
12. Pananda- ito ay nagpapakilala o nagsisilbing tanda ng gamit na
pambalarila ng isang salita sa loob ng pangungusap.
Hal.
Ang / Ang mga - ginagamit sa pantukoy ng isang pangngalan na
ginagamit na simuno ng pangungusap. Ginagamit ang ang
mga kapag marami ang tinutukoy.
Sa / Para sa - ang sa ay ginagamit bilang isang panandang ganapan
kung saan naganap ang kilos ng pandiwa. Ito ay nagiging
panandang kalaanan kung sinasamahan ng salitang para.
Si / Sina - ginagamit sa pagtukoy ng tao o mga tao. Ang si ay
ginagamit sa isahan at ang sina ay para sa dalawahan o maramihan.
Ng / Ng Mga - ginagamit bilang pananda sa pangngalang ginagamit
na layon ng pandiwa, panuring na paari o tagatanggap ng pandiwa.
Kay / Kina - ito ay mga pananda ng pangngalang ginagamit na
layon ng pandiwa at panuring. Ang kay ay isahan at ang kina ay
maramihan.